Search

This chapter notes the characteristics, trends, and evidence of the child protection system in the Netherlands. It also expounds on the identification and processing of reports on child maltreatment such as physical, emotional, and sexual abuse and neglect. The basic principles of child protection and youth care are prevention, de-medicalization and normalization, parenting skills improvement, the safety of the child-rearing environment, and family group plans. Prevention and early intervention through parenting support, which is offered on a municipal level, have higher priority to deterring more expensive and specialized care. However, the research found that solutions for psychosocial and maltreatment issues for children and families are difficult to achieve.

This chapter describes residential care in the Netherlands, a country ranking highest on children’s mental well-being, physical health, and academic and social skills. Residential care represents approximately 50% of all children in out-of-home care. Recent developments include the development of small-scale residential settings, including family-oriented residential care and shared family care. A strong emphasis on residential care research in several leading universities and a longstanding commitment to social pedagogy are assets to the residential care sector. The chapter concludes with the matrix used throughout the book, including the current policy context, key trends and initiatives, characteristics of children and youth served, preparation of residential care personnel, promising programmatic innovations, and present strengths and challenges.

Previous research has shown that social climate (SC) is important for the daily life of youths living in therapeutic residential youth care (TRC). However, little is known on how SC can promote a positive quality of life (QoL) for the heterogeneous TRC population. This study, therefore, investigates how TRC and youth characteristics are associated with SC and QoL. We employed a combination of person-centered and variable-centered approaches in a cross-sectional design using a sample of 400 Norwegian youths. We used previously established TRC and youth classes in a structural equation model, where these classes were regressed on latent SC and QoL. Both direct and indirect effects were analyzed. All youth classes were associated with SC and QoL, such that youth with family problems, incidental problems, and the migrant background class scored higher on SC and QoL compared to the severe problems class. In addition, SC mediated the association of the incidental problems and migrant background classes on QoL. TRC staff should acknowledge that a positive SC can strengthen the QoL of youths with severe problems. Future research should longitudinally investigate these associations to establish long-term effects on QoL during stay in TRC.

Background: In residential youth care, group care workers and teachers often serve as a mentor for individual adolescents. Although favorable mentoring relationships are associated with positive adolescent outcomes, few studies examined the role of mentoring in residential youth care. Objective: The present study aims to assess adolescents’, care workers’ and teachers’ mentoring relationship needs in terms of their one-on-one conversations during residential care. Methods: We conducted structured interviews with eleven adolescents, ten group care workers and two teachers and content analysis to assess the data Results: All respondents are rather satisfied with their conversations, which are often concerned with how the adolescent is doing. Adolescents mostly consider their family and home-situation as difficult topics, while care workers mostly consider sexuality as a difficult topic to talk about. Although ‘improvement’ with the youth is often the aim, most adolescents report that they do not (know if they) show changes because of these conversations. Moreover, only one of the twelve professionals thinks that it is his core task to achieve behavior change with the adolescents. According to the professionals, conversations often aim at building a good relationship, coaching, determining treatment goals, and gaining insight into the adolescent. Adolescents prefer a mentor who is calm, has respect, listens, and is reluctant in giving advice. Most professionals do not use a specific method and doubt whether they want to have conversations according to a manual or support tool. Conclusions: Despite being rather satisfied, adolescents and professionals indicate several points for improvement of one-on-one conversations.

The study of inter-country variability of child protection decision-making has become an emerging research theme in the past decade. The present chapter draws on a variety of studies conducted using the model of Judgments and Decisions Processes in Context (JUDPiC; Benbenishty & Davidson-Arad, 2012) to compare judgments and decisions in cases of alleged maltreatment made by decision makers in five countries: Israel, the Netherlands, Northern Ireland, Portugal and Spain. The chapter begins with a brief overview of research on inter-country comparisons in the field of child protection decision-making. Next, we describe the JUDPiC model and present in some detail the first international comparison study conducted with this underlying model (Benbenishty et al., 2015). We offer next the subsequent developments of this research project in the different countries involved. In the final section, we discuss some implications for child protection policy and practice, and future research.

