Search

Cilj istraživanja bio je ispitati moderatorsku ulogu statusa grupe (većina ili manjina) na odnos međugrupnog kontakta i spremnosti na uključivanje u kolektivnu akciju s ciljem smanjenja nejednakosti osoba homoseksualne orijentacije u odnosu na heteroseksualnu većinu. Također smo htjeli ispitati moderatorsku ulogu statusa grupe na odnos međugrupnog kontakta i percipirane međugrupne prijetnje. Istraživanje je provedeno putem online upitnika na 286 sudionika od čega je 187 heteroseksualnih osoba i 99 pripadnika LGBTIQ populacije. Sudionici su popunili upitnik koji je uključivao mjeru kvalitete kontakta s pripadnicima druge grupe, skalu percipirane simboličke prijetnje i skalu spremnosti na kolektivnu akciju usmjerenu na boljitak LGBTIQ populacije. Rezultati pokazuju značajnu povezanost međugrupnog kontakta sa spremnosti na kolektivnu akciju i percipiranom međugrupnom prijetnjom. Potvrđena je moderatorska uloga statusa grupe, pri čemu na uzorku heteroseksualnih osoba pozitivniji kontakt s pripadnicima druge grupe povećava spremnost na kolektivnu akciju, dok na uzorku homoseksualnih osoba međugrupni kontakt nije povezan sa spremnosti na kolektivnu akciju. Nadalje, potvrđena je moderatorska uloga statusa grupe i na odnos kvalitete kontakta i percepcije simboličke prijetnje, pri čemu je na oba uzorka pozitivniji kontakt s pripadnicima druge grupe povezan sa smanjenom percepcijom te grupe kao prijetnje, ali je taj efekt veći kod heteroseksualnih osoba. Rezultati su razmatrani iz perspektive teorije kontakta te zanemarene uloge statusa grupe u tom kontekstu., The aim of the research was to examine the moderating role of the group status (minority or majority) on the relationship between intergroup contact and willingness to get involved in a collective action with the aim of reducing inequalities of the persons with homosexual orientation with regard to the heterosexual majority. Additionally, the aim was to analyse the moderating role of the group status on the relationship between intergroup contact and perceived intergroup threat. The research was conducted via online survey on a sample of 286 respondents out of whom there were 187 heterosexual persons and 99 members of the LGBTIQ population. The respondents completed a survey which included a measure of quality of contact with the members of the other group, the scale of perceived symbolic threat and the scale of willingness to take collective action aimed at the improvement of the position of the LGBTIQ population. The results show a significant connection between intergroup contact and willingness to take collective action and perceived intergroup threat. The moderating role of the group status was confirmed, whereas on the sample of heterosexual persons a more positive contact with the members of the other group increases willingness to take collective action, while for homosexual persons the intergroup contact is not connected with the willingness to take collective action. Furthermore, the moderating role of the group status was confirmed on the relationship between the quality of contact and perception of symbolic threat, at which a more positive contact with the members of the other group was connected with the reduced perception of that group as a threat in both samples of respondents, but a higher effect of it was observed in the case of heterosexual persons. The results are analysed from the perspective of the contact theory and the neglected role of group status in that context.

Rooted in Huston's (2000) model of adjustment in romantic relationships, the present study examined differences in individual and relationship characteristics and the predictive value of those characteristics for relationship satisfaction, regarding four groups of participants, based on gender and sexual orientation. The sample included a total of 100 heterosexual couples and 50 male and female homosexual couples each. Of the individual characteristics, need for affect achieves significant both actor and partner effects on relationship satisfaction in all subsamples, except for heterosexual women. A personal expression of love achieves both actor and partner effects on relationship satisfaction for heterosexual and homosexual men. The partner's expression of love (actor effect) on relationship satisfaction was registered in all groups, except for homosexual men. The present study offers the possibility of integrating knowledge of the differences between heterosexual and homosexual couples in the context of the model of adjustment in romantic relationships., Ukorijenjena u Hustonovom (2000) modelu prilagodbe u romantičnim vezama, svrha je ove studije bila provjeriti postoje li razlike u individualnim značajkama i značajkama veza između četiriju skupina sudionika koje su formirane na temelju spola i seksualne orijentacije te utvrditi prediktivnu vrijednost jednih i drugih značajki za zadovoljstvo vezom. Uzorak je obuhvatio ukupno 100 heteroseksualnih parova i 50 muških i 50 ženskih homoseksualnih parova. Od pojedinačnih karakteristika potreba za emocijama je važni prediktor zadovoljstva romantičnom vezom i postiže značajne aktorske i partnerske učinke na zadovoljstvo vezom u svim podskupinama, osim kod heteroseksualnih žena. Osobni izraz ljubavi također postiže aktorski i partnerski učinak na zadovoljstvo vezom heteroseksualnih i homoseksualnih muškaraca. Učinak partnerovog izraza ljubavi (aktorski učinak) na zadovoljstvo odnosa zabilježen je u svim skupinama, osim kod homoseksualnih muškaraca. Ova studija nudi mogućnost integriranja znanja o razlikama između heteroseksualnih i homoseksualnih parova u kontekstu modela prilagodbe u romantičnim vezama.

