Search

In this study, it is aimed to examine the relationship between these three variables at school level, namely the instructional leadership behavior of school principals, teacher collaboration and collective responsibility levels of teachers, and the academic achievement of secondary school students. The research is a relational descriptive study. This research consisted of 400 teachers from 35 public secondary schools located in nine districts of Ankara in the 2019-2020 and 2020-2021 academic year and the academic achievement scores of 1246 students were used. In the research, "Instructional Leadership Scale", "Teacher Collaboration Scale" and "Collective Responsibility Scale" were used. Teachers' opinions about the variables were presented as mean and standard deviation, and whether they differ according to some demographic variables was determined by t-test and one-way ANOVA. Also, Pearson product-moment correlation coefficient was calculated to examine the relationships between variables. In the study, hierarchical linear modeling (HLM) technique was used to determine the relationships between dependent and independent variables. As a result of the study, teachers' perceptions of instructional leadership, teacher colloboration and collective responsibility are at high level. While the instructional leadership behaviors have the highest mean in defines the school mission dimension, the behaviors in the dimension of manages the instructional program have the lowest mean. When the opinions of the teachers about the variables within the scope of the study are examined according to demographic variables, it is determined that there is a significant difference according to their gender, marital status, education level, seniority, and tenure at school. According to another finding, moderately positive and significant relationships are found between teachers' perceptions of instructional leadership, teacher colloboration, and collective responsibility. When the variables at school level that affect students 'academic achievement are examined, it is seen that maintaining high visibility function of instructional leadership and the perceptions of teachers' colloboration and collective responsibility have a direct and significant effect. Bu araştırmada, öğretmen görüşlerine göre okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları, öğretmenlerin mesleki işbirliği ve kolektif sorumluluk düzeyleri olmak üzere okul düzeyindeki bu üç değişkenin ortaokul öğrencilerinin akademik başarısı ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmaya 2019-2020 ve 2020-2021 eğitim ve öğretim yılında Ankara’nın dokuz ilçesinde bulunan toplam 35 resmi ortaokuldaki 400 öğretmen katılmış ve 1246 öğrencinin akademik başarı puanları kullanılmıştır. Araştırmada “Öğretim Liderliği Ölçeği”, “Mesleki İşbiliği Ölçeği” ve “Kolektif Sorumluluk Ölçeği” kullanılmıştır. Öğretmenlerin değişkenlere ilişkin görüşleri ortalama ve standart sapma biçiminde sunulmuş ve bazı demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermemesi durumu t-testi ve tek yönlü ANOVA ile tespit edilmiştir. Ayrıca, araştırmanın değişkenleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Araştırmada, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesinde hiyerarşik lineer modelleme (HLM) tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin öğretim liderliği, mesleki işbirliği ve kolektif sorumluluğa ilişkin algıları yüksek düzeyde bulunmuştur. En yüksek ortalamaya sahip öğretim liderliği davranışları okul misyonunun tanımlanması boyutunda gözlenirken, öğretim programının yönetilmesi boyutundaki davranışlar en düşük ortalamaya sahiptir. Öğretmenlerin araştırma kapsamındaki değişkenlere ilişkin görüşleri demografik değişkenlere göre incelendiğinde, cinsiyetine, medeni durumuna, eğitim düzeyine, kıdemine, okuldaki görev süresine göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Diğer bir bulguya göre öğretmenlerin öğretim liderliği, mesleki işbirliği ve kolektif sorumluluğa ilişkin algıları arasında orta düzeyde pozitif yönlü anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Öğrencilerin akademik başarısı üzerinde etkili olan okul düzeyindeki değişkenler incelendiğinde öğretim liderliğinin görünür olma işlevi ile öğretmenlerin mesleki işbirliği ve kolektif sorumluluk algılarının doğrudan ve anlamlı etkisi olduğu görülmüştür.

In this study; it was aimed to analyse the studies, conducted between the years of 2009 and 2019 on the misconceptions at the level of secondary school, through carrying out descriptive content analysis. With a view to analyzing studies, initially literature review was conducted and studies performed by researchers previously were reviewed. 21 articles, 42 master’s theses and 1 doctoral thesis were deemed suitable. Studies, which were discovered in the course of research, were classified through being analyzed by the utilization of the study classification form, which was developed via drawing on the literature and receiving expert opinion. Study classification form contains the categories of; name, type and authors of the study, source in which the study was published, relevant learning domain, title and sampling of the study, magnitude of the sampling, research method and data accumulation tools. In addition to the specified analyses, misconceptions identified in the study were classified and presented in accordance with the learning domains in the Mathematics Curriculum of the Ministry of National Education (2018) and also with the class levels. As a result of the analysis, it has been observed that at the 5th grade number and operations, geometry and measurement, 6th grade number and operations, algebra, geometry and measurement, 7th grade number and operations, algebra, geometry and measurement, data analysis, 8th grade number and operations, algebra, geometry and measurement, probability learning domains were conducted. The misconceptions obtained were given in the research in detail. Bu çalışmada ortaokul seviyesinde 2009-2019 yılları arasında kavram yanılgıları ile ilgili yapılan çalışmaların betimsel içerik analizi yapılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaların incelenebilmesi için öncelikle kavram yanılgıları ile ilgili literatür taraması yapılmış ve geçmişte araştırmacılar tarafından yapılan çalışmalar incelenmiştir. Literatür taraması sonucunda 21 makale, 42 yüksek lisans tezi ve 1 doktora tezi araştırma için uygun görülmüştür. Araştırmada ulaşılan çalışmalar, literatürden yararlanılarak ve uzman görüş alınarak geliştirilen bir çalışma sınıflandırma formu ile analizleri yapılarak sınıflandırılmıştır. Çalışma sınıflandırma formunda çalışmanın adı, türü, yılı, yazarları, yayımlandığı kaynak, ilişkili olduğu öğrenme alanı, konusu, örneklem ve örneklem büyüklüğü, araştırma yöntemi, veri toplama araçları ve veri analiz yöntemi kategorileri bulunmaktadır. Belirtilen analizlere ek olarak çalışmalarda belirlenen kavram yanılgıları, Milli Eğitim Bakanlığı Matematik Dersi Öğretim Programı’nda (2018) yer alan öğrenme alanlarına ve sınıf düzeylerine göre sınıflandırılarak sunulmuştur. Yapılan analizler sonucunda 5. sınıf seviyesinde yalnızca sayılar ve işlemler ile geometri ve ölçme öğrenme alanlarına ilişkin, 6. sınıf seviyesinde sayılar ve işlemler, cebir, geometri ve ölçme öğrenme alanlarına ilişkin, 7. sınıf seviyesinde sayılar ve işlemler, cebir, geometri ve ölçme, veri işleme öğrenme alanlarına ilişkin, 8. sınıf seviyesinde sayılar ve işlemler, cebir, geometri ve ölçme ve olasılık öğrenme alanlarına ilişkin çalışmaların yapıldığı gözlenmiştir. Elde edilen kavram yanılgıları araştırmada detaylı olarak verilmiştir.

