Search

In this study raw and degummed silk fabrics are treated with low frequency oxygen plasma and ozone in order to investigate the effects on the physical properties of silk. Plasma and ozone treatments are performed individually and in combined order for 5, 10 and 15 min. The yellowness and whiteness values are determined after the plasma and ozone treatments. The tensile strengths of treated and untreated silk fabrics are measured. The SEM images of the surfaces of silk fabrics are investigated and the combined effect of ozone and plasma treatments are discussed after each test. Results indicate that there is more significant decrease in ozone treatment, considering decrease in whiteness indexes and increase in yellowness values of silk fabrics when compared to the plasma treatment. Generally, when the treatment time of plasma or ozone is increased, increase of yellowness and decrease of whiteness become clear., Bu çalışmada, plazma ve ozonun ipek kumaşın fiziksel özellikleri üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla ham ve serisini giderilmiş ipek kumaşlar ozon ve düşük frekanslı oksijen plazma işlemlerine tabi tutulmuştur. Plazma ve ozon işlemleri birbirlerinden bağımsız olarak ve kombine olacak şekilde 5, 10 ve 15 dak. uygulanmıştır. Plazma ve ozon işlemlerinden sonra, sarılık ve beyazlık indeksleri belirlenmiş, kopma mukavemetleri ölçülmüştür. İpek kumaşların yüzeylerinin SEM görüntüleri incelenmiş ve her test ardından ozon ve plazmanın kombine efekti tartışılmıştır. Ozon ve plazma işlemleri karşılaştırıldığında, sonuçlar ipek kumaşların beyazlık indekslerinde azalışın, sarılık değerlerindeki artışın ozonlama işleminde daha belirgin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Genel olarak, plazma veya ozonun işlem süreleri arttıkça sarılıktaki artış ve beyazlıktaki azalış daha net bir şekilde görülmektedir.

Bu tezde yenilikçi süperkritik karbondioksit ScCO₂ akışkan ortamında lineer aromatik polyester ailesinin ftalat grubuna mensup Poli(trimetilen tereftalat) (PTT) ile Poli(bütilen tereftalat) (PBT) liflerinin boyanması üzerine çalışılmıştır. %100 PTT ve %100 PBT ile dokunmuş kumaşlar Dispers Blue 79 ve Dianix Dry Blue XF2 boyalarıyla konvansiyonel boyama ve sabit basınç (250 bar) farklı sıcaklık (65 ℃, 70 ℃, 75 ℃, 85 ℃, ve 95 ℃) koşullarında ScCO₂ ortamında boyamalar yapılmış; yöntemler renk ölçümleri, yıkama ve sürtme haslıkları kopma mukavemet değerleriyle karşılaştırılmıştır. In this thesis, the dyeing of Poly(trimethylene terephthalate) (PTT) and Poly(butylene terephthalate) (PBT) fibers belonging to the phthalate group of the linear aromatic polyester family in an innovative supercritical carbon dioxide sc CO₂ fluid medium was studied. Fabrics woven with 100% PTT and 100% PBT conventional dyeing with Dispers Blue 79 and Dianix Dry Blue XF2 dyes and constant pressure (250 bar) at different temperature (65 ℃, 70 ℃, 75 ℃, 85 ℃, and 95 ℃) conditions sc( Dyes were made in CO₂) environment; Color measurements, washing and rubbing fastnesses were compared with breaking strength values.

