Search

Özel gereksinimli çocuğun aileye dahil olmasıyla birlikte aile yaşamında birçok sorun meydana gelirken aileler sürekli bir değişim sürecine girmektedir. Yaşamlarındaki değişikliklerle mücadele ederken aileler şüphesiz ki birtakım gereksinimler duymaktadır. Bu çalışma ile birer yetişkin olarak ele alınan özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin, çocuklarının doğmasıyla birlikte oluşan yaşam boyu öğrenme gereksinimleri üzerinde durulmuştur. Çalışmada Aileler İçin Eğitim Gereksinimlerini Belirleme Formu kullanılmış ve özel gereksinimli çocuk sahibi 93 aileye uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS23 (Statistical Package for Social Sciences) programı kullanılmıştır. Veriler t testi, varyans analizi (ANOVA) ve regresyon analizi ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda AEGBF maddeleri ile engel türü, ailedeki çocuk sayısı, ebeveynin eğitim durumu ve çocuğun yaşı değişkenleri arasında anlamlı derecede bir ilişki olduğu, AEGBF toplam puanı ile engel türü, ailedeki çocuk sayısı arasında anlamlı derecede bir ilişki olmadığı (p>0,05) ve AEGBF toplam puanı ile ebeveynin eğitim düzeyleri arasında anlamlı derecede bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (p0.05). It was determined that there was a significant relationship between the total AEGBF score and the education level of the parents(p

Background: Oral hygiene has significant effect on the overall health of an individual as it has vital role in human life, so it is necessary to protect oral hygiene of all children since childhood. Objectives: The objectives were to evaluate and compare the prevalence of dental caries and oral hygiene status in institutionalized physically challenged children of Bihar. Materials and Methodology: A total of 700 (400 male and 300 female) children were included in the study that were physically handicapped and were institutionalized in various special schools. In this study, complete oral examination was done and was recorded by using Oral Hygiene Status-Simplified given by Greene and Vermillion, 1964, and all statistical analyses were done by using SPSS software. For statistical analysis, Chi-square test and ANOVA were used. Results: Out of 700 children, 48.8% (342) had dental caries with mean Decayed, Missing, and Filled Teeth (DMFT) index of 0.86 (standard deviation [SD] ±1.37) and mean dmft index of 0.36 (SD ± 0.98). In this study, orthopedic, blind, deaf and dumb, and compound students were examined. It was observed that the dental caries prevalence was high in the blind group (71%) compared to that of the deaf and dumb group (40.2%), while oral hygiene status was observed as good in 42.2%, fair in 46.9%, and poor in 10.9% of children. Conclusion: Every dental professional should be aware of his/her responsibilities and provide both comprehensive and incremental dental care to improve the overall oral hygiene condition of physically handicapped children.

Bu çalışmanın amacı; okul, aile ve sosyal hayatlarında pasif oldukları düşünülen bedensel engelli çocukların spor ile tanışıp yüzme eğitimi aldıktan sonra; okul, aile ve sosyal hayatlarındaki değişimlerinin incelenmesi olarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kurgusu içerisinden olan durum çalışması desenlerinden iç içe geçmiş tek durum çalışması deseni seçilmiştir. Araştırmanın katılımcıları 5 veli ve 4 öğretmen olmak üzere toplamda 9 kişiden oluşmaktadır. Araştırma grubunda ise 5 engelli öğrenci bulunmaktadır. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak 9 sorudan oluşturulan yarı yapılandırılmış bilgi formu kullanılmıştır.Hazırlanan görüşme formu içerisinde öğretmen ve velilere sorulan farklı sorular bulunmaktadır.Velilere toplam 9 soru öğretmenlere ise 4 soru sorulmuştur. Veri toplama süreci bir yıllık uygulama aşamasını kapsamaktadır. Katılımcılarla birebir görüşmeler yapılmış ve görüşme sırasında ses kayıt cihazı kullanılmıştır. Kayıt altına alınan metinler daha sonra yazılı metne dönüştürülmüştür. Veri analizinde verilere tematik içerik analizi yapılarak bulgular elde edilmiştir. Elde edilen bulgular betimsel ve görsel içeriklerle desteklenmiştir. Bulgular kendi içersinde veli ve öğretmen olarak ikiye ayrılmış, iki ayrı çerçevede incelenmiştir. Elde edilen bulgulara bakıldığında bedensel engelli çocukların nasıl yüzme eğitimi aldıklarına ilişkin bulgular,bedensel engelli çocukların yüzme sporuna olan ilgilerine ilişkin bulgular, bedensel engelli çocukların engellerini ifade etmelerine ilişkin bugular, yüzme sporunun sporcuların engelleri üzerindeki etkilerine ilişkin bulgular, yüzme sporunun bedensel engelli çocukların özgüveni üzerindeki etkisine ilişkin bulgular,bedensel engelli çocukların eğitim gördükleri alanda hissettiklerine ilişkin bulgular, yüzme eğitiminin bedensel engelli çocuklarda okul içi davranışları üzerindeki etkisine ilişkin bulgular, yüzme eğitiminin bedensel engelli çocuklarda aile içi durumlar üzerindeki etkisine ilişkin bulgular, yüzme eğitiminin bedensel engelli çocukların arkadaşlarına davranışları üzerindeki etkisine ilişkin bulgular, bedensel engelli olan çocuklarla bedensel engeli bulunmayan çocukların aynı ortamda yüzme dersi almaları hakkındaki düşüncelerine ilişkin bulgular olarak ortaya çıkmaktadır. Araştırma sonucunda, bedensel engelli çocukların sorunlarının giderilmesine ilişkin katılımcı görüşlerinden ve gözlemlerinden ortaya çıkan kodlar doğrultusunda yüzme eğitiminin önemli etkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Özellikle bedensel engelli çocukların yüzme eğitimi aldıktan sonra okullarındaki sosyalleşmelerinin arttığı ortaya çıkmıştır. The aim of this study was to investigate the changes in the school, family and social life of physically disabled children who are thought to be passive in their school, family and social life after swimming and training.In the study, interwoven single case study design was selected from the case study designs, which is one of the qualitative research methods.The participants of the study consisted of 14 people; 5 parents, 5 students and 4 teachers.In this research, semi-structured information form consisting of 9 questions was used as data collection tool.In the interview form, there are different questions asked to teachers and parents.The data collection process includes a one-year implementation phase.One-to-one interviews were conducted with the participants and a voice recorder was used during the interview. The recorded texts were converted into written texts later.In the data analysis, the findings were obtained by performing thematic content analysis. The findings were supported with descriptive and visual contents.The findings were divided into two categories as cases, parents and teachers and these findings were examined in three different frames.When the findings are analyzed,findings related to how the children with physical disabilities get swimming training,findings related to the interest of physically disabled children in swimming sport, findings about physically disabled children expressing their disabilities, findings on the effects of swimming on athletes' disabilities, findings related to the effects of swimming education on self-confidence of physically disabled children,findings related to the feeling of physically disabled children in the area they are educated, findings related to the effect of swimming education on in-school behaviors of physically disabled children,findings related to the effect of swimming education on domestic situations in physically disabled children, findings related to the effect of swimming education on the behaviors of physically disabled children to their friends. As a result of the research, inthe direction of the codes that emerged from the participant opinions and observations, it was found out that swimming education had a significant effect onthe elimination of the problems of physically disabled children.Especially, it has been found that physically disabled children's socializing in their school has increased after swimming education. 88

Araştırmanın temel amacı; engelli bireylerin ebeveynlerinde engellilere devlet ve özel şirketler tarafından tanınan haklar hakkında bilgi sahibi olmanın ebeveynlerin yaşam doyumu ve stresle başa çıkma tutumları ile ilişkisini incelemektir. Engelli çocuğa sahip anne-babalarından herhangi biri yaşam doyumu ve stresle başa çıkma tutumları; cinsiyetleri, yaş, eğitim düzeyleri, ekonomik gelirleri ve engelli hakları bilgi düzeyleri gibi değişkenlere göre incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini engelli çocuğa sahip toplam 107 anne ya da baba oluşturmaktadır. Örnekleme alınan katılımcılara araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu ve Engelli Hakları Bilgi Formu ile birlikte, Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği ve Yaşam Doyum Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; SPSS 23 programı yardımıyla Pearson korelasyon testi, bağımsız gruplar t-testi ve tek-yönlü ANOVA testleri kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi, küme örneklemi yöntemiyle belirlenmiştir, Çorum ilinde ikamet eden; Çorum Belediyesi Engelli Eğim Merkezine devam eden öğrencilerin ebeveynlerinden, 18 yaş üzeri sağlıklı 107 bireyden oluşmaktadır. Araştırma sonucunda; engelli çocuğa sahip ebeveynlerin engelli hakları bilgi düzeyleri ile yaşam doyum düzeyleri ve stresle başa çıkma tutumları arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Başa çıkma tutumları ile olan ilişkinin kuvveti alt ölçeğe göre farklılık göstermektedir. Engelli bireylerin ebeveynlerine, düzenli olarak irtibatta bulundukları sağlık, eğitim ve sosyal yardım hizmetleri veren kamu ve özel kurum ve kuruluşlar üzerinden sağlanacak engelli yasal hakları ve engelli bireyler için sunulan hizmetleri içeren eğitimlerin, ailelerin stres, çaresizlik ve yetersizlik düzeylerini azaltacağı ve yaşam doyumunu arttıracağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Engelli Hakları, Eğitim, İnsan Hakları, Yaşam Doyum, Stresle Başa Çıkma, Ebeveyn The purpose of this study is to investigate the relationship between the parents of mentally or physically disabled individuals' knowledge about the legal rights given to disabled individuals and the life satisfaction and ways of coping. The life satisfaction and ways of coping of either parent of the disabled individual have been investigated by based on the variables as gender, age of their offspring, level of education, income and the level of knowledge about the rights for the disabled individuals. The sample of the study is consisted of 107 parents, fathers or mothers, who have children with disabilities. The participants who are part of the study have been administered Personal Information Form, Disability Right Form, along with Ways of Coping Scale and Life Satisfaction Scale. The data has been processed in SPSS23. The Pearson correlation test, t-test for independent samples and one-way ANOVA have been used for the data analysis. The sample of the study have been determined with cluster sampling method and it consists of 107 individuals who are over 18, who lives in Corum, Turkey and whose children have attended Corum Municipality Education Center for the Disabled.Based on the result of this study, there is significant relationship between the parents' level of knowledge about the disability rights and the scores of the life satisfaction and ways of coping scales. The strength of the relationship with ways of coping depends on the subscale of the scale. According to the result of this study, a significant correlation between the parents' level of knowledge about the disability rights and the scores of the life satisfaction and ways of coping scales has been found. The strength and the direction of the correlation differ on the subscales of the Ways of Coping Scale.In line with the results of the study, it can be suggested that increasing the knowledge that parents of disabled children have through education about disability rights and services offered for disabled will increase parents' level of life satisfaction and decrease the level of stress, desperation and inadequacy. The education is to be provided by the state or private organizations, which parents of disabled visit on regular bases; such as establishments, which provides health care, educational programs or social welfare. Keywords: Disability Rights, Education, Human Rights, Life Satisfaction, Stress Coping, Parents 109

Bu çalışma engelli çocuğa sahip olmanın annenin yaşamı üzerindeki etkilerini birçok açıdan ele almak amacıyla ilişkisel tarama metodu ile yapılmıştır. Çalışmaya 3- 17 yaş aralığında, fiziksel engelli raporlu ve bir özel eğitim merkezine devam eden çocuğa sahip 99 anne ile zihinsel engelli raporlu çocuğa sahip 92 anne dahil edilmiştir. Değerlendirme kapsamında annelerin demografik bilgileri demografik değerlendirme formu ile kaydedilmiştir. Annelerin algılanan sağlık durumlarını ve yaşam kalitelerini değerlendirmek amacıyla Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu (WHOQOL – BREF) Türkçe Versiyonu ve Nottingham Yaşam Kalitesi formları kullanılmıştır. Annelerin stres düzeylerini değerlendirme amacıyla Beck Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Kas iskelet sistemi ile ilgili şikayetlerini değerlendirmek amaçlı Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaire (CMDQ) Female formunun Türkçe versiyonu kullanılmıştır. Fiziksel engelli çocuklu annelerde zihinsel engelli çocuklu annelere göre Nottingham Ağrı skorları istatistiksel olarak yüksek olduğu bulunmuştur. (p0.05). Engelli çocuğa sahip olmanın engellilik tanısından bağımsız olarak annenin yaşamında olumsuz etkileri vardır. Fiziksel yüklenme ve psikososyal etkenlerin annenin yaşadığı somatik problemler ile ilişkili olduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Yaşam kalitesi, anne, engelli çocuk. This study is conducted by relational screening method for checking the effect of having a physically disabled child in the mother's life. 99 mothers having children with physical disability and going to special rehabilitation centers and 92 mothers having children with mental disability has been included to the study. Children's age range was 3-17 years for both groups. During the assessment, the demographic data was recorded with demographic screening form. The Turkish version of World Health Organization's Short form of Quality of life Form (WHOQL – BREF) and Nottingham Quality of Life forms have been used for assessing the mothers perceived health status and quality of life. Stress levels of the mothers were assessed using Beck Depression Questionnaire. The Turkish version of the Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaire's Female form (CMDQ) was used to assess the complaints of the mothers regarding the musculoskeletal system. Nottingham Pain scores were found to be statically higher in mothers with physically disabled children compared to the mothers having mentally disabled children (p≤0.05) When CMDQ scores were compared the mothers having physically disabled children had higher scores but were not statistically significant. In both groups, WHOQL-BREF and BDQ scores and the scores of NQL except pain subgroup have been high without showing a statistical difference. Having a disabled child in the family has negative impact on mother's life regardless the type or reason of disability. Both physical stress and psychosocial factors are found to be associated with the somatic problems that the mothers experience.Keywords: Quality of Life, mother, disabled children. 70

