Search

RIVM rapport:Certain types of industry and power plants use cooling water. The heated cooling water is cooled down in cooling towers and then reused. Organisms such as bacteria and algae may grow in the cooling tower and heat exchangers and hamper the functioning of the installations. To prevent this, the cooling water is treated with biocides. A biocidal product contains one or more active ingredients that are intended to destroy undesired organisms. Within the EU, biocidal products can be used or traded only if they have been evaluated with regard to their effects on and risks for humans, animals, and the environment. In the Netherlands, the Board for the Authorisation of Plant Protection Products and Biocides (Ctgb) evaluates biocidal products. As part of the evaluation, the Ctgb calculates the amount of active ingredient that ends up in the environment following a certain use. This is carried out by means of emission scenario documents. RIVM proposes some changes to the emission scenario for the use of biocides in cooling towers. The proposed changes facilitate a more precise calculation of the amount of biocide that will volatilise from the cooling tower to the atmosphere. The changes will improve the estimation of how much active ingredient ends up in the environment and whether this can be harmful. The active ingredient can end up in the environment via discharged cooling water, but it can also be emitted to air. Emission to air occurs via two routes: via droplets of cooling water that are dragged along by the air flow in the cooling tower, and via volatilisation from the cooling water into the air. Up to now, the volatilisation was calculated based on a single value. With the proposed changes, the volatilisation can be calculated for each substance separately. The degree of volatilisation depends on certain substance properties. The proposed changes were prompted by questions raised by the Ctgb and by biocides experts from EU Member States. The proposals have been presen, Onder andere de industrie en elektriciteitscentrales hebben koelwater nodig. In koeltorens wordt opgewarmd koelwater weer afgekoeld om het opnieuw te kunnen gebruiken. In koeltorens en warmtewisselaars kunnen organismen zoals bacteriën gaan groeien, waardoor de installaties slechter gaan werken. Om dat zo veel mogelijk te voorkomen, wordt het koelwater behandeld met biociden. Een biocide is een middel met een werkzame stof die ongewenste organismen doodt. Voordat biociden in Europa op de markt mogen komen, wordt beoordeeld of ze schadelijke effecten kunnen hebben. In Nederland doet het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) dat. Hiervoor berekent het Ctgb hoeveel er van een werkzame stof bij een bepaald gebruik in het milieu terechtkomt. Dit gebeurt met zogeheten emissiescenario’s. Voor het emissiescenario voor gebruik van biociden in koeltorens stelt het RIVM nu enkele aanpassingen voor. Hierdoor kan preciezer worden berekend hoeveel werkzame stof uit de koeltorens naar de lucht vervluchtigt. Met de aanpassingen kan beter worden ingeschat hoeveel werkzame stof er in het milieu terechtkomt en of dat schadelijk kan zijn. De werkzame stoffen komen in het milieu terecht via het geloosde koelwater. Ook kunnen ze naar de lucht worden uitgestoten. De uitstoot naar lucht gaat via twee routes: via druppeltjes koelwater die door de luchtstroom in de koeltoren worden meegenomen, en doordat de stoffen vanuit het koelwater naar de lucht vrijkomen (vervluchtiging). Tot nu toe werd de vervluchtiging voor alle chemische stoffen met één waarde berekend. Door de voorgestelde aanpassingen kan dit nu per stof worden berekend. Hoeveel er van een stof vervluchtigt, is afhankelijk van bepaalde eigenschappen van die stof. Aanleiding voor de voorstellen zijn vragen over de rekenmethode van het Ctgb en biocidenexperts van Europese lidstaten. De aanpassingen zijn met deze experts afgestemd. Het European Chemicals Agency (ECHA) moet ze nog wel in de rekenme

RIVM rapport:De afgelopen jaren is steeds meer lithium gewonnen. Dit komt vooral doordat er steeds meer accu’s en batterijen nodig zijn, bijvoorbeeld voor elektrische auto’s en fietsen. Bij de winning, de verwerking in producten en de verwerking van afval kan de stof in het milieu terechtkomen, zo ook in oppervlaktewater. Dit kan schadelijk zijn voor planten en dieren in het water. Er bestaat in Nederland nog geen goed onderbouwde norm voor een veilige concentratie voor lithium in oppervlaktewater. De risico’s van lithium voor planten en dieren in water kunnen daardoor niet goed worden ingeschat. Het RIVM heeft daarom ‘indicatieve risicogrenzen’ bepaald voor lithium in zoet en zout oppervlaktewater. Deze indicatieve risicogrenzen worden in korte tijd bepaald om snel informatie te kunnen geven over mogelijke risico’s. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW(Infrastructuur en Waterstaat)) kan dit advies gebruiken om ‘indicatieve waterkwaliteitsnormen’ te bepalen. De indicatieve normen voor lithium zijn bedoeld voor vergunningverleners. Het RIVM heeft berekend dat een concentratie van 11 microgram per liter water veilig is voor planten en dieren als zij langere tijd in aanraking komen met lithium in zoet water. Voor een korte blootstelling berekent het RIVM een maximale concentratie van 210 microgram per liter als veilige waarde. Het is niet mogelijk om met de methode die voor zoet water is gebruikt, een realistische concentratie te berekenen die veilig is voor planten en dieren in zeewater. De concentraties die volgens de standaardberekening veilig zouden zijn, zijn namelijk veel lager dan de hoeveelheid die van nature in zout water zit. Het is aannemelijk dat planten en dieren die hierin leven