Bu çalışmanın amacı, 5. Sınıf Türkçe ders kitabındaki metinleri cümle bilgisi açısından incelemek ve ilkokul seviyesinden ortaokul seviyesine geçen öğrencilerin hangi cümle türleriyle karşılaştıklarını tespit etmektir. Çalışmada nitel araştırma desenlerin durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2017-2018 eğitim öğretim yılında yayınlanmış bütün 5. sınıf Türkçe ders kitapları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise MEB tarafından 2017-2018 eğitim-öğretim yılında ortaokul 5. sınıflarda okutulması uygun görülen, Bilnet matbaacılık tarafından basılan ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitabı' ndan oluşmaktadır. Çalışmanın verileri, içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada, MEB ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerinde yer alan cümlelerin yüklemin konumuna göre, cümlenin yapısına göre, yüklemin türüne göre, cümlenin anlamına göre nasıl bir dağılım gösterdiği incelenmiştir. Araştırmanın bulgularından hareketle, MEB ortaokul 5. Sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerde yer alan cümleler, yüklemin konumuna göre, kurallı cümlelerin devrik cümlelerden daha fazla yer aldığı görülmüştür. Yine MEB ortaokul 5. Sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerde yer alan cümleler, yapısına göre incelendiğinde, birleşik cümlelerin basit cümlelerden, basit cümlelerin sıralı cümlelerden, sıralı cümlelerin bağlı cümlelerden, bağlı cümlelerin eksik ve yarım bırakılmış cümlelerden daha fazla yer aldığı görülmüştür. Aynı şekilde, MEB ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerde yer alan cümleler, yüklemin türüne göre incelendiğinde, fiil cümlelerin isim cümlelerinden daha fazla yer aldığı görülmüştür. Yine MEB ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerde yer alan cümleler, anlamına göre incelendiğinde, olumlu cümlelerin olumsuz cümlelerden daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. The purpose of this study is to examine texts of 5th grade Turkish textbook in terms of syntax and to determine the types of sentences the students passing from primary to the middle school level encountered. The case study design of the qualitative research methods was used in the study. The research population consists of all the texts of 5th grade Turkish textbooks which were approved by the Ministry of Education during the 2017-2018 academic year. The sampling, on the other hand, covers written texts of 5th grade Turkish textbook published by Bilnet publishing. The research data were analysed through content analysis technique. In the study, the distribution of the sentences in the 5th grade Turkish textbook published by MNE publishing was examined according to the place of the verb, syntactical structure, types of verb and meaning of the sentence. According to the research findings, it was observed that sentences of the texts in the textbook were mainly regular and the number of regular sentences was higher than inverted sentences regarding the place of the verb. In terms of syntactical structure, the distribution of sentences were respectively as follows: compound sentences, simple sentences, coordinate sentences, conditional sentences and incomplete sentences. When the sentences were examined according to the type of the verb, it was seen that there were more verbal sentences than noun clauses in the texts. When the texts were examined according to the meaning of the sentences, it was revealed that there were positive sentences than negative sentences. 344

Bu araştırmada, fen bilimleri öğretmenlerinin fen bilimleri laboratuvarı yönetimi yeterliliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nicel araştırma yöntemi ile yürütülen betimsel türde `genel tarama` (survey) modelinde bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini 2018–2019 eğitim-öğretim yılında Bursa ilinin merkez Osmangazi, Nilüfer ve Yıldırım ilçelerinde toplam 176 ortaokulda görev yapan fen bilimleri öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada olasılıklı örneklem seçimi yöntemlerinden tabakalandırma örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubu 53 ortaokulda görev yapan 205 fen bilimleri öğretmeni olarak belirlenmiştir. Araştırmada Çetin (2009) tarafından geliştirilen 47 madde ve 5 alt boyuttan oluşan `Sınıf Yönetimi Yeterlilik Ölçeği`nin `Sınıf yönetimi` ifadesi araştırmacı tarafından `Laboratuvar yönetimi` olarak değiştirilerek veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Laboratuvar yönetimi yeterlilik ölçeğinden elde edilen verilerin analizinde SPSS 20 istatistik paket ve AMOS 23 istatistik paket programlarından yararlanılmıştır.Araştırma sonucunda, fen bilimleri öğretmenlerinin fen bilimleri laboratuvarı yönetimi yeterlilik ölçeğine ait hem genel puanlarının hem de fiziksel düzeni sağlama, öğretim yönetimi, zaman yönetimi, laboratuvar içi ilişkileri düzenleme, davranış geliştirme ve düzenleme alt boyutlarına ait ortalama puanlarının yüksek olduğu görülmüştür. Fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar yönetimi yeterlilik ölçeği alt boyutlarından laboratuvar içi ilişkileri düzenleme boyutunda en yüksek ortalamaya sahip oldukları, fiziksel düzeni sağlama alt boyutunda ise en düşük ortalamaya sahip oldukları görülmüştür. Bunun yanı sıra analizlerden elde edilen sonuçlarda, fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar yönetimi yeterlilik düzeylerinin ölçeğin alt boyutları arasında ve cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılaşma olduğu ancak mesleki kıdem ve yaş değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Ayrıca, araştırma sonucunda fen bilimleri öğretmenlerinin fen bilimleri laboratuvarını en çok 5. sınıflarda, en az ise 8. sınıflarda kullandıkları ancak sınıf düzeylerine göre laboratuvar yönetimi yeterlilikleri arasında fark olmadığı tespit edilmiştir. In this study, it was aimed to determine management competencies of the science teachers at the science laboratory. The research is a descriptive type `general survey` model conducted by quantitative research method. The population of the study is composed of science teachers working in 176 secondary schools in Osmangazi, Nilüfer and Yıldırım districts of Bursa province in 2018-2019 academic year. In the research, stratification