Search

Pod koniec lat 20. XX w. Katolicki Uniwersytet Lubelski podjął starania w kierunku umożliwienia uzyskania habilitacji przez historyka prawa – doktora Jana Kamińskiego. Przedsięwzięciu temu sprzyjał prof. Przemysław Dąbkowski, który był mentorem i wychowawcą Jana Kamińskiego. Niestety, mimo wieloletnich starań, lubelskiemu uczonemu nie udało się zdobyć upragnionego tytułu. Materiały archiwalne, zachowane w zbiorach Biblioteki KUL, rzucają nowe światło na tę sprawę. Nie wszyscy byli Kamińskiemu życzliwi i nie wszyscy dotrzymali słowa, obiecawszy mu wsparcie i pomoc.

Bp Olszański z całą pewnością jest jednym z najbardziej zasłużonych pasterzy w dziejach Kościoła katolickiego na Ukrainie. Zważywszy na to, że jeszcze za życia wyróżniał się on opinią świętości, a po śmierci nieprzerwalnie odbierał kult prywatny, w 2019 r. rozpoczęto przygotowania do jego procesu beatyfikacyjnego. W charakterze powoda sprawy wystąpiła diecezja kamieniecko-podolska. W lutym 2019 r. postulator sprawy przedłożył bp. Dubrawskiemu prośbę o wszczęciu dochodzenia na temat heroiczności cnót bp. Olszańskiego. Po wysłuchaniu opinii rady kapłańskiej biskup kamieniecko-podolski zwrócił się do Konferencji Biskupów z prośbą o wyrażenie osądu na temat słuszności rozpoczęcia sprawy. Uzyskawszy pozytywną opinię Konferencji w listopadzie 2019 r., bp Dubrawski skierował do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych prośbę o nihil obstat. 17 grudnia 2021 r. w odpowiedzi na wniosek biskupa kamieniecko-podolskiego wspomniana wyżej dykasteria stwierdziła brak przeszkód ze strony Stolicy Apostolskiej. Uroczyste otwarcie procesu beatyfikacyjnego odbyło się 23 lutego 2023 r. Na obecnym etapie prowadzenia sprawy beatyfikacyjnej trudno jest określić, jak ona będzie się toczyła dalej, zwłaszcza że jej realizacja została znacząco utrudniona przez eskalację wojny rosyjsko-ukraińskiej.

Niniejszy artykuł ma na celu omówienie cech charakterystycznych reportażu ekologicznego w kontekście głównych założeń paradygmatu określanego mianem dziennikarstwa ekolo­gicznego. Przedmiotem badań, przeprowadzonych przy wykorzystaniu metody close reading oraz wypracowanych w obszarze ekokrytyki praktyk „zielonego czytania”, są dwa tomy reportażowe: „Betonoza. Jak się niszczy polskie miasta” Jana Mencwela oraz „Atlas dziur i szczelin” Michała Książka. W artykule postawiono hipotezę, iż autorzy tych prac, mimo że z odmiennych perspektyw przedstawiają roślinną historię miasta, tworzą teksty wpisujące się w ramy dziennikarstwa dokumentarno-interwencyjnego. Badania wykazały, że wspólnym mianownikiem obu ekoreportaży jest myślenie o ochronie miejskiej przyrody w kategoriach etycznych i eksponowanie przez reporterów performatywnego charakteru ich publikacji.

