Search

Preterm Bebekler için Anne Sütü/Formül Süt Hazırlama ve Isıtma Standardının Geliştirilmesi ve Etkinliğinin Değerlendirilmesi Eda AKTAŞ,Amaç: Araştırma YYBÜ'lerine yönelik olarak `Preterm Bebekler için Anne Sütü/Formül Süt Hazırlama ve Isıtma Standardının` geliştirilmesi ve etkinliğinin değerlendirilmesi amacı ile planlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Ön test-son test kontrol gruplu deneysel tipte bir araştırmadır. Araştırma örneklemini 150 preterm bebek (Deney-1=50, Deney-2=50, Kontrol=50) oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, preterm bebeği tanıtıcı bilgi formu, preterm bebek takip çizelgesi, preterm bebekler için anne sütü/formül süt hazırlama ve ısıtma standardı ve hemşire anne sütü/formül süt hazırlama ve ısıtma kontrol çizelgesi aracılığı ile toplanmıştır. Geliştirilen standart doğrultusunda hazırlanan anne sütü/formül sütler Deney-1 grubu bebeklere oda ısısında (24 ºC), Deney-2 grubu bebeklere vücut ısısında (37 ºC) verilmiştir. Bulgular: Gruplar tanımlayıcı özellikleri açısından benzerdir (p>0,05). Deney-2 grubu bebekleri beslenme başaldıktan sonra 5. ve 30. dakikalarda ölçülen vücut ısısı, SpO2, KTA ve solunum sayılarında Kontrol ve Deney-1 grubuna göre anlamlı farklılıklar saptanmıştır (p0.05). The body temperature of the babies in Experimental-2, measured at Minute 5 and Minute 30 after starting to feed, as well as their SpO2 rates, cardiac apex beats (CAB) and respiration rates, were found to display significant differences compared to the Control and Experimental-1 groups (p

Amaç:Hastanede yatan 9-12 yaş arasındaki çocuklarına refakat eden ebeveynlerinyaşadıkları anksiyetenin, çocuklarının anksiyete düzeyine etkisini değerlendirmekamacıyla planlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte olup, İstanbul ilinde bir eğitimaraştırma hastanesinin kulak-burun-boğaz ve çocuk cerrahisi servislerine günübirlikyatışı yapılan 9-12 yaş arası 162 çocuk ve 162 ebeveyni oluşturmuştur. Veri toplamaaracı olarak Çocuk ve Ebeveyni Tanılama Formu, Çocuklar için Durumluk SürekliKaygı Ölçeği ve Beck Anksiyete Ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama süresi yaklaşık15-20 dakika sürmüştür.Bulgular: Çocuklar için Durumluk Kaygı puanı ile ebeveyn Beck Anksiyete puanıarasında %70,9 düzeyinde pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı korelasyon ilişkisaptanmıştır (r= 0,709; p=0,001). Yapılan lojistik regresyon analizi sonucundaebeveyn Beck Anksiyete puanının modele anlamlı etkisi olduğu görülmüştür.Ebeveyn Beck Anksiyete puanı çocuklar için durumluk kaygı puanını %39,2oranında etkilemektedir (R2=0,392).Sonuç: Araştırmaya katılan ebeveynlerin anksiyetesinin çocuklarının anksiyetedüzeyini doğrudan etkilediği görülmüştür. Bu durumu iyileştirmek için çocukhemşirelerinin ebeveynlerde ve çocukta anksiyete yaratabilecek faktörleri tanılamasıve anksiyeteye neden olabilecek faktörleri en aza indirmesi gerekir.Anahtar sözcükler: anksiyete, Beck anksiyete ölçeği, çocuklar için durumluksüreklilik kaygı ölçeği, çocuk, hastaneye yatma Objective: The study was planned to evaluate the effect of the anxiety of parents onthe anxiety level of their 9-12 years old children those stay in hospital.Materials and Methods: The research was a descriptive study and consisted of 162parents and 162 children between 9-12 years of age who were admitted to the earnose-throat and pediatric surgery services of an training research hospital in İstanbul.Child and parents Diagnostic Form, State-Trait Anxiety Inventory for Children andBeck Anxiety Scale were used as data collection tools. The data collection periodlasted about 15-20 minutes.Results: A statistically significant correlation about %70.9 was found between theState-Trait Anxiety Inventory for Children and Parental Beck Anxiety Score (r=0,709; p=0,001). Regression analysis revealed that the Parent Beck Anxiety Scorehad a significant effect on the model. Parental Beck Anxiety Score affects StateAnxiety Score of %39,2 for children(R2=0,392).Conclusions: Anxiety of parents participating in the study directly affected the levelof anxiety of their children. To improve this situation, pediatric nurses shouldidentify the factors that may cause anxiety in parents and children and minimize thefactors that may cause anxiety.Key words: anxiety, Beck anxiety Scale, state-trait anxiety ınventory for children,children, hospitalize 91

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Prematüre Bebek Annelerine Verilen Eğitimin Anne Özgüvenine Etkisi1.ÖZET Amaç: Bu araştırma yenidoğan yoğun bakım ünitesinde (YYBÜ) prematüre bebek annelerine verilen eğitimin anne özgüvenine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç/Yöntem: Araştırma ön test/son test kontrol gruplu yarı deneysel olarak yapılmıştır. Çalışma YYBÜ’ de Nisan 2014-Ağustos 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini YYBÜ ikinci düzeye yatışı yapılan bebeklerin anneleri arasından çalışmaya katılmayı kabul eden 110 anne oluşturmuştur. Anneler 55 deney 55 kontrol grubu olarak ayrılmış ve iki gruba da ön test/son test uygulanmış, deney grubuna ön testten sonra bebek bakım eğitim programı uygulanmıştır. Veriler anket formu kullanılarak toplanmış ve tanımlayıcı istatistikler, niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grup arasındaki farkı t-testi, ikiden fazla grup durumunda parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında tekyönlü (Oneway) anova testi ve farklılığa neden olan grubun tespitinde tukey post hoc testi kullanılmıştır. Özgüven düzeyinin eğitim öncesi ve eğitim sonrası durumları için eşleşmiş t-testi analizleri yapılmıştır.Bulgular ve Sonuçlar: Deney ve kontrol grubu annelerin eğitim öncesi Pharis Özgüven Ölçeği puan (PÖÖ) ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmamıştır (t=1,174;p=,243). Eğitim sonrası ise deney grubundaki annelerin PÖÖ puan ortalamaları kontrol grubundaki annelere göre daha yüksek olduğu ve bu farklılığın istatistiksel olarak önemli olduğu saptanmıştır (t=-8,74;p=,000). Çalışmada planlı eğitimin annelerin preterm bebek bakımına yönelik özgüveni artırmada etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Sözcükler: Hemşire, preterm, yenidoğan yoğun bakım ünitesi, özgüven, bebek bakım eğitim programı.2. SUMMARYAim: The present study was conduced to investigate the effect of training provided to mothers of premature infants in neonatal intensive care unit on selfconfidence of mother.Material/Method: The study was semi-experimental with pretest/posttest control group. The research was conducted between April 2014-August 2014 at NICU. The sample of the study consists of 110 voluntary mothers among those whose infants were admitted to second level hospitalization at NICU. The mothers were divided into control and experimental group with 55 participants each and were administered both pre-tests and post-tests and experimental group was exposed to training following the pre-tests. The data were collected by questionnaires and descriptive statistics. t-test was used to compare two groups. In case of more than one group, one-way anova test was employed for intergroup comparisons. In order to find the group that leads to difference, tukey post hoc test was conducted. T-test analysis were used to reveal the level of selfconfidence prior and following the training. Findings and Results: No statistically significant difference was found between average scores of experimental and control group mothers in Pharis Selfconfidence Scale before training (t=1,174;p= ,243). Average Scores of Pharis Selfconfidence Scale of mothers in experimental group were higher than those in control group and the difference was statistically significant (t=-8,74;p= ,000). The results showed that planned training was more effective on increasing the level of selfconfidence of mothers in preterm infant care.Keywords: Nurse, preterm, neonatal intensive care unit, selfconfidence, babycare training program.

ÖZETBu araştırma, 0-5 yaş arası alt solunum yolu enfeksiyonu tanısı almış çocukların ebeveynlerine verilen eğitimin, memnuniyet düzeylerine etkisini ve tekrar hastaneye yatışı değerlendirmek amacıyla yarı deneysel olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu Tekirdağ Devlet Hastanesi Çocuk Hastalıkları Kliniği’ne 15 Mart – 15 Mayıs 2013 tarihleri arasında alt solunum yolu enfeksiyonu tanısı ile yatmış 0-5 yaş arası çocuklar (30 deney, 30 kontrol) oluşturmuştur. Veri toplama araçları olarak; sosyodemografik bilgiler için “Çocuk ve Aileyi Değerlendirme Formu”, çocuğun solunum fonksiyonlarını değerlendirmek için “Solunum Sistemi Fizik Muayene Formu”, memnuniyeti değerlendirmek amacıyla “PedsQL Sağlık Bakımın Memnuniyet Ölçeği” ve 3 ay içerisinde hastaneye tekrar yatışı değerlendirmek için “Takip Formu” kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan, “Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu Tanısı Almış Çocukların Bakım Kitapçığı” ile deney grubu ebeveynlere eğitim verilmiştir. Verilerin karşılaştırılmasında iki grup arasındaki farkı t-testi, grup içi tekrarlı ölçümlerin karşılaştırılmasında eşleşmiş grup t-testi kullanılmıştır. Araştırmada, eğitim alan deney grubu ebeveynlerin memnuniyet puan ortalamaları kontrol gruba göre istatiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. 3 aylık izlem sonucunda her iki grupta da yer alan çocukların tekrar hastaneye yatış oranlarında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Sonuç olarak; alt solunum yolu enfeksiyonu tanısı almış çocukların ebeveynlerine verilen eğitimin, ebeveyn memnuniyetini arttırdığı görülmüştür. Anahtar Kelime: Solunum yolu enfeksiyonu, hemşirelik, ebeveyn memnuniyeti, eğitimSUMMARYTHE AFFECT OF EDUCATION, PROVIDED TO THE PARENTS OF CHILDREN DIAGNOSED AS LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS, ON FAMILY SATISFACTION.This study has been conducted as quasi-experimental in order to assess the education, which has been provided to the parents of children, between the ages of 0-5, and diagnosed as lower respiratory tract infections, in terms of parents’ satisfaction level and children’s readmission to the hospital. The research universe consists of the children, diagnosed as lower respiratory tract infections and hospitalized at Public Hospital, Pediatri Clinic in 2012 in Tekirdağ. The sample of the study however, consists of 60 parents (30 for study and 30 for control groups) who were chosen using “ random sampling method”, between the dates of 15th March and 15th May, 2013. The necessary data were obtained from the literature. “Child and Parent Assessment Form” was used for socio-demographic data and “Physical Examination Form for Respiratory Tract” was used to assess the function of respiratory tract. Furthermore, “PedsQL Health Care Satisfaction Form” was used to evaluate the satisfaction level and “Follow-up Form” was applied for the assessment of readmission to the hospital within 3 months. In addition; study group parents were provided education with the help of the hand book which is about the “caring of the children diagnosed as lower respiratiory tract infections” prepaired by the researcher. The data obtained from the study were analyzed through computor environment.It was identified that variables showed a normal disribution. As for comparing the data; T-test was applied in order to find out the differences between two groups and “Matching group T-test” was applied to compare the repeated measurements within the group. According to results; when the gender of the children, no matter in which group they belong, their parents’ education status, their having an illness, were compared not any significant differences occured between two groups and an homogeneous distribution was obtained as well. The mean scores of parents, to whom some education was provided, were higher than the rest of them and also, a significant difference was detected between the ones who got education and who did not get any education. It was also put forth that the effective education, provided to the parents of children with lower respiratory tract infections, increase the level of parents’ satisfaction. Key Words: Respiratory tract infections, nursing, parents’ satisfaction, education.

OKUL DÖNEMİNDEKİ ÇOCUKLARDA SANAT TEMELLİ BİR HEMŞİRELİK GİRİŞİMİÖZET Hastalık ve hastanede yatma, çocuğun gelişimini olumsuz etkiler. Hastaneye yatan okul dönemi çocuğunun, bağımsızlığı, arkadaş ilişkileri, okul ve oyun aktiviteleri engellenmektedir. Hemşire, çocuğun ağrılı işlemler, stresli durumlar ile baş etmesini kolaylaştıran terapötik oyun tekniklerini kullanır. Bu araştırmanın amacı, hastanede yatan okul dönemi 8-12 yaş grubu çocuğa oyuncak yaptırılarak hastane süreciyle baş etmesine yardımcı olacak ve yaşam kalitesini arttıracak, sanat temelli bir hemşirelik girişiminin geliştirilmesidir. Araştırma 20 Haziran-17 Ağustos 2012 tarihleri arasında Hatay ilinde, Hatay Antakya Devlet Hastanesi’nde yapılmıştır. Araştırma karma tip (nitel ve nicel) yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, evrenden belirlenen, hastaneye yatma nedenine bakılmaksızın en az 3 gün hastanede yatan 8-12 yaş grubu 15 kontrol, 15 deney grubu olarak toplam 30 çocuk, 30 refakatçi, bakım veren 20 hemşire oluşturmuştur. Sanat temelli bir hemşirelik girişimi için materyal olarak, temiz tıbbi atıklar kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubundaki çocuklara HHBAÖ, refakatçilere PSBMÖ uygulanmıştır. Çocuklar 104 malzeme kullanarak, 37 oyuncak yapmış, 43 farklı oyun oynamıştır. Nicel bulgularda, HHBAÖ ilk test puanları kontrol ve deney grubunda anlamlı değilken (p>0.05), son test puanları deney grubunda anlamlı bulunmuştur (p0.05), son test puanları deney grubunda anlamlı bulunmuştur (p0.05) whereas the last test scores were significant study group (p0.05) , the last test scores were found as significant for the study group (p

1. ÖZETYenidoğanda ağrılı uyarı vücudun birçok sistemine olumsuz etki etmektedir. Bu etkilerin bir kısmı, aşırı protein harcanması, elektrolit dengesizliği, bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir. Çalışmamız yenidoğanlarda topuk delme işlemi sırasında oluşabilecek ağrı hissini engellenmek için mekanik vibrasyon uygulamasının etkinliğini test etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma randomize prospektif bir çalışma olarak İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, 37-42 GH’ nda doğan sağlıklı term 60 yenidoğanda, Eylül 2012- Mart 2013 tarihleri arasında yapılmıştır. Ağrı hafızasından dolayı daha önce topuk delme işlemi yapılmamış hastalar randomize olarak 2 gruba ayrılmıştır. Deney grubundaki yenidoğanlara topuk delme işleminde sukroz + mekanik vibrasyon, kontrol grubundakilere ise sadece sukroz verilmiştir. Topuk delme işlemi her yenidoğana yapılan yenidoğan katılımsal hastalık tarama testi sırasında uygulanmıştır. Hastaların tamamının demografik özellikleri, işlem sürecindeki KTA, SPO2, vücut ısısı ölçümleri kaydedilmiştir. Tüm uygulamalar kameraya kaydedilmiş, sonrasında görüntüler izlenerek araştırmacı tarafından NIPS skorlaması yapılmıştır. Deney grubunun NIPS puan ortalaması işlem sırası ve işlem sonrası için (0,967±1,771) ve (1,733±2,050), kontrol grubunda ise sırası ile (3,567±1,775) ve (4,533±1,907) idi (p

ÖZETBu araştırma, kalp hastalığı olan down sendromluçocuklara sahip ebeveynlerin umutsuzluk düzeylerine aile merkezli hemşirelik yaklaşımın etkisini değerlendirmek amacıyla yarı deneysel olarak gerçekleştirilmiştir.Araştırmanın evrenini, İstanbul ili Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Mart–Mayıs 2013 tarihleri arasında çocuk kardiyoloji ve kardiyovasküler cerrahi (KVC) servisinde yatan veya poliklinik kontrolüne gelen kalp hastalığı olan down sendromlu çocuğa sahip ebeveynler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise ‘’basit rastgele örnekleme yöntemi’’ ile seçilen ebeveynler (30 çocuğun ebeveyni deney, 30 çocuğun ebeveyni kontrol) oluşturmuştur.Araştırmada sosyodemografik özellikleri belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan ‘aile tanılama formu’ ve ebeveynlere verilen eğitimin umutsuzluğa etkisini değerlendirmek için ‘Beck Umutsuzluk Ölçeği’ kullanılmıştır.Araştırmacı tarafından geliştirilen ‘Down Sendromlu Eğitim Kitapçığı’ ile deney grubunda yer alan ebeveynlere eğitim verilmiştir. Daha sonra her iki grupla, birer ay ara ile iki kez görüşme yapılmıştır. Araştırmanın verileri bilgisayar ortamında analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde; ki-kare, iki grup arasındaki farkı t-testi, grup içi tekrarlı ölçümlerin karşılaştırılmasında eşleşmiş grup t-testi kullanılmıştır.Araştırmanın sonuçlarına göre; farkındalık kazandırma amaçlı eğitim verilmesinin umutsuzluk düzeyini azaltıcı etkisine yönelik anlamlı düzeyde bir bulgu saptanmıştır. Araştırma down sendromlu çocuğun bir de kalp rahatsızlığıyla mücadelesi söz konusu olduğunda, olabilecek her türlü sıkıntıyla yola çıkabilme adına aile merkezli hemşirelik yaklaşımın önemini ön plana çıkartmaktadır.Anahtar Kelime:Aile Merkezli Hemşirelik, Down Sendromu, Ebeveyn Umutsuzluğu, Kalp Hastalığı Olan Çocuk, Özürlü.SUMMARYFamily-Oriented Nursery Approach To Despair Levels Of The Parents Of Children With Cardiac Disease And Down SyndromeThis research was carried out quasi-experimentally in order to evaluate the influence of family-oriented nursery approach to despair levels of the parents of children with cardiac disease and Down syndrome. The subjects of the research were parents of the children with cardiac disease and Down syndrome, staying in or coming for polyclinic control to the child cardiology and cardiovascular surgery (KVC) service in Province of İstanbul Mehmet Akif Ersoy Thoracic and Cardiovascular Surgery Training and Research Hospital between March-May 2013, and sample of the research were the parents (parents of 30 children were for the experiment group; parents of 30 children were for the control group) selected with “simple random sampling method”. In research, “family recognition form” prepared by the researcher in order to determine the socio-demographic features and “Beck Despair Measurement” in order to evaluate influence of training in despair were used. Parents in the experiment group were trained with “Training Manual for Children with Down syndrome” prepared by the researcher. Then, both experiment and control group were interviewed twice with one month interval. Research data were analyzed via computer programme. In data evaluation, chi-square test, t-test for difference between two groups, matched group t-test for comparison of repeated measurements were used. According to research results, it was determined that training applied in order to raise awareness had a significant impact on decreasing the despair levels of parents. The research highlights the importance of family-oriented nursery approach in the name of dealing with all kinds of possible problems regarding the fact that child with Down syndrome also struggles with a heart problem. Keywords: Family-Oriented Nursery, Down Syndrome, Parent Despair, Child with Cardiac Disease, Disabled.

