Search

This report evaluates the effects of a possible application of the general VAT rate to ornamentals on turnover and employment in the Dutch and European ornamental supply chain. The effects are calculated for the scenario in which the Netherlands decide to apply the general VAT rate and the scenario in which all member states of the European Union (EU) decide to apply the general VAT rate. In 2015, the lower VAT rate is applied to ornamentals in 13 EU member states. The effects are measured using the Hortus model of LEI Wageningen UR, which models demand and supply in European horticulture.

This report evaluates the effects of a possible application of the general VAT rate to ornamentals on turnover and employment in the Dutch and European ornamental supply chain. The effects are calculated for the scenario in which the Netherlands decide to apply the general VAT rate and the scenario in which all member states of the European Union (EU) decide to apply the general VAT rate. In 2015, the lower VAT rate is applied to ornamentals in 13 EU member states. The effects are measured using the Hortus model of LEI Wageningen UR, which models demand and supply in European horticulture.

This report evaluates the effects of a possible application of the general VAT rate to ornamentals on turnover and employment in the Dutch and European ornamental supply chain. The effects are calculated for the scenario in which the Netherlands decide to apply the general VAT rate and the scenario in which all member states of the European Union (EU) decide to apply the general VAT rate. In 2015, the lower VAT rate is applied to ornamentals in 13 EU member states. The effects are measured using the Hortus model of LEI Wageningen UR, which models demand and supply in European horticulture. Dit rapport evalueert het effect van toepassing van het algemene btw-tarief op sierteeltproducten op de omzet en werkgelegenheid in de sierteeltketen in Nederland en Europa. De effecten zijn berekend voor het scenario waarin alleen Nederland overgaat tot toepassing van het algemene tarief, maar ook voor het scenario waarin alle lidstaten van de Europese Unie (EU) overgaan tot toepassing van het algemene tarief. In 2015 wordt het lage btw-tarief in 13 EU-lidstaten op sierteeltproducten toegepast. De effecten op de middellange termijn zijn geschat met behulp van het Hortus model van LEI Wageningen UR. Hortus modelleert vraag en aanbod in de Europese tuinbouw.

This report evaluates the effects of a possible application of the general VAT rate to ornamentals on turnover and employment in the Dutch and European ornamental supply chain. The effects are calculated for the scenario in which the Netherlands decide to apply the general VAT rate and the scenario in which all member states of the European Union (EU) decide to apply the general VAT rate. In 2015, the lower VAT rate is applied to ornamentals in 13 EU member states. The effects are measured using the Hortus model of LEI Wageningen UR, which models demand and supply in European horticulture.

Het percentage vernieuwende bedrijven (innovatoren en volgers) in de land- en tuinbouw was in 2013 ruim 14%. Dit is ongeveer gelijk aan het jaar ervoor. Daarmee is de doelstelling van het ministerie van Economische Zaken van 15% vernieuwende bedrijven in 2013 net niet gehaald. In de melkveehouderij nam het aandeel vernieuwers het sterkst toe. Dit blijkt uit de Innovatiemonitor, onderdeel van het Bedrijveninformatienet van LEI Wageningen UR.

This report describes the supply chains and special characteristics of plant-based primary food processors; producers of (wheat) flour, starches, vegetable oils and fats, sugar, and cocoa. The production value, direct employment in the industry, and indirect employment in farming were calculated. The significance of the plant-based primary food processing industry in terms of production value and share in the total food processing industry in the EU was estimated, and threats and opportunities were identified on the basis of desk research and interviews with PFP member organisations and companies. Dit rapport beschrijft de ketens en de speciale karakteristieken van primaire verwerkers van plantaardige agrarische grondstoffen; producenten van (tarwe)meel, zetmeel, plantaardige oliën en vetten, plantaardige eiwitten, suiker en cacao. De omzet, directe werkgelegenheid in de industrie en indirecte werkgelegenheid in de landbouw zijn berekend. Ook is het belang van de primaire verwerkers van plantaardige agrarische grondstoffen in termen van productiewaarde en als percentage van de omzet van de totale voedselverwerkende industrie in de EU ingeschat. Op basis van deskstudie en interviews met vertegenwoordigers van bij PFP aangesloten brancheorganisaties en bedrijven zijn kansen en bedreigingen voor de sectoren in kaart gebracht.

