Search

Poniższa dyskusja odbyła się we wrześniu 2018 w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Skupiła zarówno badaczy problematyki polityki senioralnej, ekspertów, analityków. Dyskusję moderował i zaplanował Andrzej Klimczuk, związany z SGH, natomiast zaproszenie do dyskusji przyjęli: Barbara Szatur-Jaworska, polityk społeczny i gerontolog z Uniwersytetu Warszawskiego, Paweł Kubicki, ekonomista, SGH, Marek Niezabitowski, socjolog z Politechniki Śląskiej, Ryszard Majer, polityk społeczny, Agnieszka Cieśla, architektka i urbanistka, Politechnika Warszawska, Marzena Rudnicka, fundatorka oraz prezeska Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej (biogramy na końcu debaty). Paneliści podczas dyskusji analizowali następujące zagadnienia: I. początki polityki senioralnej, jej definiowanie, dokumenty strategiczne państwa, II. rola samorządów w animowaniu działań w obrębie polityki senioralnej oraz organizacji pozarządowych, III. powstanie i rola ustawy o seniorach, IV. zróżnicowanie środowiska osób w wieku senioralnym, V. działania w innych krajach w obrębie polityki senioralnej, VI. zmiany w świadomości społecznej, ewolucja postaw wobec osób starszych, starości, starzenia się, VII. rynek produktów i usług dla seniorów, VIII. aktywność seniorów, formalna i nieformalna, infrastruktura aktywności, IX. mieszkalnictwo dla osób starszych i starzejącej się ludności X. rola państwa i samorządu w polityce senioralnej, dialog z władzą, partnerstwo publiczno-prywatne, XI. wyzwania i kierunki rozwoju polityki senioralnej, XII. deficyt usług opiekuńczych XIII. polityka senioralna i emerytalna, XIV. konwergencja i dywergencja w polityce senioralnej.

Paneliści podczas dyskusji analizowali kilka głównych zagadnień: I. Rolę rodziny i instytucji publicznych w opiece długoterminowej. II. Rozwiązania systemowe w polityce wsparcia opiekunów osób niesamodzielnych. III. Sposób finansowania opieki nad osobami niesamodzielnymi w wieku senioralnym (w tym rola ubezpieczeń społecznych). IV. Zdolność do zapewniania opieki osobom niesamodzielnym i wydatki publiczne na nią, formy wsparcia opiekunów. V. Rolę rynku w zapewnianiu opieki i działania państwa. Outsourcing opiekunów osób niesamodzielnych. Relację między działaniami oddolnymi a działaniami odgórnymi podejmowanymi przez władze centralne. VI. Godzenie roli opiekuna z pracą na wolnym rynku.

Recenzja książki: Karolina Sztandar-Sztanderska, Obywatel spotyka państwo. O Urzędach Pracy jako biurokracji pierwszego kontaktu

Książka porusza zagadnienia dotyczące polityki rynku pracy, pokazuje istotne mechanizmy jej badania, programowania i wdrażania, a jej przedmiotem jest zwłaszcza analiza sytuacji pracowników urzędów pracy i samych bezrobotnych. Książka jest wielowymiarowa. Dla mnie szczególne znaczenie ma pierwsza część, w której autorka przedstawia swoje spojrzenie na istniejące w środowisku naszej nauki tendencje w zakresie sposobów badania zjawisk w polityce rynku pracy. Dostrzega nieproporcjonalny nacisk na analizę aktów prawnych, specjalnych dokumentów, na odgórnie wyznaczane cele, często nierealistyczne. Wskazuje na deficyt perspektywy badawczej, w której obecny jest urzędnik będący "twarzą państwa", od którego pracy zależy jakość usługi publicznej, deficyt perspektywy "końcowego odbiorcy", czyli obywatela (jakość usług dla obywatela).

Autor przedstawia trzy sytuacje pokazujące uczestnictwo osób z niepełnosprawnościami, opiekunów takich osób i stowarzyszeń działających na ich rzecz w kreowaniu i monitorowaniu polityki publicznej wobec niepełnosprawności w Polsce. Pierwsza z nich dotyczy działania polegającego na wspieraniu edukacji włączającej, druga - prób zmiany systemu wsparcia opiekunów osób z niepełnosprawnościami, natomiast ostatnia odnosi się do procesu tworzenia przez organizacje pozarządowe alternatywnego raportu poświęconego wdrażaniu przez Polskę konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. W każdym z powyższych przypadków autor omawia przyczyny stojące za decyzją o zaangażowaniu się, przebieg procesu oraz efekty zaangażowania. Wnioski wskazują na to, że choć środowiska osób z niepełnosprawnościami mają możliwość wzięcia udziału w dyskusji na temat polityki wobec niepełnosprawności, to ich wpływ jest raczej niewielki i dotyczy sytuacji wyjątkowych.

W tekście wskazano na konieczność wprowadzenia istotnych zmian polityki publicznej wobec niepełnosprawności – związanych ze zmianą paradygmatu z medycznego na społeczny. Zaproponowano jednocześnie i pokrótce omówiono trzy perspektywy teoretyczne, które mogłyby być pomocne w analizie polityki publicznej wobec niepełnosprawności, a w przyszłości służyć jej przeformułowaniu. Są to: perspektywa biograficzna i trajektoria życia codziennego, ujęcie problemu w ramach procesu wykluczenia społecznego, analiza polityki publicznej w kategoriach spodziewanego niepowodzenia. Na zakończenie przedstawiono rozróżnienie pomiędzy polityką społeczną i polityką publiczną wobec niepełnosprawności, wskazując na przewagę podejścia charakterystycznego dla nauk o polityce publicznej.