sampling method which is one of the probable sample selection methods was used. The sample group of the study was determined as 205 science teachers working in 53 secondary schools. In the research Class Management Proficiency Scale` consisting of 47 items and 5 sub-dimensions developed by Çetin (2009) used as data collection tool but `Class Management` was changed to `Laboratory Management` by the researcher. SPSS 20 statistical package and AMOS 23 statistical package programs were used to analyze the data obtained from the laboratory management competency scale. As a result of the research, it was seen that science teachers' general scores of laboratory management proficiency scale and the average scores of physical order regulation, instructional management, time management, laboratory relations, behavior development and regulation sub-dimensions were high. It was seen that science teachers had the highest average in the laboratory management relations dimension and the lowest average in the physical order sub-dimension. In the research, the results obtained from the analysis showed that there was a significant difference between the sub-dimensions of the scale and the gender variable in terms of laboratory management competence levels of science teachers, but no significant difference in terms of professional seniority and age variables. On the other hand, as a result of the research, it was found that science teachers used the science laboratory in the 5th graders the most and the least in the 8th graders, however it was found that there was no difference between laboratory management competencies according to class levels. 97

Bu araştırma, Ankara İli Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı devlet okullarının ortaokul kademesinde seçmeli ders olarak okutulan Zeka Oyunları Dersi Öğretim Programı hakkındaki öğretmen ve öğrenci görüşlerini belirlemeye yönelik yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Ankara İli merkez ilçelerinde bulunan ortaokullarda görev yapmakta olan Zeka Oyunları Dersi öğretmenleri ve bu dersi seçen öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan okullar, Zeka Oyunları Seçmeli Dersi Programı'nın uygulandığı okullar arasından tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, `Öğretmen Görüşme Formu`, `Öğrenci Görüşme Formu` ve `Öğretmen Anket Formu` kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmenlerin zeka oyunları dersi öğretim programının öğelerine ilişkin görüşlerinin genellikle olumlu olduğu fakat uygulama sırasında çıkan bazı aksaklıklar olduğu görülmüştür. Programın okul ve sınıf ortamında uygulanmasına ilişkin öğretmenlerin; disiplinler arası ilişkilendirmenin yeterince sağlanmaması, öğrencilerin bireysel farklılıklarının tam olarak dikkate alınmaması, haftalık ders süresinin yetersizliği, eğitim almayan öğretmenlere görev verilmesi ve değerlendirme ile ilgili ölçme araçlarının eksik olması konularında sorun yaşadıkları görülmektedir.Programın uygulanmasına ilişkin öğrencilerin; ders materyallerinin sağlanamaması, konu çeşitliliğinin az olması, haftalık ders süresinin yetersizliği, kendi bireysel farklılıklarının tam olarak dikkate alınmıyor olması ve ölçme araçları konularında sorunlar yaşadıkları görülmektedir. Öğretmen ve öğrencilerin görüşlerine bakıldığında aslında her iki grubun da benzer konularda sorunlar yaşadıkları görülmektedir. Zeka oyunları dersinin öğretmen ve öğrenciler tarafından sevilen ve faydası olduğuna inanılan bir ders olduğunu ve eksiklikler giderilirse kazanımlar konusunda daha iyi sonuçlar alınabileceğini söylemek mümkündür. This research has been practiced in order to determine teachers' and students' remarks about the instruction schedule of Intelligent Games, which is taught at secondary school grade as elective course at state schools bounded to the Ministry of Education.Teachers of Intelligent Games Courses, who have been working at secondary schools in central districts in Ankara and students, who chose this course between 2018-2019 constitute the basis of this research. Schools, which took part in this research, has been selected from among schools with stratified sampling method, at which Elective Course Schedule of Intelligent Games were applied. In this research, `Teacher Interview Questionnaire`, Student Interview Questionnaire ` and ` Teacher Questionnaire` have been used as data collection tool. According to the research's results, it has been observed that teachers generally have positive remarks about elements of instruction schedule of Intelligent Games Courses but there are some setbacks while applying. Concerning that the schedule has been applied at school and classroom environment, it has been observed that teachers experienced setbacks about insufficient interdisciplinary association, students' ignored individual differences, insufficient weekly course duration, assigning untrained teachers and deficient quantification materials for evaluation. Concerning the practice of schedule, the students experienced setbacks about insufficient course materials, less subject diversity, insufficient weekly course duration, their ignored individual differences and quantification materials. Considering teachers' and students' remarks, it has been observed that in fact, both groups have same setbacks about same subjects. It is possible to say that Intelligent Games Courses are enjoyed by teachers and students and are believed to be beneficial and if deficiencies are eliminated, then better results about learning outcomes can be obtained. 177

