Search

Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. birinci bölüm giriş kısmına ayrılmıştır. ikinci bölümde detaylı bir literatür araştırması yapılıp bazı temel kavramlar verilmiştir. üçüçncü bölümde pozitif akımlı negatif sıçramalı yarı-Markov rastgele yürüyüş süreci X(t) matematiksel olarak kurulmuştur. bu sürecin önemli sınır fonksiyoneli olan sürecin ilk kez sıfır seviyesine düşme anının Laplace dönüşümü, beklenen değer ve varyansı için açık formüller verilmiştir. Ayrıca sürecin ilk kez bir a(a>0) seviyesine ulaşma anının Laplace dönüşümü elde edilerek, beklenen değer ve varyansı için formüller verilmiştir. Daha sonra pozitif akımlı negatif sıçramalı yarı-Markov rastgele yürüyüş sürecinin ergodik dağılımının Laplace dönüşümü, beklenen değer ve varyansı elde edilmiştir. Son olarak pozitif akımlı negatif sıçramalı ve sıfır seviyesinde tutan bariyerli yarı-Markov rastgele yürüyüş süreci kurularak bu sürecin bir (a,b) aralığında kalma süresinin dağılımı incelenmiştir. This thesis consists of three chapters. The first chapter has been devoted to the introduction. A detailed research on the subject has done and some basic concept has given in the second chapter.In third chapter, it is constructed mathematically a semi-Markovian random walk process X(t) with positive tendency and negative jumps and positive jumps. The first falling moment of the process into the zero level, which is an important boundary functional of it, is constructed and explicit formulae are given for the Laplace transformation, expected value and variance of this moment.Also, by obtaining the Laplace transformation of the ergodic distributon of the first reaching moment of the process to any a(a>0)-level, the expected value and variance of it are calculated.. Finally, it is constructed a semi-Markovian random walk process with positive tendency and negative jumps which has delaying barrier at zero level and the distribution of duration of lying in an interval (a,b) of this process is considered. 81

Medical researches and questionnaires declare that there are approximately 5 million diabetic patients in Turkey. Unfortunately majority of them don't realize that they are in danger of diabetes. It is thought difficult to visit a doctor and examine the results of their insulin measurement. We intend to develop an expert system, which both examines the medical results of potential patients and leads the patients during all their lives. While developing the system, the main aim is to reach as many patients as we can. So web technologies and development tools were used to create our expert system.After developing a web based expert system, it's needed to benchmark of data mining techniques using socio-demographic data of diabetic patients, in order to reveal diabetes map of Turkey, to find association rules among the social-demographic data and to apply Adaptive Neuro Fuzzy Inference System (ANFIS). Via benchmarking ANFIS with multinomial logistic regression (MLR), it's seen that ANFIS is more effective than MLR using fuzzy diabetes data. Tıbbi araştırmalar ve anketler, Türkiye?de 5 milyondan fazla diyabet (şeker) hastası bulunduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bu hastaların büyük çoğunluğu maalesef diyabet tehlikesinde olduklarının farkında değildirler. Uzman bir doktoru ziyaret etmek, muayene olmak ve insülin tedavisinde dozajı ayarlamak için doktorla görüşmek hastalara zor gelmektedir. Hem potansiyel hastaların risk oranını belirlemek, hem de diyabetlilerin tedavileri boyunca yol gösterici bir uzman sistem geliştirmek istendi. Böyle bir sistemi geliştirmedeki ana amaç, ulaşabilindiği kadar fazla diyabet hastasına ulaşabilmekti. Bu nedenle, Internet üzerinden de kullanılabilen bir sistem olması için, web teknolojilerini ve yazılım geliştirme araçları kullanıldı.Web tabanlı uzman sistemi geliştirdikten sonra, diyabet hastalarının sosyo-demografik verilerini kullanarak veri madenciliği tekniklerinin karşılaştırılması istendi. Bu amaçla, diyabet hastalarının sahip olduğu sosyo-demografik veriler arasında birliktelik kurallarının çıkarılması sağlandı ve ANFIS yardımı ile kestirim yapıldı. Son olarak ANFIS? in lojistik regresyon ile kıyaslanması ile, ANFIS? in daha etkili bir öğrenme ve kestirim aracı olduğu görüldü. 56

Bu araştırmada, laboratuvar koşullarında mısır çerezi üretimi ve mısır çerezinin kalite özelliklerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda üç ayrı mısır çeşidine (Akdeniz, Pioneer 3245 ve Pioneer 3394), dört farklı oranda (%0, 10, 25, ve 50) alkol muamelesi yapılarak mısır çerezi üretimi gerçekleştirilmiştir. Üretilen mısır çerezlerinde sertlik, renk değeri, su miktarı, yağ miktarı, mısır çerezi verimi ve duyusal analizler parametre olarak kullanılmıştır. Mısır çerezlerinin sertlik değerleri üzerinde mısır çeşidi ve alkol muamelesi etkili bulunmuştur (p, The primary goal of the present study was to produce corn snack and enhance the quality characteristics of the product produced under laboratory conditions. For this purpose, corn snack was produced by treating four level of alcohol concentration (%0, 10, 25 and 50) with three kind of corn varieties (Akdeniz, Pioneer 3245 and Pioneer 3394). Hardness value, color value, water content, oil content, corn snake yield, and sensorial properties were the parameters to have been analyzed. Corn type and alcohol treatment had a significant (p

oz YÜKSEK LİSANS TEZİ DÜZLEMSEL ELASTİSITE PROBLEMLERİNİN SONLU ELEMANLAR YÖNTEMİ İLE DİNAMİK ANALİZİ Ali KARA ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI Danışman: Yrd. Doç. Dr. Beytullah TEMEL Yıl: 2004, Sayfa: 142 Jüri: Yrd. Doç. Dr. Beytullah TEMEL : Prof. Dr. A. Kamil TANRIKULU : Yrd. Doç. Dr. S. Seren (AKAVCI) GÜVEN Bu tezde, düzlemsel elastisite problemlerinin dinamik yükler altında elastik ve viskoelastik analizleri incelenmiştir. Dinamik yükleme durumu için sonlu eleman formülasyonu Laplace uzayında Galerkin yöntemiyle yapılmıştır. Malzemenin homojen, izotrop ve lineer viskoelastik olduğu kabul edilmektedir. Viskoelastik malzeme durumunda, elastik-viskoelastik analojisi yardımıyla, malzeme sabitleri Laplace uzayında kompleks karşıtları ile değiştirilmektedir. Çözümlerde Kelvin viskoelastik modeli uygulanmıştır. Laplace uzayında bulunan çözümlerden gerçek uzaydaki çözümlere geçmek için uygun bir ters Laplace dönüşüm tekniği kullamlmıştır. Bu tezde, düzlemsel elastisite problemlerinin statik ve dinamik analizleri için genel amaçlı bilgisayar programlan geliştirilmiştir. Bulunan sonuçların literatür ile uyum içinde olduğu gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Düzlemsel Elastisite, Düzlem Gerilme, Düzlem Şekil Değiştirme, Laplace Transform, Sonlu Elemanlar Yöntemi. ABSTRACT MSc THESIS THE DYNAMICS ANALYSIS OF PLANE ELASTICITY PROBLEMS WITH FINITE ELEMENT METHOD AH KARA DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING INSTUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor: Yrd. Doç. Dr. Beytullah TEMEL Year: 2004, Pages: 142 Jury: Asst. Prof. Dr. Beytullah TEMEL : Prof. Dr. A. Kamil TANRIKULU : Asst. Prof. Dr. S. Seren (AKAVCI) GÜVEN In this thesis, the dynamic behaviour of plane elasticity problems made of linear elastic and viskoelastic materials are investigated under time dependent loads. For the dynamic loading cases, the finite element formulation in the Laplece domain is presented using the Galerkin approximation. Materials are assumed to be homogenous, isotropic and lineer viskoelastic. In the viskoelastic material case, according to the correspondence principle, the material constants are replaced with their complex counterparts in the Laplace domain. In the solutions, the Kelvin model is employed. The solutions obtained are transformed to the time domain using an appropriate numerical inverse Laplace transform technique. General computer programs are developed for the static and dynamic analysis of the plane elasticity problems. The results obtained in this thesis are found to be in a good agreement with these available in the literature. Key Words: Plane Elasticity, Plane Strees, Plane Strain, Laplace Transform, Finite Element Method n 152

ÖZETsAli Mükremin KARA KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ANADİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ ÖZET AMONYAKLI BAKIR (ACQ) İLE EMPRENYE EDİLEN SARIÇAM (Pinus sylvestris L.) ODUNUNUN KARAKTERİZASYONU ALI MUKREMIN KARA Danışman : Doç. Dr. M. Hakkı ALMA Yıl : 2003, Sayfa: 75 Jüri : Doç. Dr. M.Hakkı ALMA : Doç. Dr. İbrahim BEKTAŞ : Doç. Dr. Metin DIĞRAK Bu çalışma iğne yapraklı ağaçlardan olan sarıçam odunu ile amonyaklı bakır quat (ACQ) kimyasal maddesi ile suya daldırma ve vakum-basınç metotları uygulanır. Aynı zamanda ACQ çevreye zarar veren kimyasal maddelerden olmaması önem arz etmektedir. Çeşitli mekanik testler olan janka sertliği ve eğilme dirençleri, sıcaklık ve aleve karşı koruyuculukları, mantar türleri ile olan ilişkileri karşılaştırılarak kontrol edildi. Bu sonuçlar sarıçam odununun sertliği ACQ ile muamele edilerek azaldığı görülmüştür. ACQ ile muamele edilmiş odun örnekleri özellikle üç ay süreyle mantarlarla tamamen çürüyerek yumuşamalarından dolayı sertliklerinde azalmalar olmuştur. ACQ kimyasal maddesi odunların emprenyesinde çevreye karşı zararlı bir madde olmadığından kullanılabileceği sonucuna varıldı. Ayrıca CCA'da odun ile emprenye işleminde etkili bir şekilde uygulanır. Her iki kimyasal madde de dünyanın her yerinde odun ile emprenyede koruyucu kimyasal madde olarak kullanılmıştır. ACQ ile muamele edilmiş sarıçam odun direklerinin eğilme direnci testleri BS 1990, Part :1, 1984 standardı ile karşılaştırılmıştır. IIIÖZETAli Mükremin KARA Sarıçam odunu için ACQ'nun net kuru madde miktarı ile ACQ solüsyonunda sıcaklık ve zamana bağlı olarak tutunmalarında artma olmuştur. SEM çalışmaları gösterdi ki ACQ kimyasalı ile sarıçam odununun özüne ACQ tuzları ile doldurulmuştur. ACQ ile muamele edilmiş sarıçam odunları yangınlara ve çürümüş mantarlara karşı belli bir miktarda koruma sağlamıştır. Anahtar Kelimeler: 4-Iü amonyum bakır, sarıçam, muamele, net emprenye madde miktarı, yangın geciktirici, eğilme direnci, sertlik, mikolojik test, taramalı elektron mikroskobu IV ABSTRACTAli Mükrcmin KARA DEPARTMENT OF FOREST INDUSTRIAL ENGINEERING INSTITUTE OF NATURAL APPLIED SCIENCES KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM UNIVERSITY M.Sc. THESIS ABSTRACT CHARACTERIZATION OF SCOTS PINE (Pinus sylvestris L.) WOOD TREATED WITH AMMONICAL COPPER QUAT (ACQ) ALI MUKREMIN KARA Supervisor: Assoc. Prof. Dr. M. Hakkı ALMA Year: 2003 Pages: 75 Jury : Doç. Dr. M.Hakki ALMA : Doç. Dr. Ibrahim BEKTAŞ : Doç. Dr. Metin DI?RAK ABSTRACT In this study, the sapwood of Scots pine (Pinus sylvestris L.) were treated with ammonical copper quat type A(ACQ-A), which is environmentally friendly wood preservative, by using soaking and vacuum-pressure methods. Various mechanical (Janka hardness, bending strength), combustion (temperature degrees with and without flame source and glowing stage), mycological properties of the treated wood were studied in comparison to controls. The results showed that the hardness of Scots pine and the combustion properties were reduced by the ACQ treatment. Particularly, a 3-month mycological test showed that the fungal decay of the ACQ-treated pine was completely decreased. It was be concluded that ACQ could be used as a environmentally friendly preservatives and it was considered as an effective preservative as CCA, common used wood preservatives all over the world. VABSTRACTAli Mükremin KARA The bending strength of ACQ-treated Scots pine pole was comparable to that specified in BS 1990, Part: 1, 1984. For Scots pine wood, the retention of net dry matter of ACQ increased with increasing temperature of ACQ solution and treatment time, SEM study showed that the pith of ACQ treated Scots pine wood was filled with ACQ salt. It could be concluded that the ACQ treatment reduced fungal decay and retard the fire for the pine wood. Key Words: Ammonical copper quat (ACQ), Pinus sylvestris L. treatment, retention, fire retardant, bending strength, hardness, mycological test, scanning electron microscope (SEM) VI 75

