Search

Araştırmanın amacı, yansıtıcı yazma etkinlikleri kullanılarak uygulanan fen öğrenme yönteminin öğrencilerin biliş üstü becerilerinin, fene yönelik öz yeterlilik algılarının ve tutumlarının üzerine etkisini belirlemektir. Öğrencilerin öğrendiklerinden emin olması için öğrenme sürecinde ya da hemen akabinde öğrendiklerini nasıl yapılandırdığının bilinmesi önemlidir. Kişinin bilgiyi nasıl yapılandırdığı onun yazılı ve sözlü yansıtmasıyla belli olur. Yazılı yansıtma, oıııııııııuykişilerin öğrenme düzeyini belirleme yanında, aynı zamanda kişinin yazılı ifade etme becerilerini de geliştirir. Bu nedenle yansıtıcı yazma etkinliklerinin fen öğretiminde kullanılmasının öğrencilerin biliş üstü becerilerine, duyuşsal değişkenlere etkisini araştırmanın yerinde olacağı düşünülmektedir.Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada yansıtıcı yazma etkinliklerinin uygulanarak öğrenim görecek öğrenci grubu ile yürürlükte olan Fen ve Teknoloji programına göre öğrenim görecek öğrenci grubunun üst biliş becerilerinin, fene karşı tutumlarının ve öz yeterlilik düzeylerinin arasında anlamlı bir farklılık olup olmayacağına bakılmıştır.Araştırmada veri toplamak amacıyla, araştırmacı tarafından geliştirilen ` Yansıtıcı Günlük Yönergesi`, Akpınar, Ergin, Tatar ve Yıldız (2009) tarafından geliştirilen Biliş Üstü Ölçeği, Akınoğlu (2001) tarafından geliştirilen Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutum Ölçeği, Ilgaz (2011) Fen ve Teknoloji Dersi Öz Yeterlik Algısı ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yansıtıcı yazma etkinliklerinin öğrencilerinin öz yeterlilik algılarını, biliş üstü becerilerini ve fene yönelik tutumlarını arttırdığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğrencilerin yansıtıcı yazma becerileri ile tutumları, biliş üstü becerileri ve öz yeterlilik algıları arasında olumlu bir ilişki olduğu bulunmuştur. The aim of this resarch; to determine the effect of science teaching methods practiced by using reflective writing activities to the students' metacognitive skills and their self efficacy perception and attitudes about science. It is important to know how the students structure they have learned to be sure about in the learning process and immediately after.How the person structure the knowledge becomes clear through the oral or written reflection of him/her. Written reflection develops one's self expression skills besides defining the learning level. So it is thought that to search the effect of reflective writing in science teaching to students' metacognitive and affective variables would be accurate.In the study, quasi-experimental design with pre-test/post-test and control group was used. In the study, it was examined whether there is a significant difference between the students who study the application of reflective writing activities and the students' -who will study according to current Science and Technology program- metacognitve skills, attitudes to Science and levels of self-sufficiency. In the research , ` the instruction of reflective diary perception` developed by the researcher in order to collect data, `metacognition scale` developed by Akpınar, Ergin, Tutar and Yıldız(2009), `attitude scale for science lesson` developed by Akınoğlu(2001) and `self-efficacy perception scale` in science and technology lesson developed by Ilgaz(2011) have been used. The result of the research shows that the reflective writing activities increase students' self-efficacy perception, metacognitive skills and and attitudes for science lesson. In addition ıt has been found that there is a positive relationship between students' reflective writing skills and attitudes, metacognitive skills and self-efficacy perceptions. 221

Bu çalışmanın amacı, ilköğretimde çevre eğitimi için yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına dayalı bilgisayar destekli öğretim materyali hazırlamaktır. Her biri birden fazla etkinlik içeren 13 çalışma yaprağından oluşan öğretim materyallerinde deney, sunum, etkileşimli animasyon, video, tartışma gibi etkinlikler yer almıştır. Bunların tamamı (deney, video vb.) ilköğretim öğrencilerinin çevre ile ilgili kavramları kolay ve aktif bir şekilde öğrenmelerine ve yapılandırmalarına yardımcı olacak şekilde hazırlanmıştır. Hazırlanan materyallerin ilk halleri, iki araştırmacı tarafından değerlendirilmiş ve test edilmiştir. Materyaller bu uygulama sonuçlarına göre gözden geçilmiş ve düzenlemeler yapılmıştır.Daha sonra materyalleri değerlendirmek için 5 fen ve teknoloji öğretmeni ve 15 öğrenci ile bir pilot uygulama yapılmıştır. Uygulama öncesinde öğretmen ve öğrencilere materyallerle ilgili bilgi verilmiştir. Yazılım öğretmen ve öğrencilere tanıtılmış, çalışma mantığı ve özellikleri anlatılmıştır. Uygulama sonrasında yapılan anket ile öğretmen ve öğrencilerin materyalin öğrenci düzeyine uygunluk, uygulanabilirlik, anlaşılabilirlik, kullanım kolaylığı gibi özellikleri konusundaki düşünceleri alınarak, materyal değerlendirilmiş ve gerekli değişiklikler yapılarak eğitim öğretime uygun hale getirilmiştir.Anahtar kavramlar: Çevre eğitimi, bilgisayar destekli öğretim materyali, materyal geliştirme. The purpose of this study was to prepare the computer-assisted instructional materials based on constructivist learning approach for environmental education in primary education. The computer-assisted instructional materials composed of 13 worksheets, each having more than one activity, had several activities such as experiments, presentation, interactive animations, videos, discussion, texts. All computer-assisted instructional materials are intended to help primary school students learn and construct concepts related to environment actively and easily.Draft version of the computer-assisted instructional materials were reviewed and tested by two researchers. The materials were revised and modified according to the results of these tests. And then a pilot study with 5 primary school science teachers and 15 primary school students was conducted to evaluate the materials. Before pilot study, the teachers and students were given some information about the computer-assisted instructional materials. In the end of this application, the views of the primary school science teachers and the primary school students in İzmir were taken about the materials in terms of practicality, readability, comprehensibility, pacing and ease of use etc. by using a questionnaire. The material was revised again according to the results of this questionnaire and was made ready to use in environment education in the future.Key words: Environmental education, computer-assisted instructional material, material development. 183

Bu çalışma öncelikli olarak sekiz yıllık eğitimi henüz tamamlamış öğrencilerin, fen ve teknoloji öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye yönelik kavramsal anlamlarını ve tutumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Sonrasında ise fen ve teknoloji öğretmenleri ile sekiz yıllık eğitimi henüz tamamlamış öğrencilerin verileri arasında farklılık olup olmadığı, öğretmen adayları ile öğretmenlerin verileri arasında farklılık olup olmadığını incelemek amaçlanmıştır.Çalışma, 2010-2011 eğitim-öğretim yılı süresince, İzmir ili Buca, Konak ve Karabağlar ilçelerinde 8 lisede bulunan 9. sınıf öğrencileri (kavramsal anlamaları belirlemek için 521, tutumları belirlemek için 446 öğrenci), aynı ilçelerde 42 ilköğretim okulunda bulunan fen ve teknoloji öğretmenleri (kavramsal anlamaları belirlemek için 72, tutumları belirlemek için 69 öğretmen) ve Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde okuyan 3. ve 4. sınıf öğrencileri ile yürütülmüştür. Öğretmen adayları için belirlenen üniversite de örneklemde yeterli sayıya ulaşılamadığı için Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde okuyan 3. ve 4. sınıf öğrencileri ile çalışma yürütülmüştür (kavramsal anlamaları belirlemek için 194, tutumları belirlemek için 213 öğretmen adayı).