Search

Deze tweede, uitgebreide editie van de Geochemische Atlas van Nederland bevat kaarten en tabellen die gebaseerd zijn op een bodemchemische dataset van ruim 700 monsters van 358 locaties in Nederland. Aan bovengrond- en ondergrondmonsters zijn totaalgehalten van 38 chemische elementen bepaald. De resultaten worden in deze atlas gepresenteerd als kaarten, tabellen en frequentieverdelingen.

De geochemische parametrisering en schematisering van de ondergrond in het STONE-model speelt een belangrijke rol bij het inzichtelijk maken van haalbare nutriëntenconcentraties in het oppervlaktewater op de lange termijn. Op basis van geochemische analyses is het organisch stofgehalte voor de ondiepe ondergrond (> 1m-mv) opnieuw bepaald waarbij twee varianten onderscheiden worden. Het organisch stofgehalte voor beide varianten zijn significant verschillend t.o.v. het organisch stofgehalte in de huidige schematisatie. Het organisch stofgehalte in klei- en veengronden zijn over het algemeen lager, voor zandgronden worden hogere gehalten bepaald. Door veranderingen in organisch stofgehalten kunnen processen in de bodem zodanig worden beïnvloed dat er grote verschillen kunnen ontstaan in de nutriëntenvoorraad in de bodem en de uiteindelijke nutriëntenbelasting naar grond- en oppervlaktewater.

De aluminium- en ijzeroxalaat gehalten spelen een belangrijke rol bij het voorspellen van de fosforverliezen naar het oppervlaktewater. Het nauwkeurig schatten van deze gehalten in de ondergrond is noodzakelijk om op de lange termijn effecten goed te kunnen kwantificeren. Met behulp van Landelijke Steekproef Kaarteenheden en het Bodemkundig Informatiesysteem zijn per grondsoort en geologische afzettingen regressievergelijkingen opgesteld voor het schatten van het (Al+Fe)ox gehalte op basis van het lutum en/of humusgehalten. Vervolgens zijn de (Al+Fe)ox gehalten voor de ondergrond van de STONE-plots opnieuw geschat. De geschatte (Al+Fe)ox gehalten voor de nieuwe STONE-schematisering zijn significant lager dan de (Al+Fe)ox gehalten in de huidige schematisering, waardoor het fosfaatbindend vermogen lager wordt. Dit heeft vervolgens effect op de fosforbelasting naar grond- en oppervlaktewater op de lange termijn.

Het doel van dit onderzoek was om na te gaan of een geochemisch baselinemodel bruikbaar is in de praktijk van het Nederlandse bodembeheer voor het schatten van natuurlijke achtergrondgehalten van (zware) metalen. Het baselinemodel moet geschikt zijn als verbeterde bodemtypecorrectie en het moet toepasbaar zijn op alle schaalniveaus zodat lokale normstelling voor de bodemkwaliteit mogelijk wordt. Uit de kaarten blijkt dat Ni een sterk verband vertoont met het kleigehalte van de Nederlandse bodems, dat is voor Pb veel minder duidelijk. Ook wordt duidelijk dat de aanpak m.b.v. een geochemische baselinemodel op verschillende schaalniveaus te gebruiken is

Molybdeen en sulfaat verslechteren de opname van koper bij herkauwers, waardoor kopergebrek bij normale kopergehalten in diervoeders kan ontstaan. Het is van belang om te begrijpen hoe en wanneer dergelijke situaties zich kunnen voordoen. Het onderzoek beschreven in deze rapportage richt zich op het gedrag van molybdeen in de bodem en waterbodem. Onderscheid in deze twee situaties is van belang omdat de redoxpotentiaal van grote invloed is. De verspreiding van baggerspecie, die plaatsvindt bij het onderhoud van de sloot zorgt voor een menging van de bodem met de te verspreiden waterbodem. Molybdeen geaccumuleerd in de waterbodem kan dan weer beschikbaar komen voor opname in de plant.

In het bodembeschermingsgebied aan het Eemmeer ten zuidoosten van Almere is een geologisch-bodemkundig, micromorfologisch, paleo-ecologisch en geochemisch onderzoek uitgevoerd van begraven dekzandgronden en het hierop liggende basisveen. Hierbij zijn vier bodemprofielen uit het gebied in detail onderzocht. Daarnaast is er een gebiedsdekkende inventarisatie van recente verstorende bodemingrepen uitgevoerd. Het doel van het onderzoek was een kwaliteitsbepaling van het bodemarchief rond de overgang van dekzand naar basisveen en de hiermee geassocieerde archeologische waarden. De onderzoeksresultaten geven een overzicht van de complexe ontstaanswijze van de dekzandgronden en van de degradatieprocessen die sinds de vorming de kwaliteit van de dekzandgrond en het basisveen hebben beonvloed. Tevens worden de implicaties hiervan voor archeologische waarden belicht.