Search

Çalışmada, ayakta abomasum deplasmanı operasyonu uygulanan ineklerde, modifiye dorsolumbar epidural anestezi ile her ikisi de α2-agonisti olan ksilazin ve deksmedetomidin’in etkinliklerinin karşılaştırılması amaçlandı. Çalışmada iki grup oluşturuldu (n=12). Birinci gruptaki ineklerin epidural anestezisi ksilazin-lidokain hidroklorid kombinasyonu, ikinci gruptakilerin ise deksmedetomidin-lidokain hidroklorid kombinasyonu ile gerçekleştirildi. Abomasum deplasmanı operasyonuna alınan ineklerin preoperatif rektal ısı, nabız, solunum sayısı, ruminasyon sayısı kaydedildi. İlk interlumbar aralıktan, 18 G Touhy iğnesi ile orta hattan negatif basınç yöntemiyle epidural boşluğa girildi. Gruplara uygulanan ksilazin (0.025mg/kg)-lidokain hidroklorid (0.1mg/kg) ve deksmedetomidin (0.001mg/kg)-lidokain hidroklorid (0.1mg/kg) karışımları %0.9’ luk serum fizyolojik ile 6 ml’ye tamamlanarak 1 dakika sürede uygulandı. Ensizyona tepki ile cerrahi uygulama sırasında sedasyon, ataksi ve huzursuzluk skorları 10 dk aralıklarla kaydedildi. Postoperatif 3 saat’lik zaman diliminde, 30 dk aralıklarla takibe devam edilerek veriler kaydedildi. İki olguda tekniğin uygulanamaması, 1 olguda ise hayvanın yatması nedeniyle toplam 3 olgu çalışma dışı bırakıldı. Çalışmaya dâhil edilen bütün olgularda, teknik kolaylıkla uygulanabildi. Uygulanan tekniğin operasyon için yeterli düzey ve sürede, analjezi ve sedasyon sağladığı gözlendi. Kolay uygulanabilen bu teknik ile az miktarda ilaç ve doz sarfıyla preemptif analjezi sağlandı. Sonuç olarak; ineklerin abomasum deplasmanı olgularında uygulanan modifiye dorsolumbar epidural anestezi tekniğinin, her iki etken madde için de klinik pratikte uygulanabilir olduğu kanısına varıldı., In the study, in standing cows that underwent abomasal displacement surgery, with the modified dorsolumbar epidural anesthesia, it was aimed to compare the clinical efficacy of both α2-agonists xylazine and dexmedetomidine. In the study two groups were created (n=12). The epidural anesthesia of cows at first group was performed with combination of xylaxzine-lidocain hydrocloride while the latter was performed with dexmedetomidine-lidocain hydrocloride. Preoperative rectal temperature, pulse, respiratory rate, number of rumination was recorded in the cows operated for abomasal displacement. 18 G Touhy needle was introduced to the epidural space at first interlumbar interval in the midline with negative pressure technique. Xylazine (0.025mg/kg)-lidocaine hydrochloride (0.1mg/kg) and Dexmedetomidine (0.001mg/kg)-lidocaine hydrochloride (0.1mg/kg) mixes was administered to groups by completing in 6 ml of 0.9% saline and were infused in minute. In addition to response to incision, sedation, ataxia, and irritability scores were recorded during the surgical procedure for 10 min intervals. For postoperative 3-hour time period, follow up continued 30 min intervals and data were recorded. Three cases were excluded from the study because the techniques could not be performed in two cases and the animal lay down in one case. In all cases in the study, the technique was performed easily. It was observed that the technique provided adequate level of analgesia and sedation for the operation. By this technique, which was easy to perform, preemptif analgesia was obtained with a little amount and dose expense of the drug. In conclusion, it is stated that modified dorsolumbar epidural anesthesia performed in abomasal displacement cases in cows can be used in clinical practice for both substances.

Bu çalışma ratlarda Ksilazin iki değişik dozda kullanıldıktan sonra şekillenen sedasyonun derecelendirmesi, karaciğerde oluşabilecek hasarın ölçülmesi ve sedasyona bağlı olarak ağrı tepkisinin değişme durumunun belirlenmesi amacıyla yapıldı. Ağrı kontrolü çalışmalarında analjezik madde kullanılması en çok tercih edilen yöntemlerden biridir. Sedatif amaçla kullanılan ilaçlarda da analjezik etki söz konusudur. Ksilazin'in, ağrı hafifletilmesi, sakinleştirmesi (sedatif), uykuya yol açması (hipnotik), çizgili kasları gevşetmesi gibi etkilerinden yararlanılmaktadır. Ayrıca farklı anestezik ilaçların kullanımının öncesinde premedikasyon gayesi ile kullanılmaktadır. Çalışmada kullanılan 24 adet rat rastgele seçilip üç gruba ayrıldı. Kontrol grubundaki (KO) ratlara sadece FTS verildi. Oluşturulan ikinci gruba Ksilazin (K10) 10 mg/kg intraperitonal verilip diğer üçüncü gruba ise Ksilazin (K15) 15 mg/kg/ip verildi. Sedatif ilaç uygulanan ratların uyaranlara karşı davranışlarına göre sedasyon değerlendirmesi yapıldı. Sedasyon hafif, orta ve ileri derecede olmak üzere sınıflandırıldı. Ratlarda ağrı kesici özelliğinin ne derecede olduğunu tespit etmek amacıyla Ksilazin'in etkinliği ağrı deneyi ile ölçüldü. Ağrı deneyi, hotplate testi ve hotplate aparatı ile yapıldı. Ağrı deneylerinden sonra sakrifiye edilen hayvanlardan kan alınarak AST, ALT ve kortikosteroid değerlerine kan serumunda bakıldı. Sonuç olarak AST ve ALT'nin kontrol ve deneme gruplarındaki serum değerlerinin değişmemiş olması küçük girişimler yapmak için gerekli olacak sedasyon sonrasında karaciğerde bu iki parametrenin değişikliğe uğramayacağının bilinmesi açısından önemli bulunmuştur. Ayrıca ratlarda ksilazinin ağrıyı azaltıcı özelliğinin bulunduğu ve kısa süreli tam hareketsizliğe ihtiyaç duyulması durumunda 15 mg/kg dozunda ksilazin uygulanmasının tercih edilmesinin daha iyi olacağı sonucuna varıldıAnahtar Kelimeler: Rat, Sedasyon derecesi, Ksilazin The aim of this study was to identify the degree of sedation formed after using Xylazine in two different doses in rats, to measure possible damage to the liver and to determine the change in pain response due to sedation. Analgesic agent is one of the most preferred methods in pain control studies. Analgesic effect is also used in sedative drugs. The effects of Xylazine are relieving pain, sedation, hypnotic sleep and relaxation of striated muscles. It is also used for premedication before the use of different anesthetic drugs. Twenty-four rats were randomly selected and divided into three groups. Only FTS was given to the rats in the control group (CO). Xylazine (K10) 10 mg / kg was given intraperitoneally to the second group and Xylazine (K15) 15 mg / kg / ip was given to the third group. Sedation was evaluated according to the behavior of the rats receiving sedative drug against stimuli. Sedation was classified as mild, moderate and severe. In order to identify the degree of pain reprieve in rats, the effectiveness of Xylazine was measured by pain test. Pain test was performed with hotplate test and hotplate apparatus. After the pain experiments, blood was taken from the sacrificed animals and AST, ALT and corticosteroid levels were measured in blood serum. In conclusion, the fact that the serum values of AST and ALT in the control and experimental groups were unchanged was important in terms of knowing that these two parameters would not be changed after sedation which would be necessary for small interventions. In addition, it was determined that xylazine has pain relief properties in rats. It was concluded that 15 mg / kg dose of xylazine should be preferred if short immobility is needed.Keywords: Rat, Sedation degree, Xylazine 49