Het Interdepartementale Beleidsonderzoek (IBO) Agrosector heeft behoefte aan inzicht in de werking van de fiscale faciliteiten voor de agrosector en in de effecten van mogelijke aanpassingen daarvan. Doelstelling van dit project is om de IBO-werkgroep Agrosector inzicht te bieden in de effecten van het draaien aan knoppen van de fiscale regelingen, met name het afschaffen ervan. Door dit inzicht is de werkgroep beter in staat om onderbouwde beleidsaanbevelingen te doen.

De levensmiddelenindustrie bestaat uit voedingsmiddelen- en drankenproducenten: een veelzijdige bedrijfstak die vaak ongemerkt een heel belangrijke rol speelt in vrijwel ieders dagelijks leven. De levensmiddelenindustrie bestaat voor 98% uit micro-ondernemingen en mkb-bedrijven. In dit onderzoek is met behulp van een dataset over innovatie bij bedrijven (CIS 2008-2010 van CBS) bekeken hoe innovatief mkb-bedrijven in de levensmiddelenindustrie zijn ten opzichte van grote bedrijven en of er verschillen zijn tussen branches en regio’s.

Dit rapport beschrijft de prijsvorming van acht Nederlandse ketens van de versproducten aardappel, appel, brood, ei, komkommer, paprika, pluimveevlees en uien. Dit is een actualisatie van het onderzoek uitgevoerd in 2009. De hoofdvraag is of een prijsverandering in een product bij de boer doorgegeven worden aan consumenten. Speciale aandacht is er voor openbare noteringen van prijzen van agrarische producten.

De kansen voor duurzame innovaties in de melkveehouderijsector bij verdergaande schaalvergroting en die voor de varkenshouderij bij stijgende voerprijzen zijn op verzoek van het ministerie van Economische Zaken in beeld gebracht. Dit is gedaan op basis van een systeembenadering en vanuit het ondernemersperspectief. De systeemanalyse is zowel kwalitatief uitgevoerd op basis van de veranderingstheorie als kwantitatief met het bedrijfseconomisch optimalisatiemodel FLAME. Het ondernemersperspectief is gebruikt voor het in kaart brengen van het huidige innovatiegedrag op basis van de LEI Innovatiemonitor-enquete. Daarnaast zijn vertegenwoordigers uit beide sectoren gevraagd naar de volgens hen benodigde innovaties voor een toekomstbestendige landbouw.

Het Biorenewable Business Platform en Energy Valley hebben LEI Wageningen UR gevraagd een studie uit te voeren voor routes waarlangs fosfaatwinning gestalte kan krijgen. Het onderzoek is gefinancierd door het Inter Provinciaal Overleg (IPO). Namens IPO is de provincie Groningen de opdrachtgever van het onderzoek. In het offertetraject waren in hoofdlijnen de vijf uit te werken routes voor fosfaatterugwinning al vastgelegd. Bij dit onderzoek zijn die vijf routes verder uitgewerkt met daarbij de nadruk op economie en innovativiteit. Belangrijkste uitkomsten: Recycling van fosfaat uit verbrandingsas van zuiveringsslib is praktijkrijp en economisch haalbaar. De economische vooruitzichten voor het recyclen van fosfaat uit varkensmest en organisch industrieel afval zijn heel onzeker. Winning van struviet uit organische afvalstromen is voor fosfaatrecycling economisch niet interessant.

Doel van het onderzoek is innovatie in de Nederlandse levensmiddelenindustrie te benchmarken met Europese concurrenten aan de hand van een reeks beschikbare kernindicatoren.

Prijzenobservatoria, zoals ze in Spanje en Frankrijk zijn opgericht, zijn zeer kostbaar. Dit komt vooral door de continue, aanvullende primaire dataverzameling door overheid en bedrijfsleven.