Çalışmada sürdürülebilir çevreye yönelik kavramsal anlamayı belirleyebilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen öğrenci ve öğretmen-öğretmen adayının seviyelerine uygun iki ayrı ölçme aracı (?Sürdürülebilir Çevre Kavram Testi? ve ?Açık Uçlu Sorular?) kullanılmıştır. Sürdürülebilir çevreye yönelik tutum düzeylerini belirleyebilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen öğrenci ve öğretmen-öğretmen adayının seviyelerine uygun iki ayrı tutum ölçeği (Sürdürülebilir Çevre Tutum Ölçeği) kullanılmıştır. Öğretmenlerin, öğretmen adaylarının ve öğrencilerin sürdürülebilir çevreye yönelik düşüncelerini daha net belirleyebilmek için araştırmacının hazırladığı sürdürülebilir çevreye yönelik yarı yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Altı öğretmen, altı öğretmen adayı ve altı öğrenci ile görüşme yapılmıştır.Araştırmanın sonuçlarına göre, fen ve teknoloji öğretmenlerinin, ilköğretimi tamamlamış öğrencilerin ve fen ve teknoloji öğretmen adaylarının, sürdürülebilir çevreye yönelik kavramsal anlamaları yeterli düzeyde olmadığı görülmüştür. Buna karşı fen ve teknoloji öğretmenlerinin, ilköğretimi tamamlamış öğrencilerin, fen ve teknoloji öğretmen adaylarının, sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarının ise yüksek olduğu dikkati çekmektedir.Araştırmada ilköğretimi tamamlamış öğrenciler ile fen ve teknoloji öğretmenleri arasında sürdürülebilir çevreye yönelik kavramsal anlama düzeyleri bakımından anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. İlköğretimi tamamlamış öğrencilerin, fen ve teknoloji öğretmenlerine göre sürdürülebilir çevreye yönelik kavramsal anlamaları daha iyi düzeyde olduğu görülürken, fen ve teknoloji öğretmenleri ile öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye yönelik kavramsal anlamaları arasında anlamlı fark olmadığı göze çarpmaktadır. İlköğretimi tamamlamış öğrenciler ile fen ve teknoloji öğretmenleri arasında sürdürülebilir çevreye yönelik tutum bakımından öğretmenler lehine anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Ayrıca fen ve teknoloji öğretmenleri ile öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye yönelik tutumları bakımından öğretmenler lehine anlamlı fark olduğu göze çarpmaktadır. This study, primarily, has been fulfilled for the purpose of defining the conceptual understanding and attitudes of the newly graduated students from 8-year- education, Science and Technology Teachers? and prospective teachers towards sustainable environment. Afterwards, it has been aimed to analyze whether there is a difference between the datum of Science and Technology teachers and the newly graduated students and whether there is a difference between the data of the prospective teachers and teachers.The study has been pursued with the participation of 9th grades students (521 students to define the conceptual understanding, 446 students to define the attitudes) from 8 high schools in İzmir-Buca, Konak and Karabağlar, Science and Technology Teachers from 42 primary schools in the same districts (72 teachers to define the conceptual understanding, 69 teachers to define the attitudes) and 3th and 4th grade students of the department of Science and Technology Teaching, Dokuz Eylül University. Because of not being able to come up to working numbers for the sample for prospective teachers at the university, the study has been carried out with the participation of 3th and 4th grades students from the department of Science and Technology Teaching, Adnan Menderes University (194 prospective teachers to define the conceptual understanding, 213 prospective teachers to define the attitudes).Two different measurement tools (Sustainable Environment Concept Test and Open-ended Questions) developed by the researcher, which are suitable for the levels of the students, teachers and prospective teachers, has been used to determine the conceptual understanding towards sustainable environment in the study. In order to specify the attitude levels towards sustainable environment, two different attitude scales (Sustainable Environment Attitude Scale), developed by the researcher, which are suitable for the levels of the students, the teachers and prospective teachers have been applied. Semi-structured interview questions, related to Sustainable environment, developed by the researcher, have been used to determine the thoughts of the students, teachers and prospective teachers towards sustainable environment more accurately. (Six teachers, six prospective teachers and six students have been interviewed.)According to the results of the research; it has been seen that the conceptual understanding of the newly graduated students from 8-year- education, Science and Technology Teachers and prospective teachers towards sustainable environment is not at the satisfactory level. Against this, it has been noticed that the attitudes of Science and Technology teachers, the newly graduated students from primary school and prospective teachers to sustainable environment is at a high level in a positive way.It has been stated that there is a meaningful difference between the newly graduated students from primary school and Science and Technology teachers in terms of conceptual understanding towards sustainable environment. While the conceptual understanding of the newly graduated students from primary school towards sustainable environment is at the higher level when compared to Science and Technology teachers, it has been noticed that there is no significant difference between the conceptual understanding of Science and Technology teachers and prospective teachers. It has been defined that there is a significant difference between the attitudes of Science and Technology teachers and the newly graduated students from primary school towards sustainable environment in favor of science and technology teachers. Besides, it has been seen that there is a significant difference between the attitudes of Science and Technology teachers and prospective teachers towards sustainable environment in favor of science and technology teachers. 443

İşbirlikli Öğrenme Yoluyla Kavramsal Anlamaya Yönelik Öğretimin Öğrencilerin Çevre Kavramlarını Anlamalarına ve Çevre Farkındalıklarına Etkisi: 7. Sınıf ?İnsan ve Çevre? Ünitesi ÖrneğiBu çalışmanın amacı, kavramsal anlamaya dayalı işbirlikli öğrenme yönteminin; öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerine, çevre farkındalıklarına, kavramsal anlama ve çevreye yönelik tutumlarıyla ilgili kalıcılıklarına etkisini araştırmaktır.Uygulama, 2008- 2009 yılı bahar döneminde, İzmir ili Buca İlçesi Mehmet Emin Yurdakul İlköğretim Okulu, 7. sınıfında deney grubu olarak 29 öğrencinin bulunduğu 7/B ve kontrol grubu olarak 30 öğrencinin bulunduğu 7/C sınıflarında yürütülmüştür. Yaklaşık, 4 hafta boyunca, deney sınıfında fen ve teknoloji dersi işbirlikli öğrenme yoluyla kavramsal anlamaya dayalı olarak işlenirken, kontrol sınıfında ise Fen ve Teknoloji programına uygun olarak işlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerini belirlemek için kavramsal anlama düzeyi belirleme testi, çevre farkındalıklarını ölçmek için çevre tutum ölçeği ve çevre farkındalığı görüşme formu, deney grubu öğrencilerinin denel işlem boyunca sürdürülen yöntem hakkındaki görüşlerini tespit etmek için; kavramsal anlamaya dayalı işbirlikli öğrenme görüşme formu kullanılmıştır. Uygulanan veri toplama araçlarından, kavramsal anlama düzeyi belirleme testi, çevre farkındalığı görüşme formu ve kavramsal anlamaya dayalı işbirlikli öğrenme görüşme formu araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Uygulama öncesinde ve sonrasında her iki sınıfa da kavramsal anlama düzeyi belirleme testi, çevre tutum ölçeği uygulanmıştır. Her iki sınıftan 5'er öğrenci ile uygulama öncesinde ve sonrasında araştırmacı tarafından geliştirilen çevre farkındalığı görüşme formu kullanılarak çevre farkındalığı konusunda ve ayrıca uygulama sonunda deney grubunda yer alan 5 öğrenci ile kavramsal anlamaya dayalı işbirlikli öğrenme görüşme formu kullanılarak denel işlem boyunca sürdürülen yöntem konusunda yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Denel işlem sona erdikten 4,5 ay sonra kavramsal anlama düzeyi belirleme