Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2012, Günümüzde gelişen bilgi ve teknoloji aracılığıyla rekabet gittikçe artmaktadır. Bu rekabet şartlarında işletmelerin var olabilmesinin ön koşulu daima bu gelişmeleri takip etmek ve bunları yakalayabilmektir. Bu rekabet ortamında işletmeler müşterilerinin iyi kalite, düşük fiyat ve kısa teslim süresi beklentilerini hızla karşılayabilmek, daha fazla çesit üründen daha küçük miktarlarda verilen ve anlık olarak degiştirilen taleplere uyum sağlamak zorundadırlar. İşletmelerde doğru bilgiye hızlı bir şekilde ulaşarak doğru kararların verildiği etkin bir bilgi yönetimini sağlayan ERP sistemlerini kullanmaları gün geçtikçe yaygınlaşmıştır. ERP sistemleri, işletmelerde tek bir veri tabanı kullanılarak entegre bir biçimde bilgi paylaşımlarını organize eder ve farklı bölümlerde çalışanların bilgilere eş zamanlı olarak ulaşmasını sağlar. Diğer taraftan işletmeler, üretimde de en az kaynak kullanımıyla, en kısa zamanda, en ucuz ve hatasız üretimi, en az israfla yapmayı temel prensip edinen yalın üretim yaklaşımını benimsemek gerektiğinin bilincindedirler. Yalın üretim sayesinde işletmelerde, israflar azaltılarak, süreçler yeniden tasarlanıp, yalın üretim teknikleri ve yöntemleri kullanılarak, maliyetler düşürülerek işletmelere kazanç sağlama fırsatı yaratılmaktadır. Yan sanayi sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde ana sanayi firmaların da itici gücü etkisiyle, bilgi akışını ve yönetimini sağlamak adına ERP sistemleri, hatasız ve zamanında üretim adına da yalın üretim gün geçtikçe önem kazanmakta, işletmelerin bilinçlenerek ve yatırım yaparak ERP kullanımları ve yalın üretimi benimsemeleri artmaktadır. Bu çalışmada, ERP ve yalın üretimin yan sanayide faaliyet gösteren firmalarda önem kazanması ve yaygınlaşması nedeniyle, beyaz eşya yan sanayi sektöründe ERP sistemleri ile yalın üretim uygulamalarını incelemek, ERP kullanımı ve yalın üretim işleyişi arasında ilişki olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır. Uygulamalı olarak da analiz edilerek sonuç almak istenmiştir. Otomobil yan sanayi sektörü ile beyaz eşya yan sektöründe ERP kullanımı ve yalın üretim tekniklerinin kullanımının olgunluk düzeylerini kıyaslamak hedeflenmiştir. Araştırma kapsamında anket yöntemi kullanılmış ve beyaz eşya yan sanayi sektöründe faaliyet gösteren 53 işletme ile görüşülmüş, elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS programından yararlanılmıştır. Yapılan bu çalışma ile ERP sistemini kullanan işletmelerin ERP kullanımından memnun oldukları ve orta düzeyde ERP modüllerini etkin kullanmakta olduğu görülmektedir. Yapılan analizler ile beyaz eşya yan sanayi sektöründe faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli işletmelerde, finansal işlemler olarak genel isimlendirilebilecek satın alma, maliyet, muhasebe, satış modüllerinin kullanım oranlarının yüksek olduğu sonucu çıkmıştır. Araştırmada bunu takiben, üretim planlama ve malzeme yönetimi olarak gruplandırılabilecek, üretim yönetimi, planlama, stok yönetimi ve ürün ağacı gibi modüllerin kullanımı da oldukça yüksek düzeyde çıkmıştır. Araştırmada, ERP sistemi kurulumu sırasında ERP sisteminin işletmeye tam entegrasyonunda ve bölümlerin geleneksel hale gelmiş politika ve prosedürlerinin değiştirilmesinde zorlandıkları sonucu elde edilmiştir. ERP sistemi ile aktivitelerin gerçekleştirilmesi ve departmanlarda iş yapan çalışanların eski iş yapış şekillerinden vazgeçmelerin de kısmen de olsa zorlandıkları görülmüştür. Araştırma da bir diğer ERP ile ilgili yapılan analizde, ERP sistemi kurulumu sonrası en çok faydanın iş takibinin kolaylaşması, tek platformda verilen toplanması, dokümantasyon ile raporlamanın düzenli yapılması ve işletme içerisinde iletişimi arttırmak konusunda sağlandığı görülmüştür. Analize katılan işletmelerde yalın üretim uygulamaları arasında hücresel imalat uygulamalarının en çok uygulama oranına sahip olduğu sonucu çıkmıştır. Bunun yanı sıra 5S ve TPM uygulamalarının da diğer yalın üretim tekniklerine nazaran daha etkin olarak kullanılmakta olduğu görülmüştür. Kanban ve SMED uygulamaları kısmen uygulanmakta ya da hiç uygulanmamaktadır. Genel değerlendirme yapılacak olursa beyaz eşya yan sanayi sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde yalın üretim uygulamaları olgunluk seviyesi çok yüksek değildir. Uygulamaların kısmen de olsa işletmede varlığı mevcuttur ama verimi düşüktür. Beyaz eşya sektörüne dair elde edilen bu sonuçlar araştırmanın sonucunda aynı anket yöntemiyle otomotiv sektöründen elde edilen veriler ile analiz edilerek kıyaslanmıştır. Sonuçlara göre, ERP sistemini kullanmaktan duyulan memnuniyet, ERP kullanım oranı, ERP sisteminden sağlanan fayda ve ERP sistemi kurulumu sırasında yaşanılan zorluklar bakımından iki sektör arasında benzer sonuçlar elde edilmiş, büyük bir farklılık görülmemiştir. İki sektör arasında yalın üretim uygulamaları için yapılan analiz sonuçlarında ise, aralarında çok yüksek oranlarda uygulama farklılığı olmadığı görülmüştür. 