Bu çalışma ile tavşanlarda deneysel olarak oluşturulan Deksmedetomidin-Ketamin (DK) ve Ksilazin-Ketamin (KK) kombinasyonlarının hematolojik ve klinik parametrelere olan etkileri belirlenerek cerrahi anestezi kalitesinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.Çalışmada yaşları 11-12 aylık, ağırlıkları 2500-3000 g arasında değişen 16 adet Yeni Zelanda ırkı erkek tavşan kullanıldı. Tavşanlar rastgele 8'li 2 gruba ayrıldı. Birinci gruptaki tavşanlara 25 µg/kg dozda deksmedetomidin ve 30 mg/kg dozda ketamin kasiçi yolla uygulanırken 2. gruptaki tavşanlara 4 mg/kg dozda ksilazin ve 30 mg/kg dozda ketamin kasiçi yolla uygulandı. Her bir tavşanda arteriel kan basıncını takip etmek için merkezi kulak arterine (A.auricularis) 20 G intraket yerleştirildi ve işlemler boyunca yerinde bırakıldı. Hastabaşı monitörüyle vital değerlere ilişkin nabız, solunum sayısı, rektal sıcaklık, sistolik kan basıncı (SKB), diyastolik kan basıncı (DKB) ve oksijen saturasyonu (SpO2) değerleri anestezi öncesi (0), 5, 10, 15, 30, 45, 60, 75, 90, 105 ve 120. dakikalar da kaydedildi. Kan gazı ve elektrolit değerlerin analizi için anestezi öncesi (0), 5, 10, 15, 30, 60, 90 ve 120. dakikalarda kan örnekleri alındı. Arteriyel kan gazları ve elektrolit bulgulara ilişkin pH, pCO2, P02, cHCO3, BE (ecf), cSO2, Na+, K+, Ca+, Cl-, cTCO2, AGaPK, Hct, cHgb, BE(b), glikoz, laktat, kreatin değerleri ölçüldü. Anestezi derinliklerinin belirlenmesinde doğrulma refleksi, kulak sıkma refleksi, pedal refleks, çene kası tonusu ve palpebral reflekslerin kaybolma ve geri kazanılma süreleri belirlendi. Ölçülen değişkenler bakımından gruplar arası farklılığın önem testi % 5 yanılma payı ile Mann-Whitney U testi kullanılarak, tekrarlı ölçüm yapılan özellikler ise Freidman testi ile analiz edildi. Anlamlı farklılık bulunan özelliklerde ikili karşılaştırmalar ise Wilcoxon eşleştirilmiş iki örnek testi ile değerlendirildi.Vital bulgulara ilişkin yapılan değerlendirmede nabız ve SPO2 değerleri haricinde solunum sayısı, rektal sıcaklık, SKB, DKB değerleri yönünden DK ve KK uygulama grupları arasındaki farklılık istatistiksel olarak önemsiz bulundu (p>0,05). DK ve KK uygulama grupları arasındaki istatistiksel farklılık nabız sayısı/dk bakımından 5, 10 ve 15. dakikalardaki değerler açısından önemli (p0,05). Arteriyel kanda glikoz (mg/dL) bakımından DK ve KK uygulama grupları arasındaki değerlendirmede istatistiksel olarak 5. dakikada önemli (p0,05). Sonuç olarak deksmedetomidin-ketamin ve ksilazin-ketamin kombinasyonlarının vital parametreler, kan gazları ve elektrolit değerler ile refleks bulgular yönünden benzer etkilere sahip olduğu gözlendi. Yetişkin sağlıklı tavşanlarda 25 μg/kg deksmedetomidin (IM) ve 30 mg/kg ketamin (IM) kombinasyonunun küçük cerrahi işlemler için komplikasyonsuz anestezi sağlayabileceği kanısına varıldı. The aim of this study is to determine the effects of Dexmedetomidine-Ketamine (DK) and Xylazine-Ketamine (XK) combinations on hematological and clinical parameters in rabbits and to compare the quality of surgical anesthesia. In this study, sixteen New Zealand male rabbits aged between 11 to 12 months old and weighing between 2500-3000 grams were used (as an experimental group). The rabbits randomly were divided into two groups of eight. In the first group, while rabbits were vaccined intramuscularly with 25 µg / kg dose of dexmedetomidine and 30 mg / kg ketamine, in the second group, 4 mg / kg xylazine and 30 mg / kg ketamine were vaccined intramuscularly. To monitor arterial blood pressure in each rabbit, a 20 G intraket was placed in the central ear artery (A.auricularis) and left in place throughout the procedures. With the help of bedside monitors pulse rate, respiration rate, rectal temperature, systolic blood pressure (SBP), diastolic blood pressure (DBP) and oxygen saturation (SpO2) values related to vital values were measured before anesthesia (0), 5th, 10 th, 15 th, 30, th 45 th, 60 th 75 th, 90 th, 105 th and 120 th minutes of the procedure also were measured and recorded. Blood samples were taken at (0), 5 th, 10 th, 15 th, 30 th, 60 th, 90 th and 120 th minutes before anesthesia for analysis of blood gas and electrolyte values. PH, pCO2, PO2, cHCO3, BE (ecf), cSO2, Na +, K +, Ca +, Cl-, cTCO2, AGaPK, Hct, cHgb, BE (b), glucose, lactate, creatine values related to arterial blood gases and electrolyte findings were all measured. In the determination of depths of anesthesia, the lost and recovery durations of straightening reflex, ear squeezing reflex, pedal reflex, jaw muscle tone andpalpebral reflexes were recorded. The significance test of the difference between the groups according to measured variables was analyzed by using Mann-Whitney U test with 5% error rate and the repeated measurements were analyzed by using Freidman test. Pairwise comparisons of features with significant differences were evaluated by using Wilcoxon paired sample test. In the evaluation of vital signs, the difference between pulse and SPO2 values in terms of respiratory rate, rectal temperature, SBP, DBP values was statically insignificant (p>0,05). Statistical difference between DK and XK application groups were significant in terms of pulse rate / min at 5 th, 10 th and 15 th minutes (p0,05). . Except for glucose and cSO2 values, pH, pCO2, PO2, cHCO3, BE(ecf), Na +, K +, Ca +, Cl-, cTCO2, AGaPK, Hct, cHgb, BE (b), lactate and creatinine values were found statistically insignificant (p> 0.05). Except for glucose and cSO2 values, pH, pCO2, PO2, cHCO3, BE(ecf), Na +, K +, Ca +, Cl-, cTCO2, AGaPK, Hct, cHgb, BE (b), lactate and creatinine values were found statistically insignificant (p> 0.05). In terms of arterial blood glucose (mg / dL) statistically significant difference between DK and XK application groups were evoluated at the 5 th minute (p 0.05). As a result, it was observed that dexmedetomidine-ketamine and xylazine-ketamine combinations had similar effect in terms of vital parameters, blood gases and electrolyte values and reflex findings. We concluded that 25 mg / kg dexmedetomidine (IM) and 30 mg / kg ketamine (IM) combination in adult healthy rabbits may provide anesthesian for small surgical procedures without any complication. 97

YÖK Tez ID: 502332 Ksilazin, medetomidin ve deksmedetomidin çoğunlukla kedilerde sedasyon ve analjezi amacı ile kullanılan ?2-adrenerjik reseptör agonistleridir. Bu ilaçlar hem sedasyon sırasında göz basıncında değişikliğe hem de kusmaya neden olarak kusma sırasında göz basıncının artmasına neden olurlar. Kediler her grupta 10 hayvan olacak şekilde rastgele 3 gruba ayrıldı. Birinci gruba 1 mg/kg ksilazin, ikinci gruba 80 µg/kg medetomidin ve üçüncü gruba 40 µg/kg deksmedetomidin kas içi yolla uygulandı. Kusan kediler çalışmaya dahil edildi. Kedilerin göziçi basıncı ilaç uygulama öncesinde, kusmadan hemen sonra ve 20 dakika aralıklarla bir saat süresince ölçülerek (T20, T40, T60). değişimler kaydedildi. Sedasyon atipamezol ile antagonize edildikten sonra son ölçüm yapılarak kaydedildi. Tüm gruplarda sedasyon süresinde GİB'in anlamlı düzeyde azaldığı ve gruplar arasında fark olmadığı kaydedildi. GİB'deki düşmenin atipamezol uygulamasından sonra düzeldi. Kusma riski gözönüne alındığında GİB değişikliklerinin önemli olduğu hayvanlarda anestezi protokolü belirlenirken ?2-adrenerjik reseptör agonistlerinin dikkatli kullanılması gerektiği ve GİB' değişikiliklerin atipamezol uygulaması ile antagonize edilebileceği kaydedilmiştir. ?2-adrenergic reseptor agonists such as xylazine, medetomidine and dexmedetomidine are the most popular sedative drugs that are used often in cats to achieve sedation and analgesia These drugs can induce vomiting and alter intraocular pressures (IOP) during vomiting and sedation period. The cats were allocated randomly to one of three groups, each containing 10 animals. The first group was sedated with 1 mg/kg xylazine, the second and the third group was sedated with 80 and 40 µg/kg medetomidine and dexmedetomidine intramusculary, respectively. The cats that vomit were included in the study. IOP were measured before administration, immediately after vomiting, and 20 minutes intervals during 1 hour period (T20, T40, T60). Sedation was reversed with atipamezole and the last measurement were done 20 minutes after atipamezol treatment. IOPs were decreased significantly in all groups and statistically insignificant difference was observed between groups. The alterations in IOP were reversed with atipamezole The results of this study show the risk of vomiting and the associated elevation in IOP after ?2-adrenergic reseptor agonists hould be considered when selecting an anesthetic protocol for a patient with limited tolerance for short-lived increases in IOP. The alterations in IOP can be reversed with atipamezole.

Hayvanlarda küçük cerrahi müdahaleler, yara bakımı, radyografi, idrar ve kan örneklerinin toplanması, göz, kulak ve oral muayenelerin yapılması, tırnak kesimi, diren, bandaj ve kateter uygulamaları ve deneysel uygulamalar gibi amaçlarla hayvanlara anestezi veya sedasyon uygulanabilmektedir. Belirtilen uygulamalardan dolayı hayvanlara bazı durumlarda tekrarlayan dozlarda anestezik madde verilmesi gerekebilmektedir. Çalışmamızın amacı çeşitli nedenlerle tekrarlanan dozlarda anestezi uygulaması yapılan hayvanların histopatolojik ve biyokimyasal değerlerindeki değişikliğin belirlenmesidir. Bu amaçla çalışmada ağırlıkları 160-220 gr arasında değişen 72 adet Wistar Albino dişi rat kullanılmıştır. Hayvanlar kontrol gurubu, zolazepam-tiletamin gurubu ve ksilazin-ketamin gurubu olmak üzere 3 ana gruba ayrıldı. Her bir ana gurup ise kendi içerisinde farklı günlerde yapılan 4 anestezi uygulamasına göre 4 farklı gruba ayrıldı. Hayvanlara 1, 3, 5 ve 7. günlerde anestezi uygulaması yapıldı. Anestezi uygulamaları boyunca hayvanların pedal, korneal, kutanöz ve doğrulma refleksleri kontrol edilerek kayıt altına alındı. Her bir uygulamanın ardından 2,4,6 ve 8. günlerde her ana gruptan rastgele 6 hayvan seçilip kan örnekleri alındıktan sonra sakrifiye edildi. Sakrifikasyon işleminin ardından hayvanlardan beyin, böbrek ve karaciğer örnekleri alındı. Alınan kan örneklerinin serumları çıkartıldı ve bu serumlarda AST, ALT, LDH, ALP, kreatinin, üre, albümin, seruloplazmin, total protein, globülin seviyeleri belirlendi. Alınan doku örnekleri hematoksilen eozin ile boyandıktan sonra histopatolojik olarak incelendi. Tekrarlayan dozlarda uygulanan zolazepam-tiletamin ve ksilazin-ketamin uygulamalarının bazı biyokimyasal, histopatolojik parametrelerinde ve refleks sürelerinde belirgin biçimde değişikliklere neden olduğu belirlendi. Tekrarlayan dozlarda anestezi uygulanmak durumunda kalınan hastalarda biyokimyasal parametreler değerlendirilmek istendiğinde çalışmamızda belirtilen değişikliklerin göz önünde bulundurulması hastanın daha doğru değerlendirilmesinde faydalı olacağı sonucuna varıldı.Anahtar Kelimeler: Disosiyatif anestezi, Tiletamin, Ketamin, Ksilazin, Tekrarlayan Dozlar. Anesthesia or sedation can be applied to the animals for small surgical interventions, wound care, radiography, the collection of urine and blood samples, eye, ear and oral examinations, nail cutting, drain, bandage and catheter applications, and experimental practices. Due to the mentioned applications, animals may need to be given repeated doses of anesthetic at different times in some cases. Our study aims to determine the change in histopathological and biochemical values of animals applied repeated doses of anesthesia for various reasons. For this purpose, in this study, 72 Wistar Albino female rats weighing between 160-220 g were used. The animals were divided into three main groups as the control group, zolazepam-tiletamine group, and xylazine-ketamine group. Each main group was divided into four different subgroups according to the anesthesia applications performed on different days. Animals were anesthetized on days 1, 3, 5 and 7. The pedals, corneal, cutaneous, and righting reflexes of the animals were checked and recorded during anesthesia procedure. After each application, six animals were randomly selected from each main group on days 2, 4, 6 and 8, and blood samples were taken and then sacrificed. After sacrification, samples were collected from the brain, kidney and liver tissues of the animal. Serum of the blood samples was separated, and AST, ALT, LDH, ALP, creatinine, urea, albumin, ceruloplasmin, total protein and globulin levels were determined. Tissue samples were stained with hematoxylin-eosin and examined histopathologically. It was determined that repeated doses of zolazepam-tiletamine and xylazine-ketamine administrations caused significant changes in some biochemical, histopathological parameters and reflex periods. it was concluded that when biochemical parameters are needed to be evaluated in patients who had been applied repeated doses of anesthesia, considering the changes determined in our study would be useful to evaluate the patient more accurately.Key Words: Dissociative anesthesia, Tiletamine, Ketamine, Xylazine, Repeated doses. 73