testi ve çevre tutum ölçeği her iki gruba kalıcılık testi olarak tekrar uygulanmıştır.Araştırmada, deney ve kontrol sınıfı öğrencileri arasında kavramsal anlama düzeyi açısından deney grubu lehine anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Öğrencilerin çevre farkındalıkları konusunda iki grup arasında nicel olarak deney grubu lehine anlamlı fark görülürken aynı zamanda nitel olarak da deney grubu lehine gelişme izlenmiştir. Araştırma sonucunda işbirlikli öğrenme yoluyla kavramsal anlamaya dayalı öğretimin yürürlükte olan fen ve teknoloji programına göre kavramsal anlama ve çevreye yönelik tutumlarla ilgili kalıcılığı sağlamada daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca deney grubu öğrencilerinin işbirlikli öğrenme ile ilgili olumlu düşünceler taşıdığı tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: İşbirlikli öğrenme, kavramsal anlama, fen eğitimi, çevre farkındalığı, çevreye yönelik tutum, kalıcılık The Effects of Instruction Based on Conceptual Understanding Through Cooperative Learning on The Students? Understanding of Environmental Concepts and Environmental Awareness: The Sample of 7th Grade Unit of ?Human and Environment?The aim of this study is to search the effects of instruction based on conceptual understanding through cooperative learning on the students? conceptual understanding, environmental awareness and also its retention on the students? attitudes towards environment and conceptual understanding.The study was conducted with 29 students of 7/B as experimental group and 20 students of 7/C as control group in Mehmet Emin Yurdakul Primary School of Buca, Izmir during the spring term of 2008-2009. The experimental group received the science and technology course based on conceptual understanding through cooperative learning while the control group received the science and technology course based on the current curriculum for approximately 4 weeks. The data were collected through conceptual understanding test, environmental attitude scale and interview forms of environmental awareness and instruction based conceptual understanding through cooperative learningThe conceptual understanding test and the interview forms of environmental awareness and instruction based conceptual understanding through cooperative learning were developed by the researcher. Conceptual understanding test and environmental attitude scale were applied to both groups before and after the instruction. 5 students from each group before and after the instruction were interviewed about environmental awareness by using the interview form of environmental awareness. Furthermore, 5 students from the experimental group were interviewed about the instruction given to experimental group by using instruction based conceptual understanding through cooperative learning interview form at the end of the instruction. Conceptual understanding test and environmental attitude scale were given to both groups after 4 and half months after the instruction for the retention.The results showed that there are significant differences between the experimental and control groups in favor of experimental group in terms of their conceptual understanding. Moreover, it is also seen that, there are significant quantitative differences in favor of experimental group where at the same time various qualitative developments have been also observed in terms of environmental awareness. It is also found that, instruction based on conceptual understanding through cooperative learning was more effective in ensuring the retention of conceptual understanding and the attitude towards the environment than the current science and technology curriculum. Moreover, it was seen that experimental group students had positive opinions about the instruction based on conceptual understanding through cooperative learning.Keywords: Cooperative learning, conceptual understanding, science education, environmental awareness, attitude towards environment, retention 402

Bu çalışmanın amacı, modellemeye dayalı etkinliklerle yürütülen fen ve teknoloji dersi 7. Sınıf Işık Ünitesinin öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerine, bilimsel süreç becerilerine, bilimsel bilgi ve varlık anlayışlarına etkisini araştırmaktır.Uygulama, 2008 yılı bahar döneminde, İzmir İli Buca İlçesi Vali Rahmi Bey İlköğretim Okulu, 7. sınıfında deney grubu olarak 34 öğrencinin bulunduğu 7/F ve kontrol grubu olarak da 31 öğrencinin bulunduğu 7/A sınıfları ile çalışılmıştır. Yaklaşık 6 hafta boyunca, deney sınıfında fen dersi modellemeye dayalı olarak işlenirken, kontrol sınıfında ise Fen ve Teknoloji programına uygun olarak işlenmiştir. Uygulama öncesinde ve sonrasında her iki sınıfa da kavramsal düzey belirleme testi, bilimsel süreç becerileri ölçeği, bilimsel bilgiye yönelik görüş ölçeği ve bilimsel bilginin varlık alanına yönelik görüş ölçeği uygulanmıştır. Uygulanan ölçeklerden kavramsal düzey belirleme testi, bilimsel bilgiye yönelik görüş ölçeği ve bilimsel bilginin varlık alanına yönelik görüş ölçeği araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Ayrıca, her iki sınıftan 5'er öğrenci ile uygulama öncesinde ve sonrasında araştırmacı tarafından bilimsel bilgi ve bilimsel bilginin varlık alanı konularında geliştirilen görüşme formları kullanılarak yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır.Araştırmada, deney ve kontrol sınıfı öğrencileri arasında kavramsal anlama düzeyleri, bilimsel süreç becerileri açısından deney grubu lehine anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Bilimsel bilgiye yönelik görüşlerde ise nicel olarak her iki grup arasında anlamlı fark görülmezken, nitel olarak ise deney grubu öğrencilerinde kontrol grubu öğrencilerine göre daha fazla oranda gelişme izlenmiştir. Bilimsel bilginin varlık alanı konusunda ise her iki grup arasında nicel olarak anlamlı fark görülürken aynı zamanda nitel olarak da deney grubu lehine gelişme izlenmiştir. The purpose of this study was to explore the effects of model based science and technology course on students? conceptual understanding, science process skills, understanding of scientific knowledge and its domain of existence during the 7th grade unit of light.The study was conducted with 34 students as experimental group and 31 students as control group in Vali Rahmi Bey Primary School of Buca, İzmir during the spring term in 2008. The experimental group received model based science teaching while the control group received regular science education depending on the Science and Technology Curriculum over a period of 6 weeks. Both groups were given conceptual understanding test, science process skills scale, scientific knowledge scale and the scale for the existence domain of scientific knowledge. The conceptual understanding test, scientific knowledge scale and the scale for the existence domain of scientific knowledge were developed by the researcher. Besides, 5 students from each group were interviewed before and after the instruction about the scientific knowledge and its domain of existence by the forms developed by the researcher.The results showed that there are significant differences between experimental and control group students with respect to their conceptual understanding, science process skills in favor of experimental group. Although there is not a significant difference between experimental and control group students with respect to their understanding of scientific knowledge regarding the results of quantitative data, it was seen that the experimental group students improved their understanding of scientific knowledge regarding the results of qualitative data. On the other hand, it was seen that there is a significant difference between experimental and control group students with respect to their understanding of the existence domain of scientific knowledge in favor of experimental group regarding the results of quantitative data. Besides, it was seen that the experimental group students improved their understanding of the existence domain scientific knowledge regarding the results of qualitative data. 445