geen last hebben van de natuurlijke concentratie. Het RIVM adviseert daarom uitgebreider onderzoek te doen naar de veilige concentratie van lithium in zout water. Lithiumverbindingen kunnen bij mensen een effect hebben op de voortplanting. Om die reden is er ook een risicogren, The amount of lithium being mined has increased over the years. This is mainly because of a rise in demand for batteries, for example for electric bicycles and cars. Lithium can end up in the environment during mining, end-product manufacturing and waste processing. It can also end up in surface water, where it can be harmful to aquatic plants and animals. The Netherlands currently has no scientifically supported standard for the safe concentration of lithium in surface water. As a result, the risks of lithium for aquatic plants and animals cannot be assessed properly. RIVM has therefore determined ‘indicative environmental risk limits’ for lithium in freshwater and seawater. Indicative environmental risk limits are derived in a short period of time to quickly provide information about potential risks. The Ministry of Infrastructure and Water Management (IenW) can use these limits to set ‘indicative water quality standards’. The indicative water quality standards are intended for licensing authorities. RIVM has calculated that a concentration of 11 micrograms per litre of water is safe for plants and animals in freshwater that are exposed to lithium for a longer period. For short-term exposure, RIVM has calculated that a maximum concentration of 210 micrograms per litre is safe. It is not possible to calculate a realistic, safe concentration for plants and animals in seawater with the method used for freshwater. The concentration that would be safe according to the standard methodology used is lower than the amount of lithium naturally found in seawater. It is likely that plants and animals in seawater are not negatively affected by the natural concentration of lithium present. RIVM therefore recommends conducting more extensive research to determine the safe concentration of lithium in seawater. Lithium compounds can have an effect on human reproduction. For that reason, a risk limit for surface water is needed to indicate whether people can safely eat fish from th

RIVM rapport:Het RIVM heeft nieuwe risicogrenzen bepaald voor perfluoralkyl-stoffen (PFAS) in oppervlaktewater. Dit is nodig omdat de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) in 2020 een gezondheidskundige grenswaarde voor PFAS heeft bepaald. De gezondheidskundige grenswaarde werkt door in de beoordeling van de waterkwaliteit. Deze beoordeling houdt namelijk rekening met de hoeveelheid PFAS die mensen kunnen binnenkrijgen via het eten van vis. De nieuwe risicogrenzen geven aan hoeveel PFAS in het water mogen zitten zodat mensen daar hun leven lang veilig vis uit kunnen eten. Voor de drie PFAS waarvoor in Nederland al normen voor oppervlaktewater bestaan, zijn de nieuwe risicogrenzen: 0,3 nanogram per liter voor PFOA, 7 picogram per liter voor PFOS en 10 nanogram per liter voor HFPO-DA (GenX). Deze nieuwe risicogrenzen zijn veel lager dan de bestaande waterkwaliteitsnormen voor deze PFAS. Dat komt omdat de stoffen volgens EFSA giftiger zijn dan eerder bekend was. Hierdoor is er bij lagere concentraties een kans op schadelijke gevolgen. Er zijn nog veel meer PFAS dan PFOA, PFOS en GenX. Het RIVM heeft daarom een rekenmethode ontwikkeld waarmee de risico’s van meerdere PFAS tegelijk kunnen worden berekend. PFAS komen namelijk bijna nooit als losse stof voor, maar meestal in mengsels met verschillende PFAS. De verwachting is dat alle PFAS op een vergelijkbare manier werken en bijdragen aan de totale giftigheid van het mengsel. Daarom moeten zoveel mogelijk PFAS worden meegenomen bij de toetsing van lozingen en oppervlaktewatermonsters. De nieuwe risicogrenzen zijn advieswaarden. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kan mede op basis van dit onderzoek besluiten of de waterkwaliteitsnormen voor PFAS worden aangepast., RIVM has derived new risk limits for perfluoroalkyl substances (PFAS) in surface water. This was necessary because the European Food Safety Authority (EFSA) derived a health-based limit value for PFAS in 2020. The health-based guidance value affects the assessment of water quality, as this assessment takes into account the human intake of PFAS through the consumption of fish. The new risk limits represent the concentration in surface water which is protective for lifetime consumption of fish by humans. For the three PFAS for which surface water quality standards are already in place in the Netherlands, the new risk limits are: 0.3 nanogram per litre for PFOA, 7 picogram per litre for PFOS, and 10 nanogram per litre for HFPO-DA (GenX). These new risk limits are much lower than the current water quality standards for these PFAS. This is because EFSA has found that these substances are much more toxic than was previously known. As a result, harmful effects may occur at lower concentrations. In addition to PFOA, PFOS and GenX, there are many other PFAS. Therefore, RIVM has developed a calculation method that enables a combined risk assessment for multiple PFAS. PFAS rarely exist as single substances in isolation, but almost always in mixtures of different PFAS. It is expected that all PFAS have a similar mode of action and contribute to the total mixture toxicity. Therefore, the assessment of discharges and surface water samples should include as many different PFAS as possible. The new risk limits are advisory values. In part based on this advisory report, the ministry of Infrastructure and Water Management may decide whether to revise the water quality standards.

