Search

The article reviews the authors’ research on student entrepreneurship. The purpose of the presented analysis is to indicate business knowledge as a factor conditioning the shaping of entrepreneurial attitudes. Conclusions from the conducted research were the premise for the implementation of the project aimed at measuring the business knowledge of students of technical faculties. The authors distinguish areas and present detailed research plans, the results of which can be a reference point for the creators of educational and social policy. The article can be treated as a voice in the debate on the need for and ways of education in the field of entrepreneurship and the possibility of shaping entrepreneurial attitudes at universities (especially those with a technical profile). In the opinion of authors, broadly understood entrepreneurial education (business, economic, financial and legal) can contribute to a faster pace of economic development thanks to establishing and running by young educated people enterprises related to innovative areas of the economy.

Ця стаття ставить перед собою завдання обговорити питання вивчення безпеки як нової форми освіти в університетах — медіа і правовий контекст. Для цього були ретельно проаналізовані певні навчальні програми та наведено численні переваги нових курсів у цій галузі. Крім того, у цьому дослідженні показана важливість та законність докторських досліджень з безпеки та здобуття незалежності у проведенні наукових досліджень. Вже певний час у польських державних і приватних університетах викладаються такі курси, як «Національна безпека», «Внутрішня безпека» й «Інженерія безпеки». Ніхто не очікував, що набуття освіти в галузі безпеки стане таким популярним серед студентів. Понад те, технічні виші адаптували вказані курси. Форма навчання називається Security Engineering, що складається з двох частин: соціальних й технічних знань. Нині у Польщі існують десятки університетів, де навчають предметам зазначеної галузі. Підкомітет з вищої освіти Міністерства освіти Польщі розглядає питання про введення ступеня PhD з досліджень безпеки, а також надання права деяким навчальним закладам на відкриття курсів, що дозволять студентам отримувати науковий ступінь. Але досі ці плани існують лише в обговореннях. Мета цієї статті — представити дослідження з безпеки та їхню роль в університетській освіті. Автор намагається відповісти на питання, чи можливо стимулювати аспірантський або ще вищий рівень освіти у цій дуже цікавій галузі, яка поєднує теорію і практику загальновизнаної безпеки у найближчому майбутньому. This article undertakes a challenge of discussing issues of safety studies as a new form of education in universities — the media and law context. To achieve it, certain curriculums have been thoroughly analysed and numerous advantages of new courses in this field have been developed. Moreover, importance and legitimacy of PhD safety studies and getting an independence in conducting scientific researches are shown in this study. For some time now, in Polish public and private universities there are courses such as “National Security”, “Internal Security” and “Security Engineering”. No one expected the education in a safety field to become so interesting and “in fashion” among students. It turned out that a lot of young people want to be somehow related to the uniformed services, a variety types of formations and also jobs in public administration in the future. Some of the occupations of that sort require education in the safety field. Because of that many universities began to introduce students to new courses such as “National Security” and “Internal Security” ending with a Bachelor Degree. Later on, requests to continue the studies on Masters level started to appear. What is more, technology universities adapted a form of educating called Security Engineering, which consisted of two aspects — social and technological knowledge. Nowadays there are tens of universities in Poland that enable studying within the discussed field. The Subcommittee of Higher Education considers introducing PhD studies of safety and also giving some of the academies rights to open courses which make it possible for students to get a degree qualifying as an associate professor (higher doctorate). However, for now these plans exist only in discussions with no obligations. The aim of this article is to present safety studies and their role in education in universities. What is more, the author tries to answer the question whether it is possible to induct the PhD studies or even higher levels of education in that very interesting field combining theory and practice of widely understood safety in the nearest future.