ÖZETBu araştırma, cezaevinde kalan ergenlerin sağlık davranışlarının saptanması ve saptanan sağlık davranışlarına göre sağlığı geliştirme modeli kullanılarak verilen eğitimin davranış değişikliğine olan etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma tanımlayıcı ve ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, İstanbul Maltepe Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda kalan tüm ergenler (N=276) oluşturmuştur. Araştırmanın birinci aşamasında 268 ergene, Adolesan Yaşam Biçimi Ölçeği uygulanmıştır. Adolesan Yaşam Biçimi Ölçeği alt grup puan ortalamalarına bakıldığında Stres Yönetimi alt boyutunun madde puan ortalamasının (1.53±0.30) diğer alt boyutlara göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında ise 73 ergene (deney=36, kontrol=37) Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği uygulanmıştır. Deney grubuna stresle baş etmede etkili başa çıkma yöntemlerini sağlamak amacıyla Stres Yönetimi Geliştirme Programı uygulanmıştır. Gruplara ön test, program sonrası son test ve programdan 1 ay sonra tekrar test yapılmıştır. Program sonrasında ikinci ve üçüncü ölçümde Stresle Başa Çıkma Tarzları grup puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır (p

1. ÖZETBu çalışma, Yenidoğan Taburculuk Değerlendirme Aracı’nın (YTDA) geçerlilik ve güvenirliğinin incelenmesi, preterm yenidoğan ve ebeveynlerinin taburculuk riski yönünden değerlendirilmesi ve taburculuk sonrası yenidoğanların sağlık durumlarının izlenerek bu risk durumunun test edilmesi amacıyla yapılmıştır. Örnekleme 238 preterm yenidoğan ve ebeveynleri alınmıştır. Veri toplama aracı olarak, Yüksek Riskli Yenidoğanı ve Ebeveynini Tanıtıcı Bilgi formu, Yenidoğan Taburculuk Değerlendirme Aracı (YTDA), Taburculuk Sonrası Yenidoğan İzlem Formu ve Telefonla Danışmanlık İsteyen Ebeveynlere Yönelik Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, tek yönlü varyans analizi, Mann-Whitney U testi, X2 ve Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışma bulgularına göre; YTDA’nın yüksek riskli yenidoğanların taburculuklarının değerlendirilmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu (α= .94), yenidoğanların %55.5’inin düşük, %37.8’inin orta ve %6.7’sinin yüksek risk düzeyi ile taburcu edildiği, YTDA puanına göre, orta ve yüksek risk düzeyi ile taburcu edilen yenidoğanların taburculuk sonrası hastaneye tekrar yatma oranlarının, düşük risk düzeyi ile taburcu edilen yenidoğanlarınkinden daha fazla olduğu, ayrıca taburculuk riski orta ve yüksek olan yenidoğanların annelerinin taburculuk sonrası bebek bakımında sorun yaşama oranlarının daha fazla olduğu belirlenmiştir. Yenidoğanların yarıya yakınının orta ve yüksek risk düzeyi ile taburcu edilmesi, bu nedenle bebeklerin hastaneye geri yatış hızının ve annelerin bebek bakımında sorun yaşama oranlarının yüksek olması verilen taburculuk hizmetlerinin etkili ve yeterli olmadığını düşündürmüştür. Hemşirelerin yenidoğanların taburculuktaki risk düzeylerini belirlemeleri ve bu risk düzeyleri doğrultusunda girişimlerini planlayarak başarılı taburculuğu desteklemeleri için, geçerlilik ve güvenirliği kanıtlanmış YTDA’nın kullanılması ve taburculuk riski orta ve yüksek olan yenidoğanların sık izlem ve evde bakım desteği ile taburcu edilmeleri önerilmiştir.Anahtar Sözcükler: izlem, preterm yenidoğan, risk düzeyi, taburculuk 2. SUMMARYEvaluation of The Infants in Terms of Preparation for The Discharge and Following This study is carried out with the aims of assessing the validity and reliability of Neonatal Discharge Assessment Tool (NDAT); of assessing the preterm infant and its parents in terms of discharge risks and of testing the risks after the discharge by following the health conditions of infants. The sample group includes 238 preterm infants and their parents. Data was collected by; High Risk Infant and Parent Information Form, Neonatal Discharge Assessment Tool, Post-discharge Infant Following Form and Telephone Counselling Form. In the step of data evaluation, following methods are used; number, percentage, mean, standard deviation, single-direction variance analysis, Mann-Whitney U-test, X2 and Spearman correlation analysis. According to the results, NDAT is proved to be a reliable and valid questionnaire for the evaluation of the high risk infants’ discharge (α= .94) and that %55.5 of the infants are discharged with low risk, %37.8 with middle level risk and %6.7 with high-level risk. Moreover, the results show that according to the NDAT grades, the infants that are discharged with high and middle level risk have higher possibility to be rehospitalized after the discharge than the ones with lower risks and that the mothers with high and middle level risk infant have higher possibilities of having problems of baby care after the discharge. Nearly half of the infants are discharged with high and middle level risk and so there is a high rate of rehospitalization of those infants and high rate of mothers having problems of baby care after the discharge, indicates that the discharge services are not effective and sufficient for the potential discharges. It is suggested that NDAT, which is to be proved as valid and reliable, be used by the nurses to determine the risk levels of the infant discharges and accordingly plan the following steps and manage the successful discharges and also the ones with high and middle level risk be observed and followed frequently and discharged with a service of nursery at home. Key Words: discharge, following, preterm infant, risk level.

ÖZET Annelik Öz-Etkililiği ve Benlik Saygısını Yükseltme Programının EtkisiDİLEK KONUK ŞENERAraştırma, “Sosyal Bilişsel Teori” ve “Smith’in Sağlık Modeli’ne temelli öğretim programının annelerin öz-etkililik ve benlik saygılarına, çocukların sosyal-duygusal gelişim özelliklerine etkisini belirlemek amacıyla, yarı deneysel çalışmalardan ön test-son test kontrol gruplu düzen kullanılarak yapılmıştır. Araştırmaya 39 deney ve 38 kontrol grubu olmak üzere toplam 77 anne dâhil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Anne Babalık Becerilerinde Özyeterlik Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Ebeveyn Tutum Ölçeği ve Kısa 1–3 Yaş Sosyal&Duygusal Değerlendirme Aracı kullanılmıştır. Deney grubu annelere on oturumdan oluşan öğretim programı uygulanmıştır. Programın içeriğinde yer alan, annelerin çocuk bakımı bilgilerinin artmasına, çocukları ile etkili iletişim kurabilmesine, çocuk yetiştirmede demokratik tutumu benimsemelerine ve kendilerine yönelik pozitif düşünmelerini sağlayıcı etkinlikler grup tartışmaları, örnek vaka sunumları ve video gösterimleri eşliğinde gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Deney grubu annelerin ilk ölçüme göre öğretim programı bitiminde ve üç ay sonraki öz-etkililik (puanlar: 152.56, 169.87, 174.08), benlik saygısı (puanlar: 3.89, 2.92, 2.46) ve demokratik tutum puanlarında (puanlar: 54.69, 60.51, 62.92) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde iyileşme saptanmıştır (p=0.0001). Deney grubu annelerin çocuklarının yeterlilik puanları 17.53’den 21.25’e yükselmiş, problemli davranış puanları 15.97’den 10.82’ye düşmüş ve kontrol grubu ile aralarında istatistiksel olarak anlamlı fark belirlenmiştir (p=0.0001). Deney ve kontrol grubu anneler ile çocukları bütün ölçek puanları yönünden karşılaştırıldığında aralarında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p=0.021). Öz-etkililiği yüksek olan annelerin, benlik saygılarının yüksek olduğu, demokratik çocuk yetiştirme tutumu sergiledikleri ve çocuklarının sosyal-duygusal yeterliliklerinin arttığı belirlenmiştir. Sonuç: Annelerin öz-etkililik ve benlik saygılarını artırarak, çocukların sosyal-duygusal gelişimlerini olumlu yönde etkilemek için hazırlanan öğretim programının etkili ve uygulanabilir olduğuna karar verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Çocuk gelişimi, büyüme-gelişme, annelik öz-etkililiği, benlik saygısı, ebeveyn tutumları SUMMARYThe Effectiveness of Maternal Self-Efficacy and Self Esteem Raising ProgramDİLEK KONUK ŞENERThis study was conducted for the purpose of determining the effect of an education program developed based on "Social Cognitive Theory" and "Health Model of Smith" on self- efficacy and self-esteem of mothers, and social-emotional development features of children. The research was a quasi-experimental design with pre – and final tests and a control group. A total of 77 mothers, 39 in experimental and 38 in control groups, were involved in the study. Data were collected through The Self-Efficacy for Parenting Task Index Toddler Scale, Rosenberg Self-Esteem Scale, Parent Attitude Scale, and The Brief Infant-Toddler Social&Emotional Assessment tools. The education program, implemented with the experimental group of mothers, consisted of ten sessions. The program focused on increasing the mothers’ information and awareness on child-care, effective communication skills with their children, adopting an attitude of the democratic childrearing, and fostering positive thinking in children about themselves. The classes involved sample case presentations, video screenings, and group discussions. Findings: The scores obtained at the beginning, at the end of the program, and three months after the program were as follows: self-efficacy: 152.56, 169.87, 174.08; self-esteem 3.89, 2.92, 2.46; and democratic attitude: 54.69, 60.51, 62.92. The scores point to a statistically significant level of improvement at (p=0.0001). Competence domain scores of children of the experimental group of mothers increased from 17.53 to 21.25 while their problem domain scores dropped from 15.97 to 10.82, both of which are statistically significant at (p=0.0001). When mothers and children of experimental and control groups were compared in terms of all scale scores, a statistically significant difference was observed in favor of the experimental group at (p=0.021). It was found that mothers with high self-efficacy displayed high self-esteems and they demonstrated democratic childrearing practices, and as a result the social and emotional competency of their children increased. Conclusion: The findings show that education programs aiming at positively effecting the social-emotional development of children by increasing the self- efficacy and self-esteem of mothers are effective and applicable.Key Words: Child development, growth and development, maternal self-efficacy, self-esteem, parent attitudes.

ÖZET6 Yaş (60–72 Ay) Çocuklarda Sosyal Beceri Geliştirerek Şiddeti Önleme Programının EtkisiAraştırma altı yaş (60-72 ay) çocukların sosyal becerilerini geliştirerek şiddet davranışlarını önlemeye yönelik çocuk ve ebeveyn programının etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiş ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel bir çalışmadır. Örneklemi 67 çocuk ve ebeveyni (36 deney, 31 kontrol) oluşturmuştur. Veriler Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği, Çocuklarda Sözel ve Davranışsal Şiddeti İzlem Çizelgesi, Ebeveyn Tutum Ölçeği, Ebeveyn Görüşme Formu ile toplanmıştır. Deney grubu çocuklara empati, problem çözme becerileri ve öfke kontrolü konularının yer aldığı 30 etkinlikten oluşan, ebeveynlerine 60-72 ay çocuğun özellikleri, ebeveyn-çocuk iletişimi, çocuklarda ödül ve ceza yöntemleri, çocuklarda şiddet davranışları, nedenleri ve önleme yaklaşımları konularını içeren dört oturumluk öğretim programı uygulanmıştır. Bulgular; hem deney hem kontrol grubu çocukların sosyal beceri toplam ve alt boyut puanları zaman içinde anlamlı yükselme (deney 137.3’den 176.4’e, kontrol 141.7’den 152.5’e) göstermiştir (p0.05), ikinci ve üçüncü ölçümde toplam ve alt boyut puanları deney grubu lehine anlamlı farklılık göstermiştir (p=0.05). Altı aylık sürede deney grubu çocukların şiddet davranış sayısı 234’den 34’e, kontrol grubunun 159’dan 65’e düşmüş olup gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p=0.030). Deney grubu ebeveynler öğretim programı sonrası çocuklarıyla empati yapmaya, ben dilini kullanmaya, kurallar konusunda tutarlı olmaya başladıklarını belirtmişlerdir. Sonuç; bu program çocuklarda sosyal beceri geliştirerek şiddet davranışlarını önlemektedir ve öğretmen-hemşire işbirliği ile uygulanması yararlı olur. Anahtar Sözcükler: Çocukta sosyal beceri, çocukta şiddet davranışları, büyüme gelişme, aile-çocuk iletişimi SUMMARYThe Effect of Violence Prevention Program By Developing Social Skill On Six Age (60–72 Months Old) ChildrenThis research is a pre-post test control group quasi-experimental study which was developed for the purpose of determining the effect of child and parent program for preventing violence behaviors of children at the age of six (60-72 months old) by developing their social skills. The sample is comprised of 67 children and parents (36 experiments, 31 controls). Data was collected by using Social Skills Evaluation Scale, Monitoring Chart of Verbal and Behavioral Violence in Children, Parent Attitude Scale and Parent Interview Form. Education programs which, for experiment group children, comprised 30 activities including empathy, problem solving skills and anger management subjects, and which, for parents, comprised four sessions on subjects of features of child at the age of 60-72 months old, parent-child communication, punishment and reward methods in children, violence behavior, their causes and prevention approaches in children were performed. Findings; social skill of both experimental and control group children’s total and sub dimension score averages (experiment 137.3 from 176.4 to, conrtol 141.7 from 152.5 to) showed significant increase over time (p0.05), significant differences were determined in favor of experiment group in all sub dimensions in the second and third measurement (p

ÖZET Bu araştırma; ağız diş sağlığı davranışı düşük olan ergenlere uygulanacak olan Sağlığı Geliştirme Modeli ve Bilgi İşlem Kuramına temellendirilen hemşirelik girişimlerinin, ağız diş sağlığı davranışı üzerindeki etkisini değerlendirmek amacı ile planlanmıştır. Araştırmanın modeli ön test, son test kontrol gruplu deneysel desendir. Ağız Diş Sağlığı Davranış Formundan (ADSD) elde edilen sonuçlara göre davranış puanında en alt %25’lik dilimi oluşturan bireyler deney (40) ve kontrol (40) gruplarına alınmıştır. Veriler; Bireysel Bilgi Formu, Çok Boyutlu Ağız Diş Sağlığı Kontrol Odağı Ölçeği (ÇBASKO), ADSD ve Ağız Diş Muayene Formu ile toplanmıştır. Gruplara ön test, eğitim sonrası son test ve eğitimden 3 ay sonra tekrar test yapılmıştır. Deney grubuna, ağız diş sağlığı davranışını geliştirmeye yönelik 8 hafta, haftada 2 etkinlik olmak üzere hemşirelik girişimi uygulanmıştır. Deney grubuna yapılan girişimle, içsel kontrol odağı algısı (39.20±2.22) ve ağız diş sağlığı davranışı (7.40±1.26) kontrol grubuna göre yükselmiştir (p

ÖZET0-1 Yaş Arası Çocuğu Olan Ebeveynlerin Genişletilmiş Yeni Doğan Tarama Programına İlişkin Düşünceleri. Aynur (Kesicioğlu) Arslan.Günümüzde tanı konulamayan, erken dönemde tedavisi olabilen, ölüm de dahil olmak üzere sağlıkla ilgili birçok kayıpla sonuçlanan doğumsal metabolik hastalıklar GYTP adı altında MS/MS yöntemi ile taranabilmektedir. Ancak bu yöntem, aile, toplum ve sağlık bakım vericileri için önemli etik sorgulamaları da beraberinde getirmektedir. Bu çalışma, 0-1 yaş arası bebeği olan anne/babaların GYTP’ye ilişkin düşüncelerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Evren ve örneklemi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Polikliniği’ne 18.04.2008 – 30.01.2009 tarihleri arasında başvuran, olasılıksız örnekleme yöntemlerinden gelişigüzel örnekleme ile belirlenen, iletişim kurulabilen ve çalışmaya katılmayı kabul eden 95 anne/baba oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında literatür incelemesi doğrultusunda geliştirilen anne/baba ve çocuğa yönelik özellikler ile GYTP ile ilgili düşüncelerin yer aldığı veri toplama formu (anket) kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri için Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) for Windows 10.0 programı kullanılmıştır. Veriler yüzdelik, ortalama, standart sapma, Ki-kare ve Fisher’in Kesin Ki-kare testleri ile değerlendirilmiştir. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, anlamlılık p < 0.05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Ailelerin GYTP’yi bilme durumu ile çocuğu için sağlık kurumuna başvuru nedeni arasında; ailelerin GYTP’yi bilme durumu ile anne eğitim durumu arasında ve ailelerin tedavisi olmayan hastalıkların taranmasını isteme durumu ile aylık ortalama gelir arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmuştur (p < 0.05). Anahtar Kelimeler: Genişletilmiş yenidoğan tarama programı, Tandem Mass, yenidoğan taramasında izin, yenidoğan taramasında stres.SUMMARYChildren Aged 0-1 With Parents About The Idea Of Expanded Newborn Screening Program. Aynur (Kesicioğlu) Arslan Today, that can not be diagnosed, early treatment can be, in death, including health-related losses resulted in a congenital metabolic diseases expanded newborn screening program under the name of MS / MS method can be scanned. However, this method of family, community and health care for transmitters of important ethical question brings. This study, 0-1 years of age, the mother of the baby/parents to determine their thoughts regarding the expanded newborn screening program descriptive and relationship was built as a digger. Universe and sample, Abant Izzet Baysal University School of Health Research and Application Center of Child Health and Diseases Department at Children's Clinic 18.04.2008 - 30.01.2009 between these dates were admitted, without the possibility of sampling method with random sampling is determined, and can be contacted to participate in the study that accept 95 mother / father created. In the literature review of data collected, developed in accordance with the mother / father and child-oriented features and ideas related expanded newborn screening program is used where the data collection form. Data for statistical analysis program Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) for Windows 10.0 was used Data percentages, mean, standard deviation, Chi-square and Fisher's exact tests were evaluated with chi-square Results 95% confidence interval, significance p

1-ÖZETHiper IgE Sendromu (HIES) tekrarlayan cilt apseleri, pnömoni, mukokutonözmantar enfeksiyonları, egzama, eonzinofili ve yüksek IgE düzeyi ile karakterizedir.Sık Değişken İmmün Yetmezlik (SDIY) hava yollarında ve gastrointestinalbölgelerde tekrarlayan bakteriyel enfeksiyonlarla karakterize olmaktadır. Buçalışmada patogenezi tam olarak bilinmeyen HIES ve SDIY hastalıklarında alttayatan immünolojık bozukluğun aydınlatılması amacıyla IL-17 üreten, virüsenfeksiyonlarına karşı koruyucu olmakla birlikte Klebsiella pneumoniae ve Candidaalbicans gibi hücre dışı bakterilere ve fungal patojenlere karşı nötrofil aracılı immünyanıtta önemli olduğu bilinen Th17 hücrelerin farklılaşmasının incelenmesiamaçlanmıştır. Çalışmaya HIES ve SDIY tanısı almış 2 grup hasta alındı. 4 sağlıklıkontrol deneylere dahil edildi. Her gruptan venöz kandan Periferal Kan Mononükleerhücreler (PKMH) ve CD45RA+ Naif T hücreleri izole edildi. Sonuçlara göre %96saflıkta CD45RA+ Naif T hücre izole edildi. İzole edilen hücreler anti-CD2, anti-CD3, anti-CD28 uyaranı ve TGFβ, anti-IFNγ, IL-6, IL-1β, IL-23, IL-21sitokinlerinin oluşturduğu Th17 farklılaşma koşullarında kültüre edildi. Kültürsüpernatantlarındaki IL-17 sitokin seviyesi ELISA yöntemi ile ölçüldü. ELISAsonuçlarına göre HIES grubunda Naif T hücreler Th17 farklılaştırma koşullarındakültüre edildiğinde IL-17 sitokin seviyesi uyarım öncesine göre istatistiksel olarakanlamlı artış göstermemiştir. HIES grubundan izole edilen PKMH farklılaştırmakoşullarında kültüre edildiğinde, IL-17 sitokin salınımı sağlıklı kontrol grubuna göreanlamlılığa yakın olarak düşük bulunmuştur. SDIY ve sağlıklı kontrol gruplarındanizole edilen Naif T hücreler Th17 farklılaştırma koşullarında kültüre edildiğinde heriki grupta da uyarım öncesine göre IL-17 sitokin seviyesinde istatistiksel olarakanlamlı artış gözlenmiştir. İzole edilen PKMH ve Naif T hücrelerin Th17farklılaştırma kültürleri sonucu sağlıklı kontrol ve SDIY grupları arasında IL-17sitokin salınımında anlamlı fark saptanmamıştır. Bu veriler, HIES’ li hastalarda Thücrelerin IL-17 sitokinini üretmede kusurlu olabileceklerini ancak SDIY’lihastalarda IL-17 üretiminde aksaklık olmadığını düşündürmektedir.Anahtar Sözcükler; HIES, immün yetmezlik, otoimmünite, SDIY, Th1722- SUMMARYTh17 Cell Differentiation Investigation of Immunodeficiencies Associated withHigh IgE Levels and/or AutoimmunityHyper IgE Syndrome (HIES) is characterized by recurrent skin abscesses,pneumonia, mucocutaneous fungal infections, eczema, eosinophilia and high serumIgE levels. Common variable immunodeficiency (CVID) is characterized byrecurrent bacterial infections in airways and gastrointestinal tract. In this study, inorder to elucidate underlying immunological disorders in CVID and HIES patients,IL-17 producing -as being protective against viral infections and are known to beimportant in neutrophil-mediated immune response against extracellular and fungalpathogens such as Klebsialla pneumonia and Candida albicans- Th17 cells’differentiation is aimed to be investigated. Two groups of patients diagnosed withCVID and HIES were enrolled in the study. 4 healthy control were also included. Ineach group peripheral blood mononucleer cells (PBMC) and CD45RA+ Naive Tcells were isolated from venous blood. Isolated cells cultured by using anti-CD2,anti-CD3, anti-CD28 stimulus and Th17 differentiation conditions caused by TGFβ,anti-IFNγ, IL-6, IL-1β, IL-23, IL-21 cytokines. IL-17 levels of culture supernatanswere measured by ELISA method. According to ELISA results when Naive T cellsobtained from HIES patients were cultured under Th17 differentiating conditions,culture supernatant’ IL-17 cytokine level had not shown a significant increasecompared to the unstimulated group. When PBMC isolated from HIES group werecultured under differentiating conditions, IL-17 cytokine level had been measurednearly statistical significant compared to the healty control group. Naive T cellsisolated from CVID and the healty control group were cultured under Th17differentiating conditions, we had observed a significant increase in IL-17 levels ofboth groups. İsolated PBMC and Naive T cells were cultured under Th17differentiating conditions, between the healty group and CVID group there is nosignificant difference in the IL-17 cytokine levels. These results have showed that adefect can be in IL-17 secreting T cells in HIES group, but there is no defect in IL-17secreting T cells in CVID patients.Key words; autoimmunity, CVID, HIES, immun deficiency, Th17