RIVM rapport:Het RIVM doet voorstellen voor zogeheten indicatieve waterkwaliteitsnormen voor een aantal bestrijdingsmiddelen. Waterbeheerders meten de meeste van deze stoffen, maar er bestaan nog geen normen voor. Dit maakt het moeilijk het beleid voor de waterkwaliteit te evalueren en probleemstoffen aan te pakken. De nieuwe indicatieve normen geven waterbeheerders een eerste indruk of zij zich zorgen moeten maken over stoffen die zij in hun gebied vinden. Het RIVM heeft de voorgestelde normen vergeleken met meetgegevens uit 2017. Op basis hiervan zal bijna de helft van de stoffen naar verwachting de norm niet overschrijden. Voor de overige stoffen is dat niet zeker, omdat precieze gegevens ontbreken. Voor acequinocyl, azadirachtine-A, bifenazaat, pyrethrine, pyridalyl en tribenuron-methyl is een betere analysemethode nodig. Dit om de lage concentraties van de stoffen die bij de voorgestelde norm horen, te kunnen meten. Bij de indicatieve normen is rekening gehouden met de mate waarin mensen aan de stoffen worden blootgesteld als zij vis en visproducten eten. Dit is van belang voor stoffen die zich ophopen in vis of schadelijk kunnen zijn voor mensen. Toch bepalen in bijna alle gevallen de directe effecten op waterorganismen de hoogte van de indicatieve norm. Voor het insecticide spirotetramat is de afgeleide waarde onzeker, omdat voor deze stof de goede testen ontbreken. Indicatieve normen zijn gebaseerd op informatie uit een klein aantal databases. De bronnen van deze gegevens worden niet uitgebreid gecontroleerd. Daardoor heeft een indicatieve norm meer onzekerheden dan een gedegen norm, waarbij wel alle informatie wordt bekeken. Bij een overschrijding van een indicatieve norm kan zo'n uitgebreidere normbepaling nauwkeuriger aangeven of er een risico is., The National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) proposes indicative water quality standards for a number of pesticides. Most of these substances are included in surface water monitoring programs, but quality standards are not available yet. This makes it difficult to evaluate water quality policy and to tackle problem substances. The new indicative standards give water managers a first impression of whether compounds are a reason for concern. The RIVM has compared the proposed standards with monitoring data from 2017. Based on this, it is expected that almost half of the substances will not exceed the standards. This is uncertain for the other substances because there are no accurate data. A better analysis method is needed to detect acequinocyl, azadirachtin A, bifenazate, pyrethrin, pyridalyl and tribenuron-methyl at the level of the proposed standards. The indicative standards include protection of humans that may be exposed to the substances when they eat fish and fish products. This is important for substances that can accumulate in fish or that may be harmful to humans. Nevertheless, the direct effects on aquatic organisms determine the the indicative standard in almost all cases. The derived value for the insecticide spirotetramat is uncertain, because there are no adequate tests for the substance. Indicative water quality standards are derived using data from a limited number of databases and without thoroughly evaluating the underlying studies. Therefore, the uncertainty is higher than when following the full derivation procedure. Where the indicative standards are exceeded, a more detailed determination of the standard may help to determine the risks.

RIVM rapport:In Nederland zijn enkele gewasbeschermingsmiddelen met azijnzuur op de markt toegelaten waarmee particulieren onkruid mogen bestrijden op verharde delen van de tuin. Deze kant-en -klare middelen met een wettelijk gebruiksvoorschrift zijn beoordeeld op hun risico's en zijn veilig voor mens en milieu. Veel mensen gebruiken schoonmaak- of keukenazijn tegen onkruid of groene aanslag op hun terras of oprit, maar dit is niet toegestaan. Het RIVM heeft de risico's van particulier gebruik van azijn voor deze doelen vergeleken met het gebruik van toegelaten middelen. Op internet staan tips om groene aanslag en onkruid te bestrijden door azijn te gieten of te sproeien uit een fles, jerrycan of gieter of door te spuiten met een drukspuit. Azijn is te koop in concentraties tot 80 procent azijnzuur. Niet-toegelaten azijn levert vanaf 36 procent azijnzuur een risico voor waterorganismen als het wordt gespoten op grote, aaneengesloten oppervlakten die naast het water liggen. Bij spuiten met 6,6 procent azijnzuur is er al een risico voor planten naast het bespoten oppervlak. Voor bodemorganismen is dat bij concentraties vanaf 54 procent azijnzuur. Als veel azijn bij het gebruik van een gieter of fles direct in de grond loopt, kan dat een acuut risico vormen voor bodemorganismen. Ook planten, en insecten die in de bodem wonen, zoals wilde bijen en graafwespen, lopen dan mogelijk een risico. Niet-toegelaten azijn heeft ook risico's voor de gebruiker. Vanaf 10 procent kan azijn huidirritatie en ernstige oogirritatie veroorzaken als het op de huid of in de ogen komt. Vanaf 25 procent kunnen ernstige brandwonden en oogletsel ontstaan. Als gebruikers damp of nevel inademen, zullen vergelijkbare effecten op de luchtwegen optreden. De toegelaten middelen hebben een lagere concentratie azijnzuur (6 procent) en zitten in een gebruiksklare spuitfles. Bij niet-toegelaten azijn werkt de gebruiker waarschijnlijk met hogere concentraties en gaat hij zelf oplossingen verdunnen of overgieten. Omdat, Several plant protection products containing acetic acid have been authorised in the Netherlands for use in weed control on paved areas by private household users. These ready-to-use products with legal conditions for use have been assessed and confirmed safe for both man and the environment. Many people use cleaning vinegar or kitchen vinegar to control weeds or green deposits on their patio or driveway, but this is prohibited. RIVM compared the risks posed by individuals using vinegar for these purposes with those of the authorised products. The internet provides tips for removing weeds and green deposits by pouring or spraying vinegar from a bottle, jerry can or watering can or by spraying it with a pressure sprayer. Vinegar is available for sale in concentrations of up