Bu çalışmada, koyunlarda ksilazin-ketamin, ksilazin-propofol ve ksilazin- ketamin-propofol kombinasyonlarının oksidatif stres ve antioksidan kapasite üzerine olan etkilerinin araştırılması amaçlandı. Ayrıca anestezi sırasında hastanın stabilizasyonu yönünden önemli olan kan gazları, hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin farklı anestezik madde kombinasyonlarından nasıl etkilendiklerinin tespiti araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışma Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinden sağlanan ortalama canlı ağırlığı 43.27±4.76 kg olan 1 yaşlarında, doğum yapmamış klinik olarak sağlıklı 28 adet Zom ırkı dişi koyun üzerinde yürütüldü. Hayvanlar eşit sayıda (n= 7) ve rastgele biri kontrol olmak üzere dört gruba ayrıldı. Kontrol grubu dışında Grup 1’de bulunan hayvanlara ksilazin-ketamin, Grup 2’de bulunan hayvanlara ksilazin-propofol ve Grup 3’te bulunan hayvanlara ksilazin-ketamin-propofol kombinasyonları intravenöz olarak uygulandı. Tüm hayvanlardan anestezik ajanların uygulanmasından önce (0.dakika) ve anesteziklerin uygulanmasından sonra 15., 30., 60. ve 120.dk’ larda vena jugularis’ten kan örnekleri alındı. Bu kombinasyonların antioksidan sistem üzerine etkilerini değerlendirmek amacıyla alınan kan örneklerinin serumlarında total antioksidan seviye (TAS), total oksidan seviye (TOS) ve oksidatif stres indeksi (OSİ), plazmalarında malondialdehit (MDA) ve eritrositlerinde katalaz (CAT) aktiviteleri saptandı. Ayrıca anestezi sırasında hastanın stabilizasyonu yönünden önemli olan bazı biyokimyasal ve hematolojik parametreler ile kan gazı düzeyleri ölçüldü. Hayvanlarda kalp atım hızı, solunum sayısı ve vücut ısısı anestezik ajanların uygulanmasından önce (0. dk) ve anesteziklerin uygulanmasından sonra 5., 10., 15., 30., 45., 60. ve 120. dk’ larda ölçüldü. Çalışmamızda her üç grubun kontrol grubu ile yapılan kıyaslamalarında TAS, TOS, MDA ve CAT düzeyleri bakımından önemli bir fark bulunmadı. Biyokimyasal değerleri bakımından grupların kontrol grubu ile yapılan kıyaslamalarında Grup 2’de direkt bilirubin düzeyinde 120. dk’da, Grup 3’te ALP düzeyinde 30. ve 120. dk’ larda ve yine Grup 3’te üre düzeyinde 15., 30., 60. ve 120. dk’ larda meydana gelen artış önemli bulundu. Çalışmamızda kan gazları ve elektrolit düzeyleri bakımından her üç grup kontrol grubu ile kıyaslandığında pO2 düzeylerinde Grup 1’de 15., 30. ve 120.dk’ larda, Grup 2 ve Grup 3’te ise sadece 30. dk da, cSO2 düzeylerinde Grup 1’de 15., 60. ve 120.dk’ larda, Grup 2’de ise sadece 60.dk da meydana gelen azalma önemli bulundu. Her üç çalışma grubunda Na düzeylerinde 30. ve 60. dk’ larda, Grup 2 ile Grup 3’te ise 120.dk’ da, Ca düzeylerinde ise Grup 2 ile Grup 3’te 120.dk’ da meydana gelen azalma önemli idi. Sadece Grup 1’de glukoz düzeyinde 15.dk’ da meydana gelen artma önemli bulundu. Hematolojik değerleri bakımından grupların kontrol grubu ile yapılan kıyaslamalarında sadece MCV düzeyinde Grup 3’te 15., 30., 60. ve 120.dk’ larda meydana gelen artış önemli idi. Fizyolojik parametreler bakımından, her üç grup kontrol grubu ile kıyaslandığında kalp atım sayısında sadece Grup 3’te 120.dk’ da, solunum sayısında Grup1 ve Grup 3’te 5.dk ile 30.dk’ da, vücut ısısında Grup 2’de 10., 15., 30. ve 120.dk’ da, Grup 3’te ise sadece 120.dk’ da meydana gelen fark önemli idi. Çalışmada ksilazin-ketamin, ksilazin-propofol ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyon uygulamaları neticesinde Zom koyunlarında serum TAS ve TOS düzeylerinde, plazma MDA ile eritrosit CAT aktivitelerinde önemli bir değişiklik kaydedilmedi. Oksidan/antioksidan durum hayvanın anesteziye alınması gereken koşullarda antioksidan sistemin en az zarar göreceği ajanın tercih edilmesi bakımından bir fikir verebilir. Ayrıca veteriner pratikte cerrahi işlemler sırasında antioksidan veya serbest radikal temizleyici özelliğe sahip anestezik ilaçların tercih edilmesi hayvan sağlığı açısından bir avantaj olabilir. Ancak bu çalışmada antioksidan özelliğe sahip olduğu bilinen propofolün uygulanan dozlarda hayvan sağlığı açısından bir avantaj oluşturmadığı düşünülmektedir. Yapılan çalışmada ksilazin-ketamin, ksilazin-propofol ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyon uygulamalarının kan gazları ve elektrolit düzeylerinde azalmalara neden olduğu belirlendi. Bu durum daha önce solunum veya kardiyovasküler sistem hastalığı olduğu bilinen hayvanlar için temkinli olunmasını gerektirebilir. Ksilazin-propofol ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyonlarının uygulandığı hayvanlarda bazı hematolojik ve biyokimyasal parametrelerde değişimler tespit edildi. Ksilazin-propofol kombinasyonun uygulandığı grupta üç hayvanda ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyonun uygulandığı grupta ise dört hayvanda apne gözlendi. Bu durumda anestezi esnasında hayvanlarda şekillenebilecek apne olasılığı önemli bir dezavantaj olarak değerlendirilebilir. Yapılan çalışmada ksilazin-ketamin uygulamasının toplam oksidan/antioksidan durum üzerine olumsuz etkisinin olmadığı ayrıca hematolojik ve biyokimyasal parametrelerde önemli bir değişikliğe neden olmadığı saptandı. Bu gruptaki hayvanlarda apne şekillenmedi. Aynı zamanda söz konusu hayvanların fizyolojik parametrelerde meydana gelen değişiklikleri vital fonksiyonlarda herhangi bir bozulma göstermeksizin iyi derecede tolere ettikleri izlendi. Sonuç olarak, Zom koyunlarında ksilazin-ketamin uygulamasının ksilazin-propofol ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyonlarına göre daha güvenle kullanılabileceği ve klinisyenlere öncelikli olarak önerilebileceği sonucuna varıldı. Anahtar kelimeler: Propofol, ketamin, ksilazin, koyun, antioksidanlar, kan gazları, biyokimyasal parametreler. Effects of Xylazine-Ketamine, Xylazine-Propofol, Xylazine-Ketamine-Propofol Administration on Free Radical Generation, Blood Gases and Some Haematological and Biochemical Parameters in Sheeps The aim of this study was to investigate the effects of xylazine-ketamine, xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations on oxidative stress and antioxidant capacity in ewes. It was also aimed to determine how blood gases, haematological and biochemical parameters, which are significant for the stabilization of patients, are affected during anaesthesia by different anaesthetic combinations. The study was conducted on 28 clinically healthy one-year-old nulliparous Zom ewes, which were obtained from the Research and Practice Farm of the Faculty of Veterinary Medicine of Dicle University and were of an average live weight of 43.27±4.76 kg. The animals were randomly allocated to four equal groups (n= 7), one of which was maintained as the control group. Apart from the control group, the animals in Group 1, Group 2 and Group 3 were administered intravenous xylazine-ketamine, xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations, respectively. Blood samples were taken from the jugular vein in all animals before the administration of the anaesthetic agents (minute 0) and at the 15th, 30th, 60th and 120th minutes post-administration. The total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS) and oxidative stress index (OSİ), activities of malondialdehyde (MDA) in plasma and catalase (CAT) in erythrocytes were analysed using the sera extracted from the blood samples in order to evaluate the effects of these combinations on the antioxidant system. Some biochemical and haematological parameters, which are important in terms of the stabilization of patients, were also measured during anaesthesia alongside blood gas levels. The heart rate, respiratory rate and body temperature of the animals were measured before the administration of the anaesthetic agents (minute 0) and at the 5th, 10th, 15th, 30th, 45th, 60th and 120th minutes post- administration. No significant difference was determined between the three groups and the control group for TAS, TOS, and MDA and CAT activities. When the groups were compared in terms of the biochemical values, increases in the level of direct bilirubin at the120th minute in Group 2, in the level of ALP at the 30th and 120th minutes in Group 3 and in the urea level at the 15th, 30th, 60th and 120th minutes in Group 3 were also found to be significant. When each of the three groups were compared to the control group in terms of blood gas and electrolyte levels, decreases in the level of pO2 in Group 1 at the 15th, 30th and 120th minutes, at only the 30th minute in Group 2 and Group 3, decrease in the level of cSO2 in Group 1 at the 15th , 60th and 120th minutes and at only the 60th minutes in Group 2 were found to be significant. The decrease observed in Na levels in each of the three groups at the 30th and 60th minutes and at the 120th minute in Group 2 and Group 3 and also the decrease in the Ca levels in Group 2 and Group 3 at the 120th minute were also statistically significant. The increase in the glucose level in only Group 1 at the 15th minute was found to be significant. On the basis of the comparison of the groups with the control group for the haematological values, it was ascertained that Group 3 displayed an increase in only the MCV levels at the 15th, 30th, 60th and 120th minutes. When each of the three groups were compared to the control group in terms of the physiological parameters, the differences in the heart rate of Group 3 at the 120th minute, in the respiratory rate of Group 1 and Group 3 at the 5th and 30th minutes, in the body temperature of Group 2 at the 10th, 15th 30th and 120th minutes and only at the 120th minute in Group 3 were significant. No significant difference was recorded between the Zom ewes in terms of serum TAS and TOS levels, plasma MDA, erythrocyte CAT activities as a result of the administration of xylazine-ketamine, xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations. When an animal is to be anesthetized, its oxidant/antioxidant status can aid in choosing the agent with the least damage to the antioxidant system. To prefer the use of antioxidant or free radical scavenger anaesthetics for surgical operations may be advantageous in terms of animal health. However, in the present study, it was considered that when administered at the selected doses, propofol, known to have antioxidant effect, provided no advantage with respect to animal health.In the present study, it was determined that xylazine-ketamine, xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations caused decreases in blood gas and electrolyte levels. This situation may require being cautious when administering such combinations to animals with respiratory and cardiovascular system disorders. Alterations in some haematological and biochemical parameters were determined in animals, which were administered with xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations. Three animals in the group, which was administered with the xylazine-propofol combination, and four animals in the group, which was administered with the xylazine-ketamine-propofol combination, were found to have developed apnoea. Regarding this, the possibility of apnoea development in animals during anaesthesia can be seen as an important disadvantage. In the present study, it was determined that xylazine-ketamine administration does not have a negative effect on the total oxidant/antioxidant status and does not cause any significant difference in haematological and biochemical parameters. Animals administered with xylazine-ketamine did not develop apnoea. It was also observed that these animals well tolerated the alterations in the physiological parameters without any disorders in their vital functions. As a result, it was concluded that xylazine-ketamine administration offers a safer use when compared to xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations and therefore can be a primary option for clinicians. Key Words: Propofol, ketamine, xylazine, sheep, antioxidants, blood gases, biochemical parameters. Doktora Tezi Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından 12 -VF- 84 nolu proje olarak desteklenmiştir.

