Search

Öz:Farklı arazi kullanımı altındaki bir havza ya da yamaç arazisinde, erozyona karşı alınan en etkili ve ekonomik olarak uygulanabilir koruma yöntemlerinin belirlenmesi ve uygulanması çok önemlidir. Toprakların erozyona duyarlılıklarının belirlenmesinde Universal Toprak Kayıpları Denkleminden yararlanılmaktadır. Özellikle su erozyonuna karşı toprak partiküllerinin gösterdiği direnci ifade eden K değerinin belirlenmesi gerekmektedir. K faktörü yağış erozyon indeksi başına düşen toprak kaybıdır. Toprağın tekstürü (kum, kil ve silt), organik madde içeriği ve ayrıca toprağın iletkenlik ve srüktürü gibi 6 parametreden etkilenmektedir. Bu çalışmada; Doğu Karadeniz ve İç Anadolu bölgesinde yer alan farklı arazi kullanımı altındaki 6 ilden 75 adet toprak örneği alınmıştır 0-20 cm derinlikten alınan toprak örneklerinde yapılan fiziksel ve kimyasal analizler sonucu K faktörü belirlenmiştir. Arazi kullanımına bağlı olarak toprakların aşınım değerleri incelendiğinde, çalışma alanlarının kuvvetli ve orta derecede aşınmaya karşı duyarlı olarak sınıflandırılmıştır. Bulunan bu sonuç, çalışma alanına ait toprakların erozyona karşı çok hassas olduğunu ifade etmektedir. Bundan dolayı, uygun uygun arazi kullanım planlamasının yapılması çok önemlidir. .

One of the critical consequences of climate change, expecting in the future but beginning to appear nowadays, is the increase in average earth temperatures. The Mediterranean basin we live in is one of the regions that this climate change will most affect. Therefore, simulation studies using climate models gain importance. In this study, Kayseri station's 39-year temperature changes between the 1980-2018 years were simulated using the CLIGEN climate model. The relationship between observed and predicted temperatures was determined utilizing the Mann-Kendall statistical method. CLIGEN estimated the annual average, minimum and maximum average temperatures above the detected value. These values have shown that the study area may encounter a drought problem and be affected by climate change soon.

Erosion is among the leading factors threatening our sources of soil and water. The use of soil susceptibility indices to determine erosion and risk situations is vital, especially in erosion studies. The susceptibility of soil to erosion is the resistance of soil against decomposition due to some external forces. Carried out around Tokat-Tekneli village, the research aims to determine the erodibility factor (K) of the soil by its physical and chemical qualities in different slope segments of a field which is applied wheat-fallowing planting watch and has a convex slope in the study area. With this aim, three-times repeated deteriorated surface soil samples of 0-20 cm depth were taken from the peak, shoulder, ridge, face, and inch (finger) regions of the slope area, and they were analysed in the laboratory. With the formulation of the K factor, the soil erodibility value of each soil sample was calculated. The erodibility value of the region is between 0.07 and 0.12 t ha-1 Mj mm-1, and it was determined that soils are classified in the soil class, which is sensitive to moderate erosion.

Atmosferdeki sera gazı birikiminin ve sıcaklığın artışına bağlı olarak ortaya çıkan iklim değişikliği, hidrolojik süreçler ve su kaynakları gibi konuları içeren hidrolojik ve meteorolojik çalışmalarda çok sık ele alınmaktadır. İklim değişikliği ile ilgili çalışmalarda yağış, maksimum ve minimum sıcaklık, solar radyasyon, bağıl nem, buharlaşma ve rüzgâr hızı gibi iklim değişkenleri üzerinde yapılan analizler, önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada, Orta Karadeniz Bölgesi kıyı şeridinde bulunan Ordu ilinin, iklim değişkenleri analiz edilmiştir. Meteoroloji Genel Müdürlüğünden temin edilen veri setinin zaman içerisindeki değişimlerinin ortaya konulması için Pettitt’s testi, von Neumann ratio test, Buishand’s range test ve Standart normal homojenite testi uygulanmıştır. Bulunan sonuçlar, iklim değişikliğinin etkisi olarak sıcaklık serisinin artış trendine sahip olduğunu göstermiştir.