1. ÖZETAraştırma, kanserli çocuk ve bakım vericileri için hazırlanan hemşirelik bakım modelinin etkinliğini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Örneklem, 50 kanserli çocuk ve annesinden oluşmuştur. Veriler; Kapsamlı (Fonksiyonel Sağlık Örüntülerine göre) ve Günlük Veri Toplama Formu ile toplanmıştır. Hemşirelik tanıları (NANDA’dan 30 tanı), hemşirelik girişimleri (NIC’ten 54 girişim), 127 bakım sonucu göstergesini içeren “Kanserli Çocuk ve Bakım Vericiye Yönelik Hemşirelik Bakım Rehberi” oluşturulmuştur. Rehberde günlük uygulama ve değerlendirmeleri kayıt bölümleri de yer almaktadır. Çocuk ve bakım vericilere hastanede kaldıkları surede formlar ve rehber kullanılarak bakım uygulanmıştır. Elde edilen veriler yüzdelik, kruskall-walis ve ki-kare testleri ile değerlendirilmiştir. Bulgular; Çocuklara 24 hemşirelik ve 4 kollobratif tanı, bakım vericilere 16 hemşirelik tanısı konulmuştur. Çocuk ve annelere 54 hemşirelik girişiminin 1383 aktivitesi uygulanmış 95’u uygulanamamıştır. Çocuklarda konstipasyon, hipertermi, diyare, bulantı, deri bütünlüğünde bozulma, sıvı volüm fazlalığı, uyku örüntüsünde bozulma, oral müköz membranda bozulma, anksiyete, etkisiz başetme tanıları tamamen, ümitsizlik, beden imajında bozulma gibi tanılar, çocuğun sağlık durumunun kötüleşmesi, çocuğun hemşirelik aktivitelerinin uygulanmasına izin vermemesi, erken taburcu olması nedeniyle kısmen çözümlenmiştir. “Enfeksiyon riski” tanısı 16 çocukta “enfeksiyon” kollobratif tanısı dönüşmüştür. “Akut ağrı”, “etkisiz başetme”, “beden imajında değişme” 7-18 yaş, “büyüme-gelişmede gecikme” 0-6 yaş çocuklarda (p=0.01), “bakım verici rolünde zorlanma”, “beklenen acı çekme”, “sosyal etkileşimde bozulma” destek kaynağı yetersiz bakım vericilerde anlamlı düzeyde yüksek (p=0.03) bulunmuştur. Karar; NANDA ve NIC kullanılarak için hazırlanan rehberin tüm bölümleri kanserli çocuk ve anneleri hemşirelik bakımı için uygun ve etkilidir Anahtar Kelimeler: Kanserli Çocuk, Bakım Verici, Hemşirelik Tanıları, Hemşirelik Girişimleri2. SUMMARYTHE EFFECTIVENESS OF NURSING CARE MODEL FOR CHILDREN WITH CANCER AND THEIR CAREGIVERS Research was performed as descriptive to determine the effectiveness of nursing care model for children with cancer and their caregivers. The research sample comprised 50 children with cancer and their mothers. The data were collected with Extensive (according to the Functional Health Patterns) and Daily Data Collectıon Forms. “Nursing Care Guide” was created with 30 NANDA diagnosis 54 NIC interventions and 127 outcome indicators. Daily implementatıons and evaluatıons registered in this form too. Nursing care was performed during the hospitalizatıon of children and mothers with forms and guides. Results; 24 nursing and four collobrative diagnosis for children and 16 nursing diagnosis for mothers were determined. 1383 activities of 54 NIC were implemented but 95 activities couldn’t. Constipation, hypertermi, diarrhea, nausea, impaired skin integrity, excess fluid volume, sleep pattern disturbance, oral mucous membrane disturbance, anxiety, ineffective coping were solved for children. Hopelessness and disturbed body image couldn’t be solved completely because of the child's health condition deteriorated, the child didn’t permit the implementation of the nursing activites and due to early discharge. "Infection risk" has become "infectious" collobrative diagnosis for 16 children. Acute pain, ineffective coping and disturbed body image in children (p=0.01), caregiver role strain and social interaction for caregivers whose support resources poor were found significantly high (p = 0.03). Conclusion: The guıde that were created by using NANDA and NIC is sufficient and effective for nursing care of child with cancer and caregivers. Keywords: Child With Cancer, Caregiver, Nursing Diagnoses, Nursing Interventions

ÖZETİstanbul’daki Ortaöğretim Kurumlarında Afet ve Acil Durum Hazırlıklarının DeğerlendirilmesiBu çalışma, İstanbul’daki ortaöğretim kurumlarında afet ve acil durum hazırlıklarını, değerlendiren bir ölçüm aracı geliştirmek amacıyla metodolojik, ortaöğretim kurumlarında en çok hangi tür afet/acil durumlara rastlanma olasılığını, afetlere ve acil durumlara karşı yapılan hazırlıkları ve okullar arasındaki farklılıkları tespit etmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı. Araştırma; İstanbul’da bulunan 150 resmi ve özel ortaöğretim kurumundaki 2500 yönetici ve çalışanla yapıldı. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen 253 soruluk “Ortaöğretim Kurumlarında Afet ve Acil Durum Hazırlıklarını Değerlendirme Formu” ile toplandı (Cronbach Alpha=0.97). Araştırma kapsamındaki okulların, afet ve acil durumlara hazırlıksız oldukları belirlendi. Okullarda afet/acil durumlara yönelik hazırlıklara çalışanların aktif katılmadıkları, kurumlararası koordinasyon ve işbirliğinin yetersiz olduğu, eğitimlerin okul toplumunu kapsamadığı, tatbikatların düzenli olarak yapılmadığı, ilkyardım konusunda çalışanların kendilerini yetersiz hissettikleri, Özel Türk Orta Öğretim Kurumları dışında okullarda sağlık profesyonellerinin bulunmadığı, okulların çoğunda acil haberleşme sisteminin olmadığı, yapısal hasara bağlı gerekli tedbirlerin ve lojistik hazırlıkların yetersiz olduğu belirlendi. Özel Türk Ortaöğretim Kurumlarının afet/acil durumlara diğer okullardan daha hazırlıklı oldukları saptandı. Bu sonuçlar; İstanbul’da meydana gelecek büyük bir afet/acil durumda okullarda bulunan öğrenci/çalışan, mekan/mülk ve eğitimin olumsuz etkileneceğini, okullarımız ve yetkili kurumlarımız tarafından oluşturulacak planlar doğrultusunda, ivedilikle bireysel ve kurumsal hazırlıkların yapılması gerektiğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Acil Durum, Afet, Hazırlık, Ortaöğretim. SUMMARYAn Evaluation of the Emergency and Disaster Preparedness in High Schools in Istanbul This study was carried out; as a methodological research to evaluate emergency and disaster preparedness in high schools in Istanbul and as a descriptive research to determine which disasters or emergency situations are the most probable in high schools, and to determine disaster and emergency preparedness in schools and differences between schools. The sample and universe for the study consisted of 2500 employees and administrators working in various positions in 150 private and public high schools in Istanbul. To collect data for the research; A Questionnaire Form for Emergency and Disaster Preparedness in Schools- a 253 item data collection instrument prepared by the researcher- was used (Cronbach Alpha=0.97). The schools in the coverage of the study were found to be unprepared for emergencies and disasters. It was found that employees in the schools did not actively participate in the preparations for emergencies and disasters, and the coordination and cooperation between institutions was inefficient, and training activities did not involve school society, and the exercises were not done regularly, and employees felt themselves inefficient to give first aid, and there were no health professionals in schools except Private Turkish High Schools, and there were no emergency communication systems in most of the schools covered, and necessary measures and logistical preparedness based on building site damages were inadequate. Private Turkish High Schools were found to be more prepared for emergencies and disasters than the other schools covered. These results show that; employees, students, and employees working in schools, and the school buildings, and education will be negatively affected in a probable major disaster or emergency situation in Istanbul, and individual and institutional preparations should be done urgently according to a plan prepared by our schools and authorized institutions. Key words: Emergency, Disaster, Preparedness, High School.

FİZİKSEL ENGELLİ ÇOCUK VE AİLESİNİN EVDE BAKIM GEREKSİNİMİNE IŞIK TUTUCU ARAŞTIRMALARIN SİSTEMATİK İNCELEMESİAraştırma, fiziksel engelli çocuk ve ailesinin yaşadığı problemleri ve evde bakım gereksinimlerini belirlemek için bu alanda yapılmış tüm araştırma bulgularının sentezlenerek bilimsel genellemelere ulaşmak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma, ülkemizde 1998-2009 yılları arasında gerçekleştirilen fiziksel engelli çocuk ve ailesinin evde bakım gereksinimleri ile ilgili araştırmaların sistematik derleme analizi biçiminde incelenmesi ile yapılmıştır. Araştırma örneklemine alınacak çalışmaların belirlenmesi 15.07.2009 -15.06.2010 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Türkiye’de yapılmış, 0-18 yaş fiziksel engelli çocuk ve ailesine yönelik ulaşılabilen tüm çalışmalar oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemine; 1998-2009 yılları arasında gerçekleştirilen ve fiziksel engelli çocuk ve ailelerinin; duygusal, fiziksel, sosyal sorunlarını, yaşam kalitelerini, bilgi gereksinimlerini ve sağlık hizmetlerinden yararlanma durumlarını değerlendiren çalışmalar alınmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Örnekleme Seçilecek Araştırmaları Belirleme Formu” ve “Araştırmaların Bulgularını Derleme Formu” kullanılmıştır. Örneklem kriterlerine uygun çalışmalar; Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Öğretim Kurulu Yayın ve Dokümantasyon Dairesi Tez Tarama veri tabanı, Pubmed veri tabanı, Süreli akademik dergiler, Online akademik dergilerde fiziksel engelli çocuk, serebral palsi, musküler distrofi, nöral tüp defekti, omurilik travması, fiziksel engelli çocuğun ailesi, evde bakım anahtar kelimeleri kullanılarak derlenmiştir. Araştırmada 24 çalışmanın fiziksel engelli çocuk ve ailelerine yönelik bulguları sentez edilmiştir. Sonuç olarak engelli çocuk ve ailesinin fiziksel, sosyal ve duygusal pek çok sorununun olduğu ve bu ailelerin evde bakıma duydukları ihtiyaç ile ülkemizde evde bakım hizmetlerine duyulan gereksinim ortaya koyulmuştur.Anahtar Kelimeler: Evde bakım, fiziksel engelli çocuğun ailesi, fiziksel engelli çocuk, musküler distrofi, serebral palsi The Systematic Review of The Researches Which Light The Way for Home Care Requirements of Physically Disabled Children and Their FamiliesThe aim of this descriptive study was to provide scientific generalizations about the problems and home care requirements of physically disabled children and their families by synthesizing the results of all of the studies about this area. The study was a systematic review of the studies between 1998-2009 about home care requirements of physically disabled children and their families. Determination of the studies which were included the study were achieved between 07.15.2009 – 06.15.2010. The scope of the study was all of the studies about 0-18 years old physically disabled children and their families. The sample was the studies which achieved between 1998-2009 and evaluated emotional, physical, social problems and quality of life, knowledge requirements and condition of access to health services. “Determination Form For Chosing Studies of Sample” and “Evaluation Form For Study Results” were used as data collection tools. The studies which appropriate for the sample criterions were reviewed from Republic of Turkey The Council of Higher Education National Theses Database, Pubmed Database, periodical academic journals and online academic journals by using the following key words: physically disabled children, cerebral palsy, muscular dystrophy, neural tube defect, trauma of vertebra, family of physically disabled children, physically disabled children and home care. In the study, the results of 24 studies about physically disabled children and their families were synthesized. In conclusion, physically disabled children and their families have lots of emotional and social problems and home care needs of these families were proved the need of home care services of Turkey. Keywords: cerebral palsy, family of physically disabled children, home care, muscular dystrophy, physically disabled children

1. ÖZETAraştırma “Meningomyeloselli Çocuğa Sahip Ebeveynlerin Stresle Baş Etme Durumlarının Değerlendirilmesi” amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı bir çalışma olarak planlanmıştır. Araştırmanın evrenini, Vakıf Gureba Eğitim ve Araştırma Hastanesi Beyin Cerrahi Servisinde Ocak 2000-Ekim 2008 tarihleri arasında Meningomyelosel (MMC) tanısı ile tedavi olan çocuklar ve anne-babaları, örneklemini ise vaka seçim kriterlerine uyan 112 anne-baba oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak; “Anne-baba ve Çocuğa Yönelik Anket Formu” ve “Kronik Bir Hastaya Bakmakla Yükümlü Olanların Baş Etme Yöntemleri Ölçeği (KBEYÖ)” kullanılmıştır. Verilerin analizinde; tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, parametrik ve non parametrik yöntemler kullanılmıştır. Çalışma da, MMC olan çocuk anne-babalarının kullandıkları baş etme yöntemlerinin sırasıyla; “problemi çözmeye yönelik”, “olayların alternatifini algılamaya yönelik” ve “stres belirtilerini azaltmaya yönelik” yöntemler olduğu bulunmuştur. Stres belirtilerini azaltmaya yönelik baş etme yöntemi puan ortalamaları, kakasını kaçıran çocuk anne-babalarında; problemi çözmeye yönelik baş etme yöntemi puan ortalamaları, çocuğu fizik tedaviye giden anne-babalarda, hastalık sonrası aile içi ilişkilerinde oluşan en önemli değişiklik durumunda ve çocukla ilgili sorumluluğu eş ile eşit oranda paylaşan anne-babalarda ve her iki baş etme yöntemi puan ortalamaları da, ayaklarda hissizlik olan çocuk anne-babalarında anlamlı düzeyde yüksek olarak saptanmıştır.Bu sonuçlara varılarak, anne-babaların çocukları için hizmet aldıkları birimlerde, hemşirenin de içinde bulunduğu ve stresle baş etme konusunda eğitim almış uzman kişiler tarafından uygulamalı olarak eğitim almaları gerektiği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Meningomyelosel, stresle başa çıkma yöntemleri, çocuk, aile2. SUMMARYEvaluation of Coping with Stress Conditions of the Parents of Children with Meningomyelocele The investigation was planned as a descriptive and relation researching study for “Evaluation of the Coping with Stress Conditions of the Parents of Children with Meningomyelocele”. The investigation included the children, who were treated with the diagnosis of Meningomyelocele (MMC) between January 2000 – October 2008 in the Brain Surgery Department of Vakıf Gureba Education and Investigation Hospital, as well as there parents, and the sample group included 112 parents, who were suitable to the case criterions of selection. “The Survey Form Oriented to Parents and Children” and the “The Carer’s Assessment of Managing Index” scale (KBEYÖ)” were used as data collection means. In the analysis done; descriptive statistical methods, parametric and non-parametric methods were used. In the study, the methods of coping with stress used by the parents of children with MMC, were found to be respectively as following; “inclined to solve the sorun”, “inclined to perceive the alternatives of the events” and “inclined to diminish the symptoms of stress”. The average point ratings of the method inclined towards diminishing the indications of stress were determined to be of a significantly high level in the parents of the children, who can’t control their excrements; the average point ratings of the method of coping with soruns solution, whose children go to a physical therapy, in the most important change condition created in the relationship between the members of a family after an illness and in the parents, who share the responsibility, concerned with the children, in the equal rate as the other parent and the points average ratings that of both methods in the parents of the children, who had got feet numbness.In accordance with the results, gained after the above mentioned investigations, it was determined, that the parents had to be practically trained by competent persons and specialists, including nurses, for coping with stress in the departments of their children treatment. Key Words: Meningomyelocele, methods for coping with stres, child, family

1.ÖZETPediatrik Kardiyovasküler Cerrahi Yoğun Bakımda ebeveyn Memnuniyetinin Değerlendirilmesi Gözde TOKATÇalışma Pediatrik Kardiyovasküler Cerrahi Yoğun Bakım (PKVCYB) Ünitesinde çocukları yatan ebeveynlerin memnuniyet düzeylerini belirlemek amacı ile tanımlayıcı ve karşılaştırmalı olarak planlandı. Ayrıca, Pediatrik Yoğun Bakım Ünitesi Ebeveyn Memnuniyet Ölçeği hemşirelik literatürüne kazandırılmış oldu.Araştırmanın evrenini; İstanbul ilinde PKVCYB ünitesi bulunan iki devlet ve bir vakıf üniversitesi hastanesinde PKVCYB’de tedavi görmüş olan çocukların ebeveynleri oluşturdu. Örnekleme 8 Ocak - 8 Temmuz 2008 tarihleri arasında ilgili hastanelerin PKVCYB Ünitesinde en az 24 saat süre ile tedavi görmüş olan tüm ebeveynler alındı. Ebeveynlere “Ebeveyn Sosyodemografik Veri Formu” ve “Pediatrik Yoğun Bakımda Aile Memnuniyeti Ölçeği” uygulandı. Veriler bilgisayarda R 2.9.0 ile değerlendirildi. Tanımlayıcı ve karşılaştırmalı istatistiksel uygulamalar yapıldı. Araştırma sonucunda; hastanelere göre ebeveynlerin memnuniyetleri değerlendirildiğinde; genel ebeveyn memnuniyeti dır. Bakım, çevre ve iletişim memnuniyetleri ile ebeveynlerin memnuniyetleri ikişerli değerlendirildiğinde, pozitif anlamlı ilişki ortaya çıktı. Hastaneler arasında memnuniyet düzeyleri karşılaştırıldığında anlamlı bir fark görülmedi (p>0.05). Devlet hastaneleri ile vakıf üniversitesi hastanesinin bakım, çevre ve iletişim memnuniyeti değerlendirildiğinde hastaneler arasında anlamlı bir farklılık ortaya çıkmadı (p>0.05). Yaşadıkları bölgelere göre memnuniyet düzeyleri karşılaştırıldığında Ege Bölgesinde yaşayan ebeveynlerin genel memnuniyete göre anlamlı düzeyde daha az memnun olduğu görüldü (p0.05). PKVCYB’de kalış sürelerine göre memnuniyet düzeyleri karşılaştırıldığında hiçbir grubun istatistiksel anlamda birbirinden anlamlı düzeyde farklılaşmadığı görüldü(p>0.05). Genel anlamda ebeveynlerin memnun oldukları, en fazla bakımdan memnun oldukları saptandı. Anahtar Kelimeler: Ebeveyn memnuniyeti, pediatrik kardiyovasküler cerrahi yoğun bakım ünitesi, pediatri yoğun bakımda aile memnuniyeti ölçeği2.SUMMARYTHE EVALUATION OF PARENT SATISFACTION IN PEDIATRIC CARDIOVASCULAR SURGERY INTENSIVE CARE UNIT Gözde TOKATThis study is planned to measure the satisfaction of families whose children are cared in pediatric cardiovascular surgery critical intensive care unit (PCVSICU). A descriptive and cross sectional design was used to explore the use of parent satisfactions. This dissertation contributes to nursing literature with Parent Satisfaction in Pediatric Intensive Care Unit (PICU) .Research population is determined as parents whose children are cared in hospitals located in Istanbul and cared in a PCVSICU after cardiovascular surgery. The sample includes the parents whose children are treated in PCVSICU between 8th January 2008 and 8th July 2008. Parent Satisfaction in Pediatric Intensive Care Unit Survey and the socio demographic survey are carried out to parents simultaneously. Data is evaluated with statistical software R 2.9.0. As results of the study, means and standard deviations of parent satisfaction are , , and for two state hospitals and a foundation hospital, respectively. Moreover, we compare PCVSICU environment satisfaction, care satisfaction and communication satisfaction with overall parent satisfaction two by two, there is a significant positive correlation between the factors and overall satisfaction. There is no significant difference among satisfactions of parents who admitted to three different hospitals (p>0.05). Hence, parent satisfaction with respect to corresponding domains of the survey, PICU environment, care and communication does not differ with respect to different hospitals (p>0.05). Moreover, when the parents are grouped with respect to regions of Turkey, parents from Aegean region of Turkey are significantly less satisfied with hospital care when compared to the rest of regions (p0.05). Furthermore, we conclude that the time spent by patients in PICU does not influence the satisfaction level of their parents (p>0.05). Key Word: Parent Satisfaction, pediatric cardiovascular surgery critical intensive care unit