Bu çalışmada, koyunlarda ksilazin-ketamin, ksilazin-propofol ve ksilazin- ketamin-propofol kombinasyonlarının oksidatif stres ve antioksidan kapasite üzerine olan etkilerinin araştırılması amaçlandı. Ayrıca anestezi sırasında hastanın stabilizasyonu yönünden önemli olan kan gazları, hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin farklı anestezik madde kombinasyonlarından nasıl etkilendiklerinin tespiti araştırmanın konusunu oluşturmaktadır.Çalışma Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinden sağlanan ortalama canlı ağırlığı 43.27±4.76 kg olan 1 yaşlarında, doğum yapmamış klinik olarak sağlıklı 28 adet Zom ırkı dişi koyun üzerinde yürütüldü. Hayvanlar eşit sayıda (n= 7) ve rastgele biri kontrol olmak üzere dört gruba ayrıldı. Kontrol grubu dışında Grup 1'de bulunan hayvanlara ksilazin-ketamin, Grup 2'de bulunan hayvanlara ksilazin-propofol ve Grup 3'te bulunan hayvanlara ksilazin-ketamin-propofol kombinasyonları intravenöz olarak uygulandı. Tüm hayvanlardan anestezik ajanların uygulanmasından önce (0.dakika) ve anesteziklerin uygulanmasından sonra 15., 30., 60. ve 120.dk' larda vena jugularis'ten kan örnekleri alındı. Bu kombinasyonların antioksidan sistem üzerine etkilerini değerlendirmek amacıyla alınan kan örneklerinin serumlarında total antioksidan seviye (TAS), total oksidan seviye (TOS) ve oksidatif stres indeksi (OSİ), plazmalarında malondialdehit (MDA) ve eritrositlerinde katalaz (CAT) aktiviteleri saptandı. Ayrıca anestezi sırasında hastanın stabilizasyonu yönünden önemli olan bazı biyokimyasal ve hematolojik parametreler ile kan gazı düzeyleri ölçüldü. Hayvanlarda kalp atım hızı, solunum sayısı ve vücut ısısı anestezik ajanların uygulanmasından önce (0. dk) ve anesteziklerin uygulanmasından sonra 5., 10., 15., 30., 45., 60. ve 120. dk' larda ölçüldü. Çalışmamızda her üç grubun kontrol grubu ile yapılan kıyaslamalarında TAS, TOS, MDA ve CAT düzeyleri bakımından önemli bir fark bulunmadı. Biyokimyasal değerleri bakımından grupların kontrol grubu ile yapılan kıyaslamalarında Grup 2'de direkt bilirubin düzeyinde 120. dk'da, Grup 3'te ALP düzeyinde 30. ve 120. dk' larda ve yine Grup 3'te üre düzeyinde 15., 30., 60. ve 120. dk' larda meydana gelen artış önemli bulundu. Çalışmamızda kan gazları ve elektrolit düzeyleri bakımından her üç grup kontrol grubu ile kıyaslandığında pO2 düzeylerinde Grup 1'de 15., 30. ve 120.dk' larda, Grup 2 ve Grup 3'te ise sadece 30. dk da, cSO2 düzeylerinde Grup 1'de 15., 60. ve 120.dk' larda, Grup 2'de ise sadece 60.dk da meydana gelen azalma önemli bulundu. Her üç çalışma grubunda Na düzeylerinde 30. ve 60. dk' larda, Grup 2 ile Grup 3'te ise 120.dk' da, Ca düzeylerinde ise Grup 2 ile Grup 3'te 120.dk' da meydana gelen azalma önemli idi. Sadece Grup 1'de glukoz düzeyinde 15.dk' da meydana gelen artma önemli bulundu. Hematolojik değerleri bakımından grupların kontrol grubu ile yapılan kıyaslamalarında sadece MCV düzeyinde Grup 3'te 15., 30., 60. ve 120.dk' larda meydana gelen artış önemli idi. Fizyolojik parametreler bakımından, her üç grup kontrol grubu ile kıyaslandığında kalp atım sayısında sadece Grup 3'te 120.dk' da, solunum sayısında Grup1 ve Grup 3'te 5.dk ile 30.dk' da, vücut ısısında Grup 2'de 10., 15., 30. ve 120.dk' da, Grup 3'te ise sadece 120.dk' da meydana gelen fark önemli idi.Çalışmada ksilazin-ketamin, ksilazin-propofol ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyon uygulamaları neticesinde Zom koyunlarında serum TAS ve TOS düzeylerinde, plazma MDA ile eritrosit CAT aktivitelerinde önemli bir değişiklik kaydedilmedi. Oksidan/antioksidan durum hayvanın anesteziye alınması gereken koşullarda antioksidan sistemin en az zarar göreceği ajanın tercih edilmesi bakımından bir fikir verebilir. Ayrıca veteriner pratikte cerrahi işlemler sırasında antioksidan veya serbest radikal temizleyici özelliğe sahip anestezik ilaçların tercih edilmesi hayvan sağlığı açısından bir avantaj olabilir. Ancak bu çalışmada antioksidan özelliğe sahip olduğu bilinen propofolün uygulanan dozlarda hayvan sağlığı açısından bir avantaj oluşturmadığı düşünülmektedir.Yapılan çalışmada ksilazin-ketamin, ksilazin-propofol ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyon uygulamalarının kan gazları ve elektrolit düzeylerinde azalmalara neden olduğu belirlendi. Bu durum daha önce solunum veya kardiyovasküler sistem hastalığı olduğu bilinen hayvanlar için temkinli olunmasını gerektirebilir. Ksilazin-propofol ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyonlarının uygulandığı hayvanlarda bazı hematolojik ve biyokimyasal parametrelerde değişimler tespit edildi. Ksilazin-propofol kombinasyonun uygulandığı grupta üç hayvanda ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyonun uygulandığı grupta ise dört hayvanda apne gözlendi. Bu durumda anestezi esnasında hayvanlarda şekillenebilecek apne olasılığı önemli bir dezavantaj olarak değerlendirilebilir. Yapılan çalışmada ksilazin-ketamin uygulamasının toplam oksidan/antioksidan durum üzerine olumsuz etkisinin olmadığı ayrıca hematolojik ve biyokimyasal parametrelerde önemli bir değişikliğe neden olmadığı saptandı. Bu gruptaki hayvanlarda apne şekillenmedi. Aynı zamanda söz konusu hayvanların fizyolojik parametrelerde meydana gelen değişiklikleri vital fonksiyonlarda herhangi bir bozulma göstermeksizin iyi derecede tolere ettikleri izlendi. Sonuç olarak, Zom koyunlarında ksilazin-ketamin uygulamasının ksilazin-propofol ve ksilazin-ketamin-propofol kombinasyonlarına göre daha güvenle kullanılabileceği ve klinisyenlere öncelikli olarak önerilebileceği sonucuna varıldı. Effects of Xylazine-Ketamine, Xylazine-Propofol, Xylazine-Ketamine-Propofol Administration on Free Radical Generation, Blood Gases and Some Haematological and Biochemical Parameters in SheepsThe aim of this study was to investigate the effects of xylazine-ketamine, xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations on oxidative stress and antioxidant capacity in ewes. It was also aimed to determine how blood gases, haematological and biochemical parameters, which are significant for the stabilization of patients, are affected during anaesthesia by different anaesthetic combinations. The study was conducted on 28 clinically healthy one-year-old nulliparous Zom ewes, which were obtained from the Research and Practice Farm of the Faculty of Veterinary Medicine of Dicle University and were of an average live weight of 43.27±4.76 kg. The animals were randomly allocated to four equal groups (n= 7), one of which was maintained as the control group. Apart from the control group, the animals in Group 1, Group 2 and Group 3 were administered intravenous xylazine-ketamine, xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations, respectively. Blood samples were taken from the jugular vein in all animals before the administration of the anaesthetic agents (minute 0) and at the 15th, 30th, 60th and 120th minutes post-administration. The total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS) and oxidative stress index (OSİ), activities of malondialdehyde (MDA) in plasma and catalase (CAT) in erythrocytes were analysed using the sera extracted from the blood samples in order to evaluate the effects of these combinations on the antioxidant system. Some biochemical and haematological parameters, which are important in terms of the stabilization of patients, were also measured during anaesthesia alongside blood gas levels. The heart rate, respiratory rate and body temperature of the animals were measured before the administration of the anaesthetic agents (minute 0) and at the 5th, 10th, 15th, 30th, 45th, 60th and 120th minutes post- administration. No significant difference was determined between the three groups and the control group for TAS, TOS, and MDA and CAT activities. When the groups were compared in terms of the biochemical values, increases in the level of direct bilirubin at the120th minute in Group 2, in the level of ALP at the 30th and 120th minutes in Group 3 and in the urea level at the 15th, 30th, 60th and 120th minutes in Group 3 were also found to be significant. When each of the three groups were compared to the control group in terms of blood gas and electrolyte levels, decreases in the level of pO2 in Group 1 at the 15th, 30th and 120th minutes, at only the 30th minute in Group 2 and Group 3, decrease in the level of cSO2 in Group 1 at the 15th , 60th and 120th minutes and at only the 60th minutes in Group 2 were found to be significant. The decrease observed in Na levels in each of the three groups at the 30th and 60th minutes and at the 120th minute in Group 2 and Group 3 and also the decrease in the Ca levels in Group 2 and Group 3 at the 120th minute were also statistically significant. The increase in the glucose level in only Group 1 at the 15th minute was found to be significant. On the basis of the comparison of the groups with the control group for the haematological values, it was ascertained that Group 3 displayed an increase in only the MCV levels at the 15th, 30th, 60th and 120th minutes. When each of the three groups were compared to the control group in terms of the physiological parameters, the differences in the heart rate of Group 3 at the 120th minute, in the respiratory rate of Group 1 and Group 3 at the 5th and 30th minutes, in the body temperature of Group 2 at the 10th, 15th 30th and 120th minutes and only at the 120th minute in Group 3 were significant.No significant difference was recorded between the Zom ewes in terms of serum TAS and TOS levels, plasma MDA, erythrocyte CAT activities as a result of the administration of xylazine-ketamine, xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations. When an animal is to be anesthetized, its oxidant/antioxidant status can aid in choosing the agent with the least damage to the antioxidant system. To prefer the use of antioxidant or free radical scavenger anaesthetics for surgical operations may be advantageous in terms of animal health. However, in the present study, it was considered that when administered at the selected doses, propofol, known to have antioxidant effect, provided no advantage with respect to animal health.In the present study, it was determined that xylazine-ketamine, xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations caused decreases in blood gas and electrolyte levels. This situation may require being cautious when administering such combinations to animals with respiratory and cardiovascular system disorders. Alterations in some haematological and biochemical parameters were determined in animals, which were administered with xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations. Three animals in the group, which was administered with the xylazine-propofol combination, and four animals in the group, which was administered with the xylazine-ketamine-propofol combination, were found to have developed apnoea. Regarding this, the possibility of apnoea development in animals during anaesthesia can be seen as an important disadvantage.In the present study, it was determined that xylazine-ketamine administration does not have a negative effect on the total oxidant/antioxidant status and does not cause any significant difference in haematological and biochemical parameters. Animals administered with xylazine-ketamine did not develop apnoea. It was also observed that these animals well tolerated the alterations in the physiological parameters without any disorders in their vital functions. As a result, it was concluded that xylazine-ketamine administration offers a safer use when compared to xylazine-propofol and xylazine-ketamine-propofol combinations and therefore can be a primary option for clinicians. 103