Amaç: Bu çalışmanın amacı fiziksel engelli çocuklarda rehabilitasyon programınınönemli bir parçası olan ve çocukların fizyoterapistlerince aileye evde yapmaları içinönerilen ev egzersiz programları ve önerilere ailelerin ne düzeyde uyduklarınınbelirlenmesi ve özellikle uyumsuzluğun sebeplerinin ortaya konmasıdır.Yöntem: Araştırmaya, en az bir fiziksel engelli çocuğa bakım veren 93 gönüllü bireydahil edildi. Katılımcılarda sosyodemografik bilgiler, çocuğa ait bilgiler, aileye ilişkinbilgiler, fizyoterapi sürecine ait bilgiler sorgulandı, görsel analog skala, uyum anketi,tükenmişlik ölçeği uygulandı. Aynı zamanda her bir çocuk için kendi fizyoterapistindençocuğun kaba motor fonksiyon sınıflama sistemi düzeyi ve fizyoterapist bilgi formunudoldurması istendi. Fizyoterapi süreci, ev egzersiz programına uyum, bakım verenintükenmişlik düzeyi, uyum anketi iç tutarlılığı, fizyoterapist önerileri ile aile uyumututarlılığı ve ilişkisi incelendi.Bulgular: Bakım verenler, çocuğun fizyoterapi sürecine katılımının gerekli olduğu(%96,8) ve fizyoterapinin olumlu etkileri olduğu (%94,6) görüşündeydi. Bakımverenlerin tükenmişlik ölçeği skoru ortalamaları 2,56±1,02, uyum anketi iç tutarlılığıyüksek (Cronbach α=.815) idi. Fizyoterapistin önerileri ve ailenin katılımı sorgularınınbeş ayrı başlık için de (Cihaz kullanımı sıklığı, kuvvetlendirme-yürüme-denge egzersizsıklığı, germe egzersizleri sıklığı, oyun sıklığı, GYA izin sıklığı) tutarlı olduğu saptandı(p

This study was planned to adapt the Assessment of Children’s Hand Skills and Children’s Hand Skills Ability Questionnaire to Turkish and investigate the assessments’ reliability and validity in children with hemiplegic cerebral palsy. 112 children with hemiplegic cerebral palsy between 2 and 12 years of age were included. The translation procedure defined by Beaton was conducted. After the Turkish translation, the assessments were translated back to English by native English speakers and necessary cultural adaptations were discussed and determined by the jury. All participants were re-evaluated 1 week after the initial assessments. The researchers did not encounter with any problems related to cultural agreement. Validity of ACHS and CHSQ was tested with construct and criterion validity; and the assessments’ reliability was tested with internal consistency and test-retest methods. When the relationship between ACHS and its reference test, Shriners Hospital Upper Extremity Evaluation (SHUEE) was analyzed, a very strong correlation was detected between ACHS and SHUEE Spontaneous Functional Analysis (r=0.856) as well as SHUEE Grasp and Release Analysis (r=0.862) and a strong correlation was detected between ACHS and SHUEE Dynamic Positional Analysis (r=0.780). When the relationship between CHSQ and its reference test, ABILHAND was analyzed; a strong correlation was detected between CHSQ’s Activities of Daily Living (r=0.762), School Related Work (r=0.745) and Leisure and Play (r=0.799) parameters and ABILHAND scores. For the tests’ construct validity, the score differences between genders were analyzed. The tests were found to be consistent across genders with no difference found between different gender groups’ scores in ACHS (p=0.70) as well as CHSQ’s Activities of Daily Living (p=0,15), School Related Work (p=0,90) and Leisure and Play (p=0,49) parameters. The Cronbach’s α value for was 0.98 for ACHS and 0.84 for CHSQ. The test-retest analysis for CHSQ yielded excellent reliability for time related equability for all the sub-tests (ICC>0.8). The test-retest analysis result was similar for ACHS (ICC>0.8). Conclusively, the Turkish adaptations for ACHS and CHSQ were reliable and valid assessment tools for children with hemiplegic cerebral palsy. ONAY SAYFASI YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ETİK BEYANI TEŞEKKÜR ÖZET ABSTRACT İÇİNDEKİLER SİMGELER ve KISALTMALAR TABLOLAR 1. GİRİŞ 2. GENEL BİLGİLER 2.1. Serebral Palsi 2.1.1. Epidemiyolojisi 2.1.2. Etyolojisi ve Risk Faktörleri 2.1.3. Serebral Palsinin Sınıflandırılması 2.1.4. Serebral Palsi ile İlişkili Problemler 2.2. Hemiplejik Serebral Palsi 2.2.1. Hemiplejik Serebral Palside Üst Ekstremite Fonksiyonları 2.2.2. Hemiplejik Serebral Palsili Çocukların Üst Ekstremite Fonksiyonlarının Günlük Yaşam Aktiviteleri Üzerindeki Etkileri 2.2.3. Hemiplejik Serebral Palsili Çocuklar için Kullanılan Üst Ekstremite Değerlendirmeleri 2.3. Çocuk El Beceri Anketi (ÇEBA) ve Çocukların El Becerileri Değerlendirmesi (ÇEBD) 3. GEREÇ VE YÖNTEM 3.1. Bireyler 3.1.1. Örneklem Büyüklüğü 3.2. Yöntem 3.3. Değerlendirme Araçları 3.3.1. Demografik Bilgi Formu 3.3.2. Çocuk El Beceri Anketi (ÇEBA) 3.3.3. Çocukların El Becerileri Değerlendirmesi (ÇEBD) 3.3.4. Shriners Hastanesi Üst Ekstremite Değerlendirmesi (SHÜED) 3.3.5. ABILHAND Çocuk El Yeteneği Anketi (ABILHAND-Kids) 3.4. Çocuk El Beceri Anketi (ÇEBA) ve Çocukların El Becerileri Değerlendirmesi (ÇEBD) Türkçe'ye Uyarlanması 3.5. İstatistiksel Analiz 3.5.1. Geçerlilik Analizi 3.5.2. Güvenilirlik Analizi 4. BULGULAR 4.1. Kültürel Adaptasyon ve ÇEBD ve ÇEBA’nın Pilot Çalışması 4.2. Bireylerin Sosyo-Demografik Özelliklerine Ait Bulgular 4.3. Bireylere Ait Değerlendirme Sonuçları 4.4. Çocukların El Becerileri Değerlendirmesi (ÇEBD) ve Çocuk El Beceri Anketi’nin (ÇEBA) Geçerlilik Analizine Ait Bulgular 4.4.1. ÇEBD ve ÇEBA’ya ait Kriter Geçerliliği Bulguları 4.4.2. ÇEBD ve ÇEBA’ya ait Yapı Geçerliliği Bulguları 4.5. Çocukların El Becerileri Değerlendirmesi (ÇEBD) ve Çocuk El Beceri Anketi’nin (ÇEBA) Güvenilirlik Analizine Ait Bulgular 4.5.1. ÇEBD ve ÇEBA’ya ait Zamana Göre Değişmezlik Güvenilirliği 4.5.2. ÇEBD ve ÇEBA’nın İç Tutarlılık Güvenilirliği ve Madde Analizi 5. TARTIŞMA 6. SONUÇLAR VE ÖNERİLER 7. KAYNAKLAR 8. EKLER EK-1. Tez Çalışması İçin Etik Kurul Onayı EK-2. Orijinallik Raporu EK-3. Dijital Makbuz EK-4. Aydınlatılmış Onam Formu EK-5. Sosyodemografik Bilgi Formu EK-6. ÇEBD’den Örnek Sorular EK-7. ÇEBA’dan Örnek Sorular 9. ÖZGEÇMİŞ Bu çalışma, çocukların el becerilerini değerlendiren ” Çocuk El Beceri Anketi (ÇEBA) ve Çocukların El Becerileri Değerlendirmesi’nin (ÇEBD)” Türkçe’ye uyarlanması, hemiplejik serebral palsili çocuklarda geçerlilik ve güvenilirliğinin incelemesi amacıyla planlandı. Çalışmaya 2-12 yaş arasında 112 hemiplejik serebral palsili çocuk dahil edildi. Beaton‘ın tanımladığı çeviri prosedürü uygulandı. Anket Türkçe çevirisi sonrası, anadili İngilizce olan uzman ekip tarafından İngilizceye çevrildi, jüri tarafından gerekli kültürel adaptasyonlar tartışılarak belirlendi. Değerlendirmelerden bir hafta sonra tüm bireylere tekrar test yapıldı. Uygulama esnasında anketin Türk kültürüyle uyumlanmasında herhangi bir problem yaşanmadı. ÇEBA ve ÇEBD’nin geçerliliği, yapı ve kriter geçerliliği yöntemi ile; güvenilirliği ise iç tutarlık, test-tekrar test yöntemleri kullanılarak incelendi. ÇEBD’nin referans değerlendirmesi olan SHÜED değerlendirmesi ile ilişkisine bakıldığında, ÇEBD ile SHÜED spontan fonksiyonel analiz (r=0,856) ve kavrama-bırakma analizi (r=0,862) alt parametreleri arasında çok yüksek, dinamik pozisyonel analiz (r=0,780) alt parametresi ile ise yüksek ilişki içerisinde olduğu saptanmıştır. ÇEBA’nın, referans değerlendirme olan ABILHAND değerlendirmesi ile ilişkisine bakıldığında, ÇEBA’nın serbest zaman (r=0,799), okul (0,745) ve günlük yaşam aktiviteleri (0,762) alt parametreleri ile ABILHAND arasında ise yüksek ilişki içerisinde olduğu saptanmıştır. ÇEBD ve ÇEBA’ya ait yapı geçerliliği analizi için demografik özelliklere göre gruplar arasında fark olup olmadığı incelendi. Erkek ve kız katılımcılar arasındaki farkın incelendiği analizin sonuçlarında p değerinin anlamlılık değeri olarak kabul edilen 0,05’den büyük olması değerlendirmelerin cinsiyetler arasında tutarlı olduğunu gösterir. ÇEBD (p=0,70), ÇEBA’nın serbest zaman (p=0,49), okul (0,90), günlük yaşam aktiviteleri (p=0,15) alt parametrelerinde farklı cinsiyetlerde tutarlı sonuçlar verdiği ve cinsiyete göre sonuçların değişim göstermediği saptandı. ÇEBD için iç tutarlılık mükemmel (Cronbach’s α=0,98) seviyededir. ÇEBA için iç tutarlılık oldukça yüksek (Cronbach’s α=0,84) seviyededir. ÇEBA’nın test tekrar test analizi sonucunda, tüm alt kategorilerde zamana göre değişmezlik konusunda mükemmel derecede güvenilir bulundu (ICC>0,9). ÇEBD’nin tüm alt parametrelerine ait skorlar ve toplam skoru mükemmel derecede güvenilir bulundu (ICC>0,9). Sonuç olarak, ÇEBD ve ÇEBA’nın Türkçe uyarlaması hemiplejik serebral palsili çocuklarda el becerilerini değerlendirebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak bulundu.