Children’s participation in all matters that concern them, particularly child protection decision-making, have many positive effects on children. It is also their right granted by the United Nations Convention on the Rights of the Child. However, in child protection practice there are many obstacles to including children in decision-making processes. First, the articles reviews the policy and public discourse in England, Germany, and the Netherlands regarding children’s participation in investigations into suspected child maltreatment. Second, an analysis of 1,207 case files of investigations into suspected child maltreatment unfoldes the extent of children’s participation and factors associated with participation within the three countries. Although all three countries grant the right to participate in decision-making to children, documented participation in child protection decision-making is very low even when older children are considered. Children’s participation in decsion-making is closely linked to caretakers’ participation in decision-making. Thus, children are almost never included in decision-making when their caretaker is not. Children’s participation is associated with a higher likelihood for individual support for children in the Netherlands and Germany. The results point to the need for research on barriers of children’s participation as well as the need to provide more ressources for case workers to be able to facilitate children’s participation.

Professionals working in child welfare and child protection are making decisions with crucial implications for children and families on a daily basis. The types of judgments and decisions they make vary and include determining whether to substantiate a child abuse allegation, whether a child is at risk of significant harm by parents, and whether to remove a child from home or reunify a child with parents after some time in care. These decisions are intended to help achieve the best interests of the child. Unfortunately, they can sometimes also doom children and families unnecessarily to many years of pain and suffering.

Children’s participation in all matters that concern them, particularly child protection decision-making, have many positive effects on children. It is also their right granted by the United Nations Convention on the Rights of the Child. However, in child protection practice there are many obstacles to including children in decision-making processes. First, the articles reviews the policy and public discourse in England, Germany, and the Netherlands regarding children’s participation in investigations into suspected child maltreatment. Second, an analysis of 1,207 case files of investigations into suspected child maltreatment unfoldes the extent of children’s participation and factors associated with participation within the three countries. Although all three countries grant the right to participate in decision-making to children, documented participation in child protection decision-making is very low even when older children are considered. Children’s participation in decsion-making is closely linked to caretakers’ participation in decision-making. Thus, children are almost never included in decision-making when their caretaker is not. Children’s participation is associated with a higher likelihood for individual support for children in the Netherlands and Germany. The results point to the need for research on barriers of children’s participation as well as the need to provide more ressources for case workers to be able to facilitate children’s participation.

The study of inter-country variability of child protection decision-making has become an emerging research theme in the past decade. The present chapter draws on a variety of studies conducted using the model of Judgments and Decisions Processes in Context (JUDPiC; Benbenishty & Davidson-Arad, 2012) to compare judgments and decisions in cases of alleged maltreatment made by decision makers in five countries: Israel, the Netherlands, Northern Ireland, Portugal and Spain. The chapter begins with a brief overview of research on inter-country comparisons in the field of child protection decision-making. Next, we describe the JUDPiC model and present in some detail the first international comparison study conducted with this underlying model (Benbenishty et al., 2015). We offer next the subsequent developments of this research project in the different countries involved. In the final section, we discuss some implications for child protection policy and practice, and future research.

