Search

Turkey has experienced four “successful” military interventions in the last 60 years. The military took over in two interventions while in the other two attempts the governments were toppled. The country also experienced three failed military interventions, if we count the July 15th coup attempt and Colonel Talat Aydemir’s coup attempts. Turkish Armed Forces has become an important actor in Turkish politics through military interventions. The military’s political presence also over-flows to the economical life in Turkey. This study discourses the relations between the Turkish military and the capital. Therefore, the study cites the managements of various military companies that include Military’s Pension Fund. This study addresses to the relations between the Turkish military and the capital. Therefore, the study reviews the managements of various military companies that include Military’s Pension Fund. The paper examines the relation of Turkish Armed Forces with the Turkish politics through the weight of military to civilian personnel in the management of these companies., Türkiye son altmış yıl içinde ikisinde askerlerin yönetime el koyduğu, ikisinde ise iktidarın değiştiği dört ‘başarılı’ askeri müdahale yaşamıştır. Bunlara, Albay Talat Aydemir’in müdahale girişimleri ve 15 Temmuz kalkışması da dâhil edilirse, ülke üç başarısız askeri müdahale girişimine sahne olmuştur. Türk Silahlı Kuvvetleri askeri müdahaleler aracılığıyla Türk siyasi yaşamında etkili bir karakter olmayı başarmıştır. Ordunun siyasi hayattaki nüfuzu ekonomik hayatta da karşımıza çık-maktadır. Bu çalışmada Türk ordusu ve sermaye arasındaki ilişki siyasi süreçler dâhilinde ele alınılmıştır. Bu bağlamda çalışmada Türk ordusu ve sermaye arasındaki ilişkiye Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) ve diğer askeri vakıf şirketleri yönetim kurulları üzerinden bakılmıştır. Bu şirketlerdeki yönetim kurullarındaki emekli üst rütbeli subayların dağılımı ve asker/sivil oranlarındaki değişme üzerinden Türk Silahlı Kuvvetleri ve siyaset ilişkisi incelenmiştir.

YÖK Tez No: 675399 Mahmut Oltan Sungurlu, Gümüşhane'nin sosyo-politik hayatında oldukça etkili olan bir çevreye mensuptur. İçinde yetiştiği çevre onun siyasi bilincinin şekillenmesinde önemli bir yere sahiptir. Dolayısıyla Sungurlu çocukluk döneminden itibaren politik kavramlara yabancılık çekmemiş ve siyasi gelişmeleri yakından takip etme şansı elde etmiştir. Bu bağlamda Sungurlu, eğitimini de politik gelecek yörüngesinde seyrederek tamamlamıştır. Gümüşhane'nin dar ve kısıtlı ekonomik ve sosyolojik gerçekliğinden yola çıkarak siyasete atılmayı kariyer açısından yükselebilmenin ana aracı olarak görmüştür. Sungurlu, 1970'li yılların ikinci yarısında siyasi yolculuğa senatörlük girişimi ile çıkmaya çalışmışsa da Adalet Partisi'nin vetosuna takıldığı için ciddi bir varlık gösterememiştir. Ancak 12 Eylül 1980 Darbesi'nin oluşturduğu konjonktürel ortam içerisinde siyasi partilerin kurulmaya başladığı 1983 yılında Anavatan Partisi'nin Gümüşhane il teşkilatını kurmuştur. Sungurlu aktif olarak politik hayatının başladığı 1983 yılından itibaren 1991 yılına kadar aralıklarla dört defa Adalet Bakanlığı görevini üstlenmiştir. 1995 seçimlerinden sonra kurulan ANAYOL Hükümeti'nde Milli Savunma, 28 Şubat Darbesi'nin ardından kurulan ANOSOL-D Hükümeti döneminde de son kez Adalet Bakanlığı yapmıştır. Sungurlu Bakanlık görevlerinin dışında Grup Başkanvekilliği, Genel Başkan Baş Yardımcılığı, Teşkilat Başkanlığı, Merkez Karar Yönetim Kurulu üyeliği gibi partinin üst yönetim kademelerinde de görev almıştır. Sungurlu başta Türk Ceza Kanunu, RTÜK Yasası, Cezaevleri ve Adliye sisteminin ıslah edilmesi olmak üzere birçok yasal ve kurumsal düzenlemede önemli roller üstlenmiştir. Türkiye'nin 80'li yıllardaki dönüşümünden askeri ve bürokratik vesayete, basın-siyaset ilişkisinden parti içi muhalefete, Anavatan Partisi'nin erime sürecinden Anavatan Partisi ile Doğru Yol Partisi'nin başarısız kalan bütünleşme öyküsüne şahit olmuştur. Anahtar Kelimeler: Mahmut Oltan Sungurlu, Askeri Darbe, Anavatan Partisi, Askeri Vesayet, Cezaevleri. Mahmut Oltan Sungurlu belongs to an environment that is very influential in the socio-political life of Gümüşhane. The environment in which he grew up has an important place in shaping his political consciousness. Therefore, Sungurlu has not been alienated from political concepts since childhood and has had the chance to follow political developments closely. In this context, Sungurlu completed his education by following the trajectory of the political future. Based on the narrow and limited economic and sociological reality of Gümüşhane, he saw entering politics as the main means of career ascension. Although Sungurlu tried to embark on a political journey in the second half of the 1970s with the initiative of being a senator, he could not show a serious presence because he was caught in the veto of the Adalet Party. However, in 1983, when political parties began to be established within the cyclical environment created by the 12 September 1980 Coup, he established the Gümüşhane provincial organization of the Anavatan Party. Sungurlu has been the Minister of Justice four times since his political life began in 1983 until 1991. He served as the Minister of National Defense in the ANAYOL Government established after the 1995 elections, and as the Minister of Justice for the last time during the ANOSOL-D Government established after the February 28 Coup. Sungurlu in addition to his ministerial duties, he served in the senior management levels of the party such as Group Deputy Chairman, Vice President, Organization Presidency, Central Decision Board Member. Sungurlu has played important roles in many legal and institutional arrangements, especially in the Turkish Penal Code, RTÜK Law, and the improvement of the Prisons and Courthouse system. Sungurlu has witnessed many politicle things such as, the transformation of Turkey's in 80s, military and bureaucratic tutelage, from the relationship between the media and politics to opposition within the party, the dissolution process of Anavatan Party and the failed integration of Anavatan Party with the Dogru Yol Party. Keywords: Mahmut Oltan Sungurlu, Military Coup, Anavatan Party, Military Tutelage, Prisons.

Bu tezin temel konusu demokrasi ve kalkınma arasındaki ilişkiyi, uzun yıllar askeri yönetim altında yaşamış Latin Amerika'nın en gelişmiş ülkelerinden biri olan Şili örneğinde incelemektir. Çalışmada, Şili'nin yakın dönem tarihi, darbe öncesi demokratik dönem, askeri rejim yılları ve darbe sonrası demokratik dönem diye üçe ayrılmış ve uluslararası veri tabanları (Dünya Bankası, ECLAC) kullanılarak bu üç dönemdeki ekonomik ve sosyal göstergeler karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Bu çalışmada, öncelikli olarak `demokrasi` ve `kalkınma` kavramları tarihsel süreçleriyle birlikte anlatılmış ve bu alanda çalışan teorisyenlerin kuramları çerçevesinde temel yaklaşım ve ekoller açıklanmaya çalışılmıştır. Daha sonra, Şili'nin siyasi ve ekonomik olarak yaşadığı dönüşümler kronolojik olarak anlatılmıştır. Çalışmanın temel sorunsalı ekseninde, Şili'nin askeri rejim yıllarında uyguladığı sert neoliberal ekonomi politikalar vasıtasıyla büyüme, enflasyon ve ihracat gibi temel ekonomik göstergelerde başarılı sonuçlar elde ettiğinden hareketle kalkınmayı dar anlamda sadece ekonomik büyüme bazlı değerlendirdiğimizde demokrasi ile kalkınma arasında bir ilişki olmadığı; fakat 1990 sonrası dönemde gelir dağılımı eşitsizliği ve yoksulluğun bir nebze azaldığı, eğitim ve sağlığa daha fazla kamu kaynağının ayrıldığından hareketle kalkınmayı daha geniş ve insancıl olarak tanımladığımızda demokrasinin gerek bir şart olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kalkınma, Demokrasi, Darbe, Şili, Latin Amerika The main subject of this thesis is to examine the relationship between democracy and development via the case study of Chile, one of the most developed countries in Latin America, which has lived under military rule for many years. In this study, the recent history of Chile was divided into three periods as democratic pre-coup period, military regime years and post-coup democratic period, and the economic and social indicators of these three periods were analyzed comparatively by using international databases (World Bank, ECLAC). In this study, firstly, the concepts of `democracy` and `development` are explained together with their historical processes, and within the framework of the theories of theorists working in this field, basic approaches and schools are tried to be explained. Then, the political and economic transformations that Chile has experienced are described in chronological order. Regarding the main problematic of the study, it has been reached that Chile has achieved successful results in basic economic indicators such as growth, inflation and exports through the rigorous neoliberal economic policies implemented during the military regime years, and as a result, there is no relationship between democracy and development if development term is defined -in a narrow sense- only as economic growth. However, it has been concluded that Chile was successful in tackling with poverty and income inequality, in allocating more public funding for education and health in post 1990 era, and as a result, democracy is a must for development if development is defined in a broad and human sense.Keywords: Development, Democracy, Coup, Chile, Latin America 149