Bu çalışmada, rüzgar erozyonuna maruz tarımsal bir işletme olan Sivas Ulaş Tarım İşletmesi Müdürlüğü arazisinde rüzgar erozyonunun güncel durumu, benzer özelliklere sahip nadas ve buğday ekili iki arazide karşılaştırmalı olarak araştırılmıştır. Araştırma yeri toprakları sahip oldukları fiziksel ve kimyasal özellikleri dikkate alındığında erozyona dayanıklı bulunmuştur. Toprakların mekanik stabilite değerleri %50’nin üzerinde olmuştur. Stabilite indeks değerleri yüzey topraklarında (0-2,5 cm) 1,5 değerinin altında olarak rüzgar erozyon riski göstermiştir. Toprakların nem içeriği konular arasında anlamlı fark göstermemiştir. Buğday ve nadas tarlalara üç tekerrürlü olacak şekilde toplam 6 adet siklon tipi sediment tutucu yerleştirilmiştir. Araştırma süresince toplam üç dönem erozyon olayı meydana gelmiştir. Buğday ekili parselde ortalama sediment 666,49 kg ha-1 yıl-1 olurken, nadas parselde 100,71 kg ha-1 yıl-1 olmuştur. Buğday tarımı arazide mevcut sediment hareketini yaklaşık 6,6 kat artırmıştır.

Climate simulation models are widely used in generating estimated daily data to be used in climate change, soil erosion, water holding capacity, water quality, product development, and many other studies. Climate models are used to simulate the impact of future climate smülations in cases when long-term measured data is not sufficient, the measured data contain erroneous records since the collection of observed data is costly or requires a lot of time. Most climate models predict one or more climate variables such as wind speed, relative humidity, solar radiation, temperature, and precipitation. Climate models such as the CLIGEN, USCLIMATE and the WXGEN create max and min temperature values using the standard normal distribution. In the present study, the CLIGEN climate model was used to simulate the long-term average temperature data for Kayseri, Sivas, and Yozgat meteorologic stations. The compliance of both observed and simulated data with the normal distribution was determined by the Kolmogorov-Smirnov test. It was observed that the maximum and minimum temperature values did not conform to the normal distribution, and the skew value was negative for almost all months. It was found that the CLIGEN simulated above the observed value for the summer months and the values obtained for some months showed the normal distribution.

Accurately estimating design rainfall or in other words, probable maximum rainfall has a crucial efficiency on fulfilling the expected benefit from any hydraulic structure since the value predicted as design criteria directly influences its planning, management and cost. What amount of a hydro-climatic variable which takes place under the influence of many environmental factors in a given region would be in future time is estimated based on its statistical behaviour. In many efforts related to water resources, the curve (IDF) representing the relationship among intensity, duration frequency of rainfall is basis for design rainfall amount required in the construction of any water-related structure. The availability of information extracted the curve of IDF substantially depends upon the frequency analysis and reliability of the current data. In this sense, the reliability of the data is very important as well as frequency analysis. The 6 hours maximum rainfall amounts from 18 sites in Upper Euphrates–Tigris basins were used as a material for regional frequency analysis based on L-moments approach. The existence of discordant stations was checked with discordancy measure for whole sites in the study area. First, single homogeneous region was tried to be formed. However, due to the irregularity value of Mardin station being greater than the critical value, no single homogeneous region could be obtained. Clustering analysis method was applied to obtain sub homogeneous regions. According to the dentograms of clustering analysis, the basin was divided into two sub homogeneous regions. Mardin station has been ignored in the study due to its discordant in the sub-regions. The generalized extreme value distribution was selected as the most appropriate regional distribution for the sub-regions.

Tümdünya’da görülen iklimsel değişiklikler, ekstrem olayların sıklığının yanısıra, bu değerleri içeren yağış rejimini de yakından etkilemektedir.Genellikle, hem gözlenen hem de simülasyon yapan iklim modellerinden eldeedilen sonuçlar, bu ekstrem yağışların şiddetinin arttığını göstermiştir. Sözkonusu bu durum günümüzde, iklimsel bir tehlike olarak algılanmaktadır. Buçalışmada, kurak- yarı kurak iklim özelliklerine sahip Tokat ili için, CLIGENiklim modeli ile yağışlar simüle edilmiştir. Hem gözlenen hem de simüle edilenyağışlar Standart Yağış İndisi (SYİ) kullanılarak analizi edilmiştir. 1967-2016yılları arasında 3, 6, 9 ve 12 aylık zaman periyotlarında meydana gelen kuraklıkbelirlenmiş ve değerlendirilmesi yapılmıştır.

