Search

TEZ12371 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 71-74) var. XIII, 78 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu çalışmada; denim ve spor giysilik kumaşlarda PBT içeren ve PBT içerme-yen,3/1 Z dimi örgüsünde sabit olarak, farklı yapısal parametrelerde ( farklı tarak numarası, tarak eni, çözgü/atkı ipliği numarası, çözgü /atkı sıklığı) ve farklı terbiye prosesleri uygula-narak üretilmiş kumaşların, elastikiyet, kalıcı uzama, mukavemet, gramaj, çözgü/atkı çek-meleri gibi fiziksel performansının nasıl etkilendiği araştırılmıştır. Tez çalışmasının asıl gayesi, endüstriyel koşullarda ticari olarak üretilmekte olan denim ve spor giysilik kumaş-larda PBT’nin kumaş performansına etkisinin tespit edilmesi ve karşılaştırılmasıdır. Kuma-şın çözgüsünde veya atkısında PBT kullanılarak, elastikiyet ve kumaşın geri toplanması özellikleri bakımından kumaş performansının iyileştirilmesi hedeflenmiştir. Temelde aynı niteliklere ve aynı proses şartlarına sahip kumaş grupları karşılaştırılarak PBT’nin iyileş-tirme veya değişim seviyesi araştırılmıştır. Mamul kumaşların performanslarını tespit et-mek için ISO 6330, ASTM D 3107, ASTM D 1424, ASTM D 5034, ASTM D 3774, ASTM D 3776 standartları kapsamında sonuçların değerlendirilmesi yapılmıştır. Çalışma kapsamında ring iplik makinesinde, merkezde elastikiyet özelliği olan modifiye polyester PBT ve elastan, dış katmanında ise pamuk elyafından oluşan üç bileşenli iplik üretilmiştir. Çeşitli lineer yoğunlukta üretilen PBT karışımlı ipliklerin farklı konstrüksiyonlarda denen-mesiyle nihai kumaştaki fiziksel özellikleri analiz edilmiştir. Yapılan incelemeler ve istatik-sel verilere göre Pamuk/PBT/Elastan karışımlı ipliğin, pamuk/elastan içerikli ipliğe göre kumaşta kalıcı uzama değerine olumlu etki ettiği tespit edilmiştir. Tüm bu çalışmalar sonu-cunda, sadece elastan özlü ipliğe kıyasla PBT (polibütilen teraftalat) ve elastan filamentle-rini birlikte özünde içeren ipliklerin, kumaşa kullanım performansı açısından olumlu etkisi olduğu görülmüştür. In this study; in PBT containing and non-containing denim and sportswear fabric constructions, as 3/1 Z twill weave being constant, with different structural parame-ters(comb number, comb width, warp/weft yarn count, warp/weft density), the fabrics produced by applying various finishing processes, it was investigated how affected the physical performance as elasticity, growth, strength, weight, warp/weft shrinkage. The main aim of the thesis study is to determine and compare the effect of PBT on fabric performan-ce in denim and sportswear fabrics which are produced commercially in industrial conditi-ons.It is aimed to improve fabric performance in terms of elasticity and growth (fabric recovery) properties by using PBT in the warp or weft of the fabric. The level of improve-ment or change of PBT was investigated by comparing essentially groups of fabrics with the same qualities and the same process conditions. The results were evaluated within the scope of ISO 6330, ASTM D 3107, ASTM D 1424, ASTM D 5034, ASTM D 3774, ASTM D 3776 Standards to analyze the performance finished fabric. In the content of study, three component yarn made of modified polyester PBT and elastane with elasticity characteristic in the center and cotton fibers in the outer twisted layer were produced in the ring spinning machine.The physical properties of the final fabric were analyzed by testing PBT blended yarns produced in varied lineer densities on different constructions.It was determined that Cotton/PBT/EA mixed yarn positively affected the growth value of the fabric with reference to Cotton/EA content yarns according to research and statistical data. As a result of all these studies, it was seen that yarns containing con-junction PBT (polybutylene terephthalate) and elastane filaments in the core had a positive effect on fabric performance in comparision with only core spun yarn.

TEZ12273 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 127-134) var. XI, 135 s. :_res. (gnl. rnk.), tablo ;_29 cm. Tekstilde istenen ürünün elde edilebilmesi için uygun nitelikte hammadde seçimi önemlidir. %100 doğal ya da %100 yapay liflerin mamulden beklentileri tam olarak sağlayamadığı durumlarda lif karışımları yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada öncelikle, PTT (Politrimetilen Tereftalat) esaslı olan kesikli Sustans® liflerinin pamuk ile birlikte open-end rotor iplik üretim sisteminde eğrilmeleri hedeflenmiştir. Bu sayede Sustans® liflerinin sahip olduğu, iyi elastikiyet ve boyutsal stabilite, düşük statik elektriklenme, yumuşak tuşe gibi olumlu özelliklerin yüksek verimlilikteki bir eğirme tekniği ile kesikli iplik yapısına aktarılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda 5 farklı oranda Sustans®/Pamuk karışımı harman ve %100 Pamuk harman kullanılarak, Ne 8,25 numarada 6 farklı open-end rotor ipliği üretilmiş ve bu ipliklerin kalite özellikleri test edilmiştir. Ardından bu ipliklerin atkı olarak kullanıldığı, 6 farklı denim kumaş üretilmiş ve kumaşların kalite özellikleri test edilmiştir. Sonuç olarak; Sustans®/Pamuk karışımı harmanlar open-end rotor sistemi ile başarıyla eğrilmiştir. Elde edilen tüm verilere uygulanan istatistiki analizler sonucunda; %100 pamuk ipliğe göre, Sustans® içeren ipliklerin kopma uzaması, düzgünsüzlük, iplik hataları ve tüylülük değerleri iyileşirken, mukavemet değerleri ise bir miktar azalmıştır. Sustans® içeren denim kumaşlarda %100 pamuk kumaşa göre, daha yüksek boyutsal stabilite ve kopma uzaması sağlanabilmiş, elastikiyet ve kalıcı uzamada ise bir miktar iyileşme görülmüştür. Sonuç olarak elde edilen tüm iplik ve kumaş bulguları ışığında, open-end rotor ipliği üretiminde optimum karışım oranının % 50/50 Sustans®/Pamuk olduğu kanısına varılmıştır. Selection of appropriate raw materials is important in obtaining the desired product in textile. Fiber blends are commonly used where 100% natural or 100% artificial fibers do not fully meet the requirements of the product. In this study, it is aimed primarily to spin staple Sustans® fibers based on PTT together with cotton in the rotor spinning system. In this way, it is aimed to transfer the positive properties of Sustans® fibers such as good elasticity and dimensional stability, low static electricity, softness to the staple yarn structure with a high efficient spinning technique. In this context, 6 different rotor-spun yarns with Ne 8.25 were produced by using Sustans®/Cotton blends in 5 different ratios and 100% Cotton blend, and then quality properties of these yarns were tested. Then, 6 different denim fabrics were produced using these yarns as weft and quality properties of the fabrics were tested. As a result; Sustans®/Cotton blends were successfully spun in open-end rotor system. As a result of statistical analysis applied to all the data; compared to 100% cotton yarn, the elongation at break, unevenness, yarn imperfections and hairiness of Sustans® containing yarns improved, while the strength values were slightly reduced. Compared to 100% cotton fabric, denim fabrics containing Sustans® were able to achieve higher dimensional stability and elongation at break, on the other hand, a little bit improvement in elasticity and permanent elongation was obtained. According to all the obtained yarn and fabric findings, the optimum blending ratio in rotor spinning was evaluated as 50/50% Sustans®/Cotton. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: FYL20177722.