Bu araştırma engelli kullanıcılara yönelik sunulan bilgi hizmetlerinin değerlendirilmesi ve onlara yönelik örnek bir engelsiz kütüphane model önerisi sunmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye'deki toplam sayısı 206 olan devlet ve vakıf üniversite kütüphaneleri ile 81 il halk kütüphaneleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise konu ile ilişkili olduğu düşünülen kütüphane personeli oluşturmaktadır. Anket çalışması, devlet ve vakıf üniversiteleri kütüphaneleri ile il halk kütüphanelerinde danışma kütüphanecisi olarak çalışan personel arasından sadece bir kişiye uygulanmıştır. Bu kapsamda 251 kişiye anket gönderilmiş, 153 kişi dönüş yapmış ve 150 anket değerlendirilmeye alınmıştır. Personele `engelli kullanıcılara yönelik sunulan bilgi hizmetleri` hakkında anket uygulanmıştır. Anket sonucunda elde edilen verilerin analizleri SPSS (20.00) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Değerlendirme sonucunda aşağıdaki bilgiler elde edilmiştir. Personelin çoğu engelli kullanıcılara yönelik sunulan bilgi hizmetlerini yetersiz bulmaktadır. Engellilere yönelik engelsiz bilgi hizmeti sunan kütüphanelerin engelli kullanıcılar tarafından daha çok tercih edildikleri tespit edilmiştir. Ankete katılan personelin engelsiz bilgi hizmeti sunabilmeleri ve engelsiz bir iletişimin sağlanabilmesi için gerekli seminer ve eğitim gibi faaliyetlere katılmak istedikleri saptanmıştır. Katılımcıların çoğunluğunun engelsiz bir bilgi hizmetinin sunulabilmesi için mevcut koşulların iyileştirilmesinin engelli kullanıcılar tarafından bilgi merkezlerinin kullanımını teşvik edeceği ve engelsiz kütüphanelerin sayısının artırılması gerektiği yönünde görüş birliğinde oldukları tespit edilmiştir. This research was carried out to evaluate the information services for disabled users and to provide a sample unobstructed library model proposal for them. The total number of population of the study, which state and private universities in Turkey with 206 libraries in 81 provinces constitute public libraries. The sample of the study is composed of library personnel who are thought to be related to the subject. The survey study was applied to only one person among the staff working as a library librarian in the libraries of state and foundation universities and public libraries. In this context, a questionnaire was sent to 251 people, 153 people returned and 150 questionnaires were evaluated. A questionnaire was applied to the personnel about ulan information services for disabled users Person. The following information was obtained as a result of the evaluation. Most of the staff find the services offered for disabled users insufficient. It has been determined that libraries that offer barred information access services are mostly used by disabled users. It was determined that the participants would like to participate in activities such as seminars and training in order to provide unhindered information services and to ensure unhindered communication. It was determined that the majority of the participants were encouraged to improve the existing conditions, to encourage the use of information centers by disabled users and to increase the number of unhindered libraries in order to provide an unhindered information service. 122

The objective of the paper was to identify thecurrent state and issues in education of childrenenrolled in special needs schools for children withintellectual disabilities, who also have physicaldisabilities. The research showed that schoolteachersdevised methods and educational content adapted tothe actual conditions of the schoolchildren. However,many of the schoolteachers had little experience inthe education of children with physical handicapsand were troubled with anxiety and problems intheir own teaching methods. For this reason, itis necessary (1) to assign educators with expertknowledge in such schools; (2) to improve the schoolcurriculum; and (3) to organize training programsrelated to independent activities. Additionally,greater communication with outside experts isnecessary to gain counseling and assessment fromoccupational therapists and physical therapists.

Bu çalışma bir veya birden fazla zihinsel, bedensel ve hem zihinsel hem de bedensel engelli çocuğa sahip annelerin depresyon ve anksiyete düzeylerini incelenmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya bir veya birden fazla engelli çocuğa sahip olan 100 anne katılmıştır. Araştırma verilerini toplamak için araştırmacının hazırlamış olduğu `Genel Bilgi Formu` ile hazır olarak elde edilen `Beck Depresyon Ölçeği` ve `Beck Umutsuzluk Ölçeği` araştırmada kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre bir veya birden fazla engelli çocuğa sahip olan anneler depresyon özelliklerini sergilemekle birlikte anksiyete anlamında da ciddi sorunlar yaşamaktadır. Annelerin yaşadıkları bu sorunlar hem içsel dünyalarını hem de çevreleriyle olan ilişkilerini önemli ölçüde etkilemektedir. This study has been carried out to examine the depression and anxiety level of mothers who have one or more than one mentally, physically and both mentally and physically disabled children. 100 mothers who have one or more than one disabled children participated in the study. To collect data, `General Information Form`, which was prepared by the author, and `Beck Depression Scale` and `Beck Anxiety Scale`, which were found ready on the internet, were used in the study. According to the results of the study, mothers who have one or more than one mentally, physically and both mentally and physically disabled children display depression features and deal with serious problems related to anxiety. The problems experienced by mothers affect their relationship with both their inner world and their social environment. 103

Bu araştırma, engelli çocuğu olan bireylerin depresyon ve umutsuzluk düzeyleri ile algılanan sosyal destek arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak 15 Şubat-15 Ekim 2017 tarihleri arasında yapıldı. Araştırmanın evrenini, T.C. Sağlık Bakanlığı'na bağlı Gaziantep' te bulunan kadın doğum ve çocuk hastalıkları hastanesi' ne engelli çocuğu için yatarak veya ayaktan tedavi görmek için başvuran bireyler oluşturdu. Örneklem sayısı power-güç analizi ile hesaplanarak 200 olarak belirlendi. Çalışma kriterlerine uygun olan 205 birey çalışmaya dahil edildi. Araştırmanın verileri `Kişisel Bilgi Formu`, `Beck Depresyon Ölçeği`, `Beck Umutsuzluk Ölçeği` ve `Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'' ile toplandı. Araştırmaya katılan engelli çocuğu olan bireylerin ölçek toplam puan ortalamaları; Beck depresyon ölçeği 21,53±12,82, Beck umutsuzluk ölçeği 9,21±4,75, Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği 44,72±15,72 olarak saptandı. Depresyon düzeyi yüksek olan bireylerin umutsuzluk düzeylerinin yüksek (r=0,594, p=0,000), umutsuzluk düzeyleri yüksek olan bireylerin algıladıkları sosyal desteğin düşük olduğu (r=-0,149, p=0,033), depresyon düzeyleri yüksek olan bireylerin algıladıkları sosyal destek düzeylerinin düşük olduğu (r=-0,128, p=0,068) saptandı. Bireylerin depresyon, umutsuzluk ve algıladıkları sosyal destek düzeyleri ile engelli çocuklarının bakımlarını karşılayabilme ve çocuklarıyla yeterince ilgilenebilme durumları arasında istatistiksel anlamlı bir fark olduğu saptandı (p

1. ÖZETZihinsel veya fiziksel engelli bir çocuğa bakım veriyor olmak bireylerde depresif belirtiler görülmesine sebep olmakta, aynı zamanda düşük yaşam kalitesine neden olduğu da görülmektedir. Bu çalışmanın amacı engelli bir çocuğa bakım veriyor olmanın bireyleri, depresyona olan yatkınlık, fiziksel olarak yıpranmışlık ve yaşam kalitesi olmak üzere fiziksel ve psikolojik olarak nasıl etkilediğini ve bu etkilenimin fiziksel ve zihinsel engelli bakım verenlerde değişiklik gösterip göstermediğini araştırmaktı. Çalışmaya 30 bedensel engelli (BEBV), 40 zihinsel engelli (ZEBV) ve 40 sağlıklı çocuk bakım vereni (SBV) dahil edilmiş, bu bakım verenlerin demografik bilgilerini almak ve fiziksel etkilenimlerine bakmak amacıyla fiziksel değerlendirme formu, depresyon seviyesini ölçmek için Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), bakım veriyor olmanın onları nasıl etkilediğini sorgulamak için BAKAS Bakım Veren Etki Ölçeği ve yaşam kalitelerini sorgulamak amacıyla da Dünya Sağlık Örgütü Kısa Yaşam Kalitesi Değerlendirme Ölçeği (WHOQOL) kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara bakıldığında BDÖ'nün bulgularına göre ZEBV ile SBV arasında ve BEBV ile SBV arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p

Ülkemizde her vatandaşın sahip olduğu eğitim alma hakkından fiziksel engelli çocuklar mimari yetersizlikler sebebiyle yoksun kalmaktadır. Ülkemizde fiziksel engelli bireylerin okuma yazma oranı oldukça düşüktür ve bunun temel sebeplerinden birisi eğitim yapılarının erişilebilir olmamasından kaynaklanmaktadır. Bu durum fiziksel engelli bireylerin tüm hayatını etkileyip, özgüveni eksik, içine kapanık, istihdam problemi yaşayan ve ekonomik anlamda başkasına bağımlı birey olmalarına sebep olmaktadır. Bu çalışmayla hedeflenen, mevcut temel eğitim yapılarının fiziksel engellilerin erişilebilirliği açısından irdelemek, problemli alanların tespit etmek, bu alanlara yönelik çözüm önerileri sunmak ve bu çalışmanın daha sonraki araştırmalarda kaynak oluşturmasını sağlamaktadır. Bu çalışma mevcut temel eğitim yapılarının sirkülasyon alanları ve engelli tuvaletlerinin fiziksel engelli kullanıcılar açısından erişilebilirliğini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada eğitim yapılarında fiziksel engelli bireylere yönelik düzenemeler hakkında araştırmalar yapılarak, Trabzon il merkezine bağlı ilkokul yapıları incelenmiş ve deneysel çalışma yapılmıştır. Fiziksel engelli bireyleri eğitim yapılarında erişilebilirlik probleminin ortadan kalkmasıyla birlikte daha çok engelli öğrencinin eğitim alması sağlanacak ve böylece ülkemizde fiziksel engelli vatandaşların okuma yazma oranı artmış olacaktır. Onların toplumda aktif bir rol almalarını sağlamak ve topluma yararlı bireyler yetiştirmek çalışmanın sosyal amaçları arasında yer almaktadır.Anahtar Kelimeler: Eğitim Yapıları, Fiziksel Engelli, Erişilebilirlik, Engelli Tuvaleti, Sirkülasyon Physically handicapped children are deprived of right to education which all citizens our country have because of architectural inabilities. The literacy rate of physically handicapped individuals in our country is extremely low and one of the main reasons of this is that educational buildings are not accessible. This cause the physically handicapped people of being. This affect whole lives physically handicaped people and causes being different, withdrawn, having employment issues and being a person who is economical dependent on someone else. With this study, it is aimed to examine available basic educational buildings in point of accessibility for physically handicapped people, to detect problematical areas, to provide a solution for this area and to provide this study as a resource for furher research. This study is performed to investigate the existingof circulation areas and disabled toilets of available basic education builds in point of physically handicapped people. In this study primary school buildings in Trabzon Province Center are examined by some researching about regulations in educational buildings for physically handicapped people. More disabled students will be educated with the disappearance of accessibility problem in educational buildings and so that the literacy rate of physically handicapped citizens will be increased in our country. Enabling them to take an active role in society and to convert into useful people for society have a part amond the social goals of this studyg.Key Words: Education Buildings, Physically Handicapped, Accessibility, Disabled Toilet, Circulation. 159

Yüksek lisans tezi., Yeti eksikliği, bedensel, zihinsel ve ruhsal özelliklerinden belirli bir oranda ve sürekli olarak fonksiyon ve görüntü kaybına sebebiyet veren organ yokluğu veya bozukluğu neticesi kişinin normal yaşam gereklerine uyamama durumu olarak açıklanabilmektedir. Yeti eksikliği olan bireyler ve aileleri özel yaşam, eğitim, sağlık, istihdam, ulaşım, çevre, konut ve toplum kaynaklı sorunlarla karşılaşabilmektedirler. Yeti eksikliği olan bireylerin aileleri yeti eksikliğini kabul edememekte ve bu eksikliklerden dolayı ortaya çıkan sorunlarla baş etme konusunda sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu çalışmada çocuklarında yeti eksikliği olan anneler ile çocuklarında yeti eksikliği olmayan annelerin depresyon düzeyleri Beck ve Zung depresyon ölçekleri ile anksiyete düzeyleri ise Beck anksiyete ölçeği ile ölçülmüştür. Çocuklarında zihinsel ve fiziksel yeti eksikliği olan annelerin depresyon puan ortalamaları ile çocuklarında yeti eksikliği olmayan annelerin depresyon puan ortalamaları arasında anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Anksiyete puan ortalamaları arasında ise anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