ÖZETTip 1 Diyabetli Adolesanlara Verilen Karbonhidrat Sayımı AkranEğitiminin Metabolik Kontrolleri Üzerine EtkisiDiyabette tıbbi beslenme tedavisinde kullanılan karbonhidrat sayımı yöntemi,diyabetlilere genel anlamda özgürlük tanımaktadır. Adolesan dönemdeki birey içinen önemli kişiler akranlarıdır.Araştırma, tip 1 diyabetli adolesanlara verilen karbonhidrat sayımı akraneğitiminin metabolik kontrolleri üzerine etkisini incelemek için ileriye yönelik(prospektif) deneysel olarak yapılmıştır.Araştırmanın evrenini Sağlık Bakanlığı Bakırköy Kadın Doğum ve ÇocukHastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’ne Kayıtlı 13-17yaş arasındaki adolesanlar; örneklemi ise Şubat- Haziran 2009 arasında servisteyatan yada rutin kontrole gelen ve örneklem seçim kriterlerine uygun tip 1 diyabetliadolesanlar ( n= 108 ) oluşturdu.Veri toplanmasında; araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda geliştirilenDiyabetli Adolesan Tanılama Formu ve Metabolik Kontrol Sonuçları Formu, AkranEğitimcisi Karbonhidrat Sayımı Eğitim Paketi, Karbonhidrat Sayımı El Kitapçığıkullanılmıştır.Deney ve kontrol gruplarına planlı eğitim verilmiş olup elde edilen bulgularyönünden gruplar karşılaştırılmıştır.Araştırmada, deney ve kontrol gruplarının metabolik kontrol sonuçlarıkarşılaştırıldığında; deney grubunda Açlık Kan Glikozu, Tokluk Kan Glikozu veHbAlc değerlerinde belirgin bir düşme yaşandığı gözlenmiştir. Akran tarafındanverilen eğitimin hastaların Tokluk Kan Glikozu ve HbA1c değerlerini diğereğitimcilere göre daha fazla düşürdüğü saptanmıştır.Anahtar Sözcükler: Tip 1 diyabet, adolesan, metabolik kontrol, akra2. SUMMARYThe Effect of Peer Education About Carbonhydrate Counting on MetabolicControl ın Adolesacents With Type 1 DiabetesCarbohydrate counting method in medical nutrition therapy provides freedom thepeople with diabetes. Peers are the most important people during the period ofadolescence.This prospective experimental research was planned to determine the effect ofpeer education about carbohydrate counting on metabolic control in adolescents withtype 1 diabetes.The scope of the research was the registered adolescents between the ages 13-17in Ministry of Health Bakırköy Women and Children Diseases Education andResearch Hospital Department of Endocrinology, and the sample was the adolescentswith type 1 diabetes (n=108) who hospitalized or being for routine appointmentduring February-June 2009 and suitable for eligibility criteria.Information Form about Adolescents with Diabetes, Metabolic Control ResultsForm, Carbohydrate Counting Education Packet for Peer Educator, CarbohydrateCounting Manual which was developed by the researchers based upon the literatureswere administered to the adolescents for the collection of data. Experimental andcontrol groups were given planed education and the findings obtained in the groupswere compared.In research when the metabolic control results compared between theexperimental and control groups it was fount out that there was a significant decreasein experimental groups for pre-prandial blood glucose, post-prandial blood glucose andHbA1c levels. It was found out that the peer education decrease the post-prandial bloodglucose and HbA1c levels better than the other educators.Key words: Type 1 diabetes, adolescent, metabolic control, peer

ÖZETÇalışma, pediatrik yoğun bakım ünitesinde endotrakeal aspirasyon sırasında oluşan ağrının değerlendirilmesi amacıyla iki aşamalı tanımlayıcı ve karşılaştırmalı olarak planlandı.Araştırmanın evrenini; bir üniversite hastanesinin pediatri yoğun bakım ünitesine başvuran hastalar ve çalışan hemşireler oluşturdu. Örnekleme 1 Ocak – 2 Temmuz 2008 tarihleri arasında pediatri yoğun bakım ünitesine kabul edilen ve araştırma kriterlerine uyan tüm hastalar (65) ve onlara bakım veren hemşireler (18) alındı. İki aşamalı olarak gerçekleştirilen araştırmanın I.aşamasında rutin aspirasyon uygulandı. II. aşamasında hemşirelere “Hemşirelerin Aspirasyon Konusunda Bilgileri” anketi yapıldı ve sonrasında “Aspirasyon Klavuzu” anlatılarak aspirasyonu bu klavuz doğrultusunda yapmaları istendi. Veriler 16 sorudan oluşan “Veri Toplama Formu”, iki kısımdan oluşan “FLACC (Face, Legs, Activity, Cry, Consolability) Ağrı Ölçeği ve Wong-Baker Ağrı Yüz Değerlendirme Ölçeği” kullanılarak toplandı. Hastalar gözlemlendi ve monitörlerden izlendi. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS for Windows 14.0 (Statistical package fort he Social Sciences) paket programı kullanıldı.Araştırma sonucunda; hastaların % 33,8 (22)’inin 1 ay ile 1 yaş arasında ve %64,6 (42)’sının erkek olduğu belirlendi. Endotrakeal aspirasyon sırasında hastaların %83,1 (n=54)’inde oksijen saturasyonunda azalma olduğu, %81,5 (n=51)’inin öğürdüğü ve %67,7 (n=44)’sinin huzursuzlaştığı görüldü. Wong-Baker Ağrı yüz değerlendirme ve FLACC puanları Grup I olgularda daha yüksek bulunmasına rağmen gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmadı (p>0,05). Bolus olarak analjezik ve sedasyon alan hastaların Wong-Baker Ağrı yüz değerlendirme puanı (4,38±0,96(4)) ve FLACC puanı (4,61±1,94(4)) almayan hastalara oranla düşük bulundu. (p>0,05).Bu sonuçlara göre, örnekleme alınan hastaların ağrı çektiği ve ağrının aspirasyon uygulamaları ile azda olsa ilişkisi olduğu saptandı. Bu nedenle pediatri yoğun bakım ünitelerinde endotrakeal aspirasyon uygulamalarında standart “Aspirasyon Klavuzu” nun kullanılması önerildi.Anahtar Kelimeler: ağrı, endotrakeal aspirasyon, FLACC ağrı ölçeği, pediatri yoğun bakım ünitesi, Wong-Baker ağrı yüz değerlendirme ölçeğiSUMMARYASSESSMENT OF PAIN DURING AND ENDOTRACHEAL SUCTIONING IN PEDIATRIC INTENSIVE CARE UNITThis research is planned as a two levelled definitive and comparisive one that evaluates pain during endotracheal suction in pediatric intensive care units.Universe of the study is composed of patients applied to pediatric intensive care units and nurses working in pediatric intensive care unit. Cases are sellected trough pediatric intensive care unit patients (65) who filled the study criteria and nurses (18) who give care to them in a time interval of 1 January-2 July 2008. Rutine endotracheal suction was applied as the first level of study. For the second level inquiry on “knowledge of nurses about suction” is applied to nurses and then they are asked to do aspiration according to guideline of suction they were told. Data was obtained with 16 question data form. FLACC pain scale and Wong-Baker facial pain determination scale were used to evaluate patients. All the obtained data were evaluated by SPSS for Windows 14.0 (statistical pacakage fort he social sciences).To summarise; %33,8(22) of patients are between 1 mounth to 1 year old and %64,2 (42) of them are male. During endotracheal suction oxigen saturation of %83,1(54) patients was decreased, %81,5(54) retched, %67,7(44) was troubled. Although group 1 patients had higher scores on Wong-Baker pain facial determination scale and FLACC scale no statistical difference was found amoung two groups (p>0,05). Patients who had bolus dozes of analgesic and sedative drugs had lower Wong-Baker facial pain determination score (4,38+_ 0,96 (4)) and FLACC score(4,61+- 1,94(4)) (p>0,05).According to these; patients are troubling because of pain and pain is slightly but releated with aspiration. So suction guideline is recommended to be used in pediatric intensive care unit during endotracheal suction.Key words: endotracheal suction, FLACC pain scale, pain, pediatric intensive care unit, Wong-Baker facial pain determination scale.

1. ÖZETYenidoğanda ağrı ve etkileri konusunda, 1980’den bu yana birçok çalışma yapılmış, böylece ağrı hakkındaki bilgilerimiz artmıştır. Yenidoğanların prosedürel nedenlere bağlı ağrılarının giderilmesinde kullanılan birçok farmakolojik ve nonfarmakolojik yöntemler vardır. Çalışmamızın amacı; sağlıklı yenidoğanların venöz kan alımı sırasında verdikleri ağrı yanıtlarını değerlendirmek ve işlem sırasında kullanılacak olan sukroz ve topikal EMLA uygulamasının ağrıyı azaltmadaki etkilerinin karşılaştırılmasıdır. Bu çalışma; Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Yenidoğan Bakım Odasında, Haziran – Temmuz 2009 tarihleri arasında deneysel olarak yapıldı. Çalışma kapsamına toplam 60 bebek alındı. Bunlardan birinci grubu 30 yenidoğandan oluşan %24’lük oral sukroz solüsyonu, işlemden 2 dk önce ve işlemden hemen önce 1’er ml verilen grup, ikinci grubu (n=30) ise %5’lik topikal anestetik (prilocain-lidokain) krem olan EMLA grubu oluşturdu. Bu grupta yenidoğanların işlem alanı üzerine işlemden 60dk önce en fazla 1 gr krem uygulandı ve üzeri şeffaf bir örtü ile örtüldü. Araştırma verileri; yenidoğan doğum özelliklerini, yenidoğan ve ailelerine ilişkin özelliklerini, yenidoğanın işlem öncesi, sırası ve sonrasındaki fiziksel değişikliklerini içermektedir. Yenidoğanların işlem öncesi, sırası ve sonrası ağrı puanlarını saptamak için NIPS(Neonatal Infant Pain Scale) kullanıldı. Her iki grup yenidoğanın fiziksel özellikleri ve ailesel özellikleri açısından homojendir. İşlem öncesi sukroz grubunun NIPS puan ortalaması 0.76 ± 1.86, EMLA grubunun ise 2.56±2.89 olarak belirlendi ve gruplar arasında sukroz grubu lehine anlamlı bir ilişki bulundu. İşlem sırasında, sukroz grubunun NIPS puan ortalaması 1.80 ± 2.49 iken EMLA grubunun 4.10 ± 2.78 olduğu görüldü. Sukroz grubunun NIPS puan ortalaması EMLA grubundan istatistiksel olarak düşük bulundu. İşlem sonrasında sukroz ve EMLA gruplarının NIPS puan ortalamaları sırasıyla 1.36 ± 2.37 ile 2.50 ± 2.96 olarak bulundu ve farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görüldü. Her iki grup arasında yenidoğanların, ağrılı işlem öncesi, sırası ve sonrasında; oksijen saturasyonu, kan basıncı ve kalp tepe atımları arasında anlamlı bir fark olmadığı görüldü. Sonuç olarak; sağlıklı yenidoğanlarda %24’lük oral sukroz solüsyonu, %5’lik EMLA topikal kreme göre daha etkili olduğu söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Ağrı, EMLA, Sukroz, Venöz yolla kan alma, Yenidoğan2. SUMMARYTHE EFFECTIVENESS OF ORAL SUCROSE AND TOPICAL EMLA APPLICATION IN REDUCING NEONATAL PAIN DURING VENEPUNCTURESince 1980’s, there has been a significant increase in our knowledge of pain in neonates and many clinical trials have been published. Many pharmacological and no pharmacological methods are currently available to reduce the procedural pain in neonates. The aim of our study is to determine the pain responses of healthy neonates during venepuncture and to compare the effectiveness of oral sucrose and topical EMLA application in reducing neonatal pain. This study was performed between June 2009 and July 2009 at the Maltepe University, Medical Faculty Neonatal Care Unit. Our study included 60 healthy neonates. In the first group consisted of 30 neonates, oral sucrose (concentration 24%) was used in oral doses in the order of 1mls of 24% sucrose in commencing 2 minutes before and just before the procedure. In the second group (n=30), lidocaine-prilocaine 5% cream (EMLA) which is a topical anesthetic, was applied (1g) to puncture site and covered with occlusive dressing, 60 minutes prior to venepuncture. Data collecting questionnaire included the birth characteristics of neonates, demographical features of parents and the physical changes observed in subjects before, during and after the procedure. To determine the pain score in neonates before, during end after he procedure, Neonatal Infant Pain Scale (NIPS) was used. There were no significant differences in birth characteristics between groups. Before the venepuncture; sucrose-treated infants had lower NIPS scores than EMLA applied neonates (0.76±2.89 and 2.56±2.89, respectively). During the procedure, NIPS scores of sucrose treated group was statistically lower than that of EMLA applied group (1.80±2.49 and 4.10±2.78, respectively). After the procedure there was no significant difference in NIPS scores between groups (1.36±2.37 and 2.50±2.96, respectively).There were no significant differences in oxygen saturation, blood pressure and heart rate between groups; before, during and after the procedure. In conclusion; in our study we found that oral sucrose (concentration 24%) solution is more effective than the local anesthetic cream EMLA in reducing pain from venepuncture in healthy newborns.Key words: Pain, EMLA, Sucrose, Venepuncture, Neonate

ÖZETÇocuklarda Postoperatif Ağrı Değerlendirilmesi: Ağrı GünlükleriZehra KAN ÖNTÜRKBu çalışma; çocuklarda Sayısal Ağrı Ölçeği (NS), FLACC (Face, Legs, Activity, Cry, Consolability) Ağrı Ölçeği, Yüz Ölçeği (Face Scale) ve Ağrı Günlükleri kullanılarak postoperatif ağrılarının çocuğun / ailenin kendi ifadeleri doğrultusunda saptanması ayrıca postoperatif ağrının değerlendirilmesinde ağrı günlüğü kullanımının öneminin belirlenmesi amacı ile yapılan tanımlayıcı ve karşılaştırmalı bir araştırmadır.Çalışma; Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi çocuk cerrahi servisinde, 2009 Şubat-Mart-Nisan aylarında operasyon olan, okuma yazma bilen, araştırmaya katılmaya gönüllü 40 çocuk hasta ve ailesi ile yapıldı.Çocukların yaş ortalamaları 7.4 olup, 17’ si ( % 42.5 ) okula gitmemektedir. Çocukların 7’ si (% 17.5) minimal invazif cerrahi, 4’ ü ( %10 ) baş-boyun cerrahisi, 19‘ u (% 47.5) sindirim sistemi organlarına ait operasyon, 10’ u ( % 25) boşaltım ve üreme organlarına ait operasyon nedeniyle hastaneye yattı. Çocukların % 70’ inin ameliyatı 1-2 saat sürdü.Çocukların postoperatif birinci değerlendirme de FLACC Ölçeğine göre ağrı şiddeti ortalaması 4.43 iken Sayısal Ölçeğe göre 4.88, Yüz Ölçeğine göre ise 4.58 ‘dir. Ağrı günlüğü incelendiğinde; çocuklardan 19’ u (% 47.5) postop 0. saatte ağrısının yerini ameliyat yeri olarak ve çocukların 14’ ü (% 35) ağrısını acıyor diye ifade etti. Postoperatif 0. saatte ağrı şiddeti ortalaması 4.58 iken çocuklardan 21’ i (%52.5) yatmakta, 14’ünün (% 35) günlük gereksinimleri karşılanmaktaydı ve % 52.5’ i analjezik aldı. Ağrı şiddeti ve aktivitelere etkisine bakıldığında ağrının en fazla olduğu postoperatif 0. saatte ağrı şiddeti ortalaması 4.58 iken çocukların 38’ inin (% 95) aktivitelerinin etkilendiği belirlendi. Çocukların ve/veya ailelerin ifadelerine göre etkilenen aktiviteler beslenme, yürüme, uyku, giyinme, oyun ve yatak içi aktiviteleridir.Ağrı günlüğünün ağrının hem ölçülmesi hem de değerlendirilmesinde sürekliliği sağladığı, ağrıyı objektif hale dönüştürüp ekip içerisinde farklı algılamaları ortadan kaldırdığı ve ağrının farklı bileşenleri arasında ilişkinin gözlenmesine yardımcı olduğu için diğer ağrı ölçeklerinden daha önemli olduğu belirlendi.Anahtar Sözcükler: Ağrı, değerlendirme, postoperatif ağrıSUMMARYEvulation of Postoperative Pain in Children: Pain Diaries Zehra KAN ÖNTÜRK This descriptive and comparative study was planned to determine the child’s postoperative pains with using Numerical Scale (NS), FLACC type Pain Scale, Face Scale and Pain Diaries, and also using the child’s or parents’ declarations and in addition the importance of using pain diaries during the process. This study was performed at the Kocaeli University Research and Application Hospital Pediatric Surgical Service during February-March-April 2009 on 40 child patients and their parents and who were voluntary for joining the research. The eligibility criterias to partiticipates are to be operated during these months and be able to read and write. Mean age of the children are 7.4, 17 of these children aren’t going to school (42.5 %). The seven of them (17.5 %) are being at hospital because of minimal invasive surgery, 4 of them are (10 %) head-neck surgery, 19 of them (47.5%) digestion system surgery, 10 of them (25%) with discharge and reproduction surgery. 70% of the patients surgery took 1-2 hours. The pain severities of the patients have measured as 4.43 with FLACC Scale, 4.88 with Numerical Scale, 4.58 with Face Scale. When Pain Diary is examined it was found out that 19 of the patients (% 47.5) at postoperative 0. Hour showed their pain area as surgery area and 14 of the patients (% 35) have said that their pain as it hurts. At postoperative 0. hour pain severity average is being 4.58, 21 of the children were lying, 14 (% 35) of them were being daily care and % 52.5 of them took some medicines. When pain severity and its effects on activity are examined it was found out that at postoperative 0. Hour pain severity average is 4.58 and 38 of the patients (% 95)’s activity was effected. As parents of the patients told, these activities are; eating, walking, sleeping, wearing, playing, activities in bed. Pain Diary is more important than other pain scales because of that it can both measure and evaluate the pain, ensure continuity in evaluation, eliminates different thoughts on team by turning into the pain objective and helps observing the relationship between the different components of pain.Key words: Pain, evaluation, postoperative pain