Pri izučavanju partnerskih i bračnih relacija najčešće je korišćen Model prilagođavanja u partnerskim odnosima (Huston, 2000). Ovaj teorijski model autor smatra univerzalnim i upotrebljivim na svim partnerskim relacijama. Model se do sada koristio u mnogim istraživanjima kao teorijski okvir i pokazao se kao veoma koristan i praktičan za formiranje interventnih programa u radu sa heteroseksualnim parovima. U našem istraživanju proverili smo mogućnost primene i korisnost ovog teorijskog modela na homoseksualnim partnerskim relacijama. Odgovorili smo na pitanje šta i na koji način doprinosi zadovoljstvu u partnerskoj relaciji – individualne karakteristike partnera (osobine ličnosti, afektivna vezanost, feminino/maskulini tip ličnost, stav prema rodnim ulogama) i/ili karakteristike partnerske relacije (načini pokazivanja ljubavi, doživljaj ljubavi u partnerskoj relaciji, kvalitet seksualne interakcije). Poseban akcenat stavili smo na proučavanje razlika u zadovoljstvu partnerskom relacijom i njenim prediktorima u odnosu na seksualnu orijentaciju osobe. U istraživanju je učestvovalo 400 osoba, od toga 200 osoba muškog pola i 200 osoba ženskog pola, starijih od 18 godina, koji čine 200 romantičnih parova (100 ženskih homoseksualnih dijada i 100 muških homoseksualnih dijada). Svi ispitanici su sa teritorije Republike Srbije i u trenutku ispitivanja su bili u partnerskim relacijama (vezama) koje opisuju kao stabilne. Ispitanici i ispitanice homoseksualne orijentacije popunjavli su upitnike u prostorijama nevladinih organizacija koje pružaju različite usluge pojedincima i parovima homoseksualne orijentacije ili elektronskim putem ukoliko im organizacije nisu bile dostupne u mestu prebivališta. Uzorak muškaraca i žena iz heteroseksualne populacije prikupljan je sa teritorije Srbije. Primenjen je neeksperimentalni korelacioni nacrt, koji je sproveden primenom upitničke baterije. Upitničku bateriju su činili: upitnik opštih podataka, originalni Inventar iskustava u bliskim vezama (Brennan et al., 1998.), Skala femininosti i maskulinosti (Spence et al. 1974), Skala stavova prema rodnim ulogama (Kamenov et al., 2009), Skala preterane posvećenosti drugima (Fritz & Helgeson, 1998), Skala za procenu stava osobe da zaslužuje više od drugih ljudi (Campbell, 2004), Skala potrebe za emocijama (Maio & Esses, 2001), Skala ljubavi (Braiker & Kelly, 1979), Skala načina izražavanja ljubavi (Huić i sar., 2010) i Skala za procenu kvaliteta seksualne interakcije (Kamenov i sar., 2011). Zadovoljstvo partnerskom relacijom je mereno preko Skale opšteg zadovoljstva brakom. Rezultati pokazuju da su karakteristike relacije značajni prediktori zadovoljstva u partnerskoj relaciji. Individualne karakteristike nisu se pokazale kao značajni prediktori zadovoljstva u partnerskoj relaciji, osim dimenzija afektivne vezanosti. Među muškim ispitanicima homoseksualne populacije ima značajno manje ispitanika sa sigurnom a više sa preokupiranom i izbegavajućom afektivnom vezanošću u odnosu na ispitanike iz heteroseksualne populacije. Bojažljivi tip vezanosti se značajno češće javlja kod žena homoseksualne orijentacije u odnosu na heteroseksualnu populaciju. Rezultati pokazuju i da postoji značajna razlika u izraženosti maskulinih karakteristika među ispitanicima iz četiri grupe, takve da su heteroseksualni muškarci značajno maskuliniji od ostalih ispitivanih grupa, dok razlike u femininim karakteristikama nisu uočene. Nezavisno od seksualne orijentacije, žene imaju egalitarnije stavove i izraženiju potrebu za emocijama od muškaraca. Ne postoji značajna razlika u proceni kvaliteta seksualne interakcije i frekvenciji ličnih načina pokazivanja ljubavi partneru među muškim i ženskim ispitanicima homoseksualne i heteroseksualne populacije. Postoje razlike u odnosu na seksualnu orijentaciju osobe u odnosu na doživljaj ljubavi i zadovoljstvo partnerskom relacijom, takve da osobe homoseksualne orijentacije izveštavaju o nižem doživljaju ljubavi i nižem stepenu zadovoljstva u partnerskoj relaciji. Prilikom testiranja Modela Prilagođavanja u partnerskim odnosima dobijeni su rezultati koji ne potvrđuju funkcionalnost pretpostavljenog modela ni na uzorku heteroseksualnih parova ni na uzorku muških i ženskih homoseksualnih parova. Osnovni problem modela je povezanost individualnih karakteristika partnera sa zadovoljstvom u relaciji koju autor modela pretpostavlja, a ovim istraživanjem nije potvrđena. Jedan od najvažnijih zaključaka je da se varijable u svojim međusobnim odnosima jednako ponašaju na svim poduzorcima i da se partnerske relacije i procesi unutar njih ne razlikuju značajno u odnosu na seksualnu orijentaciju osobe.

