Search

Dit rapport behandelt de kaartzuiverheid en classificatiefouten met betrekking tot gegevens over IJsselmeer, Volkerak-Zoommeer, Rijntakken en Maas. Meer specifiek die van de Rijn- Maasmonding. Die kaartzuiverheid van de ecotopenkaarten van de rijkswateren moet door middel van validatie worden vastgesteld. De ecotopenkaart van de Rijn-Maasmonding is gevalideerd op basis van een kanssteekproef. Dit heeft als voordeel dat de nauwkeurigheid van de geschatte kaartzuiverheid zonder modelveronderstellingen kan worden berekend. De nauwkeurigheid van de geschatte kaartzuiverheden wordt bepaald door het aantal en de ruimtelijke spreiding van de steekproeflocaties

The Reference Condition Approach is increasingly used to assess the ecological status of inland waters. In this report the advantages and disadvantages of this approach are discussed and a new methodology is presented. The advantage of this new approach is that it is flexible, dynamic, allows the inclusion of more data and can easily be combined with other approaches. The report concludes with a description of the multivariate Principal Response Curves technique and its use to detect trends in biological data. In the closing discussion a case is made for the adoption of species traits rather than species taxonomy in ecological quality assessment

Tussen Grave en Ravenstein worden in het kader van de Maaswerken rivierverruimende maatregelen in het winterbed van de Maas voorbereid. Door middel van archief- en literatuuronderzoek zijn voor een circa 2 km brede zone aan weerszijden van de Maas gebieden met een hoge archeologische verwachtingswaarde en aandachtsgebieden voor archeologisch veldonderzoek gelokaliseerd. Het onderzoek schetst tevens een historisch landschappelijk kader waarin de vondsten en waarnemingen die tijdens de uitvoering van de maatregelen worden gedaan kunnen worden geplaatst. Beschreven zijn het natuurlijke landschap voor de bedijking en het oude cultuurlandschap en er wordt aandacht besteed aan rivier en waterwerken, vestingwerken en linies en de Tweede Wereldoorlog.

De overkoepelde studie Integrale Verkenning Maas (IVM) is een verkennend onderzoek naar de mogelijkheden om een verhoogde afvoer van de Maas van 4.600 m3/s door het beheersgebied van de Directie Limburg te voeren. Randvoorwaarden daarbij is, dat de waterstanden behorende bij de huidige veiligheidsnorm (zoals vastgelegd in de rivierenwet) op de bedijkte Maas en de daaraan gerelateerde standen op de onbedijkte Maas niet worden overschreden. Daarnaast dienen de te nemen maatregelen bij te dragen aan een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit langs de Maas. IVM leidt tot een advies dat is opgebouwd uit een samenhangende benadering vanuit de invalshoeken Rivierkunde, Natuur, Economie&Maatschappij en ruimte&Landschap. Deze IVM-deelstudie inzichtelijk wat de effecten zijn van rivierverruimende maatregelen op de natuur- en landbouwfunctie langs de verschillende Maastrajecten. De inzichten die onderliggende studie heeft opgeleverd zijn in het IVM Achtergronddocument Natuur (IVM-N-03, Lieveld et al. (2003)) gebruikt om: -Sturing te kunnen geven aan het samenstellen van de maatregelenpakketten in de strategieën (welk niveau van uiterwaardverlaging kies je in welk traject); -De beoordeling van de maatregelenpakketten voor natuur te kunnen kwantificeren (welke (oppervlaktes van) ecotopen ontstaan bij een bepaald niveau van uiterwaardverlaging in een bepaald traject).