ÖZETBu çalışma, lise son sınıf öğrencilerinin uyku kalitelerinin ve sınav kaygılarının değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı tipte gerçekleştirilmiştir.Çalışma, Sivas ili Şarkışla ilçesi Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı yedi lise ve dengi okulda Aralık 2008 tarihinde uygulanmıştır. Çalışmanın evrenini bu okullarda öğrenim gören 357 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmanın örneklemini ise o gün okula devam eden 348 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama amacıyla, araştırmacı tarafından literatüre dayalı olarak geliştirilen ve uzman görüşüne sunulan Kişisel Bilgi Formu, Buyyse ve arkadaşları tarafından geliştirilmiş, Ağargün ve arkadaşları tarafından Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi ve Spielberger ve arkadaşları tarafından geliştirilmiş, Öner tarafından Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan Sınav Kaygısı Envanteri kullanılmıştır. Araştırmanın verileri bilgisayar ortamında değerlendirilmiş olup, tanımlayıcı istatistiki analizler ve normal dağılım göstermeyen değişkenlerin karşılaştırılmasında Kruskal Wallis ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır.Araştırma sonucu kız öğrencilerin Sınav Kaygısı Envanteri tüm testinden aldıkları toplam puan 44,57 ± 11.10, erkeklerin ise 43,77±10,96 bulunmuştur. Uyku kalitesi indeksinin öznel uyku kalitesi bileşeninden alınan toplam puan kız öğrencilerde 1.29±0,85, erkeklerde 1,47±0,86 olarak gösterilmiştir.Sonuç olarak; bu bulgular öğrencilerin orta düzeyde kaygı yaşadıklarını, sınava hazırlık öncesi ile sınava hazırlık dönemi arasında uyku kalitelerinin olumsuz yönde değiştiğini göstermiştir. Çalışmanın sonuçları bu dönemde gençlerin, sınav kaygılarının azaltılması ve uyku problemlerinin önlenmesi için rehberliğe ve bu kapsamda hazırlanacak programlara gereksinimlerinin olduğunu düşündürmüştür. Anahtar kelimeler: Adölesan, sınav kaygısı, uyku kalitesi. SUMMARY EVALUATION OF SLEEP QUALITY AND EXAM ANXIETIES OF LAST CLASS STUDENTS IN HIGH SCHOOLSThis study practiced in a descriptive type with the aim of evaluating the sleep quality and exam anxieties of last class students in high schools.The study applied in seven high schools attendant to the Ministry of Education of Sivas county Şarkışla town on December 2008. Environment of the study includes 357 students attending to these schools. Anyway the study could be executed for 338 students who performed to the schools at that day. In the study, Personal Data Form developed by the researcher basing on the literature and introduced to expert’s idea, Pittsburg Sleep Quality Index, improved by Buyyse and friends’ Turkish validity and confidence studies practiced by Agargün and friends’ and Inventory of Exam Anxiety improved by Spielberger and friends, Turkish validity and confidence studies practiced by Öner, used in order to pick data.Datas of the study evaulated in computer stage , Kruskal Wallis and Mann Whitney U test used for comparing descriptive statistical analyses and variabilities with anomalous distribution.According to the result of the study, total points of on Exam Anxiety İnventory test is found as 44,57 ± 11,10 in female students, and 43,77±10,96 in male students.Total points gathered from the subjective sleep quality component of sleep quality index is showed as 1.29±0,85 in female students, 1,47±0,86 in male students.As a result,these findings showed that students have moderate anxieties,and their sleep quality changes in a bad way between the period before preparation for exam and during the preparation for exam.Results of the study showed that there is a need for guidance and the programmes in this comprehension for decreasing youngs’ exam anxiety and preventing sleep problems in that period of time. Key Words: Adolescent, sleep quality, exam anxiety.

Yaşamın ilk 6 ayında tek başına anne sütü ile beslenme ve 6.aydan sonra uygun ek gıdalarla 2 yaşına kadar emzirmenin sürdürülmesi bebekler için en ideal beslenme şeklidir. Çalışma, doğumdan sonraki LATCH emzirme puanı ile ilk 6 aydaki emzirme durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla planlandı. Araştırmanın evrenini; Bebek Dostu Hastane belgesine sahip olan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi'nde gerekli izinler alındıktan sonra, Ocak-Eylül 2007 tarihleri arasında doğum yapan anne ve bebekleri oluşturdu. Örnekleme; seçim kriterlerine uygun 80 anne ve bebeği alındı. Veri toplama araçları olarak; Araştırma Onay Formu, Bilgi Formu, LATCH Emzirme Puanlama Sistemi, Emzirme İzlem Kartı ve Telefon Görüşmesi Bilgi Formu kullanıldı. Veriler, SPSS for Windows 15.0 programı ortalama, standart sapma, frekans, oran ve student t testi kullanılarak değerlendirildi. Parametreler arası ilişkileri değerlendirmede Pearson korelasyon analizi kullanıldı. Sonuçlar %95'lik güven aralığında, anlamlılık p

TİP 1 DİYABETLİ ADOLESANLARIN ZAMAN YÖNETİMİ BECERİLERİ VE METABOLİK KONTROL ÜZERİNE ETKİSİAraştırma; 13-19 yaş arasındaki tip 1 diyabetli adolesanların zaman yönetimi becerileri ve bu becerilerin metabolik kontrol üzerindeki etkisinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırma evrenini; İÜ. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Büyüme–Gelişme ve Pediatrik Endokrinoloji Ünitesi Diyabet Adolesan Obezite Polikliniği’ne kayıtlı ve ayaktan takip edilen tip 1 diabetes mellitüslü adolesanlar, örneklem grubunu 14.03.2006 – 30.06.2006 tarihlerinde poliklinik kontrolüne gelen örneklem seçim kriterlerine uygun tip 1 diyabetli 69 adolesan oluşturmuştur. Veri toplama araçlarını Diyabetli Adolesanı Tanılama Formu, Diyabet Zaman Yönetimi Anketi (DZYA), Diyabete Uyumda Alışkanlıklar, Davranışlar ve Bilgi Anketi (DUADBA), Metabolik Kontrol ve Günlük Kayıt Formu oluşturmuştur. Anketlerin geçerli ve güvenilir oldukları belirlenmiştir. Güvenirlilik çalışmalarında Cronbach’s alpha katsayısı DZYA’nde 0.78, DUADBA’nde 0.59’dur. Adolesanların aldıkları toplam ortalama puan DZYA’nde 118.98±17.64, DUADBA’nde 71.93±7.02’dir ve % 56.5 (n=39)’inde zaman yönetimi, % 50.7 (n=35)’sinde diyabete uyum iyi/orta düzeydedir. Sonuçlar; zaman yönetimi puanı ortalama puanı geçen ve zaman yönetimi iyi/orta olarak değerlendirilen adolesanlar tüm grubun yarısından fazlasını oluşturduğundan adolesanların davranışsal olarak da kendi kendini yönetimlerinin iyi/orta düzeyde olduğunu, zaman yönetimi iyi adolesanların diyabete uyumlu olduğunu, diyabete uyumun metabolik kontrolün iyi olması üzerine etkili olmadığını göstermiştir. Anahtar Sözcükler: Adolesan, diyabet, hemşire, uyum, zaman yönetimiTIME MANAGEMENT SKILLS OF ADOLESCENTS WITH TYPE 1 DIABETES AND THE EFFECTS ON METABOLIC CONTROLThe study was planned as a descriptive study to determine the time management skills of the adolescents aging between 13 – 19 years old with type 1 diabetes and to determine the effects of such skills on the metabolic control. The population of the study was composed of the adolescents with type 1 diabetes, registered and followed-up by Diabetes Adolescents Obesity Outpatient Clinics of Istanbul University, Medical Faculty, Department of Pediatrics, Growth–Development and Pediatric Endocrinology Unit; the sampling group was composed of 69 adolescents with type 1 diabetes fulfilling the sampling criteria who administered the outpatient clinics between dates 14.03.2006 and 30.06.2006 for the follow-up. Data collecting devices were Information Form of Adolescents with Diabetes, The Diabetes Time Management Questionnaire (DTMQ), The Habits, Attitudes and Knowledge Questionnaire of Diabetic Compliance (HAK), Metabolic Control and Daily Record Form. It was determined that the questionnaires were valid and reliable. In reliability studies, Cronbach’s alpha coefficient was 078 for DTMQ and 0.59 for HAK. Total mean score was 118.98±17.64 for DTMQ and 71.93±7.02 for HAK and time management was at a good/moderate level of 56.5% (n=39) and compliance to diabetes was at a good/moderate level of 50.7% (n=35). The results showed that self management of the adolescents was behaviorally at a good/moderate level since the adolescents whose time managements were assessed as good/moderate constituted more than half of the whole group; that the adolescents having good time management were compliant to diabetes; compliance to diabetes was not effective on good metabolic control. Key Words: Adolescent, compliance, diabetes, nurse, time management

Çalışma Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi'nde (YYBÜ) tedavi/bakım alan preterm bebeklerde taburculuk öncesi supine pozisyonda kalma sürecinin değerlendirilmesi amacıyla planlanmıştır.Çalışma İstanbul il sınırları içinde III. düzey yoğun bakım hizmeti veren bir özel hastanede 1.7.2007 - 31.12.2007 tarihleri arasında yapılmıştır.Araştırmanın evrenini; araştırmanın yapıldığı YYBÜ'ye 1.7.2007-31.12.2007 tarihleri arasında yatan tüm bebekler, örneklemini ise aynı tarihler arası YYBÜ'ye yatan 30 preterm bebek oluşturmuştur.Araştırma verileri literatür bilgileri doğrultusunda hazırlanan Yenidoğan Bilgi Formu ve Yenidoğan İzlem Formu kullanılarak elde edilmiştir. YYBÜ'deki tüm preterm bebeklerin aileleri araştırma hakkında bilgilendirilmiş ve araştırmaya katılmayı kabul eden ailelerden yazılı izin alınmıştır.Araştırma verilerinin istatistiksel analizleri için Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 15.0 programı kullanılmıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodların (Ortalama, Standart sapma) yanı sıra niceliksel verilerin karşılaştırılmasında normal dağılım gösteren parametrelerin gruplararası karşılaştırmalarında student t testi, normal dağılım göstermeyen parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Mann Whitney U test, niteliksel verilerin karşılaştırılmasında ise Ki-Kare testi ve Fisher's Exact Ki-Kare testi kullanılmıştır. Sonuçlar % 95'lik güven aralığında, anlamlılık p

1. ÖZETSorun çözme, adolesanın diyabet yönetimini ve günlük yaşamda karşılaşılabilecek engelleri çözebilmesine yardımcı olan bir beceridir.Araştırma, tip 1 diyabetli adolesanların sorun çözme becerisinin metabolik kontrol üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır.Araştırmanın evrenini, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde tüm kurumlara ait polikliniklerde (Dr.Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Endokrinoloji Bölümü Diyabet Polikliniği, Cengiz Topel Devlet Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü, Magosa Devlet Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü, Girne Dr. Akçiçek Devlet Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü, Girne Asker Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü) 01.01.2006–30.06.2006 tarihleri arasında kontrole gelen, örneklem seçim kriterlerine uygun tip 1 diyabetli adolesanlar (n=25) oluşturdu.Veri toplama aracı olarak; Diyabetli Adolesanı Tanılama Formu, Adolesanlar İçin Diyabet Sorun Çözme Ölçeği (ADSÇÖ), Diyabet Davranış Değerlendirme Ölçeği ( DDDÖ), Diyabette Kendi Kendine Bakım Anketi (DKKB), Metabolik Kontrol Sonuçları Formu kullanılmıştır. ADSÇÖ’nin Cronbach’s alpha değeri 0.72, DDDÖ’nin Cronbach’s alpha değeri sıklık 0.91, sorumluluk 0.93, DKKBA'nin Cronbach’s alpha değeri 0.82 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar, çalışmanın güvenirliğinin yeterli düzeyde olduğunu göstermektedir. Araştırmada DDDÖ sıklık toplam puanı; eğitim durumlarına, öğün planlaması, diğerlerini bilgilendirme istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir (p0,05).Tip 1 diyabetli adolesanlarda metabolik kontrolü; sorun çözme becerisi, diyabetle ilgili sorumluluk davranışları gibi birçok değişken etkilediği için, sorun çözme becerilerinin metabolik kontrol üzerine etkisi saptanamamıştır.Anahtar Kelimeler: Tip 1 Diyabet, Sorun Çözme, Diyabet Yönetimi, Adolesan, Metabolik Kontrol2. SUMMARYPROBLEM SOLVİNG SKİLLS in ADOLESCENT with TYPE 1 DİABETES in NORTH CYPRUS REPUBLİC of TURKEYProblem solving skills can help to cope with some daily situation in this period as well as in diabetes management in whole. The research was planned as a descriptive study to determine the effects of problem solving skills in adolescents on their metabolic control.The scope of the research was based on the data registered in the policlinics of hospitals attended by the adolescents with type 1 diabetes. The patients from the following departments were examined; Diabetes Department of Endocrinology of Dr. Burhan Nalbantoglu Estate Hospital, Department of Internal Medicine of Cengiz Topel Estate Hospital, Department of Internal Medicine of Famagusta Estate Hospital, Department of Internal Medicine of Kyrenia of Dr. Akcicek Estate Hospital, Department of Internal Medicine of Kyrenia Military Hospital in Turkish Republic of Northern Cyprus. 25 adolescents with type 1 diabetes were selected for the investigation according to certain criteria. The studied period was from 01.01.2006 till 06.30.2006.The collection of data, the adolescents information, Diabetes Problem Solving Measure for Adolescents, Diabetes Behavior Rating Scale, Diabetes Self-Mastery Questionnaire and metabolic control results form were administered to the adolescents. The cronbach’s alpha coefficient of Diabetes Problem Solving Measure for Adolescents was 0.72, Diabetes Behavior Rating Scale for frequency was 0.91 and for responsibility was 0.93, and Diabetes Self-Mastery Questionnaire was 0.82. These results demonstrated that the reliability of the study is satisfying. With the help of the Diabetes Behavior Rating scale for frequency, statistically significant variations in educational conditions, meal planning and in features that help to recognize the type 1 diabetes in adolescents were disclosed accordingly. Total score of the Diabetes Problem Solving Measure for Adolescents and Diabetes Self-Mastery Questionnaire demonstrated statistically important difference in diabetes duration and frequency of hypoglycemia, the examined period was the last month. With the help of Total score of Diabetes Self-Mastery Questionnaire and Diabetes behavior Rating Scale for Responsibility considerably high results were disclosed in the group with blood sampling a few times I week in a comparison with the group with the everyday sampling. During the investigation if was proved that there exists a certain connection between HbA1c and Diabetes Problem Solving Measure for Adolescents, Diabetes behavior Rating Scale, Diabetes Self-Mastery Questionnaire.Since metabolic control was effected by a lot factors such as problem solving skills and diabetes responsibility behaviors, the effects of problem solving skills to metabolic control couldn’t be determined in type 1 diabetes.Key words: Type 1 Diabetes, Problem Solving, Diabetes Management, Adolescent, Metabolic Control. II. IÇINDEKILERI. TESEKKÜR........................................................................................................... ….III. IÇINDEKILER....................................................................................................….IIIII. TEZ IÇINDE KULLANILAN KISALTMALAR …………………………..........VIIV. TABLOLARIN LISTESI……………………………….......................................VIIIV.SEKILLERIN LISTESI.........................................................................................…X1. ÖZET....................................................................................................................….l2. SUMMARY..........................................................................................................….23. GIRIS VE AMAÇ .................................................................................................….44. GENEL BILGILER..............................................................................................….74.1. DIABETES MELLITUS'UN TANIMI ……………………………………………74.2. DIABETES MELLITUS’UN TARIHÇESI……………………………………………...74.3. DIABETES MELLITUS'UN SINIFLANDIRILMASI………………………………......84.4. TIP 1 DIABETES MELLITUS( DM )…………………………………………………84.5. TIP 1 DIABETES MELLITUS'UN EPIDEMIYOLOJISI .......................................….94.6. TIP 1 DIABETES MELLITUS'UN PATOFIZYOLOJISI………………….................104.7. TIP 1 DIABETES MELLITUS'UN TANISI………………………………………...124.8.TIP l DIYABETES MELITUS' UN TEDAVISI…………………………………....124.8.1.Diyabet Egitimi……………………………………………………………………..134.8.2.Tıbbi Beslenme Tedavisi …………………………………………………………154.8.3.Egzersiz …………………………………………………………………………..164.8.4.Insülin Tedavisi…………………………………………………………………...174.8.5.Glisemik Kontrol Seviyesinin Kendi Kendine Izlenmesi………………………….204.8.6.Psikososyal Danısmanlık………………………………………………………….214.9. TIP 1 DIYABETES MELLITUS'UN KOMPLIKASYONLARI.............................. ....224.9.1. Akut Komplikasyonlar…………………………………………………...................224.9.1.1.Hiperglisemi………………………………………………………………..........224.9.1.2.Diyabetik Ketoasidoz………………………………………………………....224.9.1.3.Hipoglisemi………………………………………………………………..........224.9.2. Kronik Komplikasyonlar .................................................................................…..23This watermark does not appear in the registered version - http://www.clicktoconvert.comIII4.9.2.1.Makrovasküler Komplikasyonlar………………………………………………....234.9.2.2.Mikrovasküler Komplikasyonlar ..………………………………………………...234.9.2.2.1.Diyabetik Retinopati ...............................................................................…..244.9.2.2.2. DiyabetikNefropati...............................................................................…..244.9.2.2.3. DiyabetikNöropati...............................................................................…..244.9.2.2.4. Diyabetik Ayak....................................................................................…..244.10. ADOLESAN VE DIABETES MELLITUS…………………………………………..254.11. SORUN ÇÖZME.......................................................................................................274.11.1. Sorun ve Sorun Çözmenin Tanımları ve Özellikleri................................................…274.11.2. Sorun Çözme Sürecinin Asamaları ........................................................................ …..294.11.3. Sorun Çözme Yaklasımları………………………………………………………………………..294.11.4. Sorun Çözme Kuramları…………………………………………………………………………..314.12. SORUN ÇÖZME BECERISI………………………………………………………………… ………334.12.1. Sorun Çözmenin Becerisi ve Gelisimi .......................................................................…334.12.2. Sorun ÇözmeBecerisinin Gelisiminde Ailenin Rolü……………… ...................................…344.12.3. Adolesanlarda Sorun Çözme Becerisinin Önemi…………………………………………………..354.13. DIYABET HEMSIRESI VE SORUN ÇÖZME BECERISI.................................................…364.14. TIP l DIYABETLI ADOLESANLARDA SORUN ÇÖZME BECERISI VEMETABOLIK KONTROL .........................................................................................…405. GEREÇ VE YÖNTEM........................................................................................…435.1. ARASTIRMANIN TÜRÜ ......................................................................................…435.2. ARASTIRMANIN YAPILDIGI YER VE ZAMAN............................................…435.3. ARASTIRMANIN EVRENI VE ÖRNEKLEMI..............................................…435.4. VERI TOPLANMASINDA KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER..................…455.4.1. Diyabetli Adolesan Tanılama Formu ...............................................................…455.4.2. Adolesanlar Için Diyabet Sorun Çözme Ölçegi (ADSÇÖ )..............................…455.4.3. Diyabet Davranıs Degerlendirme Ölçegi (DDDÖ )..........................................…465.4.4. Diyabette Kendi Kendine Bakım Anketi ( DKKBA ) ........................................…475.4.5. Metabolik Kontrol Sonuçları Formu.................................................................…475.5. ADOLESANLAR IÇIN DIYABET SORUN ÇÖZME ÖLÇEGI(ADSÇÖ),DIYABET DAVRANIS DEGERLENDIRME ÖLÇEGI(DDDÖ) VE DIYABETTEKENDI KENDINE BAKIM ANKETI (DKKBA)'NIN GEÇERLILIKGÜVENIRLILIKÇALISMALARI………………………………………………..48This watermark does not appear in the registered version - http://www.clicktoconvert.comIV5.6. VERI TOPLAMA YÖNTEMI……………………………………………………...505.7. VERI ANALIZI……………………………………………………………….........515.8. ARASTIRMANIN KISITLILIKLARI……………………………………………...516. BULGULAR………………………………………………………………….........526.1. TIP l DIYABETLI ADOLESAN ILE ILGILI ÖZELLIKLER VE BÖLÜMLEREGÖRE KARSILASTIRILMASI…………………………………………………...526.2. TIP l DIYABETLI ADOLESANLARIN DIYABETI / TEDAVI UYUMU/KOMPLIKASYONLAR / METABOLIK KONTROL SONUÇLARI ILE ILGILIÖZELLIKLER VE BÖLÜMLERE GÖRE KARSILASTIRILMASI………………..566.2.1. Tip l Diyabetli Adolesanlarm Diyabeti ile Ilgili Özellikler ve Bölümlere GöreKarsılastırılması……………………………………………........ …...............566.2.2. Tip l Diyabetli Adolesanlarm Tedavi Uyumu ile Ilgili Özellikler ve BölümlereGöre Karsılastırılması.................................................................................. …..576.2.3. Akut ve Kronik Komplikasyonlar ile Ilgili Özellikler ve Bölümlere GöreKarsılastırılması ....................................................................................... …606.2.4. Metabolik Kontrol Sonuçlan ve Bölümlere Göre Karsılastırılması.............. … 626.3. ADOLESANLAR IÇIN DIYABET SORUN ÇÖZME ÖLÇEGI(ADSÇÖ), DIYABETDAVRANIS DEGERLENDIRME ÖLÇEGI(DDDÖ), DIYABETTE KENDIKENDINE BAKIM ANKETI(DKKBA) VE TIP l DIYABETLI ADOLESANLARILE ILGILI ÖZELLIKLERIN KARSILASTIRILMASI……………………………...636.3.1. ADSÇÖ, DDDÖ ve Alt Boyutlarının, DKKBA' nin Puan Ortalamaları…………636.3.2. ADSÇÖ, DDDÖ, DKKBA'nin Bazı Demografik Özellikler ile Karsılastırılması…………………………………………………………………………………..676.3.3. ADSÇÖ, DDDÖ ve DKKBA Puan Ortalamalarının Tip l Diyabetli AdolesanlarınDiyabeti / Tedavi Uyumu / Komplikasyonlar /Metabolik Kontrol Sonuçları ileKarsılastırılması………………………….……………………………………...707. TARTISMA VE SONUÇ.................................................................................... ….847.1. TIP l DIYABETLI ADOLESANLAR ILE ILGILI ÖZELLIKLERIN VEBÖLÜMLERE GÖRE KARSILASTIRILMASININ TARTISILMASI…... ……...847.2. TIP l DIYABETLI ADOLESANLARIN DIYABETI/TEDAVI UYUMU /KOMPLIKASYONLARI / METABOLIK KONTROL SONUÇLARI VEBÖLÜMLERE GÖRE KARSILASTIRILMASININ TARTISILMASI…………...867.2.1. Tip l Diyabetli Adolesanların Diyabeti ile Ilgili Özellikler ve Bölümlere GöreKarsılastırılmasının Tartısılması………………………………………………….86This watermark does not appear in the registered version - http://www.clicktoconvert.comV7.2.2. Tip l Diyabetli Adolesanların Tedavi Uyumu ile Ilgili Özellikler ve BölümlereGöre Karsılastırılmasının Tartısılması…………………………….……………...867.2.3. Akut ve Kronik Komplikasyonlar ile Ilgili Özelliklerin Tartısılması……….........877.2.4. Metabolik Kontrol Sonuçlarının Tartısılması ..................................................….897.3. ADOLESANLAR IÇIN DIYABET SORUN ÇÖZME ÖLÇEGI (ADSÇÖ),DIYABET DAVRANIS DEGERLENDIRME ÖLÇEGI(DDDÖ), DIYABETTEKENDI KENDINE BAKIM ANKETI(DKKBA) VE TIP l DIYABETLIADOLESANLAR ILE ILGILI ÖZELLIKLERIN TARTISILMASI………………907.3.1. ADSÇÖ, DDDÖ , DKKBA' nin Puan Ortalamalarının Tartısılması…………..907.3.2. ADSÇÖ, DDDÖ, DKKBA' nin Bazı Demografik Özellikler ileKarsılastırılmasının Tartısılması ....................................................................….907.3.3. ADSÇÖ, DDDÖ ve DKKBA Puan Ortalamalannın Tip l Diyabetli AdolesanlarınDiyabeti / Tedavi Uyumu / Komplikasyonlar /Metabolik Kontrol Sonuçları ileKarsılastırılmasının Tartısılması………………………………………………...938. EKLER ................................................................................................................…989. KAYNAKLAR ....................................................................................................…12010. ÖZGEÇMIS………………………………………………………………………134