to 80 percent acetic acid. Concentrations of acetic acid above 36 percent pose a risk to water organisms when vinegar is sprayed onto large, contiguous surfaces adjacent to water. Spraying with 6.6 percent acetic acid already poses a risk for plants located next to the sprayed surface and concentrations higher than 54 percent acetic acid affect soil organisms. If a watering can or bottle is used and a lot of vinegar runs directly into the soil, this can form an acute risk for soil organisms. Plants and insects that live in the soil, such as wild bees and digger-wasps, may then also be at risk. Using non-authorised vinegar also poses risks for the user. Concentrations of acetic acid in vinegar of above 10 percent may cause skin irritation and serious eye irritation upon contact. Concentrations of 25 percent and higher can cause severe burns and eye injuries. The inhalation of fumes or mist will have similar effects on the airways. Authorised products have lower concentrations of acetic acid (6 percent) and are sold as ready-to-use trigger sprays. In the case of non-authorised vinegar, users will probably work with higher concentrations and they will dilute or transfer solutions themselves. Because

RIVM rapport:In de landbouw wordt regelmatig met bestrijdingsmiddelen gewerkt. Omwonenden maken zich zorgen of dit een risico vormt voor hun gezondheid. Een consortium van kennisinstituten heeft gemeten in hoeverre omwonenden van bollenvelden in contact komen met bestrijdingsmiddelen. Uit dit Onderzoek Blootstelling Omwonenden (OBO) blijkt dat zij bestrijdingsmiddelen binnenkrijgen. Dit kan het gevolg zijn van het gebruik van deze middelen in de omgeving, maar andere bronnen, zoals voedsel, kunnen daar ook aan bijdragen. Van de onderzochte bestrijdingsmiddelen overschreden de gemeten gehalten in de lucht of urine geen risicogrenzen. Maar volgens het RIVM moeten eventuele gezondheidsrisico's van omwonenden voor alle gebruikte bestrijdingsmiddelen preciezer worden ingeschat. Restanten van bestrijdingsmiddelen die op de onderzochte bollenvelden zijn gebruikt, zijn teruggevonden in de buitenlucht rond woningen in de buurt. Ook in het stof op de deurmat en in het huisstof zaten resten. Daarnaast zijn ze aangetroffen in de urine van omwonenden van bloembollenvelden, zowel bij volwassenen als bij kinderen. Dit was ook het geval in de urine van mensen die op meer dan 500 meter afstand van agrarische velden woonden. Bij bollentelers en hun gezinsleden zijn hogere concentraties bestrijdingsmiddelen gemeten dan bij andere omwonenden. De OBO-resultaten laten zien dat de blootstelling aan de onderzochte middelen niet te laag wordt ingeschat in de huidige toelatingsbeoordeling. Wel kan de beoordelingsmethode worden verbeterd met nieuwe kennis die het OBO heeft opgeleverd. Dit betreft onder andere kennis over de manier waarop bestrijdingsmiddelen zich verspreiden via de verwaaide druppels van spuitvloeistof (drift), via verdamping en via huisstof. Ook moet rekening worden gehouden met de totale blootstelling van meerdere bestrijdingsmiddelen, en moeten dus alle teeltsoorten en bestrijdingsmiddelen in een gebied worden meegenomen. Naar aanleiding van de zorgen van omwonenden is in 2018 een verk, Pesticides are often used in agriculture. Residents are concerned about whether this could pose a risk to their health. A consortium of knowledge institutes measured the extent to which those living in the vicinity of fields where flower bulbs are cultivated come into contact with pesticides. This Research on exposure of residents to pesticides in the Netherlands (OBO) shows that they do indeed take in pesticides. This can be the result of the use of these substances on agricultural land in the vicinity, but other sources, such as food, can also contribute to this intake. The levels measured in the air and in the urine of residents do not exceed the risk limits. However, RIVM is of the opinion that the possible health risks of all pesticides used should be estimated more precisely. Residues of pesticides used on the bulb fields investigated were found in the air outside homes in the vicinity, in the dust on doormats and in household dust. Residues were also found in the urine of both adults and children living near bulb fields. This was also observed for people living more than 500 metres away from agricultural fields. The concentrations of pesticides measured in the home environment of bulb growers and members of their families were higher than those found near other residents. The results of the OBO show that the exposure to the pesticides examined here, is not underestimated by the current authorisation procedure. Yet, the new knowledge emerging from the OBO can be used to improve the assessment method. Among other things, it includes information about the way in which pesticides spread via drift, volatilization and household dust. The overall exposure to multiple pesticides should be taken into account, which means that all the crops grown and pesticides used in an area must be included. In response to residents' concerns, an initial survey into the health situation of residents living near agricultural land was already carried out in 2018. This study investigat

RIVM rapport:Het RIVM doet een voorstel voor waterkwaliteitsnormen voor melamine. Melamine is een industriële stof die vooral wordt gebruikt als grondstof voor kunststoffen. De stof is meerdere malen in Nederlands oppervlaktewater gevonden en de normen kunnen worden gebruikt om de risico's voor het milieu te beoordelen. Melamine hoopt zich niet op in vis. De blootstelling van mensen of dieren via deze route is niet relevant om de waterkwaliteitsnormen te bepalen. Voor de directe effecten op waterorganismen heeft het RIVM berekend dat een concentratie van 525 microgram per liter veilig is als zij langdurig worden blootgesteld. De voorgestelde norm voor kortdurende concentratiepieken is 6 milligram per liter. De gemeten concentraties in Nederlandse wateren zijn ruim lager dan deze waarden. Het RIVM heeft ook een indicatieve norm afgeleid voor oppervlaktewater dat wordt gebruikt voor de productie van drinkwater. Deze bedraagt 50 microgram per liter en is gebaseerd op een eerder door het RIVM afgeleide voorlopige richtwaarde voor drinkwater. Het betreft