De land- en tuinbouw heeft te maken met een steeds complexer wordende bedrijfsomgeving in een steeds veranderende omgeving. Behalve met het optimaliseren van de productieprocessen hebben boer en tuinder ook te maken met de wensen van consumenten. Zij hebben een enorme keuze aan producten en worden steeds kritischer ten aanzien van productkwaliteit en diversiteit. Afzetmarkten verschuiven en concurrentie uit andere landen neemt toe. Afnemers stellen steeds hogere eisen aan de kwaliteit van producten al dan niet daartoe gedwongen door consumenten, ngo’s en overheden. En ook de overheid zelf bemoeit zich intensief met de land- en tuinbouw. Inpassing van landbouwactiviteiten in het landschap, clustering van de bedrijfsactiviteiten in bepaalde regio’s, aangescherpte normen voor het toedienen van meststoffen en liberalisering van de markttoegang door derde landen zijn slechts een paar voorbeelden. De afgelopen jaren heeft de economische en financiële crisis bovendien gezorgd voor vraaguitval, prijsdruk en financiële restricties in vele sectoren. Desondanks zijn er ondernemers die – misschien wel juist nú – innoveren.

In een Europese vergelijking staat Nederland op drie als het gaat om innovatie in de levensmiddelenindustrie. Nederland investeert veel tijd en middelen in onderzoek en innovatie, maar genereert minder omzet uit nieuwe producten. De belangrijkste focus van Nederlandse bedrijven ligt op procesefficiëntie en kostenverlaging in plaats van productvernieuwing en marketing; op den duur een doodlopende weg. Innovatie van het MKB is belangrijk voor de concurrentiepositie en werkgelegenheid. Wel wordt het MKB belemmerd door hoge kosten, gebrek aan middelen en onvoldoende gekwalificeerde werknemers.

The Ministry of Economic Affairs asked what the costs and effects of a food price observatory and more intensive price monitoring would be for the Netherlands. In the first instance, price observatories such as those which exist in Spain and France were considered. Face-to-face interviews were conducted in these countries with individuals involved in the observatories, but also with chain parties, in order to catalogue costs and effects. The Belgian Prices Observatory, the European 'Food Prices Monitoring Tool' and the price monitoring in Germany were examined in more general terms using the literature, the internet and presentations to the 'High Level Forum for a better functioning Food Supply Chain'. In order to be able to compare properly, Dutch price monitoring was also described. In a literature study, it was ascertained on the basis of economic theory what transparency means for pricing and which new approaches - in addition to the more 'standard analyses' - are used to study price transmission.

This brochure provides insight into the economic significance of the plant breeding and propagation industry for the Dutch economy. The results were gained by means of a questionnaire distributed among members of Plantum, supplemented by desk research.

In deze brochure wordt inzicht verschaft in de economische betekenis van de sector uitgangsmaterialen voor de Nederlandse economie. De resultaten zijn verkregen door middel van een vragenlijst die is verspreid onder de leden van Plantum, aangevuld met deskresearch.

The concept of agroparks is a type of sustainable intensification that is consistent with metropolitan agriculture: an agropark is a spatial cluster of different agricultural functions and related economic activities. The concept of agroparks has been the object of increasing interest in recent years. One of the difficulties facing the development of an agropark is the uncertainty concerning the feasibility and the return to be obtained. This reflects the fact that an agropark consists of various mutually dependent businesses. The result is a complex set of uncertainties in relation to technological, institutional and market development. This research is concerned with analysing the uncertainties and opportunities of agroparks. This has resulted in a risk model that identifies the qualitative and/or quantitative uncertainties of an agropark. Appropriate measures and management strategies can be pinpointed as a result, thereby converting potential risks into realistic opportunities. The risk model goes hand in hand with a four-stage plan for risk analysis and management. The results of this research allow entrepreneurs to make well-founded investment choices, thereby contributing towards the development of agroparks and more sustainable agriculture. Het concept agroparken is een vorm van duurzaam verbeteren die past bij metropolitane landbouw: een agropark is een ruimtelijk cluster van verschillende agrarische functies en gerelateerde economische activiteiten. De laatste jaren is er steeds meer belangstelling voor het concept van agroparken. Echter, een van de moeilijkheden bij het ontwikkelen van een agropark is de onzekerheid over de haalbaarheid en het te halen rendement. Een agropark bestaat immers uit verschillende bedrijven die afhankelijk zijn van elkaar. Hierdoor ontstaat een complex geheel van onzekerheden omtrent technologische, institutionele en marktontwikkeling. Dit onderzoek richt zich op analyse van de onzekerheden en mogelijkheden van agroparken. Dit heeft geleid tot een risicomodel dat de kwalitatieve en/of kwantitatieve onzekerheden van een agropark project in kaart brengt. Daarmee kunnen maatregelen en managementstrategiën worden geïdentificeerd. Zo worden potentiële risico's omgezet in hanteerbare mogelijkheden. Het risicomodel gaat gepaard met een 4-stappen plannen voor risico-analyse en management. Met de resultaten van dit onderzoek kunnen ondernemers gegronde keuzes maken voor hun investering. Het draagt hiermee bij aan de ontwikkeling van agroparken en een meer duurzame landbouw.