TEZ12637 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 67-72) var. XIII, 73 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu çalışma ile Adana ili Balcalı yöresinde bulunan bir pamuk tarlasında 2017 ve 2018 yıllarında Çiğit emici böceği, Oxycarenus hyalinipennis (Costa) (Hemiptera: Lygaeidae)’in popülasyon değişimi ve zarar durumu araştırılmıştır. Bunun yanında Çiğit emici böceği’nin, avcı böceklerle ve bitki fenolojisiyle olan ilişkisi de belirlenmiştir Tarla denemeleri, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Araştırma ve Uygulama Alanında yürütülmüştür. Oxycarenus hyalinipennis ergin popülasyon yoğunluğu, tarak, çiçek ve kozalarda temmuz ayı ortasından sonra artmış, ağustos’un ilk haftasından sonra azalmıştır. Nimf popülasyon yoğunluğu koza açımının yüksek olduğu eylül ayında nispeten daha yüksek olmuştur. Erginler çoğunlukla tarak (2017 ve 2018 yılında sırasıyla %30.37 ve %34.44) veya kozalarda (2017 ve 2018 yılında sırasıyla %35.19 ve %27.16) bulunurken, nimfler daha çok açılmış kozalarda (2017 ve 2018 yılında sırasıyla %65.03 ve %57.45) yüksek oranda kaydedilmişlerdir. Avcı arthropoda popülasyon yoğunluğu O. hyalinipennis’e göre daha düşük olup, aralarında zayıf ilişkiler saptanmıştır. Spesifik avcısı bulunamamıştır. Yapılan kafes denemeleriyle, ergin dişilerin tarak ve koza organlarında zararlı olmadığı belirlenmiştir. Erginlerin bu generatif organların iç kısımlarından salgılanan kimyasal kokulardan dolayı burada bulunduğunu fakat beslenseler bile (gerekli olan enerji ihtiyacını karşılamak için) tarak ve kozalarda dökülme ve lekelenmeye neden olmadığı sonucuna varılmıştır. In this study, population fluctuations and pest status of Cotton seed bug (Oxycarenus hyalinipennis) (Costa) (Hemiptera: Lygaeidae) in a cotton field were investigated in Balcalı region of Adana province, Turkey during the years of 2017- 2018. Besides, the relationship between Cotton seed bug and predatory insects and plant phenology has been also investigated. Field trials were carried out in the Research and Application Area of Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture Çukurova University. The adult population densities of O. hyalinipennis started to increase after mid-July on square, flower and bolls and thereafter densities declined after the first week of August. The nymph population densities were relatively higher in September, when numbers of opening boll were higher. Adults were mostly found on squares (30% and 34.44% in 2017 and 2018, respectively) or on bolls (35.19% and 27.16% in 2017 and 2018, respectively), while nymphs were mostly found on opened bolls (65.03% and 57.45% in 2017 and 2018, respectively). The population densities of predatory arthropods were lower than that of O. hyalinipennis, and the relationship between them was found to be weak. No specific predators were found. In the plant cage experiments, it was determined that adult females are not harmful on square and boll structures. It has been concluded that adults are here because of chemical smells secreted from the inner parts of these generative organs, but they do not cause spilling and staining in square and bolls even if they are fed (in order to the energy needed). Bu Çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje no: FYL-2018-10465.

TEZ10796 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2016. Kaynakça (s. 143-147) var. xviii, 149 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm. Bu çalışmada; ısıtma amaçlı kumaş tasarımı ve üretimi gerçekleştirilmiştir. Literatürde; sıklıkla kullanılan paslanmaz çelik, alüminyum, bakır, krom/nikel tellerin yerine ilk kez tungsten teli kullanılarak iki farklı yöntemle kompozit iplik üretimi gerçekleştirilmiştir. Birinci yöntemde, ring iplik makinesinde 0,03 mm çapında tungsten teli etrafına pamuk, polyester ve naylon 6,6 liflerinin sarılması ile kompozit iplik oluşturulmuştur. İkinci yöntemde ise 0,03 mm çapında tungsten teli etrafına 3 adet farklı naylon 6,6 iplik büküm makinesinde sarılarak kompozit iplik üretilmiştir. Üretilen kompozit iplikler dokuma kumaş üretiminde atkı olarak kullanılmıştır. Hava jetli ve el dokuma tezgahında dokunan kumaşlar üzerinde elektrik devresi oluşturularak ısıtıcı kumaş üretimi gerçekleştirilmiştir. Isıtıcı kumaşların ısıtma performansını ölçmek için 1 m3 ’lük iç hacme sahip ısıtma odasında kademeli olarak ısıtıcı kumaşa verilen gerilime bağlı olarak değişen yüzey sıcaklığı, oda sıcaklığı , harcanan enerji miktarı, zamana ve verilen akıma bağlı sıcaklık değişim değerleri ölçümleri yapılmıştır. Ölçümler sonucunda üretilen ısıtıcı kumaşların oda sıcaklığını 7 0C’ye kadar değiştirebildiği ve geleneksel elektrikli ısıtıcıya göre yaklaşık 45-50% enerji tasarrufu sağladığı tespit edilmiştir. In this study; design and production of heater composite fabric was carried out. In the literature; It is commonly used stainless steel, aluminum, copper, chromium / nickel for metal wire reinforced composite yarn. Using two different production method tungsten wire reinforced composite yarns were produced. In the first method; composite yarns were formed winding cotton,polyester and naylon 6,6 fibers around 0,03 mm tungsten wire. In the second method; composite yarn was formed winding three different naylon 6,6 yarns around tungsten wire. Produced composite yarns were woven using air jet weaving machine and weaving loom according to 4 weft densities . After production of fabrics, electrical circuits were formed and were produced heater fabrics. In 1 m3 volume of heating chamber, Change of surface temperatures of heater fabrics, temperatures of heating chamber, amount of energy spent were measured depending on amount of the current and the voltage. As a result of measurements; produced heater fabrics were increased room temperature up to 7 0C and it was found that heater fabrics provide about 45-50% energy saving when comparing with conventional electric heater. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: MMF2013D11.

TEZ10413 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2016. Kaynakça (s. 49-57) var. ix, 59 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm. Bu çalışmada, Hatay Reyhanlı ilçesi pamuk ekim alanlarında fungal solgunluk patojenlerinin saptanması, yaygın yetiştirilen pamuk çeşitlerinin bu patojenlere duyarlılıkları ve bitki dayanıklılığını teşvik edici ürünlerin hastalık oluşumuna etkileri araştırılmıştır. Bitki dayanıklılık teşvik edici ürünlerin (Aliette WG, Bion MX 44 WG, ISR-2000 ve salisilik asit) etkinliği sera koşullarında Flash pamuk çeşidi üzerinde denenmiştir. Reyhanlı pamuk ekim alanlarından F. oxy. f.sp. vasinfectum ve V. dahliae’nın ortalama izole edilme oranları sırasıyla %20.6 ve %4 olarak hesaplanmıştır. Pamuk çeşitleri arasında BA525 %6.9’luk hastalık şiddeti ile minimum ancak Flash %44.8’lik hastalık şiddeti ile F. oxy. f.sp. vasinfectum’a maximum hassasiyet göstermiştir. Diğer taraftan sera koşullarında Carmen ve Candia, V. dahliae’ya karşı en az duyarlı, PG2018 ise en çok duyarlı çeşit olarak (sırasıyla %10.7, %10.9 ve %45.0’lik oranlar ile) belirlenmişlerdir. Bitki dayanıklılığını teşvik eden ürünlerin in vitro’da PDA ortamında her iki patojenin miseliyal büyümesi üzerine hiçbir etkisi olmamış ancak bu ürünler sera koşullarında Fusarium ve Verticillium solgunluğunu %20.0-66.3’lük etki oranları ile azaltmışlardır. Salisilik asit her iki hastalık için en başarılı kimyasal iken, bunu %50 civarında etkilerle ISR-2000 takip etmiştir. Determination of fungal wilt pathogens in cotton fields of Hatay Reyhanli county, susceptibilities of commonly grown cotton cultivars to these pathogens and the effects of plant resistance inducing products on disease occurrence were investigated in this study. Efficacy of plant resistance inducing products (Aliette WG, Bion MX 44 WG, ISR-2000 and salicyclic acid) were tested on Flash cotton cultivar in greenhouse conditions. The average isolation rates of F. oxy. f.sp. vasinfectum and V. dahliae were calculated as 20.6% and 4.0% from Reyhanli cotton areas. Among the cotton cultivars BA525 showed minimum but Flash maximum susceptibility to F. oxy. f.sp. vasinfectum with 6.9% and 44.8% disease severity percentages. On the other hand, Carmen and Candia were determined as the least susceptible but PG2018 as the most susceptible cultivars to V. dahliae (with 10.7, 10.9 and 45.0% percentages respectively) in greenhouse conditions. Plant resistance inducing products had no effect on mycelial growth of both pathogens on PDA media in in vitro studies but they decreased Fusarium and Verticillium wilts with 20.0-66.3% efficacy rates in greenhouse conditions. While salicyclic acid was the most successful chemical for both disease, ISR-2000 followed it by around 50% efficacies. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: FYL2015-3933.