YERLEŞİM BİRİMLERİ VE BİNA İÇİ KABLOSUZ HABERLEŞME SİSTEMLERİNDE UHF BANDINDA DALGA YAYILIMININ DENEYSEL VE TEORİK OLARAK İNCELENMESİ Ali Kara Hacettepe Üniversitesi, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü ÖZ Bu araştırmada, kablosuz haberleşme sistemleri için UHF bandında dalga yayılımı, deneysel ve teorik olarak incelenmektedir. Araştırma, yerleşim birimlerinde dalga yayılımının teorik olarak modellenmesi ve bina içi kısa mesafe haberleşme sistemlerinde gölgeleme/polarizasyon ölçümleri şeklinde temelde iki kısımdan oluşmaktadır. Ardışık binalar üzerinden dalga yayılımının incelenmesinde kullanılan Fiziksel Optik temelli Kirchoff-Huygens entegrasyon tekniği ve ÜGKT kısaca kıyaslanmakta, ÜGKT yardımıyla bina çatıları değişik iç açılı kamalar şeklinde modellenerek yayılım yol kaybı hesaplanmaktadır. Ardışık yapılardan kırınıma yönelik olarak ÜGKT üzerindeki sınırlamalar tartışılmakta, Kirchoff-Huygens entegrasyon tekniği yardımıyla, ÜGKT'nin türevsel terimleri içeren gelişmiş bir modeli olan SD tekniği'nin sınırları çıkarılmaktadır. Bina içi kısa mesafe haberleşme sistemlerinde, insan vücudu gölgelemesi ve polarizasyona yönelik deneyler kısmında; bir ofis ortamında insan vücudu gölgeleme kaybı ve polarizasyon kublajına ilişkin deney sonuçları sunulmakta, gölgeleme bayılması istatistikleri çıkarılmaktadır. Bina içi haberleşme sistemlerine bir örnek olarak, çok katlı bir binada Bluetooth ve WLAN gibi sistemlerin girişim (interference) durumları deney sonuçlarına ve bina içi yayılım özelliklerine bağlı olarak incelenmektedir. Anahtar Kelimeler: Kablosuz haberleşme sistemleri, gezgin haberleşme, bina içi kablosuz haberleşme sistemleri, radyo dalgaları kırınımı, ışın izleme, geometrik kırınım teorisi Danışman: Prof. Dr. Erdem Yazgan, Hacettepe Üniversitesi, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü THEORETICAL AND EXPERIMENTAL INVESTIGATION OF RADIO PROPAGATION FOR URBAN AND INDOOR WIRELESS COMMUNICATION SYSTEMS AT UHF BAND Ali Kara Hacettepe University, Electrical and Electronics Engineering Department ABSTRACT Radio propagation in urban environments is investigated by the techniques based on Geometrical Optics (GO) and Physical Optics (PO). Results of the measurements, conducted in Polytechnic University (NY), on shadowing/blockage and polarization coupling for short range indoor wireless systems are presented. For propagation modeling in urban environment, UTD (Uniform Theory of Diffraction) based roof shape modeling for radio propagation for multiple building geometry is presented. Building roofs are simulated as conducting wedges of different inner angles to determine propagation path loss by the application of UTD. Limit and application range of UTD and Slope Diffraction, an extension to conventional UTD, is derived. Results of the measurements on shadowing and polarization coupling for short range indoor systems are presented. Human shadowing effetcs near to terminals are measured, for various indoor radio links, in an office environment. Possible interference between indoor wireless systems such as Bluetooh and WLAN in multistorey building is also evaluated in terms of radio channel parameters. KEYWORDS: Wireless communication systems, mobile communications, indoor wireless communication systems, diffraction of radio waves, ray tracing, geometrical theory of diffraction Advisor: Prof.Dr. Erdem Yazgan, Hacettepe University, Electrical and Electronics Engineering Department 131

ÖZET Oluklu yapılar mikrodalga uygulamalarında geniş bir şekilde kullanılmaktadır. Farklı oluk periyotlu iki oluklu yarı düzlem eklemi dalga kılavuzlarında sık karşılaşılacak yapılardandır. Bu süreksizlik noktasında elektromanyetik dalgaların davra nışı ilginç olacaktır. İlk olarak VVeinsteiu [8], oluklu yapıların yüksek mertebeden sınır koşullan ile simüle edilebileceğini göstermiştir. Bu çalışmada, farklı oluk genişlikli iki oluklu yarı düzlem ekleminden düzlem elektromanyetik dalgaların saçılması incelenmiştir. Bu amaçla, Weisntein tarafından verilen sınır koşullarına dayanarak standard empedans sınır koşulları ile oluklu yapılar simüle edilmektedir. Böylece problem anizotrop iki yan düzlem ekleminden saçılma problemine indirgenmiştir. Daha sonra Fourier Transform Tekniği ile fomıülasyon yapılmış ve tüm teğetsel alan bileşenleri manyetik ve elektrik Hertz vektörleri cinsinden elde edilmiştir. Leontovich sınır koşulları ile dört adet fonksiy onel denklem elde edilmiş, bu denklem takımı Matris Wiener-Hopf metodu ile çözülebilecek forma indirgenmiştir. Matris VViener-Hopf sistemi skaler Wiener-Hopf sistemi ile aynı çözüm pren sibine dayanır. Klasik Wiener-Hopf denklemi, davranışı hakkında bir şey bilin meyen bir çekirdek matrisin, alt ve üst yarı düzlemlerde regüler olan iki ayrı ma trise faktörize edilmesi prensibine dayanır. Çekirdek matris skaler olduğu zaman, Cauchy teoremi yardımıyla faktörizasyon işlemi kolayca yapılabilir. Fakat genelde matrisler komütatif özellik göstermediklerinden, Matris Wiener-Hopf sistemi ko layca çözülemez. Bu çalışmada, Daniele-Khrapkov metodu ile Matris Wiener-Hopf sistemi çözülmüştür. Çözüme giderken karşılaşılan diğer bir zorlukta çekirdek matrisin fiziksel olarak bir anlamı olmayan aşırı yüksek değerler almasıdır. Bu zorlukta, bir polinom matris yardımıyla giderilmektedir. Alan ifadelerinde bulunan spektral fonksiyonlar böylece hesaplanarak integral ifadesi elde edilmiştir. Elde edilen integral çok büyük k değerleri için en dik iniş çizgisi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Elde edilen kırman alan ifadesinin geliş açısına göre değişimi incelenmiş ve GTD (Geometrical Theory of Diffrac tion) uygulaması olarak kırınım katsayıları hesaplanmıştır. Buna ilaveten, eklemde uyarılabilecek yüzey dalgaları da incelenmiştir. Sözkonusu yüzey dalgaları elde edilen integral ifadesinin rezidü katkısı ile elde edilmektedir. Oluklu yapının ge ometrik parametrelerinin yüzey dalga hızına etkisi de incelenmiştir. 30 SUMMARY Corrugated surfaces are widely used in microwave applications. Discontinuity formed by two corrugated surfaces with different corrugation widths may be very interesting for waveguides. Weinstein [8] has shown that higher, order impedance boundary conditions can be employed to simulate corrugated surfaces. In this study, scattering mechanism of plane electromagnetic wave at the junc tion of two corrugated half-planes is investigated. First, standard impedance boundary conditions are used to simulate anisotropic corugated half-planes. So the problem is reduced to the discontinuity formed by two anisotropic impedance half planes. The problem is formulated by Fourier Transform technique and all tangential field components are derived from Hertz vector fields. Using Leontovich impedance boundary conditions, four functional equations are obtained and this system of equation is written in Matrix Wiener-Hopf system. The system is also solved in a manner given by [9] and this is carried in Appendix-I. The solution of a Matrix Wiener-Hopf system is identical to the solution pro cedure of a scalar Wiener-Hopf equation. The classical Wiener-Hopf procedure requires the factorization of a kernel matrix which can be faetorized into regular two matrices in lower and upper complex half planes. When the kernel matrix is a scalar, the factorization can easily be carried out by means of Cauchy's theorem. Since a matrix do not form a commutative algebra, standard procedure cannot be operated generally. This is the main source of difficulty in solving matrix Wiener- Hopf equations. Another difficulty comes from the exponential growth of the kernel matrix and this is achieved by introducing a polynomial matrix to ensure the reg ularity condition. Daniele-Khrapkov method is applicable for this kind of problem and here, this method is used. After the necessary spectral coefficients are determined, the resultant integral form of diffracted field is evaluated by the method of steepest descent path (SDP) for large k. This method is very powerful for the integrals to be evaluated in high- frequency electromagnetic techniques. Diffraction coefficients and diffracted fields are determined and the results are given. The residue contribution of the expression inside the resultant integral gives the surface waves. The effect of the geometrical parameters of the structure on the velocity of the surface waves is very important and this is considered. It is shown31 that there is good agreement between the results in literature and those which we obtained. This kind of structure can be used as slow-wave structure in microwave applications. 49

SUMMARY In this study, the comparative experiments has been performed on the influence of operation forms on catching efficiency in catching cuttlefish (Sepia sp.) by trammelnets, on the influence of colour of the net, of the daylight, of the frightening devices, and of the phases of moon on catching efficiency in catching annular seabream (Diplodus annularis), on the influence of frightening devices and of the phases of moon on catching efficiency in catching mullet (Magil spp.) with the aim of developing set net fishery. Also, the construction and rigging properties of set net that using in Aegean Region has been explained by means of a schedule. The trammelnets, frightening devices like pulse stick, noise stick and firstly under water lamps has been used as material in the. studies. Experiments has been carried out in Izmir and Çandarlı Bay. Trammelnets has been used with noise for catching mullet, and used as anchored bottom net for catching cuttlefish. The conclusions obtained from the study has been summarized as following ; Trammelnets which using for catching cuttlefish has been set up paralelly and upright towards the shore, during the night. At the result, the amount of cuttlefish caught by the net set up paralelly is more than caught by the net set upright towards the shore, in 232 %. The factor influencing this situation is upright migrations of cuttlefish between the shore and deep sea, during the night. Two studies has been carried out concerning with daylight and colour of net. In the first study, darkred and lightred nets which has same properties has been tried in day time and night for catching annular sea bream in Izmir Bay. At the result, darkred nets has been found more succesfull about 31 % than lightred nets in daytime fishing. But in night fishing, catching efficiencies of darkred and lightred nets are similar. Another study concerning with this matter has been tried in Çandarlı Bay. In this study darkred and lightrednets has been experienced, for catching annular seabream in daytime. At the result, lightred net has been found more effective than darkred nets about 44 % in limpid and clear waters. Two studies has been performed connected with frightening devices. The effects of using noise stick and pulse stick on catching efficiency in mullet fishery has beeen examined in the first study. At the result, using of pulse stick has been found more succesfull in 43 % than using noise stick. Cause of this conclusion is, the mullets is being moved firstly to bottom and then forward. In the second study, the noise stick and the underwater lamp has been compared considering catching efficiencies. At the result, the frightening operation by using underwater lamps has been found more effective in 54 % than by using noise stick. In order to study, the effects of moon phases on catching efficiency, a research has been carried out in Izmir Bay for catching mullet and annular seabream. The best efficiency has been obtained in the newmoon phase but the worsth efficiency has been obtained in fullmoon phase of the moon. In the second part of the study, construction and rigging properties of the set net used in Aegean Region has been explained by means of a schedule. Considering the results of the study, operation form, colour of net, daylight, frightening devices and phases of moon effect the catching efficiency in set net fishery. 90

Modülasyon Sınıflandırma algoritmaları, alıcıda elde edilen sinyalin modülasyon tipini belirlemek ve uygun demodulator seçimi için kullanılır. Özellik tabanlı ve Olabilirlik tabanlı olmak üzere 2 tür vardır. Bu tezde yapı olarak daha az karmaşık olan FB yöntemi kullanılmıştır. 12 Analog ve Dijital Modülasyon tipli sinyalleri sınıflandırmak için algoritma geliştirilmiştir. İstatistiksel özellikler, Yüksek Dereceli Momentler ve Yüksek Dereceli Kümülantlar kullanılmıştır. Havadan kaydedilen ve sentetik simüle kanal etkileri eklenen sinyaller Lineer, Kuadratik ve Kübik Destek Vektör Makinesi (DVM) ile sınıflandırıldı. SNR'de 0 dB ile 20 dB arasında incelenen sinyallerin sınıflandırma performansı sunulmuştur. Performansın 10 dB ve 20 dB arasında kararlı olduğu ve yaklaşık %73, en yüksek performansın ise Karesel SVM'de 12dB'de % 75.5 olduğu gözlenmiştir. Bu tezde, geliştirilen algoritmasının sınırları, 12 modülasyon tipinin özellikleri ve SVM yapısı ile başarılı bir şekilde sunulmuştur. Modulation Classification algorithms are used to determine the modulation type of signal obtained at the receiver and to use the appropriate demodulator. There are 2 types as Feature-based(FB) and Likelihood-based(LB). In this thesis, FB method is used, which is less complex in structure. Algorithm has been developed to classify the signals that were modulated by 12 Analog and Digital Modulation types. Statistical features, Higher-order Moments(HOMs) and Higher-order Cumulants(HOCs) were used as features. Signals, which are recorded as over-the-air adding synthetic simulated channel effects, were classified with Linear, Quadratic, and Cubic Support Vector Machine(SVM). The classification performance of the signals examined at SNR from 0 dB to 20 dB were presented. As a result, the classification performance was found to be stable between 10 dB and 20 dB and is approximately 73%. The highest value of performance was observed in Quadratic SVM as 75.5% at 12dB. In this thesis, the limits of the developed modulation classification algorithm successfully presented with the features and SVM structure of 12 modulation types. 67