Soğuk Savaş dönemi dünyanın olduğu kadar Türkiye’nin de siyasal, ekonomik, sosyo-kültürel ve askeri dönüşüm geçirdiği bir dönemdir. Bu dönemin Türkiye açısından en önemli özelliklerinden biri 27 Mayıs 1960 darbesinden itibaren ordunun siyasetteki ağırlığının günden güne artması ve askeri otoritenin siyasi otorite üzerinde sallanan bir demokles kılıcına dönüşmesidir. Bunun sonucunda da Türkiye 1960 ve 1980 yılları arasındaki yirmi yıl gibi kısa bir zaman aralığına iki askeri darbe ve bir muhtıra sığdırmıştır. Türkiye’de yaşanan askeri darbelerde Amerikan etkisi 27 Mayıs 1960’tan bugüne Türk siyasetinde ve toplumunda çokça tartışılan konulardan biridir. Yaşanan gelişmeler analiz edildiğinde, Soğuk Savaş döneminde Türkiye’de yaşanan 27 Mayıs ve 12 Eylül askeri darbelerinde ve 12 Mart muhtırasında Türkiye’nin iç siyasetinden ve dinamiklerinden kaynaklanan sebepler kadar uluslararası sistemden ve Türkiye’nin dış politika tercihlerinden kaynaklanan sebeplerin de rol oynadığı görülmektedir. Bu çalışmanın amacı; Soğu k Savaş dönemi boyunca Türkiye’de yaşanan askeri darbelerin ABD ile ilişkisini bugüne kadar kullanılmamış olan Amerikan ve İngiliz belgeleri gibi birincil kaynaklar ve konu hakkında yazılmış ikincil kaynaklar ışığında analiz ederek literatüre bir katkı sunmaktır. Çalışmanın temel argümanı Türkiye’de yaşanan askeri darbelerin Türk-Amerikan ilişkilerinde sorunların ve krizlerin yaşandığı dönemlere denk geldiği ve darbelerin sonucunda Türkiye’nin siyasi, ekonomik, sosyal ve askeri açıdan Amerika’nın etkisine daha fazla girerek Amerikan çıkarlarıyla uyumlu hale gelmiş olduğudur. The Cold War period witnessed transformation of Turkey in terms of political, economic, socio-cultural and military dynamics as well as many countries in the world. One of the main developments in Turkey in this period was the gradual dominance of military authority over civilian authority. As a result, two military interventions and one military memorandum took place in two decades between 1960 and 1980. The impact of the US in military interventions in Turkey since May 27, 1960 is a hotly debated issue in Turkish politics and society. It is seen that the global conjuncture and Turkey’s foreign policy objectives as well as Turkey’s domestic politics and dynamics played roles in military interventions during the Cold War. The aim of this article is to analyze the relationship between the US and military interventions in Turkey during the Cold War in the light of primary sources such as American and British archives and secondary sources which have not been used so far. This paper mainly argues that military interventions in Turkey coincided with problems or crises in Turkish-American relations and after these interventions the US influence in Turkey gradually increased and Turkey was reoriented to US-centric policies. No sponsor

İlk çağdan günümüze kadar insanlar daha iyi olanı bulma ve daha güzel yaşamak adına sürekli bir arayış içinde olmuşlardır. Modern dünyanın zihnimize kazıdığı demokrasi kavramı, ilk çağlarda Sokrates, Platon ve Aristoteles gibi filozoflar tarafından en kötü yönetim şekli olarak tanılanmışlardır. Demokrasi İlk zamanlarında seçkinlerin meclisine işaret etse de tarihsel süreçte azınlığın çoğunluk karşısında kalkanı görevini üstlenmiştir. Farabi demokrasiyi açık toplumların bir özelliği olarak tanımlarken ilk çağ filozoflarına nazaran daha ılımlı bir yaklaşım sergilemiştir. Günümüzde demokrasi dünyanın her yerinde en popüler ve en güvenilir liman olarak göze çarpmaktadır. Halkın kendi kendisini yönetmesi anlamına gelen bu kavram, `halk` tanımından başlayarak toplumun her bir bireyi açısından yeniden bir tanıma ve her an yeni bir tanımlanmaya tabi tutulması içten bile değildir.Demokrasi kavramı, Osmanlının mirası üzerinde kurulmuş, monarşiden çıkmış tek parti dönemine maruz bırakılmış ve akabinde her on yılda bir askeri darbelerle yolu tıkanılan bir Türkiye için çok şey ifade etmektedir.Bu çalışma Cumhuriyet dönemi askeri darbelerin Türkiye'nin demokratikleşme süreci üzerin de ki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Toplam üç ana bölümden oluşmakta olan çalışma da, İlk bölümde demokrasi kavramı genel ve teorik bir yaklaşım ile ele alınmıştır.İkinci bölümde ise Türk siyasal kültürünü anlamak için kullanılan temel teori ve analizlere yer verildikten sonra özellikle merkez çevre modeli kapsamında tek partili dönemden 1980 darbesine kadar olan süreçte yaşanan müdahaleler ve demokrasiye etkileri incelenmiştir.Üçüncü bölümde ise 1980 sonrasında yaşanan darbeler, 28 Şubat, 27 Nisan e-muhtırası özelinde değerlendirilmiştir. Bu bölümün önemli değerlendirme konularından olan 15 Temmuz FETÖ kalkışması da tüm yönleriyle incelenmeye çalışılmıştır.Anahtar kelimeler: Demokrasi, Askeri Darbe, Türkiye, Cumhuriyet tarihi, 15 Temmuz askeri darbe From the first age to the present day, people have been constantly in searching for what is the better life and live better.The concept of democracy, which the modern world engraved in our mind, was defined as the worst form of rule by philosophers such as Aristotle and Plato in the early ages. Democracy in historical process; democracy became the shield of the minority group. Farabi defined democracy as a feature of open societies, while taking a more moderate approach to democracy. The concept of democracy, which meaans the self-rule of the people, is a matter of moment, starting from the definition of the people, re-recognition by all members of the society and making a new definition at any time.The concept of democracy left in the Ottoman administration established under the auspices of a single party get rid of the monarchy on the legacy of military coups and closed the road at certain times is very important for Turkey.The aim of this study is to investigate the effects of military coups on the democratization process of the Turkish state during the republic period.. The thesis consists of three chapters. In the first part, the thesis is discussed with a general and theoretical approach to the concept of democracy.In the second part, basic theories and analyzes used to understand Turkish political culture are given. And then interventions and their effects on democracy, especially from the single-party period to the 1980 coup, were examined under the central environmental model.In the third chapter, the coups that took place after 1980, the February 28 coup and the 27 April `e-muhtırası` were evaluated. The July 15 FETÖ attempt, which is one of the important evaluation issues of this section, has been tried to be examined in all aspects.Keywords: Democracy, Military Coup, history of the Republic of Turkey, July 15 military coup 150