Bir α2 adrenoreseptör agonisti olan xylazine uygulamasına bağlı olarak köpeklerde bradikardi, hipotansiyon, hipopnea, bulantı ve kusma gibi yan etkiler görülebilmektedir. Bu çalışma xylazine hydrochloride’e bağlı oluşan bulantı ve kusmanın önlenmesinde bir H1 reseptör antagonisti olan mepyramine maleate’ın etkinliğinin araştırılması amacıyla yapıldı. Çalışmada 30 köpek kullanıldı ve köpekler 10’arlı 3 gruba ayrıldı. Çalışmada antihistaminik uygulamasının yapıldığı an 0. dakika kabul edilerek, birinci guruptakilere 1 mg/kg, ikinci gruptakilere 2 mg/kg dozda intramuskuler (i.m.) mepyramine ve üçüncü gruptakilere ise eşit miktarda i.m. serum fizyolojik enjeksiyonu yapıldı. Bütün köpeklere bu enjeksiyonlardan 20 dakika sonra 2,2 mg/kg dozda i.m. xylazine enjekte edildi. Xylazine enjeksiyonundan sonra birinci ve ikinci gruptakilerden birer köpek kusarken üçüncü gruptakilerden sekiz köpek kustu. Üçüncü gruptakilerden dokuzunda bulantı gözlenirken, birinci grupta 2 ve ikinci grupta 3 köpekte bulantı saptandı. Birinci ve ikinci gruplarda mepyramine uygulamasından sonraki 40., 60. ve 80. dakikalarda (xylazine uygulamasından sonraki 20., 40. ve 60. dakikalar) pulzasyon ve respirasyon önemli (P

Due to the fact that they produce less post-operative pain and shorter hospitalisation times, laparoscopic surgery procedures are more widely used than many traditional open surgical methods. However, the carbon dioxide gas used to visualise the surgical site during the procedure causes complications such as an increase in the blood CO2 level and acidosis. In the present study, 12 male pigs were used. Sedation was achieved via intramuscular injection of xylazine at a dose of 2 mg/kg and anaesthesia induction was done via slow intravenous injection of ketamine HCl at a dose of 2 mg/kg. Following endotracheal intubation, general anaesthesia was maintained using isoflurane. Blood samples were collected from the retrobulbar plexus immediately before CO2 pneumoperitoneum (T0) and 30 min after insufflation (T1). Cases were evaluated with respect to pH, pCO2, HCO-3, and SpO2 levels. The findings obtained revealed that there was a statistically significant difference between T0 and T1 measurement times with respect to pCO2 and HCO-3 although there were no significant differences between the other evaluated parameters. As a result, it has been demonstrated that carbon dioxide pneumoperitoneum in laparoscopic surgery increases blood CO2 levels. Careful anaesthesia, endotracheal intubation, and 100% O2 inhalation throughout anaesthesia, however, can compensate for this increase. Consequently, with the preservation of blood pH and the stabilisation of pO2 levels, laparoscopic interventions can be performed without endangering the patient's life.