Eşzamanlama, Kablosuz Algılayıcı Ağlar (KAA) gibi dağıtılmış ağ sistemlerinde büyük önem taşımaktadır. KAA'lar dağıtılmış varlıkların ve olayların koordinasyonu ve korelasyonu için eşzamanlamayı yaygın olarak kullanır. Tipik olarak, enerji, depolama, hesaplama ve bant genişliği gibi sınırlı kaynaklar, ortam koşulları ve uygulamaya özel gereksinimlerle birleştirilmiş sınırlı özellikleri nedeniyle, geleneksel eşzamanlama yöntemlerini olanaksız kılabilir. Bu nedenle, form faktörü, hassasiyet, işlem süresi ve gücü, bellek, trafik, verimlilik ve ölçeklenebilirlik gibi çok sayıda tasarım parametresi, KAA'ların eşzamanlanmasında çalışılmaktadır. Bu tez çalışmasında, doğrusal KAA'larda eşzamanlanma çalışılmış ve buna yönelik bütünsel bir protokol geliştirilerek deneysel sonuçlar irdelenmektedir. Geliştirilen protokol, düğümler üzerinden veri toplama ve basit hata işleme özellikleri ile donatılmıştır. Deneysel çalışmalar sonucunda, geliştirilen protokol ve eşzamanlama yönteminin etkinliği irdelenmiş ve ağ ömrünün optimizasyonlar ile arttırılabildiği gösterilmiştir. Bu kapsamda, eşzamanlamadaki kritik parametreler olan ofset ve zamanda kaymaların eşzamanlama doğruluğuna etkisi incelenmiştir. Yapılan testlerde, daha küçük eşzamanlama pencereleri ile daha yüksek bir eşzamanlama doğruluğu sağlanmaktadır. Buna bağlı olarak enerji tüketimi de optimize edilebilmektedir. Time synchronization is of tremendous importance in networked systems, especially in distributed network systems namely Wireless Sensor Networks (WSNs). WSNs extensively utilizes the time synchronization aspect for coordination and correlation of distributed entities and events (e.g., data fusion, synchronized sleeps and wake-ups, channel sharing etc.). They are typically designed with very stringent constraints, due to their inherent properties like limited resources of energy, storage, computation and bandwidth combined with the ambient conditions and application specific requirements, making traditional synchronization methods unfeasible. Hence, numerous design parameters including the form factor, precision, processing time and power, memory, overhead traffic, efficiency and scalability has led to extensive research of time synchronization relevant to WSNs over the past decades. In this paper, we investigate the linear WSNs or LWSNs and propose a network wide time synchronization method for a multi-hop linear network along with a robust protocol. Furthermore, the protocol is equipped with data aggregation and simple error handling features. Instead of proposing a new algorithm, we will reuse an existing synchronization algorithm. The system was tested on realistic test-beds. Through experimentation we conclude that increasing the synchronization window increases the synchronization accuracy with a shorter network lifetime. Moreover, the joint impact of relative offset only, and relative offset and drift on the synchronization accuracy was studied. Tests exhibit a higher accuracy for smaller synchronization windows i.e. use of offset parameter only is sufficient to achieve tolerable levels of accuracy. Needless to say, the energy consumption also can be lowered using offset only during time synchronizations for shorter windows. 62

Otomatik modülasyon sınıflandırması (AMC), bilinmeyen bir modülasyon tipine sahip gelen modüle edilmiş bir sinyalin modülasyon tipini belirlemek için sıklıkla ihtiyaç duyulan bir yapıdır. AMC uygulamaları literatürde olabilirlik tabanlı (LB) ve özellik tabanlı (FB) yöntemler olarak iki ana başlık altında bölünmüştür. Bu tezde, FB yaklaşımı ile bir AMC algoritması geliştirilmiştir. Sınıflandırıcı olarak lineer, kuadratik ve kübik çekirdek kullanan Destek Vektör Makinesi (SVM) seçilmiş ve performansları karşılaştırılmıştır. SNR değerleri 0 ila 30 dB arasında olan havadan toplanan modüle edilmiş sinyaller kullanılmıştır. Sinyaller, yüksek derecelere kadar M-ASK, M-PSK, M-APSK içeren 12 farklı dijital modülasyon tipiyle modüle edilmiştir. İstatistiksel özellikler, yani sinyalin anlık genliği, fazı ve frekansının ortalaması, varyansı, çarpıklığı ve basıklığı, 8. dereceye kadar olan daha yüksek dereceli momentlere ve kümülanlara ek olarak kullanılmıştır. Sınıflandırıcılar arasından ikinci dereceden çekirdek kullanan SVM daha yüksek performans göstermiştir. Ayrıca, özellikle tek bir sınıflandırıcı kullanılarak sınıflandırıldığında çok düşük performans gösteren yüksek dereceli modülasyon tiplerinde, performansı arttırmak için literatüre kıyasla daha az karmaşıklığa sahip bir hiyerarşik sınıflandırma yapısı önerilmiştir. Bu modülasyonların doğruluklarında geleneksel yönteme kıyasla önemli bir gelişme gözlenmektedir. Genel performans %80'den %90'a yükselmiştir. Automatic modulation classification (AMC) is a frequently required framework to determine the modulation type of an incoming modulated signal with an unknown modulation type. AMC applications are divided under two main titles in the literature as likelihood-based (LB) and feature-based (FB) methods. In this thesis, an AMC algorithm is developed with a FB approach. As classifier, Support Vector Machine (SVM) using linear, quadratic and cubic kernel is chosen and their performances are compared. Over-the-air collected modulated signals with the SNR values between 0 and 30 dB are used. Signals are modulated with 12 different digital modulation types containing M-ASK, M-PSK, M-APSK up to higher orders. Statistical features i.e. mean, variance, skewness and kurtosis of the instantaneous amplitude, phase and frequency of the signal are used in addition to higher-order moments and cumulants up to 8th order. SVM using quadratic kernel showed slightly higher performance. In addition, a hierarchical classification structure with less complexity compared to the literature has been proposed in order to improve performance especially in high order modulation types which show very poor performance when classified with using a single classifier. A significant improvement is observed in the accuracies of these modulations comparing with the traditional method. The overall performance is increased from 80% to 90%. 74

5G haberleşmesi Milimetre dalga (mmDalga) bantlarını kullanabileceği için kısa mesafe iç mekân haberleşme linklerinin blokaj açısından kestirimi önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışma kısa mesafe iç mekân haberleşme linklerindeki insan vücudu hareketinin etkilerini karakterize etmek için yapılan bazı ön çalışmaları sunmaktadır. Bildiğimiz kadarıyla, bu çalışma insan vücudu hareketinin bu bant aralığında etkilerini deneysel olarak inceleyen ilk çalışmadır. Bu çalışma ayrıca 28 GHz'de bir insan vücudu tarafından bloklanan bir iç mekân haberleşme linkinin çevresindeki yansıtıcı nesnelerin etkisini karakterize etmek için basit bir yaklaşım sunmaktadır. Metal reflektör ve insan vücudu ile ölçümler yapılarak linke yakın yansıtıcı nesnelerin etkisi irdelenmiştir. Burada, yansıma ve kırınım gibi dalga yayılımının temel mekanizmaları her bir yansıtıcı nesne için hesaba katılmıştır. Metalik reflektör tarafından üretilen zayıflamayı tahmin etmek için yansıma modellemesinde düzgün yansıma modeli kullanılmıştır. Kırınım modellemesinde ise, öte yandan, insan vücudunun neden olduğu zayıylamayı tahmin etmek için Çift Bıçak Kenarlı Kırınım (ÇBKK) modelinden faydalanılmıştır. Sonrasında modellerin tahmin doğruluğunu kestirebilmek için benzetimler ile ölçümler karşılaştırılmıştır. Sonuçlar sunulan basit modellerin iç mekân haberleşme linkleri için düzgün çalıştığını göstermektedir. Dolayısıyla, bu çalışma beşinci nesil (5G) sistemlerin iç mekân haberleşme linkleri yakınındaki çoklu insan vücudunu modellemek için genişletilebilir. As 5G communication may use Millimetre waves (mmWave) bands, it is essential to estimate short range indoor links from blockage point of view. This study presents some initial studies for characterizing effects of human body movement on short range link. To the best of our knowledge, this study is the first to experimentally examine the effects of human body movement at this band. This study also presents a simple approach to characterize the effects of scattering objects around indoor links at 28 GHz while the link is fully blocked by human body. The effects of scattering objects close to the link were carried out by performing measurements with a metallic reflector and human body. Here, fundamental mechanisms of wave propagation such as reflection and diffraction were accounted for each scattering object. To predict the attenuation produced by metallic reflector, specular reflection model was used in reflection modelling. In diffraction modelling, on the other hand, the double knife-edge diffraction (DKED) model was exploited to predict the attenuation by human body. Simulations were then compared with measurements to estimate the prediction accuracy of the models. Results indicate that presented simple models work well for indoor links. Therefore, the results of this study could be extended to model multiple human body near the indoor links of fifth generation (5G) systems. 73

Boyarmaddelerin sulu çözeltiden giderilmesi amacıyla fotokatalitik özelliğe sahip, manyetik poli(etilenglikoldimetakrilat-vinil fosfonik asit) [m-poli(EGDMA-VPA)]-TiO2 çapraz bağlı mikroküreler, Fe3O4/TiO2 nanopartikülleri varlığında süspansiyon polimerizasyon yöntemiyle sentezlendi. [m-poli(EGDMA-VPA)]-TiO2 mikrokürelerin karekterizasyonları taramalı elektron mikroskobu (SEM), diferansiyel termal analiz (TG-DTA), Fourier Transform Infrared spektroskopisi (FT-IR), yüzey alanı ve gözeneklilik ölçümü Brunauer, Emmet ve Teller (BET), faz bilgisi X- Işığı Kırınımı (XRD), elementel analizi X-ışını fotoelektron spektroskopisi (XPS), manyetik özelliği Elektron Spin Rezonans (ESR) ve yüzey yükünün belirlenmesi Zeta potansiyeli ölçüm yöntemleriyle karakterize edildi. [m-poli(EGDMA-VPA)]-TiO2 mikrokürelerinin spesifik yüzey alanı 195,0 m2/g, şişme oranı, % 40.19. m-poli(EGDMA-VPA)]-TiO2 mikroküreleri için g faktörü 1,94 olması sentezlenen polimer kompozitin manyetik özellik kazandığını göstermektedir. Sentezlenen mikrokürelerin, sulu ortamdan Reaktif mavi 221 (RB 221) boyarmaddesi gideriminde kullanılabilirliği incelendi. Polimer mikrokürelerin adsorpsiyon, desorpsiyon ve fotokatalitik etki üzerine pH, başlangıç boyarmadde konsantrasyonu, sıcaklık, adsorban miktarı, zaman, gün ışığı, UV ışığı parametreleri incelendi. Maksimum adsorpsiyon pH 3,0'te; maksimum desorpsiyon 0,01M NaOH çözeltisinde olduğu gözlemlendi. Fotokatalitik dekolorizasyon için maksimum giderim pH 3'te olduğu belirlendi. Fotokatalitik dekolorizasyon için 298K'de %96 oranında giderim sağlandığı belirlendi. Adsorpsiyon prosesinin Langmuir ve Freundlich modellerine uygulanabilirlikleri araştırıldı ve Langmuir izotermine uygun olduğu belirlendi. Adsorpsiyon ve fotokatalitik dekolorizasyon kinetiği incelendiğinde yalancı 1. derece, yalancı 2. derece ve partikül içi difüzyon modelleri kullanıldı. Adsorpsiyon ve fotokatalitik dekolorizasyon için tepkime hız sabiti hesaplandı. Magnetic photocatalytic poly (ethyleneglycoldimethacrylate-vinyl phosphonic acid) [m-poly (EGDMA-VPA)]-TiO2 crosslinked microspheres were synthesized by suspension polymerization in the presence of Fe3O4 / TiO2 nanoparticles to remove reactive blue 221 dye from aqueous solution. [m-poly (EGDMA-VPA)] - Characterization of TiO2 the microspheres scanning electron microscopy (SEM), differential thermal analysis (TG-DTA), Fourier Transform Infrared spectroscopy (FT-IR), surface area and porosity measurement Brunauer, Emmet and Teller (BET), phase information X-Ray Diffraction (XRD), elemental analysis X-ray photoelectron spectroscopy (XPS), magnetic property Electron Spin Resonance (ESR) and surface charge determination were characterized by Zeta potential measurement methods. [m-poly (EGDMA-VPA)] - Specific surface area of TiO2 microspheres 195.0 m2/g, swelling rate, 40.19%. m-poly (EGDMA-VPA)] - For TiO2 microspheres, the g factor is 1.94, indicating that the synthesized polymer composite gains magnetic property. The usability of synthesized microspheres for the removal of Reactive blue 221 (RB 221) from aqueous medium was examined. PH, initial dye concentration, temperature, adsorbent amount, time, daylight, UV light parameters on adsorption, desorption and photocatalytic effect of polymer microspheres were examined. Maximum adsorption at pH 3.0; maximum desorption was observed in 0.01M NaOH solution. The maximum removal for photocatalytic decolorization was determined at pH 3. It was determined that 96% removal was achieved at 298 K for photocatalytic decolorization. The applicability of adsorption process to Langmuir and Freundlich models was investigated and determined to be suitable for Langmuir isotherm.Adsorption and photocatalytic decolorization kinetics of the system were investigated. For this purpose, Pseudo first degree, false second degree and intraparticle diffusion models were used. Reaction rate constant was calculated for adsorption and photocatalytic decolorization. 121