Nederland exporteert relatief veel levensmiddelen en de bedrijfstak is belangrijk voor de Nederlandse economie in termen van toegevoegde waarde en omzet. De Nederlandse levensmiddelenindustrie (voedingsmiddelen en dranken) bestaat voor 98% uit MKB bedrijven. MKB bedrijven zijn goed voor ongeveer 45% van de omzet in de voedingsmiddelenbranche en 24% in de drankenindustrie. Een groot deel van de MKB bedrijven exporteert niet. De cijfers hierover verschillen een beetje per bron; maar op basis van CBS cijfers schatten we dat in 2011 circa 75% van de MKB bedrijven niet exporteerde. In de periode 2006-2008 heeft minder dan de helft van de bedrijven op de één of andere manier geïnnoveerd. De omzet die Nederlandse levensmiddelenbedrijven gemiddeld in 2006-2008 uit nieuwe producten haalden was minder dan 10% van de totale omzet. Ter vergelijking, in Duitsland was dat bijna 18%. De Duitse levensmiddelenindustrie wordt overigens niet als erg innovatief gezien. Nederlandse bedrijven doen het wel redelijk goed als het gaat om het percentage bedrijven met geheel nieuwe producten (‘novel product innovators’), maar ook daar moet Nederland bijvoorbeeld Denemarken en Duitsland voor zich dulden. Het LEI heeft in opdracht van het ministerie van EL&I de Nederlandse levensmiddelenindustrie op het gebied van innovatie vergeleken met een achttal andere landen: Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Italië, Polen, Spanje, het VK en de VS. Er is gekeken naar een groot aantal indicatoren van innovatie; zowel input, output, als contextvariabelen. Daarnaast is gekeken naar de rol van het MKB voor innovatie en de belemmeringen die juist kleine en middelgrote bedrijven ondervinden.

Deze notitie verschaft inzicht in de herkomst en de bestemming van het in Nederland geconsumeerde en geproduceerde voedsel. Hiertoe is een overall beeld geschetst van de Nederlandse voedselproductie en het Nederlandse consumptiepakket aan de hand van de voorzieningsgraad per productgroep en export- en importstromen per productgroep. Vervolgens is meer specifiek een 'stroomschema' per productgroep opgesteld en zijn voor belangrijke hoofdproducten binnen deze productgroepen nog afzonderlijke 'stroomschema's opgesteld.

Rapport in het kader van het project concurrentiemonitor. In dit project zijn de verschillende beleidsmaatregelen, de productie en verwerking van suikerbieten en suikerriet op wereldschaal en de internationale handel in suiker in kaart gebracht.

Het onderzoek is gericht op het onderzoeksdomein van Wageningen UR. Vanuit de topsectoren agrofood en tuinbouw en uitgangsmaterialen zijn de kansen op kruisingen met andere topsectoren in kaart gebracht..

Belangrijke ingrediënten voor een succesvolle systeeminnovatie zijn 'sense of urgency', ontwikkelingen op verschillende schaalniveaus die bij elkaar aansluiten, congruente belangen van de betrokken actoren, netwerkvorming, bevlogen mensen die de kar trekken en de juiste interventie op het juiste moment. Het vinden van fondsen en het overwinnen van wettelijke barrières en risicoaversie bij ondernemers zijn belangrijke uitdagingen, naast het verwerven of behouden van maatschappelijk draagvlak. De (rijks)overheid speelt een belangrijke rol bij het tot stand komen van systeeminnovaties door subsidieregelingen, experimenteerruimte en het laten uitvoeren van (haalbaarheids)onderzoeken. Beleid kan belemmerend werken door wet- en regelgeving voor milieu- en bouwvergunningen. Een lotingsysteem voor het verkrijgen van subsidies wordt als belemmering ervaren vanwege de onzekerheid. Vangnetten of garantieregelingen om onzekerheid te verminderen en risico's minder ongrijpbaar te maken, zijn belangrijk.