In het kader van het te voeren rijksbeleid aangaande de verdere ontwikkeling van de recreatietoervaart is het gewenst om meer inzicht te krijgen in het vaargedrag van toervaarders en de achterliggende motieven. Daartoe zijn gedurende de zomer van 2002onder 1454 toervaarders in elf watersportregio's interviews afgenomen. Afhankelijk van de aard van de regio zijn toerzeilers dan wel motorboottoervaarders ondervraagd. Behalve naar persoons- en bootkenmerken is onder meer gevraagd naar herkomst- en bestemmingsregio, dagroute en de totale toertocht, aspecten die op de routekeuze van invloed zijn, knelpunten in Nederland en bestedingen.

Meetgegevens van nutriënten en bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt om een beeld te geven van de oppervlaktewaterkwaliteit van de Afgedamde Maas, de Bommelerwaard, en de Maas. Op basis van regionale gegevens over het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de fruitteelt-, chrysantenteelt-, rundveehouderij- en akkerbouwsector zijn emissies van stoffen naar het open water van de Bommelerwaard en de uiterwaarden van de Afgedamde Maas berekend. De verdwijning van stoffen uit het oppervlaktewater als gevolg vanafbraak en verdamping is berekend. Het restant van de geëmitteerde hoeveelheid stoffen vormt de belasting van de Afgedamde Maas. De resultaten zijn gepresenteerd op het niveau van deelgebieden en teeltsectoren.

Dit rapport geeft van een analyse van negentiende-eeuws kaartmateriaal van drie riviertrajecten langs de Maas en de benedenrivieren gericht op een beschrijving van de historische ecotopen en de geomorfologische processen. Voor het Haringvliet en Hollandsch Diep zijn aparte historische referenties bepaald. Verschillen werden gevonden in het voorkomen van brede intergetijdenzones met biezengorzen en vloedbossen/grienden langs de oevers van het Hollandsch Diep, en zandplaten en rietgorzen in de intergetijdenzone van het Haringvliet. De Roerdalslenkmaas en Grensmaas werden gedomineerd door akkers en grasland. Overeenkomsten tussen de riviertrajecten werden gevonden in het aandeel oeverwalecotopen, moerassig grasland, moerassig ooibos, strangen en het voorkomen van steiloevers. Langs de Grensmaas kwam procentueel twee maal zo veel ooibos voor als in de noordelijke Roerdalslenk. In een overzichtstabel is de kansrijkdom van processen in de historische situatie voor negen riviertrajecten samengevat.

Rivierverruiming is een van de mogelijke oplossingen voor de te verwachten hogere rivierafvoeren. Het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij wil de kansen die hierbij voor natuur ontstaan optimaal benutten. In dit rapport worden een aantal alternatieve oplossingsrichtingen geanalyseerd op potentiele winst voor natuur en landschap. Vervolgens is een combinatie gemaakt van "het beste' uit alle alternatieven, die "natuurlijk duurzaam veilig" werd genoemd.

Dit rapport geeft een analyse van historisch kaartmateriaal van vier riviertrajecten langs de Maas en haar benedenrivieren gericht op geomorfologische processen en ecotopenverdeling, in samenhang met de ontginningsgeschiedenis en het landgebruik. In de periode 1750-1850 was er in alle onderzochte riviertrajecten nettoaanwas. In stroomafwaartse richting namen op- en aanwassen toe en veranderde het substraat van zand naar slib. Langs de Oude Maas was zeer veel sedimentatie en nauwelijks erosie. Kenmerkende ecotopen waren biezen- en rietgorzen, vloedbos/griend en hoogwatervrije akkers. Het deeltraject Merwede-Hollandse Biesbosch kende veel dynamiek maar een lagere nettoaanwas. Kenmerkende ecotopen waren daar killen/nevengeulen en vloedbos/griend. In de deeltrajecten Afgedamde Maas en Maaskant waren aanwas en erosie relatief gering. Kenmerkende ecotopen waren uiterwaardgrasland en grazige oeverwallen. Langs de Afgedamde Maas kwamen hoge rivierduinen voor. De menselijke invloed op de vier riviersystemen was aangepast aan de intrinsieke ontwikkelingen van de verschillende riviertrajecten.