TEZ9474 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2014. Kaynakça (s. 59-62) var. viii, 63 s. : tablo ; 29 cm. 2013 yılında Çukurova Bölgesi koşullarında yürütülen çalışmada değişik koza açma dönemlerinde (% 50, % 70 ve % 90) yapılan yaprak döktürme uygulamalarının; yaprak tüylülükleri farklı pamuk (G. hirsutum L.) çeşitlerinde yaprak dökümü, verim ve lif kalite özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada yaprak tüylülükleri farklı (tüylü, orta düzeyde tüylü ve tüysüz) pamuk çeşitleri kullanılmıştır. Yaprak döktürücü olarak Thidiazuron (120 g/l)+Diuron (60 g/l) kimyasalı uygulanmıştır. Deneme bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Uygulamalar kütlü pamuk ve lif verimlerinde farklılık oluşturmamıştır. Yaprak döktürücü uygulamalarının incelenen lif kalite özelliklerinde olumsuz etkileri gözlenmemiştir. Kimyasalların etkisi uygulamadan 7 ve 14 gün sonra yapılan yaprak dökümlerinde önemli olmuş; yaprak dökümleri erken dönem uygulamalarında en fazla olmuştur. Tüylü ve orta düzeyde tüylü çeşitlerde yaprak dökümü yönünden en iyi sonuçlar erken dönem uygulamalarından elde edilmiştir. Yaprakları tüysüz çeşitte ise geç dönem uygulamaları başarılı yaprak dökümü sağlamıştır. The objective of this research was to determine influence of defoliation (50 (early), 70 (mid), and 90 (late) % OB) on leaf drop, yield and fiber quality, for different leaf hairiness groups of cotton (G. hirsutum L.) under Çukurova region conditions in 2013. A standard mixture of thidiazuron at the 120 g L rate and diuron at the rate of 60 g L was used across all application timings. Three cotton varieties differed in leaf hairiness (dense, medium and smooth) were used. Treatments were arranged in a split plot design, with three replications. Treatments did not result in differences in seedcotton and lint yields. Defolation had no negative influence on fiber quality traits. Effects of defoliants were found to be significant on leaf drops 7 and 14 days after defoliation treatments. Maximum leaf drops were achieved when defoliation was done 50 % OB. Dense and medium hairy cotton varieties responded best to early defoliant treatments. Smooth leaf variety responded well to late defoliant treatments. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: ZF2012YL23.

TEZ8922 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2013. Kaynakça (s. 185-195) var. xv, 216 s. : res. ; 29 cm. In this study, it is aimed to define the factors that affect the competitiveness and competitive position of cotton and cotton products in international trade. Primarily cotton was examined together with cotton yarn and cotton fabric. The production, the consumption and the development of cotton in foreign trade both in Turkey and in the World have also been analyzed in order to refine the study. This study consists of two phases. Firstly, RCA (Revealed Comparative Advantages) analysis were done in order to determine the position of countries holding significant shares in cotton, cotton yarn and cotton fabric foreign trade. In the second stage, surveys were carried out with the companies operating in related sectors in Turkey to identify the factors that affect their competitiveness. The calculations by RCA show that Turkey's comparative advantage value in cotton foreign trade is negative whereas the comparative advantage in cotton yarn and weaving is positive. In the survey results it is seen that the companies are having difficulties in competition due to factors such as high costs, financial failures, sales and marketing capabilities, insufficient research and development studies. In this context, it is critical to take the necessary steps in order to raise the cotton sector back to its competitive position which is strategically important for our country. Bu çalışmada başta pamuk olmak üzere, pamuk ipliği ve pamuklu dokumanın Dünya ve Türkiye'deki üretim, tüketim ve dış ticaretindeki gelişmeler incelendikten sonra ülkemiz pamuğu ve pamuktan üretilen ürünlerin uluslararası ticaretteki rekabetçi konumu ve rekabetlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma iki aşamadan oluşmuştur. İlk olarak pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu dokuma dış ticaretinde önemli paylara sahip ülkelerin rekabet konumunu belirlemek için Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ) analizi yapılmıştır. İkinci aşamada ise ilgili sektörlerde ülkemizde faaliyet gösteren firmaların rekabetlerine etki eden faktörlerin belirlenmesi amacıyla firmalarla anket gerçekleştirilmiştir. AKÜ hesaplamalarına göre Türkiye'nin pamuk dış ticareti rekabetinde karşılaştırmalı üstünlük değeri olumsuz iken, pamuk ipliği ve dokumada ise karşılaştırmalı üstünlük değeri olumdur. Anket sonuçlarında ise firmaların genel olarak yüksek maliyetler, finansman yetersizlikler, pazarlama ve satış kabiliyeti, yetersiz ar-ge çalışmaları vb. unsurlar nedeniyle rekabette zorlandıkları tespit edilmiştir. Bu kapsamda ülkemiz için stratejik önemi olan pamuk ve pamuğa dayalı sektörlerin piyasada rekabetçi konuma gelmeleri için gerekli çalışmaların ivedilikle planlanması ve uygulamaya geçirilmesi gereklidir.

TEZ9628 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2012. Kaynakça (s. 165-177) var. xix, 179 s. : tablo ; 29 cm. Bu çalışma, daha önce tarafımızdan yapılan çalışmada adaptasyon yeteneği ve kuraklığa dayanıklılık özellikleri yönünden seçilen, Gossypium hirsutum L. türüne ait 6 genotiple (Beyaz Altın Mig 119, Sure Grow 125, Beyaz Altın 151, TamCot 22, TamCot Sphinx ve Siokra L-22) yarım diallel melez yöntemi uyarınca oluşturulan populasyonda, stres, optimum ve bunların birlikteliğinde oluşturulan koşullar altında incelenen özellikler yönünden genetik yapıyı irdelemek; F1 melez gücünü saptamak; uygun anaçları ve melez kombinasyonlarını belirlemek amacı ile 2009-2010 yılları arasında, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalında yürütülmüştür. Genel uyum yeteneği varyansının, özel uyum yeteneği varyansına oranına göre, stres ile optimum koşullardaki ve bunların birlikte değerlendirmesine ait meyve dalı sayısı, koza sayısı, bitki nod sayısı, koza kütlü ağırlığı, kütlü verimi, erkencilik oranı, çırçır randımanı, silkme oranı, yaprak su potansyeli, stoma iletkeliği, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı, lif inceliği özelliklerinin yönetiminde eklemeli gen etkilerinin; bitki boyu ve yüz tohum ağırlığı özelliklerinin yönetiminde eklemeli olmayan gen etkilerinin etkin olduğu saptanmıştır. İncelenen 15 özellikten, BA 119xSG 125 melezi stres koşulunda 7, optimum koşulda 10 ve birlikte değerlendirildiğinde 10; BA 119xTC 22 melezi stres koşulunda 5, optimum koşulda 10 ve birlikte değerlendirildiğinde 10; SG 125xTC Sphinx melezi stres koşulunda 6, optimum koşulda 9 ve birlikte değerlendirildiğinde 9; BA 151xTC Sphinx melezi stres koşulunda 7, optimum koşulda 5 ve birlikte değerlendirildiğinde 9 özellik yönünden olumlu yönde özel uyum yeteneği etkisi, heterosis ve heterobeltiosis göstermiştir. Bu nedenle, anılan melezlerin, bu özelliklerin birlikte geliştirilmesi amacıyla yapılacak ıslah çalışmalarında kullanılabilecek ümitvar melezler olduğu kanısına varılmıştır. This study was done between 2009-2010 at Department of Field Crops, Institute of Natural and Applied Sciences of Çukurova University for investigation of F1 hybrid vigor, determination of the best parents and hybrid combinations and investigation genetic behavior under stress, optimum and combined conditions of 6 populations belonged to Gossypium hirsutum L. cotton genotypes (Beyaz Altın Mig 119, Sure Grow 125, Beyaz Altın 151, TamCot 22, TamCot Sphinx and Siokra L-22) which are distinguished by obtained by the half-diallel mating design and selected for adaptation ability and drought tolerance at our previos studies. Based on the ratio of general combining ability’s variance to specific combining ability’s variance, additive gene effects on monopodial branches, boll number, plant node number, boll seed cotton weight, seed cotton yield, earlines rate, gin turn-out efficiency, shedding ratio, leaf water content, stomatal conductance, fiber length, fiber strength under stress; optimum and combined conditions, non-additive gene effects on plant height and 100 seed weight. From the inspected 15 characteristics, 7 for BA 119xSG 125 hybrid was showed positive specific combining ability effects, heterosis and heterobeltiosis under stress conditions, 10 for under optimum and combined conditions; BA 119xTC 22 hybrid was showed positive specific combining ability effects, heterosis and heterobeltiosis for 5 traits under stress conditions, 10 traits under optimum and combined conditions; SG 125xTC Sphinx hybrid was showed positive specific combining ability effects, heterosis and heterobeltiosis for 6 traits under stress conditions, 9 traits under optimum and combined conditions; BA 151xTC Sphinx hybrid was showed positive specific combining ability effects, heterosis and heterobeltiosis for 7 traits under stress conditions, 5 traits under optimum contions and 9 traits under combined conditions. Therefore, the mentioned hybrids were determined as the potential hybrids that can be used at breeding studies for improvement of these traits. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: ZF2008D14.