The aim of this study is to examine the relationship between collective teacher efficacy of teachers working in public secondary schools and effective school. To that end, the study asked the opinions of 356 teachers working in public secondary schools in the central districts of Ankara, Turkey during the 2017-2018 academic year. It is highly important how a scientific explanation of the concepts of collective teacher and school efficiency is perceived by educational organizations in Turkish education system. To collect data for exploring the relationship between the variables, the study used “Collective Teacher Efficacy Scale” that was developed by Tschannen-Moran and Barr (2004) and adapted to Turkish by Erdoğan and Dönmez, and “Effective School Scale” developed by Balcı (2002). The data were analyzed by using SPSS software. In the analyses, the study used arithmetic mean, standard deviation, independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation and multiple linear regression analyses. The results of the study indicated that the participants had high collective teacher efficacy. It was found that collective teacher efficacy did not differ significantly among the participants in relation to gender, level of education, work experience in teaching occupation and work experience in their current school. The results of the correlation analyses demonstrated a statistically significant, high positive relationship between collective teacher efficacy and school efficiency. The study came to the conclusion that collective teacher efficacy is a predictor of school efficiency. Öz ii Abstract iii Teşekkür iv Tablolar Dizini viii Şekiller Dizini x Simgeler ve Kısaltmalar Dizini xi Bölüm 1 Giriş 1 Problem Durumu 2 Araştırmanın Amacı ve Önemi 3 Araştırma Problemi 4 Sayıltılar 5 Sınırlılıklar 5 Tanımlar 5 Bölüm 2 6 Araştırmanın Kuramsal Temeli ve İlgili Araştırmalar 6 Kolektif Yeterlik Kavramı 6 Kolektif Yeterliğin Öncülleri / Belirleyicileri 8 Kolektif Yeterlik Kaynakları 8 Kolektif Öğretmen Yeterliği Kavramı 10 Kolektif Öğretmen Yeterliğinin Bileşenleri 11 Kolektif Öğretmen Yeterliği Modeli 13 Kolektif Yeterlilik ve Kolektif Öğretmen Yeterliği İle İlgili Yapılmış Çalışmalar 14 Etkili Okul Kavramı 16 Etkili Okulun Özellikleri 18 Etkili Okulun Bileşenleri 20 Okul Yöneticisinin Liderliği 20 Etkili Okulda Öğretmen 23 Etkili Okulda Program-Öğrenme Süreci ve Öğrenci 24 Etkili Okulun Kültürü ve Öğrenme İklimi 26 Etkili Okulda Çevre ve Aileyle İlişkiler 28 Etkili Okulun Ölçülmesi 29 Etkili Okul Modelleri 32 Etkili Okul İle İlgili Yurt İçinde ve Yurt Dışında Yapılan Çalışmalar 35 Bölüm 3 42 Yöntem 42 Araştırmanın Yöntemi 42 Araştırmanın Evreni ve Örneklemi 42 Katılımcılara ilişkin Demografik Bilgiler 45 Katılımcıların Cinsiyet Değişkenine Göre Dağılımları 46 Katılımcıların Eğitim Düzeyi Değişkenine Göre Dağılımları 46 Katılımcıların Bulundukları Okullardaki Hizmet Süresi Değişkenine Göre Dağılımları 47 Katılımcıların Öğretmenlikte Geçirdiği Hizmet Süresi Değişkenine Göre Dağılımları 47 Veri Toplama Süreci 48 Veri Toplama Araçları 48 Kişisel Bilgi Formu 49 Etkili Okul Ölçeği 49 Kolektif Öğretmen Yeterliği Ölçeği 54 Veri Toplama Araçlarının Güvenirliği 55 Verilerin Analizi 56 Bölüm 4 Bulgular ve Yorumlar 58 Ortaokul Öğretmenlerin Kolektif Öğretmen Yeterliğine İlişkin Görüşleri 58 Ortaokul Öğretmenlerin Kolektif Öğretmen Yeterliğine İlişkin Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Bakımından İncelenmesi 60 Ortaokul Öğretmenlerinin Etkili Okula İlişkin Görüşleri 65 Ortaokul Öğretmenlerin Etkili Okul Anketine İlişkin Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Bakımından İncelenmesi 73 Ortaokul Öğretmenlerin Kolektif Öğretmen Yeterliği ile Etkili Okul Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi 80 Ortaokul Öğretmenlerinin Kolektif Öğretmen Yeterliği Düzeylerinin Etkili Okul Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi 82 Bölüm 5 Sonuç, Tartışma ve Öneriler 84 Sonuçlar 84 Öneriler 87 Araştırmaya.Dönük.Öneriler 87 Uygulamaya.Dönük.Öneriler 88 Kaynaklar 90 EK-A: Veri Toplama Aracı 100 EK-B: Gönüllü Katılım Formu 105 EK-C: Etkili Okul Ölçeği Kullanım İzni 106 EK-Ç: Kolektif Öğretmen Yeterliği Ölçeği Kullanım İzni 107 EK-D: Etik Komisyonu Onay Bildirimi 108 EK-E: Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü Uygulama İzni 109 EK-F: Etik Beyanı 110 EK-G: Yüksek Lisans Tez Çalışması Orijinallik Raporu 111 EK-Ğ: Thesis Originality Report 112 EK-H: Yayımlama ve Fikrî Mülkiyet Hakları Beyanı 113 Bu araştırmanın amacı resmi ortaokullarda görev alan öğretmenlerin kolektif öğretmen yeterlikleri ile etkili okul arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmada 2017-2018 Ankara ili merkez ilçelerinde yer alan resmi ortaokullarda görev yapan 356 öğretmenin görüşlerine başvurulmuştur. Kolektif Öğretmen ve Okul Etkiliği kavramını bilimsel olarak açıklanmasının Türk eğitim sistemindeki eğitim örgütlerinde nasıl algılandığı oldukça önem arz etmektedir. Araştırmada değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik veri toplama aracı olarak Tschannen-Moran ve Barr (2004) tarafından geliştirilen, Erdoğan ve Dönmez tarafından 2015 yılında Türkçe uyarlanan “Kolektif Öğretmen Yeterliği Ölçeği” ve Balcı (2002) tarafından geliştirilen “Etkili Okul Ölçeği”nden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS (IBM SPSS Statistics 20) adlı paket program kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız örneklemler t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon analizleri kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre katılımcıların yüksek düzeyde kolektif öğretmen yeterliklerine sahip oldukları belirlenmiştir. Katılımcıların kolektif öğretmen yeterlik düzeylerinin cinsiyet, eğitim düzeyi, meslekteki hizmet yılı ve çalıştıkları kurumdaki hizmet yılı değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır. Yapılan korelasyon analizleri sonucunda kolektif öğretmen yeterliği ile etkili okul arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönde ve yüksek düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Son olarak kolektif öğretmen yeterliğinin okul etkililiğinin bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışma Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin derslerinde kullanmış oldukları materyal ve teknoloji durumunu tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda "Ortaokullarda görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin derslerinde materyal ve teknoloji kullanma durumu nedir?" sorusuna cevap aranmıştır. Bu araştırma tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini, 2018-2019 eğitim öğretim yılında İstanbul İl'ine bağlı ortaokullarda görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenleri ve bu okullarda görev yapan idareciler oluşturmaktadır. Evreni oluşturan İstanbul İline bağlı 39 ilçeden random(tesadüf) yöntemle belirlenmiş 9 ilçe örneklemi oluşturmaktadır. Yapılan araştırmada, veriler Sosyal Bilgiler öğretmenlerine ve okul idarecilerine uygulanan anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Anket formları 2018-2019 eğitim-öğretim yılı içerisinde uygulanmıştır. Veri toplama araçlarından elde edilen sonuçlar, SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Öğretmenlere uygulanan anket sonucunda elde edilen kişisel ve mesleki bilgiler ile öğretmenlerin materyal/teknoloji kullanma sıklıkları ve bunları kullanmama nedenleri, frekans (f) ve yüzdeleri (%) hesaplanarak bir düzen içinde sunulmuştur. Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin derslerinde kullanmış oldukları materyallerin kullanılma sıklığı ile cinsiyet, öğrenim durumu ve mesleki kıdem değişkenleri arasında ilişki olup olmadığını sınamak amacıyla "Ki Kare (X²) "testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul Sosyal Bilgiler derslerinde farklı teknolojilerin kullanıldığı görülmektedir. En çok kullanılan teknoloji akıllı tahta ve bilgisayar olup, en az kullanılan teknoloji ise slayt makinasıdır. Bu teknolojilerin %84.2'si öğrenciler tarafından, %8.5'i yönetim amacıyla ve %7.3'ü ise öğretmenler tarafından kullanılmaktadır. Ayrıca bu teknolojilerin kullanılabilirlik durumuna bakıldığında, %54'ünün iyi durumda, %42.4'ünün çok iyi durumda ve %3.6'sının ise kötü durumda olduğu görülmektedir. Öğretmenlerin materyal ve teknoloji kullanım sıklığına bakıldığında, öğretmenlerin %30.5'i hiçbir zaman kullanmadığını, %12'si ise her zaman kullandığını ifade etmektedir. Öğretmenlerin materyal ve teknoloji kullanmama nedenlerine bakıldığında öğretmenlerin %67.7'si okulda bulunmamasından dolayı, %15.9'u sınıfta bulunmamasından dolayı, %12.4'ü materyal/teknolojiyi tanımadığından dolayı, %2.2'i okulun fiziksel imkanlarının uygun olmamasından dolayı, %1.3'ü yeterli olmadığından dolayı ve geri kalan %0.5'i materyal/teknolojinin kullanılamaz durumda olduğundan dolayı materyal / teknoloji kullanmadığını ifade etmiştir. Materyallerin edinim şekillerine bakıldığında ise, sadece dörtte birinin hazır olarak edinildiği (%26.4), çoğunluğunun ise dernekler, katkı payı, kooperatifler ve bağışlar yoluyla elde edildiği görülmektedir. Ortaokul sosyal bilgiler öğretmenlerinin materyal/teknoloji kullanım sıklıklarının cinsiyetleri açısından farklılaşıp farklılaşmadığına yönelik gerçekleştirilen χ2 (ki kare) analiz sonuçları, kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre daha sık materyal / teknoloji kullandığını göstermektedir. Öğrenim durumları açısından farklılaşıp farklılaşmadığına yönelik gerçekleştirilen χ2 (ki kare) analiz sonuçları, eğitim fakültesi mezunu öğretmenlerin daha sık materyal / teknoloji kullandığını göstermektedir. Mesleki kıdem açısından farklılaşıp farklılaşmadığına yönelik gerçekleştirilen χ2 (ki kare) analiz sonuçları, 5-10 yıl mesleki deneyime sahip olan öğretmenlerin daha sık materyal / teknoloji kullandığını göstermektedir. This study is carried out to determine the material and technology situation of Social Studies teachers in class. For this purpose, the answer is searched for the question "What is the state of using materials and technology in the classes of Social Studies teachers who work in secondary schools?". This research was carried out with general survey model. The universe of the research consists of Social Studies Teachers working in the secondary schools of Istanbul Province in the academic year of 2018-2019 and administrators in these schools. The case includes randomly determined 9 districts from 39 districts of Istanbul. In the research, the data were collected through a questionnaire which was applied to Social Studies teachers and school administrators. The questionnaire forms were applied within the 2018-2019 academic year. The results obtained from data collection tools were analyzed by using SPSS package program. The personal and professional information obtained from the questionnaire applied to the teachers and the frequency of using the material / technology and the reasons for not using them are presented in an order by calculating the frequency (f) and percentages (%). In Chi-Square (X²) test was used to test whether there is a correlation between the frequency of materials use that social studies teachers used in their lessons and gender, education level and length of professional service. As a result of the research, it is seen that different technologies are used in Social Studies courses in secondary school. The most used technology is smart board and computer, and the least used technology is slide machine. 84.2% of these technologies are used by students, while 8.5% are used for management purposes and 7.3% are used by teachers. In addition, the 54% of them were in good condition, 42.4% were in very good condition and 3.6% were in bad condition. In terms of teachers' use of materials and technology, 30.5% of teachers say that they never use them and 12% of them use it all the time. Considering the reasons why teachers do not use materials and technology is due to lack of material and technology were not in school was thought by 67.7% of teachers, 15.9% of the teachers did not use them because the material and technology were not in the classroom, and 12.4% did not recognize the material / technology, 2.2% because the physical facilities of the school are not suitable, and that the remaining 0.5% did not use material / technology as the material / technology was unavailable. When the acquisition of materials is evaluated, it can be seen that only one fourth was obtained as ready (26.4%), while the majority were obtained through associations, contributions, cooperatives and donations. The results of the χ2 (chi-square) analysis of secondary school social studies teachers that the frequency of material / technology use differ in terms of gender, shows that female teachers use material / technology more frequently than male teachers. The results of χ2 (chi-square) analysis, which differs in terms of educational status, shows that teachers who are graduated from the faculty of education use more frequently material / technology. The results of χ2 (chi-square) analysis, based on the terms the length of professional seniority, shows that teachers who have 5-10 years of professional experience use more frequently material / technology.