In het geval dat de ontwikkeling en veiligheid van een (jong) kind in een gezin met meervoudige en complexe problemen wordt bedreigd, kan de kinderrechter besluiten het gezin onder toezicht te stellen en/of te verordonneren dat het kind uit huis dient te worden geplaatst. Het gaat hier om een – in principe – tijdelijke maatregel van kinderbescherming waarbij de ouders, met behulp van professionele steun, de kans krijgen de opvoedingssituatie te verbeteren. Na verloop van tijd moet beoordeeld worden of er sprake is van een zódanige betekenisvolle verandering in de opvoedingssituatie dat het kind veilig thuis kan blijven of terug kan naar huis. Uit onderzoek komt herhaaldelijk naar voren dat terugplaatsingen niet altijd definitief zijn; een deel van de kinderen wordt na een terugplaatsing wederom uit huis geplaatst. Het is dan ook noodzakelijk om de plaatsingsbeslissingen waar het hier over gaat zeer weloverwogen te nemen om kinderen continuïteit van de opvoedsituatie te bieden. Binnen het Expertisecentrum voor Behandeling en Beoordeling van Ouderschap en Psychiatrie – onderdeel van GGZ Drenthe – worden ouderschapsbeoordelingen in het kader van dergelijke beslissingen uitgevoerd. In dit hoofdstuk beschrijven we het hierop gerichte interventieprogramma van de kliniek De Stee welke deel uitmaakt van het Expertisecentrum. Tevens presenteren we enkele uitkomsten van meerjarig evaluatieonderzoek naar dit programma., In geval de ontwikkeling en veiligheid van een (jong) kind in een gezin met meervoudige en complexe problemen wordt bedreigd kan de kinderrechter besluiten het gezin onder toezicht te stellen en/of te verordonneren dat het kind uit huis dient te worden geplaatst. Het gaat hier om een, in principe tijdelijke maatregel van kinderbescherming waarbij de ouders, met hulp van professionele steun, de kans krijgen de opvoedingssituatie te verbeteren. Na verloop van tijd moet beoordeeld worden of er sprake is van een zódanige betekenisvolle verandering in de opvoedingssituatie dat het kind veilig thuis kan blijven of terug kan naar huis. Uit onderzoek komt herhaaldelijk naar voren dat terugplaatsingen niet altijd definitief zijn; een deel van de kinderen wordt na een terugplaatsing wederom uit huis geplaatst. Het is dan ook noodzakelijk om de plaatsingsbeslissingen waar het hier over gaat zeer weloverwogen te nemen om kinderen continuïteit van de opvoedsituatie te bieden. Binnen het Expertise Centrum voor Behandeling en Beoordeling van Ouderschap en Psychiatrie – onderdeel van GGZ Drenthe – worden ouderschapsbeoordelingen in het kader van dergelijke beslissingen uitgevoerd. In dit hoofdstuk beschrijven we het hierop gerichte interventieprogramma van de kliniek De Stee welke deel uitmaakt van het Expertise Centrum. Tevens presenteren we enkele uitkomsten van meerjarig evaluatieonderzoek naar dit programma.

Deze bijdrage gaat over onderzoek naar het Westminster Family Recovery Project (FRP). Dit is één van de 15 Engelse Think Family-projecten, die recent zijn ontwikkeld als antwoord op de constatering dat hulp vaak niet de gezinnen met de meest ernstige problemen bereikt. Bij FRP gaat het om een intensieve outreachende (IO-)benadering van gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Er wordt een multidisciplinair team (Team Around the Family, TAF) samengesteld met de IO-werker als spil. De volgende basisprincipes staan centraal: a) er is sprake van een empathische en ondersteunende houding naar ouders en kinderen; b) er moet snel duidelijkheid ontstaan over wat er zou moeten veranderen, met respect voor de visie van de ouders op wat het beste kan worden gedaan; c) veiligheid en welzijn van kinderen staan voorop, werkers zijn eerlijk wanneer dwingende maatregelen nodig zijn; d) er is individuele aandacht voor de ouders en oog voor hun praktische, relationele en gezondheidsproblemen; e) de benadering behelst een flexibele combinatie van praktische hulp, ondersteuning, educatie, en behandeling. Onderzoek laat zien dat – gemiddeld genomen – gezinnen (N = 33) zeven contacten in de 14 dagen hebben met (vooral) de IO-werker of een ander TAF-lid. Hulptrajecten duren gemiddeld 28 weken (minimaal 6; maximaal 69). Bij afsluiting van de hulp is het welzijn van meerdere gezinsleden in bijna tweederde van de gezinnen (63%), naar verwachting duurzaam, verbeterd., Deze bijdrage gaat over onderzoek naar het Westminster Family Recovery Project (FRP). Dit is een van de 15 Engelse Think Family-projecten, die recent zijn ontwikkeld als antwoord op de constatering dat hulp vaak niet de gezinnen met de meest ernstige problemen bereikt. Bij FRP gaat het om een intensieve outreachende (IO-)benadering van gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Er wordt een multidisciplinair team (Team Around the Family, TAF) samengesteld met de IO-werker als spil. De volgende basisprincipes staan centraal: a) er is sprake van een empathische en ondersteunende houding naar ouders en kinderen; b) er moet snel duidelijkheid ontstaan over wat er zou moeten veranderen, met respect voor de visie van de ouders op wat het beste kan worden gedaan; c) veiligheid en welzijn van kinderen staan voorop, werkers zijn eerlijk wanneer dwingende maatregelen nodig zijn; d) er is individuele aandacht voor de ouders en oog voor hun praktische, relationele en gezondheidsproblemen; e) de benadering behelst een flexibele combinatie van praktische hulp, ondersteuning, educatie, en behandeling. Onderzoek laat zien dat – gemiddeld genomen – gezinnen (N=33) zeven contacten in de 14 dagen hebben met (vooral) de IO-werker of een ander TAF-lid. Hulptrajecten duren gemiddeld 28 weken (min. 6; max. 69). Bij afsluiting van de hulp is het welzijn van meerdere gezinsleden in bijna tweederde van de gezinnen (63%), naar verwachting duurzaam, verbeterd.

