Nikolić, Milan, Đorđević, Dejan, Grubić-Nešić, Leposava, Slavić, Agneš, Ćoćkalo, Dragan, Strukan, Edin, Nikolić, Milan, Đorđević, Dejan, Grubić-Nešić, Leposava, Slavić, Agneš, Ćoćkalo, Dragan, and Strukan, Edin
Disertacija se bavi efektima liderstva, LMX i transformacionog liderstva na razliĉite organizacione i poslovne performanse preduzeća u Bosni i Hercegovini. Od poslovnih performansi su kao kljuĉne posmatrane finansijske i performanse uspješnosti razvoja novog proizvoda, a kao organizacione performanse posmatrani su: zadovoljstvo poslom, organizaciona posvećenost, organizaciona komunikacija i meĊusobno povjerenje na poslu. Pored toga, u disertaciji su obrazloţeni i neki drugi organizacioni ishodi koji su u uzroĉno-posljediĉnoj vezi sa liderstvom: organizaciono ponašanje, organizaciona kultura, motivacija i stres. Istraţivaĉki dio disertacije je zasnovan na podacima koji su dobijeni iz dva istovremeno sprovedena istraţivanja. Prvo istraţivanje je obuhvatilo anketiranje N=334 menadţera srednjeg nivoa iz 103 preduzeća u Bosni i Hercegovini. Od metoda statistiĉke obrade podataka korišteni su: deskriptivna statistika, korelaciona analiza, regresiona analiza i hijerarhijska regresiona analiza za ispitivanje moderatornog dejstva. Osnovni zakljuĉci ovog istraţivanja su: (1) Lideri u B&H preduzećima imaju visoka oĉekivanja u pogledu performansi, a malo podrške i osjećanja za zaposlene. Kazne su ĉešće nego nagrade, LMX je oko prosjeka, distanca moći iznad prosjeka, a organizaciona posvećenost ima nisku prosjeĉnu ocjenu. (2) Zaposleni u B&H preduzećima ne vole visoku distancu moći, preferiraju dobre meĊuljudske odnose, kako sa nadreĊenim tako i sa kolegama. Pored toga, zaposleni visoko cijene nagraĊivanje i strategijske sposobnosti lidera. Insistiranje lidera na visokim performansama, kao i primjena sistema kaţnjavanja, ne daju pozitivne efekte. (3) Zadovoljstvo poslom, zadovoljstvo organizacionom komunikacijom i meĊusobno povjerenje na poslu su oko prosjeka. Zaposleni su više zadovoljni aspektima posla koji su vezani za socijalne odnose u preduzeću nego postojećim i potencijalnim naknadama. Generalno posmatrano, zadovoljni su organizacionom komunikacijom, naroĉito sa onom koju, The dissertation deals with the effects of leadership, LMX and transformational leadership on the various organisational and business performance of enterprises in Bosnia and Herzegovina. Of business performance, key financial and success of new product development performance are considered to be key, while as organisational performance we consider: job satisfaction, organisational commitment, organisational communication and mutual trust at work. In addition, the dissertation also explains other organisational outcomes that are in a cause-and-effect relationship with leadership: organisational behaviour, organisational culture, motivation and stress. The research part of the dissertation is based on data obtained from two simultaneously conducted research. The first survey included a survey of N = 334 mid-level managers from 103 enterprises in Bosnia and Herzegovina. The statistical methods used are: descriptive statistics, correlation analysis, regression analysis and hierarchical regression analysis for moderate effect testing. The basic conclusions of this research are: (1) Leaders in Bosnia and Herzegovina have high expectations in terms of performance, with little support and feelings for employees. The penalties are more frequent than the rewards, the LMX is around the average, the distance of power above the average, and the organisation's commitment has a low average grade. (2) Employees in Bosnia and Herzegovina do not like a great distance of power, preferring good interpersonal relationships, both with their superiors and their counterparts. In addition, employees highly value and reward strategic abilities of leaders. Insistence of leaders on high-performance, as well as the application of the punishment system, do not yield positive effects. (3) Job satisfaction, satisfaction with organisational communication and mutual trust in work are around the average. Employees are more satisfied with aspects of work related to social relations in the company th