Bu çalışmanın amacı, fen ve teknoloji dersinde kullanılan araştırmaya dayalı ve açık uçlu deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, bilimin doğasına yönelik görüşlerine, laboratuvara yönelik tutumlarına ve öğrenme yaklaşımlarına etkilerini incelemektir.Çalışmaya, İzmir ili Buca ilçesi Vali Rahmi Bey İlköğretim Okulunda açık uçlu deney tekniğinin uygulandığı 30 kişilik deney?1 grubu, araştırmaya dayalı deney tekniğinin kullanıldığı 31 kişilik deney?2 grubu ve fen ve teknoloji öğretim programının uygulandığı 30 kişilik kontrol grubu öğrencileri katılmıştır. Uygulama, yaklaşık 8 hafta boyunca ?Kuvvet ve Hareket? ve ?Yaşamımızdaki Elektrik? ünitelerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma öncesinde ve sonrasında, Bilimsel Süreç Becerileri Ölçeği, Bilimsel Bilgi Ölçeği, Fen Laboratuvarına Yönelik Tutum Ölçeği ve Fen'i Öğrenme Yaklaşımları Ölçeği üç çalışma grubuna da uygulanmıştır. Ayrıca, deney?1 ve deney?2 gruplarından 5'er öğrenci ile uygulama sonrasında bilimsel bilgi ve feni öğrenme yaklaşımları konularında görüşme yapılmıştır. Bunlara ilaveten, deney?1 ve deney?2 gruplarında yer alan öğrenciler, uygulama boyunca bilimsel süreç becerilerini kullanma düzeylerini belirlemek için gözlem formu (BSB-GF) aracılığıyla tek tek gözlenmiştirÇalışma sonuçları, deney?1, deney?2 ve kontrol sınıfları arasında bilimsel süreç becerileri ve fen'i öğrenme yaklaşımları açısından deney?1 ve deney?2 grubu lehine anlamlı farklılıkların olduğunu, deney?1 ve deney?2 grupları arasında anlamlı farklılıkların olmadığını göstermiştir. Ayrıca, deney?1 grubu öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin kullanımına yönelik gözlem formundan elde ettikleri puanlar ile bilimsel süreç becerileri ölçeğinden elde ettikleri puanlar arasında orta düzey bir ilişki (r=0.556) olduğu, deney?2 grubu öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin kullanımına yönelik gözlem formundan elde ettikleri puanlar ile bilimsel süreç becerileri ölçeğinden elde ettikleri puanlar arasında orta düzey bir ilişki (r=0.656) olduğu görülmüştür. Bunlara ilaveten görüşmeye katılan deney?1 ve deney?2 grubu öğrencilerin görüşme sonuçlarıyla, uygulama sonunda elde ettikleri ölçek puanlarının genel olarak bir paralellik içinde olduğu görülmüştür. The purpose of the study is to determine the effects of open-ended and inquiry-based laboratory techniques on students? science process skills, views toward nature of science, attitudes toward laboratory and learning approaches in science and technology course.The study was conducted with 30 students as experimental-1 group, 31 students as experimental-2 group and 30 students as control group. The experimental-1 group received open-ended experiment technique and experimental-2 group received inquiry-based experiment technique while the control group received regular science education depending on the Science and Technology Curriculum (?Force and Motion? and ?Electricity in Our Life? Units) over a period of 8 weeks. All groups were given science process skills scale, scientific knowledge scale, attitude scale towards science laboratory and the science learning approach questionnaire. Besides, 5 students from experimental-1 and axperimental-2 group were interviewed before and after the instruction about the scientific knowledge and learning approaches. In addition, all students from experimental-1 and axperimental-2 group were observed during the instruction about levels of science process skills usage.The results showed that there are significant differences among experimental-1, emperiment-2 and control group students with respect to their science process skills and science learning approach in favor of experimental-1 and experimental-2 groups. On the other hand, there were no significant differences observed between experimental-1, experimental-2 groups. Besides, it was seen that there were a correlation in the middle level (r = 0.556) between experimental-1 group students? observation scores identifying levels of science process skills usage and science process skills scale scores. Similarly, it was seen that there were a correlation in the middle level (r = 0.656) between experimental-2 group students? observation form scores identifying levels of science process skills usage and science process skills scale scores. In addition to this, it was seen that the interview results of the students from experimental-1 and experimental-2 groups and the scores from the post-tests at the end of the study are parallel in general. 351

Bu araştırmanın amacı 5E modelinin kullanıldığı kavramsal değişime dayalı öğretimin, 7. sınıf öğrencilerinin kavramsal anlamalarına, öğrenme yaklaşımlarına, üst bilişlerine ve üst bilişe yönelimli sınıf çevresine yönelik tutumlarına etkisini araştırmaktır.Araştırmada, hem nicel hem de nitel veri toplama yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Deney grubunda 5E öğrenme modeline dayalı bir öğretim yapılmıştır. Bu modele dayalı olarak, kavramsal değişim modelinin dört koşulu (hoşnutsuzluk, anlaşılırlık, mantıklılık ve işe yararlık) öne çıkarılmış, öğrencilerin üst bilişlerinin bu koşullar aracılığıyla gelişmesi amaçlanmıştır. Kontrol grubunda Milli Eğitim Bakanlığı müfredatına göre sınıf içinde önerilen ve ders öğretmeninin kullandığı öğretim yapılmıştır. Deney ve kontrol grubundaki öğrencilere, Kuvvet ve Hareket Kavram Testi (KHKT), Üst Biliş Dokümanı (ÜBD), Derinlemesine Öğrenme Yaklaşımı Ölçeği (DÖYÖ), Yüzeysel Öğrenme Yaklaşımı Ölçeği (YÖYÖ), Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresi Ölçeği-Fen (ÜBYSÇÖ-F) ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Araştırmanın örneklemini, İzmir ili Buca ilçesinde bir ilköğretim okulunda öğrenim gören 52 yedinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Deney grubu 25 ve kontrol grubu ise 27 öğrenciden oluşmaktadır.Araştırmanın nitel bölümünde deney grubundaki öğrencilerin kavramsal anlamalarındaki üst bilişlerindeki ve öğrenme yaklaşımlarındaki değişimin daha yakından izlenmesi için deney grubundan amaçlı örnekleme yoluyla 3 adet hedef öğrenci seçilmiştir. Hedef öğrencilerin seçiminde, deney grubundaki öğrencilerin ön testlerden aldıkları puanlar hesaplanmış ve bu puanlar yüksek, orta ve düşük grup olmak üzere gruplandırılmıştır. Daha sonra her bir gruptan 3 öğrenci seçilmiştir. Hedef öğrencilerin yer aldığı iki grubun çalışmaları sırasında karşılıklı konuşmalarının kaydedilmesi için, birer ses kayıt cihazı ile ses kaydı gerçekleştirilmiştir.Araştırmanın nicel bölümünden elde edilen verilerin analizinde t testi ve MANOVA kullanılmıştır. Karşılaştırmalarda anlamlılık düzeyi .05 olarak alınmıştır. Hedef öğrencilerin kavramsal anlamalarındaki, üst bilişlerindeki ve öğrenme yaklaşımlarındaki değişimin incelenmesi amacıyla içerik analizi yapılmış ve kodlama kategorileri geliştirilmiştir.Uygulama sonrasında deney grubu öğrencilerinin KHKT'den aldıkları puanlar kontrol grubu öğrencilerine göre anlamlı düzeyde azalmıştır. ÜBD'nın Bilişin Bilgisi faktöründen aldıkları puanlar karşılaştırıldığında deney grubu lehine anlamlı bir farkın olduğu görülmüştür. ÜBD'nin Bilişin Düzenlenmesi faktörü için son testte anlamlı bir fark yoktur. DÖYÖ'den son testte aldıkları puanlar karşılaştırıldığında, deney grubu lehine anlamlı bir fark varken YÖYÖ için anlamlı bir fark yoktur. ÜBYSÇÖ-F'den alınan puanlara göre, Paylaşılan Kontrol faktörü dışındaki Duygusal Destek, Öğrenci-Öğrenci Etkileşimi, Öğrencinin Sesi ve Üst Bilişsel Talepler faktörlerinde deney ve kontrol grubu öğrencileri arasında anlamlı farklar gözlenmiştir.Hedef öğrencilerle yapılan ön görüşmeler, öğrencilerin bilimsel gerçeklerden farklı anlayışlara sahip olduklarını ortaya çıkarmıştır. Son görüşmede kuvvet ve hareketle ilgili konularda olumlu yönde değişmeler gözlenmiştir. Araştırmada etkinliklerden sonra yapılan görüşmeler aracılığıyla öğrencilerin sahip olduğu üst bilişsel kategoriler ortaya çıkarılmıştır. Öğrencilerde gözlenen bu kategoriler, nitelik açısından farklılaşmaktadır. Ayrıca kategorilerin öğrencideki değişim süreci de farklıdır. Benzer