Głównym dziełem teologicznym Jana z Kwidzyna (1343–1417) jest Expostio Symboli Apostolorum. Jan zawarł w nim obszerny wykład prawd zawartych w Symbolu Apostolskim. Sytuacja Kościoła katolickiego pod koniec XIV w. była złożona. Podejmowano wiele prób odnowy Kościoła. Rosła opozycja wobec oficjalnej doktryny i struktur. W Czechach i na terenach niemieckojęzycznych ciągle aktywny był ruch waldensów. W artykule omówiono polemikę Jana z Kwidzyna przeciw waldensom w tekście Expositio. Poruszono trzy kwestie: Jan z Kwidzyna i waldensi – tło historyczne; ogólną charakterystykę herezji i heretyka oraz krytykę poglądów waldensów

Expositio Symboli Apostolorum to dzieło Jana z Kwidzyna stanowiące wyjątkowe źródło późnośredniowiecznej teologii. Celem niniejszego artykułu jest odnalezienie kluczowych motywów chrystologicznych zawartych w „Wykładzie Symbolu Apostolskiego”, ich prezentacja i analiza. Sformułowane w ostatniej części artykułu wnioski są próbą scharakteryzowania chrysto­logii uprawianej przez Jana z Kwidzyna ze szczególnym odniesieniem do jej współczesnej postaci fundamentalnoteologicznej. Chrystologia Jana z Kwidzyna jest uwarunkowana tematyką Credo. Poszczególne artykuły sta­nowią ramy dla prowadzonych przez kwidzyńskiego teologa analiz, przybierających postać uzasad­nienia bądź apologii. Wydobywając z komentarzy wątki chrystologiczne, nietrudno zauważyć, jak różni się wykład mistrza Jana od współczesnej chrystologii zarówno dogmatycznej, jak i fundamen­talnej. Średniowieczny teolog prowadzi bowiem analizy chrystologiczne na marginesie komentarzy. Dlatego chrystologia ta nie ma postaci całościowej, ale jest skoncentrowana na motywach obecnych w „Wyznaniu wiary”. Motywy chrystologiczne obecne w Expositio Symboli Apostolorum Jana z Kwidzyna pozwalają zdefiniować tę postać chrystologii jako głęboko biblijną, integralną, sięgająca do metody schola­stycznej, przywołującą takich doktorów Kościoła jak św. Augustyn czy św. Tomasz, a także posia­dającą wyraźną orientację soteriologiczną.

Der Podcast ist ein Format, das zu den Wünschen der Zeit passt: Er bietet eine gezielte, individuelle Suche nach Information oder Unterhaltung, ist abrufbar und hörbar zu jeder Zeit und an jedem Ort. Der von Vera Katzenberger, Jana Keil und Michael Wild von der Universität Bamberg herausgegebene Sammelband beleuchtet die Perspektiven und Potenziale dieses noch jungen Mediums. Die zwanzig versammelten Beiträge bieten einen fundierten und vielseitigen Überblick zum Forschungsstand. In der Einleitung zeigen Katzenberger, Keil und Wild auf, wie sich Podcasts zu einem festen Bestandteil des Medienrepertoires von Hörerinnen und Kommunikatoren entwickelt haben. Für das Verständnis besonders wertvoll ist ihr Überblick zu den Bereichen und Darstellungsformen von Podcasts, in welchem sie darlegen, wie wichtig Innovation, Authentizität und Storytelling sind. Die anschliessende Unterteilung des Sammelbands in fünf Teile nach Kommunikator/-innen, Rahmenbedingungen, Inhalten, Rezipient/-innen und Perspektiven aus der Praxis erleichtert dabei die Orientierung.

JANA SANSKRITI: PERFORMANCE AS A NEW POLITICS. By Ralph Yarrow. New York: Routledge, 2022. 180 pp. Paper, $44.95. During the independence movement of the early twentieth century in India, overtly [...]

The article focuses on the dramatic work of the Slovak writer Jana Bodnárová (b. 1950) in the intersections of feminist tendencies and “women’s writing” as conceptualised by Hélène Cixous in her manifesto The Laugh of the Medusa (1976). The paper analyses the plays J. Bodnárová wrote after 1989. Thematically, these concentrate mainly on violence and cruelty against women in various forms. J. Bodnárová depicts women’s experience in relation to the theme of physicality. She interprets the female body as lived and experienced, capable of constantly reshaping its boundaries and unmasking inner movements. In Bodnárová’s texts, the body is a constructive tool through which the author can approach the misogynistic thinking that encloses women in their bodies. In the context of the phenomenon of “women’s writing,” the theme of empowering women’s “voice” on the basis of artistic creation comes to the fore. Affinities are present with Hélène Cixous’s drama Portrait de Dora (1976, second revised edition 1986) which focuses on the motif of the forms of sexual abuse and trauma women experience that are the results of society’s patriarchal character.