5S, TPM ve hata çözümü-önleyici teknikler uygulamalarında otomotiv sektörünün az bir farkla daha iyi olduğu, diğer SMED, Kanban, hücresel imalat uygulamalarında beyaz eşya sektöründeki uygulamalar ile arasında büyük bir farklılık olmadığı sonucu elde edilmiştir. Genel olarak yalın üretim araçlarının otomotiv sektöründe az bir oranla olsa da beyaz eşya sektörüne göre daha iyi bir olgunluk düzeyinde uygulandığı sonucu elde edilmiştir. Bu yalın üretim kavramının otomotiv sektöründe ortaya çıkışı ile ilişkilendirilmiştir., Today, competition is increasingly growing through information and technology. The most important condition for existence of the companies is to follow these developments and always catch them. In this competitive environment, the companies must meet the expectations of their customers which are good quality, low price and they must suit the demands of small amounts and changing demands quickly short delivery time. ERP sistems using which provide to reach the right information quickly and give the right decisions is increasingly widespread in companies. ERP systems organize integrated information shares by using a single data base and provide that the employees from different departments reach the information at the same time. On the other hand, the companies are aware of the need to adopt lean manufacturing approach whose basic principles are the least resource use, the less waste, the cheapest and faultless production in their production systems. Thanks to lean manufacturing, the opportunity to make some money is created by reducing wastes, re-designed processes and reduced costs in companies using lean manufacturing techniques and methods. ERP systems to provide and manage the flow of information and lean production to provide accurate and timely production become important day by day in companies operating sub industrial sectors by the main industries effect of driving force. Also, ERP systems using and the adoption of lean production increases because the companies are becoming conscious and investing in their systems. Large-scale enterprises, which is the main industry group, the ERP and lean manufacturing practices are used more commonly than small and medium-sized enterprises. Small and medium-sized companies which are in the supplier industry work with the large large companies to do business and make profit, so they need to use ERP and lean manufacturing techniques in their compaines to compete. Business performance is affected positively by managing information, planning and data acquisition in large-scale companies. They want the same performance in thiar supplier companies. So the supplier companies have to use software systems in their system to response the main companies expectations. The main companies are the driving force for the small and medium-sized companies which are in the supplier industry. In this study, the purpose is to examine ERP systems and lean manufacturing practices in white goods industry and to investigate whether the relationship between the use of ERP and lean manufacturing operations. Because ERP and lean manufacturing become important and widespread in companies operating in the supplier industry. In this study, application is made by questionnaire survey and the results are analyzed. Finally it is aimed to compare the levels of maturity of the use of ERP and lean production techniques between automobile supplier industry and white goods supplier industry. In the study, firstly research and studies in the literature were analyzed. The use of ERP system implementation and lean manufacturing techniques were investigated. Questionnaire was prepared. After the companies operating in the white goods industry have been visited both by telephone and e-mail to learn the usage of ERP system, lean manufacturing practices of patterns on behalf of the businesses were asked what their actions. 