Bu çalışmada, Tokat meteoroloji istasyonundan 2005-2015 yıllarına ait günlük yağış verileri, CLIGEN yağış modeli kullanılarak tahmin edilmiştir. Gözlenen ve tahmin edilen günlük, aylık ve yıllık yağışların istatistiksel analizleri (ortalama, standart sapma, ve çarpıklık) karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlardan, gözlenen ve tahmin edilen yağış verileri arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak önemsiz olduğu görülmüştür. CLIGEN özellikle ilkbahar ve kış aylarında günlük yağış verilerini gözlenen değerin hafif altında tahmin etme eğilimdedir. Yıllık toplam ortalama ve aylık ortalama yağışları ise tahmin etmede oldukça yüksek bir performans göstermiştir In this study, by using CLIGEN, between 2005-2015 long years historical daily precipitation records were simulated from Tokat weather stations. The basic statistics of daily, monthly and annual precipitations (mean, standart deviation, skewness) were compared with those derived from the observed and generated by CLIGEN weather series. The results showed no significant difference between observed and simulated values for rainfall parameters. Especially, CLIGEN estimations tend to underestimate the observed data in spring and winter months. CLIGEN exhibited higher performance in simulation of monthly and annual rainfall

Farklı arazi kullanımı altındaki toprakların kontrol konusu, sürekli donma ve iki kez donma uygulamaları altında bazı fiziksel özelliklerindeki değişim bu araştırma kapsamında ele alınmıştır. Aynı toprak serisinde yer alan kumlukillitın bünyeli orman, mera ve tarım arazilerinden alınan yüzey (0-20 cm) toprak örnekleri kontrol konusu, sürekli donma ve iki kez donma uygulamalarına maruz bırakılmıştır. Toprakların makro ve mikro agregat yüzdeleri ile dispersiyon oranı değerleri, araştırma uygulamalarına bağlı olarak istatistiksel önemde bir değişim göstermemiştir. Mera topraklarında, sürekli donma uygulamasında, makro agregat stabilitesi ve agregat stabilitesi değerleri artmıştır The aim of this study was to determine the effects of persistent and intermittent freezing on some soil physical properties under different land uses. Surface soil samples (0-20 cm), in the same soil series with sand clay loam, were taken from forest, grassland, and cultivated lands were exposed to persistent and intermittent freezing. The percentage of soil macro and micro aggregates and dispersion ratios were similar under the treatments. Persistent freezing enhanced macro aggregate stability and aggregate stability in grassland soil

Arazi kullanımı ve yönetimi, toprakların strüktürel özellikleri ve erozyona duyarlılıkları bakımından önemli bir değişkendir. Bu çalışmada, WEPP (Water Erosion Prediction Project, 2012) Hillslope modeli kullanmak suretiyle farklı arazi kullanımı altındaki arazilerde meydana gelen toprak kayıpları ve yüzey akış miktarları tahmin edilmiştir. Çalışma, Karadeniz ile İç Anadolu bölgesi arasında yer alan Tokat-Sivas karayolunun 20.km mesafesinde yürütülmüştür. 2010-2015 yılları arasındaki iklim verileri kullanılmıştır. Ortalama yıllık yağış 385 mm'dir. Toprak örnekleri farklı arazi kullanımlarının olduğu 3 farklı araziden 0-20 cm ve 20-40 cm derinlikten alt ve üst olmak üzere 18 noktadan alınmıştır. Yamacın uzunluğuna ve eğimine bağlı olarak en yüksek toprak kayıpları tarım, en düşük toprak kayıpları ise orman arazisinde tahmin edilmiştir Land use and management has great importance on soil structural development and erodibility. In this study, soil erosion and surface runoff were predicted under different land use types by using Water Erosion Prediction Project (WEPP, 2012) Hillslope model. The study was carried out along a 20.km from Tokat-Sivas highway between the Black Sea and the Central Anatolian region. The climate data between the years of 20102015 was used in the study. The average rainfall in the study region is 385 mm. A total of 18 soil samples were collected from 0-20 and 20-40 cm depth from 3 different soils under different - use. Depending on the length and the size of slope, the highest and lowest soil losses were estimated in agriculture, and forest land, respectively