Model prilagođavanja u partnerskim odnosima pretpostavlja postojanje tri komponente (individualne, partnerske i socijalne), koje određuju ishod i tok jedne partnerske relacije. Mnoga istraživanja govore u prilog tome da rodne uloge koje se formiraju kroz proces socijalizacije određuju kako jedna veza počinje, teče i kako se završava. Polazeći od ove pretpostavke može se pretpostaviti da se homoseksualne veze značajno razlikuju od heteroseksualnih veza, jer u homoseksualnim vezama imamo dve osobe istog pola kojima društvo nameće istu rodnu ulogu. Cilj ovog rada bila je provera primenjivosti opisanog teorijskog modela prilagođavanja u partnerskim relacijama na muškarce iz homoseksualne populacije u Srbiji. Ono što nas je posebno interesovalo su načini pokazivanja ljubavi muškaraca u homoseksualnim i heteroseksualnim vezama, a rezultati su tumačeni u skladu sa ranije dobijenim podacima o rodnim ulogama i njihovom uticaju na ponašanje u partnerskim relacijama. U istraživanju je učestvovalo 200 ispitanika muškog pola, uzrasta od 18 do 59 godina. Svi ispitanici bili su u homoseksualnim vezama koje su opisivali kao stabilne (100 ispitanika) ili u heteroseksualnim brakovima (100 ispitanika). Od instrumenata korišćene su: Skala ljubavi (Braiker & Kelly, 1979), Skala načina izražavanja ljubavi (Huić, Kamenov i Jugović, 2010) i Skala zadovoljstva partnerskom relacijom (Huić i sar., 2010). Rezultati ovog istraživanja pokazuju da muškarci homoseksualne orijentacije percipiraju veću bliskost u vezi, zadovoljniji su svojim vezama i izveštavaju o češćem izražavanju ljubavi partneru i od partnera. Načini pokazivanja ljubavi (Žrtvovanje, Verbalno ispoljavanje emocija i Instrumentalnost u ulogama van kuće) su značajni prediktori zadovoljstva partnerskom relacijom.

Ovo istraživanje nastoji da utvrdi da li se, i na koji način, homoseksualne osobe prilikom komunikacije u internet okruženju oslanjaju na stilske odlike koje su karakteristične za određeni rod. Polazi se od pretpostavke da u osnovi razlika u jezičkoj praksi ne stoje određene, bilo rodne bilo seksualne, identitetske kategorije koje bi u tim praksama imale samo sredstvo svog izražavanja, već se na jezik gleda kao na jedan od resursa koji omogućava da se odgovori na različite zahteve komunikacione situacije. Metodološki okvir za prikupljanje i analizu uzoraka verbalne interakcije je analiza sadržaja (računate su relativne frekvence lingvističkih odrednica koje su međusobno poređene upotrebom statističkih tehnika), a na ovaj način dobijeni rezultati dopunjeni su kvalitativnom analizom toka komunikacije kojom se podrobnije ispituje posredovanje konteksta konverzacije prilikom izbora rodno specifičnih diskurzivnih odlika. Nalazi ukazuju na to da se homoseksualni muškarci i žene razlikuju s obzirom na ispoljavanje rodno obojenog diskurzivnog stila. U diskusiji se navode argumenti u prilog tome da se ove razlike interpretiraju s obzirom na osobenost diskusionog okruženja i postojanje određenih normi koje modeliraju interakciju među učesnicima u diskusiji. This study seeks to determine whether and in which way homosexual people rely on gender-specific style characteristics when communicating in the internet environment. It is assumed that the basis of differences in language practices is not some identity category (either gender or sexual), that uses these practices only as a means of expression. Instead, language is seen as a resource that allows us to respond to a variety of communication situations. The methodological framework for collecting and analyzing the samples of verbal interaction is content analysis (relative frequencies of linguistic parameters are first calculated and then compared by using statistical techniques), and the results are then supplemented with a qualitative analysis of communication flow which further examines the mediating effect of conversational context in the selection of gender-related discursive features. The findings suggest that homosexual men and women differ when it comes to the expression of gender-specific discursive style. In conclusion, I argue in favor of the interpretation of these differences with respect to the specificity of the communication context and existence of certain norms that model the interaction among the participants in the discussion.