Ze względu na trwające prace nad reformą szkolnictwa wyższego w Polsce w artykule podjęto dyskusję na temat efektywności i skuteczności kształcenia akademickiego. Dokonano przeglądu literatury zagranicznej i krajowej w tym zakresie. W artykule zaprezentowano również wyniki wstępnych badań, które dotyczyły 58 uczelni podlegających nadzorowi Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW). W pomiarze efektywności działalności dydaktycznej wykorzystano podejście nieparametryczne (metodę DEA) – model BCC ukierunkowany na maksymalizację efektów. Zaś w pomiarze skuteczności zastosowano hierarchiczną metodę aglomeracyjną (metoda Warda), jako miarę odległości wykorzystano odległość euklidesową.

The aim of the paper is to present the most important advantages of educational offers of Polish universities in the field of geoinformation or geoinformatics. Particular attention was paid to the similarities and specific characteristics at particular universities. Studies in geoinformation and geoinformatics have been conducted at seven Universities in Poland. The studies are run in the Bolognese system with bachelor՚s, engineering and master՚s degree. The number of teaching hours is varied and ranges from 1,890 to 2,524 hours for first-cycle studies and from 772 to 1,095 hours for second-cycle studies. Studies in the fields of geoinformation and geoinformatics are assessed as difficult, because they require a good mastery of issues that have been (and still are) the subject of several different types of studies: natural, geographic, geodetic, mathematical, statistical or IT. The objectives of studies can be generalized as follows: (1) knowledge necessary to understand the functioning of the geographical environment, (2) the ability to collect, process, analyze, interpret and visualize geodata using (3) modern computer techniques and methods and/or (4) creating IT tools that support these processes. The realized fields of study are not the same. Each university describes its graduate education goals in a slightly different way: some want them to have the knowledge and skills needed to measure space and phenomena, others – to get the data well processed using IT methods, and another – to use geoinformation and geoinformatics to learn about the mechanisms of functioning environment and society. Celem opracowania jest przedstawienie najważniejszych atutów ofert dydaktycznych polskich uczelni na kierunkach studiów w zakresie geoinformacji lub geoinformatyki. Szczególną uwagę zwrócono na podobieństwa oraz specyficzne wyróżniki na poszczególnych uczelniach. Studia w zakresie geoinformacji i geoinformatyki są prowadzone w Polsce na siedmiu uczelniach, w systemie bolońskim o profilu licencjackim lub inżynierskim. Liczba godzin zajęć dydaktycznych jest zróżnicowana i wynosi od 1 890 do 2 524 godzin na studiach pierwszego stopnia oraz od 772 do 1 095 godzin na studiach drugiego stopnia. Studia na kierunkach geoinformacja i geoinformatyka są oceniane jako trudne, bowiem wymagają dobrego opanowania zagadnień, które dotychczas były (i nadal są) przedmiotem kilku różnych rodzajów studiów: przyrodniczych, geograficznych, geodezyjnych, matematycznych, statystycznych czy informatycznych. Cele studiów można uogólnić następująco: (1) wiedza niezbędna do zrozumienia funkcjonowania środowiska geograficznego, (2) umiejętności gromadzenia, przetwarzania, analizowania, interpretacji i wizualizacji danych geograficznych za pomocą (3) nowoczesnych technik i metod komputerowych lub/i (4) tworzenie narzędzi informatycznych wspierających te procesy. Realizowane kierunki studiów nie są jednakowe. Każda z uczelni nieco inaczej definiuje cele kształcenia swoich absolwentów: jednym zależy, aby posiadali oni wiedzę i umiejętności potrzebne do pomiaru przestrzeni i zjawisk, innym – aby zdobyte dane przestrzenne przetwarzali metodami informatycznymi, a jeszcze innym – aby stosowali geoinformację i geoinformatykę do poznawania mechanizmów funkcjonowania środowiska i społeczeństwa.