Bu çalışmada Makedonya/Kalkandelen'de Sersem Ali Baba/Harabâtî Baba adlarıyla bilinen Bektâşî Tekkesi'nin hazîresinde yer alan Osmanlı Dönemine ait Bektâşî mezar ve mezar taşları belgelenerek sanat tarihi yönüyle değerlendirilmiştir. Mezarların bugünkü yerleşim düzenini gösteren vaziyet planları çizilmiş, fotoğraflanarak yazıları günümüz Türkçesine aktarılmış, mezar, mezar taşı, başlık tipleri, bezeme özellikleri ele alınmış, Osmanlı dönemi Bektâşî mezar taşları içerisindeki yerleri belirlenmeye çalışılmıştır. Hazîrede toplam 71 mezar bulunmaktadır. 65'i erkek, 6'sı kadın mezarıdır. Mezar taşları 18,19 ve 20. yüzyıllara aittir. Mezar taşlarının tamamına yakını Bektâşî dergâhında görev ve hizmetlerde bulunmuş kişilere aittir. Bektâşîliğe gönül vermiş, dönemin şehir idarecisi Recep Paşa ve yakınlarının mezarları da bulunmaktadır.Bu çalışmada mezar taşlarının biçim, bezeme ve özellikleriyle Osmanlı dönemi içerisindeki yerinin belirlenmesi yanı sıra, özgün belge olma nitelikleri bakımından mezar taşlarındaki kitâbelerin yayınlanması yoluyla Bektâşîlik konusunda çalışacaklara katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Sersem Ali Baba Tekkesi, Harabâtî Baba Tekkesi, Bektâşî Mezar Taşları-Makedonya, Kalkandelen, Bektâşî Tekkesi This study analyzes Bektâşî grave and gravestones in Macedonia/Kalkandelen known with the name Ali Baba/ Harabâtî Baba existing in Bektâşî Lodge belonging to Osmanlı period. The analysis is made from the viewpoint of art history. This study tries to identify the place of these elements in the Turkish gravestones by drawing the site plan indicating the current situation, by producing photographic documentation and by discussing the gravestone typologies and their ornamental features. Totally there are 71 graves in the lodge. 65 of them belong to men and 6 of them belong to women. Gravestones date back to 18th, 19th, and 20th centuries. Almost all of the gravestones belong to the people who served in Bektâşî dervish lodge. Graves of Recep Paşa who set his heart on Bektashism and was the town governor of the period and his relatives also exist there.This study aims to determine the place of the above mentioned gravestones within the Ottoman Period gravestones with respect to form and ornamentation. Another objective is to contribute to the research on the Bektashi sects by unfolding the gravestone inscriptions as unique documents.Keywords: Sersem Ali Baba Lodge, Harabâtî Baba Lodge, Bektâşî gravestones/Macedonia, Kalkandelen, Bektâşî Lodge 217