Ratlarda Sedatif Amaçla Kullanılan Medetomidine Hcl, Xylazine Hcl ve Propofol? ün Karaciğer Üzerindeki Etkilerinin Biyokimyasal ve Histolojik İncelenmesi Amaç: Bu çalışmada, farklı sedatif maddelerin karaciğer üzerine olan etkilerinin; klinik, biyokimyasal ve histolojik olarak değerlendirilmesi amaçlandı. Materyal ve Metot: Çalışmamızda 8-10 haftalık, 180-200 gr ağırlığında 40 adet Sprague Dawley ırkı rat her grupta 5 dişi, 5 erkek olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Kontrol grubuna intraperitoneal enjeksiyonla steril %0,9 serum fizyolojik(Grup SF), diğer 3 gruba bir gün aralıklar ile 20 gün boyunca Medetomidine Hidroclorür (HCl) (Grup M), Xylazine HCl (Grup X) ve Propofol (Grup P) uygulandı. Uygulama gruplarına ?anestezi derinliğinin parametreleri için skorlama sistemi? kullanılarak skorlama yapıldı. Eter anestezisi altında dekapitasyon yapılan deneklerden alınan karaciğer örnekleri histolojikve biyokimyasal olarakincelendi. Bulgular: Anestezi derinliğine ait skorlamada istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlendi. LPO aktivitesi dişilerde Grup M ve Grup X?de artarken, Grup P?de azaldı. SOD aktivitesi tüm grupların dişi ratlarında yükseldi. CAT ve GPx enzim düzeylerindeki artış, tüm gruplardaki dişi ve erkeklerde paralellik gösterdi. Histopatolojik incelemelerde; Grup SF dışındaki bütün gruplarda çeşitli derecelerde MNL hücre infiltrasyonu, dejenere hücre, sinüzoidal dilatasyon ve portal alanda MNL hücre adezyonları görüldü. Sonuç: Medetomidine HCl? in diğer iki ajana göre, Xylazine HCl? in Propofole göre daha uzun süre sedasyon ve daha yüksekdüzeyde oksidatif stres oluşturduğu, kullanılan ajanların tamamının karaciğer dokusunda histolojik olarak eşit oranda hasar meydana getirdiği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Karaciğer, Medetomidine HCl, Propofol, Rat, Xylazine HCl. Aim. This study, the effects of different preanesthetic substances in the liver; clinical, biochemical and histolojik assessment of as it was aimed at. Matharial and Method. In our study, 8-10 weeks old, weighing 180-200 g, 40 Sprague Dawley rats in each group including 5 females and 5 males were divided into 4 groups. Intraperitoneal injection of sterile 0.9% saline control group, the other 3 groups at intervals of a day for 20 days Medetomidine HCl (Group M), Xylazine HCl (Group X) and Propofol (Group P) were performed. Application groups `scoring system for the parameters of the depth of anesthesia` was performed by using the scoring. Liver samples from subjects were examined histologically and biochemically. Results. Scoring of the depth of anesthesia wasn?t determined to statistical significant difference. LPO activity increases of group M and group X while females decreased in Group P. Female rats in all groups increased activity of SOD. Females and males of all groups showed a parallel increase in the level of the enzyme CAT and GPx. Histopathological examination at various levels in all groups except Group SF, MNL cell infiltration, degeneration of cells, sinusoidal dilatation and MNL cell adhesions seen in the portal area. Conclusion. According to the data collected, Medetomidine HCl sedation formed and oxidative stress created longer than the other two agents, Xylazine HCl sedation formed longer and than Propofol, close to each other anesthetic agents that formed histological damage in liver tissue. Key word. Liver, Medetomidine HCl, Propofol, Rat, Xylazine HCl 67

ÖZETKardoğan Ö. Tavuk ve hindilerde Xylazin Hidroklorürle premedikasyon Etomidat, Ketamin Hidroklorür ve Propofol ile sağlanan anestezinin bazı hematolojik biyokimyasal ve klinik parametreler açısından araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Van, 2013. Bu çalışmada; etomidat grubu için 6 tavuk, 6 hindi, propofol grubu için 6 tavuk, 6 hindi, ketamin grubu için 6 tavuk ve 6 hindi olmak üzere toplam 18 tavuk ile 18 hindi kullanıldı. Premedikasyon amacıyla xylazine hidrochloride (Rompun-Bayer) 1-2mg/kg kullanıldı. Premedikasyondan sonra ilk gruba 5 mg/kg etomidat (Johnson&Johnson) ikinci gruba 8 mg/kg propofol (Diprivan-Abbott™) vena subcutenea ulnarisden verildi. Üçüncü gruba 50 mg/kg dozunda ketamin hidrokloride (Ketasol-İnterhas) pectoral kas içine verildi. Parametrelere anestezi öncesi, anestezi sırası ve anesteziden 24 saat sonrasında bakıldı. Klinik parametrelerden kalp vurum sayısı, solunum sayısı ve beden ısısına bakıldı. Hematolojik parametrelerden; eristrosit (RBC), lökosit (WBC), hematokrit (HCT) değerlerine bakıldı. Biyokimyasal olarak; AST, ALP, ALT, Ca, Na, Glikoz, Total bilirubin değerlerine bakıldı. Sonuç olarak, etomidat kanatlılarda kullanılırken solunum sayısında azalmalara neden olabileceğinden akciğer rahatsızlığı olanlarda bu durumun dikkate alınması ve glikoz değerlerinde yükselişler gözlendiğinden kullanmadan önce kan şekeri düzeyinin ölçülmesi yararlı olacaktır. Ketamin hidroklorür kanatlılarda kullanılırkende hem kalp vurum sayısında hemde solunum sayısında azalışlar gözleneceğinden kalp ve solunum rahatsızlığı olanlarda bu durumun göz önünde bulundurulması ve tavuklarda glikoz değerlerinde gözlenecek artışlara da dikkat edilmesi gerekmektedir. Propofol kullanıldığında ise klinik, hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin çoğunda değişiklikler meydana geleceği için dikkat edilmesi gerektiği düşünülmektedir. Kanatlılarda ideal bir anestezik önerilmesi gerektiğinde kısa süreli bir uygulama için etomidat uzun süreli uygulamalar için ise ketamin önerilmektedir. SUMMARYKardoğan Ö. A research on chickens and turkeys premedicated with xylazine hydrochloride and anesthesia with etomitade, ketamine hydrochloride and propofol about some hematological, biochemical and clinical parameters Yuzuncu Yil Universitesi, Institute of Health Sciences, PhD Thesis, Van, 2013. İn this study, etomidate for a group of six chickens, six turkeys, propofol for a group of six chickens, six turkeys, ketalar for a group six chickens, six turkeys and of a total of eighteen chickens and eighteen turkeys were used. For the purpose premedication xylazine (rompun-bayer) 1-2 mg/kg was used. After premedication first group, 5 mg/kg etomidate (Johnson&Johnson), the second group of 8 mg/kg propofol (Diprivan-Abbott™), was administered via vena ulnaris subcutenea. To the third group 50 mg/kg ketamine hydrochloride (Ketasol-İnterhas) was given into the pectoral. Parameters were investegated before induction of anesthesia, during and 24 hours after anesthesia. The number of clinical parameters, heart rate and body temperature, respiratory rate were monitored. Hematological parameters; erythrocyte (RBC), leukocyte (WBC), hematocrit (HCT) levels were monitored. Biochemically, AST, ALP, ALT, Ca, Na, glucose, total bilirubin levels were monitored. As a result, etomidate while using in avians may lead to decrease in respiration rate and therefore this issue should be taken into consideration. Besides it would be useful to measure the blood sugar levels since it may cause increase in blood sugar levels. On the other hand, while using ketamine hydrochloride, the heart and respiratory rate decreasing feature of this agent must be taken into consideration in addition to increasing levels of glucose in chickens. When propofol is used, one must be careful while administoring since it may lead changes in most of clinical hemotoligical and biochemical parameters. İt is recommended to use etomidate for short term anesthesia, while ketamine is recommended for long term anesthesia 109

Bu Tez Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu Tarafından 11.SAĞ.BİL.09 Proje Numarası İle Desteklenmiştir Bu çalışmanın amacı, köpeklerde ksilazin-ketamin anestezisinin vena porta, vena renalis ve arteria renalis’teki kan akım hızına olan etkisinin doppler-ultrason ile araştırılmasıdır. Çalışmada, klinik olarak sağlıklı, kastrasyon için Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezine getirilen değişik ırk ve yaştan 6 adet erkek köpek kullanıldı. Çalışma öncesi köpekler, anestezi ve doppler-ultrasonografi uygulaması için 12 saat aç bırakıldı. Anestezi öncesinde yapılan doppler uygulaması 0. dakika ölçümü yani “kontrol ölçümü” olarak değerlendirildi. Daha sonra köpekler ksilazin-ketamin anestezisine alındı. Köpekler anesteziye girdikten sonra anestezinin 5., 30. ve 60. dakikalarında doppler uygulanarak alınan ölçümler kaydedildi. Ölçüm yapılan sürelerde ayrıca köpeklerin nabız, solunum, SO2 ve vücut ısısı değerleride alındı. Yapılan ölçümler sonucunda ksilazin-ketamin anestezisi, vena porta’daki kan akım hızının düşmesine, vena renalis’tekinin yükselmesine ve arteria renalis’tekinin ise kayda değmeyen bir düşmeye sebep olduğu tespit edildi. The purpose of this study is to search the effects of xylazine-ketamine anesthesia on dogs’ vena porta, vena renalis and arteria renalis blood stream speed with the Doppler-ultrasound. In this study from different pedigrees and ages 6 male dogs were used which were clinically healthy and brought to Afyon Kocatepe University Veterinary Health Application and Research Center for castration. Before the study dogs were not given any food for 12 hours in order to apply anesthesia and Doppler-ultrasound. The Doppler application made before the anesthesia is considered as 0th minute measurement, which is “control measurement.” Then xylazine-ketamine anesthesia was applied to the dogs. After the dogs were in anesthesia the measurements, which were taken with Doppler in the 5th, 30th and 60th minutes of anesthesia, were recorded. At the times of measurements dogs’ pulse, breathing, SO2 and body temperature values were also taken. After the measurements it is detected that xylazine-ketamine anesthesia caused a decline in portal vein’s blood stream, an increase in renal vein’s blood stream, and an insignificant decline in renal artery