Bu tez, GHz altı bantlarda çalışan antenler için minyatürizasyon tekniklerine ışık tutarken, uzaktan kontrol sistemleri için anten tasarımları yaparak, minyatürizasyon tekniklerinin analizlerini gerçekleştirmeyi hedeflemiştir. Bu evrede birçok tasarım gerçekleştirilmiş ve incelemeler yapılmıştır. Kullanılan FEM tabanlı tasarım araçlarının sonuçlarını, anten teorisini kavramadan anlamak mümkün olmadığından, mikroşerit anten teorisi üzerinde durulmuştur. Anten yamasının tasarımı yapılmış, birçok model belirlenmiş, belirlenen modeller üzerinden, kullanılan tekniklerin geçerlilikleri saptanmıştır. İstenilen değerlere ulaşan antenlerin üretimi ve ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Uzaktan kontrol uygulamalarında kullanılan kutu malzemesi üzerine de çalışmalar yapılmıştır. Kutu malzemesi, anten performansını etkilemeyecek şekilde, iyileştirilmeler yapılarak tanımlanmış ve üretimi gerçekleştirilmiştir. Anten kutu içerisine yerleştirilerek, ölçüm ve tasarım sonuçları karşılaştırılmıştır. This thesis explores the efficiency of miniaturization techniques for sub-GHz band remote control applications through simulations and measurements. First, the theory of microstrip antenna is studied and introduced at the beginning of the thesis. For the design process, a finite element method based simulation tool is used, multiple patches are designed accordingly. The miniaturization techniques are applied on the designed antennas. The antennas that satisfy the desired criteria are produced. The necessary measurements are subsequently made on the fabricated antennas, validity of the techniques is discussed. The effects of the box in which the antenna to be placed were examined as most of such antennas are enclosed by plastic boxes. Finally, a polyamide box with appropriate size was fabricated, and the designed antenna was placed inside the box and the measurements were conducted. The measurement results show that the designed antenna provides resonance at the targeted license-free band with appropriate size for industrial remote controllers. 66

Bu tez çalışması, kablosuz ağların güvenliği için fiziksel katmanda özgün yöntemler geliştirilmesi üzerinedir. Bunun için, RF parmak izi kullanılarak, Bluetooth (BT) sinyalleri üzerinde çalışılmıştır. RF parmak izi tespiti için kapsamlı BT sinyalleri kullanılmıştır. Bu kapsamda, 20 farklı marka, model ve seride BT cihazına yönelik kayıtlar toplanmıştır. Her bir cihazdan da 150 sinyal kaydı alınmıştır. Bu çalışma ile Hilbert-Huang Dönüşümü (HHT) ilk defa BT cihaz kimliklendirmesinde kullanılmıştır. Amprik Kip Ayrıştırma (EMD) ve Hilbert Dönüşümü kullanımı ile HHT tekniği, zaman-frekans-enerji dağılımları üzerinde çalışma imkanı vermektedir. Sinyal enerji zarfı kullanılması suretiyle geçici rejim sinyalleri bazı iyileştirmeler ile tespit edilmektedir. Geçici rejim sinyalleri ile zaman-frekans-enerji dağımları üzerinden toplam 13 farklı öznitelik çıkarılmaktadır. Öznitelikler, kullanılabilirlik açısından ön işleme tabi tutulmaktadırlar. Ardından aynı veri seti ve öznitelikler üzerinde farklı sınıflandırıcılar çalıştırılarak, sınıflandırıcıların başarım analizi de ilk defa bu çalışmada sunulmaktadır. Sınıflandırıcı başarım analizleri 8 dB ile 30+ dB arasında farklı sinyal-gürültü oranlarında yapılmaktadır. Sınıflandırma başarım sonuçları yöntemin kullanılabilirliğini göstermektedir. In this thesis, we introduced a novel technique to enhance the security at physical layer of wireless networks. This is based on the use of radio freqency (RF) fingerprinting for Bluetooth (BT) signals. BT signal records are acquired from twenty different cell phone brands, models, and serial numbers. One hundred fifty records are collected from each device. For the first time, Hilbert Huang Transform (HHT) are used for the BT device identification with such huge data set. By means of the signals' energy envelopes with some improvements, the transient signals are detected accurately. Through the Empirical mode decomposition (EMD) and Hilbert Transform (HT), the HHT is implemented to obtain Time Frequency Energy Distributions (TFED) of the detected transients. Thirteen features are extracted from the signals' transients and their TFEDs. The extracted features are pre-processed to enhance their usability. Different classifiers are employed with the extracted features for device identification, and comparative analysis of the classifiers is also provided. The classifier performance is examined for different SNR levels from 8 dB to 35+ dB . The identification performance demonstrates the feasibility of the method. 115

Bu tez çalışmasında, Varyasyonel Kip Ayrıştırıcı (VKA) tabanlı Radyo Frekans (RF) parmak izi çıkarımı çalışılmıştır. RF parmak izi kullanımı, radyo cihazları tarafından iletilen geçiş(transient) sinyallerinin özniteliklerinin tanımlanmasına dayanmaktadır. RF cihazların geçiş sinyalleri, kısa süreli, durağan olmayan ve doğrusal olmayan zaman serileridir. Bundan dolayı, öncelikle VKA ile Bluetooth (BT) cihazların geçiş sinyalleri bant-sınırlı modlara ayrıştırılmakta ve ardından sinyal tekrar oluşturulmaktadır. Hem VKA ile yeniden oluşturulan hemde VKA modlarının yüksek dereceli istastiksel öznitelikleri çıkarılmaktadır. BT cihazlarını sınıflandırmada ise Doğrusal Destek Vektör Makinaları (DDVM-LSVM) sınıflandırıcısı kullanılmaktadır. Tez kapsamında önerilen yöntem, farklı marka, model ve seride BT cihazlarında deneysel olarak test edilmiştir. Önerilen VKA tabanlı RF parmak izi çıkarımı yönteminin, Hilbert-Huang transformu kullanılarak elde edilen zaman-frekans-enerji dağılımı tabanlı yöntemlerden en az %8 daha iyi bir başarım sağladığı deneysel veriler ile gösterilmektedir. Bu başarım, önceki yöntemdeki Sinyal-Gürültü Oranının (SGO-SNR) 2-3 dB altında ve daha az öznitelik ile elde edilebilmektedir. Ayrıca, VKA modlarının özniteliklerinin direk kullanılması durumundaki başarım, VKA ile yeniden oluşturulan sinyalden çıkarılan öznitelikler kullanılarek elde edilen başarımdan %4 daha yüksek bulunmuştur. In this thesis, we evaluated the performance of RF fingerprinting method based on variational mode decomposition (VMD). Radio frequency fingerprinting (RFF) is based on identification of unique features of RF transient signals emitted by radio devices. RF transient signals of radio devices are short in duration, non-stationary and nonlinear time series. For this purpose, VMD is used to decompose Bluetooth (BT) transient signals into a series of band-limited modes, and then, the transient signal is reconstructed from the modes. Higher order statistical (HOS) features are extracted from the complex form of VMD-reconstructed transients and VMD-modes. Then, Linear Support Vector Machine (LVM) classifier is used to identify BT devices. The method has been tested experimentally with BT devices of different brands, models and series. The classification performance shows that VMD-reconstructed transients method achieves better performance (at least 8% higher) than time-frequency-energy (TFED) distribution based methods such as Hilbert-Huang Transform. This is demonstrated with the same dataset but with smaller number of features (nine features) and slightly lowers (2-3 dB) SNR levels. For the same dataset the classification performance demonstrates that VMD-modes method achieves better performance (4% higher) than VMD-reconstructed transient method. 93

Bu çalışmada, çizgisel yayılan kablosuz algılayıcı ağda eşzamanlama çalışılmaktadır. PIC tabanlı bir platform üzerine metot uygulanırken eşzamanlama ve eşzamanlama üzerindeki sıcaklık etkileri odak alınmıştır. Açıkhava deneyleri sıcaklık değişimleri ile birleştirilip, olası engelleri bertaraf etmek için kablosuz algılayıcı ağın performansını takip hedef olarak seçilmiştir. In this study, time synchronization in a linear spanning tree wireless sensor network is studied. The method is applied on a PIC based platform where time synchronization process and temperature effects on it are focused. Outdoor experiments are fused with temperature change and the aim is to see performance of the wireless sensor network and to overcome possible challenges. 42

Kablosuz ağlarda, üst düzey yazılım tabanlı güvenlik yöntemleri yetersiz kaldığında fiziksel katmanda alınan güvenlik önlemleri güvenliği tamamlayıcı olacaktır. Fiziksel katman yöntemlerinden biri Radyo Frekansı (RF) parmak izi yöntemidir. RF parmak izi yönteminde, parmak izi çıkarmak için yapılan veri toplama yöntemi kritik öneme sahiptir. Bu çalışmada, rafta hazır ticari ürün (RAHAT) ile tasarlanmış düşük maliyetli bir modüler RF ön ucu sunulmaktadır. Bu RF ön ucu tasarlamak için bilgisayar tabanlı tasarım aracı kullanılır. Önerilen RF ön uç kullanımı da dahil olmak üzere üç farklı veri toplama yöntemi de sunulmaktadır. Ayrıca, RF parmak izi performansı için RF ön ucunun üç farklı veri tabanına göre değerlendirilmesi sunulmaktadır. Bu veri tabanlarında geçici sinyal algılama, özellik çıkarma ve sınıflandırma algoritmaları uygulanmaktadır. Sınıflandırma, destekçi vektör makinesi ve yapay sinir ağları yöntemleri ile yapılmaktadır. Sonuçlar RF ön ucunun kullanılmasının doğru sınıflandırmaya ulaştığını göstermektedir. In wireless networks, physical layer security would be complementary when higher level software based security approaches are inadequate. One of the physical layer methods is Radio Frequency (RF) fingerprinting. In RF fingerprinting method, data acquisition phase plays a critical role in precisely capturing signals for extracting the fingerprints. In this thesis, a low-cost modular RF front-end designed with commercial of the shelf (COTS) is presented. In order to design this RF front end, computer based design tool is used. Three different data acquisition methods including proposed RF front end usage is also presented. Moreover, assessment of the RF front end for the RF fingerprinting performance with respect to three different data sets are presented. Transient signal detection, feature extraction and classification algorithms are implemented on these data sets. To do classification support vector machine (SVM) and neural networks (NN) are used. Results of the study show that the designed RF front end would work well in RF fingerprinting, and accurate classification of BT devices. 56

Bu tez, genelolarak radar alıcısını ve spesifik olarak eşleştirilmiş filtreyi ve bu filtrenin FPGA üzerinde uygulanmasını incelemektedir.Birçok örnekte pratik uygulaması olmamasına rağmen, radarın temel konsepti nispeten basittir. Radar elektromanyetik enerjiyi yaymak ve yansıtıcı nesnelerden (hedeflerden) geri dönen sinyalı tespit ederek çalışır. Eko sinyalinin doğası, konum, hızvebelki de boyut gibi hedef hakkında bilgi sağlar.Radar bilgilerinin kalitesini karıştırabilecek ve ya azaltabilecek birçok istenmeyen eko ve müdahale kaynakları vardır. Eşleştirilen Filtre, radarın etraftaki hedefleri başarıyla algılayabilmesi için alınan ekoların SNR'sini artırarak yansıyan sinyalin dağınık ve istenmeyen ekolardan ayrılmasına yardımcı olan bir filtredir. FPGA, özellikle dijital sistem tasarımında yüksek kalitesi ve işlem hızı nedeniyle bu çalışma için bir platform olarak seçilmiştir. Bu çalışmada, Eşleştirilmiş filtre, Verilog dilini kullanılarak FPGA üzerinde uygulanmaktadır.MATLAB da, tasarımı test etmeye yankı sinyallerini oluşturmak için kullanılmıştır.Bu çalışma boyunca, seçilen bütün araçların ve dilin bu pratik çalışma için uygun olduğu açıkça görülmüştür. The underlying thesis scouts about a radar receiver in general and the Matched Filter and the implementation of this filter on the field programmable gate array FPGA. The practical implementation of the radar system is not as simple as its basic concept might seem. The Radar is operated by detection of the echo which is returned from reflecting objects (targets) and radiating the electromagnetic energy.The information about the target is provided by the nature of the echo signal such as position, velocity, and perhaps size. Several sources exist which are able to affect and confuse the quality of the radar these include undesired interference and echo The Matched Filter is a kind of filter helps to separate the reflected signal from the clutters and undesired echoes by increasing the SNR of the received echo in order to give the radar high ability to detect the targets successfully. The FPGA have been chosen as a platform for this work because of its high quality and speed in processing especially in digital systems design. In this work, the Matched filter is implemented on FPGA by using the Verilog language and MATLAB for generating the echo signals. Throughout this study, it was clearly shown that all the selected tools and language are suitable for this practical work. 68