Su hem yaşam için hem de sahip olduğu özellikleri nedeniyle de değerli bir kaynaktır. Bu nedenle, su kıtlığı ve artan çevre bilinci dünya çapında endişeye sebep olmaktadır. Tekstil sektörü genel olarak su tüketiminin yoğun olduğu proseslerden oluşmaktadır. Özellikle boyama işleminde çok fazla su kullanılmaktadır. Bu sebeple su kullanımının azalmasına yönelik boyama çalışmaların her geçen gün öneminin artacağı görülmektedir. Bu çalışmada, süperkritik karbondioksit (scCO2) ortamda susuz ve klasik sulu ortamda bir adet % 100 poliester dokuma kumaş açık ve koyu tonda olmak üzere boyanmış, boyama proseslerinin aşamaları her iki ortam için de yaşam döngüsü analizi (LCA) yöntemi ile değerlendirilmiştir. Analiz için SimaPro 9.3 programı kullanılmış ve yapılan karşılaştırma kümülatif olarak süperkritik ortamda yapılan boyamada çevresel etkinin klasik sulu ortamda boyamayla karşılaştırıldığında göre daha az olduğu dolayısıyla daha avantajlı olduğu sonucuna varılmıştır., Water is a valuable resource both for life and because of its properties. Therefore, water scarcity and increasing environmental awareness cause worldwide concern. The textile industry generallyconsists of processes with intense water consumption. Especially in the dyeing process, a lot of water is used. For this reason, the importance of dyeing studies aimed at reducing water use that increases day by day. In this study, one %100 polyester woven fabrics were dyed in dark and light shade in supercritical carbon dioxide (scCO2) media (waterless) and classic media (aqueous) and the dyeing process was evaluated by life cycle analysis (LCA) method in both media. SimaPro 9.3 program was used for the analysis and it was concluded that the environmental effect of dyeing cumulatively performed in the supercritical medium is less compared to dyeing in a classical aqueous medium, thus it is more advantageous..

Dünya nüfusunun kontrolsüz bir şekilde artması, bir yandan yaşam standartlarını yükseltmeye yönelik faaliyetler, diğer yandan kıt olan tatlı su kaynakları nedeniyle insanların su kullanım ihtiyaçları gün geçtikçe artmaktadır. Tekstil üretiminin her aşamasında çok fazla miktarda su tüketilmektedir. Bunlardan biri de boyama sırasında harcanan su miktarıdır. Bu sebeple su kullanımının günümüzde hızla artan bir öneme sahip olacağı ön görülmektedir. Bu çalışmada, poliester ipliğinin boyanmasında susuz, süperkritik karbondioksit (scCO2) boyama prosesi ile klasik boyama prosesi karşılaştırılmış ve sonuçlar yaşam döngüsü analizi (LCA) yöntemi ile değerlendirilmiştir. Karşılaştırmanın sonucunda susuz boyama prosesinin çevresel etkisi klasik boyamaya göre daha düşük seviyede olduğu gözlemlenmiştir. People's water usage needs are increasing day by day with the uncontrolled increase in the world population and activities aimed at raising the living standards, although the fresh water resources are scarce. A large amount of water is consumed at every stage of textile production. One of them is the amount of water consumed during dyeing. For this reason, it is foreseen that the use of water will have a rapidly increasing importance today. In this study, anhydrous supercritical carbon dioxide (scCO2) dyeing process and classical dyeing process were compared in dyeing polyester yarn and the results were evaluated by life cycle analysis (LCA) method. As a result of the comparison, it has been observed that the environmental impact of the waterless dyeing process is lower than the conventional dyeing. BUTEKOM Akbaşlar Tekstil

Bu katalog, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’nden 2021 yılında mezun olan öğrencilerin tez özetleri derlenerek oluşturulmuştur.

Tekstil endüstrisi, en fazla su tüketen sektörlerin başında gelmektedir. Son yıllarda artan çevresel kaygılar, tekstil sektöründeki iplik hazırlama, terbiye, boyama gibi tüm alanlardaki su tüketimini ve atık su yükünü azaltma çabalarını gün yüzüne çıkarmıştır. Yapılan çalışmalar, süperkritik akışkan teknolojisinin gerek günümüzde gerekse gelecekte pek çok tekstil uygulamasında bu hedefi gerçekleştirme potansiyeline sahip olduğunu göstermiştir.Bu teknoloji ile ulaşılan olumlu çevresel etkiler, su tüketiminin büyük ölçüde azaltılması ve atık sulardaki tehlikeli kirliliklerin ortadan kaldırılması yönündedir. Bu tezde tekstil endüstrisinin en önemli girdisini teşkil eden ve dünya çapında en çok üretilip tüketilen pamuk liflerinin hidrofilleştirilmesi, beta-siklodekstrin varlığında yenilikçi süperkritik akışkan teknolojisi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. The textile industry is in the lead of the sectors that consume the most water. Increasing environmental concerns in recent years have brought to light the efforts to reduce water consumption and waste water load in all areas such as yarn preparation, finishing and dyeing in the textile industry. Studies have shown that supercritical fluid technology has the potential to achieve this goal in many textile applications both today and in the future. The positive environmental effects achieved with this technology are to reduce water consumption to a large extent and to eliminate hazardous pollution in wastewater. In this thesis, the hydrophilization of cotton fibers, which is the most important input of the textile industry and is the most produced and consumed worldwide, was carried out using innovative supercritical fluid technology in the presence of beta-cyclodextrin.

