Search

Bu çalışmada, Rusya'nın tarihsel süreçte temel dış politika parametreleri çerçevesinde şekillendirdiği, jeo-stratejik ve siyasi hedefler ortaya koyulacaktır. Rusya'nın temel politikaları ışığında, Kafkasya bölgesindeki çatışmaların tarafları ve boyutunun, uluslararası nitelikte yeni olguların ortaya çıkmasında önemli bir yeri vardır. Bu ortamda beliren siyasi ilişkiler ve Türk-Sovyet ilişkisi bağlamında, Ahıska Türklerinin tarihi ele alınacaktır. Sahip olduğu enerji ve yer altı kaynakları bakımından güç mücadelesine sahne olan Kafkasya'nın, odak noktası haline gelmesinde etkili olan faktörler bulunmaktadır. Bölgenin barındırdığı farklı etnik unsurların yanı sıra, kuzey ve güney olarak iki farklı alana ayrılması, toprak bütünlüğü ve egemenlik hakları konularında da önemli hususları ön plana çıkarmaktadır. Bunun bir nedeni, Kuzey Kafkasya'nın belirli bir bölümünün Rus sınırları dahilinde olmasıdır. Güney Kafkasya da ise Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan'ın ortak güvenlik problemlerinin varlığı ve bölgenin dinamik yapısından kaynaklanan temel siyasi sorunlar dikkat çekmektedir.Ahıska, kuzeyde ve doğuda Gürcistan; güneyde Ermenistan; güneybatıda Türkiye; batıda Gürcistan'ı kapsayan jeopolitik bölgede bulunmaktadır ve toplam yüzölçümü 6260 km2'dir.11. yüzyılda Selçuklu fetihleriyle ve 12. yüzyılda Kapçak Türklerinin de bu buralara yerleşmesiyle birlikte, Mesket Türklerinin bulunduğu bölgeler tamamen Türkleştirilmiştir. 13. yüzyılda Kapçakların bağımsızlıklarını ilan etmesinin ardından, bulundukları bölgeler Gürcistan tarafından tanınmıştır. 16. yüzyılın sonlarına doğru ise, Osmanlı devletine katılarak, merkezi Ahıska olan Çadır Eyaleti olarak düzenlenmiştir. Mesket Türkleri olarak bilinen Ahıska Türklerinin bu nitelendirilmesi, coğrafi unsulara dayanmaktadır. 1940 yılında, Sovyetler Birliği savaş sürecine girmiş ve buna göre eli silah tutan herkes cephelere gönderilmiştir. Bu sırada Ahıska Türklerinin büyük bir çoğunluğu da, Orta Asya'ya sürgün edilmiştir. Dünyanın farklı bölgelerinde yaşayan ve kültürlerini koruyan Ahıska Türkleri, sosyal problemlerle karşılaşmaktadır. In this research, geo-strategic and political objectives formed in terms of basic foreign policy parameters of Russia in the historical process will be asserted. By the Russian basic policies, the sides and the importance of the conflicts in the territory of Caucasia has an important role on causing new events among the international nature. In this respect of political relations and Turk-Soviet relations, the history of Meskhetian Turks will be discussed.There are some effective factors for Caucasia to become a focus with regard to energy and undergrounds sources. Beyond the ethnical elementsin in the territory, diving into two parts as north and south brings out the important points in independency rights and territorial in tegrity. One of this reason is that a part of the North Caucasia's being in the Russian border. The existance of mutual security problems for Azerbaijan, Georgia and Armenia in the territory of South Caucasia and the political problem sarising from the territory's dynamic presence stand out.Meskethia is located in a geopolitical area which covers Georgia in the north and east; Armenia in the south; Turkey in southwest; Georgia in the west and has 6260 km2 square measure totally.With the Seljukian Conquests in the 11th century and the settlements of Kapcak Turks in the 12th century, the territories where Meskethian Turks located were turkified. After Kapcak Turk's decleration of indepence in the 13th century, their terrirory were accepted by Georgia. Through the late 16th century, they got organized as a shelter province which belongs to the origion of Meskethia with their annexing to Ottoman Empire. Know as `Mesket Turks`, Meskethian Turks were qualified with those geographical patterns.In 1940, the Soviet Union were in a war time and all the people who can fire gun were distributed to the fronts. In the meantime, most of the Meskethian Turks were exiled to Central Asia. Meskethian Turks who live in many different parts of e world and dream in their culture encounter various economical and social problems. 164

Selçuklu sarayında Meliku'ş-şu'arâ unvanıyla uzun yıllar bulunan Emîr Mu'izzî (öl. 518-521/1124-1127), edebî açıdan önemli bir şahsiyet olduğu gibi Selçuklu tarihi ve kültürü açısından da dikkate değerdir. Sultan Alp Arslan'ın şairi olan babası Burhânî sayesinde çocukluğundan itibaren saray çevresinde yaşayan Mu'izzî'nin 19.000 beyit civarındaki dîvânı, bilhassa Selçuklu sultanları ve devlet adamları için yazılmış şiirlerden oluşmaktadır. Onun şiirlerinde Selçuklu geleneğinin, Türk kimliğinin ve onların dinî tercihlerinin izlerini görmek mümkündür.Sultan Melikşâh ve Sultan Sencer'in hüküm sürdüğü yıllarda Selçuklu döneminin birçok hâdisesi ve tarihî şahsiyetleri, büyük kısmı itibariyle bir Selçuklu tarihi olan Emîr Mu'izzî Dîvânı'nda ayrıntısıyla yer almaktadır. Şiirlerindeki Selçuklu geleneği, Türk kimliği ve dinî tercihleri, bu bakımlardan çok büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada şairin hayatı, edebî kişiliği yanında Selçuklu tarihi, düşünce ve inanç dünyasının onun şiirlerinde nasıl yer aldığı, diğer bir ifadeyle ne şekilde yansıdığı ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Emîr Mu'izzî, İran Şiiri, Selçuklular, Büyük Selçuklu Sultanları, Selçuklu Tarihi Amīr Mo'ezzī (518-521/1124-1127), who was on duty as Maliku's-shu'arā in Seljuk Palace, has great importance both on literature and history and culture of Seljuks. Thanks to his father, Burhānī, who was Sultan Alp Arslan's poet, Mo'ezzī living around the palace has had dīwān with 19.000 verses especially consisting of poems written for Seljuk sultans and statesman since his childhood. It is possible to find the traces of Seljuk tradition, Turkish identity and their religious preference. Amīr Mo'ezzī's Dīwân, most of which is related to history of Seljuk, compromises a lot of issues and historical people in detail in Seljuk period when Sultan Malikshâh and Sultan Sencer ruled over. Thus, Seljuk tradition, Turkish identity and their religious preference in his poems are important. In this study, how history of Seljuk, their world of thought and belief are involved in his poems, in other words how they are reflected in his poems, as well as the poet's life and his literary identity are discussed.Keywords: Amīr Mo'ezzī, Persian Poetry, Seljuks, Sultans of Great Seljuk Empire, Great Seljuk Empire, History of Seljuk. 573