Search

De Nederlandse binnenstad wordt gekoesterd als een waardevol publiek goed. Het is het brandpunt van diverse stedelijke activiteiten, concentratie van cultureel erfgoed en meestal het visitekaartje – kloppend hart – van de gemeente. Dit is al eeuwen zo. Na achteruitgang in de jaren ‘70 en ‘80 als gevolg van suburbanisatie van inwoners en banen hadden de meeste Nederlandse binnensteden in de jaren ‘90 zich ruimschoots hersteld, mede dankzij de winkelfunctie. De binnenstad is het centrum van de consumptie-economie geworden en sindsdien lijkt het lot van binnensteden nauw verbonden te zijn met dat van de detailhandel.

Al er gesproken wordt over achtergestelde wijken en leefbare buurten ligt de klemtoon meestal op de problemen die er zijn, op de zwakke kanten van mensen en hun leefomgeving. In dit paper wordt duidelijk gemaakt dat problemen in steden en gemeenten, wijken en buurten, het beste kunnen worden aangepakt door aan te sluiten op de informele, vrijwillige sociale krachten die in aanwezig zijn in buurten en sociale netwerken op wijkniveau. Sociale capaciteit ontstaat daar waar een dynamische interactie tot stand kan worden gebracht tussen de maatschappelijke participatie van burgers en de ondersteuning van instituties en professionals.

Het debat over leefbaarheid wordt steeds vaker gekoppeld aan normen en waarden, aan respect. Daarmee lijkt het terrein van activiteiten waar de overheid zich mee inlaat te groeien, ondanks veelvuldige verwijzing naar eigen verantwoordelijkheid. In deze tekst wordt gekeken hoe de (lokale) overheid omgaat met de discussie over meer respect en welke sociale interventies daarbij ingezet worden. De situatie in Nederland en Vlaanderen wordt beschreven en afgezet tegenover de situatie in UK.

In dit boekje wordt wijkontwikkeling geplaatst in de betekenis van de buurt voor ontwikkeling van bewoners. Er worden vier typologien onderscheiden: de leefbaarheidsklant, de communitybewoner, de woonpassant en de thuisbasisbewoner.Dit wordt verbeeld in een buurtbindingsmatrix. Vanuit het perspectief van de bewoners wordt het belang van de buurt voor hun eigen ontwikkeling (behoeftenloopbaan)beschreven.