Engelli kardeşe sahip olmak, kardeş ilişkileri ve kişinin psikolojik hali üzerinde önemli rol oynar. Bu rolün kardeşte neler hissettirdiğini, onu ne kadar etkilediğini, kardeşine karşı tutumunda ne kadar etkili olduğunu, depresyon düzeyinde ne gibi etkilere yol açtığını bulmak ve alanyazına katkıda bulunmak için Zihinsel veya Zihinsel-Bedensel engelli kardeşe sahip olan normal gelişim gösteren bireylerin Kardeşlerine tutumları ve Depresyon düzeyleri incelenmiştir. Çalışma İstanbul ilinde özel rehabilitasyon merkezi ve özel bir özel eğitim anaokulunda eğitim gören ve rastgele seçilmiş 100 gönüllü kişiye uygulanmıştır.Veri toplama aracı olarak, sosyodemografik veri formu, Çocuklar için Depresyon Ölçeği, Schaeffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır.Katılımcılardan elde edilen veriler araştırmacı tarafından kodlanmış ve SPSS 20.0 paket programına aktarılarak analiz edilmiştir. Örneklemden alınan veriler Spss aracalığı ile araştırmanın amacına yönelik yöntemlerle incelenmiştir.Elde edilen bulgulara göre Çocuklar için Depresyon Ölçeğinden alınan puanlar ve Schaeffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeğinin alt boyutlarından alınan puanlar arasındaki korelasyona bakılmıştır. Schaeffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeğinin nazik olma, uzak durma-çekinme, empati alt boyutlarından aldıkları puan ortalamalarının depresyon düzeyleri ile arasında anlamlı bir farklılık oluşturmadığı bulunurken, birliktelik-ilgili olma ve fiziksel saldırganlık alt boyutları ile depresyon düzeyi arasında pozitif yönde zayıf düzeyde anlamlı bir ilişkisi bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Engelli Kardeş, Tutum, İlişki, Depresyon Having a disabled sibling plays an important role in sibling relationships and the psychological state of the person. Attitudes and Depression Levels of Normally Developed Individuals with Mentally or Mentally Handicapped Siblings to find out what kind of effects this role has on the brother, how much it affects the brother, how effective it is on his brother's attitude, It was investigated. The study was conducted100 random volunteers trained on a rehabilitation center and special education kindergarten in Istanbul.Sociodemographic data form, Depression Scale for Children, Schaeffer Sibling Behavior Rating Scale were used as data collection tools.The data obtained from the participants were coded by the researcher and analyzed by transferring them to the SPSS 20.0 package program. The data from the sample were examined by methods for the purpose of searching through SPSS.According to the findings, the correlation between scores of Depression Scale for Children and scores of subscales of Schaeffer Sibel Behavioral Rating Scale was examined. The Schaeffer Sibling Behavior Rating Scale was found to have no significant difference from the levels of depression in the gentle, distracted, and empathy subscales, but there was a poor positive significant correlation between the associations-related and physical aggression subscales and the depression level .Key words: Disability siblings, Attitude, Relationship, Depression 88

Amaç: Bu çalışma, 0-18 yaş grubunda fiziksel ve zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin bakım yükü ve aile işlevlerini algılama düzeylerini değerlendirmek ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Bu çalışma, tanımlayıcı tipte bir saha araştırmasıdır. Çalışmada Konya il merkezindeki özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine kayıtlı sistematik örneklem yöntemiyle seçilmiş 5185 kişi, örnek büyüklüğüne bölünerek, rastgele sayılar tablosundan 422 ebeveyne ulaşılması planlanmıştır. Çalışma, Ağustos 2016-Eylül 2017 tarihleri arasında 211 fiziksel engelli, 211 zihinsel engelli çocuğu olan toplam 422 ebeveyn ile yürütülmüştür. Veriler, çocuk-ebeveyn sosyo-demografik veri toplama formu, aile değerlendirme ölçeği ve bakım verme yükü ölçeği ile toplanmıştır. Veriler, sayı ve yüzdelik hesaplamalar, ki-kare testi korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Bu çalışmada fiziksel ve zihinsel engelli çocuklarda babanın mesleği aile işlevlerini algılamada `problem çözme` alt boyutunu, ebeveynlerin öğrenim durumları, ebeveynlerin gelir düzeyi aile işlevlerini algılamada `iletişim` alt boyutunu, ebeveynlerin yakınlık derecesi, ebeveynlerin öğrenim durumları, ebeveynlerin gelir düzeyi, çocukların yaşları aile işlevlerini algılamada `roller` alt boyutunu etkilediği, ebeveynlerin öğrenim durumları, babanın mesleği, ebeveynlerin gelir düzeyi, çocukların yaşları aile işlevlerini algılamada `duygusal tepki` alt boyutunu, ebeveynlerin öğrenim durumları, babanın mesleği, ebeveynlerin sağlık güvence durumu, ebeveynlerin gelir düzeyi `gereken ilgiyi gösterme` alt boyutunu etkilediği, ebeveynlerin öğrenim durumları aile işlevlerini algılamada `davranış kontrol` alt boyutunu, ebeveynlerin öğrenim durumları, babanın mesleği, ebeveynlerin gelir düzeyi ebeveynlerin yakınlık derecesi, çocukların yaşları aile işlevlerini algılamada `genel işlevler` alt boyutunu etkilediği belirlenmiştir. Fiziksel ve zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin öğrenim durumu, medeni durumu, babanın mesleği, gelir düzeyleri, eşiyle akrabalık durumunun bakım yükünü etkilediği belirlenmiştir. Hem fiziksel hem de zihinsel engeli olan çocukların ebeveynlerin bakım yükünün hafif ve orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Fiziksel engelli ve zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin aile işlevlerini algılamada ADÖ alt boyutları ile bakım yükü arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur (p

Bu araştırmada, zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin bakım verme yükünü yordamada çok boyutlu algılanan sosyal desteğin rolü incelenmektedir. Betimsel ve ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı çalışmamızda bağımsız değişkenler algılanan çok boyutlu sosyal destek ve sürekli kaygı; bağımlı değişkenler ise zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin bakım verme yükü ve sosyodemografik değişkenlerden oluşmaktadır. Veriler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Engelliler Müdürlüğü'nde kayıtlı, Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastanelerden alınan engelli heyet raporuna sahip %40 ve üzeri engeli olan fiziksel ya da zihinsel engeli bulunan bireylerin ebeveynleri ile görüşülerek toplanmıştır. Araştırmaya 101 ebeveyn (89 anne ve 12 baba) katılmıştır. Katılımcıların yaş aralığı 26-75 arasında olup yaş ortalamaları 47'dir.Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Bakım Verme Yükü Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Sürekli-Durumluk Kaygı Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizi Yapısal Eşitlik Modellemesi, Korelasyon Analizi ve Bağımsız Örneklemler T-Testi kullanılarak yapılmıştır.Zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin bakım verme yükünün, sadece engelli çocuğu olup sağlıklı çocuğa sahip olmama durumuna ve eğitim düzeyine göre anlamlı bir farklılık gösterirken; cinsiyete, medeni duruma, çocuğun engel türüne, sosyal güvenceye sahip olma durumlarına göre bir farklılık göstermediği saptanmıştır.Zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin sürekli kaygısının cinsiyete, çocuğun engel türüne göre anlamlı bir farklılık gösterirken; medeni duruma, sadece engelli çocuk sahibi olma durumuna, sosyal güvenceye sahip olma durumuna, eğitim düzeyine göre bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir.Zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin algıladığı çok boyutlu sosyal desteğin, sadece engelli çocuk sahibi olma durumuna, çocuğun engel türüne, eğitim düzeyine göre anlamlı bir farklılık gösterirken; cinsiyete, medeni duruma, sosyal güvenceye sahip olma durumuna göre bir farklılık göstermediği saptanmıştır.Zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin algıladıkları çok boyutlu algılanan sosyal desteğin bakım verme yükünü yordayıp yordamadığının araştırıldığı araştırma bulguları neticesinde ise çok boyutlu algılanan sosyal desteğin bakım verme yükünü yordadığı belirlenmiştir. This study analyzes the role of multidimensional perceived social support on the prediction of caregiving burden by parents of children with intellectual physi̇cal disability. Descriptive and relational survey models were preferred as research methods to test whether the caregiving burden of parents of children with intellectual physi̇cal disability differ depending on multidemensional perceived social support. While the independent variables of the study are trait anxiety and multidemensional perceived social support; the dependent variables are the caregiving burden of parents of children with intellectual physi̇cal disability and sociodemographic variables. The data were collected from İstanbul Büyükşehir Belediyesi Engelliler Müdürlüğü. The study was conducted on 101 parents in total (89 mothers 12 fathers) whose age range is 26-75 and average age is 47. The data of the study were collected via Personal Information Form, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, Trait-State Anxiety Scale and Caregiving Burden Scale.During the analysis process of acquired data SEM, Correlation Analysis, Independent-Samples T-Test were applied in terms of deductive statistics.The findings of the analysis can be summed up as following: It is found out that the caregiving burden of parents of children with intellectual physi̇cal disability differs in a reasonable way depending on whether having only one disabled child or not, education while it does not differ depending on gender, martial status, type of the disability, social security. It is found out that the trait anxiety of parents of children with intellectual physi̇cal disability differs in a reasonable way depending on gender, type of the disability while it does not differ depending on martial status, whether having only one disabled child or not, social security, education.It is found out that the perceived multidimensional social support of parents of children with intellectual physi̇cal disability differs in a reasonable way depending on whether having only one disabled child or not, education, type of the disability while it does not differ depending on gender, martial status, social security. 121

Gibalna oviranost v družino prinese nepričakovane skrbi in težave. Življenje se kar naenkrat spremeni in dobi nov smisel. Starši želijo vsem svojim otrokom omogočiti čim bolj kakovostno, samostojno in zdravo življenje nekako vedo, kako to omogočiti. Če pa gre za zagotovitev čim kakovostnejšega življenja gibalno oviranemu otroku, pa je situacija drugačna. Pogosto se zgodi, da starši sploh ne vedo, kakšno prognozo ima otrok. Najpogosteje se z boleznijo in težavami, ki se ob tem pojavljajo, srečujejo starši in drugi družinski člani sami. Situacijo skušajo kar se le da dobro sprejeti, težave, ki se pojavljajo, sproti reševati ali prikriti, čeprav na njihovo reševanje velikokrat nimajo niti vpliva niti nimajo možnosti izraziti svojega mnenja. Že majhne spremembe, prilagoditve ter možnosti, ki bi jim bile omogočene, bi pomenile napredek, s katerim bi bilo življenje otrok, njihovih staršev in ne nazadnje celotne družine bolj kakovostno. Prvi del magistrske naloge temelji na teoriji. Predstavili smo klasifikacijo in različne oblike gibalne oviranosti, ki jih poznamo pri otrocih in mladostnikih v nadaljevanju pa smo opisali različna področja potreb gibalno oviranih otrok in njihovih staršev za kakovostnejše življenje. V drugem delu naloge smo, s pomočjo staršev, predstavili področje potreb, ki jih imajo pri zagotavljanju kakovostnejšega življenja. Raziskava je potekala z anonimnim vprašalnikom, ki smo ga članom društev in staršem otrok v šolah, ki izobražujejo tudi gibalno ovirane, razdelili preko odgovornih oseb. Anketa je zaradi boljšega, lažjega in obsežnejšega odziva staršev potekala v papirni in elektronski izvedbi, preko 1ka ankete. Raziskava je pokazala, da, po mnenju staršev, njihovi gibalno ovirani otroci za kakovostnejše življenje potrebujejo še več prilagoditev in pomoči, kot smo pričakovali. Pomoč potrebujejo na različnih področjih, pogosto pa si sami ne morejo ali ne znajo pomagati. Physical disability brings unexpected worries and problems into the family. Life suddenly changes and takes on a new meaning. Parents want a quality, independent, and healthy life for all of their children and somehow they know how to make that possible. However, when it comes to ensuring that same quality of life for a physically handicapped child, the situation is quite different. It is often the case that parents do not know what prognosis the child actually has. Parents and other family members are often alone in their attempt to deal with the diseases and problems. They try to accept the situation as best as possible and solve problems as they arise or attempt to cover them up. In many cases, they have no direct influence on problem solving or the opportunity to express their own opinion. Even small changes, adjustments, and additional options could provide progress which would lead to a better quality of life for the children, their parents, and finally, for the whole family. The first part of the master's thesis is based on theory. We presented the classification and different forms of physical disabilities that are known in children and young adults. Next, we described the different areas of need that physically handicapped children have along with their parents toward a better quality of life. In part two, with the help of parents, we presented areas of need that children have for providing a better quality of life. The survey was conducted by anonymous questionnaires, which were distributed to members of societies and parents of children in schools that educate the physically handicapped. The survey was conducted using paper and electronic modes resulting in a better, easier, and more comprehensive response from the parents. The survey demonstrated, according to the parents, that physically disabled children need more customization and support for a better quality of life than we expected. They need help in various areas, knowing they cannot help themselves and often do not know how to help.