Purpose: The purpose of this paper is to describe the development and application of the KIPP-list of care activities. The acronym KIPP stands for Knowledge and Insight into Primary Processes. The instrument is intended as a tool for family coaches to systematically report care activities conducted in the Dutch family support programme Ten for the Future (in Dutch: Tien voor Toekomst). Design/methodology/approach: The design of the instrument was based on the components of the programme and a literature search for similar instruments used in the Netherlands, complemented by a staff survey. A series of three studies was carried out to test the instrument’s validity and user-friendliness, and to assess its potential for programme evaluation. Findings: The majority of care activities were performed in cooperation with one or both parents alone, and less frequently with children or external professionals. Although the main focus of the work of the family coaches fell into the categories of “collecting information” and “working towards (behavioural) change” with families, the relatively high frequency of all the types of care contacts emphasises the intensity of this family support programme with a complex target group. Originality/value: Data gathered with the instrument provided meaningful information by descriptive analysis. KIPP thereby proved its general feasibility in increasing insight into service provision. The instrument can be useful in several stages and on several levels of quality assurance and service optimisation, including reflective practice, supervision, team management and research.

Het beperkte gebruik in de Duitse jeugdzorg van het oorspronkelijk Noord-Amerikaanse concept ‘multi-problem family’ als aanduiding voor een doelgroep die gekenmerkt wordt door complexe, langdurige en veelvuldig met elkaar verweven problemen, is vanuit Nederlands perspectief opvallend. Als alternatief worden in Duitsland de concepten ‘armoede’ en ‘deprivatie’ gehanteerd, gekoppeld aan sociaal-wetenschappelijke theorieën over de ‘leefsituatie’. Dit verschil was voor ons de aanleiding om aan de hand van literatuurstudie te onderzoeken welke theoretische en praktische meerwaarde deze verschillende concepten hebben bij een beschrijving van de bedoelde gezinnen. Vertrekpunt is het begrip ‘leefsituatie’. We gaan na welke overeenkomsten en verschillen er tussen beide landen bestaan in gehanteerde begrippen, en evalueren deze in het licht van hun waarde binnen een ethisch verantwoorde zorg- en onderzoekspraktijk. De conclusie luidt dat het concept ‘leefsituatie’, onder andere door de verbinding die het legt tussen het micro-, meso- en macro-niveau van gezinsfunctioneren en gezinscontext, een waardevol aanknopingspunt biedt in praktijk en onderzoek om de individuele gesteldheid van cliënten in multiprobleem gezinnen in beeld te brengen, mede vanuit een maatschappelijke inbedding van hun problematisch bestaan.

Although parental problems and poor parenting are commonly associated with adolescents' admission to secure residential care, few studies examined these parental characteristics. This study aims to identify parental problems and strengths and their association with parenting styles for 64 of these parents. We assessed perspectives of both adolescents and their parent figures shortly after admission. Parents often report high levels of psychopathology for both mothers and fathers, respectively, including depression (54.7% and 39.1%), anxiety (29.7% and 12.5%), substance dependence (14.1% and 26.6%), antisocial behaviour (1.6% and 21.1%), and psychosis (11.0% and 9.4%). Parents also report high parenting stress specifically related to the behaviour of their child. In contrast to our expectations, most parents experience a high quality of life. Living in a 1‐parent family, being unemployed and having debts are most frequently mentioned risk factor combinations. We found limited support for the hypothesis that parents with more risk and less protective factors show poorer parenting. Parents with more psychopathology and parenting stress do show poorer parenting than parents without these problems. Based on our findings, we describe several implications for engaging and supporting parents of adolescents in secure residential care.