een voorlopige richtwaarde, omdat geen rekening is gehouden met gelijktijdige blootstelling aan stoffen die aan melamine verwant zijn. Het RIVM beveelt aan om uitvoeriger te onderzoeken of melamine en soortgelijke stoffen gelijktijdig voorkomen en wat daarvan de risico's zijn., RIVM proposes water quality standards for melamine. Melamine is an industrial compound primarily used for the production of plastics. The substance was found in Dutch surface waters on multiple occasions and the standards can be used to evaluate the environmental risks. Melamine does not accumulate in fish and exposure of humans or animals via this route is not relevant for the derivation of water quality standards. For direct effects on water organisms RIVM determined a safe concentration of 525 microgram per liter for long term exposure.The proposed standard for short term concentration peaks is 6 milligram per liter. Measured concentrations in Dutch surface waters are well below these levels. RIVM also derived an indicative quality standard for surface waters intended for drinking water production. This standard of 50 microgram per liter is based on an indicative drinking water limit derived earlier by RIVM. The value is indicative because simultaneous exposure to structure analogues of melamine is not taken into account. RIVM advises to further investigate the risks of co-exposure to melamine and related substances.

RIVM rapport:Het RIVM heeft geëvalueerd hoe in Nederland nieuwe verontreinigende stoffen in de bronnen van drinkwater worden aangepakt. Vaak is over deze stoffen nog weinig informatie beschikbaar om te beoordelen welke concentratie in drinkwater veilig is. Daarom wordt uit voorzorg voor al deze stoffen een lage concentratie (1 microgram per liter) aangehouden, als 'signaleringsparameter voor antropogene stoffen'. Boven deze concentratie moet worden onderzocht wat de effecten ervan op de kwaliteit van het drinkwater zijn. De huidige signaleringsparameter blijkt voor de meeste nieuwe stoffen veilig te zijn. Voor een beperkt aantal zeer schadelijke stoffen is een strengere waarde nodig. Om tijdig maatregelen te kunnen nemen is het daarom belangrijk om de concentraties van mogelijke risicostoffen in de hele drinkwaterketen (van bron tot tap) nauwgezet te volgen. De Nederlandse drinkwaterbedrijven doen dit ook. Ze meten de kwaliteit van de drinkwaterbronnen en het drinkwater zeer uitgebreid en werken continu aan mogelijke verbeteringen. Hoewel de huidige aanpak in principe voldoet, reikt het RIVM twee andere mogelijkheden aan, met enkele voor- en nadelen ervan. Bij de ene optie wordt de signaleringsparameter voor alle stoffen strenger en verlaagd naar 0,1 microgram per liter, zowel voor het drinkwater als voor de bronnen. Bij de andere optie blijft de huidige waarde behouden voor oppervlaktewaterbronnen en wordt de waarde voor zowel drinkwater als grondwaterbronnen aangescherpt naar 0,1 microgram per liter. Het RIVM beveelt aan om de maatschappelijke haalbaarheid van de verschillende opties in beeld te brengen (betaalbaarheid en uitvoerbaarheid). Ook wordt aanbevolen om de informatie over de schadelijke effecten van stoffen in drinkwater beter toegankelijk te maken voor waterbeheerders. Bij alle opties blijft het belangrijk om de concentraties van nieuwe risicostoffen van bron tot tap nauwgezet te monitoren. Dit technische onderzoek is onderdeel van de structurele aanpak die het Mini, RIVM evaluated how the Netherlands deals with emerging contaminants in the sources of drinking water. For emerging contaminants information is often limited in order to assess which concentration in drinking water is safe. For precautionary reasons therefore a low concentration (1 microgram per liter) is used as a so called signaling or trigger value for anthropogenic substances. When this value is exceeded, an assessment of the possible effects for the quality of drinking water must be performed. The current signaling parameter is safe for most emerging contaminants. For a limited amount of hazardous contaminants a stricter value would be necessary. In order to take preventive actions, therefore it is necessary to monitor possible hazardous contaminants through the water supply chain (from source through the point of consumption). The Dutch drinking water companies already perform such an extended operational monitoring and management of their (sources of) drinking water, which is being improved continuously. Although the current approach is satisfactory in providing safe drinking water, also two other options for the value of the signaling parameter are discussed, together with their advantages and disadvantages. In one option the value is lowered to 0,1 microgram per liter, both for the drinking water as for the sources. In the other option the current value of 1 microgram per liter is maintained for surface water sources, but the value for both drinking water and groundwater sources is lowered to 0,1 microgram per liter. RIVM advises to bring into vision the feasibility of the different options (payability and practicability). Also it is advised to improve the accessibility of the information on hazardous substances in drinking water for water managers. In all options an extensive monitoring of new emerging contaminants from source to tap is important. This technical research is part of the structural approach that the ministry of Infrastructure and the Environm