TEZ8302 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2011. Kaynakça (s. 133-140) var. xiii, 148 s. : grafik, çizelge ; 29 cm. This study was carried out to investigate the genetical behavior, evaluate hybrid vigor in the F1 generation, determinate the suitable parents and their hybrid combination for studied characteristics in the population of 6 cotton (Gossypium hirsutum L.) genotypes (VD-4, PAUM-15, Çukurova 1518, VD-18, Stoneville 468, Nazilli 84S) which distinguished by different characteristics, obtained by the half-diallel mating design, in the years of 2008-2009. In the population, results showed that heterosis was mostly non-affirmative for fiber fineness; on the other hand, other inspected characteristics were mostly affirmative; heterobeltiosis were mostly affirmative for number of sympodial branches, seed cotton yield, disease index, fiber length, fiber strength and fiber consistency index; on the contrary, for other inspected characteristics were non-affirmative. According to the ratio of general combining ability variance to specific combining ability variance, plant height, number of sympodial branches, boll number per plant, nod number per plant, seed cotton weight per boll, 100 seed weight, earliness rate, ginning percentage, disease index, fiber length, fiber strength, fiber fineness and fiber consistency index characteristics were influenced by additive gene effects; on the other hand, number of monopodial branches and seed cotton yield characteristics were influenced by non-additive gene effects. From the inspected 15 characteristics, 10 for VD-4 x Stoneville 468; 9 for Stoneville 468 x Nazilli 84S and PAUM-15 x Nazilli 84S; 8 for VD-4 x Çukurova 1518; 7 for VD-18 x Stoneville 468 and Çukurova 1518 x Nazilli 84S demonstrated affirmative specific combining ability effects, heterosis and heterobeltiosis. Therefore, these hybrid combinations can be used for the future studies as most promising hybrid combinations to develop all these characteristics together. Bu çalışma, farklı özellikleri ile öne çıkan 6 pamuk (Gossypium hirsutum L.) genotipi ile (VD-4, PAUM-15, Çukurova 1518, VD-18, Stoneville 468 ve Nazilli 84S) yarım diallel melez yöntemi uyarınca oluşturulan populasyonda, incelenen özellikler yönünden genetik yapıyı irdelemek; F1 melez gücünü saptamak; uygun anaçları ve melez kombinasyonlarını belirlemek amacı ile 2008-2009 yıllarında yürütülmüştür. Oluşturulan populasyonda, lif inceliği özelliği için çoğunlukla olumsuz; incelenen diğer özellikler için olumlu yönde heterosis; meyve dalı sayısı, kütlü verimi, hastalık indeksi, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı ve lif eğrilebilme indeksi özellikleri için çoğunlukla olumlu; incelenen diğer özellikler için ise olumsuz yönde heterobeltiosis saptanmıştır. Genel uyum yeteneği varyansının, özel uyum yeteneği varyansına oranına göre bitki boyu, meyve dalı sayısı, koza sayısı, bitki nod sayısı, koza kütlü ağırlığı, yüz tohum ağırlığı, erkencilik oranı, çırçır randımanı, hastalık indeksi, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı, lif inceliği ve lif eğrilebilme indeksi özelliklerinin yönetiminde eklemeli; odun dalı sayısı ve kütlü verimi özelliklerinin yönetiminde ise eklemeli olmayan gen etkilerinin etkin olduğu belirlenmiştir. İncelenen 15 özellikten, VD-4 x Stoneville 468 melezi 10; Stoneville 468 x Nazilli 84S ve PAUM-15 x Nazilli 84S melezleri 9; VD-4 x Çukurova 1518 melezi 8; VD-18 x Stoneville 468 ve Çukurova 1518 x Nazilli 84S melezleri ise 7 özellik bakımından olumlu yönde özel uyum yeteneği etkisi, heterosis ve heterobeltiosis göstermiştir. Bu nedenle, anılan melez kombinasyonların, bu özelliklerin birlikte geliştirilmesi amacıyla yapılacak ıslah çalışmalarında kullanılabilecek en ümitvar melez kombinasyonlar olduğu kanısına varılmıştır. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: ZF2008D13.

TEZ8694 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2011. Kaynakça (s. 45-51) var. vii, 53 s. : res. ; 29 cm. In this study, with the aim of determining the appropriate genetic structure of Stonville 468 variety belonging to Gossypium hirsutum L. cotton species and Gizza 75 variety belonging to Gossypium barbadense L. F1and F2 hybrids of species in addition to relations between properties. In this study, plant height, fruiting brunch number, boll number, boll yield, ginning turnout, 100 seed weight and fiber strenght properties were significantly difference for 1 % ith regard to statistic; number of monopodial branch, boll seed cotton weight, fiber length and iber fineness were not significantly with respect to statistic. In study, planth height, fruiting brunch number, boll number, boll seed cotton weight, boll yield, ginning turnout, 100 seed weight, fiber length and fiber fineness properties were influenced positive; number of monopodial branch and fiber fineness properties were negative effected by F2 regression. In Stonville 468 x Giza 75 hybrid combination with regard to boll number, boll yield and inning turnout showed positive and significant heterosis and heterobeltiosis. It was concluded that Stonville 468 x Giza 75 hybrid combination might be effective in cotton breeding program to improve yield and quality cpmponenets. Bu çalışma, Gossypium hirsutum L. türüne ait Stoneville 468 çeşidi ve Gossypium arbadense L. türüne ait Giza 75 çeşitleri ile bu çeşitlere ilişkin F1 ve F2 (Stoneville 468 x Giza 75) döl kuşakları kullanılarak, incelenen özellikler bakımından genetik yapıyı irdelemek amacıyla 2009 yılında yapılmıştır. Çalışmada incelenen özelliklerden; bitki boyu, meyve dalı sayısı, koza sayısı, kütlü verimi, çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı ve lif kopma dayanıklılığı özellikleri yönünden istatistiksel olarak %1 düzeyinde önemli farklılık olduğu; odun dalı sayısı, koza kütlü ağırlığı, lif uzunluğu ve lif inceliği özelliklerinde ise istatistiksel olarak fark bulunmadığı saptanmıştır. Bitki boyu, meyve dalı sayısı, koza sayısı, koza kütlü ağırlığı, kütlü verimi, çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı, lif uzunluğu ve lif kopma dayanıklılığı özelliklerinde F2 gerilemesi, pozitif yönde; odun dalı sayısı ve lif inceliği özelliklerinde ise negatif yönde bulunmuştur. Stoneville 468 x Giza 75 melez kombinasyonunda, koza sayısı, kütlü verimi ve çırçır randımanı yönünden olumlu ve yüksek oranda heterosis ve heterobeltiosis tespit edilmesi, anılan özelliklerin geliştirilmesi yönünde yapılacak olan ıslah çalışmalarında, bu melez kombinasyonun kullanılabileceği izlenimi vermektedir. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: ZF2009YL65.