Bu araştırma fiziksel engele sahip (Cp ve kas hastalığı) çocuğu olan annelerin, sosyal problem çözme becerilerini geliştirmeye yönelik deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemi, çocukları Kayseri ilinde bulunan Özel İlgim Rehabilitasyon Merkezi'ne devam eden 30 anneden oluşmaktadır. Araştırmada örneklemin tamamına ön test olarak 'Sosyal Problem Çözme Envanteri Kısa Formu' uygulanmıştır. Sonrasında 30 katılımcıdan rastlantısal olarak seçilen 15 kişi ile deney grubu oluşturulmuştur. Sosyal problem çözme temeline dayanılarak psiko-eğitimsel içerikli, bilişsel davranışçı terapilerin çeşitli yöntem ve teknikleri kullanılarak eğitimsel olarak yapılandırılmış, içeriğinde oyunlar olan bir eğitim programı hazırlanarak deney grubundaki katılımcılara 5 hafta süresince uygulanmıştır. Eğitimler haftada bir gün ortalama iki buçuk saat sürmüştür. Bu süreç içerisinde kontrol grubuna herhangi bir eğitim verilmemiştir. Araştırmada verilerin tanımlayıcı istatistiklerinde ortalama, standart sapma, medyan en düşük, en yüksek, frekans ve oran değerleri kullanılmıştır. Değişkenlerin dağılımı Kolmogorov Simirnov Testi ile ölçülmüş, tekrarlayan ölçümlerin analizinde Wilcoxon Testi kullanılmıştır. Analizlerde SPSS 22.0 programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular incelendiğinde, 'Probleme Olumlu Yönelim' değişkeninde eğitim sonrasında yapılan değerlendirmede eğitim öncesine göre anlamlı bir farklılık (p < 0,05) gözlemlenmiştir. Probleme olumlu yönelim değişkeni izlem puanlarında eğitim öncesine göre anlamlı (p < 0,05) artış gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra Probleme olumlu yönelim değişkeni izlem puanında eğitim sonrasına göre anlamlı (p < 0,05) değişim gözlemlenmemiştir. Probleme olumsuz yönelim değişkeni eğitim sonrası puanında eğitim öncesi puanına göre anlamlı (p < 0,05) düşüş gözlemlenmiştir. Probleme olumsuz yönelim değişkeni izlem puanında da eğitim öncesine göre anlamlı (p < 0,05) düşüş gözlemlenmiştir. Bu değişkene ait izlem puanında eğitim sonrasına göre anlamlı (p < 0,05) değişim gözlemlenmemiştir. Rasyonel Problem Çözme değişkeni eğitim sonrası puanında eğitim öncesi puanına göre anlamlı (p < 0,05) artış gözlemlenmiştir. Rasyonel problem çözme değişkeni izleme puanında eğitim öncesine göre anlamlı (p < 0,05) artış gözlenmekle birlikte eğitim sonrası puanları ile karşılaştırıldığında anlamlı (p < 0,05) değişim gözlemlenmemiştir. Dikkatsiz Dürtüsel Problem Çözme değişkeni verileri incelendiğinde eğitim sonrası puanda eğitim öncesi puana göre düşüş yönünde anlamlı (p0,05) gözlemlenmemiştir.Kaçınan Tarz Değişkeni puanlarında eğitim sonrası ve eğitim öncesi arasında düşüş yönünde anlamlı fark (p < 0,05) gözlemlenmiştir. Kaçınan tarz değişkeninde izleme puanı eğitim öncesine göre anlamlı (p < 0,05) düşüş göstermiştir. Bu değişkenin eğitim sonrası puanı ile eğitim öncesi puanı karşılaştırıldığında anlamlı bir fark (p > 0,05) gözlemlenmemiştir. Değişkenler bütünlük içerisinde incelendiğinde deney grubuna verilen eğitim sonrası toplam puanı ile eğitim öncesi toplam puanı arasında olumlu yönde anlamlı farklılık (p < 0,05) gözlemlenmiştir. İzlem sonucunda elde edilen toplam puan ile eğitim öncesi puanı arasında olumlu yönde anlamlı farklılık (p < 0,05) gözlemlenmiştir. İzlem puanı ile eğitim sonrası elde edilen puan arasında ise anlamlı bir farklılık (p > 0,05) bulunamamıştır.Anahtar sözcük: Problem, Sosyal Problem Çözme, Fiziksel Engelli, Anne Eğitimi,Rehberlik Merkezi. This research is an experimental study geared to develop social problem solving abilities of mothers who have physically disabled (Cp and muscle disorders) children.30 mothers whose children are taking physchoterapy in Özel İlgim Rehabilitation Center in Kayseri are included in this study.Short form of social problem solving inventory was applied to the 30 mothers. A 5 week psycho-educational training program prepared on the basis of social problem solving was administered to the experimental group of randomly choosen 15 people out of 30.The Experimental group was not given any training.Once a week,on average 2-2.5 hours trainings which were prepared using various methods and techniques of Cognitive-Behavioral Therapies were applied to the experimental group.In this research ,average, standard deviation, median minimum, high frequency and ratio values were used in the descriptive statistics of the data.The distribution of variables was measured with Kolmogorov Smirnov test and in the analysis of repeated measurements Wilcoxon was used. SPSS 22.0 program has been used in the analyses.When looking at the findings, in the variable of Positive Orientation Towards the Problem, the scores taken after the training significantly (p > 0,05) increased compared to those of before training. The follow-up score before the training,significantly (p 0.05) increased in the variable of Positive Orientation Towards the Problem. The follow-up score after the training were unchanged significantly (p < 0.05) in the Variable of Positive Orientation Towards the Problem.The variable of Negative Orientation Towards the Problem decreased significantly (p < 0,05). The follow-up score in The Variable of Negative Orientation Towards the Problem decreased significantly (p < 0,05) compared to those of before training.The follow –up score did not change significantly in the Negative Orientation Factor Towards the Problem (p > 0,05).The Variable of Rational Problem Solving significantly (p 0.05) increased comparing post-training points to before training. The variable of Rational Problem Solving increased significantly (p < 0,05) compared to before training.The follow-up score of variable Rational Problem Solving did not change significantly (p < 0,05).The variable of Impulsive/ Careless Problem Solving, after training points decreased significantly (p < 0,05) compared before training points in The variable of Impulsive/ Careless Problem Solving. The variable of Impulsive/Careless Problem Solving decreased significantly compared to before training (p < 0,05). The follow-up score did not change significantly (p 0,05) compared to post training 98

骨粗鬆症は発症後の治療よりも早期予防に重点が置かれるべきであるが,従来からその研究対象は中高年齢層に向けられており、若年齢層における研究成果は極めて少ないのが実情である。今回,若年齢層(小学生・中学生・高校生)における骨密度(骨評価計測値)の実態を明らかにする目的で,健常児と身体障害児を対象として,超音波骨評価装置により骨評価計測値の測定を試みた。加齢・発育により骨評価計測値はどのように変化するのか,さらには健常児と身体障害者での骨評価計測値にどの程度差異が認められるのかを比較検討した結果、以下のような成績が得られた。 健常児,身体障害児共,小学生から中学生、高校生と加齢・発育とともに,おおむね超音波骨評価計測値は高値となる成績が得られた。また身体障害児は健常児に比して,その超音波骨評価計測値は男女共,明らかに優位な低値を呈していることが確認された。身体障害者における骨評価に関する計測値はこれまで皆無と思われるので,その意味でも貴重なデータになるものと示唆された。, It is considered that more importance should be placed on the early prevention of osteoporosis than on its treatment after symptoms arise. However, as for that research, the middle aged and elderly are objects from before, there are little relevant research findings available specifically concerning at younger generations. We tried to measure the bone evaluation measurements using ultrasonic bone evaluating equipment for the healthy body children and the physically handicapped children with the intention of clarify the actual condition of the bone evaluation measurements Cthe bone density)in younger generations(schoolchildren, junior and senior high school students) in this time. Furthermore, when the difference in the bone evaluation measurements between both groups was compared, the results became the following. The ultrasonic bone evaluation measurements increased mostly with rising age and growing in both the healthy body children and the physically handicapped children on schoolchildren, junior and senior high school students. Moreover, compared the physically handicapped children with the healthy body children, both of the physically handicapped children's male and female, it became definite that the ultrasonic bone evaluation measurements did not increase very much.

Özel eğitimdeki öğrencilerin gelişimlerine katkıda bulunmak, onları topluma kazandırmak ve Türkiye'de var olan bir kaynak eksikliğini gidermek amacıyla bu araştırmaya başlanmıştır.Araştırma konusu Hatay ili merkez ilçede bulunan ve özel eğitim alanında yer alan bazı engel türlerini kapsamaktadır. MEB'e bağlı özel eğitim merkezlerinde İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 12-16 yaş aralığı arasında yer alan tanılama istatistiğine göre bu engeller arasında; bedensel yetersizliğe, hafif ve orta düzeyde zihinsel yetersizliğe sahip olan öğrencilerle birlikte bir kurumda 8 diğer kurumda da 8 hafta olmak üzere 16 hafta çalışılmıştır. Bu süre içinde çeşitli uygulamalar yaptırılıp kavramsal algı düzeyini ölçen sorular sorulmuştur. Bedensel yetersizliği ve hafif ve orta düzeyde zihinsel yetersizliğe sahip olan ayrı iki gruptan oluşan 5 ve15 öğrenci ile kontrol grupsuz zayıf deneysel desen modeli kapsamında ayrı çalışılmıştır. Ayrıca Hatay'da yer alan özel eğitim kurumları gezilerek engelli öğrencilere neler yaptırıldığı gözlenmiş ve araştırmaya bir bölümü konulmuştur. Araştırmada ayrıca Özel Eğitim alanına değinilmiş konu içeriğinde özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim, engelli öğrencilerin neden özel eğitime ihtiyaç duydukları, bu öğrencilerin aile ve okul ilişkilerine de yer verilmiştir. Araştırma konusu içerisinde yer alan zihinsel engelli ve ortopedik engelli öğrencilerin engelli olma nedenleri ele alınıp; bu engel grupları içerisinde yer alan öğrencilerin görsel sanatlar öğretimi ele alınmıştır. Ayrıca araştırmada sanat terapisi ele alınıp bunun engelli öğrencilere yararları belirtilmiştir.Bu araştırmanın amacı özel eğitime gereksinim duyan bireylerde yer alan 12-16 yaş aralığı ergenlerini kapsayan Hafif Derecede Zihinsel Engelliler, Orta Derecede Zihinsel Engelliler ve Bedensel Engellilerde hem psikolojik, fizyolojik ve sosyolojik hem de eğitsel açıdan güncel yaşam standartlarını geliştirici, ince kaslarda tedavi edici, rehabilite edici bir şekilde rol oynayacağı öngörülen görsel sanatlar uygulamalarının önemini açığa çıkartmaktır. Ayrıca 12-16 yaş aralığında yer alan ergenlerin gelişimlerinin bu özel eğitim gereksinimi duyan bireylerde ne düzeyde olduğunu saptayarak bu alan eğitmenlerine, engelli öğrencilere ve ailelerine mümkün olduğunca yararlı olmayı amaçlamaktadır.Anahtar Kelimeler: Özel Eğitim, Zihinsel Engelliler, Ortopedik Engelliler, Görsel Sanatlar, Sanat Terapisi, Rehabilite. This study was initiated with the aim of contributing to the development of individuals in need of special education, bringing the in society and providing for the lack of resources in Turkey. This study encompasses several types of handicaps within the field of special education in the central district of Hatay Province. According to diagnosis statistics between the ages of 12 – 16 by Provincial Directorate of Health in special education centers within the body of National Ministry of Education, individuals with these handicaps including physical inability and light and medium-scaled mental deficiency are studied for 16 weeks in total: 8 weeks in an institution and also 8 weeks in another institution. In this period, these individuals were made to perform various practices and were asked questions measuring their level of conceptual perception. 5 and 15 students with physical inability, and light and medium-scaled mental deficiency respectively were individually studied within the scope of weak experimental design model without any control groups. Moreover; special education institutions in Hatay were visited and observed, and a part this activity is included in this study. In this study, the field of special education is also addressed, and the question of why handicapped individuals need special education, children with special needs and special education, family and school relationships of these individuals are also included in this context. The reason why mentally challenged and orthopedically handicapped individuals have this deficiency, and the visuals art training of students within these handicap groups are addressed. Furthermore; art therapy is discussed, and its benefits for handicapped individuals are also included in this study. The aim of this study is to reveal the importance of visual arts practices provided for a rehabilitating role that improves current life standards, treats weak muscles psychologically, physically, sociologically and scholastically in Light-Scaled Mentally Challenged, Medium-Scaled Mentally Challenged and Physically Handicapped including teenagers between the ages of 12 – 16 in need of special education. Furthermore; it also aims to benefit the instructors, the handicapped individuals and their families as much as possible by detecting the level of developments of the teenagers between the ages of 12 – 16 in need of special education. Key words: Special Education, Mentally Challenged, Orthopedically Handicapped, Visual Arts, Art Therapy, Rehabilitation. 315