Çalışmamızda ele aldığımız askeri rejim sürecini daha iyi analiz edebilmek için 12 Eylül 1980 tarihinden öncesine uzanan ordu-siyaset ilişkisini ortaya koymak gerekmektedir. Cumhuriyet'in kuruluşunda büyük rol oynayan Türk ordusu, kendini her zaman Cumhuriyet'in teminatı olarak görmüştür. Mustafa Kemal Atatürk döneminde ordunun yönetime sadakati sağlanmıştır. Ancak İsmet İnönü döneminden itibaren ordunun siyasete açıkça başlayan müdahaleleri uzun yıllar devam etmiştir. Ordunun en etkin olduğu dönem ise 12 Eylül 1980 tarihinden başlayıp yaklaşık 3 yıl 3 ay süren ara rejim dönemi olmuştur. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren başkanlığında yönetime el koyan Milli Güvenlik Konseyi (MGK) demokrasiyi tekrar inşa etme adına 3 yıllık sürede Türkiye'nin siyasi yapısını yeniden dizayn etmiştir. Bu dönemde bünyesinde MGK'yı ve Danışma Meclisi'ni barındıran Kurucu Meclis oluşturulmuştur. Sırasıyla yeni anayasa, çok sayıda kanunla birlikte yeni siyasi partiler ve milletvekili seçim kanunu oluşturulmuştur. Nihayetinde 6 Kasım 1983 tarihinde yapılan seçimler sonucunda askeri rejim son bulmuş ve sivil hükümet kurulmuştur.Kenan Evren, demokrasiyi yeniden tesis etme gayesiyle çıktığı bu yolda antidemokratik uygulamalardan da kaçınmamıştır. Türkiye'nin tüm illerinde halka hitaben konuşmalar yapan Kenan Evren, hem darbeyi hem de darbe sonrasındaki antidemokratik uygulamaları meşrulaştırmak için çaba harcamıştır. Bu süreçte uyguladığı baskı politikası da muhalif seslerin çıkmasını büyük ölçüde engellemiştir. Ancak 1983 seçimleri sonucunda halkın sivil bir iktidarı tercih etmiş olması, Kenan Evren'in uygulamalarına gösterilen tepkinin somut bir şekli olarak değerlendirilmiştir.Bu çalışmamızda Türkiye'deki ordu ve siyaset ilişkisine değinilmekle birlikte 12 Eylül 1980 darbesinden 6 Kasım 1983 milletvekili genel seçimlerine kadar geçen süreçte, oluşturulan yeni siyasi yapı, halkın ve basının askeri rejim politikalarına yaklaşımı incelenmiştir. Ayrıca ülkeyi darbe sürecine getiren birçok etken ele alınmakla beraber sağ ve sol düşüncenin darbeden sonra nasıl bir değişim yaşadığı ve terörle mücadelede elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kenan Evren, 1980 Darbesi, Milli Güvenlik Konseyi, 1983 Seçimleri, Sağ ve Sol Kavramlar In order to better analyze the military regime process that we dealt with in our study, it is necessary to reveal the army-politics relationship dating back to 12 September 1980. The Turkish army which plays a big role in the establishment of the Republic, has always regarded itself as the guarantee of the Republic. In the period of Mustafa Kemal Atatürk, the army's loyalty to the administration was provided. However, the military intervention in politics, which started from the period of İsmet İnönü, continued for many years. The most effective period of the army is the period of interim regime starting from September 12, 1980 and lasting about 3 years and 3 months. The National Security Council under the presidency of Chief of General Staff Kenan Evren who seized control of the government, redesigned the political structure to rebuild democracy in 3 years. In this period, the Constituent Assembly was established which included the National Security Council and the Advisory Assembly. Together with the new constitution and many laws, new political parties law and law of parliamentary election have been created. Ultimately, the elections were held on November 6, 1983 and as a result, the military regime ended and the civilian government was established.Kenan Evren who aims to establish democracy, did not avoid anti-democratic practices in this process. Kenan Evren who addressed the public in all provinces of Turkey, made an effort to legitimize coup and undemocratic practices following the coup. His policy of repression implement in this process also prevented the dissent to a large extent. However, as a result of the 1983 elections the public preferred a civil administration and this preference was considered as a concrete form of the reaction to Kenan Evren's practices.In this study, relation army-politic in Turkey and during the period from the 12 September 1980 coup to the dated 6 November 1983 parliamentary general elections, the new political structure, the approach of the people and of the press to the military regime policies were examined. In addition, many factors that brought the country to the coup process were handled, how the right and left thought changed after the coup and the results obtained in the fight against terrorism were evaluated.Keywords: Kenan Evren, 1980 Coup, National Security Council, 1983 Elections, Right and Left Concepts 289

Ordu ile siyaset arasındaki ilişki, ilişkinin boyutları ve bunun nasıl olması gerektiğisiyaset felsefesi açısından önemli bir konu olduğu bilinmektedir. Türkiye'de çok partilihayata geçişle birlikte ordunun siyaset üzerindeki etkisi ve müdahaleleri görülmüştür.Tezde, asker ve siyaset ilişkisi kavramsal açıdan açıklanmış, Türkiye'de asker ve siyasetilişkisinin boyutlarına bakılmış, gerçekleşen askeri müdahaleler üzerinde durulmuş ve 28Şubat ve 27 Nisan süreçlerine klasik askeri müdahalelerin değişen şekli görülmesindendolayı ayrıntıyla analiz edilmiştir. Tez çalışmasının ilk bölümünde demokrasi, siyasi kültür,askeri darbe, muhtıra, militarizm ve pretoryenizm gibi temel kavramların tanımlarına yerverilerek konu için önemli kavramlar üzerinde durulmuştur. Tezin ikinci bölümünde ise,Türkiye'de asker ve siyaset ilişkisinin açıklanması adına ordunun askeri müdahalelerindekitarihsel, siyasal, ekonomik ve hukuksal dayanaklar konu edilmiş, Osmanlıİmparatorluğu'nun son döneminden tarihsel gelişim başlatılıp, sırasıyla 27 Mayıs 1960, 12Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 askeri müdahalelerinin oluşumundaki süreçler ve askeridarbelere değinilmiştir. Üçüncü bölüm; 28 Şubat 1997 askeri darbesinin nedenleri, süreci vesonrasındaki gelişmeleri konu edinmiştir. Dördüncü ve son bölümde ise, 27 Nisan 2007tarihli askeri müdahalenin süreç ve nedenlerini, gelişmeleri ve asker siyaset ilişkisiaçısından gerçekleştirilen reformlar üzerinde durulmaktadır. Sonuç bölümünde ise, eldeedilen verilerin analizi yapılarak bir değerlendirmede bulunulmuştur. Bu tezde araştırmatekniği olarak literatür taraması yapılarak birincil kaynaklara ulaşılmaya çalışılmış, kitap,makale, bildiri ve çeviri yayınlardan yararlanılmış, konuyla benzer çalışmalara sahip yükseklisans ve doktora tezlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen dokümanlar arasında neden sonuçilişkisine varılarak analizler yapılmış ve metinlerin orijinalliklerini yitirtecekyorumlamalardan kaçınılmıştır.ANAHTAR SÖZCÜKLER: Askeri Darbeler, Post-modern Darbe, E-muhtıra,Demokrasi The relation between military and politics and how this relations should be areimportant topics in political philosophy. The military influence on politics and militaryinterruptions have been seen after the transition to a multi-party system in Turkey. Thisthesis explains the relation between military and politics conseptually, examines the detailsof civil-military relations in Turkey, discuss the military interruptions of democracy,analyzes the postmodern coup and memorandums (February 28th process and April 27th ememorandum) which are different forms of classic military coups. First chapter of thearticle explains important concepts and includes the definitions of basic concepts likedemocracy, political culture, military coup, memorandum, militarism, praetorianism.Second chapter of the article examines historical, political, economical and legalbackground of military coups in order to explain relations between military and politics inTurkey. This chapter also includes the processes of military coups happened in late OttomanEmpire period to Turkey's May 27th 1960, March 12th 1971 and September 12th 1980 coupsin chronological order. Third chapter of the article analyzes the causes, process andaftermath events of the February 28th 1997 coup. Fourth and the last chapter of this articleanalyzes the causes, process and following events of April 27th 2007 military interventionand the reforms happenned in relations between military and politics. The article concludeswith the analysis of the civil-military relations in Turkey. Literature review is the mainsearching method in this thesis. Primary sources, books, journals, articles, reports, translatedarticles, master's thesis and doctoral thesis are the main sources for literature review in thisthesis. The article analyzes obtained informations with cause and effect relationship. All theinterpretations in this thesis are faithful to original sources.KEYWORDS: Military Coups, Postmodern Coup, E-memorandum, Democracy. 333

