1. Kendi kendine öğrenme bağlamında bilgisayar okuryazarlığının incelenmesi: Bilişsel etnografik çalışma
- Author
-
Taşkın, Buket, Tüzün, Hakan, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, and Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri
- Subjects
Oneself learning ,Bilim ve Teknoloji ,Konu Başlıkları Listesi::Teknoloji. Mühendislik ,Eğitim ve Öğretim ,Bilgisayar okuryazarlığı ,Science and Technology ,Kendi kendine öğrenme ,Bilişsel etnografi ,Dijital uçurum ,Sociology ,Education sociology ,Digital divide ,Konu Başlıkları Listesi::Eğitim ,Computer literacy ,Education and Training ,Konu Başlıkları Listesi::Sosyal bilimler ,Sosyoloji - Abstract
In this dissertation, the processes of self-directed learning of computer for children who have never used computers before, have been examined within the cultural frame in which they live. The recent conditions in which the technology is effective in every sphere of life and people are more oriented towards “self-directed learning” make the research object important in terms of computer education. A village in the South-Eastern Anatolia region, which is one of the regions where the socio-economic level is low and a digital divide is clearly felt was preferred in accordance with the research object in order to reach children who have never used computers before. The cultural foundations of cognitive processes have been considered and authentic data have been reached, by using the cognitive ethnography, a type of qualitative research method used as a research design. The study includes a long-term participant observation process spreading over two years in conformity with the nature of ethnographic studies. The study group consists of 46 children (17 girls, 29 boys) and their ages vary between 6-11 years. During the study period, the ways how those children organize their learning when they are left on their own with the computers have been observed in detail. During the process, it has been examined how the learning situations are affected by these guidance and collaborative activities by giving the students simple clues, asking them some questions to arouse curiosity and guiding them to form groups. The open coding and axial coding methods have been used in the analysis of data. The 853 codes derived by open coding have been reduced to 174 codes and they have been grouped under 10 categories. The findings attained at the end of the study show that simple guidance to the children and forming groups during processes of their self-directed learning of computer have generally led to positive results. The significant differences have been observed in children's learning behaviors in terms of age and gender variables. The result of this study present profound data about the effects of cultural backgrounds on educational processes and taking these effects into consideration in the context of the education policies of our country. İçindekiler Öz i Abstract ii Teşekkür iv Tablolar Dizini ix Şekiller Dizini x Simgeler ve Kısaltmalar Dizini xi Bölüm 1 Giriş 12 Kendi Kendine Öğrenme ve Teknoloji 12 Çalışma Tanımı 12 Çalışmanın Amacı ve Önemi 20 Çalışmanın Ortaya Çıkışı 21 Tanımlar 22 Bölüm 2 Araştırmanın Kuramsal Temeli ve İlgili Araştırmalar 24 Kendi Kendine Öğrenmenin Temelleri 24 Kendi Kendine Öğrenme 25 Rehberli – Sorgulamalı Etkinlikler 28 İşbirlikli Öğrenme Etkinlikleri 29 Kendi Kendine Öğrenme ve Teknoloji 30 Kültür ve Teknoloji 31 Dijital Yerliler ve Dijital Göçmenler 33 Dijital Uçurum 35 İlgili Araştırmalar 37 Bölüm 3 Yöntem 42 Bilişsel Etnografi 45 Araştırma