1.ÖZET Tip 1 diyabet, uygun genetik zeminde ve çevresel faktörlerin etkisiyle pankreas beta hücrelerinin otoimmün yıkımına bağlı mutlak insülin yetersizliği ile ortaya çıkan hastalık tablosudur. İnsülinin mutlak yetersizliği söz konusu olduğundan dolayı diyabetli birey hayat boyu eksojen insüline bağımlıdır. Diyabet yönetiminde başarı sağlanabilmesi için çocuk ve ailenin insülin uygulama ilkelerini yeterli düzeyde bilmesi gerekir. Araştırma, tip 1 diyabetli çocukların yaş dönemlerine göre insülin uygulama becerilerini değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırma evrenini, Trakya Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Çocuk Endokrinoloji Polikliniği’nde takip edilen çocuklar, örneklem grubunu ise Trakya Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Çocuk Endokrinoloji Polikliniği’ne kayıtlı tip 1 diyabet tanısı konmuş 0-18 yaş arası toplam 60 çocuk oluşturmuştur. Veri toplanmasında, literatür bilgisi doğrultusunda araştırmacı tarafından geliştirilen; Diyabetli Çocuk Tanılama Formu, İnsülin Uygulama Bilgi Formu ve İnsülin Uygulama Beceri Formu; veri analizinde Ki-kare, Oneway Anova, Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanıldı. Sonuçlar Ortalama SD ya da sayı-yüzde olarak ifade edildi. 7-18 yaş arası çocukların insülin uygulaması toplam beceri performansında başarı oranı % 65,96 14,89 olarak saptandı. Toplam beceri performansında yaş gruplarına göre başarı oranı 7-12 yaş arası çocuklarda % 61,0 17,17; 13-18 yaş arası çocuklarda ise % 71,0 10,11’dir. İnsülin uygulaması toplam becerilerde elde edilen bu değerler yaş gruplarına göre istatiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir ( p=0,044; p

1.ÖZETTALASEMİ MAJÖRLÜ ADÖLESANLARIN BEDEN İMAJININ BENLİK SAYGISINA ETKİSİTalasemi majörlü adölesanlar yaşıtlarına göre fiziksel gelişimlerindeki ve okul performanslarındaki farklılık nedeni ile düşük benlik saygısı yönünden risk grubu oluştururlar. Araştırma talasemi majörlü adölesanların beden imajının benlik saygısına etkisini belirlemek amacıyla planlanmıştır. Çalışmaya, Sağlık Bakanlığı Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile Sağlık Bakanlığı Bakırköy Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim Hastanesinde polikliniklerinde izlemi süren 14 – 18 yaş arası talasemi majörlü olup çalışmayı kabul eden 37 adölesan alınmıştır.Veri toplama aracı olarak “Bilgi Formu”, “Vücut Algısı Ölçeği”, “Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri” kullanılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen veri SPSS (Statiscial Package for Social Sciences) paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz ve değerlendirmelerde sıklık dağılımları, merkezi ve yaygınlık ölçüleri bağımsız gruplarda t, tek yönlü varyans analizi ve pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi olarak ise 0,05 alınmıştır. Çalışmada kullanılan ölçeklerin Cronbach’s alpha katsayıları Vücut Algısı Ölçeği (VAÖ) için 0.93 , Benlik Saygısı Ölçeği (BSÖ) için 0.71 olarak bulunmuştur. Araştırma grubundaki talasemili adölesanların %51,4’ünü erkek, %48,6’sını kız çocuklar oluşturmaktadır. Yaş ortalaması 15,5+1,7’tür. Kilo ortalamaları 40,86±8,92 ve boy ortalamaları 147,06±12,44’dür. %51,4’ünün kilo, %56,8’inin ise boy persentil eğrisinin 0,05). Adölesanların VAÖ ile BSÖ puanı pozitif yönde istatistiksel anlamlılığı olan zayıf bir ilişki göstermiştir (p0,05). Coppersmith self esteem and the body cathexis of the adolescents shown a weak relation in between that has a positive statistical significance (p

ÖZETAraştırma, akut solunum yolu enfeksiyonu olan çocukların bakımında solunum fonksiyonuna yönelik NANDA hemşirelik tanıları ve NIC hemşirelik girişimlerinin çocuklar için uygunluğu ve hemşire tarafından uygulanabilme durumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.Araştırma bir hastanenin çocuk kliniğinde 80 çocuk ile gerçekleştirilmiştir (N=80).Veriler; sağlık değerlendirme formu / NANDA hemşirelik tanıları ve NIChemşirelik girişimleri formlarıyla toplanmıştır. Belirlenen NANDA hemşirelik tanıları “ Hava Yolunu Temizlemede Etkisizlik” ve “Etkisiz Solunum Örüntüsü” dür.Bu tanılara uygun 7 NIC hemşirelik girişimi belirlenmiştir. Veri toplama araçlarının dil ve içerik geçerliliği yapılmıştır. Veriler daha önce eğitilen 2 klinik hemşiresi ve araştırmacı tarafından toplanmıştır. Bu hemşireler çocuklara 8 saat NIC girişimleri ile bakım uygulamış ve uygulanamayan aktiviteler nedenleriyle kaydedilmiştir. Bulgular; Çocukların tümüne “Hava Yolunu Temizlemede Etkisizlik” tanısı konulurken, % 6,2’ sine ek olarak “İnefektif Solunum Örüntüsü” tanısı konulmuştur. Hemşireler vakaların % 73,8’ inde doğru tanı koyabilmiştir. Çocukların bakımında 7 NIC girişiminin 115 aktivitesinden yalnızca 37 tanesi hiç uygulanamamıştır. Bunların nedenleri; çocuğun bu bakım aktivitesine gereksinim duymaması (resusitasyon gibi), uygun araç-gerecin bulunmaması, hekimin istem yapmamasıdır. Eğitim verilen hemşirelerin NANDA ve NIC sınıflandırma sistemlerini kullanabildikleri kararına varılmıştır. Hemşireler, çocukların çoğunluğunun bakımında geleneksel hemşirelik aktivitelerinin dışındaki pek çok NIC aktivitesini gerçekleştirirken, kan basıncı izlemi (%99), oksijenlenme izlemi (%94) gibi aktiviteleri hekim istemi olmadığı için gerçekleştirememişlerdir. SUMMARYThe research was designed to assess the appropriation for children and the usage of NANDA nursing diagnosis and NIC nursing interventions about respiratory function by nurses on the children with acute respiratory system infections.The research was conducted in a training hospital with 80 children in Istanbul.The data was collected by health assesment form, NANDA Nursing Diagnoses and NIC Nursing Interventions forms. The selected NANDA nursing diagnoses were “Effectiveness on Clearing the Airway” and “Ineffective Ventilation”. 7 NIC interventions were selected according to the nursing diagnosis. Validity studies of data collecting forms were performed and the data was collected by two trained nurses and the researcher. The nurses gave care to children with NIC nursing interventions forms for eight hours. The restrictive factors and the reasons were registered.Results; “Effectiveness on Clearing the Airway” was selected for all children and in addition “Ineffective Ventilation” was selected for %6,2 of children. Nurses diagnosed %73,8 of children correctly. 37 of 115 nursing activities of 7 NIC interventions were not applied by the reason of being not necessary for children (e.g. resuscitation), absentees of suitable vehicle and not ordered of them by doctors. It is agreed that the trained nurses could perform to use NANDA and NIC classification systems. Although nurses could use a lot of NIC activities out of the traditionals for majority of children’s care, they couldn’t monitör blood pressure (%99) and oxygen status (%94) because of not having physican’ s order.

ÖZETYenidoğan yoğun bakım ünitelerinde, sorunlu yenidoğan bebeklerde, özellikle çok düşük doğum ağırlıklı yenidoğanlarda güvenilir damar yolu ve biyokimyasal değerlendirmeler için umbilikal arter veya ven kateterizasyonu önerilmektedir (27).Umbilikal ven kateteri takılan yenidoğanlarda göbek bakımında kullanılan iki farklı (klorheksidin ve betadin+alkol) yöntemin etkinliğini karşılaştırmak amacıyla yapılan çalışmamızın evrenini; İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde yatan yenidoğanlar, örneklem grubunu ise bu ünitedeki umbilikal ven kateteri takılan tüm yenidoğanlar oluşturmuştur.Verilerin toplanmasında; literatüre dayanılarak geliştirilen “yenidoğana yönelik veri formu” kullanılmıştır.Verilerin istatistikssel analizleri için SPSS for windows 10.0 programı kullanılmıştır. Veriler; yüzdelik, ortalama, standart sapma, Ki-kare ve Fisher’in Kesin Ki-kare testleri ile değerlendirilmiştir. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, anlamlılık p

Tez Başlığı: HEKİM VE HEMŞİRELERİN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNE YÖNELİK FARKINDALIK DÜZEYLERİÖZETBu çalışma; çocuk ihmal ve istismarının tanılanmasında önemli rolü olan, koruyucu sağlık hizmetlerinde çalışan hemşirelerin ve hekimlerin konuya ilişkin farkındalıklarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Araştırma evrenini ve örneklemini; İstanbul il sınırlarında bulunan Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezlerinin tümü (35 merkez ) oluşturmuştur. Çalışma gerekli izinler alındıktan sonra 02 Şubat 2006 - 01 Haziran 2006 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri; “Tanıtıcı Bilgi Formu” (EK 1) ve “Çocuk İstismarı ve İhmalinin Belirti ve Risklerinin Tanılanmasına Yönelik Ölçek Formu” (EK 2) kullanılarak elde edilmiştir.Verilerin istatistiksel analizler için SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 10.0 programı kullanılmıştır. Hekimlerin çocuk istismarı ve ihmali belirti ve riskleri tanılama genel ölçek bilgi puan ortalaması 3,92±0,40, hemşirelerin bilgi puan ortalamaları ise 3,74±0,40 olarak saptanmıştır. Hekimlerin çocuk istismarı ve ihmalinin belirti ve riskleri tanılama ölçeği toplam puanları hemşirelere göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p

Araştırma, 2-5 yaş arası sağlıklı çocukların beslenme özellikleri ve aile etkileşiminibelirlemek amacıyla tanımlayıcı ve analitik olarak planlanmıştır.Araştırma aralık 2004- mart 2005 tarihleri arasında,Sağlık Bakanlığı 70. yılCumhuriyet Okmeydanı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Eğitim Merkezi'ndesağlıklı çocuk polikliniğine başvuran 2-5 yaş arası çocukların anneleri ile yüz yüzegörüşülerek 185 olgu üzerinde gerçekleştirilmiştir.Veri toplama aracı olarak, Çocuğa Yönelik Veri Formu, Aileye Yönelik VeriFormu ve Aile Ortamı Ölçeği(AOÖ) kullanılmıştır.Aile Ortamı Ölçeğinden alınan alt puanlar çocuğun 1-2 yaş beslenme özellikleri ve2-5 yaş arası beslenme özellikleri ile karşılaştırılmıştır.Aile Ortamı Ölçeği ile çocukların 1-2 yaş arası beslenme özellikleri arasındaanlamlı ilişki görülmemiştir. Şu andaki beslenme özelliklerine bakıldığında,Aile OrtamıÖlçeği'nin birlik-beraberlik alt boyutunda çocukların yemek saatleri düzeli olması, kendikendini besleme, yemeğini yemediği taktirde cezalandırma, ceza olarak da aç bırakmayıtercih etme, çocuğun verilen porsiyonu bitirdiği zaman verilen ödüllerin arasında çocuğunistediğini yapmak arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur.Aile Ortamı Ölçeği'nin denetim alt boyutunda ise; beslenme sorunlarındaniştahsızlık, öğün atlamama,kendi kendini besleyebilme arasında anlamlı ilişkibulunmuştur.Sonuç olarak, ailenin yeme alışkanlıklarının doğrudan çocuğun yemealışkanlıklarını etkilediği, ekonomik durumun ailelerin yeme alışkanlıklarında etkisininolduğu belirlenmiştir.Ailenin çocuğun beslenmesi konusundaki bilgi ve tutumu çocuğun yemeözelliklerini şekillendirdiği görülmüştür.Ayrıca ülkemizde 2-5 yaş arası çocukların izlemsıklığının azalmış olmasından dolayı ailelerin doğru beslenme alışkanlıkları konusundayetersiz bilgiye sahip oldukları görülmüştür. The research has been planned as mean of identification and relation means inorder to determine nutrition characteristics and family relation of healthy childrenbetween 2-5 ages.The research has been realized between dates of December-2004 and March -2005 on 185 subjects by talking and discussing directly face -to- face with motherly ofchildren between 2-5 years age who have applied to healthy children Polyclinics at 70thYear Cumhuriyet Okmeydanı Mother Child Health and Family Planning TrainingCenter of the Ministry of Health .As means of collecting data , Data Form Related to Child , Data Form related toFamily Environment Criteria have been applied.Sub-points obtained from Family Environment Criteria ,have been comparedwith nutrition characters of children between 1-2 years age and children betweenchildren between 2-5 years age.No observation has been made in real sense in respect with nutritioncharacteristics for children between 1-2 years age by Family Environment Criteria.There are very serious relationship aspects about regular eating time of children in sub-dimension of unity-togetherness of Family Environment Criteria , Self feedingpunishment if child does not eat meat and preference of leaving child without meal aspunishment and where child finished given portion of meal , child should be amendedand child will be free to do whatsoever child wants .Whereas in Sub-dimension of Family Environment Criteria serious relationshiphas been found between lack of appetite not eating proper meals and self -nutrition.In conclusion it has been determined that eating habits of family effects directlyeating habits of child as well as Economical Conditions Effect eating habit of family.It has been observed that knowledge and attitude of Family about feeding ofchild influences eating characteristics of child. In addition ,due to reduction ofobservation of children between 2-5 years ages in our country, it has been seen andobserved that families have inadequate knowledge and information related to properfeeding and nutrition habits subject-matter.Key words: Nutrition, healty child, 2-5 years ages, family. 127

1.ÖZETKolik; sağlıklı, iyi beslenmiş bebeklerde açıklanamayan sinirlilik ve ağlamadönemleriyle karakterize bir tablo olarak tanımlanmaktadır. Beyaz gürültü ise genel olarakuğultu başlığı altında çevreden gelen dağınık ve değişik frekansların karışımından oluşan,sürekli monoton sestir.Çalışma, kolikli bebeklere beyaz gürültünün etkisini belirlemek amacıyla deneyselolarak yapılmıştır.Çalışmanın evrenini; 2005 Mayıs ve 2006 Haziran döneminde VKV AmerikanHastanesi Pediatri Polikliniği'ne gelen 0-3 ay arasındaki bebekler ve ebeveynleroluşturmuştur.Çalışmanın örneklemini; ilgili birimlere gelen ve kolik tanısı konan 0-3 ay arası30 bebek ve ebeveyni oluşturmuştur.Çalışmanın deney grubunu; kolik tanısı konmuş 0-3 ay arası, günde 3 saatten fazlaağlayan, işitme testinden geçmiş, herhangi bir fizyolojik problemi olmayan 30 bebekoluşturmuştur.Beyaz gürültü CD'si dinletisinden önce yapılan değerlendirmeler kontrol grubu,beyaz gürültü CD'si dinletisinden sonra yapılan değerlendirmeler ise deney grubu olarakalınmıştır.Veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından ve literatür doğrultusundageliştirilen, Hasta Onay Formu, Aileyi Tanıtıcı Bilgi Formu, Bebeği Tanıtıcı Bilgi Formu,Ağlama ile İlgili Özellikler Bilgi Formu, Kolikli Bebeğin Günlüğü Formu I/II, CD çalar,Beyaz Gürültü CD'si kullanılmıştır.Kolikli bebeklerin beyaz gürültü CD'si dinletisinden sonraki(deney) beslenmeuyuma süreleri, dinletiden önce(kontrol) beslenme (p