RIVM rapport:RIVM proposes water quality standards for PFOA. This perfluoro compound has been used for the production of teflon and is found in many surface waters around the world. The quality standard for chronic exposure accounts for the accumulation of PFOA in fish. Using this information, RIVM calculated a safe concentration in water of 48 nanograms per liter, which is protective for lifetime consumption of fish by humans and wildlife. For this research an extensive overview was made of the scientific data on effects of PFOA on aquatic organisms and the accumulation in biota. Based on the oral risk limit for humans as derived recently by RIVM, a maximum allowable concentration in fish was calculated assuming a lifetime daily consumption. This biota standard is converted to an equivalent safe concentration in water using information on the uptake of PFOA from water by fish. Data on bioaccumulation are needed because the water quality standard for ecological effects on aquatic organisms is not sufficiently protective for food chain effects. PFOA has a relatively low toxicity for water organisms, but may pose a problem when entering the food chain via fish. The use of PFOA is restricted by European law, but it can still reach the environment from PFOA-containing products that were produced in the past. Because of its high persistence, emissions will lead to long term presence in the environment. An initial comparison with monitoring data indicates that the safe concentration derived in this research is not exceeded in Dutch surface waters., Het RIVM doet een voorstel voor waterkwaliteitsnormen voor PFOA. Deze perfluorverbinding is jarenlang gebruikt bij de productie van teflon en wordt overal ter wereld in het oppervlaktewater aangetroffen. De norm voor de langetermijn-blootstelling houdt rekening met de mate waarin PFOA zich ophoopt in vis. Met die informatie heeft het RIVM berekend dat een concentratie van 48 nanogram per liter veilig is als mensen, vogels en zoogdieren hun leven lang vis uit dat water zouden eten. Voor dit onderzoek is een uitgebreid overzicht gemaakt van wat er in de wetenschappelijke literatuur bekend is over de effecten van PFOA op waterorganismen en in welke mate ze deze stof opnemen. In eerder onderzoek heeft het RIVM bepaald hoeveel een mens van de stof zou mogen binnenkrijgen zonder daar schadelijke gevolgen van te ondervinden. Vervolgens is berekend wat er maximaal in vis zou mogen zitten als mensen elke dag gedurende hun hele leven vis zouden eten. Deze waarde in vis is vertaald naar een veilige concentratie in water. Dit is gedaan met behulp van gegevens over de mate waarin vissen PFOA opnemen vanuit het water. Deze werkwijze is gevolgd omdat de voedselketen onvoldoende wordt beschermd door de ecologische norm voor waterorganismen. PFOA is relatief weinig giftig voor waterorganismen zelf, maar kan een probleem vormen als de stof via vis in de voedselketen terechtkomt. Het gebruik van PFOA is in Europa inmiddels aan banden gelegd, maar kan nog wel vrijkomen uit producten waarin de stof in het verleden is verwerkt. Omdat PFOA nauwelijks afbreekt, zullen restanten nog lang in het milieu aanwezig blijven. Uit een eerste vergelijking met meetgegevens blijkt echter dat de veilige concentratie momenteel niet wordt overschreden in Nederlands oppervlaktewater

RIVM rapport:Het is niet mogelijk om indicatieve waterkwaliteitsnormen te bepalen voor twee perfluorverbindingen die kunnen vrijkomen bij de productie van teflon met de zogeheten GenX-technologie. Er ontbreken gegevens over de mate waarin deze stoffen in vissen ophopen. Deze informatie is onmisbaar om te berekenen welke concentratie in water veilig is als mensen, vogels en zoogdieren hun leven lang vis uit dat water zouden eten. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM. De veilige concentratie in oppervlaktewater wordt bepaald door uit te rekenen hoeveel er in vis mag zitten als die levenslang wordt gegeten. Deze methodiek is in lijn met de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). De onderzochte stoffen zijn FRD-902 en FRD-903. Fabrikant Chemours introduceerde de GenX-technologie in 2012 om de omstreden stof PFOA te vervangen. Voor dit onderzoek is een inventarisatie gemaakt van wat er in de wetenschappelijke literatuur bekend is over effecten van deze stoffen op waterorganismen en over de opname door vissen. In recent onderzoek heeft het RIVM bepaald hoeveel een mens van de stof zou mogen binnenkrijgen zonder daar schadelijke gevolgen van te ondervinden. Vervolgens is berekend wat er maximaal in vis zou mogen zitten als mensen die elke dag gedurende hun hele leven zouden eten. Deze waarde beschermt ook vogels en zoogdieren. Om de waarde in vis te kunnen vertalen naar een veilige concentratie in water, zijn gegevens nodig over hoeveel FRD-902 en FRD-903 door die vissen vanuit water wordt opgenomen. Dit soort informatie ontbreekt momenteel. Deze informatie is belangrijk omdat de voedselketen onvoldoende wordt beschermd door de ecologische norm voor waterorganismen. De stoffen zijn relatief weinig giftig voor waterorganismen zelf, maar kunnen een probleem vormen als ze via vis in de voedselketen terecht komen. Het RIVM beveelt aan te onderzoeken hoeveel FRD-902 en FRD-903 door vissen wordt opgenomen. Dit kan door middel van een laboratoriumstudie of door analyse van representatieve visse, It is not possible to derive indicative water quality standards for two perfluoro compounds that may be discharged when producing teflon with the GenX methodology. Data on the bioaccumulation of these compounds in fish are lacking. This information is essential to calculate safe concentrations in water for lifetime fish consumption by humans and wildlife. This is the conclusion of research by RIVM. The safe concentration in surface water is derived by estimating the acceptable concentration in fish assuming lifetime consumption. This methodology is in line with the European Water Framework Directive (WFD). The compounds under consideration are FRD-902 and FRD-903. Producer Chemours introduced the GenX technology to replace the controversial PFOA. This research was based on a literature screening on the effects of these compounds on aquatic organisms and their accumulation in fish. Based on the oral risk limit for humans as derived recently by RIVM, a maximum allowable concentration in fish was calculated assuming a lifetime daily consumption. This biota standard, that is also protective for birds and mammals, can be converted to an equivalent concentration in water using information on the uptake of FRD-902 and FRD-903 by fish from water. However, such information is not available. Data on bioaccumulation are needed because the water quality standard for ecological effects on aquatic organisms is not sufficiently protective for food chain effects. The compounds have a relatively low toxicity for water organisms, but may pose a problem when entering the food chain via fish. RIVM recommends to investigate the uptake of FRD-902 and FRD-903 in fish in a laboratory experiment or by sampling and analysis of representavie fish and water from the field.