Bu tez, Türkiye'deki Siyasal İslâm'ın ortaya çıktığı Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet dönemindeki siyasi kırılmalarını ve bunun siyasete yansımalarını tartışmayı hedeflemektedir. Siyasal İslâm'ın ortaya çıktığı Osmanlı döneminde kendi iç dinamik yapısına bağlı olarak içsel tartışmalar kırılmaya sebep olmuşken, Cumhuriyet döneminde muhtıra, darbe ve parti kapatmalarla dışarıdan müdahalelerin daha çok etkili olduğu görülmektedir. Osmanlı döneminde iç dinamikler etkili olurken, Cumhuriyet döneminde dış müdahalelerin daha etkili olduğu görülmektedir. Buna rağmen Cumhuriyet döneminde yine dış etkenlerin tetiklemesiyle partiyi içten bölme hamlesinin de müdahale aracı olarak kullanıldığını görmekteyiz. Özellikle Milli Görüş Hareketini içeriden bölme çabaları bunun örneğidir.Tezde, Türkiye'de Siyasal İslâmcılık hareketinde, Şerif Mardin'in tanım ve tasnifi esas alınmış ve Siyasal İslâm, Reformist İslamcılık ve Popülist İslâmcılık kategorisi başlıklarıyla işlenmiştir.Araştırmamızda, Siyasal İslâm sınıflandırmaları, gerekse Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Siyasal İslâm'daki iç ve dış etkenlere bağlı olarak tarihsel ve siyasi analizi hedeflenmektedir.Anahtar Kelimeler: Siyasal İslâm, Milli Görüş, Refah Partisi, 28 Şubat Postmodern darbesi This thesis, Political Islam emerged during the Ottoman era and the Republican political fracture and the reflection of politics in Turkey that aims to debate. In the Ottoman period, when political Islam emerged, internal debates caused breakdown due to its internal dynamic structure. While the internal dynamics were effective in the Ottoman period, it was seen that the foreign interventions were more effective in the Republican period. However, in the Republican period, we see that the move to divide the party internally with the triggering of external factors was used as an intervention tool. In particular, efforts to divide the National Vision Movement from within are examples of this.In this thesis, Political Islamism movement in Turkey, Serif Mardin definitions and classification principles were and Political Islam, Islamism is treated with reformist and populist Islamism category title.In our research, political and Islamic classifications, and historical and political analysis are targeted depending on tehe internal and external factors in the Ottoman and Republican political Islam.Keywords: Political Islam, National Vision, Welfare Party, 28 February Postmodern coup. 98

15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanan darbe girişimi, Türkiye siyasi tarihi açısından önemli olaylardan birisidir. Bu olay sadece Türkiye kamuoyunda değil Avrupa'da, Ortadoğu'da ve dünyanın diğer pek çok farklı ülkesinde de ciddi bir ilgi oluşturmuştur. Bu ülkelerden birisi de Almanya'dır. Almanya, Türkiye'den yurt dışına göç edenlerin en fazla sayıda yaşadığı bir ülke olmasının yanında Türkiye ile pek çok yönden tarihsel, kültürel, ekonomik ve siyasal ilişkilere sahip bir ülkedir. Bu ülkede yaşayan ve sayıları üç milyonun üzerinde olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının Türkiye'ye aidiyetlerinin güçlü bir şekilde devam etmesi, 15 Temmuz gibi olağanüstü bir olayın Almanya'da da önemli bir gündem haline gelmesine sebep olmuştur. Bu tez çalışmasında Almanya'da yayın yapan üç medya organının 15 Temmuz darbe girişimini nasıl haberleştirdikleri ve yorumladıkları kronolojik olarak değerlendirilmiş ve söylem analizi tekniğiyle incelenmiştir. Bu üç medya organı Almanya'da oldukça önemli bir etkiye ve saygınlığa sahip olan Stern dergisi, Süddeutsche Zeitung ve ARD televizyon kanalıdır. Bu tez çalışmasında adı geçen medya organlarının olayla ilgili haberleri, propaganda ve kamuoyu kavramları temelinde söylem analizine tabi tutulmuştur. Anahtar kelimeler: 15 Temmuz, kamuoyu, propaganda, Alman basını, söylem analizi The coup attempt of 15th July 2016 is one of the significant incidents in Turkish political history. This incident attracted attention not only within the Turkish public, but also in Europe, the Middle East and many countries around the world; one of which is Germany. Next to having the largest immigrant group from Turkey, Germany is a country which has historical, cultural, economic and political relations in many aspects with Turkey. The approximately three million Turkish citizens who live in Germany have maintained strong relationships with Turkey; a fact which caused an extraordinary incident as the 15th July coup attempt to be on the agenda in Germany. In this study, three media institutions have been assesed chronologically in terms of how they reported and interpreted the 15th July coup attempt and they have been studied through discourse analysis. These three media outlets are the Stern magazine, the Süddeutsche Zeitung and the ARD television channel, all of which have a huge impact and are respected in public. Within this study, news related to the above mentioned incident in these media outlets are examined through discourse analysis on the basis of propaganda and public opinion.Key words: 15th July coup attempt, public opinion, propaganda, German media, discourse analysis 163

Bu tezde Arap Baharı sürecinin yansımasıyla köklü değişimlerin yaşandığı Yemen'de uzun yıllar ayakta kalan iktidarın devrilmesi sonucu gelişen kriz ortamının nedenleri ve taraflar arasında yaşanan çatışmanın olumsuz etkilerinin açıklanması amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda, yaşanan halk gösterilerinin nedenleri, iktidardaki rejimin bu gösterilere tepkisi, bölgesel ve uluslararası güçlerin bu isyanlara karşı girişim ve müdahaleleri ve ülkede yaşanan temel sorunlar üzerinde durulmaktadır. Bunun yanında, ülkede yaşanan kıtlık ve salgın hastalıkların Yemen halkı üzerindeki etkisine de yer verilmektedir. Tezin kapsamı, Arap Baharı süreci ile başlayan Yemen'deki rejim değişikliği ve bu değişikliğin etkileri çerçevesinde kısıtlı tutulmaktadır. Bu çerçevede, Yemen'i ortaya çıkaran tarihsel sürecin kısa bir şekilde ele alınmasıyla başlayan çalışmada son yıllarda etkisini gösteren ve günümüze dek devam eden kriz ortamı ortaya konulmaktadır. Tezde, uluslararası raporlara ve değerlendirmelere ulaşmak için yazılı literatürün yanı sıra elektronik kaynaklar da taranmış ve elde edilen veriler karşılaştırılarak bazı sonuçlara varılmıştır.Bu çalışmada; iç dengeler ve dış güçler bağlamında Yemen'de gelişen siyasal ve sosyal yapı ile ilgili bazı tahliller ortaya konulmaktadır. Elde edilen verilere göre, Arap Baharı sürecinde yaşanan devrim sonrasında ülkenin sürüklendiği savaşın birçok etkisi mevcuttur. İç ve dış aktörlerin meşru yönetime karşı tavırları savaşın seyrini şekillendirmektedir. Dolayısıyla gelinen nokta hem siyasal hem de insani krizi daha da derinleştirmektedir. In this thesis, it is aimed to explain the reasons of the crisis environment as a result of the overthrow of the government survived for many years in Yemen, where radical changes were experienced with the reflection of the Arab Spring process and the negative effects of the conflict between the parties. In this respect, it is emphasised that the reasons of the public demonstrations, the reaction of the regime in these rulings, the interventions of regional and international powers against these riots and the main problems in the country. In addition, the impact of famine and epidemics on the Yemeni people is also included.The scope of the thesis is limited in the context of the regime change in Yemen which started with the Arab Spring process and the effects of this change. Within this framework, the study is started with the brief discussion of the historical process that brought out Yemen and revealed in the crisis environment which has been active in recent years and continues until today. Electronic sources were scanned as well as written literature in order to reach international reports and evaluations and some conclusions has been reached by comparing the obtained data.In this study; In the context of internal balances and external powers, some analyses about the developing political and social structure in Yemen are put forward. According to the obtained data, the war in which the country was dragged after the revolution in the Arab Spring process has many effects. The attitude of internal and external actors against legitimate rule shapes the course of war. Therefore, both the political and humanitarian crisis deepened. 79

Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın en eski ve büyük medeniyetlerinden biri olan Mısır, sahip olduğu verimli Nil topraklarıyla, zengin petrol ve doğalgaz kaynaklarına yakınlığıyla, Afrika ve Asya kıtalarını birbirine bağlayan yollar üzerinde stratejik bir konuma sahiptir. Ayrıca Arap ülkeleri içinde üçüncü, Afrika kıtasında ise ikinci büyük ekonomiye sahip olan Mısır, önemli bir deniz ticaret yolu olan Süveyş Kanalı ile Asya ve Avrupa ticaretinin kavşak noktasında bulunmaktadır.Beş yüz yıllık ortak dini ve tarihi mirasa sahip olan Mısır ve Türkiye köklü ekonomik ve toplumsal bağlarla ilişkilerini bugüne kadar sürdürmüştür. Türkiye ve Mısır ilişkileri dünya ve özellikle bölgedeki siyasi ve ekonomik gelişmelere göre şekillenmiştir. Türkiye'deki 1980 askeri darbesinden sonraki dönemde gelişmeye başlayan Türkiye ve Mısır siyasi ve ekonomik ilişkileri 2000'lı yıllarda hız kazanmıştır. Dünyada siyasi ve ekonomik etkiye sahip olan güçlerin bölgeye müdahalesiyle Türkiye ve Mısır ilişkileri olumsuz etkilenmesine rağmen ticari ilişkiler gelişmektedir.Tez üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; Türkiye'nin coğrafi yapısı, tarihi, siyasi, idari ve sosyal yapısı, ekonomik yapısı ve ticareti değerlendirilmiştir. İkinci bölümde; Mısır'ın coğrafi yapısı, tarihi, siyasi, idari ve sosyal yapısı, ekonomik yapısı ve ticareti değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde ise; Türkiye'nin ve Mısır'ın dış ticaret verileri, ithalat ve ihracat yaptıkları ülkeler, başlıca ithalat ve ihracat yaptığı ürünler, Avrupa Birliği ve Orta Doğu ülkeleriyle ekonomik ilişkileri, kendi aralarında yapmış oldukları Anlaşma ve Protokoller, 2008 – 2017 yılları arasında Mısır ve Türkiye ticari ilişkileri, kendi aralarında yaptıkları ticarette yaşanan sorunlar, 2013 Askeri Darbe Öncesi ve Sonrası Türkiye ve Mısır Arasındaki Ticaretin Karşılaştırması ile ilişkilerde son durum başlığı yer almaktadır. Egypt, one of the oldest and largest civilizations of the Middle East and North Africa, has a strategic position on the roads connecting Africa and Asia with its fertile Nile lands and rich oil and natural gas resources. Egypt, which is the third largest in the Arab countries and the second largest in the African continent, is located at the crossroads of Asian and European trade with the Suez Canal, an important maritime trade route.Five hundred years of common religious and historical heritage having relations with Egypt and Turkey deep-rooted economic and social ties has continued until today. Turkey and Egypt relationship has been shaped by political and economic developments in the world and in particular regions. To develop in the period after the 1980 military coup in Turkey, Turkey and Egypt began political and economic relations have gained momentum in the 2000s. With the intervention of the forces that have political and economic influence in the world, Turkey and Egypt relations are developing commercial relations, although adversely affected.The thesis consists of three parts. In the first chapter; geographical structure of Turkey, historical, political, administrative and social structure, economic structure and trade are evaluated. In the second part; Egypt's geographical structure, historical, political, administrative and social structure, economic structure and trade have been evaluated. In the third section; Turkey and Egypt's foreign trade data, imports and exports and countries of major import and export his products, economic relations with the European Union and Middle East countries, their agreement they have made with each other and Protocols, between 2008 - 2017, Egypt and Turkey trade relations, the problems experienced in their trade among themselves, Before and After the 2013 military coup in Turkey, and Egypt's relations with the comparison between trade is the last state title. 154

Şubat 1945 tarihinde toplanan Yalta Konferansı ve 27 Mayıs 1960 Darbesi'ne kadar olan süreçte Türkiye'yi içerden ve dışardan ilgilendiren olayların panoroması The New York Times'ın çerçevesinden çizilmeye çalışılmıştır. Bu bağlantıda, hem Türkiye hem de dünya için 1945 ve 1960 yılları Soğuk Savaş diye nitelenen dönemin de en önemli yıllarıdır. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, 1946 tarihinde Türkiye'de ilk defa çok partili hayata geçiş dönemi yaşanmıştır. Hemen akabinde, Türkiye'de 1950, 1954 ve 1957 tarihlerinde üç seçim süreci daha yaşanmıştır. Soğuk Savaş'ın iki kutuplu atmosferinde Sovyet Rusya ise Türkiye'den Boğazların ortak kullanımına yönelik Yalta Konferansı'nda alınan kararlara da dayanarak hak talep etmiştir. Bu durum Türkiye açısından asla kabul edilemeyeceği için Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri'nin yardımlarına başvurmuştur. Bu tarihlerde aynı zamanda Sovyet Rusya'nın komünizmi yaymasını engellemeye yönelik Türkiye öncülüğünde Balkan Paktı, Bağdat Paktı gibi organizasyonlar Amerika Birleşik Devletleri'nin desteği ile oluşturulmuştur. Bu dönemde, Türkiye ile çok yakından bağlantısı bulunan diğer konular Türk-Sovyet Ekonomik İlişkileri, Bandung Konferansı, Eisenhower Doktrini, 27 Mayıs Askeri Darbesi'ne giden süreç gibi olaylar The New York Times Gazetesi'nin perspektifinden aktarılmıştır. Anahtar Kelimeler: The New York Times, Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, Yalta Konferansı, 27 Mayıs Askeri Darbesi, Sovyet Rusya. The Yalta conference held on February 1945 and the panorism of the events that concern Turkey both inside and outside the framework of The New York Times were tried to be drawn up in the process until May 27, 1960. In this connection, both for Turkey and for the world 1945 and 1960 were the most important years of the period called the Cold War. After the Second World War, the period of transition to multi-party life took place in 1946 for the first time in Turkey. Immediately afterwards, there were three more electoral processes in Turkey in 1950, 1954 and 1957. In the bipolar atmosphere of the Cold War, Soviet Russia, on the basis of the decisions taken at Yalta Conference on the common use of the Straits, demanded rights from Turkey. Since this situation was never acceptable for Turkey, Turkey has applied for the assistance of the United States. At the same time, organizations such as the Balkan Pact, the Baghdad Pact under the leadership of Turkey to prevent Soviet Russia from spreading communism were formed with the support of the United States. In this period, the Turkish-Soviet Economic Relations, the Bandung Conference, The Eisenhower Doctrine and the process leading to the May 27 Military Coup were taken from the perspective of the New York Times.Key Worlds: The New York Times, Turkey, The United States of America, The Yalta Conference, 27 May Junta, Soviet Russia. 210

15 Temmuz 2016'da yaşanan darbe girişimi, bir anda gerçekleşmiş bir olay değildir. 1970'lerden itibaren yaşanan dinî, kültürel, siyasî, ekonomik, sosyal birtakım süreçlerin sonucudur. Bu süreçleri, örgüt lideri Fethullah Gülen'in zihniyeti, dinî anlayışı, yarattığı toplum ve cemaat kültünden bağımsız ele almak, darbe girişiminin nedenlerini eksiksiz analiz edebilmek için yetersiz kalacaktır.Tezde, darbe girişiminin faili olduğu kabul edilen Gülen Hareketi'nin, dinî bir cemaatten darbeci bir örgüte nasıl evrildiği incelenmektedir. Dinî bir cemaat ya da sivil bir hizmet hareketi olarak gösterilen Gülen Hareketi'nde başından beri, lider kültü, mesiyanik bir inanç sistemi, takıyye kültürü, sembolik ve çift anlamlı söylemlere dayalı ezoterik bir ruh, eleştirel düşünceye kapalı hiyerarşik bir sistem hâkimdir. Bu etnosentrik ve hikmeti kendinden menkul bir cemaat lideri portresinin söylemleri üzerinden ideolojileri, inançları ve hedefleri üzerine yapılacak çözümlemeler, Cemaatin nasıl darbeci bir örgüte dönüştüğünü anlamak ve anlamlandırmak bakımından önemlidir.Tezde öncelikle cemaat, terörizm, darbe kavramları ele alınmakta, sonra Gülen'in yaşam öyküsü, kişisel özellikleri, Cemaat'in tarihsel serüvenine değinilmektedir. Son olarak, Cemaat'i terör örgütü hâline getiren nedenlerin çözümlemesi yapılmaktadır.Anahtar Kelimeler: Cemaat, terör örgütü, darbe, Gülen Hareketi. The coup attempt on July 15, 2016 is an event that occured in a process. It is the result of a number of religious, cultural, political, economic, social processes which have been experienced since 1970s. Adressing these processes independent from organization leader Fethullah Gülen's mindset, religious understanding, society and community cult that he created, will be unsifficient to accurately analiyze the causes of the coup attempt.The thesis examines how the Gülen movement, which is considered to be perpetrator of the coup attempt, evolved from a religious community to a coup organization. Since the beginning, the Gülen movement, which is shown as a religious community or a civil service movement, has been dominated by a leader cult, a mesanic belief system, the culture of takıyye, an esoterik spirit based on symbolic and double meaning discourse and hierarchical system is closed to critical thought. The analysis of the ideologies and goals through the discourse of this ethnocentric and wise self-contained community leader is important for understanding how The Community transformed into a coup organization.In this thesis, firstly, the concepts of community, terrorism and coup; then the life story of Gülen, his personel characteristics and the history of The Community are discussed. Finally, the reasons that maket he community a terrorist organization are analyzed. Key Words: Community, terrorist organization, Gulen Movement. 161