The article reviews practical experiences and theoretical reflections from the Dutch child and youth care sector on the provision of care for families with multiple problems. Emphasis is laid upon the complex relations between socio-economic and psychosocial problems, and subsequent issues that may arise in arranging child and youth care. Furthermore, the current state of discussion in program development for the target group in the Netherlands is introduced. The originally English concept of families with multiple problems has been used only modestly in German-speaking countries. This is remarkable from an international perspective, especially considering the re-emerging prominence of social policies that define families as a site of social work practice in English-speaking countries. We conclude that the themes, as derived from our review open up possibilities for further international comparisons, and can provide valuable reference for the transnational discourse about child and youth care services for families with multiple problems.

Families who face a multitude of severe and persistent problems in a number of different areas of life are commonly referred to as multi-problem families in Dutch child welfare. Although evidence suggests that short-term crisis interventions can have positive effects in these families, they have up to now not sufficiently succeeded in facilitating sustainable change. Interventions, which offer integrated care over longer periods of time, have been piloted in different European countries, but only few evaluation studies are available yet. In our study we therefore explored an integrated flexible family support program from the Netherlands, called ‘Ten for the Future’ [in Dutch: Tien voor Toekomst]. The research included 122 families over a period of four years and seven months. Analyses on group level and individual case level were carried out. Our results suggest that the intervention is associated with a decrease in family stress. Furthermore, families with lower initial parental stress were found to have a higher chance to end the program significantly earlier. Child behavior problems and family functioning, as perceived by care workers, show less coherent patterns of change. This might be connected to a main focus of family coaches on the direct work with parents alone. We conclude that the care program has potential to decrease family stress and suggest focusing on the further development of a dual key worker approach that offers allocated care for children next to parenting support in families with multiple problems.

Voor gezinnen met complexe, langdurige en veelvuldig met elkaar verweven problemen zijn in Nederland verschillende Intensieve Pedagogische Thuishulpprogramma's (IPT's) ontwikkeld. Door de aard en veelvoud van de problemen die deze gezinnen ervaren wordt een stevig beroep op' het aanbod en de kwaliteit van de hulpverlening gedaan. Hoewel cijfers erop wijzen dat het om een relatief kleine groep binnen de jeugdzorg gaat, stelt de zorgvraag van deze gezinnen de hulpverlening voor aanzienlijke problemen. Evaluatieonderzoek naar interventies voor multiprobleemgezinnen is in Nederland tot op heden met name toegespitst geweest op de vraag 'werkt het?' en niet zozeer op de vraag 'wat werkt voor wie, onder wellee omstandigheden en waarom?', met als gevolg een onderwaardering van kwalitatief onderzoek en procesevaluatie. juist de beantwoording van de tweede vraag is voor gezinnen, die meestal al langdurig in de hulpverlening verkeren, én voor zorgaanbieders van evident belang.

In den Niederlanden ist in den letzten Jahrzehnten viel investiert worden in die Professionalisierung diagnostischen Handelns im Kontext problembehafteter Erziehungssituationen. In diesem Artikel werden drei Entwicklungslinien aufgezeigt, die in diesem Zusammenhang von besonderer Bedeutung sind. In inhaltlicher Verbindung hierzu wird im Anschluss das so genannte Hypothesen Testende Modell (HTM) vorgestellt. Neben der Tatsache, dass das Hypothesen Testende Modell deutliche Richtlinien für die Diagnostikerausbildung und die in der Diagnostik tätigen Professionellen bieten kann, werden die dem Modell zugrunde liegenden Annahmen der qualitativen Verbesserung nachfolgender Interventionen und des aktiven Einbezugs der Klientel zur Diskussion gestellt.(DIPF/Orig.) Much has been invested in the development of dealing with problematic childrearing situations in a professional diagnostic way in the Netherlands over the past few decades. In this article three developments that have been of importance in this respect will be discussed. In connection with these developments the so-called Hypothetical Testing Model (HTM) has been drawn up. Beside the fact that the Hypothetical Testing Model can provide precise guidelines for the training of future professionals as well as for the work of current professionals, general underlying assumptions of the model will be discussed in regard to the qualitative improvement of the care and the active involvement of the clients.

