Search

Bu çalışmanın amacı 8. sınıf “Küresel Isınma, Sürdürülebilir kalkınma ve Biyo-teknoloji” sosyobilimsel konularının örnek olay destekli istasyon tekniği kullanılarak işlenmesinin öğrencilerin akademik başarısına ve fen dersini öğrenmeye yönelik motivasyonlarına etkisini araştırmaktır. Araştırma, 2017-2018 eğitim öğretim yılının bahar döneminde Doğu Anadolu’nun yaklaşık 20.000 nüfuslu bir ilçesinin 2 ortaokulunda okuyan 71 öğrenciden oluşan 8. Sınıf öğrencileriyle gerçekleştirildi. Araştırmada nitel ve nicel olarak toplanan verileri içeren karma yöntem seçildi. Nicel araştırmada veri toplama aracı olarak Sosyobilimsel Konular Başarı Testi (SBT) ve öğrencilerin öğrenmeye yönelik motivasyonlarını ölçmek amacıyla Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği (FMÖ) kullanıldı. Yapılan çalışmayı öğrenci görüşleri ve yorumlarıyla desteklemek amacıyla nitel araştırma yöntemi olan yapılandırılmamış görüşme tercih edildi. Araştırma sürecinin başında deney ve kontrol gruplarına SBT ve FMÖ testleri ön test, derslerin bitiminde ise son test olarak uygulandı. SBT ve FMÖ ön test ve son test veri sonuçları istatistiksel programlarla analiz edilmiştir Araştırmanın sonucunda; sosyobilimsel konularının örnek olay destekli istasyon tekniği kullanılarak işlenmesinin öğrencilerin akademik başarılarını ve fen dersini öğrenmeye yönelik motivasyonlarını olumlu etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca yapılan görüşmeler, öğrencilerin uygulamayı faydalı, eğlenceli, dikkat çekici ve kalıcı bulduklarını göstermektedir., İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET i TEŞEKKÜR iii İÇİNDEKİLER iv ŞEKİLLER LİSTESİ vii TABLOLAR LİSTESİ viii SİMGELER ve KISALTMALAR ix 1. GİRİŞ 1 2. KAYNAK ÖZETLERİ 5 2.1. İstasyon Tekniği ile Yapılmış Yurtiçi ve Yurtdışı Çalışmalar…………….…...5 2.2. Örnek Olay Yöntemi ile Yapılmış Yurtiçi ve Yurtdışı Çalışmalar………….…9 2.3. Sosyobilimsel Konular ile İlgili Yapılmış Yurtiçi ve Yurtdışı Çalışmalar……12 3. KURAMSAL TEMELLER 17 3.1. Sosyobilimsel Konular…………………………………………………….…..17 3.1.1. Sosyobilimsel Konuların Öğretimi 22 3.2. Örnek Olay Yöntemi…………………………………………………………..29 3.2.1. Tarihsel gelişim, tanım ve kapsam 29 3.2.2. Örnek olay türleri 30 3.2.3. Örnek olayın kaynakları 31 3.2.3.1. Hazır örnek olaylar 31 3.2.3.2. Örnek olayları yeniden yazma 32 3.2.4. Örnek olay yönteminin kullanılmasında dikkat edilecek noktalar 32 3.2.5. Örnek olay yönteminin uygulanması 33 3.2.6. Örnek olay yönteminin üstün yönleri ve sınırlılıkları 34 3.2.6.1. Örnek olay yönteminin üstün yönler………………………………34 3.2.6.2.Örnek olay yönteminin sınırlılıkları………………………………..35 3.3. İstasyon Tekniği ………………………………………………………….……35 3.3.1. İstasyon tekniğinin tanımı ve özellikleri 35 3.3.2. İstasyon tekniğinin tarihsel kökeni ve etkilendiği yaklaşımlar 37 3.3.3. İstasyon tekniği çeşitleri 38 3.3.4. İstasyon tekniğini aşamaları 40 3.3.4.1. Hedeflerin belirlenmesi 41 3.3.4.2. Ön hazırlık ve planlama 41 3.3.4.3. Grupların oluşması 41 3.3.4.4. Etkinliklerin oluşması 42 3.3.4.5. Zamanlama 42 3.3.4.6. Değerlendirme 43 3.3.5. İstasyon tekniğinin kullanılmasında dikkat edilecek noktalar 43 3.3.6. İstasyon tekniği ile öğrenmenin üstün yönleri ve sınırlılıkları 44 3.3.6.1. İstasyon yönteminin üstün yönleri 44 3.3.6.2. İstasyon yönteminin sınırlılıkları 44 4. METERYAL ve YÖNTEM 46 4.1. Araştırma Yöntemi……………………………………………………………46 4.2. Çalışma Grubu………………………………………………………………...47 4.3. Veri Toplama Araçları………………………………………………………...48 4.3.1. Sosyobilimsel konular başarı testi (SBT)………………………………...48 4.3.2. Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği (FMÖ)……………………….51 4.4. Uygulama Süreci……………………………………………………………...51 4.5. Derse Hazırlık ve Uygulama Aşamaları……………………………………....53 5. ARAŞTIRMA BULGULARI 56 5.1. Sosyobilimsel Konular Başarı Testinden (SBT) Elde Edilen Bulgular……….56 5.2. Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeğinden (FMÖ) Elde Edilen Bulgular57 5.2. Nitel Verilerden Elde Edilen Bulgular………………………………………...59 6. SONUÇLAR, TARTIŞMA ve ÖNERİLER 65 6.1. Araştırma Bulgularına Yönelik Sonuçlar……………………………………..65 6.1.1. Sosyobilimsel konular başarı testinden (SBT) elde edilen bulgulara ilişkin sonuçlar 65 6.1.2. Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeğinden (FMÖ) elde edilen bulgulara ilişkin sonuçlar 67 6.1.3. Nitel verilerden elde edilen bulgulara ilişkin sonuçlar 69 6.2. Öneriler………………………………………………………………………..74 KAYNAKLAR 76 EKLER 91 EK-1 Sosyobilimsel Konular Başarı Testi (SBT)…………………………………...91 EK.2: Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği………………………………...96 EK-3 Öğrenci Çalışma Kağıtları………………………………………………….…97 EK-4 Tez İzin Belgesi……………………………………………………………...125 EK-5 Çalışmalara İlişkin Fotoğraflar……………………………………………....128 EK-6 Akademik Yayınlar…………………………………………………………..135 EK-7 Etik Kurul Kararı………………………………………………………….....136 ÖZGEÇMİŞ 137

Bu araştırmanın temel amacı; öğrenme istasyonlarının öğrencilerin astronomi konusundaki akademik başarılarına ve astronomiye karşı tutumlarına etkisini belirlemek ve literatüre astronomi eğitimi için alternatif bir yöntem sunmaktır. Araştırmadakarma yöntem kullanılmış ve öğrenci görüşmeleri desteklenmiştir. Araştırma 2015- 2016 eğitim öğretim döneminde Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan bir ortaokulda öğretim gören 98 yedinci sınıf öğrenci ile yürütülmüştür. Öğrencilere uygulama öncesindeAstronomi Başarı Testi (ABT) ve Astronomi Tutum Ölçeği (ATÖ) ön test olarak uygulanmıştır. Yedinci sınıf fen bilimleri dersi içerisindeki astronomi konuları deney grubu ile öğrenme istasyonları yardımıyla, kontrol grubundaki öğrencilerle MEB’in ön gördüğü ders kitabında yer alan etkinlikler takip edilerek işlenmiştir. ABT ve ATÖ deney ve kontrol gruplarınaön test- son test olarak uygulanarak t testi ile analiz edilmiştir. Araştırmada deney ve kontrol gruplarının ABT son test puanları arasında anlamlı bir farklılık belirlenmişken, ATÖ son test puanları arasında deney grubu lehine bir artış olmasına rağmen bu farkın anlamlı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. İstasyon Gözlem Formu (İGF) ile elde edilen verilere göre öğrenciler öğrenme istasyonlarını; astronomi konuları için faydalı, eğlenceli, kolay öğrenmeyi sağlayan bir teknik olarak görmektedirler.