Ozon gazı; güçlü oksidatif özelliği sayesinde; selülozik mamüllere uygulanan ön işlemlerde, poliester boyama ve temizlemesinde, çeşitli liflerin (yün, polilaktik asit, vb) terbiyesinde, renk sökmede, tekstil atık sularının temizlenmesinde ve denim uygulamaları gibi pek çok tekstil alanında kullanılmaktadır. Özellikle son günlerde eskitme/aşındırma efektli ürünlerin kullanımına olan ilgi artmaktadır. Bu efekt, farklı örgü yapıları ile üretilen tişört ve sweatshirt çeşitlerinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada dört farklı yapıda örme kumaş, 5l/dk ve 10 l/dk olmak üzere 2 farklı ozon akış oranında 10 dk süreyle ozonlanmışlardır. Ozonlanan numunelerin renk farkı, yıkama haslığı, ağırlık ve kalınlık değişimi, pürüzlülük, kontür netliği gibi değerleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar; ozon akış oranı arttıkça numunelerin K/S değerlerinin arttığını, kumaş kalınlığı fazla olan numunelerin (iki ve üç iplik) kontür netliklerinin daha belirgin olduğu sonuçlarına varılmıştır. Ozone gas thanks to its strong oxidative property, is used in many textile fields such as pre-treatments applied to cellulosic products, polyester dyeing and clearing, treatment of various fibres (wool, polylactic acid, etc.), colour removal, cleaning of textile wastewater and denim applications, In recent days,the interest in the use of products with vintage/discharge effects has been increasing. This effect is used in types of T-shirts and sweatshirts that are produced with different knitting structures. In this study, knitted fabrics in four different structures were ozonated for 10 minutes at 2 different ozone flow rates, 5 l/min and 10 l/min. Values such as colour difference, washing fastness,weightiness and thickness, roughness, contour sharpness of ozonated samples were examined. Obtained results; It was concluded that the K/S values of the samples increased as the ozone flow rate increased, and the contour sharpness of the samples with higher fabric thickness (two and three threads) was more pronounced.

Çalışmada, bilinen en çevre dostu gaz olan, bu nedenle de içme suyu arıtma tesislerinde bile yaygın olarak kullanılan ozon gazının terbiye işletmesinde entegrasyonu ile özellikle viskon ve polyester terbiye işlemlerinde kullanılması sayesinde gerek çevreye zararlı atıkların salınımının azaltılması gerekse de enerji tasarrufu sağlayan yenilikçi bir teknoloji geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, çalışma kapsamında temin edilen numune kumaş boyama makinesine (laboratuar tipi tekstil terbiye makinesi) ozon jeneratörü entegre edilerek deneysel çalışma düzeneği kurulmuştur. Bu düzenekle, kumaş formundaki malzemeler; viskonda ağartma, polyesterde ve viskonda boyama sonrası yıkama amacıyla amacıyla ozonlanmıştır. Ozonlama proses parametreleri optimize edilerek endüstriyel boyutta kullanılabilir bir teknoloji geliştirilmiştir. Yenilikçi teknoloji ile su, enerji ve zaman tasarrufu ile birlikte çevresel yükte azalmalar sağlanmıştır. Çalışma, 00688.STZ.2010-2 Tekstil Terbiye İşletmesinde Ozon Kullanımı Entegrasyonu San-Tez projesi kapsamında desteklendiği için, tüm deneysel çalışmalar proje ortağı firma Akbaşlar Tekstil Enerji San. Ve Tic. A.Ş. Boya Baskı İşletmesinde gerçekleştirilmiştir. Ozone is an environmentally friendly gas which is widely used in drinking water treatment plants. In this study, ozone utilized in the finishing processes, especially for viscose and polyester fabrics. Thereby reducing environmentally harmful waste, as well as an innovative energy-saving ozone process technologies are developed. For this purpose, a sample fabric dyeing machine (jet) of 1 kg capacity is equppied with ozone feeding systems. This prototype is tested for viscose bleaching, afterclearing of disperse dyed polyester, afterclearing of reactive dyed viscose. Process optimization is conducted on this prototype. With innovative technology; water, energy, time savings and the reduction of environmental load are provided. This study is projected “Ozone utilization in a textile finishing plant” San-Tez Project. So all experimental works performed in the Akbaşlar Textile Dyeing Printing Factory. San-Tez 00688.STZ.2010-2 Akbaşlar Tekstil Enerji San. Ve Tic. A.Ş.