Haberleşmede, genellikle mikroşerit anten, bir antenin metal tabakaya eklenmiş alt malzemenin arka tarafı toprak düzlemi olan baskı devre üzerine mikroşerit yöntemler kullanarak üretilmesi demektir. Mikroşerit antenlerin büyük bir kısmı mikrodalga frekanslarında kullanılmaktadır. Mikroşerit antenler, uçak, füze ve ticari ürünlerin yüzeyleriyle birleştirilebilen ince düzlemsel profillerinden, baskı devre teknikleri kullanarak üretilmesinin basitliği, devrenin diğer elemanlarıyla aynı devre kartına basılması ve mikrodalga tümleşik devreler gibi aktif elemanlar eklenerek aktif antenler elde etme imkanından dolayı son yıllarda ilgi oldukça çok artmıştır. Antenler, mobil haberleşme, uydu, internet servisi, taşıt ve radarlar gibi farklı alanlarda çok geniş uygulama alanını kapsar. Bu tezde, küçük boyutlu ve iyi sonuçlar veren çift bantlı küçük yarık anten benzetimi yapıldı ve üretildi. Antenin tasarım parametreleri için iletim hattı modeli ve benzetim için de HFSS elektromagnetik yazılım program kullanıldı. In telecommunication, a micro-strip antenna (i.e., a printed antenna) usually means an antenna fabricated utilizing microstrip methods on a printed circuit board (PCB), with a continuous metal layer attached to the inverse side of the substrate which forms a ground plane. They are for the most part utilized at microwave frequencies. Microstrip antennas have turned out to be extremely mainstream in recent decades due to their thin planar profile which can be incorporated into the surfaces of customer items, aircraft, and missiles; their simplicity of fabrication using printed circuit techniques; the simplicity of integrating the antenna on the same board with the rest of the circuit, and the possibility of adding active devices such as microwave integrated circuits to the antenna itself to make active antennas. Antennas cover a wide range of applications in different areas, such as mobile communication, satellite navigation, internet services, automobiles, and radars. In this thesis, we simulated and fabricated small dual band slot antenna with a small size and good outcomes. The design parameters of the antenna used the transmission line model, and HFSS electromagnetic software was used for the simulation process. 56

Bu tez çalışması, C bant FMCW radarın menzil doğruluğuna yönelik deneysel analiz sonuçlarını sunmaktadır. FMCW radar, frekans modülasyonu kullanan bir radar tipidir. FMCW radar hem menzil hem de hız ölçümü yapabilmektedir. Modular bir FMCW radar tasarımındaki zorluklardan birisi, güç ve düşük gürültü yükselteçleri, antenler ile kablolar gibi bileşenlerden kaynaklanan zaman gecikmeleri sebebiyle ortaya çıkan hatalardır. Ölçüm aleti gecikmeleri olarak isimlendirilecek bu tip gecikmeler, menzil ölçümünde hesaba katılmaktadır. Bu zaman gecikmeleri, ölçülen çarpma(vuru) frekansında sabit bir kayma olarak ortaya çıkmaktadır. Buda menzil ölçümünde birçok değişken olmayan `kayma` olarak adlandırılır. Laboratuvar ortamında geliştirilen modular bir FMCW radarda, zaman gecikmeleri sebebiyle ortaya çıkan menzil hatası deneysel olarak irdelenmekte ve nicelendirilmektedir. Bu kapsamda, S band FMCW radar ile 9m'lik bir menzil içerisinde yapılan ölçümlerde, ortalama 11cm civarında menzil hatası başarımı sağlanabilmiştir. This thesis presents the experimental analysis of range error of modular FMCW (frequency modulated continuous wave) radar operating at C-band. FMCW radar is a type of radar where frequency modulation is used in signal transmission. FMCW radar can measure both range and speed of targets. One of the problems in the design of modular FMCW radar is errors due to time delays in components and/or modules such as cables, PA, LNA and antenna (Measurement Instrumentation Delay-MID). Then, MID is taken into account to improve the accuracy of range measurement, and range error is quantized. Time delay (MID) causes frequency offset in measured beat frequency resulting in range error. Therefore, the resulting frequency offset of the radar is estimated and quantized experimentally. In this way, a mean error of about 11cm was achieved within 9m range measurements for C Band modular FMCW radar. 67

Bu tez, ada ve kıyı bölgelerindeki radar emitörlerinin çok yollu saçılımdan yararlanarak pasif konumlandırılmasına hitap etmektedir. Çalışmadaki fikir, Coğrafik Bilgi Sistemi (CBS) ile çok yollu saçılan sinyallerin yapay sensör olarak kullanılmasına dayalıdır. Böylece, tek sensör, tipik olarak Elektronik Destek (ED alıcı, ile pasif konumlandırma elde edilebilmektedir. Önerilen yöntem, düzensiz araziler üzerindeki muhtemel çok yollu saçılma merkezlerinin kestirimi ile başlamaktadır. Bunu yapmak için, çok yollu saçılmış darbeler ve direk yol ile ED alıcıları tarafından alınmış darbelerin geliş açısı (GA) ve varış zaman (VZ) bilgilerine ihtiyaç vardır. O halde, ele alınan problem klasik varış zaman farkları (VZF) temelli tekniklerin kolayca uygulanabileceği çoklu sensör konumlandırma problemine dönmektedir. Fakat, çok yollu saçılım düzensiz araziler üzerindeki dağınık bileşenleri kapsadığı için, yapay sensör olarak kullanılacak saçılma merkezlerinin konumunda yüksek derecede bir belirsizlik olacaktır. Açıkçası bu durum yüksek konumlandırma hatasına yol açmaktadır. Bu hatayı azaltmak için belirsizlik bölgelerinin bölütlendirilmesi önerilmektedir ve sonrasında radyo dalga yayılımı ilkeleri muhtemel saçılma merkezlerinin konumunu kestirebilmek için uygulanmaktadır. Muhtemel saçılma merkezlerinin konumu belirlendiğinde, ağırlıklandırılmış ortalama yöntemi radar emitörünün konumunu kestirmek için kullanılmaktadır. Basitleştirilmiş bir iki boyuttaki bir model ile ilgili simülasyon sonuçları sunulmaktadır. This thesis addresses exploiting multipath scattering in passive localization of radar emitters around islands and in the littoral. The idea is based on the use of multipath scattered signals as virtual sensor along with the help of geographical information systems. In this way, single sensor, typically Electronic Support Measures (ESM) receiver, passive localization can be achieved for radar emitters. The proposed approach is initiated with estimating candidate multipath scattering centers over irregular terrain using electromagnetic wave theory. To do this, ESM receivers' angle of arrival (AOA) and time of arrival (TOA) information are required for directly received radar pulses along with multipath scattered pulses. Then, the problem turns out to be multiple sensor localization problem for which classical time difference of arrivals (TDOA) based techniques can easily be applied. However, as the multipath scattering involves diffuse components over irregular terrain, there is high degree of uncertainty in location of scattering centers as virtual sensors. Apparently, this causes large localization errors in TDOA. To reduce this error, segmentation of uncertainty regions is proposed, and then radio wave propagation principles can be implemented to estimate location of candidate scattering centers. Once candidate scattering centers are determined, a reliability based weighting method is adopted to estimate the radar emitter location. Simulation results regarding with a simplified 2D model is presented. 75

Haberleşme uyduları aktarıcı performansı üretim sürecindeki yoğun testler ile karakterize edilir. Bununla birlikte, aktarıcının gerçek kullanımına uygun olarak modüle edilmiş çoklu taşıyıcı senaryolarındaki davranışı analiz edilmek istenildiğinde, üretim sürecinde modüle edilmemiş taşıyıcılar ile uygulanan bu test sonuçları yetersiz kalmaktadır. Bu sorunun çözümü için aktarıcı davranışı modellenerek, link bütçesi hesaplarına yardımcı olacak sonuçlar elde edilmelidir. Bu tezde, uydu aktarıcısında haberleşme sinyallerine bozucu etkide bulunan kaynaklar incelenmekte ve TÜRKSAT-3A uydusunun test verisi kullanılarak hazırlanmış bir aktarıcı simülatörü tanıtılmaktadır. Simülasyon sonuçları aktarıcının gerçek kullanım senaryolarında neden olduğu toplam bozulma etkisini karakterize etmek ve buna dayalı olarak optimum kullanım önerileri getirmek için kullanılmıştır. Communication satellite transponder performance is characterized through the manufacturing process with extensive tests. However, such performance tests are always carried out with unmodulated carriers and they have shortcomings when it is necessary to analyze the transponder behavior with modulated multicarrier scenarios faced in actual utilization of the satellite. To overcome this problem it is necessary to simulate the behavior of transponder and obtain results to aid in link budget calculations. This thesis reviews the communication impairment sources on a satellite transponder and introduces a transponder simulator based on TURKSAT-3A satellite measured data. Simulation results are used to characterize the degradation introduced by the transponder for various actual utilization scenarios and suggestions made for optimal use. 80

Dijital Radyo Frekans Hafızası (DRFM), alınan radar sinyallerini kopyalayarak elektronik taarruz teknikleri uygulamak için ve düşman radar sinyallerini manipüle etmek için elektronik harp alanında kullanılan bir cihazdır. Bu cihaz ile kullanılan temel elektronik taarruz tekniklerinden birisi de mesafe kapısı kaydırma (RGPO) tekniğidir ve bu teknik uygulanan geciktirme fonksiyonuna göre lineer veya parabolik olarak uygulanabilmektedir. Bu çalışma, literatürde bulunan DRFM lineer RGPO sinyal türetimlerini ve bu analizden yola çıkılarak gerçekleştirilen parabolik RGPO sinyal türetimlerini içermektedir. Ayrıca lineer ve parabolik RGPO teknikleri için farklı DRFM ve RGPO parametreleri ile oluşturulmuş senaryoları ve senaryolara ait spektrum sonuçlarını ve analizlerini sunmaktadır. Digital Radio Frequency Memory (DRFM) is a device that is used in electronic warfare area to apply electronic attack techniques and manipulate the enemy's radar signals by copying the received radar signals. Range Gate Pull-Off (RGPO) technique which is used with DRFM is one of the key electronic attack (EA) techniques, and it can be applied as linear or parabolic RGPO according to the applied pull-off function. This thesis study includes the signal derivation of DRFM linear RGPO signal which is presented in the literature, and based on this it includes realized DRFM parabolic RGPO signal derivation. Also, this work presents the linear and parabolic RGPO scenarios which generated different DRFM and RGPO parameters, and spectrum results and analysis of these scenarios. 71

Ağır metallerin giderilmesi amacıyla manyetik poli(etilenglikoldimetakrilat-n-vinil-2-pirolidon) [m-poli(EG-VPO)] mikroküreleri Fe3O4 nanopartikül varlığında süspansiyon polimerizasyonu yöntemiyle sentezlendi. m-poli(EG-VPO) mikroküreleri elementel analiz, N2 adsorpsiyon-desorpsiyon izoterm testi, şişme testi, taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve manyetizma ölçümleri ile karakterize edildi. m-poli(EG-VPO) mikrokürelerinin spesifik yüzey alanı 140,7 m2/g, şişme oranı, %40.19, sıfırlayıcı alan, Hc=0,0118 T, elementel analiz sonuçlarında azot oranı %N = 3.77 olarak belirlendi. Bu durum, m-poli(EG-VPO) mikrokürelerinin yumuşak manyetik malzeme olduğunu ve n-vinil-2-pirolidon ligantının polimerik yapıya girdiğini göstermektedir.Elde edilen mikrokürelerin ağır metal iyonları uzaklaştırılmasında kullanılabilirliğini araştırmak amacıyla Hg(II), Cu(II) ve Cr(VI) iyonları incelendi. Mikrokürelerin adsorpsiyon kapasitesi üzerinde etkili parametrelerden pH, başlangıç ağır metal iyonu derişimi, sıcaklık, zaman etkisi incelendi. Maksimum uzaklaştırma Cr(VI) iyonları için pH 2,0?de; Cu(II) iyonları için pH 5,0?te; Hg(II) iyonları için pH 6,5?te gözlendi. Sıcaklığın adsorpsiyona etkisi incelenmesi sonucunda, sıcaklığın 4oC?den 65oC?ye çıkarılmasıyla ağır metal iyonları adsorpsiyonunun arttığı gözlendi.m-poli(EG-VPO) mikrokürelerinin maksimum adsorpsiyon kapasitesi Hg(II), Cu(II) ve Cr(VI) iyonları için sırasıyla 400,0 mg/g, 270,3 mg/g ve 109,9 mg/g olarak belirlendi. Bu durum sulu çözeltilerden ağır metal iyonlarını uzaklaştırılmasında m-poli(EG-VPO) mikrokürelerinin etkili olduğunu göstermektedir. Kütle bazında ilgi sırası Cu(II) > Cr(VI) > Hg(II) şeklindedir. Adsorpsiyon kinetikleri incelenerek mevcut sistem için 4, 25, 45 ve 65oC?de Langmuir ve Freundlich adsorpsiyon izotermlerine uygulanabilirlik test edildi ve Langmuir modeline uygun bulundu. Ayrıca yalancı 1. derece, yalancı 2. derece ve partikül içi difüzyon modelleri de adsorpsiyon kinetiğinin incelenmesinde kullanıldı. Gibbs serbest enerji, entalpi ve entropi değişimi gibi termodinamik parametreler hesaplanarak sıcaklık etkisi belirlenmesi sonucunda adsorpsiyon sürecinin endotermik olduğu ve kendiliğinden gerçekleştiği belirlendi.Anahtar Kelimeler: Adsorpsiyon, ağır metal iyonları, manyetik polimerler, etilenglikoldimetakrilat, n-vinil-2-pirolidon Magnetic poly(ethyleneglycoldimethacrylate-n-vinyl-2-pyrrolidone) [m-poly(EG-VPO)] microbeads were synthesized by suspension polymerization technique in the presence of magnetite Fe3O4 nano-powder with the aim of heavy metal removal. M-poly(EG-VPO) microbeads were characterized by elemental analysis, N2 adsorption-desorption isotherm tests, swelling studies, scanning electron microscope (SEM) and magnetism measurements. The specific surface area of the m-poly(EG-VPO) beads was found to be 140,7 m2/g and the swelling ratio was 40,19%, coercive field was 0,00118, nitrogen ratio was %3,77. It was determined that m-poly(EG-VPO) microbeads were soft magnetic materials and the ligand N-vinyl-2-pyrrolidone was inserted into the polymer structure. In order to investigate usability of m-poly(EG-VPO) microbeads for heavy metal removal, Hg(II), Cu(II) and Cr(VI) ions were studied . Effects of pH, initial heavy metal ions concentration, temperature, contact time were investigated as the effective parameters on the adsorption capacities of the microspheres. Maximum uptake was obtained for Cr(VI) ions at pH 2,0; Cu(II) ions at pH 5,0; Hg(II) ions at pH 6,0. The result of the effect of temperature on the adsorption was that the adsorption of heavy metal ions was increased with the rise in temperature from 4 to 65oC. The maximum adsorption capacities of the m-poly(EG-VPO) beads for Hg(II), Cu(II), Cr(VI) were found 400,0 mg/g, 270,3 mg/g, 45,01 mg/g and109,9 mg/g respectively. In other words m-poly(EG-VPO) beads are efficient to remove heavy metal ions from aqueous solutions. The affinity order on mass basis is Cu(II) > Cr(VI) > Hg(II). Adsorption kinetics have been tested and the applicability of the Langmuir and Freudlich adsorption isotherms for the present system have been tested at 4, 25, 45 and 65oC and the Langmuir model was adequate. Also pseudo-first-order, pseudo-second-order and intraparticle diffusion models were used to describe the adsorption kinetics. In consequence of the study of temperature effect was quantified by calculating various thermodynamic parameters such as Gibbs free energy, enthalpy and entropy changes, adsorption process was endothermic in nature and spontaneous.Key Words: Adsorption, heavy metal ions, magnetic polymers, ethyleneglycoldimethacrylate, n-vinyl-2-pyrrolidone 103