3rd World Conference on Educational Sciences (WCES) -- FEB 03-07, 2011 -- Bahcesehir Univ, Istanbul, TURKEY, WOS: 000466750602036, Mothers and fathers are accepted as having major roles in the development and education period of the physically handicapped children. Most intensive periods of children to interest and care of their mothers are; preschool and primary school periods therefore these periods have great importance in physically handicapped children. This study aimed to compare the family environment perception levels of the mothers who have physically handicapped children in preschool (3-6 years) and primary school (7-10 years) period. This study included 84 physically handicapped children and their mothers. Perception of family environment of mothers were determined by Family Environment Questionnaire-FEQ. The results indicated that preschool or primary school period did not effect the family environment perception of the mothers of the physically handicapped children (p>0.05). Physically handicapped children requires different support services, Ankara Univ, Near E Univ

3rd World Conference on Educational Sciences (WCES) -- FEB 03-07, 2011 -- Bahcesehir Univ, Istanbul, TURKEY, WOS: 000466750602037, Having a physically handicapped children affect the life of the mothers negatively. This study aimed to investigate the depression levels of the mothers who have physically handicapped children. This study included 51 physically handicapped children and their mothers. Demographic characteristics were determined. Depression levels of the mothers were determined by Beck Depression Inventory, which was developed by Beck et al in 1961 and realibility and validity were studied by Hisli (1988, 1989). Datas were analysed by Independent Sample t test and Pearson correlation test in SPSS 15.0 programme and statistical significance was accepted as p, Ankara Univ, Near E Univ

Çalışmanın amacı Juvenil İdiyopatik Artrit (JİA)'lı hastalarda güçlendirme egzersizleri ile denge-propriyosepsiyon egzersizlerinin, alt ekstremite fonksiyonlarına etkisinin karşılaştırılmasıdır. Çalışmaya 6-18 yaş arası 30 hasta dahil edildi. Hastalar rastlantısal olarak 2 gruba ayrıldı. Birinci gruba bisiklet ergometresi, germe egzersizleri, güçlendirme egzersizleri ve soğuk uygulama, ikinci gruba bisiklet ergometresi, germe egzersizleri, denge-propriyosepsiyon egzersizleri ve soğuk uygulamasından oluşan tedavi programı 12 hafta boyunca haftada 3 gün olarak uygulandı.Hastaların ağrısı Vizüel Analog Skala (VAS), eklem hareket açıklığı (EHA) gonyometrik ölçüm, kas gücü Hand Held Dinamometre (HHD), dengesi Berg Denge Testi (BDT), Flamingo Denge Testi (FDT) ve Fonksiyonel Öne Uzanma Testi (FÖU), yürümesi Video Bazlı Gözlemsel Yürüme Analizi (VBGYA), fonksiyonel durumu 10 metre yürüme süresi testi (10mYT), 10 basamak çıkma süresi testi (10BÇ) ve fonksiyonel yetenekleri Childhood Health Assessment Questionaire (CHAQ) ile tedavi öncesi ve tedavi sonrasında değerlendirildi.Tedavi sonrasında her iki grupta da VAS skorları azaldı, kas gücünde ve EHA'da artış elde edildi (p

Bu araştırmanın amacı, fiziksel engelli fertlere sahip ailelerin tatil kararlarına fiziksel engelli fertlerin etkisinin olup olmadığını tespit edilmesidir. Buna ek olarak, kişisel ve sosyal faktörler ile internet, engelli dernekleri, banka kredileri, konaklama işletmelerinin sunduğu promosyonlar ve engellilere yönelik seyahat acentelerinin tatil satın alma karar sürecine etkisinin olup olmadığı araştırmanın ikincil amaçlarıdır.Bu araştırmada öncelikle mevcut literatür taranmış, ve görüşme formu yaklaşımına göre yarı yapılandırılmış sorular oluşturulmuştur. Maksimum çeşitlilik örneklemine göre Ankara'da belirlenen 20 katılımcı ile bireysel görüşme yapılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analize tabi tutulmuştur.Betimsel analize göre fiziksel engelli fertlerin satın alma karar sürecinde aile içerisinde söz hakları olduğu, tatil satın alma karar sürecine daha çok bilgi araştırması noktasında katkı sağladıkları, bireysel tatillerde kendilerinin karar verdiğini ve aileleriyle birlikte yaptıkları tatillerde ise daha çok ortak karar aldıkları sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca kişisel ve sosyal faktörler ile internet, engelli dernekleri, konaklama işletmelerinin sunduğu promosyonlarının etkisinin olduğu belirlenmiştir. Banka kredilerinden yararlanmadıkları ve engellilere yönelik seyahat acentelerinin hizmetlerinden hiç yararlanmadıkları belirlenmiştir. Yasaların uygulanmasında sorunlar olduğu ve konaklama işletmelerinde eksikliklerle karşılaştıkları belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Engelli, Tatil, Aile, Satın Alma Karar Süreci, Ankara The purpose of this study is to determine the impact of physically disabled individuals on their families' holiday decision. In addition, secondarily object of the study is whether personal and social factors and internet, disabled associations, bank loans, promotions offered by accommodation establishments and travel agents have effects on holiday purchase decision-making process of disabled or not.Firstly, the study scanned existing literature and the questions for interview are formed according to the semi-structured interview approach. According to the maximum variety sample, twenty participants was interviewed in Ankara. The obtained data were subjected to descriptive analysis.According to the descriptive analysis individuals with physical disabilities, in this study these result was determined; they have rights in decisions of family holiday decision, have more contribution in holiday purchase decisions-making process mostly in case of information research, They had decided on an individual holiday and in their holidays with their families they have a joint decision-making. Moreover, the impact of personal and social factors and the internet, disabled associations, the promotional offer of accommodation establishments to be determined. They don?t take advantage of bank loans and also they don?t benefit from the services of a travel agency that have a special tour for disabled people. Also there is a problem in implementation of laws issues and faced a lack of accommodations establishments have been determined.Key Words: Disability, Vacation, Family, Buying Decision Process, Ankara 160

Araştırma, fiziksel engelli çocuk ve ailesinin yaşadığı problemleri ve evde bakım gereksinimlerini belirlemek için bu alanda yapılmış tüm araştırma bulgularının sentezlenerek bilimsel genellemelere ulaşmak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma, ülkemizde 1998-2009 yılları arasında gerçekleştirilen fiziksel engelli çocuk ve ailesinin evde bakım gereksinimleri ile ilgili araştırmaların sistematik derleme analizi biçiminde incelenmesi ile yapılmıştır. Araştırma örneklemine alınacak çalışmaların belirlenmesi 15.07.2009 -15.06.2010 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Türkiye'de yapılmış, 0-18 yaş fiziksel engelli çocuk ve ailesine yönelik ulaşılabilen tüm çalışmalar oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemine; 1998-2009 yılları arasında gerçekleştirilen ve fiziksel engelli çocuk ve ailelerinin; duygusal, fiziksel, sosyal sorunlarını, yaşam kalitelerini, bilgi gereksinimlerini ve sağlık hizmetlerinden yararlanma durumlarını değerlendiren çalışmalar alınmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak ?Örnekleme Seçilecek Araştırmaları Belirleme Formu? ve ?Araştırmaların Bulgularını Derleme Formu? kullanılmıştır. Örneklem kriterlerine uygun çalışmalar; Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Öğretim Kurulu Yayın ve Dokümantasyon Dairesi Tez Tarama veri tabanı, Pubmed veri tabanı, Süreli akademik dergiler, Online akademik dergilerde fiziksel engelli çocuk, serebral palsi, musküler distrofi, nöral tüp defekti, omurilik travması, fiziksel engelli çocuğun ailesi, evde bakım anahtar kelimeleri kullanılarak derlenmiştir. Araştırmada 24 çalışmanın fiziksel engelli çocuk ve ailelerine yönelik bulguları sentez edilmiştir. Sonuç olarak engelli çocuk ve ailesinin fiziksel, sosyal ve duygusal pek çok sorununun olduğu ve bu ailelerin evde bakıma duydukları ihtiyaç ile ülkemizde evde bakım hizmetlerine duyulan gereksinim ortaya koyulmuştur. The aim of this descriptive study was to provide scientific generalizations about the problems and home care requirements of physically disabled children and their families by synthesizing the results of all of the studies about this area. The study was a systematic review of the studies between 1998-2009 about home care requirements of physically disabled children and their families. Determination of the studies which were included the study were achieved between 07.15.2009 ? 06.15.2010. The scope of the study was all of the studies about 0-18 years old physically disabled children and their families. The sample was the studies which achieved between 1998-2009 and evaluated emotional, physical, social problems and quality of life, knowledge requirements and condition of access to health services. ?Determination Form For Chosing Studies of Sample? and ?Evaluation Form For Study Results? were used as data collection tools. The studies which appropriate for the sample criterions were reviewed from Republic of Turkey The Council of Higher Education National Theses Database, Pubmed Database, periodical academic journals and online academic journals by using the following key words: physically disabled children, cerebral palsy, muscular dystrophy, neural tube defect, trauma of vertebra, family of physically disabled children, physically disabled children and home care. In the study, the results of 24 studies about physically disabled children and their families were synthesized. In conclusion, physically disabled children and their families have lots of emotional and social problems and home care needs of these families were proved the need of home care services of Turkey. 121

Bu araştırmada, Ankara ili Keçiören, Çankaya, Etimesgut, Altındağ, Mamak, Yenimahalle, Sincan, Gölbaşı merkez ilçelerinin İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri'ne bağlı ilk ve ortaöğretim okullarında kaynaştırma eğitimi almakta olan bedensel engelli öğrencilerin sahip oldukları özelliklerin, sosyal uyumları üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu sayede, konuya ilişkin bilgi boşluğunun giderilmesi beklenmektedir.Araştırma, genel tarama modelinde gerçekleştirilmiş ve bu doğrultuda Ankara'nın sekiz merkez ilçesinde kaynaştırma eğitimi almakta olan 70 bedensel engelli öğrenci ile görüşülmüştür. Görüşmelerde, bedensel engelli öğrencilere, araştırmacı tarafından hazırlanmış olan görüşme formu ve ?Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği?nin yanında, ?Sosyal Uyum Envanteri? aracılığı ile bilgi toplanmıştır.Araştırmada elde edilen önemli sonuçlar şöyledir: Öğrenciler ve aileleri, genel olarak alt ve orta sosyo-ekonomik düzeye sahiptirler. Tamamına yakınının engeli, doğum sonrası nedenlerden kaynaklanmaktadır.Öğrencilerin sosyal yaşamlarında en çok karşılaştıkları güçlükler, duygusal sorunlar ve fiziksel çevre koşullarının yetersizliğine ilişkin sorunlardır. Kaynaştırma eğitiminde ise en çok karşılaştıkları güçlükler, sosyal ilişkilerine ilişkin olanlardır. Öğrencilerin büyük bölümünün, kaynaştırma eğitiminden, öğretmen ve arkadaş ilişkilerinden memnun olduğunu belirtmelerine karşın, sosyal ilişkiler konusunda sıkıntılar yaşadıklarını ifade etmeleri dikkat çekicidir. Sosyal destekleri de yine orta düzeyde olarak değerlendirilebilir.Öğrencilerin sosyal uyum düzeyleri üzerinde en fazla etki eden etmenler ise, engelli olduklarını fark ettikleri yaş, kaynaştırma eğitimi almaya başladıklarında zorluklarla karşılaşmış olma durumları ve ailelerinden algıladıkları sosyal destektir.Araştırma, kaynaştırma eğitiminde yer alan bedensel engelli öğrencilerin sosyal uyumarını etkileyen özelliklerinin belirlenmesinin ardından, sosyal uyum konusunda yaşadıkları güçlüklerin giderilmesine, hizmetlerin geliştirilmesine ve okul sosyal hizmetinin bu gelişmelerin sağlanması üzerindeki etkisine yönelik önerilerle sonlandırılmıştır.Anahtar SözcüklerBedensel engelli öğrenci, kaynaştırma eğitimi, sosyal uyum, sosyal destek, bedensel engelli öğrencilerin sosyal uyumlarını etkileyen etkenler. This study aims to determine the views of students with disabilities, who are in inclusive education at the level of primary and secondary education under the District National Education Directorates of the central districts of Keçiören, Çankaya, Etimesgut, Altındağ, Mamak, Yenimahalle, Sincan, Gölbaşı of Ankara province, about the difficulties they experience in social adaptation. In this study, it is important to determine the features of the students which affect their social adaptation. Thus, information gap related to this issue is expected to be filled.The study had been carried out with general pooling model and in line with this, 70 students with disabilities in inclusive education in eight central districts of Ankara had been interviewed. In the interviews students had been applied an interview form prepared by the researcher, ?Multidimentional Scale of Perceived Social Support? and ?Social Adaptation Inventory?.Significant results of the study are as follows: Students and their families are generally at low and middle socio-economic level. Most of the students? disabilities stem from post-natal reasons.Problems that students face most frequently are related with emotional problems and problems related with inadequate physical circumstances. Most frequent problems in inclusive education are related with social relations. Although most of the students state that there are happy with inclusive education and their relations with teachers and friends, it is striking that they express problems related to their social relations. The social support can be interpreted as being at medium level.The strongest factors on students? level of social adaptation are the age that they realize their disability, their experience of difficulties after beginning to have inclusive education and family support.After determining the features of the physically disabled students in inclusive education which affect their social adaptation, the study is completed with suggestions towards eliminating the dificulties of students with physical disabilities related to social adaptation, developing the services and the effectiveness of the school social work on providing these developments.Key WordsPhysically disabled student, inclusive education, social adaptation, social support, factors affecting social adaptation of students with disabilities. 265