Bu yüksek lisans tez çalışmasının amacı, tavşanlarda uygulanan dört farklı (grup I, ksilazin-diazepam-ketamin; grup II, ksilazin-fentanil-diazepam-ketamin; grup III, ksilazin-tiletamin-zolezapam; grup IV, ksilazin-fentanil-tiletamin-zolezapam) enjektabıl anestezik kombinasyonun, bazı kardiyopulmoner ve klinik anestezi parametreleri üzerine olan etkilerini karşılaştırmaktı. Çalışma dört grup şeklinde planlandı. Araştırmada, her bir grupta 4'ü dişi ve 4'ü erkek olmak üzere 8'er yetişkin tavşan kullanıldı. Tavşanlara; grup I'de ksilazin 3 mg/kg im beş dakika sonra diazepam 1 mg/kg ve ketamin 35 mg/kg aynı enjektörde im uygulandı; grup II'de ksilazin 3 mg/kg ve fentanil 0.01 mg/kg aynı enjektörde im uygulandıktan beş dakika sonra diazepam 1 mg/kg ve ketamin 35 mg/kg aynı enjektörde im uygulandı; grup III'te ksilazin 3 mg/kg im beş dakika sonra tiletamin-zolazepam 20 mg/kg im uygulandı; grup IV'te ksilazin 3 mg/kg ve fentanil 0.01 mg/kg aynı enjektörde im uygulandıktan beş dakika sonra tiletamin-zolazepam 20 mg/kg im uygulandı. Bütün gruplarda son enjeksiyondan sonra; anestezi indüksiyon, şirurjikal anestezi ve kafayı kaldırma süreleri; çiğneme refleksi başlama zamanı ve doğrulma refleksi zamanı belirlendi. Anestezi indüksiyon, şirurjikal anestezi/analjezi ile uyanma kaliteleri subjektif kriterlere göre değerlendirildi. Denemeler öncesinde ve sonrasındaki; 10., 20., 30., 40., 50., 60. ve 90. dakikalarda; kalp atım sayısı, solunum sayısı, vücut ısısı, periferik arteriyel hemoglobin oksijen satürasyonu değerleri belirlendi. Elde edilen tüm verilere uygun metotlarla istatistiksel analizler uygulandı. Çalışmadaki tüm gruplarda oluşan anestezi süresince; bradikardi, solunum depresyonu, vücut ısısının düşmesi ve hipoksi gözlendi. Kombinasyonlara eklenen fentanilin klinik anestezi parametrelerini olumlu etkilediği, ancak solunum depresyonunu arttırdığı belirlendi. Sonuç olarak, tavşanlarda uygulanan dört farklı anestezik kombinasyona ilişkin oluşan kardiyopulmoner değişikliklerin geçici karakterde olduğu, ölçülen parametrelerin anestezi sırasında ve sonrasında tavşanlar için belirtilen normal referans değerler içinde kaldığı söylenebilir. Bununla birlikte, kullanılan dört farklı anestezik kombinasyonun tavşanlarda güvenli bir anestezi sağladığı, bu bağlamda Veteriner Hekimlik pratiğinde gerek klinik şartlarında pet tavşanlarında ve gerekse bilimsel çalışmalarda kullanılacak tavşanların anestezisinde güvenle kullanılabilecekleri kanısına varılmıştır.Anahtar Kelimeler: tavşan, anestezi, ksilazin, diazepam, fentanil, ketamin, tiletaminzolazepam. The aim of this master thesis study was to determine comparative effects of four different enjectabl anaesthetic drugs combinations (group I xylazine-diazepam-ketamine; group II xylazine-fentanyl-diazepam-ketamine; group III xylazine-tiletamine-zolazepam; group IV xylazine-fentanyl-tiletamine-zolazepam) in rabbit anaesthesia. The study was carried out on four separate groups. In each group of the study there was 8 adult rabbit which was 4 male and 4 female. In group I rabbits were injected with 3 mg/kg im xylazine and after 5 minutes with diazepam 1 mg/kg and ketamine 35 mg/kg in same syringe im; in group II rabbits were injected with 3 mg/kg im xylazine and 0.01 mg/kg fentanyl in same syringe im after 5 min with diazepam 1 mg/kg and ketamine 35 mg/kg in same syringe im; in group III rabbits were injected with 3 mg/kg im xylazine and after 5 min with 20 mg/kg tiletamine-zolazepam im; in group IV rabbits were injected with 3 mg/kg xylazine and 0.01 mg/kg fentanyl in same syringe im after 5 min with 20 mg/kg tiletamine-zolazepam im. In all groups anaesthesia induction time, surgical anaesthesia time, and lift of head time were evaluated after the last drug administration. The quality of induction, anaesthesia and analgesia, and recovery were evaluated by subjective criteria. Heart rate, respiration rate, body temparature, and periferic oxygen saturation were evaluated before anaesthesia induction and after induction of anaesthesia at 10., 20., 30., 40., 50., 60. and 90. minutes. All data were analyzed with suitable statistical method. In all groups it was observed that heart rate, respiration rate, body temparature and oxygenation (hypoxemia) of the body were reduced and depressed. Also it was determined that clinical anaesthesia parameters, muscle relaxion and analgesia to be better and duration of anaesthesia was longer when fentanyl added to anaesthetic combination but the respiratory depression was aggravated. In conclusion, the four anaesthetic combinations used in rabbits were caused temporary side effects on cardiopulmonary and hematologic parameters and the values were remained within referance values for rabbits. In addition to that four anaesthetic drug combinations were found to be suitable for pet rabbit anaesthesia in veterinary clinical practice and for scientific loboratory studies performed on rabbits that needs application of anaesthesia.Key Words: rabbit, anaesthesia, xylazine, diazepam, fentanyl, ketamine, tiletaminezolazepam. 58

Köpeklerde xylazine, medetomidine ve detomidine'nin klinik ve kardiopulmoner etkilerinin karşılaştırılmasıBu çalışmada, köpeklerde ?2 adrenoreseptör agonistlerinin (xylazine, medetomidine ve detomidine) klinik ve kardiopulmoner sistem üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Çalışma, yaşları 1-4 yaşları arasında değişen, vücut ağırlığı 10?28 kg arasında olan her iki cinsiyette toplam 30 adet köpek üzerinde yapıldı. Köpekler rastgele 10'arlı üç gruba ayrıldı. 12 saatlik açlığa takiben I. gruptaki köpeklere xylazine'in 1 mg/kg (İM), II. gruptaki köpeklere medetomidine 25 µg/kg (İM), III. gruptaki köpeklere Detomidine 20 µg/kg (İM) uygulandı. Enjeksiyon öncesi ve sonrası, 10, 15, 20, 25, 30, 45, 60, 90, 120 ve 150. dakikalar ile 6 ve 24. saatlerde beden ısısı, kalp atım ve solunum sayıları kaydedildi. Enjeksiyon öncesi ve sonrası 15, 30, 45, 60, 120. dakikalar ile 6 ve 24. saatlerde alınan kan örneklerinde serum elektrolitleri (Na, Ca, K, Mg) ve kan gazları (pH, pCO2, pO2, TCO2, HCO3, Hct, O2SAT) değerlendirildi. Enjeksiyon öncesi ve sonrası 15, 120. dakikalar ile 6 ve 24. saatlerde alınan kan örneklerinde biyokimyasal parametreler (glikoz, üre, kreatin, ALT, AST, GGT, ALP, total protein, albümin) açısından analiz edildi. Sedasyon öncesi, sırası ve sonrası çekilen EKG'lerde ikinci derivasyonda P, T dalgaların süreleri ve amplitüdleri, QRS kompleksinin süresi ve amplitüdü, PQ ile QT aralıklarının süreleri değerlendirildi. I ve III. derivasyonda elektriksel eksen ölçüldü.Biyokimyasal parametrelerde sadece I. grupta glikoz değerinde artma istatiksel olarak anlamlı idi (p

Bir α2 adrenoreseptör agonisti olan xylazine köpeklerde üretral kateterizasyon, lavaj, ultrasonografi, radyografi, tıraş, banyo ve şirurjikal girişimlerden önce preanestezik olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır. Xylazine özellikle yaşlı, çok küçük yapılı ve çeşitli metabolik hastalıkları olan köpeklerde kullanıldığında hipotansiyon ve aritmi yaparak ölümlere yol açabilmektedir. Bu nedenle köpekler üzerinde yapılan maniplasyon tamamlandıktan hemen sonra yada maniplasyon tamamlanmadan köpeğin xylazine’in etkisinden çıkartılması gerekmektedir. Yohimbine, α2 adrenoreseptörleri bloke ederek, xylazine’in etkilerini ortadan kaldıran bir xylazine antagonistidir. Bu çalışma; yohimbine’in xylazine antidotu olarak etkinliğinin gözlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmanın materyallerini, farklı cinsiyette 24 adet melez köpek oluşturdu. Köpekler altışarlı dört gruba ayrıldılar. Bu gruplardan üçü deneme, biri kontrol olarak kullanıldı. Bütün köpeklere 2,2 mg/kg dozda intramuskuler (i.m.) xylazine enjekte edildi. Xylazine enjeksiyonundan hemen önce, hemen sonra ve 75. dakikaya kadar, 15 dakika aralıklarla köpeklerin pulzasyon, respirasyon ve beden ısıları belirlendi. Xylazine enjeksiyonundan sonra birinci gruptaki köpeklere 15, ikinci gruptakilere 30, üçüncü gruptakilere 60 dakika sonra 0,11 mg/kg dozda intravenöz (i.v.) yohimbine uygulanırken kontrol grubundakilere yohimbine uygulanmadı. Yohimbine verilen ve verilmeyenlerde uyanma ve ayağa kalkma süreleri belirlendi. Yohimbine enjekte edilen köpeklerde uyanma ve ayağa kalkma süreleri sırasıyla I. grupta; 92±22,59, 116.33±29,65, II. grupta; 109±4,56, 136,5±15,28, III. grupta; 55±8,49, 91,66±12,11 saniye, kontrol grubunda; 76,7±9,02, 92,50±8,22 dakika olarak belirlendi. Sonuç olarak, yohimbine’in xylazine’le oluşturulan sedasyonun sonlandırılmasında yan etkileri çok az olan bir antagonist olduğu, xylazine ile sedasyona girmiş köpeklerin yohimbine uygulandığında herhangi bir komplikasyon oluşmadan sedasyondan çıkarak ayağa kalkıp yürüdükleri gözlendi. Xylazine, α2-adrenoreceptor agonist, is commonly used as preanesthetic in urethral catheterization, lavage, ultrasonography, radiography, and shaving and before surgical operation in dogs. Administration of xylazine may result in death causing by hypotension and arrythmia especially in dogs with older aged, very small sized and various metabolic diseases. Thus, the effects of xylazine on the dog have to be removed following the manipulation or before the end of manipulation. Yohimbine is a xylazine antagonist that removes the effects of xylazine by blocking α2 adrenoreceptors. The present study was performed to observe the efficacy of yohimbine as xylazine antidote. Twenty four cross-bred dogs from both sexes were included in the present study. Dogs were divided into four groups and each group had six dogs. Of these groups, three were used as working group and one as placebo (control) group. Xylazine, 2.2 mg/kg i.m., was injected to all dogs. Rectal temperature, and respiratory and pulsation were recorded before and after xylazine injection with 15 minutes interval until 75th minute. After xylazine injection, 0.11 mg/kg i.v. yohimbine were administered 15 minutes later in dogs for group I, 30 minutes later for group II, 60 minutes later for group III. The dogs in control group were not received yohimbine. After yohimbine administration, awakening and standing time were observed in the dogs. The awakening and walking time in dogs receiving yohimbine was detected as 92±22.59; 116.33±29.65 in group I, 109±4.56; 136.5±15.28 in group II, 55±8.49; 91.66±12.11 seconds in group III, 76.67±9.02; 92.50±8.22 minutes in control group. In conclusion, yohimbine is an antagonist which can terminate the sedation induced by xylazine with very few side effect and dogs in sedation of xylazine return to normal and able to walk by yohimbine administration in a short time.