Bu araştırmanın amacı; Niğde İlindeki ortaokul öğrencilerinin İngilizce dersine yönelik algılarını bazı değişkenler açısından incelemek ve araştırma sonuçlarına göre sınıf düzeyi ve cinsiyete bağlı olarak öğrencilerin İngilizce dersine yönelik algılarını karşılaştırmaktır. Araştırma, tarama yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Niğde İlinde sekiz ortaokulda yapılmıştır. Evren, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokul öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemini Niğde Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı, isimleri çalışmada tablo olarak sunulan dört köy okulu ve dört merkez okul olmak üzere toplamda sekiz ortaokulda yedi ve sekizinci sınıfta öğrenim gören öğrencilerden oluşturmaktadır. Araştırmada öğrencilerin İngilizce kavramına yönelik algılarını doğal ortamda gerçekçi ve bütüncül olarak ortaya koymak için nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın deseni ise olgu bilim (fenomenoloji-phenomenology) deseni olarak belirlenmiştir. Araştırma aracı, kişisel bilgileri de içeren metafor bilgi formudur. Elde edilen verilere göre, metaforlar sınıf düzeyine göre farklılık göstermektedir ancak cinsiyet düzeyine göre farklılık göstermemektedir. Anahtar sözcükler: İngilizce dersi, ortaokul, sınıf düzeyi, cinsiyet, metafor, The aim of this research is to examine the attitude of secondary school students in Niğde towards English lesson in terms of some variables and compare the students'attitudes towards English lesson in terms of class level and gender. Data were collected via the correlational survey model ,one of the scanning methods.The participants of the study are eight secondary school's students in Niğde in 2017-2018 academic year. Population consists of the secondary school students who are educated in Ministry of National Education. The sample of research consists of the eight secondary school students from Niğde Ministry of National Education, four village school and four central school students, whose names are presented as tables in the study. Qualititive research method was used to reveal the students' perception of the concept of English as realistic and holistic in natural environment. Design of the study was determined as phenomenology. The metaphor information form including personal information was used for obtaining the data. According to the obtained data, metaphors differ in term of the level of class and metaphors don't differ in terms of the gender. Key words : English lesson, secondary school, class level, gender, metaphor

Bu araştırmanın temel amacı ilk kez 2017-2018 öğretim yılında uygulanmaya başlanan `Ortaokul 5. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı'nı öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirmektir. Araştırmanın örneklemini 2017-2018 eğitim- öğretim yılında Ankara ili merkez ilçelerinde yer alan, M.E.B'e bağlı 224 ortaokulda görevli, 400 Fen Bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Anketin uygulandığı grup tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilmiş, bu öğretmenler arasından random olarak seçilen 20 öğretmene de yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen anket ve yarı yapılandırılmış görüşme formu yoluyla elde edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre öğretmenlerin fen bilimleri dersi öğretim programının öğelerine ilişkin görüşlerinin genellikle olumlu olduğu görülmüştür. Programın okul ve sınıf ortamında uygulanmasına ilişkin öğretmenlerin; disiplinler arası ilişkilendirmenin yeterince sağlanmaması, öğrencilerin bireysel farklılıklarının tam olarak dikkate alınmaması, haftalık ders süresinin yetersizliği, içeriğin evrenden bedene doğru sıralanması, `Vücudumuzun Bilmecesini Çözelim` ünitesinin programdan çıkarılması, farklı yaş grubundan öğrencilerin aynı sınıfta olması ve kalabalık sınıf mevcutları sebebiyle sorun yaşadıkları görülmektedir. Öğretmenlerin mezun oldukları okul türüne göre programın genel özellikleri ve boyutlarına ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir fark görülmemiştir. Aynı şekilde meslekteki kıdem durumlarına göre programın öğretme-öğrenme süreci ve ölçme- değerlendirme boyutuna ilişkin görüşleri arasında da anlamlı bir fark görülmemiştir. Bununla birlikte meslekteki kıdemi `1-5 Yıl` olan öğretmenlerin, mesleki kıdemi `11-15 Yıl` ve `21 yıl ve daha üstü` olanlara göre programın kazanım ve içerik boyutu hakkında daha olumlu görüşlere sahip olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin programa yönelik hizmet içi eğitim alma durumlarına göre programın tüm boyutlarına ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. The purpose of this research is to evaluate the 5th Grade Science Curriculum, first implemented in 2017-2018 academic year, according to teachers' opinions. The sample consisted of 400 science teachers in 244 secondary schools of MoNE in central districts of Ankara in 2017-2018 academic year. Teachers having a questionnaire were selected through stratified sampling method, and a semi-structured interview form was applied to 20 randomly selected among those teachers, through both of which the data were obtained. According to the study results, teachers' opinions about science curriculum components were generally positive. Regarding implementation of curriculum in school and classroom settings, teachers were found having problems on not establishing interdisciplinary association sufficiently, not considering students' individual differences, inadequacy of weekly course time, arranging content from universe to body, excluding `Let's Solve the Puzzle of Body` unit from curriculum, students' with different age groups in the same classroom, and crowded classrooms. No significant difference was found between teachers' opinions about general characteristics and components of the curriculum according to school type they graduated from, and their opinions about teaching and learning process, and measurement and evaluation components of curriculum according to their professional experience. However, it was found that teachers with 1-5 years of professional experience had more positive opinions about objectives and content components of curriculum compared to teachers with 11-15 and 21 years and more years of experience. Lastly, there was no significant difference between teachers' opinions on all components of curriculum according to whether they get in-service training. 191