In dit rapport staat de concurrentiekracht van de Nederlandse glasgroentesector centraal. De bedrijfsresu ltaten in 2008 en 2009 waren uitzonderlijk slecht en de vraag is of dit een structure le situatie zal zijn of niet. Het heeft met name betrekking op de belangrijkste glasgroenteproducten: tomaat, paprika en komkommer. De resultaten laten zien dat de sector in Nederland over het algemeen sterk is en competitief, maar dat - met name voor een homogeen product als komkommers - een onderscheidende productkwaliteit , kostenbesparing, vakmanschap en samenwerking in de keten belangrijk zijn. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministe rie van LNV. This report focuses on the competitiveness of the Dutch greenhouse vegetable sector. Operating results in 2008 and 2009 were exceptionally paar and the question is whether or not this is set to become a structural situation . This report focuses primarily on the most important greenhouse-grown vegetables: tomatoes, sweet peppers and cucumbers. The results demonstrate that the Dutch green house vegetable sector is generally speaking strong and competitive , but th at distinctive product quality, cast savings, professional expertise and cooperation within the chain are important , particularly for a homogenous product such as cucumbers . This study was cammissioned by the Ministry of Agriculture, Nature and Food Quality.

Dit rapport bevat een verkenning naar de wederzijdse invloed van omgevingsfactoren en stakeholders op de ontwikkeling en implementatie van de innovatieve teeltsystemen. In deze teeltsystemen worden de gewassen los van de grond geteeld met als belangrijkste doelstelling om emissies naar bodem en oppervlaktewater te voorkomen.

In 2009 heeft het LEI onderzoek uitgevoerd naar de prijsvorming van voedingsproducten (Bunte et al., 2009). Deze nota is een addendum bij het genoemde rapport en gaat specifiek in op de productiekolom van tomaten. Het doel van deze nota is niet de prijzen of prijstransmissie in de tomatenketen te onderzoeken, maar veeleer om de keten- en marktstructuur van de Nederlandse bedrijfskolom van tomaten in kaart te brengen en inzicht te verschaffen in de ontwikkelingen die een rol spelen bij de productie en afzet van tomaten. Het onderzoek is uitgevoerd in 2010.

De innovatiemonitor 2008 is een rapport waarin kengetallen over innovatie en vernieuwing in de Nederlandse land- en tuinbouw centraal staan

Uitgezonderd de glastuinbouw, zal de productie anno 2020 vooral plaats) vinden op gezinsbedrijven. Het gezinsbedrijf zal wel meer worden gecombineerd met andere bedrijfsvormen, zoals gebruik maken van franchising en keurmer) ken, het inhuren van zzp'ers, en deelnemen in samenwerkingsverbanden

In deze studie staat de concurrentiekracht van de Nederlandse fruitsector centraal. De concurrentiekracht van de sector wordt vergeleken met andere landen. Daarbij wordt specifiek aandacht besteed aan de belangrijkste fruitsectoren voor Nederland: appels, peren en aardbeien. De sectoren worden vergeleken met andere landen op basis van een groot aantal economische en bedrijfsindicatoren. De studie is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van LNV en beoogt een brede inkijk te verschaffen in de concurrentiekracht van de sector. De studie identificeert sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen en belangrijke concurrenten. De methodiek is zo opgezet dat deze herhaalbaar is om een vergelijking in de tijd mogelijk te maken.

Ter onderbouwing van fytosanitair risicomanagement zijn betrouwbare gegevens noodzakelijk. In dit onderzoek is aangegeven welke gegevens gewenst zijn in relatie tot bepaalde vragen met fytosanitaire achtergrond, waar deze gegevens te vinden zijn en aan welke eisen de gegevens voldoen. In grote lijnen gaat het om drie hoofdthema's: importgegevens vanwege risico's op insleep van organismen; exportgegevens vanwege economische belangen en mogelijke fytosanitaire problemen; gegevens van Nederlandse productie in verband met risico's op verspreiding van organismen en economische belangen. Ten slotte zijn aanbevelingen gedaan om te komen tot een gestructureerde gegevensverzameling in de toekomst