In verschiedenen europäischen Ländern ist in den letzten Jahren deutlich eine Tendenz der "Ambulantisierung" von Jugendhilfemaßnahmen zu verzeichnen. Die Ambulantisierung in der Jugendhilfe beinhaltet die institutionelle Auslagerung der Unterstützung und Begleitung von Kindern und Jugendlichen sowie ihrer Familien in ihr Lebensumfeld und ihre persönliche Familiensituation. Primäres Ziel ist dabei eine Fremdunterbringung zu vermeiden. Die Ambulantisierung der Jugendhilfe hat ohne Zweifel ihre Verdienste, wirft aber ebenso kritische Fragen auf. So ist die erhöhte Aufmerksamkeit für ambulante Hilfen einhergegangen mit einem Rückgang der verfügbaren Heimplätze und einer geringeren Würdigung der pädagogischen Möglichkeiten einer Fremdunterbringung. Auf Basis eines theoretischen Modells der Familien- und Erziehungshilfen sowie relevanter empirischer Forschungsbefunde wollen wir in diesem Beitrag kritische Bemerkungen zum heutigen Stand der Ambulantisierung von Jugendhilfemaßnahmen treffen. Wir plädieren dafür die ambulanten und stationären Formen der Kinder- und Jugendhilfe nicht mehr als entgegengesetzte, sondern als ergänzende und miteinander kooperierende Interventionsformen zu sehen: beide gerichtet auf Kinder- und Jugendliche sowie ihre Familien, die Bedarf an einer effektiven und professionellen Hilfe zur Erziehung haben.

Die geringe Rezeption des aus dem englischen Sprachraum stammenden Konzeptes der „Multiproblemfamilie“ im deutschsprachigen Raum ist aus internationaler Perspektive auffallend. In dem anschließenden Beitrag werden vor dem Hintergrund der komplexen Zusammenhänge zwischen sozio-ökonomischen und psychosozialen Problemlagen von Familien, sowie der spezifischen Schwierigkeiten, die diese Familien innerhalb des Kinder- und Jugendhilfesystems häufig aufweisen, internationale Forschungsergebnisse und praktische Erfahrungen der niederländischen Kinder- und Jugendhilfe vorgestellt. Aus ihnen können durchaus interessante Erkenntnisse, Perspektiven und Inspirationen für die Kinder- und Jugendhilfe gewonnen werden. Ebenfalls wird der aktuelle Stand der fachlichen Methodendiskussion in den Niederlanden vorgestellt.