ÖZET Araştırma; kanserli çocukların ağrı algılamasında ebeveyn çocuk yetiştirme tutumlarının etkisini saptamak amacıyla tanımlayıcı ve karşılaştırılmalı olarak gerçekleştirilmiştir.Araştırma; Marmara Üniversitesi Hastanesi, İstanbul Üniversitesi İstanbul ve Cerrahpaşa Tıp Fakülteleri Eğitim ve Araştırma Hastaneleri Çocuk Hematoloji - Onkoloji Servislerinde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 1 Mart 2004 - 30 Mayıs 2005 tarihlerinde Çocuk Hematoloji-Onkoloji servisinde yatan 238 kanserli çocuk ve anneleri oluşturmuştur. Araştırmanın yapıldığı tarihlerde araştırma kriterlerine uygun ve çalışmayı kabul eden 120 çocuk ve annesi örneklem grubunu oluşturmuştur.Araştırmada veriler; çocuk ve ebeveyn veri toplama formları ile PARI Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde; istatistiksel analizler için SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 10.0 programı kullanıldı.Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodların (Ortalama, Standart sapma ) yanı sıra niceliksel verilerin karşılaştırılmasında Kruskal Wallis testi ve Man Whitney U Test, niteliksel verilerin karşılaştırılmasında ise Ki –Kare testi ve Fisher Exact Ki-Kare testi kullanıldı. Paremetreler arası ilişkileri belirlemek için ise Pearson Korelasyon Analizi kullanıldı. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, anlamlılık p< 0.05 düzeyinde değerlendirildi.Araştırma sonucunda, annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının çocukların ağrı algılamasını etkilemediği ancak, ağrıyı ifade etmeleri ve ifade şekillerini etkilediği görülmüştür. Ağrıları ifade eden çocukların annelerinin PARI’nin demokratik davranma ve eşitlik tanıma alt boyutundan aldıkları puanlar, ağrısını ifade etmeyen çocukların annelerinin puanlarından yüksekken ( p

1. ÖZET Bir birey olan çocukların yaşamları boyunca öğrendikleri, hayalleri, içinde bulunduğu biyolojik, psikolojik ve zihinsel gelişme dönemi, çocuğun ailesi ile hemşire ve diğer sağlık ekibi üyeleri ile olan kişisel ilişkileri hemşireyi algılamada en önemli etkenlerdir (19,36). Arastama; Özel Açı İlköğretim Okulu ve Şair Behçet Kemal İlköğretim Okulu'nda 6-12 yaş grubunda olan daha önceden hemşire ile karşılaşmış veya karşılaşmamış okul çağı çocuklarının hemşireyi algılayışım belirlemek amacıyla planlanan tanımlayıcı bir araştırmadır. Veri araştırıcı tarafından bilimsel dayanağım oluşturacak literatür bilgilerinden derlenerek bilgi formu ile toplanmıştır. Çocuğun hemşireyi algılayışı ile ilgili duygu ve düşüncelerini daha rahat ifade edebilmesi için resim çizimleri yaptırılmıştır. Çizdirilen resimler bu konuda uzman kişinin yorumlan ile değerlendirilmiştir. Çocukların % 42'si erkek; % 58'i kızdır; 7 yaş, 8 yaş, 9 yaş, 10 yaş ve 11 yaş grubunda % 20 oranında bulunmaktadır. Çocukların %50'si Açı İlköğretim Okulundan, %50'si Şair Behçet Kemal İlköğretim Okulundandır. % 87'si daha önce hemşire ile karşılaşmışta; % 13'ü karşılaşmamıştır. Hemşire ile karşılaşma oram karşılaşmama oranına göre anlamlı derecede yüksektir. Hemşire ile karşılaşan çocuklarda; hemşire denildiğinde ilk akla en önemli ifadeler, 33'ünde (%24,62) aşı, iğne; 27'sinde (%20,18) doktorun yardımcısı olduğu görülmüştür. Hemşire ile karşılaşmayan çocukların, hemşire denildiğinde ilk akıllarına gelen ise, 6'sında (%35,29) hastalara yardım eden sağlık görevlisi, 3'ünde (%17,65) aşı, iğne olduğu görülmüştür.Hemşirenin görevi nedir? sorusuna en çok verilen cevap 65 'inde (%49,62) doktora ve hastalara yardım etmek, ilkyardım; 17'sinde (% 12,99) aşı ve iğne yapmak olarak belirlenmiştir. Hemşire kelimesinin neleri çağrıştırdığı araştırılmış; en çok verilen cevap 79'unda (%26,24) yardımsever; 75'inde (%24,93) hastaya bakan dediği görülmüştür. Toplam 100 çocuğun çizmiş oldukları resimlerin değerlendirilmesi sonucunda hemşireyi olumlu algılayanların sayısı 84'tür (%84). Olumsuz algılayanlar ise sadece 1 (%1) çocuktur. 15 kişi ise (%15) tarafsız: (nötr), olumlu ya da olumsuz ne şekilde algıladığı belirlenememiştir. Anahtar Kelimeler: Çocuk, Okul Yaş Grubu Çocuklar, Algılama, Meslek, Hemşirelik 2. SUMMARY SCHOOL AGE CHILDREN'S PERCEPTION OF ` THE NURSE` At the individual level when the nature of children's perception of the nurses is analyzed it is seen that various factors play role in this perception. Among the most important factors affecting their perception of the nurse are; what the child has learned all throughout his/her life, his/her dreams, the biological, psychological and mental development stage of the child, and the relations of the child with his/her family, with the nurse and other health personel (19, 36). The research; is a complementary study conducted on the 6-12 age group school age healthy children from Private Açı Primary School and Şair Behçet Kemal Primary School who have met or have not met a nurse earlier and the study aims to determine their perception of the nurse. Data are collected by the researcher through a questionnaire form compiled from scientific information in the literature. Also picture drawings were made by the children so that they can exhibit their perceptions of the nurse, and their feelings and ideas thereof. Amongst the children who have been included in the research; %42 is male, %58 is female; %50 is from Özel Açı İlköğretim Okulu, %50 is from Şair Behçet Kemal İlköğretim Okulu. %87 have encountered with a nurse before, %13 have not. The ratio of having encountered a nurse before is significantly high when compared to the ratio of not having encountered a nurse before. %36.4 of the children have stated that he / she would like to be a nurse in the future, %62,0 have stated, `yes, it is possible for males to be a nurse`, %94,0 have stated that they consider `being a nurse` an important, valuable profession.When children asked the first thing that comes to his / her mind when they hear the term `nurse`; amongst the children who have encountered a nurse before, 33 (%24.62) have said `injection, vaccine`, 27 (%20.18) have said `doctor's assistant`. Amongst the children who have not encountered a nurse before, 6 (%35.29) have said `a person working in the health field who helps the sick people`, 3 (%17.65) have said `injection, vaccine`. The answers given to the question `What is the duty of a nurse?` is as follows; 65 (%49.62) said `to help the doctor and the patients, first - aid`, 17 (%12.99) said `vaccine and injection`. The answers given to the question `What does the word 'nurse' remind you of?` are; 79 (%26.24) said `a helpful person`, 75 (%24.93) said `someone who looks after the patient`. After the evaluation of the drawings made by 100 children; 84 (%84) child the nurse positively, whereas, only 1 (%1) child the nurse negatively. 15 (%15) is impartial (neutr), whether or not they perceive the nurse positively or negatively could not be determined. Key Words: Child, School-Age Children, To Perceive, Profession, Nursing. 220

İSTANBUL İLİNDE BİR DEVLET HASTANESİ SÜT ÇOCUĞU SERVİSİNDE YATAN HASTALARIN AŞILANMA DURUMUAdı ve Soyadı:Özlem Akman MertDanışman Adı:Yard.Doç.Dr. Zerrin ÇiğdemKabul Tarihi:4 Agustos 2004Program:Yüksek LisansAnabilim dalı:Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim DalıÖZETEnfeksiyon hastalıklarının kontrolünde aşılar çok önemlidir. Aşıların geniş kullanımı ile birçok infeksiyon hastalığının morbidite ve mortalitesinde %90-100 azalma olmuştur. Ancak aşı ile önlenebilir hastalıklar hala büyük bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir.Çalışmamız; Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Süt Çocuğu Servisinde yatan hastaların aşılanma durumlarını saptamak ve etkileyen risk faktörlerini belirlemek amacıyla planlanmış, tanımlayıcı ve analitik bir çalışmadır. Çalışma; Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Süt Çocuğu Servisinde, gerekli izinler alındıktan sonra Kasım 2001-Mart 2003 tarihleri arasında yapılımıştır.Çalışmanın evrenini, Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Kliniklerinde yatan çocuklar, örneklemini ise; süt çocuğu servisinde yatan, izolasyon odasında olmayan, yanında annesi olan, annesiyle iletişim kurulabilen çalışmayı kabul eden 152 anne ve çocukları oluşturmuştur.Veri toplama aracı olarak, literatür bilgisine dayanılarak araştırmacı tarafından geliştirilen çocuğa ve aileye yönelik bilgi formu ile tartı, mezure ve çocuğun doğuma ait bilgilerini elde etmede hasta dosyaları kullanılmıştır. Verinin değerlendirilmesinde, SPSS (Statistical Packgage for Social Sciences) paket programından yüzde dağılımları, karşılaştırmalarda ki-kare testleri kullanılmıştır.Çalışma bulgularına göre; olgularımızın çoğunluğunu 0-6 ay arası yaş grubu ve erkekler oluşturmuştur. Çocukların yaş ortalaması 9.46±7.11 ay olarak bulunmuştur. Olguların %54.6'sının aşılarının tam olduğu ve en fazla aşısız oranının 0-6 ay yaş grubundaki çocuklarda olduğu saptanmıştır (p

1. ÖZET Bu araştırma, çocuklarda idrar yolu enfeksiyonuna yol açan faktörlerin belirlenmesi ve enfeksiyon tekrarının önlenmesinde, çocuk ve aileye verilen eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla yan deneysel olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ömeklerini, bir eğitim hastanesinin pediyatri polikliniğine başvuran ve idrar yolu enfeksiyonu saptanan 113 çocuk ve ailesi oluşturmuştur. Çocuklardan 60'ı deney, 53 'ü kontrol grubuna yerleştirilmiştir. Araştırma verileri, literatür bilgilerinden yararlanılarak hazırlanan sora formları ile toplanmıştır (Ek-1, Ek-2, Ek-3). Soru formları, idrar yolu enfeksiyonu için risk faktörlerini ve enfeksiyona ilişkin ev içi uygulamaları içermektedir. Deney grubu çocuk ve/veya ebeveynlerin öğretimi sırasında, enfeksiyonun tedavisi ve önlenmesine ilişkin bilgileri içeren broşür ve poster kullanılmıştır(Ek-4). Tam konulmasından 7-10 gün sonra tüm ailelerin evde çocuk bakımına yönelik uygulamalarındaki değişiklikler değerlendirilmiş ve 3 ay sonra enfeksiyonun tekrarlama durumu kontrol edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde; yüzdelik dağılımlar, kikare ve McNemar testleri değerlendirmede; -deney grubundan 4, kontrol grubundan 22 çocukta enfeksiyonun tekrarlaması, -deney grubundan 22 çocuğun günlük tükettiği sıvı miktarı artırılırken, bu sayının kontrol grubunda sadece 11 olması, besin içeriğinde olumlu değişim gösteren deney grubu çocuk sayısı 18 iken, kontrol grubunda hiç bulunmaması, -deney grubunda 43 çocuğun banyo sayısı haftada 3 ve üstü sayıya çıkarılırken, kontrol grubunda bu sayının sadece 1 1 olması -deney grubunda 40çocuktan 15 'inin iç çamaşır değiştirme sıklığı haftada 3 ve üstü sayıya yükselirken, kontrol grubunda çamaşır değiştirme sıklığında değişiklik olmaması, enfeksiyonu tekrarlayan çocuk oranının deney grubunda oldukça düşük çıkmasında öğretimin etkisini ortaya koymaktadır. Hemşirenin çocuk ve aileye uyguladığı eğitim ile çocukta idrar yolu enfeksiyonuna yol açan faktörlerin belirlenebileceği ve enfeksiyon tekrarının önlenebileceği sonucuna varılmıştır. URINARY SYSTEM INFECTIONS OF CHILDREN AND EFFECT OF FAMILY EDUCATION OURECURRANCE OF INFECTION 2. SUMMARY The research, which has a quasi-experimental structure, has been conducted to evaluate the effectiveness of the education - given to the child and family - on defining the factors that lead to urinary system infections and on preventing their recurrence. The sample is consisted of 113 children and their families who have visited the pediatric clinic of trainang hospital at which they have been diagnosed as having urinary system infections. Of the children, 60 were included in the experiment group, and 53 in the control group. Data of the research were gathered using a data form that was developed through the literature knowledge (Appendixes 1, 2, 3). The questionnaires cover questions related with the risk factors for urniary infections, particularly applications concerning hygiene and liquid-food consumption. The children and/or parents of the experiment group were given information on the treatment and prevention of the infection, and they were provided with posters and brochures (Appendix 4). The children and/or parents of the control group were not given any education. Alternations in the home care of all families were assessed following 7-10 the diagnosis, and infections were monitored against recurrences. Percentages, chi-square and McNemar tests were used in the evaluation of the data. Infection recurrences were observed in 4 children of the experiment group, and in 22 children of the control group. The following findings indicate the consequentiality of education: The daily liquid consumption of 22 children of the experiment group increased, while this number for the control group was 1 1 ; the number of the children with positive changes in eating habits was 18, while no children displayed such an alternation in the control group; in 43 children of the experiment group the number of weekly bathes increased to 3 or more, while this number for the control group was 1 1 ; and 1 5 out of 40 children in the experiment group began to change underwear at least three times a week, while no changes on this matter were noted in the control group. In this research it was concluded that the education given to the child and the family may be effective on changing the factors that set the groundwork of urethra infections and on 'The prevention of infections, and therefore it was suggested that family education should be focused on. 88

Araştırma prematüre bebeklerde biberonla beslenmeye geçiş sırasında uygulanan geleneksel ve gelişimsel bakım yönteminin karşılaştırılması amacıyla 60prematüre bebekte deneysel olarak planlanmıştır. Elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak analiz edilmiş olup istatistiksel değerlendirmede yüzdelik, ki-kare , t-testi ve Mann-Whitney U testleri kullanılmıştır.Araştırmamızda deney ve kontrol grubundaki bebeklerin 34-35. gestasyon haftasında yoğunlaştığı, doğumdaki vücut tartı ortalamalarının ise deney grubunda 1684.50 ± 179.90 gram , kontrol grubunda 1711.16 ± 171.36 gram olduğu, gruplar arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark olmadığı görülmüştür .Çalışmaya alınan prematürelerin biberonla beslenmeye geçişin 1. , 5. ve taburculuk günlerindeki vücut tartı ortalamaları incelendiğinde iki grup arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmamıştır.Olguların, doğum tartı ortalamalarına göre biberonla beslenmeye başlanılan 5. günde ve taburculuk günündeki tartı değişimlerine bakıldığında iki grup arasında hem 5. günde hem de taburculuk günündeki farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu gözlenmiştir.Olgularda çalışmaya başlanılan 1.,5. ve taburculuk günlerinde günlük alınan total besin miktarına bakılmıştır. İki grup arasında 1.günde ve taburculuk gününde istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmamasına karşın, biberonla beslenmeye başlamanın 5. gününde günlük alınan total besin miktarları açısından deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur.Prematürelerin çalışma süresince günlük kusma ve dışkılama sayılarına bakıldığında iki grup arasında hem kusma hem de dışkılama sayıları açısından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur.Çalışmamızda deney grubu prematürelerin kontrol grubu prematürelere göre sepete çıkma ve taburcu olma sürelerinin daha kısa olduğu gözlenmiş, gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.Sonuç olarak; çalışmamızda sadece biberonla beslenmeye geçişte bile Bireyselleştirilmiş Destekleyici Gelişimsel Bakım yönteminin uygulanmasının prematürelerin tartı alımlarını arttırdığını ve taburculuk sürelerini kısalttığını söyleyebiliriz.TO COMPARE TRADITIONAL AND DEVELOPMENTAL CARE METHODS THAT ARE APPLIED DURING THE TRANSITION PHASE OF FEEDING WITH BOTTLE AT PRETERM INFANT.SUMMARYThe researc is planned experimentally to compare traditional and developmental care methods that are applied during the transition phase of feeding with bottle at 60 preterm infant.The collected data are analysed via SPSS software.Percent, chi-square, t-test and Mann-Whitney U test are used in statistical evaluation.In the experiment ;premature ınfants in experiment and control group become dense in 34-35. gestational week. The premature infants birt weight average is 1684.50 ± 179.90 g. in experiment group and 1711.16 ± 171.36 g.in control group. The fact that there is no statistical difference between two groups.Weights of examined premature infants are studied in first ,5th., and discharge day and it seen that there is no difference between two groups. When weight changes of premature infants in 5th. and discharge days are considered it is seen that the difference between 5th. and discharge day is meaningful statistically.The daily food amount given to infants in first day, 5th. day and discharge day is examined .For first day and discharge day any statistically meaningful difference between two groups , but on 5th.day is meaningful.Daily vomit and feces number is compared between two groups and statistically meaningfull difference is found. In the research, premature ınfants leaving from inkubatör and discharge durations are examined. When two durations are compared between two groups, it is seen that there statistical difference.As a result ; Individualised Supporting Developmental Care Method used in begining to bottle feeding , increased gaining weight and decreased discharge time.