Soruları 50 Araştırmanın Yapılacağı Bölgenin Belirlenmesi 50 Katılımcıların Belirlenmesi 53 Araştırmacı Rolü 57 Uygulama Süreci ve Verilerin Toplanması 59 Uygulama Süreci 60 Gönüllülük 63 Demografik Bilgilerin Alınması ve Ön Bilgi Yoklaması 63 Öğrencilerin Yaşlarına Göre Gruplanması 65 Bilgisayarla Tanışma 66 Küçük Gruplarla Çalışma / İşbirlikli Öğrenme 67 Merak Uyandırıcı Sorular ve İpuçlarının Kullanılması 67 Veri Kaynakları ve Veri Toplama Teknikleri 68 Verilerin Analizi 69 Açık Kodlama 71 Kuramsal / Aksiyal / Eksensel Kodlama: 73 Araştırmanın Geçerliği ve Güvenirliği 75 Katılımcılar 79 Bölüm 4 Bulgular ve Yorumlar 92 1. Kendi Kendine Bilgisayar Öğrenme Süreci 92 2. Basit İpuçlarının ve Merak Uyandırıcı Soruların Öğrenme Sürecine Etkileri 145 3. İşbirlikli Çalışmaların Öğrenme Sürecine Etkisi 149 4. Çocukların Demografik Özelliklerinin Öğrenme Süreçlerine Etkisi 153 Bölüm 5 Sonuç, Tartışma ve Öneriler 167 Sonuçlar ve Tartışma 167 Öneriler 201 Kaynaklar 206 EK-A: Veli İzin Formu 226 EK-B: Öğrenci Gönüllü Katılım Formu 227 EK-C: Öğretmen / İdareci Görüşme Formu 228 EK-Ç: Veli Görüşme Formu 229 EK-D: Öğrenci Görüşme Formu 230 EK-E: Açık Kodlama Sonrasında Elde Edilen Kodlar 231 EK-F: Etik Komisyonu Onay Bildirimi 234 EK-G: Etik Beyanı 235 EK-H: Doktora Tez Çalışması Orijinallik Raporu 236 EK-I: Dissertation Originality Report 237 EK-İ: Yayımlama ve Fikrî Mülkiyet Hakları Beyanı 238 Bu tez çalışmasında daha önce hiç bilgisayar kullanmayan çocukların bilgisayarı kendi kendine öğrenme süreçleri, yaşadıkları kültürel bağlam çerçevesinde incelenmiştir. Teknolojinin hayatın her alanında etkili olduğu ve insanların daha çok “kendi kendine öğrenme”ye yöneldiği günümüz koşulları, araştırma konusunu bilgisayar eğitimi açısından önemli kılmaktadır. Araştırma konusuna uygun olarak daha önce hiç bilgisayar kullanmayan çocuklara ulaşmak amacıyla ülkemizin sosyoekonomik düzeyi düşük ve dijital uçurumun belirgin biçimde hissedildiği bölgelerinden olan Güney Doğu Anadolu Bölgesi kırsalındaki bir köy tercih edilmiştir. Araştırma deseni olarak nitel araştırma yöntemlerinden etnografinin bir türü olan “bilişsel etnografi” kullanılarak, bilişsel süreçlerin kültürel temelleri değerlendirilmiş ve otantik verilere ulaşılmıştır. Araştırma etnografik çalışmaların doğasına uygun olarak, iki seneye yayılan uzun süreli bir katılımlı gözlem sürecini içermektedir. Çalışma grubu 46 çocuktan (17 kız, 29 oğlan) oluşmakta olup yaşları 6-11 arasında değişmektedir. Çalışma süresince çocukların bilgisayarla baş başa kaldıklarında, kendi öğrenmelerini nasıl organize ettikleri ayrıntılı olarak gözlemlenmiştir. Süreç içerisinde öğrencilere basit ipuçları verilerek, merak uyandırmaya yönelik sorular sorularak ve gruplar oluşturmalarına müsaade edilerek, öğrenme durumlarının bu yönlendirmelerden ve işbirlikli çalışmalardan nasıl etkilendiği incelenmiştir. Verilerin analizinde, açık kodlama ve aksiyal kodlama yöntemleri kullanılmıştır. Açık kodlama ile elde edilen 853 kod, yapılan revizyonlarla 174 koda indirgenmiş ve 10 kategori altında toplanmıştır. Çalışma sonucunda ortaya çıkan bulgular, çocukların kendi kendine bilgisayar öğrenme süreçlerinde basit yönlendirmeler yapılmasının ve gruplar oluşturmalarının, genel olarak olumlu sonuçlar doğurduğu yönündedir. Yaş ve cinsiyet değişkenine göre çocukların öğrenme davranışlarında önemli farklılıklar gözlemlenmiştir. Çalışma sonuçları, kültürel altyapının eğitsel süreçlere etkisi ve bu etkinin ülkemizin eğitim politikaları açısından değerlendirilmesi bağlamında derinlemesine veriler sunmaktadır.
- Published
- 2019