In het geval dat de ontwikkeling en veiligheid van een (jong) kind in een gezin met meervoudige en complexe problemen wordt bedreigd, kan de kinderrechter besluiten het gezin onder toezicht te stellen en/of te verordonneren dat het kind uit huis dient te worden geplaatst. Het gaat hier om een – in principe – tijdelijke maatregel van kinderbescherming waarbij de ouders, met behulp van professionele steun, de kans krijgen de opvoedingssituatie te verbeteren. Na verloop van tijd moet beoordeeld worden of er sprake is van een zódanige betekenisvolle verandering in de opvoedingssituatie dat het kind veilig thuis kan blijven of terug kan naar huis. Uit onderzoek komt herhaaldelijk naar voren dat terugplaatsingen niet altijd definitief zijn; een deel van de kinderen wordt na een terugplaatsing wederom uit huis geplaatst. Het is dan ook noodzakelijk om de plaatsingsbeslissingen waar het hier over gaat zeer weloverwogen te nemen om kinderen continuïteit van de opvoedsituatie te bieden. Binnen het Expertisecentrum voor Behandeling en Beoordeling van Ouderschap en Psychiatrie – onderdeel van GGZ Drenthe – worden ouderschapsbeoordelingen in het kader van dergelijke beslissingen uitgevoerd. In dit hoofdstuk beschrijven we het hierop gerichte interventieprogramma van de kliniek De Stee welke deel uitmaakt van het Expertisecentrum. Tevens presenteren we enkele uitkomsten van meerjarig evaluatieonderzoek naar dit programma., In geval de ontwikkeling en veiligheid van een (jong) kind in een gezin met meervoudige en complexe problemen wordt bedreigd kan de kinderrechter besluiten het gezin onder toezicht te stellen en/of te verordonneren dat het kind uit huis dient te worden geplaatst. Het gaat hier om een, in principe tijdelijke maatregel van kinderbescherming waarbij de ouders, met hulp van professionele steun, de kans krijgen de opvoedingssituatie te verbeteren. Na verloop van tijd moet beoordeeld worden of er sprake is van een zódanige betekenisvolle verandering in de opvoedingssituatie dat het kind veilig thuis kan blijven of terug kan naar huis. Uit onderzoek komt herhaaldelijk naar voren dat terugplaatsingen niet altijd definitief zijn; een deel van de kinderen wordt na een terugplaatsing wederom uit huis geplaatst. Het is dan ook noodzakelijk om de plaatsingsbeslissingen waar het hier over gaat zeer weloverwogen te nemen om kinderen continuïteit van de opvoedsituatie te bieden. Binnen het Expertise Centrum voor Behandeling en Beoordeling van Ouderschap en Psychiatrie – onderdeel van GGZ Drenthe – worden ouderschapsbeoordelingen in het kader van dergelijke beslissingen uitgevoerd. In dit hoofdstuk beschrijven we het hierop gerichte interventieprogramma van de kliniek De Stee welke deel uitmaakt van het Expertise Centrum. Tevens presenteren we enkele uitkomsten van meerjarig evaluatieonderzoek naar dit programma.

Deze bijdrage gaat over onderzoek naar het Westminster Family Recovery Project (FRP). Dit is één van de 15 Engelse Think Family-projecten, die recent zijn ontwikkeld als antwoord op de constatering dat hulp vaak niet de gezinnen met de meest ernstige problemen bereikt. Bij FRP gaat het om een intensieve outreachende (IO-)benadering van gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Er wordt een multidisciplinair team (Team Around the Family, TAF) samengesteld met de IO-werker als spil. De volgende basisprincipes staan centraal: a) er is sprake van een empathische en ondersteunende houding naar ouders en kinderen; b) er moet snel duidelijkheid ontstaan over wat er zou moeten veranderen, met respect voor de visie van de ouders op wat het beste kan worden gedaan; c) veiligheid en welzijn van kinderen staan voorop, werkers zijn eerlijk wanneer dwingende maatregelen nodig zijn; d) er is individuele aandacht voor de ouders en oog voor hun praktische, relationele en gezondheidsproblemen; e) de benadering behelst een flexibele combinatie van praktische hulp, ondersteuning, educatie, en behandeling. Onderzoek laat zien dat – gemiddeld genomen – gezinnen (N = 33) zeven contacten in de 14 dagen hebben met (vooral) de IO-werker of een ander TAF-lid. Hulptrajecten duren gemiddeld 28 weken (minimaal 6; maximaal 69). Bij afsluiting van de hulp is het welzijn van meerdere gezinsleden in bijna tweederde van de gezinnen (63%), naar verwachting duurzaam, verbeterd., Deze bijdrage gaat over onderzoek naar het Westminster Family Recovery Project (FRP). Dit is een van de 15 Engelse Think Family-projecten, die recent zijn ontwikkeld als antwoord op de constatering dat hulp vaak niet de gezinnen met de meest ernstige problemen bereikt. Bij FRP gaat het om een intensieve outreachende (IO-)benadering van gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Er wordt een multidisciplinair team (Team Around the Family, TAF) samengesteld met de IO-werker als spil. De volgende basisprincipes staan centraal: a) er is sprake van een empathische en ondersteunende houding naar ouders en kinderen; b) er moet snel duidelijkheid ontstaan over wat er zou moeten veranderen, met respect voor de visie van de ouders op wat het beste kan worden gedaan; c) veiligheid en welzijn van kinderen staan voorop, werkers zijn eerlijk wanneer dwingende maatregelen nodig zijn; d) er is individuele aandacht voor de ouders en oog voor hun praktische, relationele en gezondheidsproblemen; e) de benadering behelst een flexibele combinatie van praktische hulp, ondersteuning, educatie, en behandeling. Onderzoek laat zien dat – gemiddeld genomen – gezinnen (N=33) zeven contacten in de 14 dagen hebben met (vooral) de IO-werker of een ander TAF-lid. Hulptrajecten duren gemiddeld 28 weken (min. 6; max. 69). Bij afsluiting van de hulp is het welzijn van meerdere gezinsleden in bijna tweederde van de gezinnen (63%), naar verwachting duurzaam, verbeterd.

