Search

Kaynak Bağımlılığı Kuramı, 1980'li yıllardan başlayarak pek çok bilimsel çalışmayı destekleyen temel kuramlar içinde yer almıştır. Örgütler çeşitli dönemlerde çeşitli kaynaklara olan bağımlılıkları ile bilinmektedir, o bağımlılıkları azaltmaya yönelik stratejik bir çabanın içerisinde bulunmuşlardır. Literatür incelendiğinde kaynak bağımlılığı ve örgütlerin strateji tercihlerinin ilişkilendirildiği bilimsel bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma ile 1980-2020 yılları arasında örgüt düzeyinde yönetim bilimi çerçevesinde kaynak bağımlılığı ve strateji ile ilişkili 105 bilimsel çalışma incelenmiştir. Bulgular incelendiğinde kaynak bağımlılığı teorisinin örgüt düzeyinde strateji tercihlerindeki değişim ilişkisi araştırıldı. Çalışmada ülke ve yayın yılı değişkenleri arasında ilişki bulunduğu bulgusuna ulaşılmıştır., Resource Dependency Theory has been the subject of many scientific studies since the 1980s. Organizations are known for their dependence on various resources in various periods, and they have made a strategic effort to reduce those dependencies.When the literature is examined, there is no scientific study that correlates resource dependence and organizations' strategy choices. With this study, 105 scientific studies on resource dependence and strategy within the framework of management science at the organizational level between 1980-2020 were examined. When the findings are examined, the relationship between the change in strategy preferences of the resource dependence theory at the organizational level was investigated. It was found that there is a relationship between the variables of the country and the year of publication.

Teorik bir muhtevaya sahip olan mevcut tez çalışması, hâkim iktisadi sistem ile işletme arasındaki ilişkilerden hareket ederek, genel olarak organizasyon olgusunu, özel olarak ise organizasyon yapısını açıklamaktadır.Bu bağlamda hâkim iktisadi sistemin temel ilişkisinin sermaye, temel işleyiş biçiminin sermayenin dairesel hareketi, temel ekonomik organizasyonunun işletme olduğu saptanmış ve bunların arasındaki ilişkilerden hareketle hâkim iktisadi sistem ile işletme arasındaki sistematik ilişkiler ortaya çıkarılmıştır. Ardından, söz konusu sistematik ilişkilerin büyüklük, teknoloji, çevre ve strateji gibi yapı-düzenleyicilerinin üzerindeki etkileri çözümlenmiştir. Bu çözümlemeyi müteakiben ise geliştirilen organizasyon yapısı bileşenleri sınıflandırması aracılığıyla, yapı-düzenleyicilerinin organizasyon yapısı bileşenleri üzerine etkileri açıklığa kavuşturularak, organizasyon yapılarında otokratikleşme ve demokratikleşme biçiminde birbiriyle çatışma halindeki iki yapısal-eğilimin olduğu ortaya çıkarılmıştır. Sistematik ilişkiler, yapı-düzenleyicileri, yapısal bileşenler ve yapısal-eğilimlerin uzun erimdeki sonuçlarından hareketle organizasyon yapılarının geleceğe ilişkin yönelimleri tahmin edilmiştir. Elde edilen sonuçlar vasıtasıyla organizasyon yapısına dair yeni bir model geliştirilmiştir., This thesis study, which has a theoretical content explains organization phenomenon in general terms, and organizational structure in specific terms with reference to relationships between sovereign economic system and business.In this context, it has been determined that sovereign economic system?s basic relationship is capital, basic modus operandi is the circular movement of capital, and basic economic organization is business; and with regard to relationships among these, systematic relationships between sovereign economic system and business have been revealed. Following this, effects of these systematic relationships on structure-regulators such as size, technology, environment and strategy have been construed. In the wake of this assay, via a developed organizational structure components classification, effects of structure-regulators on organizational structure components have been clarified; and it has been searched out that there are two structural tendencies named as autocratization and democratization in organizational structures, which inter-conflicted within each other. With reference to long range results of systematic relationships, structural components, and structural tendencies, inclinations of organizational structures toward the future have been predicted. Through obtained results, a new model has been developed in relation to organizational structure.

Değişim bugün, tüm sosyal unsurlar için olduğu kadar örgütler için de önemlidir. Ancakbu derece önemli olan örgütsel değişim konusu, yönetim ve organizasyon yazınında sonderece kısıtlı lenslerle incelenmektedir. Bu çalışmanın amacı da, örgütsel değişimi özellikleörgüt dışı faktörleri de içine alacak şekilde değerlendirmenin daha doğru olacağını ortayakoymaktır. Öte yandan çalışmanın amacı yazında baskın konumdaki stratejik seçim yönlüörgütsel değişim anlayışını reddetmek değil, aksine bu düşünceyi diğer bazı teorikperspektifleri de dikkate alarak daha sağlıklı kılmaktır. Bu doğrultuda tasarlanan çalışmanınaraştırma kısmına ilişkin bulgular, tezin iddialarını doğrular nitelikte, eklektik bir örgütseldeğişim anlayışının daha sağlıklı sonuçlar vereceğine işaret etmektedir.Anahtar Sözcükler: Örgütsel Değişim, Stratejik Seçim, Çevresel Determinizm Today, change is important thing for organizations and other social elements in thesocieties. But nowadays, subject of organizational change is analyzed by so narrow lenses inmanagement and organization literature. The main purpose of this study is showing that moredetailed organizational change assesments which include external factors to the organizationswill be more beneficial. On the other hand, the purpose of this study is not refusing ?StrategicChoice based Organizational Change Perspective? completely which emphasize the absolutefree-will of managers. On the contrary, the purpose of these efforts is to make knowledgeabout organizational change healthier by completing the strategic choice perspective with theother organization theories. Data was provided by questionnaires and semi-structuredinterviews support this views.Key Words: Organizational Change, Strategic Choice, Environmental Determinism 232