Uwzględniając najważniejsze działania państwa i podmiotów pozarządowych w obszarze polityki społecznej, w artykule zwrócono uwagę na zagadnienie, w jakim stopniu oferta kształcenia na kierunku nauki o rodzinie, prowadzonym w publicznych szkołach wyższych, jest powiązana z aktualnymi potrzebami, problemami i kwestiami społecznymi. Dokonano analizy i oceny kształcenia na kierunku nauki o rodzinie w korelacji ze współczesną polityką społeczną w Polsce. Zauważono, że zakładane w programach cele kształcenia w obszarze wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych z zakresu nauk o rodzinie nie zawsze wiążą się wprost z określoną specjalnością kształcenia. Nie sprzyja to efektywnemu zdobywania przez studentów kierunku nauki o rodzinie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, które są wymagane na rynku pracy (np. od asystenta rodzinny, mediatora w sprawach rodzinnych, opiekuna osoby starszej, profesjonalnej opiekunki dziecięcej, koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej). Stąd też uzasadniony wydaje się postulat zmiany kształcenia na kierunku nauki o rodzinie z profilu ogólnoakademickiego na praktyczny oraz ścisła współpraca nauczycieli akademickich z pracodawcami. Istotnym, zasługującym na uwagę wyzwaniem, są studia dualne (przemienne). Umożliwią one studentom nauk o rodzinie zdobycie wysokich kwalifikacji w określonym zawodzie oraz przygotują do odnalezienia się na konkurencyjnym rynku pracy.

In the nineteenth century the art of epistolary expression (especially for women) was highly appreciated in terms of maintaining social relationships. Initially, the noble art of writing letters was taught in schools. Gradually, this function has been taken over by the customary guides, which as products of mass consumption were present in almost every home at that time. This was largely due to the existing need in acquiring communication skills in writing as it was an essential skill in any part of daily life back then. Letters were used as a tool for job applications, they were also an indispensable part of trade relations. Moreover, letters often served as the only mean of nurturing and maintenance of family relations, friendship and love during longer separation of the closest ones. Although the general principles of the epistolary expression ought to apply to everyone, there were some constraints in this matter imposed on young women, especially unmarried ones. Their contact with real correspondence was predominantly achieved through their parents and carers who had read letters within the family circle or sent letters or greetings on behalf of all the household members. Despite the fact that there was a limited number of recipients to whom young ladies were allowed to send letters to, they were unformally obliged to get acquainted with and further learn by heart the general principles of correspondence. The knowledge of such kind gave them access to expand their social circle. Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00.

W poniższym tekście podjęto próbę przedstawienia uwarunkowań kształcenia z zakresu przedsiębiorczościoraz odpowiedzi na pytanie o przestrzenne zróżnicowanie postaw przedsiębiorczych weFrancji. Analizy problemu dokonano na podstawie literatury tematu oraz danych statystycznychzaczerpniętych z instytucji rządowych Francji. W odniesieniu do przeprowadzonych badań należystwierdzić, że pomimo wprowadzonych w ostatnich latach zmian w kształceniu przedsiębiorczości(głównie rozwój ducha przedsiębiorczości) nauczanie w tym zakresie jest wciąż niedostateczne,zwłaszcza w odniesieniu do współczesnych wyzwań gospodarczych. We Francji istnieją znaczącedysproporcje w przejawach przedsiębiorczości. Na potrzeby poniższych badań za jeden z nich przyjętozakładanie nowych podmiotów gospodarczych. Nierówności te najsilniej uwidoczniły się w sytuacjiekstremalnej, z początkiem światowego kryzysu finansowego w 2008 r. Najbardziej przedsiębiorczymiobszarami pozostawały wówczas regiony dużych ośrodków miejskich, regiony z dużym udziałemsektora wysokiej techniki oraz obszary nadmorskie. Zestawienie danych o wielkości nowo powstałychfirm z danymi o udziale MŚP w gospodarce jednostek oraz udziale ludności z wyższym wykształceniemwskazuje na wpływ tych cech na postawy przedsiębiorcze ludności Francji.