Dünyadaki temiz su kaynaklarının tükenmesi nedeniyle; suyun daha az kullanılması ya da tekrar kullanılabilir hale gelmesi doğal kaynakların sürdürülebilirliği açısından çok önemlidir. Bu nedenle yüksek miktarda su kullanılan sektörlerde su tasarrufu sağlanma konusunda çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada; dispers boyama sonrası oluşan atık suyun ozonlanarak tekrarlı kullanımını sağlamak amaçlanmıştır. Boyama sonrasında toplanan atık su ozonlandıktan sonra tekrar poliester ipliklerin boyanması için kullanılmıştır. Bu işlem toplamda 3 döngü şeklinde devam etmiştir. Atık sular 45 dakika süreyle 5 l/dk ozon akış hızında ozonlanmıştır. Her döngüde ozonlanmış su ile boyama yapılmış, boyanmış numunelerin renk farkı, kopma mukavemeti (kN) ve haslık değerleri, elde edilen suların ise KOİ (mg/l) ve atık su absorbansı(nm) değerleri ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlar; ozonlamanın atık sularda renk sökme için kullanılabilir bir yöntem olduğunu aynı zamanda rengi sökülmüş sular ile numune rengine zarar verilmeden tekrar boyama yapılabileceğini göstermiştir. Using water less or making it reusable is very important due to the scarcity of clean water resources in the world, for the sustainability of natural resources. For this reason, studies are carried out to ensure water savings in sectors that is used high amounts of water. It is aimed to ensure the reused of the wastewater formed after disperse dyeing by utilising ozone in this study. Collected wastewater after dyeing was ozonated and it was used for dyeing polyester yarns again. This process continued in 3 cycles in total. The wastewater was ozonated for 45 minutes at an ozone flow rate of 5 l/min. Dyeing with ozonated water was done in each cycle and colour differences, tensile strength (kN) and fastness values of samples and COD (mg/l), waste water absorbance (nm) values were measured.

Atık sudaki renk tekstil terbiye endüstrisinin ilgilendiği sorunlardan birisidir. Bu konuda yasal sınırlamalar mevcuttur. Manyetik polimerler ise güçlü adsorpsiyona sahip olması, dış manyetik alan yardımıyla kolaylıkla ayrılabilmesi özelliği sayesinde iyi adsorpsiyon gösterir. Manyetik polimerler güçlü adsorpsiyon/indirgeme aktivitesine sahiptir. İyi kütle aktarımı ve yüzey özellikleri seçici ayırma ve uzaklaştırma için idealdir. Kimyasal yapıları sayesinde atık sulardan kirlilik uzaklaştırmada yüksek verimlilik sağlar. Bu çalışmada, reaktif bir boya olan, Reaktif Siyah 5 ve Reaktif Turuncu 16'nın sulu çözeltilerden uzaklaştırılmasının adsorpsiyon üzerine pH etkileri, poli (divinilbenzen-1-vinilimidazol) [poli (DVB-VIM)] ve manyetik poli (divinilbenzen-1-vinilimidazol) [m-poli (DVB-VIM)] ile incelenmiştir. Poli (DVB-VIM) ve manyetik poli (DVB-VIM) mikro boncuklar sentezlendi ve karakterize edildi; lineer regresyon analizinde pH etkilerinin adsorbana etkisi olarak kullanımı araştırıldı. Poli (DVB-VIM) mikro boncuklar, divinilbenzenin (DVB) 1-vinilimidazol (VIM) ile kopolimerleştirilmesiyle hazırlandı. Poli (DVB-VIM) ve manyetik poli (DVB-VIM) mikroboncuklar taramalı elektron mikroskobu (SEM), fourier-transform kızılötesi spektroskopi (FTIR) çalışmaları ve şişme çalışmaları ile karakterize edildi. Bu çalışmada, adsorpsiyon üzerine pH etkilerinin lineer regresyon analizi [pH: 2 ile pH: 12 arasında] detaylı olarak incelenmiştir. The color in the waste is one of the problems that the textile finishing industry is interested in. There are legal limitations. Magnetic polymers have good adsorption and good adsorption due to their ability to be easily separated by external magnetic field. Magnetic polymers have strong adsorption. The good mass transfer and surface properties are ideal for selective separation and removal. Thanks to its chemical structures, it provides high efficiency in removing pollution from waste water. In this study, pH effects of removal a reactive dye, Reactive Black 5 and Reactive Orange 16, from aqueous solutions were studied by adsorption on poly(divinylbenzene-1-vinylimidazole) [poly(DVB-VIM)] and magnetic poly (divinilbenzen-1-vinilimidazol) [m-poly (DVB-VIM)]. The poly(DVB-VIM) microbeads were synthesized and characterized; their use as adsorbent of pH effects in linear regression analysis were investigated. The poly(DVB-VIM) microbeads were prepared by copolymerizing of divinylbenzene (DVB) with 1-vinylimidazole (VIM). The poly(DVB-VIM) and magnetic poly (DVB-VIM) microbeads were characterized by scanning electron microscope (SEM), fourier-transform infrared spectroscopy (FTIR) studies and swelling studies. In this study, linear regression analysis of pH effects on adsorption has been examined in details [between pH:2 and pH:12]. 158