Consider the compact quantum group U q (2) , where q is a non-zero complex deformation parameter such that | q | ≠ 1 . Let C (U q (2)) denote the underlying C ∗ -algebra of the compact quantum group U q (2) . We prove that when q is a non-real complex number and q ′ is real, the underlying C ∗ -algebras C (U q (2)) and C (U q ′ (2)) are non-isomorphic. This is in sharp contrast with the case of braided S U q (2) , introduced earlier by Woronowicz et al., where q is a non-zero complex deformation parameter. In another direction, on a geometric aspect of U q (2) , we introduce torus action on the C ∗ -algebra C (U q (2)) and obtain a C ∗ -dynamical system (C (U q (2)) , T 3 , α) . Finally, we construct a T 3 -equivariant spectral triple for U q (2) that is even and 3 + -summable. It is shown that the Dirac operator is K-homologically nontrivial. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

The thesis is a polemic against Jan Mukařovský’s method of structural analysis of acting. The author accuses him of excluding the actor’s subjectivity as well as the psychological factor. Instead, he is proposing to extend the reasoning with the theory of communication psychology — a field of study dealing with the relationship between emotions and their articulation. In the first part, Mukařovsky’s conclusions are confronted with communication psychology. The second one describes the representation of female hysteria in film as an example of acting that is resistant to structural analysis.

The article provides information based on the unpublished royal accounts of John Albert preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw and concerning the diplomatic relations between the Polish ruler and Stephen, the Voivode (hospodar) of Moldavia, until 1495. After John Albert ascended the throne in 1492, the Polish court was visited by envoys from Moldavia. We know on the basis of the accounts that, for example, an envoy sent by the Voivode visited the king during a session of the Sejm in Piotrków in 1493. Next, from May to November 1493, a brother (frater) of the Voivode of Moldavia was a guest at the royal court during his stay in Poznań. The entries in the accounts also confirm the presence of two envoys from Moldavia during the King’s stay in Cracow at the beginning of 1494. Another envoy from the Voivode of Moldavia arrived in Cracow after the King’s return from the congress in Levoča in the second half of May 1494. At that time, John Albert sent one of his servants on a mission to Voivode Stephen. Towards the end of 1494, an envoy from Moldavia arrived at the royal court during John Albert’s visit to Elbląg. It is also known that the Voivode sent gifts – the King’s brother, i.e. Sigismund Jagiellonian, received “bridles made in Turkey” from him. The royal accounts do not provide any information about diplomatic relations between John Albert and Voivode Stephen after 1495. Therefore, we do not know what these were like in the period preceding the invasion of Moldavia in 1497. These sources were not used in the existing studies analysing King John Albert’s policy towards Moldavia, including those prepared in recent years.

Jan Wejher (Weiher), the starost of Puck (1580–1626), contributed to the importance of his family at the turn of the 16th and 17th centuries. Jan owed much to the protection of King Sigismund III, whose support he reciprocated primarily in the military field. Participation in the expedition of 1598 and the bold actions of Jan brought King’s recognition, who from then on constantly burdened him with important tasks. The article analyzes the early stage of Wejher’s career, which determined his later success. Wejher’s important task was being a member of a small but very competent group at the king’s side, working to regain the Swedish throne.

