Search

Osmanlı tarihi araştırmalarında en önemli kaynaklardan bir tanesi de şüphesiz Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde bulunan Hurufat Defterleridir. Bu defterlerde vakıf müesseseleri hakkında birçok bilgi bulunmaktadır. Hurufat Defterleri ilmiye sınıfının yürütme organı olan kazaskerlik tarafından düzenlenirdi. Bu organ kendi içinde Anadolu ve Rumeli olarak ikiye ayrılmış olup yetki alanları belirlenmiştir. Böylece defterler Anadolu ve Rumeli olarak ikiye ayrılarak kazalar ’’elif’’ harfinden başlamak suretiyle alfabetik sıraya göre defterlere kaydedilmiştir. Osmanlı Devleti vakıf müesseselerine azami derecede önem verir, bu minvalde devlet teşekkülü en ücra kasaba ve köylere kadar uzanırdı. Defterlerde; kaza, kasaba, köy, mahalle adı, vakfı inşa eden kişi, vakfın adı, görev şekli, görevden ayrılanın adı, göreve yeni başlayanın adı, atama arzını yapan kişinin adı ve atama tarihi yazılırdı. Bu durumda defterlerin çok yönlü olduğu söylenebilir. Özellikle sosyoekonomik ve demografik yapı hakkında ciddi bilgiler içermesi nedeniyle Hurufat Defterlerinin tarih araştırmalarında çok önemli bir yere sahip olduğu söylenebilir., One of the most important sources in Ottoman historical research is undoubtedly the Hurufat notebooks in the Archives of the General Directorate of Foundations. There is a lot of information about foundation institutions in these notebooks. The Hurufat notebooks used to be arranged by the Kazaskerlik, the executive organ of the scholar class. This body is divided into two as Anatolian and Rumelia, and its jurisdictions have been determined. Thus, the notebooks were also divided into two as Anatolian and Rumelia, and the districts were recorded in the notebooks in alphabetical order, starting with the letter "elif". The Ottoman State gave maximum importance to those foundation institutions, hence, the state organizations had extended up to the most remote towns and villages. In notebooks; the details like the name of the district, town, village, neighbourhood, the person who built the foundation, the name of the foundation, the type of duty, the name of the person who left the job, the name of the person who started the new job, the name of the person who made the designation and the date of designation had been noted. Under these circumstances, it can be said that notebooks are highly versatile. Moreover, it can also be said that Hurufat Notebooks have a very important place in historical research, especially due to the serious information they contain about socioeconomic and demographic structure.