1.ÖZET Bu çalışma, adolesan dönemde skolyoz tanısı konmuş ve cerrahi girişim yapılacak olan hastaların ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası dönemde beden imajı ve benlik saygılarının karşılaştırılması amacıyla planlanmıştır. Araştırma İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalın'da, gerekli izinler alındıktan sonra yapılmıştır. Çalışma prospektif olarak gerçekleştirimiştir. Kesitsel bir araştırmadır. Araştırma Mayıs 2002- Ekim 2002 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini I.Ü.T.F. Ortopedi ve Travmatoloji ABD'na tedavi amacı ile yatırılan ve skolyoz tanısı konulan hastalar, örneklemi ise 10-21 yaş grubu skolyoz tanısı konarak ameliyat edimesi planlanan 26 adolesan hasta oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak `Bilgi Formu`, `Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri` ve Vücut Algısı ölçeği` kullanılmıştır. Veri değerlendirmesinde istatistiksel olarak yüzdeleme, tek yönlü varyans analizi, t- testi, Wilcoxon testi ve korelasyon analizi yöntemleri kullanılmıştır. Çalışma bulgularına göre; adolesan dönemdeki skolyoz hastaların ameliyat öncesi döneme göre ameliyat sonrasında hastalıktan etkilenen bölgelere yönelik beden imajı doyum düzeyinde azalma olduğu(p0,Q5), hastaların savunucu tutumlarının ameliyat sonrası dönemde anlamlı derecede azaldığı (p0,05), the protective attitude of patients was significantly reduced (p

l.OZET Araştırma YYBÜ (Yenidoğan Yoğun Bakım Ünite) 'lerinde çalışan hemşirelerin bakımım üstlendikleri bebeklerde gözlemledikleri ağrı göstergelerini belirlemek ve ağımın giderilmesine yönelik yaklaşımlarını saptamak amacıyla tanımlayıcı ve analitik bir çalışma olarak planlanmıştır. Elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) programı kullanılarak analiz edilip, statistik değerlendirmede ki kare, ortalama, standart sapma, frekans dağılımları ve cronba alfa tutarlılık katsayıları incelenmiştir. Araştırmamızın evrenini İstanbul ili içindeki YYBÜ'lerinde çalışan hemşireler, örneklem grubunu ise çeşitli üniversite, devlet, SSK (Sosyal Sigortalar Kurumu) ve özel hastanelerin YYBÜ'lerinde çalışan toplam 72 hemşire oluşturmuştur. Araştırmada literatür bilgisine dayanılarak geliştirilen Hemşire Bilgi Formu ile PSQ (Pain Sensitivity Questionnaire) geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılarak ADA (Ağrı Duyarlılık Anketi) kullamlmıştır. Araştırma kapsamına alınan hemşirelerin mezuniyet öncesi ve sonrası ağrıya yönelik çok az eğitim aldıkları, hemşirelerin tümünün yenidoğanın ağrıyı hissettiğini düşündükleri, invazif uygulamaların yenidoğanlarda en fazla ağrıya neden olan girişimler olduklarını gözlemledikleri, yenidoğanda ağrıyı değerlendirmede en fazla davranışsal göstergeleri yorumladıkları ve ağrıyı gidermede nonfarmakolojik yöntemleri kullandıkları saptanmıştır. Sonuç olarak YYBÜ'nde çalışan hemşirelerin yenidoğanda ağrının belirti/bulgusu olarak davranışsal göstergelerden sırasıyla ağlama, huzursuzluk, genel vücut hareketlerini iyi gözlemleyip değerlendirebildikleri ancak yenidoğanda ağrıya özgü yüz ifadeleri ile yumruk sıkma, fleksiyon/ekstansiyon gibi özel davranışları yeteri kadar gözlemleyip değerlendiremedikleri, ağrının fizyolojik göstergelerinin neler olduğunu bildikleri fakat ağrının belirti/bulgusu olarak değerlendirme yapmada kendilerinden emin olamadıkları düşünülmektedir. ı*0^tf &ft^* 2.SUMMARY NEWBORN PAIN ASSESSMENT BY THE NICU NURSES The research has been planned as a defining and analytical study, so as to determine pain indicators observed by the NICU (Neonatal intensive Care Unit) nurses on the infants they take care of and to assess pain removing approaches. The date obtained have been analysed via SPSS and their statistical assessment has been realised by means of median, standart deviation, frequency distribution and cronba alfa consistency coefficient. The universe of the research encompasses the nurses working in Istanbul's various NICU's, the experimental group of the research consists of 72 nurses working in different university, public, SSK, private hospital NICU's. Literature based Nurse Knowledge Form and PSQ have been used by realising validity and realibility studies. The following data have been reached; the attendant nurses have taken little education as regards pain before and after the graduation, all the nurses think that the infants feel pain, they have observed that the invasive applications bring about the most severe pain in newborn infants, they mostly analysize behavioral indicators and they use nonpharmacological methods for pain relief. In conclusion, the following data have been reached; the NICU nurses can observe and analyze behavioral pain indicators such as crying, restlessness, general body movements however they cannot observe and assess facial expressions specific to newborn pain, clenching of fist, flexion/extension type special behaviors, they know the physiological indicators of pain but they cannot be sure about making assessments as regards pain indicators. 100

1.ÖZET Bu tanımlayıcı araştırmanın amacı; 9-14 yaş grubu çocukların benlik kavramı ve saldırganlığı pekiştirici faktörleri belirlemektir. Araştırma, özel bir ilköğretim okuluna devam eden 277 öğrenciden, 9-14 yaş grubuna giren 177 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler araştırmacı tarafından ilgili literatür desteği ile hazırlanan Bilgi Formu 1 (çocuğun ve ailesinin özellikleri ile çocuğun sağlık odasına gelme sıklığını ve nedenlerini içerir)(EK1 ), Bilgi Formu 2 (saldırganlığı pekiştirici ve öz kavramını destekleyici etkisi olduğu düşünülen faktörleri içerir)(EK 2) ile Piers-Harris'in Çocuklarda Öz Kavramı Ölçeği (EK 3) kullanılarak toplanmıştır. Piers-Harris'in Çocuklarda Öz Kavramı Ölçeği, 9-16 yaş grubundaki çocuklarda, öz kavramının gelişimini, boyutlarını, kişilik ve çevre öğeleriyle ilişkilerini belirlemeye yarayan bir ölçektir. Verilerin değerlendirilmesi SPSS 10.0 programından yüzdelik, standart sapma, student t testi, Oneway Anova ve tukey HSD testi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis Varyans analizi, Ki-kare Analizi ve Pearson Momentler Çarpımı kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öz kavramı puanı yüksek olan çocuklar; 9-1 1 yaş grubundakiler (62.48; p0.05).Çocuklardan %80.7'si sağlık odasından hizmet almış olup, bunların öz kavramı genel puan ortalamaları ile kaygı ve fiziksel görünüm alt grup puan ortalamalarının, sağlık odasından hizmet almayan çocuklardan anlamlı düzeyde düşük olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak; saldırganlığı pekiştirici faktörlerin öz kavramı düzeyini etkilemediği ancak, hizmet almak üzere sağlık odasına başvuran çocukların genel öz kavramı puanlarının düşük olduğu görülmüştür. Bu bağlamda okul hemşiresi, sağlık odasına başvuran çocukların öz kavramını yükseltici yaklaşımlar sergilemelidir. 2. SUMMARY DETERMINING SELF-CONCEPT AND AGGRESIVENESS INTENSIFYING FACTORS OF 9-14 AGE GROUP CHILDREN The purpose of this descriptive study was; to determine self-concept and aggresiviness intensifying factors of children at 9-14 age group. The study was researched on 177 students at 9-14 age group who were selected among 277 students who go on a private primary education school The data had been collected by using Information Form 1 (APPENDIX 1) and Information Form 2 (APPENDIX 2) prepared utilizing related literatures information by researcher, and Piers Harris Self Concept Scale (APPENDIX 3). The development and dimensions of self concept, personality and relations with envorimental factors were determined by Piers-Harris Self- Concept Scale. The information Form 1 was incluiding some questions about child and the family. And the frequency and reasons of coming to healthroom. Information Form 2 was incluiding some questions that thought to support factors of aggresiveness. The data had been analized by using SPSS 10.00 Percentage, standart deviation, student t test, one way variance analysis (ANOVA), Mann Whitney U test, chi- square analysis and Pearson had been used in stastical evaluation. According to our study, the highest points for self concept were 9-1 1 age group (62.48; p0.05). The 80.7% of the children were took service in the health room. The mean of self concept point and anxiety and physical apperance sub-group point of this group was determined meaningfully low according to the children who weren't took service in the health room Consequently, the agrresiveness intensiying factors don't effect the self concept level, but the self concept point of children who apply health room for taking service is low. At this point, the school nurse must show the self concept increasing attitudes to children who apply to health room. 77

1. ÖZET Araştırma, tip 1 diyabetli çocukların aile etkileşiminin çocuğun metabolik durumu üzerindeki önemini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırma 25.02.2003-08.05.2003 tarihleri arasında, İstanbul Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Diyabet Bilim Dalı Diyabet Polikliniğinde ve İstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Büyüme-Gelişme ve Endokrinoloji Ünitesinde gerekli klinik ve laboratuar incelemeleri yapıldıktan sonra WHO kriterlerine göre tip 1 diyabet tanısı konmuş, ayaktan tedavi gören, 3-18 yaş arası 68 çocuk ve ebeveyni ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak, Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) ve diyabetli bireylerin değerlendirildiği benzer çalışmalar göz önüne alınarak hazırlanan Aile Tamlama Formu, Diyabetli Çocuk Tanılama Formu, Metabolik Kontrol Değişkenleri Formu kullanılmıştır. Ebeveynlerin ADÖ'nün alt boyutlarından aldığı puan ortalamalarına göre, Gereken İlgiyi Gösterme alt boyutundan en sağlıksız puanı aldığı, bunu sırası ile Roller, Davranış Kontrolü, İletişim, Problem Çözme, Duygusal Tepki Verebilme ve Genel Fonksiyonlar alt boyutlarının izlediği görüldü.Ebeveynlerin ADÖ alt boyutlarından aldığı puanlar çocuğun diyabetinden sonra yaşanan ekonomik bozulma durumu, ailede çocuk dışında başka hasta/özürlü birey varlığı, ailenin diyabet eğitimi, çocuğun yaşı, çocuğun son bir aydaki hipoglisemi sıklığı, çocuğun diyabet tedavisine uyumu, çocuğun açlık kan glukozu, çocuğun HbAlc değeri ile ilişkinin istatistiki olarak anlamlı olduğu belirlendi. Sonuç olarak, çocuğun diyabetinin aile işlevlerinde sağlıksızlığa neden olduğu, tip 1 diyabetli çocukların aile işlevlerindeki sağlıksızlığın da çocuğun diyabet yönetimini ve metabolik kontrolünü olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Çocuğun kronik hastalıklardan tip 1 diyabet olmasının, aile etkileşimini olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır. 2.SUMMARY FAMILY INTERACTION OF CHILDREN WITH TYPE I DIABETES MELLITUS The study was planned to determine the importance of the family interaction of the children with Type I DM on the metabolic state of the child. The study was carried out after having completed the required clinical and laboratory examinations with. 68 children and their parents who had the diagnosis of DM Type I according to WHO criteria, have been treated as outpatients, and were between the age of 3-18. the between 25.02.2003 and 08.05.2003 at University of Istanbul, Department of Internal Medicine, Branch of Diabetes Mellitus, Outpatient Clinics of Diabetes Mellitus; University of Istanbul, Department of Pediatrics, Unit of Growth-Development and Endocrinology. Family Assessment Form, Diabetic Child Assessment Form, and Form of Metabolic Control Variables which were prepared considering the Family Assessment Scale and similar studies that the diabetic individuals have been assessed, were used for the collection of data. According to the mean scores of the parents from subscales of the Family Assessment Scale; it was seen that the subscale of showing the required interest hadgotten the least score, and in turn, the Roles, Behavioral Control, Communication, Problem Solving, Emotional Reactions and General Functions subscales followed. It was determined that there was a significant statistical correlation between the mean scores of subscales of Family Assessment Scale of the parents and financial break after the child's diabetes, existence of another ill/discrepant individual in the family except the mentioned child, the training of the family on diabetes, the age of the child, the hypoglycemic attack frequency of the child in the previous month, fasting blood glucose levels of the child, the HbAic levels of the child. Consequently, it was determined that the diabetes mellitus of the child caused the disturbances in the family functions, that the disturbances in the family functions of the family of the child with Type I DM affected the management of diabetes and metabolic control of the child negatively. It was determined that the child being with DM Type I that has been one of the chronic diseases affected the family interaction negatively. 137

1. ÖZET Erken ve Geç Dönemde Başlanan Kanguru Bakımının Prematüre Bebeklere ve Annelerine Etkisi Bu yan deneysel çalışmanın amacı; doğumdan sonra 2 - 6 gün arasında KB ( Kanguru Bakımı )'na başlanan bebeklerle ( erken dönem ); 7. gün ve sonrasında KB'na başlanan bebekler ( geç dönem ) arasında, fiziksel / fizyolojik fonksiyonların durumu ve annelerin KB'na yönelik duygu ve davranışları açısından fark olup olmadığını belirlemektir. Çalışma, 60 prematüre bebek ve anneleri ile gerçekleştirilmiştir. Bebeklerden 30'u erken KB grubu, 30'u geç KB grubuna yerleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; araştırmacının literatür bilgileri ile oluşturduğu formlar kullanılmıştır. Her iki gruptaki bebekler, 5 günde 5 kez, KB esnasında fiziksel durumları / fizyolojik fonksiyonları yönünden değerlendirilmiş, annelerin KB deneyimlerine ilişkin duygu ve davranışsal tepkileri saptanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Pearson ve Fisher, student t testi, wilcoxon z testi, çift yönlü varyans analizi F testleri kullanılmıştır. Bulgular; her iki grup bebeklerin, 30 dakikalık KB seansı öncesinde ve sonrasında değerlendirilen vücut ısısı ve solunum sayılan arasında fark saptanmamış (p>0.05), ancak I. KB başlangıcındaki kalp atım değeri, KB sonundaki değerden yüksek bulunmuş olup aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur ( erken KB t= 2.1 10, p= 0.044; geç KB t=4.35, p=0.00). Her iki grup bebeklerin, I. ve V. KB başlangıcında ve sonunda ölçülen yaşam bulgusu değerleri, prematüre bebekler için belirlenen normal değerler ile uyumludur. Bu araştırmada, doğumdan 2 gün sonra başlanan kanguru bakımının, bebeğin fiziksel / fizyolojik durumunda olumsuz etki yaratmadığı saptanmıştır. 2.SUMMARY The Impact of Kangaroo Care on Premature Infants: early or late? The aim of this quasi-experimental study is to determine the difference between physical / physiologic functions of babies which started Kangaroo Care ( KC ) at 2nd - 6th days of birth ( early stage ) and after 7th days ( late stage ) and between mothers emotion and behaviors towards KC. The study was done on 60 premature newborns and their mothers. 30 of babies were involved in experiment group ( early stage KC ) and 30 were involved in control group ( late stage KC ). Data were collected by different forms which were developed by researcher. The babies in both groups have been evaluated first and fifth days of KC for their physical/physiological situations and the emotional and behavioural reactions of the mothers on the KC were noted. The results were evaluated by using Pearson and Fisher, Student's t-test, Wilcoxon's z-test, and F-tests. No difference on the body temperature and on the respiration rates of the both groups babies recorded before and after of KC were observed (p>0.05). The initial heart rate values of the first KC were higher than values which were measured at the end of first KC; and this difference were statistically significant ( early KC p= 0.044; late KC p=0.00 ). The vital parameters of both groups of babies, which were measured in the beginning of the first and fifth KC stages, were in normal values defined for premature newborns. In this study, it is found that the KC treatment starting after the second day of life does not make any negative effect on the physical/physiological conditions of the babies. 106

1. ÖZET Araştırmamız, okul yaş dönemindeki çocukların hastalık ve hastaneye yatma durumunda `Ebeveynlerin Endişe Kaynakları Ölçeği`nin (EEKÖ) geliştirilmesini ve `Çocukların Endişe Kaynaklan`ile etkileşimini saptamak amacıyla metodolojik ve deneysel olarak planlandı. Araştırmamız, Sinop Atatürk İlköğretim Okulu'nda, Sinop SSK Hastanesi'nde, Sinop Devlet Hastanesi 'nde, Samsun SSK Bölge Hastanesi'nde, Samsun Doğum ve Çocuk Hastanesi'nde, gerekli izinler alındıktan sonra Eylül 2002-Ekim 2003 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Sinop Atatürk İlköğretim Okulu'nda okuyan çocukların, Sinop Devlet Hastanesi'nde, Sinop SSK Hastanesi'nde ayakta/yatan hasta çocukların ebeveynleri ve Samsun SSK Bölge Hastanesi'nde ve Samsun Doğum ve Çocuk Hastanesi'nde yatan çocuklar ve ebeveynleri, örneklem ise, basit rastgele örneklem yöntemi ile belirlenen 60 çocuk ve 239 ebeveyn oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, Ebeveynlerin Endişe Kaynağı Ölçeği (EEKÖ), Endişe Oluşturan Düşünce Kaynakları (ÇEKÖ), Beck Anksiyete Envanteri (BAE), Spielberger Durumluk -Sürekli Kaygı Envanteri (SDSKE), Aile - Çocuk Bilgi Formu kullanıldı. Veri değerlendirilmesinde, SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 10.0 Programı kullanılmıştır. `Ebeveynlerin Endişe Kaynakları Ölçeği`nin güvenirlik ve geçerlik alfa katsayılan = 0.94 olarak bulunmuştur. Vaka grubundaki ebeveynlerin endişe kaynaklarından aldıkları puan ortalamaları ± standart sapmaları eğitim öncesi 158,1±14,4, sonrası 17,7±6,3, kontrol grubundaki ebeveynlerin ise l.gün 158±26,1, 3. gün 158±24,4'dür. Vaka grubundaki çocukların endişe ölçeğinden aldıkları puan ortalamaları ve standart sapmaları l.gün 56,1±5,19 3.gün 4,48±2, kontrol grubunda ise 1.gün 56±8,55, 3.gün 55,8±7,56'dır. ^Vaka grubundaki ebeveynlerin ve vaka grubundaki çocukların, endişe kaynaklarından aldıkları puanların, ebeveynlere yapılan eğitim sonrasında düştüğü ve aradaki farkın ileri derecede anlamlı olduğu belirlendi (p

1. ÖZET Araştırma kronik hastalığı olan 6 yaş üzeri çocuklarda duygusal ihmal ve istismarı değerlendirmek amacı ile tanımlayıcı ve analitik olarak planlanmıştır. Araştırmanın evrenim İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 'nda yatarak tedavi olan çocuklar, örneklemini ise vaka seçim kriterlerine uyan 58 çocuk ve annesi oluşturmuştur. Veriler, Aile ve Çocuğa Yönelik Bilgi Formu, Aile Kabul ve Reddetme Ölçeği ( Çocuk Formu ) ve Aile Kabul ve Reddetme Ölçeği (Anne Formu ) kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS ( Statistical Package for Social Sciences) programı kullanılarak analiz edilmiştir. İstatistiksel değerlendirmede, yüzdelik, standart sapma, t- testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon katsayısı ( Correlation- Coefeciengcy- Cronbach- Alfa ) kullanılmıştır. Araştırmamızda çocukların 9-11 yaş grubunda yoğunlaştığı ve yaş ortalamalarının 1 1.8 ± 3.4 olduğu görülmüştür. Çalışmamızda çocuğun yaş grubu ve çocuğunu tanımlama durumuna göre annelerin reddetme puanlan arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Çocuğun hastalık grubu, hastalık süresi, hastaneye yatış sıklığı, hastalığın aile üzerine yük getiren yönleri, ailenin sosyal yaşantısındaki değişiklik durumları, annenin sıklıkla yaşadığı duygu durumları ile annelerin çocuklarına karşı davranışlarında algıladığı reddetme arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Yaş gruplarına, hastalık sürelerine, okula devam durumlarına, hastalığın aileye yük getiren yönlerine, ailenin sosyal yaşantısındaki değişiklik durumlarına, anneninsıklıkla yaşadığı duygu durumlarına, annelerin çocuklarını tanımlama durumlarına göre, çocukların algıladığı reddetme arasında anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır. Çocukların hastalık grupları, anneleri tararından belirtilen davranış durumları ile algıladıkları reddetme arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı görülmüştür. Sonuç olarak kronik hastalık aileyi ve çocuğu bir çok yönden etkilemektedir. Özellikle ailede baş etme mekanizmalarının ve destek kaynaklarının eksikliği, çocuğun aşırı istekli ve negatif huy gibi özellikleri aile-çocuk ilişkisini etkileyerek, duygusal ihmal ve istismar riskini arttırabilir. 2. SUMMARY A descriptive and analytical research has been planned for the purpose of evaluation of emotional exploiting and negligence in children aged over 6 years and who have chronic illness. The children who undergo a treatment by hospitalization at Child Health and Disease form the cosmos of the research, while the 58 children and their mothers who conform with the criteria of case selection forming the examples. The data has been collected by using Parenteral Acceptance Rejection Questionnaire (Mother Form), Parental Acceptance Rejection Questionnaire (Child Form) and Family and Child Oriented Information Form. The data obtained has been analised by using SPSS ( Statistical Package for Social Sciences). Percentage, Standard Deviation, One-Way Variance Analysis (ANOVA), Correlation Co-efficiency - Cronbach-Alfa has been used in statistical evaluation. In our research, it has been seen that age average of children are 11.9 ± 3.4 and the children are intensified between 9-11 age groups. A meaningful statistical relation has been determined between the children's age group and mothers' refusal points according to mother's definition for their children. No meaningful statistical relation found between the children's refusal and group of child's illness, hospitalization frequency, aspects of the economical burden of the illness on the family, changes of the social life of the family because of the illness, emotional situation of the mothers at our studies.A meaningful statistical relation found between the children's refusal and group of child's illness, period of illness, attendance to their school duties, aspects of the economical burden of the illness on the family, changes of the social life of the family because of the illness, emotional situation of the mothers at our studies. No meaningful and statistical relation seen between the children's illness group and their refusals and behaviors determined and sensed by their mothers. As a result, a chronic disease might effect the family and the child in many ways. Especially lack of coping mechanisms and support source in the family as well as the child's special reactions such as extreme willingness and negative habits can increase the risk of emotional exploiting and negligence by influencing family-child relation. 164