Pamuk, Dünya'da ve Türkiye'de tekstil sektörü için önemli bir hammaddedir. Bir doğal lif olan pamuğun gelişen teknoloji ile önemi daha da artmış ve standardizasyonu daha da önemli hale gelmiştir. Pamuğun standardizasyonu ile Türkiye'de ve Dünya'da aynı dili konuşmak, küresel pamuk birliğinin sağlanması, üretimin seri ve anlaşılır olması, pamuk pazarında rekabet edilebilir konuma gelmek ve ülke ekonomisine katkı sağlamak amaçlanmıştır. Başta ABD olmak üzere dünyadaki diğer ülkeler ve Türkiye pamukta standardizasyon çalışmaları yapmış ve bu standartları uygulamaya başlamıştır. Günümüzde pamuğun standardizasyonu üzerine çalışmalar devam etmektedir.Bu çalışmada Dünya'da ve Türkiye'de uygulanan pamuk standardizasyonu incelenmiş ve konuyla ilgili değerlendirmeler yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: pamuk, standardizasyon, verimlilik, pamuk balyaları, tekstil Cotton is one of the most important raw materials for textile industry in Turkey and in the world. Cotton is a naturel raw material that its importance has incresad with technology and its standardizaion has become much better than earlier. The aims of cotton standardizations are providing global cotton confedaration in Turkey and in the world, making easy and serial cotton production, competing with other countries in cotton market and providing advantages to countries? economy in the world. Firstly one of whom U.S.A and other countries use cotton standarts. Now, the studies about cotton standardization has also contiuned.In this study, cotton standardizations in the world and our country have been survived and the last they have been estimated.KeyWords:cotton, standardization, productivity, cotton bales,textile 206

TEZ8000 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2010. Kaynakça (s. 51-56) var. vii, 57 s. : res. ; 29 cm. This study was carried out to analyse probable effects of climatic changes on cotton production and determine activiy reports in the future under Seyhan Plain conditions in 2010. In this study, 2006 year activity reports of DIMAS Project which has been applied on Research Field of the Agricultural Structures and Irrigation Department used to determine reaction of cotton crop to water and other development factors at present and estimate reactions in the future. Terch-Rams regional climate model results used to determine future climate and Cropgro crop simulation model ran within Dssat 4.0.2 in the future conditions and impacts of climatic changes on cotton crop has been estimated. Depends of the CO2 enrichment and temperature rising cotton yield has estimated %5 decreased and obtained 3.578 kg/ha. Biomass was obtained 13.979 kg/ha with increase of %8. Biomass decreased with temperature rising but increased with CO2 enrichment. Harvest index increased about %15. It was obtained that Cropgro Model is not suitable model for estimating leaf area index in Lower Seyhan Plain conditions. Plant height increased %27. In 2070-2079 years there will be no significantly (p

Tekstil endüstrisinde ürünlerin kullanım özellikleri üzerinde etkili olan başlıca faktörler lif (hammadde), iplik, kumaş yapı ve özellikleri ve uygulanan bitim işlemleri olarak sıralanabilir. Son yıllarda pamuk içerikli gömleklik kumaşlara olan ilgi artmaktadır. Pamuk lifi her ne kadar gömleklik kumaşlar için albenisi yüksek bir lif olsa da albeniliğinin daha da arttırılması için bazı üretim oynamaları kaçınılmazdır. Yeniliklerden bir tanesi, pamuk ipliğine elastan katılması ve belli yönde kumaşta bir esneklik sağlanması şeklindedir.Elastan kullanımının yanı sıra verilen dokuma özellikleri ve bitim işlemlerinin de gömleklik kumaş üzerinde oldukça farklı özellikler kazandırdığı bilinmektedir. Ütülenebilirlik veya ütü bozulmazlık gibi işlemlerde çeşitli apreler vasıtasıyla sağlanabilmektedir. Ayrıca kumaşın genel görünümünü verilen dokuma raporları ile değiştirmek de mümkünüdür. Bu iyileştirmeler yapılırken, yapılan her ek işlemin avantajının yanında dezavantajının da bulunulabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.Bu çalışmada 6 farklı grup kendi içinde ve diğer gruplarla olan özellikleri bakımından kıyaslanacaktır. Her 6 grupta genel olarak elastan oranı, atkı çözgü sıklıkları, %100 pamuk kullanımı, atkı çözgü numaraları ve örgü tipleri değiştirilip etkileri incelenmiştir. Bu çalışmada eldeki gruplardan oluşan kumaşlara yapılacak testler sayesinde grupların kendi içlerinde bulunan fiziksel test değerleri ile gruplar arası bulunan test değerleri istatistiksel olarak karşılaştırılmıştır. Elde edilen test değerleri M&S ve işletmenin kendi içerisinde kullandığı standart test değerleri ile belirlenmiştir. There are some main factors having an affect on usage species in textile sector that are fibre, yarn, fabric species and finishing. In recent years, Interesting on shirtings with cotton have been increasing more and more. Some production changes are inevitable to increase the interesting on cotton shirtings; even so, cotton fibre has enough interesting. The thing at the top of these changes is to add elastan along the weft.It is known that weaving and finishing give quite different species on shirting fabric in addition to elastan usage. Ironability can be made with some different processes and various finishes. Morever, it is possible to change the appearence of fabric with weaving report, but it is not ruled out that each extra process have some advantages and disadvantages.In this study, six different groups has been compared with eachother and with the other groups with the species. Effects of the changing of elastane rate, weft and warp rates, cotton usage rate, numbers of yarns and weaving reports have been determined on the fabrics. Statistic has been used as physical tests of groups to compare the groups. The results of test have been found by using M&S test standarts. 102

TEZ6939 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2008. Kaynakça (s.58-63) var. viii, 64 s. : res. ; 29 cm. This study was conducted to determine the effects of defoliation timings by using application method of nodes above cracked boll on yield and fiber quality of cotton planted at different dates in Diyarbakır conditions. Planting timing main effects was found to be significant for seed cotton yield, gin turnout, lint yield, fiber fineness and yellowness. Early plantings compared to later plantings produced higher seed cotton yield, gin turnout, lint yield, fiber fineness and yellowness values. Defoliation timing affected various growth, yield and quality characteristics including plant height, number of sympodial branches, number of bolls per plant, seed cotton yield, gin turnout, lint yield, fiber length, short fiber content, fiber strength, elongation, fiber fineness, reflectance and yellowness. Highest yields, lint percentage, short fiber content and reflectance values were obtained when cotton was defoliated at 4 NACB. Seed cotton yield, fiber length, fiber strength, elongation and fiber fineness values were higher for cotton defoliated at 6 NACB. Bu çalışma Diyarbakır koşullarında farklı zamanlarda ekilen pamukta, yaprak döktürme yöntemlerinden birisi olan çatlamış koza üstündeki boğum sayısı yöntemini kullanarak yapılan defoliyant uygulama zamanlarının pamuğun verimi ve lif kalitesine olan etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Ekim zamanı etkileri kütlü pamuk verimi, çırçır randımanı, lif verimi, lif inceliği ve lif sarılığı üzerinde önemli olmuştur. Erken ekimlerde geciken ekimlere oranla kütlü pamuk verimi, çırçır randımanı, lif verimi, lif inceliği ve lif sarılığı değerleri daha yüksek olmuştur. Defoliyant uygulama zamanları ise bitki boyu, meyve dalı sayısı, koza sayısı, kütlü pamuk verimi, çırçır randımanı, lif verimi, lif uzunluğu, kısa lif indeksi, lif kopma dayanıklılığı, lif esneme oranı, lif inceliği, lif parlaklığı ve lif sarılığı özelliklerinde önemli farklılıklar oluşturmuştur. Çatlamış koza üstündeki boğum sayısının 4 olduğu dönemde yapılan defoliyant uygulamalarında kütlü pamuk verimi, çırçır randımanı, lif verimi, kısa lif indeksi ve lif parlaklığı en yüksek olurken; çatlamış koza üstündeki boğum sayısının 6 olduğu dönemde yapılan defoliyant uygulamalarında koza sayısı, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı, lif esneme oranı ve lif inceliği en yüksek olmuştur. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No:ZF2007YL35