The municipality of Dordrecht commissioned the RIVM to derive risk limits for perfluorooctanoic acid (PFOA) in soil and groundwater. The local government can determine if the quality of the soil and groundwater can cause risks to humans and the environment, and if measures are needed. The contamination with PFOA is probably caused in the end of the last Century. PFOA was used by Dupont/Chemours in Dordrecht up to 2012 for the production of polymers. This report derives generic risk limits for soil and groundwater according the method for deriving Intervention Values. This approach takes into account exposure of men and the environment from contamination in soil and groundwater. Additionally site-specific (or soil use specific risk limits have been derived for soil and groundwater for different types of land use. It is focusing on residential and industrial areas, taking into account the relevant exposure routes. The municipality can use the derived risk limits to develop a policy depending on the land use and for the reuse of soil in the municipality., In opdracht van de gemeente Dordrecht heeft het RIVM risicogrenzen voor perfluoroctaanzuur (PFOA) in grond en grondwater afgeleid. De gemeente kan hiermee bepalen of de kwaliteit van de grond en het grondwater een risico vormt voor mens en milieu, en of maatregelen nodig zijn. De verontreiniging door PFOA is naar verwachting eind vorige eeuw ontstaan. PFOA werd door de Dupont/Chemours fabriek in Dordrecht tot 2012 gebruikt bij de productie van polymeren. In het huidige rapport zijn generieke risicogrenzen afgeleid voor grond en grondwater volgens de interventiewaardenmethodiek, waarbij rekening gehouden wordt met blootstelling van mens en milieu vanuit grond en grondwater. Daarnaast zijn locatiespecifieke of bodemgebruik-specifieke risicogrenzen afgeleid voor grond en grondwater voor verschillende bodemgebruiksvormen. Deze zijn toegespitst op de bestemming wonen en industrie, rekening houdend met de relevante blootstellingsroutes. De gemeente kan de afgeleide risicogrenzen gebruiken om, indien gewenst, gebiedsspecifiek beleid te maken voor het bodemgebruik en grondverzet.

RIVM rapport:Het RIVM werkt mee aan de ontwikkeling van de Europese methodiek waarmee normen voor de waterkwaliteit worden bepaald. Voorgesteld wordt de methodiek op enkele punten aan te passen om de schatting van de waterkwaliteitsnorm te verbeteren. Chemische stoffen kunnen de kwaliteit van oppervlaktewater aantasten, wat schadelijk kan zijn voor mens en dier. De Europese Kaderrichtlijn water (KRW) bepaalt voor een aantal stoffen hoeveel er maximaal in oppervlaktewater mag zitten. Hierbij wordt ook gekeken naar de effecten op mensen van stoffen die zij via het eten van vis uit oppervlaktewater kunnen binnenkrijgen. De huidige berekening van de waterkwaliteitsnorm voor visconsumptie is gebaseerd op de aanname dat mensen dagelijks 115 gram vis eten. Eerder concludeerde het RIVM al dat deze waarde slecht is onderbouwd. Uit de gegevens van de Europese Voedsel en Warenautoriteit (EFSA) blijkt dat de visconsumptie sterk verschilt tussen landen. Maar ook binnen een land zijn er grote verschillen tussen visliefhebbers en mensen die weinig vis eten. Het RIVM stelt voor om te gaan rekenen met een visconsumptie van 1,63 gram per kilogram lichaamsgewicht per dag. Bij de nieuwe rekenwijze tellen de landen waar veel mensen vis eten zwaarder mee. Op deze manier beschermt de norm, die voor heel Europa geldt, ook de bevolking van landen waar meer vis wordt gegeten. Uitgedrukt in grammen per persoon is het nieuwe getal nagenoeg gelijk aan de bestaande waarde. Het voordeel van de nieuwe berekeningswijze is dat het getal nu herleidbaar is. Verder zijn land-specifieke gegevens relevant om de actuele risico's te beoordelen op locaties waar de Europese normen worden overschreden. De methodiek gaat er ook van uit dat andere blootstellingsroutes in grote mate bijdragen aan de totale hoeveelheid van een stof die mensen binnenkrijgen. Daarom is de bijdrage die vis mag leveren op maximaal 20 procent gesteld. Waar mogelijk zou rekening moeten worden gehouden met de daadwerkelijke bijdrage van vis aan de t, RIVM contributes to the development of the European methodology for water quality standard setting. It is proposed to adapt the methodology at several points to improve the derivation of the standards. Chemical substances may impair surface water quality and harm human health and ecosystems. The European Water Framework Directive (WFD) sets maximum concentrations for several compounds. These standards should also ensure that water quality is sufficient to protect against adverse effects of consuming contaminated fish products. The present derivation of human-health based water quality standards uses a default fish consumption of 115 gram per person per day. RIVM concluded previously that this value is not well underpinned. Data of the European Food and Safety Authority (EFSA) show that fish consumption varies among member states. Within countries