Celem artykułu jest określenie miejsca i roli politologii we współczesnej nauce w kontekście zachodzących we współczesnym świecie globalnych trendów. Autorka stawia pytania o stan i kondycję politologii w odniesieniu do celów, które ta dyscyplina powinna spełniać. Ukazuje w tym kontekście złożoność pojawiających się problemów, m.in. jej fragmentaryzację i postępującą internacjonalizację. Zauważa, że politologia – jako dyscyplina naukowa – ma nie tylko służyć rozwojowi ekonomicznemu danej wspólnoty, ale przede wszystkim rozwijać w jednostce zdolność do krytycznego myślenia i bycia rozumnym, oświeconym członkiem wspólnoty obywatelskiej. The aim of the paper is to determine the place and role of political science in contemporary science in the context of global trends. The author raises questions about the state and condition of political science with regard to the goals that this discipline should fulfill. The complexity of problems is described including fragmentation and progressive internationalization. Finally, the author states that political science- as a scientific discipline – not only serves the economic development of a given community, but, above all, develops in the individuals the ability to critical thinking and being a rational, enlightened member of the civic community. Publikacja sfinansowana przez Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ.

Autor przedstawia postać Roberta Watsona, entuzjasty wprowadzania treści związanych z filmem w obszar szeroko pojętej edukacji kulturowej, z którym utożsamia własne poglądy na temat metodyki w zakresie kształcenia z filmu, telewizji i wideo. Podobnie jak Watson, autor stawia film w centrum współczesnej kultury audiowizualnej i dostrzega w narzędziach filmoznawczych uniwersalny klucz do analizy rozmaitych formatów audiowizualnych, na przykład produkcji telewizyjnych. Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00.

The potential Kielce metropolis, located between well-developed Warsaw and Cracow metropolises, is not highly competitive when compared with domestic ones. Focusing on selected components of the economy, thanks to which a specialization is strived for, determines a bigger chance of arising in the settlement ordination of Poland and allows using a potential as well as simplifies actions in promotion and information ventures. In progressive metropolization it is necessary to increase competitiveness of regions to make them attractive areas not only for local people but especially for foreign and domestic VCs. According to The Conception of Spatial Development of Kielce Functional Area in Metropolis Progress Aspect the formation of Kielce metropolitan functions, especially the replacement of industrial centre as a city function by administrative and service sector centre, is dated to early 90s. These functions are generated by, among other things, dynamically developing trade fair centre, expansion of the higher education and financial institutions sector, administrative institutions, well-developed trade and service chain, presence of business support institutions and units, the presence of international concerns, developing culture, strong media and publishing services sector, well-developed sport base and finally strong relations between the city and nearby communes. Kielce area is non-competitive with other metropolises especially because of adverse demographic trends, insufficiently functioning domestic and European communication, low technological innovativeness, only a few international agencies and lack of specialized congressional service. There are sectors in Kielce Metropolis Area that are especially important for its balanced and dynamic development or are an essential advantage over regional contenders in rivalry for recruitment of foreign VCs. These are: constructional sector, trade fair sector and other services connected with it, stadiums and other sports facilities activity.

The article aims at the presentation of guidelines and preliminary results of European research project „Fit for Business: Developing Business Competencies in School (FIFOBI)” in developing competencies among pupils in lower secondary school (gymnasium) for running business activity, based on premises associated with modern changes in world economy as well as with changes on the labour market. The analysis of core school curriculum, conducted within the first stage of research work, showed that a Polish pupil ought to be equipped with basic economic knowledge to a relatively large degree. However, it should be noticed that there are significant gaps in developing competences for running own business, particularly in management as well as in social competences, especially connected with solving conflicts and doing teamwork, and in personal competences, associated with entrepreneurial attitude (the records of the core curriculum are narrowed to planning further education and describing traits of an entrepreneurial person).