TEZ6759 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2008. Kaynakça (s.41-44) var. viii, 45 s. ; 29 cm. This study was conducted to evaluate the effects on yield and lint quality of cotton of plant growth regulator Pix (mepiquat chloride) which applied different doses and different times at the experimental area D.Ü. Faculty of Agriculture in 2007. Split plot design with three replications was applied as experimental design. Treatments times had constituted the main plots and treatments doses had constituted the sub plots. In the study, line lengthiness of the plots was designed 12 m, and row spacing x intra-row spacing of plants was designed as 70x20cm. The plots, on planting time were designed 4 lines, on harvest time were designed in the middle 2 lines after eliminating of edge effects. Plant growth regulator Pix was applied on early bloom and on top bloom as 50-100-150 cc/da. Bu çalışma farklı zamanlarda ve farklı dozlarda uygulanan PixTM (mepiquat chloride) bitki büyüme düzenleyicisinin pamuğun verimi ve lif kalitesi üzerine etkilerini araştırmak amacıyla D. Ü. Ziraat Fakültesi Deneme Alanında 2007 yılında yürütülmüştür. Deneme, bölünmüş parseller deneme deseninde, 3 tekrarlamalı olarak kurulmuş; uygulama zamanları ana parselleri, uygulama dozları ise alt parselleri oluşturmuştur. Çalışmada, parsellerin sıra uzunluğu 12 m, bitkilerin sıra arası x sıra üzeri uzaklığı 70 x 20 cm olarak düzenlenmiştir. Parseller, ekimde, 4 sıradan, hasatta ise kenar tesirleri atıldıktan sonra ortadaki 2 sıradan yapılmıştır. Bitki büyüme düzenleyicisi PixTM uygulaması, çiçeklenme başlangıcında 50-100-150 cc/da, çiçeklenme doruğunda 50-100-150 cc/da olacak şekilde uygulanmıştır. Çalışmada, koza kütlü pamuk ağırlığı, 100 tohum ağırlığı, çırçır randımanı özellikleri yönünden uygulama zamanlarının; bitki boyu, meyve dalı sayısı yönünden uygulama dozlarının; bitki boyu, 100 tohum ağırlığı, koza sayısı, lif inceliği ve lif kopma dayanıklılığı yönünden ise uygulama zamanı x uygulama dozları interaksiyonunun istatistiki anlamda önemli olduğu saptanmıştır. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No

TEZ6764 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2008. Kaynakça (s.38-41) var. vii, 42 s. ; 29 cm. This study was conducted in the town of Derik, Mardin province to determine suitable second crop cotton varieties to the region. The experiment was set in a randomized complete block design with three replications in Derik ecological condition. Primera, Fantom, Nazilli NCCH 8/1, Nazilli NMCHBC-1/4, BA mig 119, DP 388, Stoneville 373 and Stoneville 453 cotton cultivars (Gossypium hirsutum L.) were used as plant materials. In the study, investigated plant height, number of sympodial branches, number of monopodial branches, number of boll per plant, percentage of first picking, seed cotton yield, seed cotton weight per boll, ginning percentage, 100 seed weight, fiber fineness, fiber elongation, fiber strength, fiber length, couns strenght produet and short fiber index properties were found significant at statistical level, whereas investigated fiber uniformity were not found significant. Bu çalışma, bölgeye uygun ikici ürün pamuk çeşitlerinin belirlenmesi amacıyla 2007 yılında Mardin'in Derik ilçesinde yürütülmüştür. Deneme, Derik ekolojik koşullarında Tesadüf Blokları Deneme Deseninde, 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Denemede, Gossypium hirsutum L. türüne ait Primera, Fantom, Nazilli NCCH 8/1, Nazilli NMCHBC-1/4, BA mig 119, DP 388, Stoneville 373 ve Stoneville 453 pamuk çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. Araştırmada incelenen bitki boyu, meyve dalı sayısı, odun dalı sayısı, koza sayısı, birinci el kütlü oranı, kütlü pamuk verimi, koza kütlü pamuk ağırlığı, çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı, lif inceliği, uzama yüzdesi, lif kopma dayanıklılığı, lif uzunluğu, iplik olabilirlik özelliği ve kısa elyaf oranı özellikleri yönünden çeşitler arasında istatistiki olarak önemli farklılıklar bulunmuşken; incelenen, lif düzgünlük değeri istatistiki yönden önemsiz bulunmuştur. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No

TEZ6448 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2007. Kaynakça (s.47-54) var. viii, 55 s. : res. ; 29 cm. This study was conducted to determine the genetic make up of the F1 generations of the crosses between PAUM-15 (Gossypium hirsutum L.) developed by the University of Cukurova Cotton Research and Application Center and Cocer 4104/75 (Gossypium hirsutum L.) and Delcerro (Gossypium barbadense L.) which have better fiber technological characteristics to improve some traits of the PAUM-15 variety in the planned breeding programme. In the created population, significant genetic variations were found in the investigated characteristics namely plant height, number of monopodial and sympodial branches, number of bolls, seed-cotton weight of bolls, seed-cotton yield, ginning outturn as well as length, fineness and strength of fibers. It has been concluded that the following were the most promising crosses which can be used in improvement works: PAUM-15 x Coker 4104/75 in improvement of number of sympodial branches per plant and ginning outturn; Coker 4104/75 x PAUM-15 in improvement of plant height, seed cotton weight of bolls; PAUM-15 x Delcerro in improvement of number of bolls per plant, seed cotton yield; and Delcerro x PAUM- 15 in improvement of length, strength and fineness of fibers. Çalışma, Çukurova Üniversitesi Pamuk Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından geliştirilen PAUM-15 pamuk (Gossypium hirsutum L.) çeşidinin kimi özelliklerinin geliştirilebilmesi yönünde oluşturulan ıslah programı içinde, anılan çeşidin özellikle lif teknolojik özellikleri üstün olan Coker 4104/75 (Gossypium hirsutum L.) ve Delcerro (Gossypium barbadense L.) çeşitleri ile melezlenmesi sonucu oluşturulan F1 döl kuşağında incelenen özelliklerin genetik yapısını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada oluşturulan populasyonda, incelenen bitki boyu, odun dalı sayısı, meyve dalı sayısı, koza sayısı, koza kütlü pamuk ağırlığı, kütlü pamuk verimi, çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı, lif uzunluğu, lif inceliği ve lif kopma dayanıklılığı özellikleri yönünden önemli düzeyde genetik varyasyon oluşturulduğu; PAUM-15 x Cocer 4104/75 melezinin, bitkideki meyve dalı ve çırçır randımanın; Coker 4104/75 x PAUM-15 melezinin, bitki boyu ve koza kütlü pamuk ağırlığının; PAUM-15 x Delcerro melezinin, bitkideki odun dalı sayısı, koza sayısı ve kütlü pamuk veriminin; Delcerro x PAUM-15 melezinin, lif uzunluğu, lif inceliği ve lif kopma dayanıklılığının geliştirilebilmesi çalışmalarında ümitvar melez kombinasyonlar olduğu belirlenmiştir Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No:ZF2005YL36

TEZ6812 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2007. Kaynakça (s.39-43) var. vii, 44 s. : rnk.res. ; 29 cm. Bu çalışma, 2005 pamuk yetişme mevsiminde Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü deneme alanında yürütülmüştür. Araştırmada, farklı sulama programları ve azot kapsamları altında pamuk bitkisinde yaprak su potansiyelinin (YSP) zaman boyutunda değişimi incelenmiştir. Çalışmada, sulama programlarına bağlı olarak farklı azot miktarlarını kapsayan üç değişik sistem oluşturulmuştur. Diğer sulamalar açık su yüzeyi buharlaşma kabından (class A pan) elde edilen yaklaşık birer haftalık yığışımlı buharlaşma değerlerinin % 100'nün I1 konusuna, %70'inin I2 konusuna ve %50 sinin I3 konusuna uygulanmasıyla gerçekleştirilmiştir. Sulama suyu ile birlikte konulara 40 ppm derişiminde azot uygulanmıştır. This study was carried out at the experimental field of the Department of Agricultural Structures and Irrigation, Faculty of Agriculture, University of Çukurova in 2005. In this study, variation of leaf water potential (LWP) has been checked in water potential versus to time of cotton plant at different irrigation schedules. In this study, 3 different systems have been formed due to irrigation schedule which includes various Nitrogen amounts. Other irrigations were performed due to every one week conglomerated evaporation results that obtained from open water surface evaporation pot (class A pan). %100 of cumulative evaporation results was applied to I1 treatment, %70 of cumulative evaporation results was applied to I2 treatment, %50 of cumulative evaporation results was applied to I3 treatment. 40 ppm Nitrogen has been applied with irrigation water. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No:ZF2006YL32