Dit rapport beschrijft de resultaten van onderzoek naar innovatie, innovatieprocessen en redenen voor overheidsbemoeienis met innovatie in de agrarische sector in Nederland. De centrale vraagstelling is: Wat is de aard en omvang van innovatie in de agrosector? Welke argumenten zijn er voor overheidsingrijpen op het gebied van innovatie? En hoe kan het ministerie van LNV zijn rol in het innovatiesysteem invullen? In het onderzoek is gebruik gemaakt van literatuuronderzoek, gegevens over innovatie door primaire bedrijven die door het LEI zijn verzameld en van interviews met ondernemers, beleidsmakers en onderzoekers. Monitoren van innovatie in de land& en tuinbouw en aanverwante indicatoren vormt een belangrijk onderdeel van deze rapportage. This report describes the results of research into innovation, innovation processes and the reasons for government involvement in innovation in the farming industry in the Netherlands. The central questions are: What is the nature and extent of innovation in the farming industry? What arguments are there in favour of government intervention in the area of innovation? And how can the Ministry of Agriculture, Nature and Food Quality (LNV) play its part in the innovation system? The research involved a literature study, data collected by LEI on innovation by primary producers, and interviews with farmers, policy makers and researchers. The monitoring of innovation in agriculture and horticulture and related indicators forms an important part of the report.

This report determines how sensitive consumer demand for organic products is to changes in the prices of organic products. The report is based on the analysis of scanner data for supermarkets in ten Dutch communities. In the framework of the analysis, an experiment has been performed in which the prices of organic products have been reduced below current price levels. The report shows that consumer demand for organic food is sensitive to changes in consumer prices. However, for five out of eight products the sensitivity of consumer demand with respect to price declines when the price gap between organic and conventional food falls.

De invoering van het systeem van VBTB (van beleidsbegroting tot beleidsverantwoording), heeft grote gevolgen voor de betrokken ministeries en vraagt een verschuiving van focus; niet meer op de financiële voortgang en de uitputting van de beschikbare budgetten maar veel meer op de effecten van beleidsmaatregelen. Beleidsevaluatie is niet meer weg te denken uit de beleidspraktijk. De vraag is echter hoe wetenschappelijke beleidsevaluatie in zijn werk gaat. Wat zijn de principes? Wat heb je daarvoor nodig? Waar haal je de benodigde beleidsondersteunende informatie vandaan? Het doel van deze studie is om de theorie toegankelijk te maken en te illustreren met een stappenplan ter voorbereiding van ex-post evaluatie zoals voorgeschreven in Regeling Prestatiegegeven en Evaluatieonderzoek Rijksoverheid. The obligation to evaluate policy instruments ex-post has enormous consequences for Ministries. What is ex-post policy evaluation? What do you need? What data is necessary? The aim of this research is to introduce the reader into the basics of scientific policy evaluation illustrating this on a step-by-step basis. Also, because ex-post evaluation of existing policy instruments might be difficult we explain what could be done to arrive at policy instruments that can be evaluated.

Opzet van het onderzoek Van eind april tot eind augustus 2006 is in tien plaatsen in Nederland een experiment uitgevoerd waarbij supermarkten de prijzen van acht biologische productgroepen sterk hebben verlaagd. Het doel van dit experiment was om na te gaan of bij een permanent lagere prijs consumenten meer biologische producten gaan kopen. Er is ook aan consumenten gevraagd waarom ze bepaalde producten kopen en welke ideeën zij hebben over meerwaarde en prijs van biologische producten. Zowel kopers als niet-kopers van biologische producten zijn ondervraagd. Tijdens het experiment zijn voor de biologische variant van eieren, melk, aardappelen, rijst en muesli de prijzen verlaagd met 5 tot 25% (verschillend per plaats in schijven van 5%). Voor de biologische variant van varkensvlees, rundergehakt en champignons is een prijsverlaging doorgevoerd van 8 tot 40% (in schijven van 8%). Per plaats in Nederland was de korting per productgroep in alle supermarkten gelijk om de onderlinge concurrentiepositie niet te beïnvloeden. Aan het experiment hebben elf supermarktformules meegewerkt: Albert Heijn, C1000, Coop, Coop Compact, Edah, Hoogvliet, Jan Linders, Jumbo, Konmar, Plus en Super de Boer. Zij hebben wekelijkse verkoopdata ter beschikking gesteld over de periode 2005 tot en met het eind van het experiment. Daarnaast hebben ze toestemming gegeven om hun klanten, in de winkel direct na aankoop, te enquêteren. Het onderzoek is opgezet en gefi nancierd door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit met medewerking van andere partijen uit het Convenant Biologische Marktontwikkeling. Voor de kwaliteitsbewaking is een begeleidingscommissie van deskundigen ingesteld.