The article addresses the educational journey of Andrew Rey’s (Rej) (c. 1584–1641) son, Nicholas, and the ambassador’s cousin, Andrew (1616/1617–c.1664), which took place in 1637. The extensive and detailed diary of the Moravian scholar Jan Weselski-Laetus (1609–1656) allows us to reconstruct young Reys’ journey to England, to present the individual elements of the visited country and to reconstruct a precise itinerary of the travellers. The account offers rich educational material and selected descriptions adapted to the mental level of the young Reys’. The preceptor has skilfully woven the history of the British Isles and the cities visited into the narrative flow, as well as supplied it with the author’s comments.

The article presents the political activity of Jan Hupka – a Galician conservative, a member of the Conservative Club, then of the National Right Party, an advocate of the orientation towards Austria-Hungary, one of the closest associates of Władysław Leopold Jaworski. Jan Hupka’s area of activity included – first of all – activity within the framework of the Supreme National Committee, bringing humanitarian aid to the population of Galicia and the Kingdom of Poland, coordinating relief efforts for war invalids, legion veterans, widows and orphans of legionaries, as well as creating a network of employment offices, hospitals, health care centers, setting up vocational courses, funding relief for the needy. Jan Hupka’s political contacts with representatives of various political options and participation in the Legions’ recruitment campaign were also analyzed. Also shown is Hupka’s attitude towards the hierarchy of the Church, leaders of leading parties and political camps, as well as the events and processes taking place (e.g., the formation of the Legions, the formation and evolution of the orientation towards Austria-Hungary, the November 5 Act, the “oath crisis”, the rule of the Regency Council, etc.). In addition to discussing Hupka’s political activities, an attempt was made to determine the role he played both in Galician politics and in the milieu of Polish activists seeking opportunities for the rebirth of the Polish state based on an orientation toward the central states. The analysis was based on internally diverse source material (e.g., archival documents, the press, memoirs and diaries). Studies (compact works and scientific articles) played only a supporting role.

Tekst stanowi próbę wskazania miejsc wspólnych utworów wydanych przez Kasprowicza jako tom VI jego Dzieł poetyckich. W polu badawczego zainteresowania znajdują się podstawowe ludzkie doświadczenia, którymi są – według Kasprowicza – ból i związany z nim lęk, oraz literackie strategie ich oswajania. Cykle Ginącemu światu i Salve Regina, a także poematy z tomu O bohaterskim koniu i walącym się domu odczytywane są w perspektywie nowocześnie rozumianej alegorii. W szczegółowych interpretacjach wykorzystano pojęcia klasycznej psychoanalizy (takie jak fetysz, symptom, wyparcie). Źródło inspiracji stanowi również proponowany przez Waltera Benjamina opis zaniku doświadczenia i rozpadu struktur znaczących – zjawisk charakterystycznych dla nowoczesności.

A paper presents a private legal compendium by Jan Palczowski — the land judge for nobility from Zator, entitled Polish laws most needed, from Latin, shortly gathered, into Polish translated, published for the first time in 1559, reprinted a few times later on. Palczowski prepared his work because of the incorporation of the Duchy of Oświęcim and Zator into the Polish-Lithuanian Commonwealth; however, it gained vast popularity in the whole country. Compared to other similar compendiums, Palczowski’s Collection was quite extensive. Selected provisions reflected problems typical for the average nobleman — a wealthy proprietor of the land. The way Palczowski’s compendium was edited suited the readers’ expectations. It did not contain any new elements (generally considered damaging at the time) and was focused on commonly accepted and known privileges and statutes. It seems like the judge from Zator was perfectly aware of the Polish nobility’s attitudes, opinions, and expectations. Thanks to that, his work was adequate for the taste of many recipients.