Devletlerin ülke dışındaki vatandaşlarını korumak için kuvvet kullanımı, devletin bir başka ülkede can güvenliği tehlike altına giren vatandaşlarını kurtarmak için, ülkesi dışında kuvvet kullanmasını ifade eden bir kavramdır. Bu türden müdahalede bulunan devlet, bazen başka devletlerin vatandaşlarını kurtarsa da harekete geçmesine neden olan esas gaye, kendi vatandaşlarını korumaktır. Bu gaye, devletlerin ülke dışındaki vatandaşlarını korumak için kuvvet kullanımının ayırt edici niteliğidir. Bir başka devletin ülke sınırları içinde vatandaşlarını korumak / kurtarmak için kuvvet kullanımına giden devletler, o devletin `ülkesel egemenliği` ile karşılaşır ve burada bir devletin `ülkesel egemenliği` ile diğer devletin `vatandaşlarının hayatı` çatışır. İşte bu çatışma, devletlerin ülke dışındaki vatandaşlarını korumak için kuvvet kullanımının meşru olup olmadığı tartışmasını gündeme getirmektedir. Bu meşruluk tartışmalarında devletlerin ülke dışındaki vatandaşlarını korumak için kuvvet kullanımının meşru müdafaa kapsamında olduğu veya mücbir sebep teşkil ettiği gibi ortaya çeşitli fikirler atılmıştır. Uygulama boyutunda ise devletlerin ülke dışındaki vatandaşlarını korumak için kuvvet kullanımının birçok örneği vardır: İngiltere'nin İran'a müdahale tehdidi (1946 ve 1951), Belçika'nın Kongo'ya müdahalesi (1960), ABD'nin Dominik Cumhuriyeti'ne müdahalesi (1965), İsrail'in Uganda'ya Müdahalesi (1976), Mısır'ın Larnaka'ya müdahalesi (1978), ABD'nin İran'a müdahalesi (1980), ABD, Kanada, İngiltere ve Türkiye'nin Vatandaşlarını Lübnan'dan Tahliyesi (2006), Rusya'nın Güney Osetya'ya Müdahalesi (2008).Devletlerin ülke dışındaki vatandaşlarını korumak için kuvvet kullanımının meşruluğu sorununa doktrinde çeşitli çözüm önerileri getirilmiştir. Bu çözüm önerileri, devletlerin ülke dışındaki vatandaşlarını korumak için kuvvet kullanımının müstakil bir hukuk kuralı oluşturması ya da bu türden durumlarda kolektif kuvvet kullanımına başvurulmasıdır. Ancak bu konuda, yeni bir uluslararası hukuk kuralının oluşması kısa vadede oluşması pek mümkün görünmediğinden ya da en azından bu yeni kural oluşana dek; ülke dışındaki vatandaşların korunması için kuvvet kullanma yetkisinin Güvenlik Konseyi veya Genel Kurula bırakılması, keyfiliklerin önüne geçmek adına makul bir çözüm yolu olacaktır. Anahtar Kelimeler: Vatandaşların korunması, kuvvet kullanımı, müdahale The use of force for protection of nationals abroad is a concept describing that a State uses force for saving its nationals abroad from death risk or death. The main purpose of this intervention is to protect its own citizens, even if the state which has intervened in this manner saves the citizens of other states. This goal is a distinctive reason of the use of force to protect the citizens of states outside the country. States that go to the use of force to protect/ save their citizens within the borders of another state, face the `national sovereignty` of that state, where the `national sovereignty` of another state and the `life of the citizens of the other state` conflicts. This conflict raises the question whether it is legitimate for states to use force to protect their citizens outside the country. In these constitutional debates, various ideas have been put forward as a reason for force which used in order to protect the citizens of states outside the country. In practical terms, there are many examples of the use of force to protect citizens of states outside the country: Britain's threat of intervention in Iran (1946 and 1951), Belgium's intervention in Congo (1960), US intervention in Dominican Republic (1965), Entebbe incident (1976), Egypt's intervention in Larnaca (1978), US intervention in Iran (1980), Lebanon War (2006), South Ossetia War (2008).A variety of solutions were proposed in the doctrine of the legitimacy of the use of force in order to protect the citizens of states outside the country. The suggestions for this solution are that the use of force in order to protect citizens outside the country is an independent rule of law, or in such cases, the use of collective force. Key Words: protection of nationals, use of force, intervention. 167

Türkiye'de fikri olarak ifade edilmesinde bir takım sorunlar yaşanan ve Türkiye'nin ince çizgisi durumunda varlığını gösteren Kürt sorunu meselesi, bilimsel açıdan çalışma yapmak isteyen araştırmacı, yazar ve tarihçi kesim tarafından eksik kalınan bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çıkarımlar çerçevesinde Kürt sorunu meselesinin değişim sürecini ele almak ve konuya bilimsel açıdan farklı bir boyutta yaklaşmak adına bu konuyu tez olarak seçmiş bulunmaktayız. Çalışmamız; Giriş, Üç Bölüm ve Sonuç kısmından oluşmakla birlikte Birinci Bölümde; Kürt meselesinin 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesine kadarki dönemde sosyolojik, politik ve toplumsal açıdan nasıl bir tarihsel süreç geçirdiği ile dış eksenli gelişim gösteren Kürt sorununun uluslararası platformda nasıl bir noktaya oturtulmak istendiğine ve olayların genel itibariyle Türkiye Cumhuriyetindeki yansımalarına dikkat çekilmiştir. İkinci Bölümde ise 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesinden sonraki süreçte Türkiye Kürtlerine yönelik izlenen politikalardan ve Türkiye'deki Kürtçülük sürecinin oluşumundan bahsedilmiş olup Üçüncü Bölümde ise Kürtçülük fikrini ortaya çıkaran siyasi kaynaklardan ve bu konudaki faaliyetlerden bahsedilmiştir. Takdir edileceği üzere, konunun bilimsel bir çalışma olması ve Kürt sorunu gibi hassasiyet arz eden bir mesele ile bütünleşmesi, çalışma sürecinde bir takım güçlükleri de beraberinde getirmektedir. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesinin getirmiş olduğu eksiklikler ve uygulanan yaptırımlardan dolayı dönemin gazete, dergi ve kitap gibi bazı yayın organlarına Kürtçülük yapıldığı gerekçesiyle getirilen bir takım yasaklar ve Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi'nde konuyla ilgili kaynaklara olan ulaşım güçlüğü, çalışma esnasında eksik kalınan noktaların sebebini oluşturmuştur. Bu güçlükler çerçevesinde dahi Türkiye'de yaşanan Kürtçülük hareketinin çıkış noktası ve nasıl bir politik süreç geçirdiği, arşiv belgeleri ışığında ve gerçekçi bir yaklaşım ile incelenmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kürtçülük, 27 Mayıs 1960, Kürt Politikası. The issue of the Kurdish problem in Tukey indicate the presence of a number of problems experienced in the case of Turkey and red line as to Express the idea. The issue of the Kurdish question emergesas an incomplete subject by the researcher, writer, and historian who wants to study scientifically. In the framework of these implications, we have chosen this issue as a thesis in order to address the process of change of the Kurdish problem and to approach the subject in a different scientific way.Our study; The first part consists of three sections and the conclusion part; Kurdish issue May 27, 1960 military coup the period up to the sociological, attention was drawn to the political and social aspects of how a historical process through which the external axis development showing the Kurdish issue internationally, how a point you want to lock and events in general, as a reflection of the Republic of Turkey. İn the second section and 27 May 1960 for the period after the military coup of the policy for Kurds in Turkey and Turkey's it is mentioned the formation of Kurdism process in the third part, and from the idea of Kurdish nationalism revealing political sources have been mentioned activities in this regard.As it will be appreciated, the fact that the subject is a scientific study and integration with a sensitive issue such ash the Kurdish issue brings along some difficulties in the process of study. 27 May 1960 Due to the deficiencies and sanctions imposed by the Military coup, a number of bans on the grounds that the Kurdish language was made to some media organs such as newspapers, magazines and boks, and the difficulty of the transportation to the relevant resources in the Presidency Republican Archives created the reasons for the missing points during the work. The starting point of these challenges even experienced Kurdism movement in Turkey within the framework of a political process and how it had been attempted to axamine the documents in the archives of light and a realistic approach. Keywords: Kurdism, 27 May 1960, Kurdish Policy. 179