The aim was to evaluate the effects of low molecular weight heparin (LMWH) on healing of colonic anastomosis in rats. In the experimental animal model, thirty male Wistar-albino rats were randomized into three groups consisting of ten rats each. All were anesthesized with ketamin and xylasine, celiotomy and left colonic anastomosis were performed on each animal. In the first group, no medication was given pre or postoperatively. In the second group, single dose of LMWH was given preoperatively. In the third group, LMWH was administered subcutaneously on the operation and for 6 postoperative days. In the sixth day, all rats were sacrificed and bursting pressure and the tissue hydroxyproline content of the anastomoses were assessed and compared. The results were compared statistically by using one way ANOVA test. There was no significant difference between the groups in anastomotic bursting pressure and tissue hydroxyproline levels (P>0.05). In conclusion, both single or six day administrations of LMWH are not effective on healing of colonic anastomosis and can be safely used as medication in patients who have undergone colonic anastomosis.

Çalışmada, 12 adet köpekte midazolam-ketamine (M-K) xylazine-ketamine (X-K) anestezi kombinasyonlarının arteriyel kan basınçları ve kan gazları üzerine etkileri değerlendirildi. Bu anesteziklerin kan gazları ve kan basınçlarına etkileri anestezi öncesi ve anestezinin 15, 30, 60, 90 ve 120. dakikalarında belirlendi. Kalp atım ve solunum sayısının M-K grubunda arttığı, X-K grubunda ise azaldığı ve iki grup arasında bu değerler açısından farkın önemli olduğu (p0.05) görüldü. Sistolik ve diastolik kan basınçlarında her iki gruptaki farklar önemli bulunmazken, ortalama kan ba-sıncında 90. ve 120. dakikalardaki farkın önemli olduğu (p0.05) belirlendi. PaO2 ve PaCO2'de ise önemli fark gözlenmezken, pH değeri bakımından 15. (p0.01)ve 30. (p0.05) dakikalarda gruplar arasında farklılıklar önemli bulundu., Summary: The effects of midazolam-ketamine (M-K) and xylazine-ketamine (X-K) combinations on arterial blood pressures and blood gases of 12 dogs were evaluated in this study. All baseline measurements were made before the anesthesia as baseline values, and all measurements were repeated at 15, 30, 60, 90, and 120 minutes intervals after the anesthesia. While the heart and breathing rates increased in the M-K group of dogs, there was a decrease in the X-K group of dogs with the statistical significant difference (p

59 8. ÖZET Bu çalışma köpeklerde tiletamin-zolazepam ve tiletamin-zolazepam-xylazin kombinasyonlarının anestezik etkilerini araştırmak amacıyla değişik ırk, yaş, canlı ağırlık ve cinsiyette toplam 40 köpek üzerinde gerçekleştirildi. 1. grup köpeklere (n=20) tiletamin-zolazepam (10 mg/kg), 2. grup köpeklere (n=20) ise tiletamin-zolazepam (10 mg/kg) ve xylazin (1 mg/kg) kombinasyonu im uygulandı. Anestezi öncesi, sırası ve anesteziden 24 saat sonra klinik bulgular, hematolojik parametreler ve biyokimyasal kan parametreleri ile ilgili sonuçlar belirlendi. Buna göre her iki gruptaki ilaç uygulamasının hematolojik ve biyokimyasal kan parametrelerinde minimal etkiler meydana getirdiği, ayrıca mükemmel kas gevşemesi sağlayarak uygun anestezik koşullar oluşturduğu tespit edildi. Tiletamin-zolazepam uygulanan olgularda ortalama 5.9 dk'da indüksiyon ve 97 dk'lık şirurjikal anestezi süresi sağlandı. Tiletamin-zolazepam-xylazin verilen köpeklerde ise ortalama 3.7 dk'da indüksiyon ve 101 dk süren şirurjikal anestezi süresi elde edildi. İndüksiyon dönemi, anestezi sırası ve uyanma periyodunda saptanan değişiklikler kaydedildi. Ayrıca anestezi sırasında köpekler üzerinde osteosentez, otektomi, prostatektomi ve enterektomi gibi şirurjikal girişimler gerçekleştirilerek sağlanan anestezinin etkinliği ve süresi ortaya konuldu. Çalışmada köpeklerde tiletamin-zolazepam ve tiletamin-zolazepam-xylazin kombinasyonlarının pratikte uygulanabileceği, tiletamin-zolazepam-xylazinle, tiletamin- zolazepamdan daha etkili ve daha uzun süreli anestezi sağlandığı ortaya konuldu. 60 9. SUMMARY In this study the anesthetic effect of the combinations of tiletamin-zolazepam and tiletamin-zolazepam-xylazin were investigated in 40 dogs which were in different breed, age, body weight and sex. First group of dogs (n=20) injected with the combination of tiletamin-zolazepam (10 mg/kg) and second group of dogs (n=20) were injected with the combination of tiletamin- zolazepam (10 mg/kg) plus xylazin (1 mg/kg) intramuscularly. Clinical findings, heamatological and biochemical parameters were recorded before, during and 24 hour after anesthesia. The results showed that both combinations had an excellent effect of muscular relaxion and positive anesthetic conditions. On the other hand, both combinations had a little effect on the heamatological and biochemical parameters. Dogs that injected with tiletamin-zolazepam had a mean value of 5.9 minutes induction period and 97 minutes surgical anesthetic duration. However, dogs that injected with tiletamin-zolazepam-xylazin had a mean value of 3.7 minutes induction period and 101 minutes surgical anesthesia duration. The behavioral differences were recorded during induction period, anesthesia and recovery. The anesthetic impact on the dogs were also tested by some surgical operations, such as osteosynthesys, otectomy, prostatectomy and enterectomy. In this study results demonstrated that the combinations of tiletamin-zolazepam or tiletamin-zolazepam-xylazin can be used in practice as anesthetics. It was also found that the combination of tiletamin-zolazepam-xylazin is more effective anesthetic than the combination of tiletamin-zolazepam. 100

Ill 1. öz Bu çalışma; akupunkturun analjezik ve anestezik etkilerini ortaya çıkarmak amacıyla değişik ırk, yaş, canlı ağırlık ve cinsiyetteki 45 sağlıklı köpek üzerinde yapıldı. I. gruptaki 15 köpeğe, akupunktur noktalarındaki iğnelere 100-150 Hz frekansta 3-8 mA'lik akım verilerek elektroakupunktur analjezisi, II. gruptaki 15 köpeğe elektroakupunktur + xylazin (0.1 ml / kg), III. gruptaki 15 köpeğe ise manuel akupunktur + xylazin (0. 1 ml / kg) kombinasyonu uygulandı. Analjezi öncesi, sırası ve 24 saat sonrası nabız, solunum, vücut ısısı gibi rutin klinik ölçümlerin yanısıra ülkemiz Veteriner Hekimliğinde ilk olarak akupunkturun arteriyel oksijenasyon, algometrik ölçümler, biyokimyasal, hematolojik ve kan gaz değerleri üzerindeki etkileri her üç grupta da belirlendi. Köpeklerde analjezi indüksiyonu ve analjezi sırasında meydana gelen reflex ve duyarlılık değişiklikleri kaydedildi. Bunların yanısıra laparotomi, enterektomi, osteotomi gibi farklı operatif girişimlerle ortaya çıkan analjezik ve anestezik etkinin düzeyi değerlendirildi. Bu çalışma ile herhangi bir sedatif ilaç verilmeksizin elektroakupunktur analjezisinin belirli olgularda endikasyon sağladığı, elektroakupunktur + xylazin kombinasyonunun klinik pratikte uygulanabileceği ve manuel akupunktur + xylazinden daha iyi ve uzun süreli bir analjezik etki ortaya çıkardığı tespit edildi. Anahtar Kelimeler: Akupunktur, analjezi, xylazin, köpek. IV 2. ABSTRACT The study has been done on 45 dogs with different sex, age, weight to evaluate the analgesic and anaesthetic effects of acupuncture. The first group consisted of 15 dogs was undertaken solely electroacupuncture stimulation. The stimulation frequency was 100-150 Hz and intensity 3-8 mA. Electroacupuncture in combination with xylazine (0.1 ml / kg) was given to the second group of 15 dogs. Needle acupuncture plus xylazine (0.1 ml / kg) was used in the third group of 1 5 dogs. In the domestic veterinary field for the first time, along with arterial pulse rate, respiration and core temperature, the arterial oxygenation saturation, algometric pain measurement, various blood tests were made pre, post and during the application of therapy in three groups. We monitored the sensation and reflex changes during induction and in the time of analgesia. Along with them to asses the level of anaesthesia and analgesia laporotomi, enterectomi and osteotomi was made. This study has indicated that electroacupuncture without giving any sedative agent has analgesic effects in certain dogs, electroacupuncture in combination xylazine may be used in a wide scale in clinical practice and the later method has potent analgesia than manual acupuncture and xylazine combination. Key Words : Acupuncture, analgesia, xylazine, dog. 100