The article concerns the pre-war period in the scientific career of prof. Jan Wasilkowski. This period is associated with the University of Warsaw (from 1935, the Józef Pisudski University), where the scholar worked from the position of an assistant at the Civil Law Seminar (1924), through the habilitation and the degree of associate professor of private law (1929), then deputy professor civil law (1931) and finally associate professor (December 1936). As it turned out, the position of associate professor at the Józef Piłsudski University was not the first choice of the scholar who, in a letter to the Ministry of Religious Affairs and Public Enlightenment, first declared his willingness to be associated with his alma mater (the Jagiellonian University), where he studied and obtained a doctoral degree in 1923. However, by the decision of the Ministry, he took the position of an associate professor at the Józef Piłsudski University and after the war, as a full professor (1947), he reached the highest ranks of the legal world (Dean, Rector, First President of the Supreme Court, Chairman of the Codification Committee). However, the scholar’s pre-war career did not promise that he would become the most influential lawyer of the People’s Republic of Poland, because compared to younger scholars (e.g. Prof. Gwiazdomorski or Prof. Przybyszewski), he achieved the honors of professors and the corresponding reverences somewhat later.

Współczesna trudna i dynamiczna sytuacja społeczno-kulturowa, a równocześnie zmiany w postrzeganiu kultury chrześcijańskiej wymagają wnikliwego rozważenia tożsamości pedagogiki chrześcijańskiej, jej specyfiki i najważniejszych funkcji. Autorka przyjmuje, że ważną inspiracją mogą być teksty Jana Pawła II, którego pontyfikat przypadał również na czas trudny dla świata i Kościoła. Właśnie wtedy wiele środowisk zwracało się do Niego, jako jednego z powszechnie uznawanych autorytetów, o wskazania i pomoc. W analizie zostały wykorzystane dwie koncepcje tożsamości: psychospołeczna i koncepcja horyzontu moralnego Charlesa Taylora. Pedagogika chrześcijańska stanowi subdyscyplinę pedagogiki jako nauki, ale także chrześcijańskie pedagogie (działania pedagogiczne i ich programy) oraz refleksję przednaukową dotyczącą tego obszaru problematyki. Zdaniem autorki, analizując tożsamość tej dziedziny, należy dziś skupić uwagę nie tylko na jej przedmiocie – wychowaniu chrześcijańskim – ale także na jej specyfice jako nauce, nauce humanistyczno-społecznej, nauce związanej z chrześcijaństwem i uprawianej przez badaczy chrześcijan. Taka perspektywa pojawia się w rozważaniach nad pedagogiką chrześcijańską stosunkowo rzadziej, a wydaje się uświadamiać ważny jej potencjał i powinności, co wyraźnie wynika z nauczania Jana Pawła II. Zgodnie z tym założeniem prowadzona jest analiza Jego tekstów (wypowiedzi, listów, dokumentów).

Podczas każdej pielgrzymki Jan Paweł II spotykał się z przedstawicielami innych religii lub kierował do nich przesłanie. W niniejszym artykule autor analizuje dwie wizyty papieża: w Togo (1985) i w Beninie (1993), podczas których papież spotkał się z przedstawicielami kultów vodun. Autor zwraca uwagę, że okoliczności, czas i miejsce zdeterminowały znaczenie tych spotkań w oczach wyznawców religii tradycyjnych. Dla wyznawców religii vodun była to pewna legitymizacja ich wierzeń na równi z chrześcijaństwem, zaś dla katolików był to wyraz cichej aprobacji ich powiązań z religią tradycyjną. Niemniej, otwarcie na drugą osobę, dostrzeżenie problemów egzystencjalnych i nierówności społecznych wypływające z postawy i orędzia Papieża, silnie odcisnęło się w pamięci mieszkańców. Wizyty Jana Pawła II na długo pozostaną wydarzeniem wyjątkowym i niezwykłym we współczesnej historii Togo i Beninu.

George Hoyningen-Huene: Photography, Fashion, Film Susanna Brown (ed.) Thames & Hudson, 75 [pounds sterling] ISBN 9780500026595 Is a model a mannequin, a statue or a living thing? For the early [...]

Book review on Jana Štroblová, Rok sem, rok tam. Vzpomínky. Nakladatelství Pulchra, Praha 2018, 216 s. + foto, ISBN 978-80-7564-030-7