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması ve İnkılapların gerçekleştirilmesinden sonra, hedeflenen demokratik hayatın gereği olarak Atatürk döneminde iki defa çok partili siyasi hayata geçiş denemesi yapılmış, ancak bilinen nedenlerden dolayı başarılı olamamıştır.Cumhurbaşkanı İnönü, İkinci Dünya Savaşı'nın, çağdaş demokratik düzeni önceleyen Batı Bloğu'nun galibiyeti ile sonuçlanmasından sonra, aynı bloğun içerisinde yer alan Türkiye Cumhuriyeti için de çok partili demokratik hayata geçişin zamanı geldiğine inanmıştır. Cumhurbaşkanı İnönü, partisi içerisinde ortaya çıkan görüş ayrılıklarının yarattığı parti içi muhalefeti bunun için bir fırsat olarak görmüş ve partisindeki muhaliflerin önünü açarak yeni bir siyasi partinin doğuşuna müsaade etmiştir. Demokrat Parti'nin kurulması ile ülkemizde üçüncü çok partili siyasi hayat başlamıştır. Çalışmanın konusu, Türkiye'de çok partili hayata geçişi müteakip 14 Mayıs 1950 tarihinde yapılan genel seçimler ile iktidara gelen Demokrat Parti'nin 27 Mayıs 1960'da bir askeri müdahale ile görevden uzaklaştırılmasına kadar olan iktidarı döneminde ordu ile arasındaki ilişkilerdir. Demokrat Parti iktidarının ilk günlerinde ordu üst kademesi ile iktidar arasında başlayan gerginlik, ordu üst komuta kademesinde yapılan tasfiyeler ve atamalar, tayin ve terfilerde hükümetin rolü, iktidarın muhalefete ve Genelkurmay'a danışmadan verdiği iddia edilen Kore Savaşı'na giriş kararı, Türkiye'nin NATO'ya girişi tezin konusunu oluşturmaktadır. Bu konular Cumhuriyet Arşivi'nde bulunan belgeler, ulusal basın ve dönem ile ilgili yazılan gerek bilimsel gerekse anı kitaplarından istifade etmek suretiyle ortaya konulmuştur.Bunun yanı sıra Demokrat Parti'nin iktidara gelişi ile ordu mensupları arasında oluşan, ordunun modernleşmesi ve problemlerinin çözümü konusundaki beklentiler ve Demokrat Parti iktidarının bu beklentilere ne ölçüde cevap verebildiği de bir diğer ana konudur. Bu konu incelenirken, dönem içerisinde askerlerin toplum içerisindeki statüleri, sosyal ve ekonomik durumları da irdelenmiştir. Subayların ekomik durumları dönemin resmi ekonomik verileri ve dönemi yaşayan subayların anılarında anlattıkları ışığında ortaya konulmuştur.Bunun yanında DP döneminde ordunun ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla yapılan bina, kışla ve tesisler, ordunun eğitim sisteminin geliştirilmesi amacıyla yapılan düzenlemeler ve çıkarılan kanunlar ile bunların orduya sağladığı imkânlar arşiv belgeleri ve askeri birliklerin tarihçeleri üzerinden incelenmiştir.Ayrıca DP'nin Birinci Kongresi'nde kabul edilen Ana Davalar Komisyonu Raporunda, CHP döneminde çıkarılan antidemokratik kanunlardan derhal kurtulunulacağı ve yerine çağdaş demokratik değerlere uygun kanunların yapılacağı belirtilmesine rağmen, gitgide daha fazla antidemokratik ve baskıcı kanunlar çıkarılmıştır. Çıkarılan bu kanunlarla, başta muhalefet, basın ve üniversiteler olmak üzere toplumun muhalif her kesimi susturulmaya çalışılmış, öyle ki DP'li yöneticiler zaman zaman bu baskıcı politikayı kendi parti gruplarına ve kendi yayın organlarına kadar genişletmişlerdir. Bu çalışmada bu kanunlar ve içerikleri ile uygulama sonucu meydana getirdikleri sonuçlar irdelenmiştir.Diğer yandan DP iktidarı döneminde Atatürk İlke ve İnkılaplarına bakışı, özellikle laiklik konusundaki uygulamaları, tabanından gelen isteklere uygun olarak dini gruplar ve cemaatler ile olan ilişkileri ve bu gruplara ait basın organlarına maddi ve manevi destek vererek buradan siyasi çıkar sağlama gayretleri de incelenmiştir. DP'nin üst yöneticilerinin Başbakan Adnan Menderes'in bilgisi dahilinde subayların gözünde dinci ve gerici olarak değerlendirilen gazete ve dergilere yaptığı maddi yardımlar, yine bazı cemaatlere ve liderlerine manevi destek çabaları, Cumhuriyet Arşivi'nden elde ettiğimiz belgeler ışığında ortaya konulmuştur.Bu çalışmada başlangıçta ordu mensuplarının büyük beklentiler ile karşıladıkları Demokrat Parti iktidarının, ordu ile arasında yaşanan ilişkiler ve bir askeri müdahale ile noktalanan bu süreçteki uyuşmazlık noktaları ortaya konulmuştur. Bu yapılırken, dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı ve hazırlanan ihtilalin lideri konumunda bulunan Orgeneral Cemal Gürsel'in, ordu adına Milli Savunma Bakanı Ethem Menderes'e yazdığı ve dolayısıyla hükümete yaptığı bir uyarı olarak kabul edilebilecek 3 Mayıs 1960 tarihli mektubunun orijinal kopyası, Cumhuriyet Arşivi'nde bulunmuştur. Mektubun içeriği konusunda bugüne kadar yaşanan tartışmaların da bu mektubun tez içerisinde yayımlanmasıyla son bulacağı değerlendirilmektedir.Yukarıda anlatılan bu gelişmelerin, aydın kesim ve bu kesimin içerisinde yer alan subayların üzerinde yarattığı etki, dönemi yaşayan subayların perspektifinden, kendi yazdıkları anıları üzerinden incelenmiştir. Toplumun ve üniversite öğrencilerinin bu antidemokratik ve gerici olmakla suçlanan uygulamalara verdiği tepkiler özellikle muhalif basın incelenerek tespit edilmiş, 27 Mayıs 1960'da gerçekleşen, demokrasi için antidemokratik bir askeri müdahale paradoksu bu şekilde anlatılmaya çalışılmıştır. Tezde, iktidarın ordu ile olan ilişkileri, somut olaylar çerçevesinde, Cumhuriyet Arşivi belgelerinin yanı sıra birinci ve ikinci elden kaynakların ışığında incelenmiştir. Diğer yandan gerek iktidara gerekse muhalefete yakın basın ağırlıklı olarak kullanılmış, ordu ve iktidar arasında yaşananlara kamuoyunun verdiği tepki ortaya konulmaya çalışılmıştır. Böylece, esasında kamuoyunu oluşturan halkın içinden gelen askerlerin ordu ile iktidar arasında yaşananlardan basın yoluyla ne derece etkilendiği de ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yukarıda belirtilen tüm hususlar, subayların gözünden incelenmiş ve bu perspektifle değerlendirilmiştir. After the establishment of Republic of Turkey and reforms there are two experience that transition to multi-party system under the Ataturk administration, but they were not succeed because of some known facts.President İnönü believed that Republic of Turkey which one of the member of West Bloc was ready for the multi-party system after the victory of the West Bloc in the Second World War. Also, Inonu authorized establishment of a new political party because he considered difference of opinions in his party and intraparty opposition movements as an occasion. In this way, with the establishment of Democratic Party the third multi-party system was started in Republic of Turkey.Argument of this study is after the transition to multi-party system in Republic of Turkey, relations between the military and Democratic Party when came to power with 14 May 1950 elections until 27 May 1960 military intervention.The tension between government and top executives of the military that began in the early days in the Democratic Party administration, discharges and new appointments in the top executive level, government's role of appoints and promotions, asserted decision of the involvement of the Korean war without any consultation of the opposition party and the General Staff are composed of this study. Some documents from the State Archives of the Prime Ministry and Archive of the Grand National Assembly of Turkey, national press, and memoir books related to this period were used in relation to this study.On the other hand, other main argument is expectations which formed between members of the military with the Democratic Party's came to power about modernization of the military and solving the problems within the military andresponsiveness of the Democratic Party administration to these expectations. In this period, social and economic status of the soldiers was examined. Economic levels of the military officers constituted by official economic data within this period and memories which belong the officers who lived this period. Besides, in the term of DP the building, barracks and facilities that built for the military's need; regulations and codes for the development of the military's education system and all of opportunities that provide to the army were examined by the archive documents and history of the troops. Additionally, commission's report which accepted on the First Democratic Party Congress claimed that modern and democratic laws will replaced by the antidemocratic laws which adopted in Republican People's Party administration. But, beside these new laws became more and more antidemocratic and oppressive. With the acceptance of new laws every counter-view from the society particularly opposition party, media and universities were tried to be supressed; such that Democratic Party times to times extend these oppressive attitudes among their party group and their media. On the other hand; Democrat Party's outlook on Ataturk's principles and reforms, especially application on secularism, in accordance request from their base and relations between religious groups and orders, also, Democratic Party provided financial support to these religious groups and orders and DP's tried to gain political favour from these groups and orderswere examined. In this study, there are some documents from the State Archives of the Prime Ministry about top executives from DP's financial aid to the reactionist journal and newspapers according to officers and moral support to some religious orders and their leaders within the knowledge of Prime Minister Adnan Menderes. In this study, some frictions mentioned about the period which started with great expectations from the military through new administration and ended with military intervention. In accordance for this purpose, a letter was found in theState Archives of the Prime Ministry which belong to General Cemal Gürsel who is Chief of the Army and Chief of the 1960 military intervention and for the Minister of National DefenseEthem Menderes. This letter can be accepted as a warning and it sent in 3 May 1960. I believe that some negotiations about the content of this letter will be end with this study because original copy of the letter will establish with this study. The paradox of an anti-democratic military intervention for democracy, which took place on 27 May1960 was tried to be explained in consideration of memoirs of some state officials and intelligentsia and also, opposition media for the understand of the reaction of society and students against all of the reactionist and antidemocratic developments. In this study, the relation of the government with the military was examined in the light of the first and second sources according to officers' perspective, as well as documents of the State Archives of the Prime Ministry and Archive of the Grand National Assembly of Turkey through concreate cases. On the other hand, media which both partisan and opposition were used because to understand public opinion against relations between military and government. Thus, it was also shown how much soldiers who come into existence from public opinions were influenced by the media. All of the issues examined above are according to perspectives of officers who are charged at that period. 298