şekilde ön ve son görüşmelere göre öğrenme yaklaşımlarındaki değişim farklı şekilde gerçekleşmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında, kavramsal değişim modelini etkileyen unsurlar dikkate alınarak eğitimcilere ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur. The purpose of this research is to determine the effects of the instruction based on conceptual change used with 5E model on the conceptual understanding, learning approach, metacognition and metacognitive orientation of classroom learning environments of seventh grade students.In the research, both qualitative and quantitative data collection methods were used. In the quantitative section of the research is in the model of quasi experimental method with pre test post test control group. In the experiment group the instruction was based on 5E learning model. Based on this model, the 4 conditions of conceptual change model (dissatisfaction, understandability, plausibility and fruitful) were put forward and the metacognition of the students were aimed to be developed through these conditions. In the control group, the instruction was held as the way teacher did depending on the recommendations of the Science and Technology Curriculum by National Ministry of Education. As pre-test and post test, Force and Motion Concept Test, Metacognition Inventory, Deep Learning Approach Scale, Surface Learning Approach Scale, Metacognitive Orientation of Learning Environment Scale-Science were applied to the both in the experiment and control group. The sample of the research consists of 52 seventh grade students in a primary school in Buca district of Izmir. Experiment group consists of 25 students and control group consists of 27 students.In the quantitative section of the research, 3 target students were selected by sampling method in order to monitor the changes in conceptual understanding, metacognition and learning approaches of the students in the experiment group. In the selection of the target students, the scores of the experiment group students from pre-test were classified as low, medium and high and then, 3 students were selected from each. A voice recorder was used to record the mutual speeches during the studies of the two groups including the target students.t-test and MANOVA were used in the analysis of the data obtained from the quantitative section of the research. The significance level was taken as 0,05 for the comparisons. Content analysis was made in order to examine the changes in conceptual understanding, metacognition and learning approaches of the target students and some coding strategies were developed.After the application, it was found that the scores of the experiment group students from Force and Motion Concept Test were significantly lower than of the students in the control group. When the Knowledge of Cognition factor scores of the Metacognition Inventory was compared it was observed that there is a significant difference in favor of the experiment group. However, there is no significant difference in the final test for the Regulation of Cognition factor of the Metacognition Inventory. While there is a significant difference in favor of the experiment group when final test scores of the Deep Learning Approach Scale considered, there is no significant difference between two group students? scores for Surface Learning Approach Scale. According to the scores taken from Metacognitive Orientation of Learning Environment Scale-Science, significant differences between the experiment group students and control group students in Emotional Support, Student ? Student Interaction, Voice of The Student and Metacognitive Demands factors (except Shared Control factor) were observed.The pre-interviews made with target students determined that students have understandings different than scientific realities. In the final interview, some improvements were observed regarding force and motion. In the research, the metacognitive categories of the students were found by the interviews made after the activities. These categories in the students were observed to be different by means of quality. Besides, the change processes of the categories in the students were also found to be different. Similarly, the changes in the learning approaches realized in different ways according to pre-interviews and post interviews. In the light of the obtained results, suggestions were made to educators and researchers taking the elements affecting the conceptual change model into account. 444

Bu araştırmanın amacı öğrencilere bilimsel süreç becerileri eğitimiverilmesinin öğrencilerin; bilimsel yaratıcılıklarına, fen tutumlarına, fen başarılarına,bilimsel süreç becerilerini kullanabilmelerine etkilerinin incelenmesi ile bilimselsüreç becerileri verilen grubun uygulama hakkındaki görüşlerinin incelenmesidir.Araştırmada ön ölçüm-son ölçüm kontrol gruplu deneme modelikullanılmıştır. Kontrol ve deney gruplarının oluşturulmasında öğrencilerin notortalamalarının kullanılmasından dolayı yarı deneysel model izlenmiştir.Araştırmanın örneklemini, 2005?2006 eğitim-öğretim yılında İzmir ili Buca ilçesiMüşerref Mahmut Tınas İlköğretim okulu yedinci sınıfında öğrenim gören 40öğrenci oluşturmaktadır. ?Kuvvet ve Hareketin Buluşması-Enerji? ünitesi BaşarıÖlçeği, Fen'e Yönelik Tutum Ölçeği, Bilimsel Yaratıcılık Ölçeği, Bilimsel SüreçBecerileri Ölçeği, Öğrencilere verilen Çalışma Yaprakları ve öğrencilerin veöğretmenin yazılı görüşleri araştırmanın veri toplama araçlarıdır. Verilerin analizindeSPSS 11.0 istatistik programı kullanılmıştır, ayrıca öğrenci görüşleri belirli başlıklaraltında toplanarak sayısal dağılımı sunulmuştur.Araştırmanın sonucunda, öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ile bilimselyaratıcılıkları arasında ilişki olduğu saptanmış; bilimsel süreç becerileri eğitimininöğrencilerin başarılarını, bilimsel yaratıcılıklarını, bilimsel süreç becerilerinikullanabilme düzeylerini arttırdığı, fen'e yönelik tutumlarında ise gelenekselyönteme göre anlamlı bir gelişme olmadığı saptanmıştır. Bilimsel süreç becerilerieğitimi ile ilgili öğrencilerin ve dersin öğretmenin görüşleri olumlu olarakbulunmuştur.Elde edilen sonuçlara dayanılarak eğitimcilere ve araştırmacılara bazıönerilerde bulunulmuştur. The purpose of this research was to give students science process skillsinstruction and to investigate the effects of these skills on students? scientificcreativity, attitudes towards science, science achievement and use of scientificprocess skills and to investigate the views of the instructed group about thetreatment.In the research, the pre-test post-test experimental model with a controlgroup was used. Quasi-experimental model was followed because of using thearithmetic mean of the students for designing the control and experimental groups.The participants of the research was consisted of seventh grade students (n=40)attending to school of Müşerref Mahmut Tınas in Buca/İzmir during 2005-2006instructional year. The data collection tools was Achievement Scale of ?The Meetingof Force and Movement-Energy? Unit, Scientific Creativity Scale, Scientific ProcessSkills Scale, Worksheets Given to Students and The Written Views of Students andThe Teacher. SPSS 11.0 statistical program was used for the analysis as well as, theviews of students were classified under certain headings and their numericaldistribution.At the end of the research, it was found that there is a positive correlationbetween students? scientific process skills and scientific creativities; students, whowere given the scientific process skills instruction, increased science achievementscientific creativity and scientific process skills? using level; there was not found anymeaningful difference between control and experimental groups. Students? views andthe science teacher?s views were found to be positive.Based on the results obtained in the research, some suggestions were given tothe educators and the researchers. 239