Tarıma bağlı olarak sürdüren toplumun, yoğun tarımsal faaliyetleri, bu problemi tetikleyen başlıca faktörlerdir. Özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde, çölleşme ve besin elementlerinin azalması sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, WEPP Hillslope model kullanmak suretiyle, farklı toprak işleme altındaki arazilerde meydana gelen toprak kayıpları ve yüzey akış tahmin edilmiştir. Eğime paralel ve dik sürüm ile tütün, buğday ve mercimek olmak üzere, farklı amenajman uygulamalarının yapıldığı homojen eğimli bir yamaç boyunca, daha önceden ölçülmüş sediment verimi ve akış verilerini kullanmak suretiyle, WEPP Hillslope modelin tahmin başarısı ölçülmüştür. Ölçülmüş gerçek veriler ile model tarafından tahmin edilen veriler bireysel olay, mevsimsel, yıllık ve uzun yıllar ortalama olmak üzere karşılaştırılmıştır. Çalışmada, ıslak-kuru yıllar ile farklı mevsimler için modelin performansı değerlendirilerek, ülkemizde şartlarına uygunluğu değerlendirilmiş, model parametrelerinin duyarlılık analizi yapılmıştır. WEPP Hillslope model ile yıllık ve aylık ortalama yağışlar değerlendirilmiş ve gerçek değerlere çok yakın değerler bulunmuştur. Mevsimlere bağlı tahminlerde ise; ıslak ortalama yağışlar ilkbahar aylarında, kuru ortalama yağışlar ise yaz mevsiminde tahminlerinde daha başarılı olduğu görülmüştür. K parselinde, olay esaslı toprak kayıp ve yüzey akış verileri gerçek ve tahmin edilen değerler 2.40 ve 4.98 mm ile 0.09 ve 0.28 kg/m2'dir. Yıllık ortalamalara göre ise, 15.25 ve 23.50 mm ile 0.63 ve 1.35 kg/m2'dir. K parselinde yıllık ortalamalara göre, model tahminlerde daha başarılı olduğu görülmüştür. P parselinde, olay esaslı toprak kayıp ve yüzey akış verileri gerçek ve tahmin edilen değerler 3.05 ve 7.26 mm ile 0.1 ve 0.26 kg/m2'dir. Yıllık ortalamalara göre ise, 7.62 ve 5.07 mm ile 0.32 ve 0.18 kg/m2'dir. P parselinde de yıllık ortalamalara göre modelin performansının yüksek olduğu görülmüştür. C parselinde, olay esaslı toprak kayıp ve yüzey akış verileri gerçek ve tahmin edilen değerler 1.67 ve 3.97 mm ile 0.06 ve 0.18 kg/m2'dir. Yıllık ortalamalara göre ise, 8.67 ve 16.08 mm ile 0.22 ve 0.12 kg/m2'dir. C parselinde yıllık ortalamalara göre, model tahminlerde daha başarılı olduğu görülmüştür.Islak, normal ve kuru yıllara göre modelin performansı değerlendirilmiş ve model normal yıllarda daha başarılı tahminlerde bulunduğu görülmüştür. USLE ile WEPP hillslope model karşılaştırılmış ve USLE toprak kayıplarını daha düşük tahmin ettiği çalışmanın sonusunda görülmüştür. Soil erosion is an important form of lad degradation in Turkey. Soil erosion leads to desertification and nutrient depletion in arid and semi-arid regions. Modeling approach is valuable tool for predicting soil degradation and runoff under different agricultural practices. Therefore, soil degradation and runoff losses under different tillage practices were predicted in this study through using WEPP hillslope model. The already measured data relating to sediment yield and flow measured in different crops like wheat, lentil and tobacco, sown parallel and perpendicular to slope were used in model fitting and prediction success of WEPP model was assessed. The individual events, seasonal, annual and long term yearly averaged data predicted by model and those collected by actual measurements were compared. Model performance was evaluated in compliance with the conditions of Turkey for wet and dry years, and sensitivity analysis was also conducted for the model parameters. Monthly and yearly average rainfall values were evaluated with WEPP model and found close to the actually measured values. In the season related predictions; model was more successful in predicting highly rainy days in spring season while dry average precipitation was successfully predicted in summer. K parcel, event-based runoff and soil loss data from actual and estimated values were 2.40 and 4.98 mm, and 0.09 and 0.28 kg /m2 whereas, were 15.25 and 23.50 mm, and 0.63 and 1.35 kg/m2 according to annual average values. Model was found to be more successful according to the K parcel predicted by using annual average values. Similarly, P parcel, event-based runoff and soil loss data from actual and estimated values were 3.05 and 7.26 mm, and 0.1 and 0.26 kg/m2 whereas according to annual average data the values were 7.62 and 5.07 mm, and 0.32 and 0.18 kg/m2. The model was also found highly successful in predicting P parcel through using annual average values. In the same manner, C parcel, event-based runoff and soil loss data from actual and estimated values were 1.67 and 3.97 mm, and 0.06 and 0.18 kg/m2 whereas the values were 8.67 and 16.08 mm, and 0.22 and 0.12 kg/m2 according to annual averaged data. The model was also found successful in P parcel with the use of annual average values. The model performance was also tested for wet, dry and normal years and model was found more successful for normal years. USLE and WEPP were compared and it was found that USLE predicted less soil losses compared to WEPP in the current study. 226