14 modules were categorized in questionnarie for the ERP system. The modules are the basic modüles for the companies activites such as sales, planning, accounting, product tree, maintenance management, quality management. Enterprises that use ERP system were analyzed with questionnaire results to reach which module is used in their ERP systems and how much efficient use of the system and how much of the activities carried out through the ERP system. Operational challenges faced by adapting the system was questioned during the installation of the ERP system to get some ideas on this subject. The level of realization of the objectives by the ERP system have learned with questionnaire. In the last part of the survey, SMED, Kanban, TPM, cellular manufacturing, and levels of error prevention techniques which are the lean manufacturing techniques has been questioned to reach the usage of them in their production systems. The questions were asked to the persons who are relevant and competent in the production department of the company. The survey results were evaluated by using the methods of statistical analysis and the results have been obtained. The use the ERP system modules in the companies has been investigated with the relationship between lean production practices. The results were compared the responses given to questionnaire between the in white goods supply industry and the automotive supply industry Within this research, questionnaire survey method was used and 53 companies which are in white goods supplies industry have been interviewed. SPSS program was used to analyze data obtained. In this paper, The companies using the ERP system are satisfied with the use of it and they use ERP modules moderately active in their systems. It was found that purchase, cost, accounting and sales modules which are named as “financial transactions” rates of use is high in small and medium-sized enterprises (SMEs) operating in white goods supplier industry. In addition, production management, planning, inventory management and product tree modules which are named as “production planning and materials management” has a very high level of use in these companies in this study. In the study, the companies were forced on full integration and operation of the ERP system and changing policies or procedures that become traditional in departments during installation of the ERP system. Also, they were forced partially to perform activities by the ERP system and to give up old forms of doing business by employees. On the other analysis about ERP of the research is about the benefits of the ERP sistems for the companies. After installation the ERP system, the most benefits from ERP system are to make monitoring of business easily, the collection of the data in a single platform. It has been seen to improve communication within the business and documentation and reporting is done regularly when they use ERP systems. In this study, cellular manufacturing applications have the highest application rate in lean manufacturing methods in the companies that are participated in the analysis. In addition, 5S and TPM practices are used a little effective in the companies. Kanban and SMED applications are implemented partially or never implemented. According to overall evaluation of the study, lean manufacturing practices are not very high level of maturity in companies operating in white goods supplier industry. Lean manufacturing practices are at least partly, but low yield. At the end of the study, the results obtained on the white goods supplier industry were compared with the data obtained on the automotive supplier industry by the same questionnaire survey method. According to this analysis results, similar results were obtained between the two industries for the satisfaction about the use of the ERP system, ERP usage rate, benefits provided by the ERP system and the difficulties experienced during installation of the ERP system are similar in two supplier industries. A major difference was not observed between the white goods supplier industry and the automotive supplier industry for ERP results. The analysis results for lean manufacturing practices in the automotive supplier industry was not very different from the white goods supplier industry. There is no difference for rates of application in lean manufacturing. It is said that 5S, TPM, and error solution-preventive techniques are better with a small difference in the automotive supplier industry than the white goods supplier industry. According to the results, there is no difference between two supplier industries in SMED, kanban and cellular manufacturing applications. In general, lean manufacturing tools are applied a rate of less better level in automotive supplier industry than the white goods supplier industry. This is associated with that the concept of lean production has emerged in the automotive industry., Yüksek Lisans, M.Sc.