This report describes the economics and data structure of the HORTUS partial equilibrium supply and demand model developed at LEI. HORTUS can be used to simulate the effects of policy changes and exogenous changes in costs, production and consumer trends on the production, trade and consumption patterns of vegetables and fruits in the Netherlands and other European countries. The report demonstrates the use and working of the model by means of two simulations: (1) a general reduction of import tariffs in the EU and (2) a rise in heating gas prices in the Netherlands.

Innovatie speelt een belangrijke rol in de economische groei en ontwikkeling van de agrarische sector. Wat is de rol van LNV in Innovatie? De noodzaak om tot meer inzicht in management of aansturing van innovatieprocessen te komen is groot voor LNV-beleidsmakers om een doelmatig en effectief innovatiebeleid te kunnen formuleren. Dit onderzoek presenteert de resultaten van een inventarisatie van studies en aanbevelingen op het terrein van innovatiebeleid. Het doel van dit onderzoek is om de achtergronden, invalshoeken en grondslagen waarop deze beleidsaanbevelingen zijn gedaan te inventariseren en te analyseren. Daarnaast wordt ingegaan op de vraag welke aanbevelingen meegenomen kunnen en dienen te worden in de beleidsformulering en beleidsagenda. Ministry of Agriculture policy makers have a great need to obtain a greater understanding of the management of guiding innovation processes to formulate an appropriate and effective innovation policy. This study presents the results of a survey of studies and recommendations in the field of innovation policy. The purpose of this study is to catalogue and analysis the backgrounds, approach and underlying reasoning on which these policy recommendations were made. In addition, we examine the question of what recommendations can and should be considered in policy formulation and policy agenda.

Deze studie brengt de betekenis in kaart van macro-economische factoren op de concurrentiekracht van de Nederlandse agribusiness en van de dynamiek in de aanpassingsprocessen. Deze kennis is bruikbaar om betere projecties te kunnen maken van ontwikkelingen in de concurrentiepositie van Nederlandse sectoren. De analyse is toegepast op de volgende sectoren: zuivel, vruchtgroente, snijbloemen en varkensvlees. This study analyses the relation between macro-economic factors and the competitiveness of Dutch agribusiness as well as the dynamics of adjustment processes. The results of the study are useful for improving projections of future developments of the competitiveness of Dutch agribusiness. The analysis is applied to the following sectors: dairy, greenhouse vegetables, cut flowers and pork.

De land- en tuinbouw maakt een omslag door van productiviteitsvergroting naar kwali-teitsverbetering: voedselveiligheid, dierenwelzijn, transparantie en kwaliteit van natuur en landschap. Om de omslag van productiviteitsvergroting naar kwaliteitsverbetering te ma-ken is een paradigmaverandering nodig in ondernemen en beleid. Innovatie en innovatiebeleid zijn hierin cruciaal. Het LEI heeft in 1998 een innovatiemonitor ontwik-keld, die het innovatieproces in de land- en tuinbouw monitor. De monitor geeft inzicht in het aantal en de aard van de innovaties, drijfveren, knelpunten, stimulansen en effecten. Deze studie presenteert de resultaten van de Innovatiemonitor 1999, maar richt zich hierbij specifiek op de prestaties van het innovatiebeleid van ondernemingen. Aan de hand van econometrische schattingen wordt gezocht naar het verband tussen ondernemerschap, in-novatief gedrag en prestatie. Het onderzoek richt zich zowel op de financieel-economische prestaties als op de milieuprestaties van ondernemingen. De analyse van milieuprestaties is met het oog op de beschikbaarheid van gegevens specifiek op het energiegebruik in de glastuinbouw gericht. De analyse wordt gebruikt om het innovatiebeleid van het Ministerie van LNV te evalueren.

Deze studie onderzoekt de prijstransmissie in de Nederlandse ketens voor rundvlees, kalfsvlees, varkensvlees, pluimveevlees, consumptieaardappelen en patates frites. Er wordt een connectie gemaakt met de empirie en bestaande literatuur over prijstransmissie, marktmacht en mededingingsbeleid. Modelmatig wordt de prijsoverdracht in de diverse ketens vastgesteld