Bu çalışmanın amacı, sulamanın toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri üzerineetkisini belirlemektir. Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma İstasyonuMüdürlüğü içerisinde aynı topografya da bulunan ve aynı ana materyalden oluşmuş, Şeftalive vişne bahçesi olarak kullanılan iki tarım arazisinde yürütülmüştür. Toprak örnekleri herbiri 20 dekar olan sulama yapılan bir Şeftali bahçesi ile sulama yapılmayan bir vişnebahçesinden alınmıştır. Toprak örneklerinde tekstür, toprak reaksiyonu (pH), elektrikseliletkenlik (EC), organik madde içeriği, kireç içeriği, hacim ağırlığı, alınabilir fosfor vepotasyum, agregat stabilitesi, hidrolik iletkenlik ve atterberg limitleri belirlenmiştir. Analizsonuçları tanımsal veri analizi ve jeoistatistiksel yöntemler ile karşılaştırılması yapılmış vetoprak özelliklerinin uzaysal değişkenliği belirlenmiştir. Şeftali ve vişne bahçesinde kil,silt, kum, pH, EC, organik madde, kireç, alınabilir fosfor ve alınabilir potasyum içerikleriarasında önemli farklılıklar (P

Swelling problems generally occur in soils containing montmorillonit group clay minerals which are often present in semi arid regions. Swelling soils may cause considerable financial loss due to damages of one or two storey light structures, pipelines, roads, airports, retaining or garden walsl etc. Through early determination of swelling behavior of soils of this type and factors affecting it, possible damages can be decreased or prevented. There are numerous studies focusing on the measurement of swelling properties of such soils, most of which use the conventional one-dimensional consolidation test that measures the swelling pressure indirectly. In this study, the swelling of soils, identification are described in general terms and methods of improvement are discussed. It was considered that the study useful for the researchers and practitioners who study on the swelling soils., Şisme problemleri genellikle yarı-kurak iklimlerde görülen montmorillonit kil minerali içeren zeminlerde meydana gelmekte olup, gerekli önlemler alınmadıgında tek veya birkaç katlı binalara, boru hatlarına, yollara, hava limanlarına, istinat ve bahçe duvarlarına vb. hafif yapılara hasar vererek önemli maddi kayıplara neden olabilmektedir. Bu tür zeminlerin sisme davranıslarının ve bunlara etkiyen faktörlerin önceden belirlenmesi ile olusabilecek zararlar azaltılabilmekte, ya da tamamen önlenebilmektedir. Bu tür killerin sisme özelligini ölçmeye yönelik çok sayıda yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemlerin çogunda sisme basıncı geleneksel boyutlu konsolidasyon yöntemiyle dolaylı olarak ölçülmektedir. Bu derlemede, sisen zeminlerin tanımlanması ve sınıflandırılması genel hatlarıyla açıklanmıs olup, iyilestirme yöntemlerinden bahsedilmistir. Sisen zeminleri çalısmaya yeni baslayacak olan arastırmacılar ve uygulamacılar için faydalı olacagı düsünülmüstür.

This research was carried out to determine the relationship between some soil properties and viscosity limits of the soils under different land use in Ugrak province. In the study, 12 topsoil (0-15 cm) and 12 subsoil (15-30 cm) samples were taken from three different land use types consist of forest, grassland and farmland. The significant and positive correlations among the clay, organic matter and lime contents, bulk densities and viscosity limits were found. On the other hand, any significant interaction among the silt, sand, pH and electrical conductivity values and viscosity limits were not determined., Bu araştırma, Uğrak Havzasında farklı arazi kullanımları altındaki toprakların kıvam limitleri ile bazı toprak özellikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada orman, mera ve tarım arazisi olmak üzere 3 farklı arazi kullanım türünden 12 adet üst toprak (0-15 cm) ve 12 adet alt toprak (15-30 cm) örneği alınmıştır. Toprakların kil içeriği, organik madde, kireç içeriği ve hacim ağırlıkları ile kıvam limitleri arasında önemli pozitif korelasyonlar bulunmuştur. Buna karşın, toprakların silt, kum, pH ve elektriksel iletkenlik değerleri ile kıvam limitleri arasında hiçbir ilişki belirlenememiştir.