W celu podniesienia efektywności transformacji gospodarki narodowej, poprzez racjonalne wdrażanie reguł rynkowych, niezbędnym warunkiem jest przygotowanie społeczeń-stwa do nowych zachowań, które rozumie mechanizmy współczesnych tendencji procesu rozwoju społeczno-gospodarczego i kulturowego. Nowe reguły opierają się głównie o zasadykonkurencyjnego zachowania na rynku nie tylko określonych produktów, przedsiębiorstw produkcyjnych, czy usługowych, ale także jednostek ludzkich i przedstawicieli różnych szczebli układów samorządowych (lokalnych, ponadlokalnych, subregionanych, regionalnych)...

okresie transformacji społeczno-ustrojowej na znaczeniu zyskuje wiele nowych czynników rozwoju społeczno-gospodarczego. Współcześnie za jeden z najważniejszych uznaje się poziom nauki i szkolnictwa wyższego (Juszkiewicz 1997). Nauka wpływa na każdą sferę życia społecznego i służy ona gospodarce (Parysek J 997). Przyjmuje się, że w nowej fazie informacyjnej, do której zmierzamy, zasoby intelektualne społeczeństwa stanowią jeden z czynników wzrostu gospodarczego, zaś inwestycje służące zwiększeniu ich potencjału determinują konkurencyjność poszczególnych krajów w wymianie międzynarodowej. W związku z tym jakość systemu nauki i szkolnictwa jest czynnikiem decydującym o kierunkach i poziomie rozwoju wszystkich sektorów gospodarki, w tym szczególnie przemysłu. Dlatego we wszystkich rozwiniętych gospodarczo państwach, szkoły wyższe przystępują do mniej lub bardziej radykalnych przemian w celu przystosowania się do nowych uwarunkowań spowodowanych przez rewolucję informacyjną i związaną przez nią rewolucję naukowo-techniczną oraz wprowadzania nowych reguł zarządzania.

Instytucją o niekwestionowanym znaczeniu dla kształcenia elit na przełomie XIX i XX wieku był Zakład Naukowo-Wychowawczy oo. Jezuitów w Chyrowie, powstały w 1886 roku. Artykuł prezentuje Sprawozdania jako istotne źródło do badania dziejów tego Zakładu, którego działalność zakończyła się wraz z wybuchem II wojny światowej, ale również do badania dziejów oświaty w Galicji w dobie jej autonomii oraz w II Rzeczpospolitej. Pierwsze Sprawozdanie ukazało się w 1894 roku i obejmowało dane dotyczące roku szkolnego 1893/94. Dysponujemy 45 sprawozdaniami rocznymi w postaci ogłoszonych drukiem zeszytów o objętości od 34 do 253 stron. Zawierają one informacje dotyczące składu grona nauczycielskiego, rozkładu nauk i książek szkolnych obowiązujących w poszczególnych klasach, tematów do wypracowań pisemnych dla poszczególnych klas, zagadnień do pisemnego egzaminu dojrzałości, zbiorów naukowych (biblioteka dla nauczycieli, biblioteka dla uczniów, wyposażenie gabinetów), ważniejszych rozporządzeń władz szkolnych, kroniki Zakładu, a także corocznej klasyfikacji uczniów.

W procesie transformacji gospodarki narodowej zmienia się rola przemysłu w rozwoju gospodarczym regionów, a także układów lokalnych. Na terenie Polski południowowschodniej (podkarpackie, małopolskie, świętokrzyskie, lubelskie) przejawia się to spadkiem zatrudnienia w przemyśle i budownictwie z 55,5% w 1976 do 46,3% w 1989 roku. a w latach transformacji gospodarki narodowej dalszym zmniejszeniem tego udział z 43,8% w 1994 roku do 43% w 1997 roku (Zioło 1999). W konsekwencji prowadzi to do zmian zapotrzebowania na kadrę z wyższym wykształceniem technicznym. W świetle przedstawionych założeń przyjęto wstępnie, iż zmiany te nawiązują do kształtującego się rynku pracy, na którym jak wspomniałam następuje zmniejszanie znaczenia przemysłu .

W książce podjęto bardzo ważny problem edukacji inkluzyjnej, która staje się w Polsce coraz bardziej pożądanym modelem kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z niepełnosprawnością. Dodatkową naukową wartość stanowi odniesienie problemu do wiejskiego środowiska, które na gruncie pedagogiki specjalnej nie było częstym obszarem naukowych eksploracji. Wcześniejsze opracowania dotyczące edukacji inkluzyjnej w większości dotyczyły środowisk miejskich.