Bu çalışma, mobilitede bağımlı olan fiziksel özürlü çocuğa bakım verenlerde görülebilecek kas-iskelet sistemi ve psiko-sosyal problemleri belirleyerek oluşturulan kişi merkezli ergoterapi programının etkinliğini incelemek amacıyla planlandı. Çalışmaya Kaba Motor Fonksiyon Sınıflama Sistemi'ne göre Seviye 4 ve 5'te bulunan fiziksel özürlü 61 çocuk ve çocuklara bakım verenler alındı. Bakım verenler rastgele örnekleme yöntemi ile iki gruba ayrıldı. Grup 1'deki (n=31) bakım verenlere bel, boyun ve genel sağlığı koruma eğitimi ve ergoterapi programı uygulandı, Grup 2'deki (n=30) bakım verenlere ise sadece bel, boyun ve genel sağlığı koruma programı uygulandı. Her iki gruptaki bakım verenlerin ergoterapi programı öncesi ve sonrası çalışma postürleri, bel ve boyun özür seviyeleri,omuz, kol ve el sağlığı, depresyon seviyesi, aktivite performans seviyesi ve tatmin olma durumu değerlendirildi. Grup 1'deki bireylere değerlendirmeden sonra kişi-merkezli olarak bireysel ihtiyaçlarına yönelik ergoterapi programı belirlenerek 3 ay süre ile haftanın 3 günü, 30 dakikalık eğitim uygulandı. Uygulanan ergoterapi programı sonrası Grup 1'deki bakım verenlerin bel ve boyun özür seviyesi, omuz, kol ve el sağlığı ve depresyon düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir azalma görüldü (p0.05). Sonuç olarak kişi merkezli ergoterapi programının bakım verenlerde aktivite performans alanları ile ilgili problemleri önlemede ve azaltmada olumlu etkisi olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: bakım veren, Ergoterapi, Ergoterapi Yaklaşımı, fiziksel özür, Katılım This study was planned in order to examine the efficency of person based occupational therapy programme which is formed by determining musculo-skeletal ans psyco-social problems in mobility depended caregivers of disabiled children. According to the Gross Motor Function Classification, 61 physically disabled children who are in the level 4 and 5 and their caregivers were included in this study. Caregivers were grouped into two groups with the help of randomize sampling method. In group 1 (n=31), maintaining low back, neck and general health education and occupational therapy programme were applied, and In group 2 (n=30), maintaining waist, neck and general health education programme was applied. In the caregivers of both groups, working postures before and after occupational therapy programme, level of low back and neck disability, shoulder, arm and hand health, level of depression, activity performance level and satisfaction status were all evaluated. After evaluations, for the caregivers of group 1, an occupational therapy programme that was person centered and was directed to needs was fixed and was applied during 3 months, three days a week and 30 minutes a day. After this occupational therapy programme, statistically a meaningful decrease was seen in group 1 caregivers? low back and neck disability, shoulder arm hand health and level of depression (p0.05). As a consequence, it is determined that person based occupational therapy programme has a positive effect on preventing and decreasing the problems related with activity performance areas of caregivers.Key Words: caregiver, Occupational Therapy, Occupational Therapy Intervention, physical disability, participation 120

Kişinin kendini ifade etme yollarından biri olan resim sanatı, öğrencilerin iç dünyası hakkında bilgi verdiği gibi; çizgisel gelişim basamakları zihinsel gelişimle paralel olduğu için zihinsel yeterliliklerle de ilgili önemli ipuçları vermektedir (Telli, 1996). Ülkemizde bedensel engelli öğrencilerin resim sanatı ile çizgisel gelişimlerinin değerlendirilmesine yönelik çalışmalar çok sınırlıdır. Dolayısıyla bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarında öğrenim gören bedensel engelli öğrencilerin resimlerinin sanatsal gelişim aşamaları yönünden değerlendirilerek çizgisel gelişimlerinin ortaya çıkarılması ve bu alanda yapılacak çalışmalara ışık tutmaktır. 2008-2009 öğretim yılında, Konya ilinde, ilköğretim okullarında görev yapan resim öğretmenleriyle iletişime geçilerek çalışma grubu oluşturulmuştur. Araştırmada çalışma grubundaki öğrencilerin sadece bedensel engelli ve kalem tutma becerilerinin gelişmiş olması ön koşulu aranmıştır. İlk olarak bedensel engelli öğrencilerin Rehberlik ve Araştırma Merkezi raporları incelenmiş, bedensel engellerine bir diğer engelin eşlik etmediği görülmüştür. Görsel sanatlar dersi öğretmenlerinden alınan raporlar ışığında bu öğrencilerin kalem tutma becerilerinin de geliştiği belirlenmiştir. Yaşlarına göre içinde bulunması beklenen dönem özelliklerini gösteren 8 öğrenci, yaşlarına göre içinde bulunması beklenen dönem özelliklerini göstermeyen 12 öğrenci olduğu ortaya belirlenmiştir. Çizgisel gelişim dönemi özelliklerini gösteren bedensel engelli öğrencilerin sayısının yarıya yakın olması, bedensel engelli öğrencilerin sağlıklı akranlarıyla çizgisel gelişim aşamaları yönünden hepsinin farklılaşmadığı ancak bazılarının farklılaştığı sonucunu ortaya çıkarmıştır. Başka bir anlatımla, sağlıklı akranları gibi, bazıları yaşlarına göre çizgisel gelişim dönem özelliklerini göstermiş, bazıları bu özellikleri gösterememiştir. Her çocuğun benzer gelişim aşamalarından sırasıyla geçtikleri dikkate alınırsa bedensel engelli öğrencilerin de bireysel eğitim programlarıyla yoğunlaştırılmış destek hizmeti aldıklarında çizgisel gelişimlerinin de sağlıklı akranları gibi gelişebileceği düşünülmektedir., Painting art which is one of the main ways of expressing yourself is not only giving information about student?s inner world, but also gives important clues about mental efficiency since it is paralel to lineal development levels (Telli, 1996).. In our country like the others, studies in evaluation of children?s development in painting art and lineal development fields are limited. Therefore, the aim of this study is to elucidate the lineal development of physically handicapped children?s paintings by evaluating in terms of artistic development levels who are studying in primary schools and to light further studies in this field. Having contact with art teachers in primary chools in the province of Konya during 2008-2009 education terms the study group has been formed. In the study, there were two conditions; being physically handicapped and the individual?s developed skills in holding and using a pencil were taken into consideration. First of all, physically handicapped student?s Counseling and Research Center reports were received and found out that there was no other handicapping conditions with accompanying the student?s physical difficulty. With the help of the reports taken from visual art lesson teachers it is also understood that these students? skills to hold pencils are developed. There were eight (8) students who demonstrate the expected lineal development according to their ages and twelve (12) students who ddi not demonstrate the expected lineal development according to their ages. The number of the physically handicapped students who demonstrate the lineal development periods was close to half of the total number and this showed that not all physically handicapped students differed from their healthy peers in terms of lineal development stages. In other words, like their healthy peers some physically handicapped students showed expected lineal development according to their ages. If we take this into consideration, each child including the physically handicapped students would show progress in their skills of lineal development with intesive individual education programs.

Bu tez yürüme sorunu olan insanların deneyimleri üzerinde erişilebilir olmayan mekân düzenlemelerinin etkisini analiz eder. Çalışmanın amacı erişimsiz mekânların üretilme sürecine katkı sağlayan ekonomik ve sosyal unsurlar ile yürüme sorunu olan insanların bu süreçte nasıl bir güce sahip olduğunu anlamayı amaçlar. Bu güç sadece kişisel hikâyeler üzerinden anlaşılamaz aynı zamanda toplumsal dinamiklerle ilişkilendirilerek değerlendirilmelidir. Engellilik sakatlığın fiziksel durumundan ayrı olarak toplumsal bir ayrımcılık alanı olarak tanımlanmalıdır. Araştırmada bu noktalar küçük bir şehrin ana caddesi olan Saraçlar Caddesi örneği üzerinden tartışılmıştır.Saraçlar Caddesi, Edirne'de ki birçok aktivitenin tek alternatifi olması dolayısıyla yaşayanların birçok talebine cevap verme potansiyeline sahiptir. Bu sınırlı kamusal alanda ekonomik ve sosyal eşitsizlikleri de yansıtan mekânsal çatışmalar devam etmektedir. Emlak ekonomisine uygun olarak cadde ekonomik güce, kültürel değere ve sayı çokluğuna sahip rutin `müşterilerin' talepleri doğrultusunda (tekrar) üretilir. Yürüme sorunu olan engelliler cadde mekanını erişilebilir olarak dönüştürmek için gerekli olan mekansal dahil edilmeden, kültürel değerden, sayı çokluğundan ve ekonomik güçten yoksundur. Sonuç olarak, erişilebilirliğin caddede uygulanması önceliğe sahip değildir ve bu durum cadde üzerinde engelli insanları daha da görünmez kılar. Bu çalışma bu kısır döngünü örneklendirerek gösterir ve erişilebilirliğin, yürüme sorunu olan insanların hayatlarındakini önemini vurgular.Türkiye'de yaşanan engellilik deneyimi odaksız bir birliktelikten kendine özgü hedefleri olan sosyal bir hareket haline dönüşmektedir. Şu anda hak talep etme çerçevesiyle ülke çapında aktif olarak çalışan sivil toplum örgütleri bulunmaktadır. Özürlüler Araştırması'nın çıktıları ve Özürlüler Kanunu'nun kabul edilmesi bu gruplara mevcut şartlara karşı çıkmalarını sağlayacak politik sesi sağlamıştır. Erişilebilirliği talep etmek, bazı dünya örneklerinde olduğu gibi, Türkiye'de yükselmekte olan bu hareket için de güçlendirici bir strateji olabilir. Bu çalışma, bu alan için gerekli somut bilgiyi ve pratik anlayışı sağlar. This thesis analyzes the effects of inaccessible spatial organization on experiences of people with walking problems. It aims to understand the economic and social origins of how inaccessible space is (re)produced and what kind of power do people with walking problems have in this process. Their power cannot be analyzed merely through personal stories but must be evaluated in relation to the dynamics of society. Basically, disability is separated from the physical actuality of impairment and redefined as a socially constructed field of discrimination. In this research, these are discussed within an exemplary case at Saraçlar Street, the central core of a small city.Saraçlar Street has the potential to respond various demands of inhabitants in terms of being the only alternative for various activities in Edirne. In this limited public space, there are continuous spatial struggles which reflect inequalities of economic and social relations. In concert with the land economy, the street is mostly (re)produced according to the demands of routine `consumers? who have the economic power, a set of cultural value or largeness in number. People with walking problems are deprived of the basic means of spatial inclusion, cultural value, population and economic power for transforming the street space convenient to their requirements. As a result, implementation of accessibility has no priority while leading to further invisibility of disabled people on the street. This study demonstrates an exemplary vicious cycle and underlines the significance of accessibility for the lives of people with walking problems.Basically, there is a social transition in Turkey disability experience from a general and loosely united collectivity to a social movement with specific focuses. Currently there are active, country-wide NGOs working within a rights claiming perspective. The results of Turkey Disability Survey and the enactment of Law on Disabled Persons also provided them the political voice to be conflictful about the existing conditions. I argue that claiming accessibility, as it is in some world-wide examples, might be an empowering strategy for the rising movement in Turkey. This study indicates the material knowledge and practical understanding to this field. 274