Fen öğretiminin en temel amacı, öğrencilerin araştırma, sorgulama, eleştireldüşünme, problem çözme becerilerini geliştirmelerini, yaşam boyu öğrenen bireylerolmalarını ve yaşadıkları yakın ve uzak çevre hakkında merak duygusunu sürdürmelerinisağlamaktır. Bu yüzden öğrencilerin bilimsel bilgi üretmelerini ve bilimin doğasınıyaşayarak öğrenmelerini sağlayan bilimsel süreç becerilerini kazanmaları son dereceönemlidir. Yapılan araştırmalarda öğrencilerin bilimsel süreç becerileri kazanımlarındabirçok değişkenin etkili olduğu öne sürülmektedir. Bu çalışmanın amacı, İlköğretim 7. sınıföğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerileri ile öğrencilerin akademikbaşarısı, fene yönelik tutum ve ailelerin ilgileri arasındaki ilişkiyi ayrıca bu becerilerüzerinde öğretmenlerin sınıfta bilimsel süreç becerilerini kullanma düzeyleri ile öğrencilerindemografik özelliklerinin etkisini araştırmaktır. Araştırmanın evrenini İzmir Buca ilçesindeöğrenim gören 7.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise İzmir ili Bucailçesinden amaçlı örneklem yoluyla seçilen 176 ilköğretim 7. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır.Araştırmada veri toplama aracı olarak , ?Öğrencilere Yönelik Bilimsel Süreç BecerileriTesti?, ?Fen Bilgisi Tutum Ölçeği?, ?Aile Tutumunu Algılama Ölçeği?, ?ÖğretmenlereYönelik Sınıf İçi Gözlem Formu?, ?Öğretmenlere Yönelik Bilimsel Süreç Becerileri Testi?ve öğrenci bilgi formu kullanılmıştır. Sonuçlar, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinindüşük düzeyde olduğunu ( X =9.82 / 25), öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ile akademikbaşarıları, fene karşı tutumları ve ailelerin gösterdikleri ilgi arasında pozitif bir ilişkinin (r =0.57; r = 0.35; r = 0.30) olduğunu, öğrencilerin bilimsel süreç becerileri kazanımlarınınöğretmenlerin sınıfta bilimsel süreç becerileri kullanma düzeylerine ayrıca anne- babanıneğitim düzeylerine ve bilgisayara sahip olma değişkenlerine göre istatistiksel olarakfarklılaştığını göstermiştir (sırasıyla p = 0.019, p = 0.022, p = 0.023, p = 0.03).Anahtar Kelimeler: Fen Öğretimi, Bilimsel Süreç Becerileri, Fene Yönelik Tutum. The main purpose of science education is to improve students? study, investigation,critical thinking and problem solving skills, to help students for being life long learningindividuals and to sustain their curiosity about their far and near environment where they livein. Therefore, students? acquisition of science process skills, which provide students?producing scientific knowledge and learning the nature of science by living, is highlyimportant. There are many researches conducted putting forward that, many variables areaffective in the students? acquisition of science process skills. The purpose of this study is toexplore the relations between science process skills, academic achievement, attitudestowards science and parent?s relevance of seventh grade students besides, the effects of theinstructional methods, and teachers? usage level of science process skills, and thedemographic characteristics on those skills in science and technology course. The universeof the study is composed of seventh grade students in district of Buca in İzmir. The sampleof the study is 176 seventh grade students who were chosen by target sampling from districtof Buca in İzmir. ?Science Process Skills Test towards Students?, ?Attitude Scale towardsScience?, ?The Scale for Perception of Parents? Attitudes?, ?Classroom Observation Formtowards Teachers?, ?Science Process Skills Test towards Teachers? and student informationform were used as data collection tools. The results of the study show that, students? scienceprocess skills are at low level ( X =9.82 / 25). Another result is that, there is a positiverelation between science process skills, academic achievement, attitudes towards science andparent?s relevance (r = 0.57; r = 0.35; r = 0.30 respectively). Moreover, it was found that,there is a statistical difference between students? acquisitions of science process skills andteachers? usage level of science process skills besides, the education level of parents andvariable of having a computer ( p = 0.019, p = 0.022, p = 0.023, p = 0.03 respectively).Key words: Science Teaching, Science Process Skills, Attitudes towards Science. 146

Bilindiği gibi, fen derslerinde bulunan kavramların çoğu soyutkavramlardır ve bu kavramların öğrenilmesinde özellikle ilköğretim öğrencilerizorluklar çekmektedirler. Deney yaparak öğrenme fen öğretiminin önemli birparçası olmasına rağmen, bazı durumlarda bu öğretim biçimi de öğrencilerinöğrenmelerini tam olarak sağlayamayabilir. Bu nedenle, özellikle soyut olay vekavram içeren konuların öğretiminde, bu olay veya kavramların somutlaştırılması,öğrencilerin bu kavramları daha kolay ve anlamlı bir şekilde öğrenmelerineyardımcı olacaktır. Bu çalışmanın amacı; ilköğretim fen bilgisi dersinde yer alanve soyut olay ve kavram içeren ?Yaşamımızı Yönlendiren Elektrik Ünitesi?ndekiDurgun Elektrik konusunun anlamlı öğrenilmesinde yardımcı olacak veyapılandırmacı kurama dayalı öğretim stratejilerine uygun sınıf içi öğretimdekullanılacak eğitim yazılımı hazırlamak ve Bilgisayar Destekli Öğretiminöğrencilerin başarılarına etkisini araştırmaktır. Bu araştırmada, uzman görüşü veyardımı alınarak etkileşimli eğitim yazılımı hazırlanmış ve daha sonra yazılımayönelik fen bilgisi öğretmenlerinin görüşlerine başvurulmuştur. Öğretmenlerintamamına yakını hazırlanan yazılımı uygun bulmuştur. Hazırlanan eğitimyazılımının etkinliği ilköğretim okullarında uygulanarak ortaya konulmayaçalışılmıştır. Araştırma, iki ilköğretim okuluna devam eden 123 6.sınıf öğrencisiile gerçekleştirilmiştir. Okullardan birinde (A okulu) 65 öğrenci (33 deney, 32kontrol), diğerinde (B okulu) ise 58 (30 deney, 28 kontrol) öğrenci bu çalışmayakatılmıştır. Deney grubunda, hazırlanan yazılım kullanılarak Bilgisayar DestekliÖğretim (araç-gereçler kullanarak deney yapma ve daha sonra aynı deneyiçalışma yaprağı kullanarak bilgisayarda yapma), kontrol grubunda ise normalöğretim (deney, tartışma, düz anlatım; öğretmenlerin uygulama başlamadan öncekullandıkları yöntem ve teknikler) yapılmıştır. Deney grubunda uygulamaboyunca genellikle iki öğrenci bir bilgisayar kullanmıştır. Her iki okulda da veritoplama aracı olarak, başarı testi, açık uçlu sorular, fene ve bilgisayara yöneliktutum ölçeği uygulamadan önce ve uygulamadan sonra kullanılmıştır. Ayrıca, Aokulundaki deney grubu öğrencilerinin öğrenme tercihlerinde bir değişiklik olupolmadığını belirlemek için, uygulamadan önce ve sonra öğrenme tercihleri anketikullanılmıştır. Bununla birlikte, uygulama sonunda A okulundaki deney vekontrol grubu öğrencilerinden toplam 12 (6 deney, 6 kontrol) öğrenci ile görüşmeyapılmıştır. Uygulama yaklaşık bir ay sürmüştür. Son testler uygulandıktan sonrayaklaşık 5 hafta sonra bilginin kalıcılığını ölçmek için başarı testi ve açık uçlusorular her iki okuldaki deney ve kontrol grubu öğrencilerine tekraruygulanmıştır. Bütün bunlara ek olarak deney grubu öğrencilerinden, yapılanuygulamaya yönelik olarak görüşlerini yazmaları istenmiş ve 4 öğrenci ile degörüşme yapılmıştır. Elde edilen verilere göre, uygulama öncesi başarı testi, açıkuçlu sorular, fen ve bilgisayar tutum ölçeği sonuçları arasında her iki okuldakideney ve kontrol grubu öğrencileri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.Uygulama sonunda ise başarı testi ve açık uçlu soruların sonuçlarına göre, deneygrupları lehine anlamlı farklar bulunmuştur. Fen ve Bilgisayara yönelik tutumpuanları arasında ise son test sonuçlarına göre deney ve kontrol grupları arasındaanlamlı bir fark bulunmamıştır. Ancak, deney ve kontrol gruplarının fen vebilgisayara yönelik son test tutum puanlarının aritmetik ortalamalarıkarşılaştırıldığında, deney grubu öğrencilerinin fen ve bilgisayara karşı tutumpuanlarının daha fazla arttığı söylenebilir. Ayrıca deney ve kontrol grubundangörüşme yapılan öğrencilerin görüşme sorularına verdikleri cevaplarincelendiğinde, deney grubu öğrencilerinin bilgiyi daha doğru bir şekildeyapılandırdıkları söylenebilir. Bununla birlikte, başarı testi ve açık uçlu sorularşeklinde uygulanan kalıcılık testi sonuçları karşılaştırıldığında da, her iki okuldakideney ve kontrol grupları arasında uygulama sonrası oluşan anlamlı farkın devamettiği görülmektedir. Deney grubu öğrencilerinden yapılan uygulamaya yönelikolarak alınan yazılı ifadeler incelendiğinde ve görüşme yapılan öğrencileringörüşleri dikkate alındığında, ?Bilgisayar Destekli Öğretim?in öğrencilerinöğrenmelerine yardımcı olduğu, ilgi çektiği ve daha sonraki derslerde dekullanılması gerektiği yönünde görüş bildirdikleri söylenebilir. Ayrıca, deneygrubu öğrencilerinin öğrenme tercihlerinin bazılarının uygulama sonundadeğiştiği de görülmüştür. Bu araştırmadan elde edilen sonuçların büyük birçoğunluğunun alan yazındaki benzer çalışmalarla uyuştuğu görülmektedir.Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar ışığında, soyut olay veya kavramöğretimine yönelik olarak farklı konuları içeren etkileşimli bilgisayar destekliyazılımların alan uzmanlarınca hazırlanması ve öğretimdeki etkinliğininaraştırılması, uygulamanın daha uzun süreli yapılması, çalışmada geliştirilenyazılımın başka öğretim yöntem ve teknikleri ile birlikte kullanılarak (kavramharitaları, analoji, oyun, web tabanlı öğretim) etkinliğinin araştırılmasıönerilmektedir. Ayrıca, geliştirilen yazılımla ilgili bir web sitesi oluşturularak,web tabanlı öğretimin etkinliği de araştırılabilir.Anahtar kelimeler: Etkileşimli Bilgisayar Destekli Öğretim, durgunelektrik, fen öğretimi, soyut kavram, fen deneyleri As it is known, primary science courses include abstract concepts andphenomena and at that age students generally have difficulties in understandingand learning these concepts. Although experiments are important parts of thescience teaching they may be totally far from providing students with fullunderstanding of these concepts. Therefore, to concretize abstract concepts andphenomena in teaching science will help student learn meaningfully and easily.The aim of this study is to prepare instructional software which is suitableteaching strategies based on constructivist theory in order to make primary schoolstudents grasp and concretize the static electricity subject in the unit ?electric inour life? which includes abstract concepts and phenomena and also to examine theeffects of computer assisted teaching on student?s achievement.In the present study, the experts? suggestions and science teachers?opinions were taken into consideration while preparing instructional software.Nearly most of the teachers find the software acceptable. The effectiveness of thesoftware was examined in two primary schools. 123 participants of the 6th classtook part in the study (in school A 65 students, 33 of which are experimental and32 are control ) in school B there are 58 students (30 experimental, 28 control). Inexperimental group computer assisted instruction were taught whereas controlgroup were taught in a traditional way. Treatment took nearly one month.In experimental group mostly two students used one computer. In eachschool achievement test, open-ended questions, attitude scale towards science andcomputer were used as pre and post tests. Besides, before and after treatment alearning preference questionnaire was used to identify whether students? learningpreferences changed or not in school A and also 12 students (6 control, 6experimental) from school A were interviewed. To determine students? permanentknowledge, five weeks after post tests, students in both groups were againadministered achievement test and open-ended questions in two schools.Additionally, all students were asked to write their opinions about the giveninstruction and also four students were interviewed about treatment. The findingsindicate that there is a significant difference between the groups in achievementtest and open-ended questions given as a post test in favor of experimental groupsand there is no significant difference between groups in pre-test. The means ofattitude towards science and computer showed no significant difference betweenthe groups. But when the means of experimental group were compared with thoseof control group it was observed that the means of experimental group arerelatively higher than those of the control group. Students? answers in experimentgroup indicate that students construct their knowledge in a more meaningful waythan the control group?. When permanency test were compared it was recordedthat the significant difference was still continuing in favor of experimental groups.Furthermore, students? opinions indicate that students find computer assistedinstruction interestingly. Additionally, learning preference questionnaire indicatesthat there has been change in some of students? learning preference. The findingsobtained in this study revealed that the interactive software which includesteaching abstract concepts and phenomena is very effective on students?achievement.In the light of the findings of this study, some suggestions were given inthe following;New educational software including abstract concepts and phenomena inscience course should be prepared by the experts, its effects on teaching should beinvestigated and the duration of such studies should be lengthened. The softwaredeveloped in this study should be used together with other teaching methods andtechniques such as concept mapping, analogy, game, web-based instruction.Moreover, a web site related to the software can be formed and its effectiveness(web based teaching) can be investigated.Key words: Interactive computer assisted instruction, static electricity,science teaching, abstract concept, science experiments 179

IX ÖZET Fen Öğretiminde Derinliğine Öğrenme: `Basınç` Konusunda Modelleme Gül ÜNAL Bu çalışmanın başlıca amacı, yapılandırmacı yaklaşıma uygun olarak buluş yoluyla yapılandırılmış etkinlikler içeren `Sıvıların ve Gazların Basıncı` konulu fen dersinin, öğrencilerin akademik basanlarına, feni öğrenme yaklaşımlarına ve zihinsel modellerine etkisini incelemektir. Uygulama, 2004-2005 yılı bahar döneminde, İzmir ili Buca İlçesi 30 Ağustos İlköğretim Okulu, 7. sınıf öğrencilerinden 30 kişilik deney ve 29 kişilik kontrol sınıfı ile yapılmıştır. Deney sınıfında fen dersi yapılandırmacı yaklaşıma uygun buluş yoluyla hazırlanmış etkinliklerle işlenirken, kontrol sınıfında geleneksel öğretim uygulanmıştır. Uygulama öncesinde ve sonrasında her iki sınıfa da basan testi, açık uçlu sorulardan oluşan sınav ve öğrenme yaklaşımı ölçeği uygulanmıştır. Ayrıca, her iki sınıftan 4'er öğrenci ile uygulama öncesinde ve sonrasında görüşülmüştür. Ek olarak, uygulama süresince her iki sınıftaki öğrenciler gözlemlenmiştir. Araştırmada, deney ve kontrol sınıfı öğrencileri arasında akademik başarıları açısından deney grubu lehine anlamlı farklılıklar olduğu; öğrenme yaklaşımları ve zihinsel modeller açısından ise anlamlı fark olmadığı bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Yapılandırmacı yaklaşım, buluş yolu, öğrenme yaklaşımları, zihinsel modeller, fen öğretimi ABSTRACT Deep Learning in Science Teaching: Modelling for `Pressure` Gül ÜNAL The purpose of this study was to explore the effects of constructivist science course including discovery learning activities for `Pressure of Liquids and Gases` with respect to students' academic achievement, science learning approaches and mental models. In this study, 30 experimental and 29 control group students were instructed by the same teacher from 30 Ağustos Primary School during spring semester in 2005. During the instruction, the experimental group received discovery learning science activities while the control group utilized traditionally designed science instruction over a period of 5 weeks. Both groups were given multiple choice academic achievement test, open-ended science examination and learning approaches questionnaire as pre and post-tests. Besides, 4 students from each group were interviewed before and after the instruction. Also, both groups were observed during the instruction. The results showed that there is a significant difference between experimental group students and control group students with respect to their academic achievement in favor of experimental group students. On the other hand, there is not a significant difference between experimental and control groups with respect to their science learning approaches and mental models. Key words: Constructivism, discovery learning, learning approaches, mental models, science teaching. 136