TEZ6704 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2007. Kaynakça (s.78-83) var. viii, 84 s. ; 29cm. This study was conducted to investigate the effect of potassium fertilizer applications on cotton cultivar's yield, yield components and fiber quality. Potassium treatments (0, 50, 100 and 200 kg ha-1) were applied to two cotton cultivars, having different growth habit and crop maturity. Potassium applications had significant effect on number of bolls per plant, seed cotton yield, boll weight, gin turnout, lint yield, fiber lenght, fiber fineness and yellowness. Cultivars significantly differed in number of monopodial branches, seed cotton yield, seed cotton weight per boll, boll weight and lint yield. Highest boll number was obtained with potassium application at rate of 200 kg ha-1, highest seed cotton and lint yields were obtained with applications of potassium at rates of 50 and 200 kg ha-1. Applications of 100 and 200 kg K ha-1 produced highest seed cotton weight per boll, boll weight. /da. 10 and 20 kg/da potassium applications and DP 388 cultivar produced the highest seed cotton yield. Potassium application x cultivars interactions were found significant for seed cotton weight per boll, boll weight and fiber length. Bu çalışma potasyum gübrelemesinin farklı iki pamuk çeşidinin verim, verim unsurları ve lif kalitesi üzerine etkilerini araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada büyüme ve erkencilik yönünden farklılık gösteren pamuk çeşitlerine (Gossypium hirsutum L.) potasyum sülfat (0, 5, 10 ve 20 kg/da dozlarında) gübresi uygulanmıştır. Potasyum uygulamaları koza sayısı, kütlü pamuk verimi, koza kütlü pamuk ağırlığı, koza ağırlığı, çırçır randımanı, lif verimi, lif uzunluğu, lif inceliği ve sarılık özelliklerinde önemli farklılık oluşturmuştur. Kullanılan çeşitler arasında odun dalı sayısı, kütlü pamuk verimi, koza kütlü pamuk ağırlığı, koza ağırlığı ve lif verimi yönünden önemli farklılıklar oluşmuştur. 20 kg/da potasyum uygulaması koza sayısını kontrole oranla önemli düzeyde arttırmış; en yüksek kütlü pamuk ve lif verimleri 5 ve 20 kg/da potasyum uygulamalarında; en yüksek koza kütlü pamuk ağırlıkları ve koza ağırlıkları ise 10 ve 20 kg/da potasyum uygulamalarında saptanmıştır. Potasyum uygulaması x çeşit interaksiyonu koza kütlü pamuk ağırlığı, koza ağırlığı ve lif uzunluğu özellikleri yönünden önemli olmuştur. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No:ZF2006YL61

ÖZYÜKSEK L SANS TEZTOPRA A VE YAPRA A UYGULANAN BOR GÜBRELEMES N NPAMU UN BÜYÜMES VE VER M NE ETK SMehmet Ha im M EKÇUKUROVA ÜN VERS TESFEN B L MLER ENST TÜSÜTARLA B TK LER ANAB L M DALIDan man : Yrd.Doç.Dr. Özgül GÖRMÜY l-Sayfa : 2006-102Jüri : Yrd.Doç.Dr. Özgül GÖRMÜ: Prof. Dr. Saliha KIRICI: Yrd.Doç.Dr. Ayfer TORUNÇal ma, 2004 y l nda Çukurova Bölgesi ko ullar nda topra a (ekimle birlikte1.5, 3.0 ve 4.5 kg/da) ve yapra a (ekimden 45, 60 ve 90 gün sonra 200 ml/da) boruygulamalar n n pamu un (Gossypium hirsutum L.) büyüme, verim ve verimunsurlar na etkisini belirlemek amac yla yürütülmü tür.Ara t rma sonuçlar na göre, bor uygulamalar n n, incelenen ço u tar msalözelliklerde, kontrola oranla önemli düzeyde farkl l k olu turdu u belirlenmi tir.Ekimden 130 gün sonra yap lan örneklemelerde, en yüksek toplam kuru maddea rl , en yüksek yaprak alan indeksi, en yüksek generatif kuru madde a rl veen yüksek koza kuru madde a rl ekimden 60 gün sonra yapra a 200 ml/da boruygulamalar ndan elde edilmi tir. Hasat döneminde yap lan gözlemlerde; en yüksekkoza say s n n, koza a rl n n, ç rç r rand man n n ekimden 60 gün sonra yapra a200 ml/da uygulamas ndan elde edildi i saptanm t r. En yüksek kütlü verimiekimden 60 gün ve 45 gün sonra yapra a 200 ml/da bor uygulamalar ndan eldeedilmi tir (s ras yla, 395 kg/da ve 387 kg/da).Tüm uygulamalar içerisinde en dü ükkütlü verimi (330 kg/da) ekimle birlikte topra a 1.5 kg/da bor uygulamas ndaolu mu tur. En yüksek lif verimleri ekimden 60, 45 ve 90 gün sonra yapra a 200ml/da uygulamalar nda saptanm t r.Anahtar Kelimeler: Pamuk, Bor Gübrelemesi, Verim, Kuru Madde A rlI ABSTRACTMsc THESISEFFECT of SOIL and FOLIAR-APPLIED BORON on the GROWTH and YIELDof COTTONMehmet Ha im M EKDEPARTMENT OF FIELD CROPSINSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCESUNIVERSITY OF ÇUKUROVASupervisor : Asst.Prof.Dr. Özgül GÖRMÜYear-Pages : 2006-102Jury : Asst.Prof.Dr. Özgül GÖRMÜ: Prof. Dr. Saliha KIRICI: Asst.Prof.Dr. Ayfer TORUNThis study was conducted in 2004 to determine the effect of soil (1.5 kg/da, 3.0kg/da and 4.5 kg/da at planting time) and foliar-applied boron ( 45, 60 and 90 daysafter planting at rates of 200 ml/da, respectively) on the growth, yield and yieldcomponents of cotton.Boron applications significantly affected the most agronomic characteristisccompared with the untreated control. The highest total dry weights of total,generative and boll, leaf area index, were obtained from foliar applications of boronat rate of 200 ml/da at 60 DAP at the samplings taken 130 days after planting.At the harvest time samplings, the highest number of bolls, boll weight and lintpercentage were obtained with the foliar application of boron applied at 60 DAP.Foliar applications applied at 60 and 45 DAP at rates of 200 ml/ha produced thehighest seedcotton yields (395 kg/da and 387 kg/da, respectively). Soil applicationsapplied at planting time at rate of 15 kg B/ha gave the lowest yield (330 kg/da)among all treatments. The highest lint yields were abtained from foliar applicationsat 60, 45 and 90 days after planting, respectively.Key Words: Cotton, Boron Fertilization, Yield, Dry Matter WeightII 117

TEZ5877 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2006. Kaynakça (s.62-65) var. ix, 66 s. ; 29 cm. In this study plots were setup with plant groups with different insecticide applications and different leafhopper, (Asymmetresca decedens (Paoli) and Empoascadecipiens Paoli) to investigate the population dynamics, effect of different densities of leafhoppers on plant growth, yield and yield quality. Bu çalışmada, farklı ilaç uygulamalarıyla oluşturulan parsellerde ve farklı yogunluklarda yaprakpiresi bulaşıklıklarına sahip bitki gruplarında yaprakpiresi (Asymmetresca decedens (Paoli) ve Empoasca decipiens Paoli) populasyon gelişmeleriyle, farklı yaprakpiresi yogunluklarının bitki gelişmesi, verim ve verim kalite unsurlarına olan etkileri araştırılmıştır. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No:ZF2004YL67