large differences exist between people that particularly like fish and others who consume little. RIVM proposes to use a default fish consumption of 1.63 gram per kilogram bodyweight per day. The calculation takes account of member states with a high proportion of fish consumers. In this way, European-wide quality standards will also protect people from countries with a higher fish consumption. Expressed on a person-basis, the new value is similar to the old default but it is well documented. Member state specific fish consumption data are relevant to evaluate the actual risks at locations where the European standards are exceeded. The methodology also takes into account that other exposure routes contribute to a high extent to the total intake of a compound by humans. The contribution of fish is set to 20 procent. Where possible, the actual contribution of fish to the total intake should be taken into account to better estimate the risks of this exposure route for human health.

RIVM rapport:Geneesmiddelen zijn waardevol voor de volksgezondheid. De laatste jaren is steeds meer bekend geworden over de effecten van geneesmiddelgebruik op het milieu. In Nederland zijn risico's voor het watermilieu te verwachten. De drinkwaterkwaliteit is momenteel echter niet in het geding, maar in de toekomst kan de kwaliteit van de drinkwaterbronnen door vergrijzing (meer medicijngebruik) en klimaatverandering (langdurige lage waterstanden) onder druk komen te staan. Het RIVM heeft de feiten over geneesmiddelen in het milieu samengevat en van een inhoudelijke interpretatie voorzien. Geneesmiddelresten komen na gebruik via het toilet en de rioolwaterzuiveringsinstallaties in het oppervlaktewater terecht. Deze zuivering haalt niet alle resten van geneesmiddelen uit het water, waardoor resten op het oppervlaktewater worden geloosd. Er zijn ongeveer 2000 werkzame stoffen op de markt. Waterbeheerders hebben van circa 80 werkzame stoffen geïnventariseerd of ze daadwerkelijk in het oppervlaktewater voorkomen. Van die 80 stoffen zijn er 5 in hogere concentraties aangetroffen dan de concentratiegrens die veilig is voor waterorganismen. Dit betreft diclofenac (pijnstiller), azythromycine, clarithromycine en sulfamethoxazol (antibiotica) en carbamazepine (een anti-epilepticum). Restanten van geneesmiddelen voor mensen en voor dieren zijn ook in het grondwater gemeten. Naar schatting wordt in Nederland per jaar minstens 140 ton geneesmiddelresten via de rioolwaterzuivering op het oppervlaktewater geloosd. De hoeveelheid geneesmiddelen is beduidend meer dan de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen die in het oppervlaktewater terechtkomen (17 ton), waarvoor veel normoverschrijdingen worden waargenomen. Geneesmiddelen zijn, net als gewasbeschermingsmiddelen, biologisch actieve stoffen. Omdat, ondanks de beperkte gegevens, ook van een aantal geneesmiddelen bekend is dat de veilige concentratie wordt overschreden, is er aanleiding tot zorg over de effecten van geneesmiddelen in het milie, Pharmaceuticals are valuable for public health. In recent years, more information about the effects of the use of pharmaceuticals on water quality, has become available. In the Netherlands, risks for aquatic life may be expected. Drinking water quality is not at stake, but in the future the quality of drinking water sources may be under pressure due to an aging population (increase in emissions) and climate change (lower water levels in rivers). RIVM collected facts and figures about pharmaceuticals in the environment and provided these along with an interpretation. After their use, pharmaceuticals end up in the sewage system via the toilet. Sewage treatment plants purify the water, but do not remove all pharmaceutical residues. Thus, effluent with pharmaceuticals residues is discharged into surface waters. About 2000 different active substances are in use. Water managers identified about 80 pharmaceutical active substances and researched their presence in surface waters. Of those 80 substances, five were found in higher concentrations than the safe concentration for water organisms. These five are diclofenac (pain killer), azithromycin, clarithromycin and sulfamethoxazole (antibiotics), and carbamazepine (an anti-epileptic). Human and veterinary pharmaceutical residues are also found in groundwater. Roughly estimated, at least 140 tonnes of pharmaceuticals are discharged by sewage treatment plants into surface waters every year in the Netherlands. This is considerably higher than the level of plant protection products that end up in surface water (17 tonnes). Environmental quality standards for plant protection products are often exceeded. Like plant protection products, pharmaceuticals are biologically active substances. Despite a lack of data for many pharmaceuticals, for some it is already known that safe concentrations are exceeded. This indicates a cause for concern for the environment. The possible effects of pharmaceuticals include behavioral changes, tissue