ÖZET Farklı Deney Teknikleriyle Fen Öğretimi Eylem YILDIZ Bu araştırmanın amacı; açık uçlu deney tekniği ve kapalı uçlu deney tekniğinin, öğrencilerin duyuşsal alanda fen laboratuvanna yönelik tutumlarına ve devinişsel alandaki öğrenme düzeylerine olan etkilerini ortaya koymak ve karşılaştırmaktır. Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu deneysel model kullanılmıştır. Deneysel uygulamaya İzmir ilinde öğrenim görmekte olan 54 (26 öğrenci deney grubu, 28 öğrenci kontrol grubu) altıncı sınıf öğrencisi katılmıştır. Deney grubunda açık uçlu deney tekniğiyle, kontrol grubunda ise kapalı uçlu deney tekniğiyle öğretim yapılmıştır. Araştırma verilerinin elde edilmesi amacıyla başarı testi, açık uçlu sorular, fen laboratuvanna yönelik tutum ölçeği, görüşme formu, gözlem formu kullanılmış ve uygulamalı sınav yapılmıştır. Uygulama öncesinde, her iki gruba basan testi, açık uçlu sorular ve fen laboratuvanna yönelik tutum ölçeği uygulanmış, deney grubundaki öğrenciler bilimsel süreç becerileri hakkında bilgilendirilmiştir. Deneysel uygulama sırasında her iki gruptan seçilen öğrenciler deney etkinlikleri sırasında gözlemlenmiştir. Uygulama sonrasında, uygulamalı sınav ve fen laboratuvanna yönelik tutum ölçeği uygulanmış, her iki gruptan seçilen altışar öğrenci ile görüşme yapılmıştır. Elde edilen veriler, t testi ve Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı hesaplanarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, açık uçlu deney etkinlikleriyle öğrenim gören deney grubu ve kapalı uçlu deney etkinlikleriyle öğrenim gören kontrol grubu arasında, duyuşsal ve devinişsel düzeyde deney grubu lehine anlamlı farklar olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Fen laboratuvarı, açık uçlu deney tekniği, kapalı uçlu deney tekniği ABSTRACT Teaching Science by Using Different Laboratory Techniques EYLEM YILDIZ The purpose of this study is to find out the effects of using open ended and close ended experiments a) on the attitudes towards science laboratory in terms of affective domains and also b) on the learning levels of students' psychomotor domains. The research was based on pre-test post-test experimental design with control group. The participants are 54 sixth grade students (26 from the experimental group, 28 from the control group) from a primary school in Izmir. Students in experimental group were given open-ended laboratory instructions whereas students in control were given closed-ended laboratory instructions. The data were obtained by using science achievement test (one included open ended questions, the other included multiple choice test), attitude scale towards laboratory, by interviewing and observing the students and also a hands on examination was carried out. Both groups were given achievement test, and attitude scale towards laboratory before the treatment Also, some information about what scientific process skills were presented to the students in the experimental group before the treatment. Students from both groups were observed while they were doing the experiments. At the end of the treatment, hands on examination, attitude scale towards laboratory were applied to both groups. Additionally, six students from each group were interviewed. The data was analysed by using t-test, Pearson Moments Production Correlation Coefficient. At the end of the research, it was found that there are significant differences in favor of the experimental group regarding the affective and pscyhomotor levels of the students. Key Words: Science laboratory, open-ended laboratory experiments, closed- ended laboratory experiments 135

IX ÖZET Buluş Stratejisi ile Fen Öğretimi: Yaşamımızı Etkileyen Manyetizma Hilal Aktamış (Aşkar) Çağımızda her geçen gün yeni teknolojiler üretilmekte ve varolan bilgilere yeni bilgiler eklenmektedir. Gittikçe artan bu bilgi yığınını öğrencilere aktarma yoluyla öğretmemiz imkansız hale gelmektedir. Bu nedenle öğrencilere bilgi aktarmayı bırakıp, bilgiye ulaşma becerilerini kazandırmak temel alınmalıdır. Yeni (2001) İlköğretim Fen Bilgisi programı da öğrencilerin yaparak-yaşayarak ve zihinsel becerilerini kullanarak bilgiye ulaşmalarına, küçük buluşlar yapabilmelerine yardımcı olacak aktif öğretim yöntem Ve teknikleriyle kullanılabilecek, öğretim materyallerinin geliştirilmesini ve kullanılmasını önermektedir. Bu çalışmada; programın genel amaçlan doğrultusunda, yapılandırmacı öğrenme anlayışı, öğrenci merkezli öğretim ve buluş stratejisine uygun olarak, 8. sınıf Fen Bilgisi dersinin `Yaşamımızı Etkileyen Manyetizma` ünitesi için öğretme ve öğrenme materyali hazırlanarak, uygulanmıştır. Uygulamada; İzmir ili Karşıyaka ilçesi İmbat İlköğretim Okulundan seçilen 30 kişilik bir deneme sınıfına öğrencilerin bilgiye ulaşmalarına yardımcı olacak buluş stratejisine uygun çeşitli öğretim materyalleri (örnek olay, analoji, oyun, deney, benzetişim, kavram haritası ve model) hazırlanarak buluş stratejisine uygun öğretim yöntem ve teknikleriyle ve 30 kişilik bir kontrol sınıfına ise geleneksel yöntemlerle öğretim yapılmıştır. Uygulama öncesinde ve sonrasında her iki gruba da çoktan seçmeli basan testi, kısa yanıtlı yazılı sınav, Fen Bilgisi dersi tutum ölçeği ve duyuşsal davranış ölçme testi uygulanmıştır. Ayrıca her iki gruptan 6 şar öğrenci ile görüşme yapılmıştır. Elde edilen veriler istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda Fen Bilgisi dersi `Yaşamımızı Etkileyen Manyetizma` ünitesi, yapılandırmacı kurama ve buluş stratejisine uygun öğretim yöntem ve teknikleri ile öğretim yapıldığında öğrencilerin öğrenme ve basan düzeylerinin arttığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Buluş stratejisi, Yapılandırmacı (constructivist) kuram, fen öğretimi, materyal geliştirme, öğrenci merkezli öğretim. v-/ ABSTRACT Discovery Approach in Science Education: Magnetism Effecting Our Lives Hilal Aktamış (Aşkar) In our age, new technologies are produced and new knowledge are added to the old ones every passing day. As a result it gets quite impossible to teach those by means of just transferring. For this reason we should stop teaching by transferring the knowledge but base teaching to make the students have the skills to reach the knowledge. The new Primary Science Education Curriculum (ruled in 2001) also offers using and developing of teaching materials helping students use their mental skills while reaching the knowledge, to make little discoveries by using active teaching methodologies and technologies. In this study, the teaching and learning materials for 8th grade science unit of `Magnetism Effecting Our Lives` are prepared and applied regarding the student centered teaching and discovery approach by viewing the general aims of the mentioned science curriculum. In this study, the experimental group (N=30) and control group (N=30) were chosen among İmbat Primary School in Karşıyaka in İzmir. The experimental group was taught by using various teaching materials (case, analogy, game, experiment, simulation, concept map and model) whereas the control group was taught traditionally. Before and after the study both groups were given multiple choice achievement test, short answered exam, science attitude scale test, unit attitude scale test and observation form. In addition to these, an interview was conducted over six students randomly selected from each group. The collected datas were analysed statistically. As a result this study showed that when 8th grade science unit `Magnetism Effecting Our Lives` is taught according to the constructivist theory and the discovery approach with the teaching methods and techniques there is an increase in the science achievement level of students. Key Words: Discovery approach, constructivist theory, science teaching, material preparing, student centered teaching. 124