Bu tezde, alıcı tarafından açısal bilgisi kabaca ölçülen bir yansı için muhtemel yansıma noktaları ve bu noktalar ile muhtemel yansıma merkezinin hesaplanması için bir yöntem önerilmektedir. Temelde yöntem, elektromanyetik dalga yayılımı kuramına dayanarak belirli varsayımlar ile ölçülmüş bir yansının düzgün olmayan yeryüzü üzerindeki merkezini hesaplamayı hedeflemektedir. Bu amaçla geometrik optik (GO) kuramı Fresnel bölgesi kuramı ile birlikte, yeryüzüne yönelik sayısal coğrafi bilgilerine, hem alıcı hem de verici konumlarının bilindiği varsayıldığı durumda, uygulanmıştır. Önerilen yöntemin, UHF ve üstü bantlarda, özellikle radar ve elektronik harp uygulamalarındaki menzillerde geçerli olabileceği düşünülmektedir. In this thesis, a method for determining scattering center (or center of scattering points) of a multipath is proposed, provided that the direction of arrival of the multipath is known by the receiver. The method is based on classical electromagnetic wave principles in order to determine scattering center over irregular terrain. Geometrical optics (GO) along with Fresnel zone concept is employed, as the receiver, the transmitter positions and irregular terrain data are assumed to be provided. The proposed method could be used at UHF bands, especially, operations of radars and electronic warfare applications. 40

Hayalet avcılık deniz ve iç sularda kaybolan ya da terk edilen av araçlarının fonksiyonlarını devam ettirerek, insan kontrolü olmaksızın sucul organizmalar üzerinde neden oldukları ölümlerdir.Bu çalışmada, Gökova İç Körfezde kaybedilen av aracı miktarı ve kaybolma nedenlerinin yanında kaybolduktan sonraki avcılık durumları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla bölgedeki iki balıkçı kooperatifi ile anket çalışması yapılmıştır. Ayrıca, balıkçılarla belirlenen ve dalış limitlerine uygun olarak seçilen istasyonlara uzatma ağı ve balık sepetleri yerleştirilmiştir. İstasyonlara düzenli dalışlar yapılarak av araçlarına yakalanan türler ve meydana gelen değişiklikler izlenmiştir, bunun yanında, belirlenen 10 bölgede dalışlar yapılarak kayıp av aracı tespiti yapılmıştır. Gökova İç Körfezi'nde balıkçılarla yapılan görüşmeler sonucunda 2010 yılında yaklaşık 11,4 km uzatma ağının çeşitli nedenlerle kaybedildiği, kullanılan paragat takımlarının ise 2010 yılı içerisinde yaklaşık %25'inin (~ 44 km) kaybedildiği belirlenmiştir. Denemede kullanılan ağların av verimi zamana göre azalma göstermiştir. Dalış gözlemleri sonucunda ağların iki aydan sonra avcılık faaliyetleri sona ermiştir. Ağların yükseklikleri ise yaklaşık üç ayda %50 oranında azalmıştır. Sepet denemelerinde ise 23. günden sonra dalışlarda balık gözlenmemiştir. 10 bölgede gerçekleştirilen dalış gözlemlerinde ise özellikle kayalık bölgelerde av aracı kaybının yoğun olduğu tespit edilmiştir. Ghost fishing is deaths of aquatic organisms, caused from lost or derelict fishing gears that maintaining the functions without human control.In this study, not only the reasons and amounts of lost fishing gears in Gökova inner bay, but also the fishery situations of them after lost were investigated. Questionnaires were applied with two fishery cooperatives. According to diving limits, trammel nets and fish pots were also set to stations where were determined by commercial fishermen. While the species which caught by fishing gears and the changes were observed by scuba diving regularly, lost fishing gears were searched in related 10 stations. According to conversations with commercial fishermen, 11.4 km gill nets and trammel nets and 25% of the longlines (~44 km) were lost. The efficiency of trammel nets that were used in study decreased depending by time. According to diving observations, the fisheries of the trammel nets were ended after two months. The heights of the trammel nets were decreased approximately 50% in three months. Fisheries of pots were stopped after 23 days. Observations in 10 stations, showed that fishing gear lost were occurred intensively on rocky areas. 97

Spesifik Yayıcı Kimliklendirme yöntemleri ortamda bulunan aynı tip yayıcıların ayırt edilebilmesi maksadıyla temas alıcılarını kullanılırlar. Çoğu SEI yöntemi operatörler tarafından ileri aşama analizlerinde kullanmak üzere tasarlanır. Bu çalışmada, IF katında detektör sonrası video sinyallerini (zarf) kullanarak SEI'nin gerçek zamanlı çalışmasına yönelik sonuçlar sunulmaktadır. SEI sürecinde başlangıç olarak, darbelerin zarfları dikkate alınmaktadır. Darbe süresi, yükselme zamanı, düşme zamanı, yükselme açısı eğimi, düşme açısı eğimi ve darbe noktası geliştirilen SEI algoritmasında kullanılan temel parametrelerdir. Diğer taraftan, operasyonel şartlarda en önemli problemlerden birisi darbelerdeki bozulmalardır. Ayrıca kütüphanenin oluşturulması bir diğer önemli konudur. Bu çalışma, bir temas alıcısı için, hem bozulmaya uğramış darbelerin işlenmesine hemde dalgacık tabanlı kütüphane oluşturmaya yönelik farklı yöntemler sunmaktadır. Specific Emitter Identification (SEI) methods are used in intercept systems for differentiating of same type of emitters in the environment. Most of the SEI implementations are designed for post processing (off line) by operators. This thesis presents results of study towards the real time (on line) implementation of a SEI method on signals after the IF stage, i.e. video signals (envelope) after the detector section. Initially, only the envelopes of the pulses are considered in SEI processing. Pulse width, rise time, fall time, rise slope angle, fall slope angle and pulse point are main parameters used in SEI algorithm developed. On the other hand, one of the main problems in operational environments is multipath distortion on received pulses. Moreover, creating and running of a library is another important issue. This thesis presents various approaches in both processing of multipath distorted pulses and wavelet based library creation methods on real-time SEI implementation for an intercept receiver. 74

Sunulan çalışmada; manyetik poli(divinil benzen-N-vinil imidazol) [m-poli(DVB-VIM)] mikroküreleri Fe3O4 nanopartikül varlığında süspansiyon polimerizasyonu yöntemiyle sentezlenerek ağır metal iyonlarının uzaklaştırılmasında kullanıldı. m-poli(DVB-VIM) mikroküreleri elementel analiz, N2 adsorpsiyon-desorpsiyon izoterm testi, şişme testi, yoğunluk ölçümleri, taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve manyetizma ölçümleri ile karakterize edildi. m-poli(DVB-VIM) mikrokürelerinin spesifik yüzey alanı 29.47 m2/g, boyut dağılımı 53-212 µm, şişme oranı %44 ve ortalama Fe3O4 içeriği %10,2 olarak belirlendi. Mikrokürelerin yapısındaki VIM miktarı 3,021 mmol/g polimer olarak bulundu. Bu durum m-poli(DVB-VIM) mikrokürelerinin manyetik olduğunu ve N-vinil imidazol ligantının polimerik yapıya girdiğini göstermektedir.Elde edilen mikrokürelerin ağır metal iyonları uzaklaştırılmasında kullanılabilirliğini araştırmak için; Cr(VI), Ni(II), Zn(II), Pb(II) ve Cu(II) iyonları örnek iyon olarak kullanıldı. Mikrokürelerin adsorpsiyon kapasitesi üzerinde etkili parametrelerden pH, başlangıç ağır metal iyonu konsantrasyonu, sıcaklık, zaman ve adsorban miktarı etkisi incelendi. Maksimum uzaklaştırma Cr(VI) iyonları için pH 2,0'de; Cu(II) iyonları için pH 5,0'te; Zn(II), Ni(II) ve Pb(II) iyonları için pH 6,0'da gözlendi. Sıcaklığın adsorpsiyona etkisi incelendi ve sıcaklığın 4oC'den 65oC'ye çıkarılmasıyla ağır metal iyonları adsorpsiyonunun arttığı gözlendi.m-poli(DVB-VIM) mikrokürelerinin 100 ppm konsantrasyonda ve 65oC'deki adsorpsiyon kapasitesi Cu(II), Cr(VI), Pb(II), Ni(II) ve Zn(II) iyonları için sırasıyla 52,90 mg/g, 46,85 mg/g, 45,01 mg/g, 23,07 mg/g ve 22,39 mg/g olarak belirlendi. Bu durum sulu çözeltilerden ağır metal iyonlarını uzaklaştırılmasında m-poli(DVB-VIM) mikrokürelerinin etkili olduğunu göstermektedir. Kütle bazında ilgi sırası Cu(II) > Cr(VI) > Pb(II) > Ni(II) > Zn(II) şeklindedir. Adsorpsiyon kinetikleri incelenerek mevcut sistem için 4, 25, 45 ve 65oC'de Langmuir ve Freundlich adsorpsiyon izotermlerine uygulanabilirlik test edildi. Denge verileri Langmuir modeline uygun bulundu. Ayrıca yalancı (pseudo) 1. derece, yalancı (pseudo) 2. derece ve partikül içi difüzyon modelleri de adsorpsiyon kinetiğinin incelenmesinde kullanıldı. Gibbs serbest enerji, entalpi ve entropi değişimi gibi termodinamik parametreler hesaplanarak sıcaklık etkisi belirlendi. Bu çalışmada adsorpsiyon sürecinin endotermik olduğu ve kendiliğinden gerçekleştiği belirlendi. Manyetik mikrokürelerin rejenerasyonu Cu(II), Pb(II), Ni(II) ve Zn(II) için 0,1 M HNO3; Cr(VI) için 1 M NaOH kullanılarak gerçekleştirildi. Aynı manyetik mikroküreler kullanılarak adsorpsiyon-desorpsiyon döngüsü 10 kez tekrarlandı ve ağır metal iyon kapasitesinde önemli bir değişim gözlenmedi. In present study, magnetic poly(divinyl benzene-N-vinyl imidazole) [m-poly(DVB-VIM)] microbeads were synthesized by suspension polymerization technique in the presence of magnetite Fe3O4 nano-powder and used for heavy metal ions removal studies. m-poly(DVB-VIM) microbeads were characterized by elemental analysis, N2 adsorption-desorption isotherm tests, swelling studies, density measurements, scanning electron microscope (SEM) and magnetism measurements. The specific surface area of the m-poly(DVB-VIM) beads was found to be 29.47 m2/g with a size range of 53-212 µm in diameter and the swelling ratio was 44%. The average Fe3O4 content of the resulting m-poly(DVB-VIM) microbeads was 10,2%. The incorporation of the VIM was found 3,021 mmol/g polymer. It was determined that m-poly(DVB-VIM) microbeads are magnetic and the ligand N-vinyl imidazole was inserted into the polymer structure.Cr(VI), Ni(II), Zn(II), Pb(II) and Cu(II) ions were used as model species to investigate the usability of the obtained microspheres in heavy metal removal. Effects of pH, initial heavy metal ions concentration, temperature, contact time and adsorbent dosage were investigated as the effective parameters on the adsorption capacities of the microspheres. Maximum uptake was obtained for Cr(VI) ions at pH 2,0; Cu(II) ions at pH 5,0; Zn(II), Ni(II) and Pb(II) ions at pH 6,0. The effect of temperature on the adsorption was studied and the adsorption of heavy metal ions was increased with the rise in temperature from 4 to 65oC.The adsorption capacities of the m-poly(DVB-VIM) beads for Cu(II), Cr(VI), Pb(II), Ni(II) and Zn(II) were found 52,90 mg/g, 46,85 mg/g, 45,01 mg/g, 23,07 mg/g and 22,39 mg/g, respectively at 100 ppm and 65oC. In other words m-poly(DVB-VIM) beads were found to efficiently remove heavy metal ions from aqueous solutions. The affinity order on mass basis is Cu(II) > Cr(VI) > Pb(II) > Ni(II) > Zn(II). Adsorption kinetics have been tested and the applicability of the Langmuir and Freudlich adsorption isotherms for the present system have been tested at 4, 25, 45 and 65oC. Equilibrium data agreed well with the Langmuir model. Also pseudo-first-order, pseudo-second order and intraparticle diffusion models were used to describe the adsorption kinetics. The study of temperature effect was quantified by calculating various thermodynamic parameters such as Gibbs free energy, enthalpy and entropy changes. In this study, adsorption process was endothermic in nature and spontaneous. Regeneration of the magnetic microbeads was easily performed with 0,1 M HNO3 for Cu(II), Pb(II), Ni(II) and Zn(II); 1 M NaOH for Cr(VI). Adsorption-desorption cycles were be performed ten-times by using same magnetic microbeads and any noticeable loss was not determined. 138