Purpose: The purpose of this paper is to describe the development and application of the KIPP-list of care activities. The acronym KIPP stands for Knowledge and Insight into Primary Processes. The instrument is intended as a tool for family coaches to systematically report care activities conducted in the Dutch family support programme Ten for the Future (in Dutch: Tien voor Toekomst). Design/methodology/approach: The design of the instrument was based on the components of the programme and a literature search for similar instruments used in the Netherlands, complemented by a staff survey. A series of three studies was carried out to test the instrument’s validity and user-friendliness, and to assess its potential for programme evaluation. Findings: The majority of care activities were performed in cooperation with one or both parents alone, and less frequently with children or external professionals. Although the main focus of the work of the family coaches fell into the categories of “collecting information” and “working towards (behavioural) change” with families, the relatively high frequency of all the types of care contacts emphasises the intensity of this family support programme with a complex target group. Originality/value: Data gathered with the instrument provided meaningful information by descriptive analysis. KIPP thereby proved its general feasibility in increasing insight into service provision. The instrument can be useful in several stages and on several levels of quality assurance and service optimisation, including reflective practice, supervision, team management and research.

Although parental problems and poor parenting are commonly associated with adolescents' admission to secure residential care, few studies examined these parental characteristics. This study aims to identify parental problems and strengths and their association with parenting styles for 64 of these parents. We assessed perspectives of both adolescents and their parent figures shortly after admission. Parents often report high levels of psychopathology for both mothers and fathers, respectively, including depression (54.7% and 39.1%), anxiety (29.7% and 12.5%), substance dependence (14.1% and 26.6%), antisocial behaviour (1.6% and 21.1%), and psychosis (11.0% and 9.4%). Parents also report high parenting stress specifically related to the behaviour of their child. In contrast to our expectations, most parents experience a high quality of life. Living in a 1‐parent family, being unemployed and having debts are most frequently mentioned risk factor combinations. We found limited support for the hypothesis that parents with more risk and less protective factors show poorer parenting. Parents with more psychopathology and parenting stress do show poorer parenting than parents without these problems. Based on our findings, we describe several implications for engaging and supporting parents of adolescents in secure residential care.

Het beperkte gebruik in de Duitse jeugdzorg van het oorspronkelijk Noord-Amerikaanse concept ‘multi-problem family’ als aanduiding voor een doelgroep die gekenmerkt wordt door complexe, langdurige en veelvuldig met elkaar verweven problemen, is vanuit Nederlands perspectief opvallend. Als alternatief worden in Duitsland de concepten ‘armoede’ en ‘deprivatie’ gehanteerd, gekoppeld aan sociaal-wetenschappelijke theorieën over de ‘leefsituatie’. Dit verschil was voor ons de aanleiding om aan de hand van literatuurstudie te onderzoeken welke theoretische en praktische meerwaarde deze verschillende concepten hebben bij een beschrijving van de bedoelde gezinnen. Vertrekpunt is het begrip ‘leefsituatie’. We gaan na welke overeenkomsten en verschillen er tussen beide landen bestaan in gehanteerde begrippen, en evalueren deze in het licht van hun waarde binnen een ethisch verantwoorde zorg- en onderzoekspraktijk. De conclusie luidt dat het concept ‘leefsituatie’, onder andere door de verbinding die het legt tussen het micro-, meso- en macro-niveau van gezinsfunctioneren en gezinscontext, een waardevol aanknopingspunt biedt in praktijk en onderzoek om de individuele gesteldheid van cliënten in multiprobleem gezinnen in beeld te brengen, mede vanuit een maatschappelijke inbedding van hun problematisch bestaan.