Bu çalışmada %100 Polyester kumaşlara Disperse Blue 79 (C.I.11345) boyarmaddesi ile klasik boyama ve süperkritik karbondioksit (scCO2) ortamda susuz boyama yapılmıştır. Deneyler, klasik boyama için 120 °C ve 130 °C, süperkritik ortamda boyamada ise 120 °C sıcaklıkta ve 250 bar basınçta gerçekleştirilmiştir. Klasik ortamda boyanan kumaşlara redüktif yıkama yapılmıştır. ScCO2 ortamda boyanan kumaşlara ise asetonla tekrarlı yıkamalar yapılmıştır. Numunelere; renk ölçümleri, kopma mukavemeti, KOİ testleri yapılmış ve deney sonuçları yorumlanmıştır. Süperkritik CO2'de elde edilen sonuçlar, suda yapılan klasik boyama ile karşılaştırılmıştır. Çalışma, kullanılan dispers boyanın Polyester liflerini süper kritik karbondioksit ortamda susuz olarak 120 °C ve 250 barda yüksek haslıklarda ve mukavemet kaybı olmadan boyadığını ve renk açısından da sulu ortamda dispersiyon ajanlarının varlığında 120 °C elde edilene göre %0,5 (kag) bm konsantrasyonunda daha koyu boyandığını ve %4 (kag) bm konsantrasyonu için benzer olduğunu göstermiştir. In this study, 100% Polyester fabrics were dyed with Disperse Blue 79 (C.I.11345) dye through conventional dyeing and waterless dyeing in supercritical carbon dioxide (scCO2) medium. The experiments were carried out at 120 °C and 130 C for conventional dyeing and 120 °C at a pressure of 250 bar in supercritical carbon dioxide (ScCO2) medium. Reduction clearing was applied to the conventionally dyed samples. The fabrics dyed in ScCO2 medium were washed with acetone. Color measurements, breaking strength, COD tests were performed. The results obtained in scCO2 were compared to conventionally dyed samples. The study showed that the disperse dye used dyed the polyester fibers in scCO2 medium at 120 °C and 250 bar without any loss of strength and with no loss of the color obtained was darker at dyeing levels of 0.5% (owf) dye compared and 4% (owf) dye concentration.