Amaç: Çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyi ile matematik öz yeterlik algısının matematik başarısı üzerindeki etkisini belirlemektir. Yöntem: Bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Konya ili Kadınhanı ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı dört devlet okulunda, 2015-2016 eğitim- öğretim yılı II. Dönemi'nde öğrenim gören 680 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, öğrencilerin üstbilişsel farkındalıklarını ölçmek amacıyla Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması Akın, Abacı ve Çetin (2007) tarafından yapılan Üstbilişsel Farkındalık Envanteri (ÜFE) ve öğrencilerin matematik dersine yönelik öz yeterlik algı düzeylerinin belirlenmesinde Umay (2001) tarafından geliştirilen Matematik Öz Yeterlik Algısı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde; Bağımsız Gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizinden yararlanılmıştır.Bulgular: Ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyinin cinsiyete, sınıf düzeyine ve matematik karne notu değişkenine göre anlamlı farklılaştığı; matematik öz yeterlik algısının sınıf düzeyi ve matematik karne notuna göre farklılaşırken, cinsiyet değişkenine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Üstbilişsel farkındalık düzeyi ve matematik öz yeterlik algısının matematik başarısını %47 oranında açıkladığı ve anlamlı etkiye sahip oldukları görülmüştür. Sonuç ve Tartışma: Öğrencilerin matematik başarısında, üstbilişsel farkındalık düzeyi ve matematik öz yeterlik algısının önemli etken oldukları görülmüştür. Bu iki değişkenin matematik başarısını önemli oranda etkiliyor olması, öğrenci başarısını artırma amaçlı gerekli çalışmaların hem eğitimciler hem araştırmacılar tarafından yapılması gerektiği düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: Ortaokul, üstbiliş, üstbilişsel farkındalık, öz yeterlik, matematik öz yeterlik algısı, matematik başarısı. Purpose: The purpose of the study is to investigate the effect on the maths achievement of the metacognitive awareness level and mathematic self- efficacy perception of secondary school students.Method: Relational screening model was used as a qualitative search method in this study. The sample of the study were composed of 680 secondary school students of 2015-2016 academic year from four different state schools in Kadınhanı, Konya. The data in this study was gathered by using the Metacognitive Awareness Inventory (MCI) which was evaluated in validity and reliability by Akın, Abacı and Çetin (2007) to assess the metacognitive awareness of students and Mathematics Self-efficacy Perception Scale which was developed by Umay (2001) to determine for the level of mathematic self-efficacy perception. In the analysis of the data; Independent Groups t test, one way variance analysis (ANOVA), Pearson Moments Multiplication Correlation analysis and multiple regression analysis were used. Results: There is significant difference in metacognitive awareness level of middle school students. There is a difference in maths self-efficacy perception between the grades and mathematic success, however, there is no significant difference between gender of students. It was found that metacognitive awareness level and maths self-efficacy perception predict the maths success in %47 percentage. Conclusion and Discussion: Metacognitive awareness level and mathematics self-efficacy perception have been found to be important factors in students' mathematical success. Since these two variables affect mathematical success in a significant way, it is thought that both educators and researchers should make the necessary studies to increase student achievement.Key words: Middle school, metacognition, metacognitive awareness, self-efficacy, mathematics self-efficacy, mathematics achievement 85

Bireylerde müzik dinleme tercihlerinin ya da davranışlarının oluşumu ile ilgili olarak, onların çocukluk yaşantılarına bakmak, bize yol gösterici olabilir. Bir bireyin müzik zevkinin oluşumdaki birinci aşama; bireyin ilk müziksel yaşantıları kazandığı ev ve aile çevresi olarak kabul edilebilir ve çocuğun doğduğu ortama uyum sağlayarak, müzik zevkinin oluştuğu ifade edilebilir. Aileden sonra çocuğun bulunduğu doğal ortam okuldur. İlköğretim ve ortaöğretim döneminde çocuklara verilen müzik eğitiminin yanı sıra çocukların birbirleriyle olan etkileşimleri de müzik tercihlerinin oluşmasında etkili olabilir. Bu araştırmada Van iline bağlı Özalp ilçesinde öğrenim gören 5., 6., 7. ve 8. Sınıf düzeyindeki ortaokul öğrencilerinin müzik tercihlerinin ve bu tercihleri etkileyen faktörlerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu araştırmada betimsel yöntem izlenmiş olup, tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Van iline bağlı Özalp ilçe merkezindeki 20 Temmuz Ortaokulu, 3 Nisan Ortaokulu, Atatürk Ortaokulu, Yatılı İlköğretim Bölge Ortaokulu ve Özalp İmam Hatip Ortaokulu’nun 5., 6., 7. ve 8. sınıflarına toplam 239 öğrenciye gerekli izinler alınarak anket uygulanmıştır. Uygulamanın bitiminde elde edilen veriler IBM SPSS Statistics 22.0 programı ile analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre sonuç olarak beğenilen müzik türünün bireyin yaşadığı sosyal çevredeki diğer bireylerle benzer özellikler sergilediği ve bireylerin, içerisinde bulundukları tabakanın genel müzik eğilimine yakın müziksel beğenilere sahip olduğu, bireylerin TV-radyo ve telefon gibi kitle iletişim araçlarının toplumdaki insanların müzik beğenisi ve tercihlerine büyük etkisi olduğu görüşünde birleştiği, duygu durumlarını yansıtan müzikleri ortam fark etmeksizin her fırsatta dinledikleri, sesini beğendiği sanatçıları ve popüler müzik dinlemeyi tercih ettiklerini ve bireylerin müzik dinlemek için ayırdığı süreyi eğlenmek ve iyi vakit geçirmek amacıyla kullandığı görülmüştür., Looking at childhood experiences can be a guide to the formation of music preferences or behaviours in individuals. The first stage in the formation of an individual's music taste; can be considered home and family environment that is the first musical experiences of the individual and by adapting the birthplace it can be said that the child's taste of music is formed. The natural environment of the child after the family is the school. In addition to music education given to children during primary and secondary education, the interaction of children with each other can also influence the formation of music preferences. In this study, it was aimed to determine music preferences of the secondary school students at the 5th, 6th, 7th and 8th grade level and the factors that affect this preference in Özalp town of Van province. In this study descriptive method was followed and screening model was used. After the necessary permissions for 239 students, the research was carried out and the questionnaire was applied on the students of the 5th, 6th, 7th and 8th grades of 20 Temmuz Secondary School, 3 Nisan Secondary School, Atatürk Secondary School, Regional Boarding Primary School and Özalp İmam Hatip Secondary School in Özalp district center of Van Province in 2015-2016 academic year. The data obtained at the end of the application was analyzed with the IBM SPSS Statistics 22.0 program. According to the findings of the research, it is found out that the accustomed musical passion exhibits similar characteristics to other individuals in the social circles where the individual lives, and that the individual has a musical likeness close to the general music tendency, that the individuals have a common opinion that the mass media such as TV - radio and telephone are the major influences on the music taste and preferences of the society, that the music they listen to for every occasion reflect their emotional situations, that they prefer listening to the singers whose voice they like and popular music and it has been seen that the time spent by individuals to listen to music is used to enjoy and have a good time.