Bu çalışmada, Aşağı Kelkit Havzasında bulunan Erbaa ovasında yer alan sulama amaçlı kullanılan sukuyularının tuzluluğu incelenmiştir. Bu amaçla, ovada çiftçiler tarafından sulamada kullanılan 17 adet yeraltı suyukuyusu belirlenmiş ve bu kuyulardan sulama mevsiminin başı olan Nisan 2011 ve sulama mevsiminin sonu olanEylül 2011 tarihlerinde su numuneleri alınmıştır. Bu sularda EC ve pH analizleri yapılmış ve yeraltı suyununtuzluluk derecesi araştırılmıştır. Sulama mevsimi öncesi EC 530 - 1924 mS cm-1 ve sonrası EC 393- 1530 mS cm-1arasında değişen değerler bulunmuştur. Yeraltı suyu tuz içeriklerine göre C2-C3 sınıfı sulama suyu olarak sınıflandırılmıştır.Çalışma sonucunda, sulama mevsimi öncesi ve sonrasında kuyulardaki yeraltı suyunun tuzluluk değerinindeğiştiği, ancak sınıfının değişmediği belirlenmiştir. Sulama mevsimi öncesi ve sonrası pH değerleri sırasıyla 7.23-7.65 ve 7.40 -7.93 aralığında bulunmuştur. Bulunan pH sonuçları büyük bir oranda nötr denebilecek bir aralıktabulunduğu için herhangi bir problem oluşturmamaktadır.

Bu araştırma,Uğrak Havzasında farklı arazi kullanımları altındaki toprakların kıvam limitleri ile bazı toprak özellikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada orman, mera ve tarım arazisi olmak üzere 3 farklı arazi kullanım türünden 12 adet üst toprak (0 - 15 cm) ve 12 adet alt toprak (15 - 30 cm) örneği alınmıştır. Toprakların kil içeriği, organik madde, kireç içeriği ve hacim ağırlı kları ile kıvam limitleri arasında önemli pozitif korelasyonlar bulunmuştur.Buna karşın, toprakların silt, kum, pH veelektriksel iletkenlik değerleri ile kıvam limitleri arasında hiç bir ilişki belirlenememiştir., This research was carried out to determine the relationship between some soil properties and viscosity limits of the soils under different land use in Ugrak province.In the study,12topsoil(0-15 cm)and 12 subsoil(15-30 cm)samples were taken fromthreedifferent land use types consist of forest, grassland and farmland. T he significant and po sitive correlations among the clay, organic matter and lime contents, bulk densities and viscosity limits were found. On the other hand, any significant interaction among the silt, sand, pH and electrical conductivity values and viscos ity limits were not determined.

Sisme problemleri genellikle yarı-kurak iklimlerde görülen montmorillonit kil minerali içeren zeminlerde meydana gelmekte olup, gerekli önlemler alınmadıgında tek veya birkaç katlı binalara, boru hatlarına, yollara, hava limanlarına, istinat ve bahçe duvarlarına vb. hafif yapılara hasar vererek önemli maddi kayıplara neden olabilmektedir. Bu tür zeminlerin sisme davranıslarının ve bunlara etkiyen faktörlerin önceden belirlenmesi ile olusabilecek zararlar azaltılabilmekte, ya da tamamen önlenebilmektedir. Bu tür killerin sisme özelligini ölçmeye yönelik çok sayıda yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemlerin çogunda sisme basıncı geleneksel boyutlu konsolidasyon yöntemiyle dolaylı olarak ölçülmektedir. Bu derlemede, sisen zeminlerin tanımlanması ve sınıflandırılması genel hatlarıyla açıklanmıs olup, iyilestirme yöntemlerinden bahsedilmistir. Sisen zeminleri çalısmaya yeni baslayacak olan arastırmacılar ve uygulamacılar için faydalı olacagı düsünülmüstür. Swelling problems generally occur in soils containing montmorillonit group clay minerals which are often present in semi arid regions. Swelling soils may cause considerable financial loss due to damages of one or two storey light structures, pipelines, roads, airports, retaining or garden walsl etc. Through early determination of swelling behavior of soils of this type and factors affecting it, possible damages can be decreased or prevented. There are numerous studies focusing on the measurement of swelling properties of such soils, most of which use the conventional one-dimensional consolidation test that measures the swelling pressure indirectly. In this study, the swelling of soils, identification are described in general terms and methods of improvement are discussed. It was considered that the study useful for the researchers and practitioners who study on the swelling soils.