XI ÖZET Bu çalışmanın temel amacı otistik, zihinsel, işitme, görme ve bedensel(spastik) engelli çocuğa sahip olmanın aile içi ilişkileri nasıl etkilediğini incelemektir. Araştırmanın örneklemi; otistik bir çocuğu olan 30 ebeveyn, zihinsel engelli bir çocuğu olan 26 ebeveyn, işitme engelli bir çocuğu olan 26 ebeveyn, görme engelli bir çocuğu olan 26 ebeveyn ve spastik bir çocuğu olan 21 ebeveyn olmak üzere 5 gruptan oluşmuştur. Örneklemde 129 anne ve 129 baba olmak üzere toplam 258 ebeveyn bulunmaktadır. Ebeveynlerin aile fonksiyonlarını değerlendirme biçimleri iletişim, roller, duygusal tepki verebilme, problem çözme, davranış kontrolü, gereken ilgiyi gösterme ve genel fonksiyonlar olmak üzere 7 alt boyuttan oluşan Aile Değerlendirme ölçeği( McMater Family Assesment Device) ile değerlendirilmiştir. Ebeveynlerin Aile Değerlendirme Ölçeğinin alt ölçeklerinden elde ettikleri ortalamalar sağlıklılık/sağlıksızlık düzeyinde analiz edilmiştir. Elde edilen sonuca göre engelli çocuk anneleri ve babalan arasında aile içi ilişkileri değerlendirme biçimleri bakımından fark bulunamamıştır. Otistik, zihinsel, işitme, görme ve bedensel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin aile fonksiyonlarını sağlıklı olarak değerlendirdikleri bulunmuştur. Engelli çocuğa sahip babaların aile işlevlerim değerlendirme biçimi annelere göre daha sağlıklı çıkmıştır. Engel türlerine göre anne ve babaların aile fonksiyonlarından elde ettikleri ortalamalar bazı sosyo-demografik değişkenlere göre tek yönlü varyans analizi ve t testi ile analiz edilmiştir. Eğitim durumu ve sosyo-ekonomik düzeyi daha düşük olan ebeveynlerin aile fonksiyonlarım değerlendirme biçimi daha sağlıksız olarak bulunmuştur. Sonuçlar ebeveynlerin engelli bir çocuğa sahip olmaktan dolayı etMlendiklerini ancak engel türü açısından fark bulunmadığım göstermiştir. Ebeveynlerin aile işlevleri alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında olumlu bir ilişki bulunmuştur. Xll SUMMARY The main purpose of this study is to examine how having an autistic, mentally retarded child or child with visual, hearing or physical impairement can effect the relations in the family. The subject group of this study consists of 30 parents having an autistic child, 26 parents having a mentally retarded child, 26 parents having a child with hearing impairement, 26 parents having a child with visual impairement, and 26 parents having a spastic child. There are 129 mother subjects, and 129 father subjects, which makes a total of 258 parents. Parents' evaluations of family functions were assessed by the McMater Family Assesment Device which is composed of 7 sub-dimensions. The functions are communication, roles, emotional reaction, problem-solving, attitude control, showing the necessary interest, and general functions. The averages maintained from the sub-devices of McMater Family Assessement Device were analyzed whether to be healthy or unhealthy. The results showed that there wasn't any difference between the mothers' and fathers' evaluations of the relations in the family. The study also reported that the parents of autistic, mentally retarded or with hearing, visual, physical impairement child found the family functions to be healthy. Fathers' evaluations of family functions were found to be healthier than mothers' evaluations. The averages of parents' evaluations of family functions were classified bythe type of impairment and then analyzed according to some socio-demographic variables with one-way ANOVA and t-test Family functions' evaluations of parents with a low socio-economic status as well as a low education level were found to be less healthy. The results showed that, having an impaired child effects the parents no matter what type of impairement it is. The study found that there was a positive relationship between the parents' scores on the sub-dimensions of family functions. 132

öz Bu araştırma bir psikolojik destek programının engelli bebek annelerinin duygu durumlarını etkileyip etkilemediğini saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın deneklerini Trakya Üniversitesi Armağan Dönertaş Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar Eğitim ve Araştırma Merkezinde eğitim ve rehabilitasyona katılan 1-3 yaş arası serebral palsili bebek anneleri oluşturmaktadır. Gönüllülük ilkesine göre seçilen anneler 10 deney, 10 kontrol grubu olmak üzere toplam 20 kişiden oluşmaktadır. Psikolojik destek programının annelerin duygularını etkileyip etkilemediğini ölçmek amacıyla 8 hafta devam eden yardım sürecinin başında ve sonunda, hem deney hem kontrol grubu annelerine `pozitif negatif duygu ölçeği` uygulanmıştır. Haftada bir kez, bir buçuk saat olarak gerçekleştirilen psikolojik destek sürecine katılan deney grubu annelerine bebeklerinin gelişimleri ile ilgili bilgiler, iletişim ve problem çözme becerilerine yönelik bilgi ve etkinlikler ile duygu ve düşüncelerini paylaşabilmeleri için uygun fırsatlar verilmiştir. Kontrol grubunu oluşturan anneler ile bu süreçte hiçbir uygulamaya katılmamıştır. Program süreci sonunda iki grubun pozitif ve negatif duygularında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Deney ve kontrol gruplarının kendi içlerinde öntest ve sontest duygu puanlarında da anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Fakat gözlemler ve annelerin yaptıkları değerlendirmeler, deney grubu annelerinin tanışmaktan, duygularını paylaşmaktan, bilgi almak ve programa katılmaktan memnun olduklarını göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Psikolojik destek programı, duygular, engelli bebek annesi ABSTRACT This survey has been made to determine whether the psychological support program affects the emotions of mothers who have infants with cerebral palsy between the ages 1-3. Samples of the survey are the mothers of the infants with CP vho had participate education and rehabilitation program at Trakya University Armağan Dönertaş Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar Merkezi. The aspect of volunteering has been taken into account in covering samples that are formed from 20 mothers, 10 of which are for the experimental and 10 for the control group. In order to investigate whether the psychological support program affects the emotions of mothers; each mother regardless of what group they belonged to, is appied ` Positive - Negative Affect Schedule` at the begining and at the end of the process of assistance that lasted for eight week. The mothers of the experimental group, who joined the process of psychological support program 1.5 hours a week are given information about development of her babies, information and activities about effective communication and problem solving skills, opportunity to share their feelings, opinions and experiences. During this period the control group did not participate any application. At the end of the program process, there was no significant difference between positive and negative affect of two groups. Also each group's pre-test post- test scores are compared within group and it's not been observed a meaningful divergence. However, the observations and evaluotion of program, made by mothers revealed that, the mothers of experimental group like to meeting each other, sharing feeling, take information and participating this program. Keyword: psychological support programme, emotions, mother with disabled infant 127

ÖZET `Tekerlekli sandalye kullanan bedensel engelli çocuklar için eğitim mekanlarındaki tasarım ve biçimleniş kriterleri` isimli çalışmanın konusu eğitim mekanlarının şekillenmesi ile ilgili etkenlerin saptanıp, irdelenmesidir. Bununla birlikte günümüze kadar gelişen süreçler tüm boyutlarıyla ele alınarak bu konudaki çağdaş biçimlenme belirlenecektir. Bu kurgu paralelinde birinci bölümde, günümüze kadar olan süreçte gereksinimler doğrultusunda eğitim mekanlarının iç mekan biçimlenmesinde gelişim ve değişimi tüm boyutlarıyla incelenmiştir. İrdelenmenin sağlıklı olması için birinci bölümde dünyada ve Türkiye'de çalışma konumuzla ilişkili düzenleme ve standartlara yer verilmiştir. İkinci bölümde tasarım ve biçimlenmeye etki eden sağlıklı çocukların fiziksel, bilişsel, duygusal, sosyal ve dilsel gelişimleri ortaya konmuş, her tür gereksinimin karşılanmasına yönelik öneriler sunulmuştur. İlkokul çağındaki çocuğun belirlenen gelişim ve gereksinimlerine uygun eğitim mekanlarının oluşumları incelenerek sağlıklı çocuk ile bedensel engelli çocuğun gelişimsel farklılıkları incelenmiştir. Üçüncü bölümde, bedensel engelli tekerlekli sandalye kullanan çocukların gereksinimleri ve onlar için tasarlanan eğitim mekanlarının, tasarımına ve oluşumuna etki eden unsurlar saptanarak tüm boyutlarıyla analiz edilmiştir. Bedensel engelli çocuğun konforu ve rahatlığı için işlevsel, boyutsal, teknik, psikolojik tüm gereksinimleri ele alınmıştır. Eğitim mekanlarında, biçimsel, işlevsel, estetik v.b. unsurların oluşmasına yönelik çağdaş tasarım anlayıştan belirlenmiştir. Bunların yanı sıra, ileriye yönelik gereksinimlere yamt verecek biçimde esnek ve değiştirilebilir nitelikte öneriler sunulmuştur.Ill Dördüncü bölümde ise özgün konuya ömek olacak Ankara Tevfik Fikret Lisesi'n de incelemeler yapılarak bu çalışma görsel olarak belgelenmiştir. Tekerlekli sandalye kullanan bedensel engelli çocuklar için eğitim mekanları tasarım kriterleri ve önerileri getirilmiştir. IV ABSTRACT The subject of the this study called `the principles of formation and design in education space for physical disabilities childwith used wheelchair`, is the research and declaration of all the factors which effect the formation of education place. Besides all these the subject is dealing with stages from past tilll today in a wide perspective and declaring the contemporary formation. According to this fiction in the first chapter, the necessities which are in a development and change process that make changes on the formation of interior places of education place are discussed. Standart and organization are placed in order to make a better discusion in the world and Turkey. In the second chapter, physical, perceptional, emotional, social and language phases of the children are told and proposals in order to get the necessities are evaluated. Depends on development and necessities of the elementary child reshape education space. At the end of the chapter, giving with all the factors difference of disabilites child and normal child. The third chapter is firstly, determine necessities of physical disabilities child which used wheelchair. Secondly, declaration of all the factors which effect of education space design. In education space research formation, functional and aesthetics principles. In addition giving for future necessities flexible and changeable suggestions. In the forth part, for case studies choosen Tevfik Fikret Highschool in Ankara. This school declaring design principles and proposals. 225

119

ÖZET FİZİKSEL (MOTOR) ÖZÜRLÜ ÇOCUKLAR ÎÇÎN MODÜLER BÎR OYUN BAHÇESİ DONATI SİSTEMİ TASARIMI Yaprak Savut Sağdıç İç Mimarlık ve Çevre Tasrımı Bölümü Yüksek Lisans Tez Yöneticisi: Yrd. Doç. Dr. Halime Demirkan Şubat, 1993 Bu çalışmada, normal çocuklarla özürlü çocukların bir araya gelebilecekleri bir ortamın elemanları incelenmiştir. Oyunun çocuklar için öneminden başlayarak, orta çocukluk dönemi özel ilgi alanı olarak seçilmiştir. Oyun alanları ve elemanlarıyla beraber oyun bahçeleri incelenmiştir. Özürlülük çeşitleri ve fiziksel özürlülük çeşitleri belirtilmiş ve motor özürlüler kullanıcı gurubu olarak özelleştirilmiştir. Bunlara ilave olarak, fiziksel (motor) özürlü çocukların kullandıkları yardımcı aletler ve tedavide kullanılan ekipmanlara işaret edilmiştir. Sonuç olarak, fiziksel (motor) özürlü çocuklar için hem tedavi ekipmanı olarak, hem de bütün çocukların biraraya gelip eğlenebilecekleri, her oyun bahçesine konulabilecek modüler bir oyun bahçesi donatısı sistemi tasarlanmıştır. Anahtar sözcükler: Oyun Bahçesi Donatıları, Özürlü İnsanlar, Oyun, Çocuk. iv ÖZET FİZİKSEL (MOTOR) ÖZÜRLÜ ÇOCUKLAR ÎÇÎN MODÜLER BÎR OYUN BAHÇESİ DONATI SİSTEMİ TASARIMI Yaprak Savut Sağdıç İç Mimarlık ve Çevre Tasrımı Bölümü Yüksek Lisans Tez Yöneticisi: Yrd. Doç. Dr. Halime Demirkan Şubat, 1993 Bu çalışmada, normal çocuklarla özürlü çocukların bir araya gelebilecekleri bir ortamın elemanları incelenmiştir. Oyunun çocuklar için öneminden başlayarak, orta çocukluk dönemi özel ilgi alanı olarak seçilmiştir. Oyun alanları ve elemanlarıyla beraber oyun bahçeleri incelenmiştir. Özürlülük çeşitleri ve fiziksel özürlülük çeşitleri belirtilmiş ve motor özürlüler kullanıcı gurubu olarak özelleştirilmiştir. Bunlara ilave olarak, fiziksel (motor) özürlü çocukların kullandıkları yardımcı aletler ve tedavide kullanılan ekipmanlara işaret edilmiştir. Sonuç olarak, fiziksel (motor) özürlü çocuklar için hem tedavi ekipmanı olarak, hem de bütün çocukların biraraya gelip eğlenebilecekleri, her oyun bahçesine konulabilecek modüler bir oyun bahçesi donatısı sistemi tasarlanmıştır. Anahtar sözcükler: Oyun Bahçesi Donatıları, Özürlü İnsanlar, Oyun, Çocuk. iv 121