Bu çalışmanın amacı, ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin algılarına göre okulun bürokratikleşme düzeyi ile öğretmen profesyonelliği arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla, ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin okullarının bürokratikleşme düzeyi ve profesyonelliklerine ilişkin algı düzeylerine; öğretmenlerin okullarının bürokratikleşme düzeyi ve profesyonelliklerine ilişkin algılarının cinsiyet, kıdem, görev, okul düzeyi, sendika üyeliği değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğine; farklı bürokratikleşme düzeyine sahip okullarda görev yapan öğretmenlerin profesyonelliklerine ilişkin görüşlerine ve bürokratikleşme düzeyinin öğretmen profesyonelliğini ve alt boyutlarını etkileyip etkilemediğine bakılmıştır.Araştırma, tarama modeli benimsenerek gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında nicel ve nitel veri toplama tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel araştırmanın örneklemini Antalya ili merkez ilçelerinde bulunan ilk ve ortaokullarında görev yapan 515 öğretmen oluşturmaktadır. Nitel araştırma farklı bürokratikleşme düzeyine sahip okullardan seçilen 14 öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırmanın verileri, Öztürk (2001) tarafından geliştirilen `Okulların Bürokratik Özellikleri Ölçeği` ve araştırmacı tarafından geliştirilen `Öğretmen Profesyonelliği Ölçeği` aracılığıyla toplanmıştır. Nitel araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Nicel araştırma sonuçlarına göre, Antalya il merkezindeki ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin çalıştıkları okulların bürokratikleşme düzeyine ve profesyonelliklerine ilişkin algıları `yüksek` düzeydedir. Öğretmen algılarına göre okullarının bürokratikleşme düzeyi, profesyonelliğinin tüm alt boyutlarını anlamlı şekilde yordamaktadır. Nitel araştırma sonuçlarına göre yüksek bürokratikleşme düzeyinde görev yapan öğretmenler profesyonelliğin mesleki gelişim, meslektaş ilişkileri ve özerklik süreçlerinde meslektaşları ile paylaşımı ve onların desteğini önemserken, düşük bürokratikleşme düzeyinde görev yapan öğretmenler daha bireysel davranmaktadırlar ve mesleki bağlılıkları daha düşük düzeydedir. The purpose of this study is to investigate the relationships between the level of bureaucratization of schools and professionalism of teachers according to the perceptions of primary and secondary school teachers. For this purpose, it was examined that participating teachers' perceptions about the level of bureaucratization of schools and professionalism of teachers; whether this perception differentiate according to gender, seniority, assignment, level of school and union membership; whether level of bureaucratization of schools affect professionalism of teachers and its dimensions.The research was conducted by survey model adopted. Quantitative and qualitative data collection techniques were used during the data collection phase. The research sample of the study consists of 515 teachers working at primary and secondary schools in the central county of Antalya. Qualitative data was collected through conversing 14 teachers working at school that have different level of bureaucratization. The data was collected by `The Scale for the Bureaucratic Characteristics of Schools` developed by Öztürk (2001) and `Teacher professionalism Inventory` developed by the researcher. According to the quantitative results, the perceptions of the teachers who are working at central Antalya elementary and secondary schools towards the bureaucracy level of schools they work in and professionalism have been found as `high` level. The bureaucracy level of schools can predict professionalism all sub dimensions. According to the qualitative results, the teachers working at the level of low bureaucratization behave more individually and their occupational devotion is at the lower level while the teachers working at the level of high bureaucratization give importance to sharing with their colleagues and their support in the process of occupational development, colleague relationships and autonomy of professionalism. 218

Toplumsal cinsiyet rolleri edinimi, bireyin sosyal ilişkileri ve sosyal gözlemleriyle gerçekleşmektedir. Sosyal ilişkilerin ve gözlemlerin en yoğun olduğu zaman dilimlerinden biri, bireyin eğitim-öğretim hayatıdır. Bu dönemde birey, rollerin ediniminde, kimi zaman öğretmenlerini gözlemler kimi zaman ise çeşitli kaynaklar tarafından kendisine sunulan örnekleri benimser. Bu durum, derslerde kullanılan her türlü materyal ile birlikte, ders kitaplarının da titiz bir biçimde hazırlanmasını ve kontrolünü gerekli kılmaktadır. Türkçe dersi bir ana dili dersidir. Dile özgü birçok ifade, toplumsal rollere ilişkin kalıp sözler en çok bu derste ele alınmaktadır. Diğer derslerde araç olarak kullanılan birçok ifade ve anlatım biçimi, Türkçe derslerinin asıl malzemesidir. Çünkü dersin amaçlarından biri, anlamı belirsiz veya örtülü olarak algılanan ifadelere ışık tutmaktır. Buna dilde kendisine çeşitli biçimlerde karşılık bulan toplumsal cinsiyet rolleri de dâhildir. Ortaokul döneminde, yaş düzeyleri, fiziksel ve biyolojik gelişimleri bakımından ergenlik döneminde bulunan öğrenciler, cinsiyete ilişkin farklılıklar ve kalıplarla bu dönemde sık sık karşılaşmaktadırlar. Bu araştırmada, ortaokul dönemi Türkçe ders kitaplarında sunulan cinsiyet ifadeleri ve toplumsal cinsiyet rolleri incelenmiştir. Kitaplar, her sınıf düzeyi için öğretmen kılavuz kitabı, ders kitabı ve öğrenci çalışma kitabı olarak ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Çalışmada metinlerle birlikte görsel unsurlar ve etkinlikler de ele alınmıştır. Sonuç olarak; Türkçe ders kitaplarında, toplumsal cinsiyet açısından özellikle yakın geçmişe oranla daha duyarlı bir yaklaşımın sergilendiği ancak bu durumun henüz yeterlilik kazanmadığı yargısına varılmıştır. Acquisition of gender roles, a person's social relationships and social observations are performed. Observation of social relations and one of the most intense period of time, is the period of a person's education. During this period, students sometimes observe teachers and sometimes the examples presented to them by the textbooks are adopted. In this case, any kind of material used in lessons and textbooks should be prepared in a manner sensitive. Turkish language course is a main course. Many language-specific expression patterns related to social roles are discussed in this course promises the most. Turkish courses, other courses are in use as a means of expression and the many forms of expression are used as the main material. Because one of the goals of the course, which is perceived as ambiguous expressed or implied, is to shed light on. This provision in the language itself in various forms, including gender roles is found. During secondary school age levels, in terms of physical and biological development during adolescence the students with gender differences and patterns are often encounter during this period.In this study, secondary school textbooks in the period of Turkish courses offered were examined gender expression and gender roles. Resource books for each grade level teachers' manuals, textbooks and student workbooks are evaluated separately. In this study, the visual elements with text and activities are also discussed. As a result; Turkish lessons in textbooks, compared to the recent past in relation to gender are presented in a more sensitive approach, but this is not yet sufficient. 216