Bu tezde yenilikçi süperkritik karbondioksit (scCO2) akışkan ortamında işlem (susuz) teknolojisinin pamuklu mamüllerin hidrofilleştirme ve ağartmasında kullanılabilirliğini ispatlayarak çevre dostu ve sürdürülebilir tekstil üretimine katkı sağlamak hedeflenmiştir. Tezde önerilen süperkritik karbondioksit (scCO2) ortamında (susuz) pamuk hidrofilleştirme ve ağartma işlemleri incelenen literatüre göre dünyada ilk kez gerçekleştirilmiştir. Pamuk lifi dünyada en çok üretilen ve tüketilen doğal liftir. Türkiye tekstil sektörü için de pamuğun özel bir yeri bulunmaktadır. Pamuk ön terbiyesinde çok önemli miktarda temiz su harcanmaktadır. Klasik pamuk ön terbiyesi haşıl sökmeyi takip eden bir enzimatik ya da alkali hidrofilleştirme ve genellikle de hidrojen peroksit kullanımıyla gerçekleştirilen bir ağartma adımı içerir. Tezde hidrofilleştirme ve ağartma işlemleri klasik alkali hidrofilleştirme ve hidrojen peroksit ağartması referans alınarak süperkritik karbondioksit ortamda gerçekleştirilmiştir. Yöntem kısmında tartışıldığı üzere işlemlere literatür referans alınarak seçilen sıcaklık, basınç ve sürelerde başlanacak süperkritik karbondioksit ortamında denemeleri süre-sıcaklık-süre-konsantrasyon ve yardımcı madde ilavesi optimizasyonları ile sürdürülerek sonuçlar çeşitli testlerle karşılaştırılmıştır. This thesis aims to realize waterless scouring and bleaching of cotton in supercritical carbondioxide (scCO2) medium in order to support environmentally friendly and sustainable textile finishing. The proposed approach namely waterless scouring and bleaching of cotton fiber in supercritical carbondioxide (scCO2) medium is a novel approach and has not been reported before in the surveyed literatue. Cotton is the most widely produced and used natural fiber with a popular use in Turkish textile industry. Considerable amounts of water is used during cotton fiber pre-treatment. Conventional pre-treatment steps include a desizing step followed by scouring and bleaching steps. In this thesis, reference (control) treatments will be the conventional scouring (hydrophilizing) and bleaching processes. The tested treatments will be scouring (hydrophilizing) and bleaching of cotton with supercritical carbondioxide (scCO2) fluid technology. The initial pressure, temperature and times were determined according to the literature and several optimization trials by changing time, temperature, concentration and additives and related auxiliaries are planned. 285

It was aimed to investigate the influence of washing cycle and fabric type on stretching (%), unrecovered elongation (%) and elastic recovery properties of plain knitted fabrics made of different ground yarn types having the same elastane ratio (%). For the plain knitted fabrics; Elastane ratio was kept constant as 5% for all fabric types whereas the ground yarns were selected as 70% polyester 30% cotton vortex yarn, 70% polyester 30%viscon ring yarn, 70% polyester 30%cotton ring yarn, 100%viscon vortex and 100% cotton ring spun yarns respectively. Knitted samples were objected to repeated laundering and flat dried after each washing cycle. Fabric weight (g/m2 ) after the washing cycles of 1, 5 and 10 were premeasured. Fryma fabric extensometer device was used for determining the stretching ratios (%), unrecovered elongation (%) and elastic recovery (%) of the samples both in wale and course way. Two-Way ANOVA was performed in order to investigate the influence of washing cycle and fabric type on stretching (%) and unrecovered elongation (%) properties of the elastane knitted fabrics. Bu çalışmada aynı elastan oranına sahip ancak farklı zemin ipliklerden üretilen düz örme kumaşların esneme (%), geri toparlanamama (%) ve elastik toparlanma özelliklerine yıkama tekrar sayısı ve kumaş tipinin etkisi incelenmeye çalışılmıştır. Düz örme kumaşlar için elastan oranları tüm kumaşlar için sabit tutulurken (%5) zemin iplikleri sırasıyla; %70 poliester %30 pamuk vorteks iplik, %70 poliester %30 viskon ring iplik, %70 poliester %30 pamuk ring iplik, %100 viskon vorteks iplik, %100 pamuk ring iplik olarak seçilmiştir. Numuneler tekrarlı yıkama işlemine tabi tutulmuş olup her yıkama devri sonrasında sererek kurutma yapılmıştır. 1, 5 ve 10 devir yıkama sonrası kumaş gramajları belirlenmiştir. Numunelerin çubuk ve sıra yönlü esneme yüzdesi (%), geri toparlanamama yüzdesi (%) ve elastik toparlanma yüzdesi (%) ölçümleri için Fyrma kumaş ekstensiyometresi kullanılmıştır. Kumaş tipi ve yıkama devir sayısı faktörlerinin elastan örme kumaşların esneme ve geri toparlanamama özelliklerine etkisini incelemek amacıyla iki faktörlü ANOVA testi uygulanmıştır.