Bu tez, pasif yansıtıcılar ve Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) kullanarak deniz üzerinde veya çevresinde bulunan emitörlerin yerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Düşünülen çoklu yayılım modeli, görüş hattı ve iki yansımış yayılım hattı içeren üç ışımalı modeldir. Bu koşullarda, emitörün yerini belirlemek için, yayılım hatları arasındaki varış zaman farkı (VZF) ölçümleri kullanarak, sonlucu ifade çözümüne dayalı doğrusal olmayan denklemlerin çözüm algoritmasının direk ve kısa bir ispatı önerilmiştir. Çalışmada ayrıca, deniz üzerindeki ve çevresindeki yansıtıcıların, elektromanyetik modelleme ve sınıflandırılması da tartışmaktadır. Bu bağlamda, bilinen bazı yansıtıcıların bistatik yansıtma özellikleri analiz edilmekte ve yansıtma katsayıları literatür taraması ile bir araya getirilmektedir. Bir araya getirilen yansıtma katsayılarına göre, saçıcıları sınıflandırmak için veri tablosu sağlanmaktadır. Ayrıca, yer belirleme için verilen yaklaşımın benzetimi yapılmakta ve ölçüm hatasına yönelik basit analizler sunulmaktadır. This thesis presents an approach for localization of emitters over and around the sea by using passive scatterers and Geographic Information System (GIS). Multipath propagation model involves three-rays consisting of line-of-sight (LOS) propagation and two reflected propagation paths. For these conditions, a direct and short derivation of an algorithm based on the closed-form solution of the nonlinear equations for emitter localization using Time Difference of Arrival (TDOA) between the rays is proposed. The thesis also discusses Electromagnetic (EM) modeling and classification of scatterers over and around sea for localization problem. In this context, bistatic scattering properties of some known objects are analyzed and measured scattering coefficients are collected from the literature. According to gathered scattering coefficients, data table is provided to make classification of passive scatterers. Furthermore, performance of presented approach for localization is simulated under various conditions. Measurement error is also addressed and system performance is discussed shortly. 83

Bu tezde kararlı Darbe Tekrarlama Aralıklarına (DTA) sahip radarlarınkimliklendirilmesi üzerine bir yöntem çalışılmıştır. Ayrıca, sistemi denemek için tehditüretme simulatörü geliştirilmiştir. Tehdit üretme simulatörü, Radyo Frekansı, GelişAçısı, Darbe Genişliği ve Darbe Genliğinden oluşan Darbe Tanımlama Kelimesini(DTK) üretir. Ayrıca Darbe Genişliği dışındaki parametrelere, kullanıcı tarafındangirildiği taktirde gürültü de eklenebilir. Bu yöntem 3 kısımdan oluşmaktadır. BunlarKümelendirme, DTA çıkarımı ve Kimliklendirmedir. Gelen Darbe TanımlamaKelimeleri bu algoritmalar tarafından işlendikten sonra, tanımlanan tehditler çıktı olarakverilir. In this thesis, a methodology for identification of radar emitters with stable PulseRepetition Interval (PRI) is studied. Also, a simulator for threat generation is developedfor testing the system. Threat generation simulator generates Pulse Descriptor Words(PDW) that consists of Radio Frequency, Angle of Arrival, Pulse Width, PulseAmplitude and Time of Arrival values. Also, jitter can be injected to these parametersexcept Pulse Amplitude, according to the user's input. The methodology consists of 3parts. These are Clustering, PRI Estimation and Identification. The identified threats aregiven as output, after the incoming Pulse Descriptive Words are processed by thesealgorithms. 83

Bu çalışma operatörlerin ağ servis performansının, servis kalitesi açısından değerlendirilmesi ve diğer bir operatör ile kıyaslanması üzerine hazırlanmıştır. Mobil operatörlerin servis kalitesinin kıyaslanması için uygun performans göstergeleri belirlenmiştir.Performans değerlendirilmesi anahtar performans indikatörleri ile yapılmaktadır. Performans indikatörleri her bir kıyaslanacak operatör için belirlenen bir güzergahtan araçlı test metodu ile toplanarak elde edilmiştir. İndikatörlerin en önemlilerinden biri olan ses kalitesinin kıyaslanması için ?² ve Fisher test istatistiksel kıyaslama yöntemi anlatılmış ve sonuçları tartışılmıştır. This thesis is prepared for assessing and benchmarking network operators? service quality on the basis of quality of service. In order to make comparisons between mobile operators? service quality, appropriate performance indicators are identified. Performance is evaluated by key performance indicators. Performance indicators are obtained by vehicle test method on a specified route for each operator to be compared. One of the most important indicators, voice quality benchmarking is performed by ?² and Fisher test. These statistical methods for benchmarking are explained and results are discussed. 89

Bu tezde Sahil Güvenlik Komutanlığının balıkçılıkta koruma ve kollama işlevi olarak, başlıca görevleri deniz kirliliğini ve yasadışı avcılığı önleme olarak değerlendirilmiştir. Ocak 2008 ve Ocak 2010 yılları arasında Sahil Güvenlik Hava Komutanlığının, Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz de deniz kirliliği ve su ürünleri avlama yasakları ihlallerine yönelik yaptığı tespitler incelenmiştir.Kurallara uymanın çağdaşlığın önemli bir göstergesi olduğu dünyamızda, su ürünleri kaynaklarımızdan en verimli şekilde yararlanmamıza olanak sağlayacak avcılık yasaklarına uyumun önemi tartışmasız çok önemlidir. Ülkemizde birçok konu ve sektörde getirilmiş bulunan ilgili mevzuata göre teşekkül eden yasaklamalara uyum konusunda ilgili sektör temsilcilerinin yeterli hassasiyeti göstermedikleri bilinmektedir. Bu çalışmada deniz kirliliği ve su ürünleri av yasaklarına yönelik ihlallerinin çeşitli açılardan analizleri yapılmış olup çözüm önerilerine sağlıklı katkılar oluşturulması düşünülmüştür. Çalışmadan elde edilen verilere göre Sahil Güvenlik Komutanlığının etkin çalışmalarının yanı sıra ilgili kurum, kişi ve balıkçı kitlesinin ekonomik sosyal ve eğitim düzeyinde yeterli oranda bilinçlendirilmelerinin de önemli bir denetim unsuru olabileceği gözlenmiştir.Anahtar sözcükler: Sahil Güvenlik Komutanlığı, yasadışı su ürünleri avcılığı, denetim, kanun ihlali, deniz kirliliği, su ürünleri mevzuatı In this study, The Coast Guard in the fishing protection, the main tasks of the prevention of sea pollution and illegal fishing have been considered. Between January 2008 - January 2010, using the result of the controls by Coast Guard Air Command breaking the forbidden of fisheries and sea pollution were investigated in The Black Sea, Marmara, Aegean and Mediterranean.In this study, prevention sea pollution and detection of illegal fishing activity is considered as the main mission of the Coast Guard. The Coast Guard Air Command's detections about illegal fishing and pollution in the Black Sea, the Marmara sea, the Aegean and in the Mediterranean between January 2008 - January 2010 is studied.Following the rules is a sign of contemporariness and obeying the rules of fishing is important and as a result of these living marine resources can be used productively. It is known that the sector represantatives are not sensetive enough to obey the prohibitions according to the new regulations like in many other sector and subjects. In this study, by analysing datas, it is aimed to make useful contributions of solving the violations of regulations about fishing and marine resources and sea pollution. According to the result of the analysis it?s observed that educating the fisherman and all the people relevant with fishing are the most important control tool.Keywords: Turkish Coast Guard Command, illegal fishing, control, contravention of law, sea pollution regulations of fisheries. 102

Bu tezde, çoklu bina yapılarında geçiş bölgesi kırınımları için Genel Kırınım Teorisine (GKT) dayalı kırınım algoritmaları özetlendi ve çoklu bina yapılarında elektrik alan tahmini için daha hızlı ve kesin sonuçlar veren daha gelişmiş bir GKT algoritması ileri sürüldü. Dışbükey zarf tekniğine dayalı eğim kırınımı modeli (EKDZ), Eğim kırınımı (EK) ve fresnel bölgesi kavramı üzerine kurulmuştur. Bu model karasal yayıncılıkta kapsama alanı kestiriminde de kullanılabilir. Bu tez ayrıca, GKT bazlı modelleri hesaplama süresi ve kesinlik için karşılaştırır. Üstelik, EK ve EKDZ modelleri, Kirchhoff-Huygens integrallerinin çözümü üzerine kurulan fiziksel optik modeli ile de karşılaştırılır. Daha hızlı ve kesin radio ağları planlaması yapmak için çok geniş çaptaki benzetimlerin sonuçları sunuldu ve tartışıldı. This thesis presents a review of diffraction algorithms based on Uniform Theory of Diffraction (UTD) for multiple diffractions, and proposes an improved UTD model for fast and more accurate field prediction for multiple diffractions. The proposed model is based on the improved version of slope UTD and Fresnel zone concept, called slope UTD with convex hull. This model can be used for coverage prediction in terrestrial broadcasting systems. The thesis also provides a comparison for UTD based algorithms, and discusses the results for computation time and accuracy. Furthermore, slope UTD and slope UTD with convex hull models are compared with a Physical Optics (PO) solution based on numerical computation of Kirchhoff-Huygens integrals. Results of extensive simulations are presented, and discussed for the development of fast and accurate radio network planning tools. 86

RF modülleri endüstriyel kontrol sistemlerinde pek çok uygulama alanları bulmaktadır. Bu tez çalışmasında RF modül tasarımı ve uygulaması analiz edilerek gerçeklenmiştir. Bu calışma sistem mimarisi, RF modülünün tasarımı, haberleşme performansı ve maliyeti hakkında bilgi vermektedir. Tasarım aşamasında basitlik ve düşük maliyet göz önünde tutulmuştur. Uygulama problemleri açıklanarak çüzümleri sunulmuştur. Çeşitli RF modul tasarımları örneklenmiş ve karşılaştırılmıştır.Sistemin denenmesi için iki senaryo uygulanmıştır. Bunlar iki noktalı ağ topolojisinde denenmiş ve performansları saha testleriyle ölçülmüştür. Bu tez çalışmasının içeriğinde de olan test sonuçları sistemin toplam performansını ortaya çıkarmıştır.Anahtar Kelimeler: Kablosuz Bilgi Aktarımı, Modbus Protokolü, RSSI, RF Modül RF Modules find many applications areas in industrial control systems. This thesis aims to analyze design and implementation of an RF module. This study presents the system architecture, the design of the RF module, the communication performance and the estimated cost in detail. Simplicity and low-cost design are the main objectives. The challenges and problems in the design and implementation phases are described and solutions are proposed. Various RF module design examples and comparisons are outlined.There are two scenarios for testing of the system. These are implemented on a two-point network and their performance is measured in field trials. The test results which are also included in this thesis reveal the system overall performance.Keywords: Wireless Data Communication, Modbus Protocol, RSSI, RF Module 79

Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesine ait Eğitim, Öğretim,Araştırma ve Uygulama Dalyanı'nda gerçekleştirilen bu çalışma, Homalagününün balıkçılığı, av verimi, av kompozisyonu ve avcılıkta önemlitürlerin bazı biyolojik parametrelerini tahmin amacıyla yapılmıştır.Çalışma, Mayıs 2004 ile Aralık 2006 tarihleri arasındagerçekleştirilmiştir. Homa lagününde, farklı av araçları (kuzuluk, uzatmaağları, kargılı ağ, pinterler ve tül ığrıp) ile yakalanan toplam 65 tür tespitedilmiştir. Bunlar sırasıyla; Osteichthyes'e ait 37 tür, Gastrapod'a ait 15tür, Crustacea'e ait 10 tür, Chondrichthyes'e ait 2 tür ve Cephalopod'a ait1 tür'dür. Osteichthyes'e ait 37 türden 28'i yani %75.67'si ekonomikdeğeri olan türler olduğu ve diğer %24.33'lük dilimin içinde ise, 4 türün(Syngnathus abaster, Syngnathus acus, Syngnathus typhle ve Nerophisophidion) ?nesli tehdit altında türler listesi?ne ait türlerden olduğu tespitedilmiştir.Çalışmada kullanılan bazı av araçları ve onların tahmin edilenbirim çabaya düşen av verimleri (CPUE); kuzuluk için 102.43 kg/gün,kargılı ağlar için 21.28 kg/operasyon*75m, pinter için 10.82VIkg/gün*100pinter ve uzatma ağları için 4.19 kg/operasyon*100m olarakbulunmuştur. Homa lagününün tahmin edilen birim çabaya düşen avverimleri (CPUE) ise; 2004 yılı için, 27.79 kg/ha, 2005 yılı için, 13.75kg/ha ve 2006 yılı için, 20.94 kg/ha olarak tahmin edilmiştir. Son üç yılınortalaması ise; 20.83 kg/ha'dır.Homa lagünü balıkçılığını geliştirmek için yeni av araçları(sepetler, çemberli kaldırma ağlar ve PVC borular) denenmiş, bu avaraçları ile lagün içerisinde önceden belirlenmiş bir alanda (brush-park)ve bu alanın çevresinde avcılıkları yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Homa lagünü, İzmir Körfezi, Balıkçılık, AvKompozisyonu, Birim çabaya düşen av verimi(CPUE), Brush-park. This study was conducted in order to estimate the present status offishery in Homa Lagoon, which belongs to Ege University Faculty ofFisheries and is used for Educational catch yield, catch compositionpurposes, and determine some of the biological characteristics ofeconomically important species. It was studied between May 2004 andDecember 2006 . At the end of the study, totaly 65 species weredetermined, which were caught with different fisheries devices (fencestrap, trammel nets, veranda net, fyke net and beach seine). Of thedetermined taxa, 37 species belong to Osteichtyes, 15 to Gastropoda, 10to Crustacea, 2 to Chondrichtyes and one to Cephalopoda. 28 of 37Osteichtyes species, namely 75.67% of them, were economicallyimportant and among the remaining ones, 24.33% of them, 4 of them(Syngnathus abaster, Syngnathus acus, Syngnathus typhle and Nerophisophidion) are in ?red-list of threatened species ?.Some of the fishing gears and their catch per unit effort (CPUE)values were determined as follows: 102.43 kg/day for fences trap, 21.28kg/operation*75m. for veranda nets, 10.82 kg/day*100fyke net for fykenet and 4.19 kg/operation*100m. for trammel nets CPUE yield values ofHoma Lagoon are as follows; 27.79 kg/ha for 2004, 13.75 kg/ha for2005, and 20.94 kg/ha for 2006, respectively. The mean value over thelast three years is 20.83 kg/ha.In order to improve the fishery in Homa Lagoon, new catch tools(fish pots, hand lift net and PVC pipes) were tested in a place which ispreviously selected and named as Brush-park and catching wereperformed around Brush-park.Keywords: Homa Lagoon, İzmir Bay, Fishery, Catch composition, CatchPer Unit Effort (CPUE), Brush-park 153

IV ÖZET BALIK CEZBEDİCİ DÜZENEKLER (FAD'Ier) ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR ACARLI, Deniz Yüksek Lisans Tezi, Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı Tez yöneticisi: Doç.Dr. Ali KARA Aralık 1998 55 sayfa Bu çalışmada cezbedici kısmı 3 farklı materyalden oluşturulan (Palmiye, Branda ve Ağ) Balık Cezbedici Düzenekler araştırılmıştır. Çalışma izmir ili, Urla ilçesi sınırlan içinde yer alan Karantina Adasında gerçekleştirilmiştir. 3 farklı FAD 8-10 m sularda ve kıyıya 200 m uzaklıkta plana göre yerleştirilmiştir. Çalışmada FAD'Ier atılmadan önce, balık türlerinin kompozisyonunu tespit etmek için, çeşitli göz genişliğine sahip monoflament ve multiflament uzatma ağlan, ortasu uzatma ağlan, yemli çapariler, sepet ve görsel sayım metotlarından point-count (nokta-sayım) (Bortone ve ark (1989)) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada ağlar için dönek yöntemi kullanılmıştır. FAD civannda Görsel Sayım Metodu ile tespit edilmiş en yoğun türler sırasıyla Atherina boyeri, Diplodus annularis, Trachurus trachurus, Loligo vulgaris yumurtaları, D. vulgaris ve Labrus spp. olarak bulunmuştur.Araştırma bulgularına göre, 3 İstasyonda toplam 14 familya ya ait 34 tür gözlenmiştir. Görsel Sayım Metodu ile tespit edilen balıkların % 43.9'i Ağ-tip FAD'i tercih ettikleri bulunmuştur. Onu sırasıyla % 34.9 ve % 21. 1 ile Palmiye ve Branda tip FAD takip etmiştir. Anahtar kelimeler: Balık Cezbedici Düzenekler, FADs, Yapay Habitatlar, Görsel Sayım Metodu. V ABSTRACT INVESTIGATIONS ON FISH AGGREGATING DEVICES (FADs) ACARLI, Deniz Thesis of Msc, Department of Fisheries and Processing Technology Supervisor: Ass.Prof.Dr. Ali KARA December 1998, 55 pages In this study, Fish Aggregating Devices (FADs) which consist of three different aggregating parts (Hammock, palm, net) were investigated. This study carried out Karantina Island in border of Urla city Izmir Prefecture. Three (fish aggregating devices) were deployed at 200 m distance from coast and in 8-10 m of water. In this study, before the FADs are deployed in order to determine the fish species composition in the area monofilament and multifilament trammel nets which have the different mesh size, mid-water nets, trolling line with food and point-count (Bortone et. al., 1989) visiual census methods were used. The nets have been casted on the sea during the sun down by night and collected during the sun rise by day. A total of 14 families and 34 species of fishes was observed at three station. Around FADs species of fish determined, with visiual census methods, as required: Atherina boy eri, Diplodus antmlaris, Trachurus trachums, roe oîLoligo vulgaris, D. vulgaris ve Labrus spp.As a result of this study, around FADs fishes have prefered that with 43,9 % net-type FAD and as required with 34,9 % and 21,1 % palm and hammock-type FAD have been determined. Keywords: Fish Aggregating Devices, FADs, Artificial reefs, Visiual Census Methods. 55

w ÖZET KARADENİZ BÖLGESİ ORTASU TROL BALIKÇILIĞI ÜZERİNE BİR ÖN ÇALIŞMA AYAZ, Adnan Yüksek Lisans Tezi,Su Ürünleri Anabilim Dalı Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Ali KARA ' Eylül 1998, 59 Sayfa Karadeniz dünya denizleri içerisinde ikinci derece verimli denizlerdendir. Türkiye deniz balıklan üretiminin %70' i bu denizden elde edilmektedir.bu üretimin büyük bir bölümünü pelajik balıklar teşkil etmektedir. Bu çalışmada, Karadeniz'de pelajik balıklar avcılığında yeni uygulanmaya başlayanortasu trol takımları incelenmeye başlamıştır. İncelemenin sonucunda; bölgeye ilk 1978 yılında italyadan getirildiği ve şu anda, kış aylarında, tahmini olarak 100'ü aşkın teknenin ortasu trol balıkçılığı yaptığı saptanmıştır. Bölgede kullanılan ortasu trol ağlarının yapılarında, İtalyan ağlarına göre bazı teknik yapı farklılıkları olmasına karşın, ağların genelinde italyan ağlarının özellikleri görülmektedir. Operasyonda kullanılan teknelerin güverte üstü mekanizasyonları ve elektronik cihazları, modern ortasu trol balıkçılığına göre eksik olduğu saptanmıştır. Bunun yanında ortasu trol balıkçılık operasyonları sonucunda Hamsi {Engraulis encrasicolus) ve az miktarda Mezgit (Merlangius merlangus merlangus) balığı yakalandığı gözlenmiştir. Yakalanan Hamsi balıklarının 7 cm boyundan 15 cm boyuna kadar dağılım gösterdiği ve ortalama 11.09 cm boyunda oldukları yapılan ölçümler sonunda bulunmuştur. Mezgit balıklarına ait boy gurubu ise 8.5 cm boyundan 22 cm boyuna kadar ve ortalama 13.3 cm boyunda oldukları tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ortasu trolü, Karadeniz, Hamsi V ABSTRACT A PRELIMINARY STUDY ON MIDWATER TAWLS IN THE BLACK SEA AYAZ, Adnan Msc, in Fishery Faculty Supervisor: Ass. Prof. Dr. Ali KARA September, 1998 The Black Sea is classed as a second level sea for productivity. Seventy percent of Turkey's total marine fish production comes from the Black Sea. The Pelagic fish make up the majority of the total marine fish production. In this study, the mid-water trawl was examined fishing equipments, currently being used in the Black Sea. In 1978, the mid- water trawl fishing approach was introduced from Italy to the fishermen of the Black Sea. Currently, during winter, there are 100 mid water- trawlers in operation. When we compare the Black Sea, mid-water trawl nets to the Italian mid-water trawl nets there are some small technical differences but in general they are similar. When we compare the Black Sea trawls with the modern trawls, we discover that they are of a lower standard mechanically and electronicly. Despite there inferior equipment, the Black Sea mid-water trawls, still catch large amounts of Anchovies, and other species such as Whiting and Blue Fish. In this study, The length of the Anchovies and the Whiting caught was measured. It was discovered that the minumum length an Anchovie was 7cm and the maximum length was 15cm and average length was 11.09cm. Respectively, it was found that the minumum length of a Whiting was 8.5 and the maximum length of a Whiting 22 and average length was 13.3. Keywords : Midwater trawl, Black Sea, Anchovy 59

Bu tezde Japonya, Filipinler, Endonezya, v.b. gibi Uzak doğu Ülkelerinde başarılı bir şekilde uygulanmakta olan Kaldırma Ağı kullanılarak çeşitli avcılık denemeleri yapılmış ve verimliliği tespit edilmeye çalışılmıştır. Kaldırma Ağlar ile genelde Kupes {Boops boops), İstavrit {Trachurus trachurus), Sarpa {Sarpa salpa) İzmarit (Spicara smaris), Kefal (Chelon labrasus), gibi balıklar yakalanmaktadır. Ayrıca kafadan bacaklılardan Kalamar (Loligo vulgaris), eklem bacaklılardan Yengeçlerde (Maia verricosa), yakalanabilmektedir. Kaldırma Ağların en büyük özelliği Işık ve yem kullanarak yakalanacak balığı cezbetmeye dayalıdır.Bu tezdede 800 wattlik ışık kaynağı ve 220 volt AC kullanılmıştır. Gündüz yapılan denemelerde balıklan cezbetmek için Yem kullanarak, ses çıkararak ve suya çeşitli materyaller atarak Balıkların ilgisi çekilmeye çalışılmış, Gece ve Gündüz yapılan avcılıklar arasındaki verimlilik karşılaştınlmıştır. Anahtar Kelimeler : Kaldırma Ağı, Çökertme Ağı, Kepçe ve Daldırma Ağlar, Balıkların cezbedilmesi In this study, various trials had been done with liftnet, which is used with sucsess in Japanese, Philiphines, Endonesia, etc. and catchabilitiy had been tried to established. In generally fish like Bogue {Boops boops), Horse, makarel {Trachurus trachurus), Salema {Sarpa salpa), Mullet {Chelon labrasas) catch with liftnet. On the other hand Squids {Loligo vulgaris) and Craps (Maia verricosa) could be catched from cephalapods and Crustacea. The biggest charasteristic of liftnet is attract the fish by using light and bait. In this study 800 watt light and 220 V AC electricity was used in the night. In the day time fish had been tried to attract by using bait, making voice and throwing several material to the water. After that the, productivity had been chomparensioned between fishing in the night and in the day time. Key Words: Liftnet, Dipnet, Scoop net, Fish Attractive and Fishing with light. 52

IV ÖZET İZMİR KÖRFEZİMDE TİRSİ (Alosafallax nilotica Geoffroy Saint - ffilaire, 1808) BALI?I AVCILI?INDA KULLANILAN 23-24 mm A? GÖZ AÇIKLI?INA SAHİP GALSAMA A?LARINDA SEÇİCİLİK DENEMELERİ HÜSNÜO?LU, Nuray Yüksek Lisans Tezi, Su ürünleri Fakültesi Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Ali KARA Ağustos 1996, 47 sayfa Bu çalışmada, Tirsi Balığı avcılğında kullanılan 23-24 mm ağ göz açıklığına sahip galsama ağlarının seçicilik özelliHerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kullanılanan ağların göz açıklıkları farklı diğer tüm özellikleri aynıdır. Çalışma 15.04.1996 - 15.06.1996 tarihleri arasında 4 istasyonda gerçekleşmiştir. Ağların seçiciliği, balık boyu - ağ gözü açıklığı ilişkisinden yararlanılarak bulunmuştur. Seçicilik özellikleri ve eğrileri Holt (1963) Metod'u kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Tirsi Balığının 23 mm ve 24 mm ağlar için optimum yakalama boyu sırasıyla 20.62 cm ve 21.51 cm olarak bulunmuştur. Çalışma sonucunda, 24 mm göz açıklığındaki ağların 23 mmTik ağlara göre daha seçici olduğu saptanmıştır. Anahtar kelimeler: Galsama ağlan, seçicilik, tirsi balığı ABSTRACT SELECTIVITY EXPERIMENTS ON GILLNETS WHICH HAVE 23-24 mm MESH SIZE USED IN TWAITE SHAD {Alosafallax nilotica Geoffroy Saint - Hilaire, 1808) FISHING IN IZMIR BAY HÜSNÜO?LU, Nuray MSc, Faculty of Fisheries Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Ali KARA August 1996, 47 pages In this study, gillnets which have 23-24 mm mesh size used Twaite shad fishing was tried to determine pecularity of their selectivity. Although mesh size of used nets are different other characteristics are the same. The study was made between 15 th April 1996 and 15 * June 1996 at 4 stations. The selectivities of the nets was found from the relationship between fish- length and mesh size. The selectivity characteristics and curves was become true using method which was improved by Holt in 1963. The optimum catch lenght for Twaite shad was found 20.62 cm and 21.51 cm respectively 23 - 24 mm nets. As a result in this study, the nets which have 24 mm mesh size is determined more selective than 25 mm ones. Keywords: Gillnets, selectivity, Twaite shad. 41