ÖZDOKTORA TEZİÇOK YÖNLÜ DAYANIKLILIK ISLAHI İLE GELİŞTİRİLEN PAMUKÇEŞİTLERİ (G. hirsutum L.) İLE BÖLGE STANDART PAMUKÇEŞİTLERİNİN (G. hirsutum L.) MELEZLENMESİ İLE OLUŞTURULANF1 DÖL KUŞAKLARINDA VERİM, ERKENCİLİK VE LİF KALİTEÖZELLİKLERİ YÖNÜNDEN GENETİK YAPININ İRDELENMESİEmine KARADEMİRÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİFEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜTARLA BİTKİLERİ ANABİLİM DALIDanışman : Prof. Dr. Oktay GENÇERYıl : 2005, Sayfa :125Jüri : Prof. Dr. Oktay GENÇERProf. Dr. Halis ARIOĞLUProf. Dr. Doğan ŞAKARProf. Dr. Ahmet Can ÜLGERYrd. Doç. Dr. Sema BAŞBAĞBu çalışma, çok yönlü dayanıklılık ıslahı (MAR= Multi Adversity Resistance) ile geliştirilen 4pamuk çeşidi ve bölgede en çok ekimi yapılan 3 pamuk çeşidinin melezlenmesi ile 7x7 yarım diallelanaliz yöntemine göre oluşturulan populasyonda, incelenen özellikler yönünden genetik yapıyıirdelemek; F1 melez gücünü saptamak; uygun anaç ve melez kombinasyonları belirlemek amacı ile2003 ve 2004 yıllarında, Güneydoğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü denemealanında yürütülmüştür.Çalışmadan, oluşturulan populasyonda incelenen bitki boyu, ilk çiçek açma süresi, ilk kozaaçma süresi, odun dalı, meyve dalı ve koza sayısı, koza ağırlığı, koza kütlü pamuk ağırlığı, yaprakalanı, ilk el kütlü oranı, çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı, lif uzunluğu, lif inceliği, lif kopmauzaması özelliklerinin yönetiminde eklemeli; kütlü pamuk verimi, lif kopma dayanıklılığı, lifüniformite oranı ve kısa lif oranı özelliklerinin yönetiminde eklemeli olmayan gen etkilerinin önemliolduğu; ilk koza açma süresi, çırçır randımanı, 100 tohum ağırlığı, lif kopma uzaması ve lif üniformiteoranı özelliklerinde olumsuz, diğer özelliklerin tümünde olumlu yönde heterosis oluştuğusaptanmıştır.Bitki boyu, meyve dalı sayısı, kütlü pamuk verimi ve lif uzunluğu için Sayar 314, ilk çiçekaçma süresi, ilk meyve dalı boğum sayısı, odun dalı sayısı, lif üniformite oranı ve kısa lif oranı içinTamcot CD3H, ilk koza açma süresi ve lif kopma dayanıklılığı için Tamcot Sphinx, koza sayısı ve100 tohum ağırlığı için Stoneville 453, koza ağırlığı, ilk el kütlü oranı, çırçır randımanı ve lif kopmauzaması için Tamcot Luxor, koza kütlü pamuk ağırlığı ve yaprak alanı için Maraş 92, lif inceliği içinTamcot HQ 95 pamuk çeşitlerinin en iyi genel uyuşma yeteneği gösteren anaçlar olduğu; bitki boyu,ilk çiçek açma süresi, ilk el kütlü oranı ve odun dalı sayısı için Tamcot CD 3H x Tamcot Sphinx, ilkkoza açma süresi, koza ağırlığı ve koza kütlü pamuk ağırlığı için Maraş 92 x Tamcot Luxor, ilk meyvedalı boğum sayısı ve lif inceliği için Maraş 92 x Tamcot HQ 95, meyve dalı sayısı için Sayar 314 xTamcot Luxor, koza sayısı ve kütlü pamuk verimi için Stoneville 453 x Tamcot Sphinx, yaprak alanıiçin Stoneville 453 x Tamcot HQ 95, çırçır randımanı ve lif kopma uzaması için Tamcot HQ 95 xTamcot Sphinx, 100 tohum ağırlığı için Sayar 314 x Tamcot CD 3H, lif uzunluğu için Maraş 92 xSayar 314, lif kopma dayanıklılığı için Maraş 92 x Tamcot HQ 95 ve Tamcot CD 3H x TamcotSphinx, lif üniformite oranı ve kısa lif oranı için Sayar 314 x Stoneville 453 melezkombinasyonlarının en iyi özel uyuşma yeteneği gösteren ümitvar melezler olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Pamuk, çok yönlü dayanıklılık ıslahı, genel ve özel uyuşma yeteneği, heterosis,heterobeltiosisI ABSTRACTPhD THESISASSESSMENT OF YIELD, EARLINESS AND FIBER QUALITYPROPERTIES IN THE F1 GENERATIONS OBTAINED CROSSES OFMULTI ADVERSITY RESISTANCE (MAR) COTTON VARIETIES ANDREGIONAL VARIETIESEmine KARADEMİRDEPARTMENT OF FIELD CROPSINSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCESUNIVERSITY OF ÇUKUROVASupervisor: Prof. Dr. Oktay GENÇERYear: 2005, Pages: 125Jury: Prof. Dr. Oktay GENÇERProf. Dr. Halis ARIOĞLUProf. Dr. Doğan ŞAKARProf. Dr. Ahmet Can ÜLGERYrd. Doç. Dr. Sema BAŞBAĞThis study was carried out to investigate the genetical behavior, evaluate F1 hybrid vigor anddetermine the suitable parents and their hybrid combinations for studied characteristics in thepopulation obtained by 7x7 half diallel quantitative analysis method involving 4 MAR (MultiAdversity Resistance) and 3 regional cotton (Gossypium hirsutum L.) varieties in the SoutheastAnatolia Agricultural Research Institute experimental area, in the years of 2003-2004.In the populations; plant height, first flowering time, first boll opening time, number ofmonopodial branches, number of sympodial branches, number of boll, boll weight, seed cotton weightper boll, leaf area, first picking percentage, ginning percentage, 100 seed weight, fiber length, fiberfineness and fiber elongation properties were influenced by additive; seed cotton yield, fiber strength,fiber uniformity ratio and short fiber index were influenced by non-additive gene effects. Values ofheterosis for first boll opening time, ginning percentage, 100 seed weight, fiber elongation and fiberuniformity ratio were negative, while the other characters were positive.It was determined that Sayar 314 for plant height, number of sympodial branches, seed cottonyield and fiber length, Tamcot CD3H for first flowering time, number of first fruiting branch node,number of monopodial branches, fiber uniformity ratio and short fiber index, Tamcot Sphinx for firstboll opening time and fiber strength, Stoneville 453 for number of boll and 100 seed weight, TamcotLuxor for boll weight, first picking percentage, ginning percentage and fiber elongation, Maraş 92 forseed cotton weight per boll and leaf area, Tamcot HQ 95 for fiber fineness were the best parent cottoncultivars and also having best general combining abilities. It was determined that Tamcot CD 3H xTamcot Sphinx for plant height, first flowering time, first picking percentage and number ofmonopodial branches, Maraş 92 x Tamcot Luxor, for first boll opening time, boll weight and seedcotton weight per boll, Maraş 92 x Tamcot HQ 95 for number of first fruiting branch node and fiberfineness, Sayar 314 x Tamcot Luxor for number of sympodial branches, Stoneville 453 x TamcotSphinx for number of boll and seed cotton yield, Stoneville 453 x Tamcot HQ 95 for leaf area,Tamcot HQ 95 x Tamcot Sphinx for ginning percentage and fiber elongation, Sayar 314 x Tamcot CD3H for 100 seed weight , Maraş 92 x Sayar 314 for fiber length, Maraş 92 x Tamcot HQ 95 andTamcot CD 3H x Tamcot Sphinx for fiber strength, Sayar 314 x Stoneville 453 for fiber uniformityratio and short fiber index hybrid combinations were the most promising crosses and also having bestspecific combining ability.Key Words: Cotton, MAR= Multi Adversity Resistance, general and specific combining ability,heterosis and heterobeltiosis.II 140