25 Mart 2015'te Suudi Arabistan, Yemen'e askeri müdahale başlatmıştır. 'Kararlılık Fırtınası' olarak adlandırılmış olan bu müdahale, Yemen'deki iç çatışmanın uluslararası bir silahlı çatışma haline gelmesine yol açmıştır. Suudi Arabistan, bu müdahaleyi Yemen Cumhurbaşkanı Mansur Hadi'nin yönettiği Yemen hükümetinin yasal talebine yanıt olarak gerçekleştirmiştir. Müdahale, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Kuveyt, Bahreyn, Ürdün, Sudan ve Mısır'dan oluşan bir koalisyon ile koordinasyon halinde başlatılmıştır. Birleşmiş Milletler (BM), lojistik ve istihbarat desteği sağlayarak koalisyonu desteklemiştir. Eski Cumhurbaşkanı Ali Saleh ile ittifak içinde olan silahlı Husiler ve liderleri Abdulmelik iktidarı ele geçirdikten sonra otoritesini oluşturmuş; oluşan bu hükümet İran'ın desteğini almıştır. Bazı analizciler, Yemen'deki savaşı, İran ve Suudi hükümeti arasındaki bir vekil savaşı olarak nitelendirmişlerdir. Bu çatışma birçok soruyu gündeme getirmiştir. Bu çalışmada bu soruların cevapları uluslararası hukuk temel alınarak bulunmaya çalışılmıştır., In 25 March, 2015, Saudi Arabia launched a military intervention in Yemen. This intervention, code-named 'Operation Decisive Storm,' has led the Yemeni internal conflict to become an international conflict. Saudi-led coalition was initiated in response to a request of the internatinally recognized President Mansur Hadi. This coalition includes UAE, Qatar, Kuwait, Bahrain, Jordan, Sudan, Morocco and Egypt. The United Nations(UN) has supported the coalition by providing logistical and intelligence information. The leader of the Huthi militia Abdulmalik, allegedly supported by Iran, allied with the former President Ali Saleh in order to take power in Yemen and the two began to form a de facto authority. Some analysts have described the war in Yemen as a proxy war between Iran and the Saudi Arabia, and that has raised many questions about the hidden agenda of this intervention. In this study, it will be attempted to discuss questions related to this issue on the basis of international law.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinde çevrimiçi oyun bağımlılığı düzeyinin duygusal şemalar, eylemli kişilik ve bazı değişkenler (cinsiyet, oynanan oyun türü ve ikamet edilen yer) açısından incelenmesidir. Araştımanın örneklemi 2017-2018 eğitim-öğretim yılında İzmir ilindeki Ege Üniversitesi'nde, Dokuz Eylül Üniversitesi'nde, Yaşar Üniversitesi'nde, İzmir Ekonomi Üniversitesi'nde öğrenim gören ve çevrimiçi oyun oynayan 380 öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcıların 263'ü (% 69.2) erkek, 117'si (% 30.8) kadın öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcıların 113'i (% 29.7) Counter Strike Global Offensive, 29'u (% 7.6) PubG (Battlegrounds2), 118'i (% 31.1) Facebook Oyunu ve 120'i League of Legends (% 31.6) oyununu oynamaktadır. Katılımcıların 209'u (% 55) öğrenci evinde, 120'si (% 31.6) yurtta ve 51'i (% 13.4) aile yanında ikamet etmektedir. Araştırmada üniversite öğrencilerinin cinsiyeti, oynadıkları oyun türü ve ikamet ettikleri yer ile ilgili bilgiler Kişisel Bilgi Formu ile toplanmıştır. Çalışmada üniversite öğrencilerinde çevrimiçi oyun bağımlılığı düzeyi ile ilgili veriler Kaya (2013) tarafından geliştirilen ve Bekir ve Yıldırım (2018) tarafından üniversite öğrencilerine uyarlanan Çevrimiçi Oyun Bağımlılığı Ölçeği ile, eylemli kişilik değişkeni ile ilgili veriler Coté (1997) tarafından geliştirilen Atak, Kapçı ve Çok (2015) tarafından türkçeye uyarlanan Eylemli Kişilik Ölçeği ile ve duygusal şemalar değişkeni ilgili veriler Leahy (2002) tarafından geliştirilen Yavuz, Türkçapar, Demirel ve Karadere (2011) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Duygusal Şema Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın hipotezleri doğrultusunda araştırma verileri korelasyon analizi, t-testi, tek yönlü varyans analizi ve regresyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın verilerinin analizinde bağımsız değişken düzeyi iki olan değişkenlere ilişkin önem kontrolü ilişkisiz örneklem t- testi ve bağımsız değişken düzeyi ikiden fazla olan değişkenlere ilişkin önem kontrolü ve varyanslarının homojenliği Tek Yönlü Varyans Analizi ile incelenmiştir. Ayrıca, duygusal şemaların çevrimiçi oyun bağımlılık değişkenini yordama düzeyi çoklu regresyon analizi ile incelenmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucu, üniversite öğrencilerinde çevrimiçi oyun bağımlılığı düzeyi ile duygulara karşı zayıflık, akılcılık isteği, ruminasyon, farklılık, süreklilik ve uzlaşı duygusal şemaları arasında pozitif yönde ve istatistiksel açıdan anlamlı korelasyonun olduğu ancak kontrol edilmezlik, duyguları inkar, duyguları zararlı görme, hisleri kabullenme ve suçluluk duygusal şemaları arasında negatif yönde bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Diğer taraftan üniversite öğrencilerinde çevrimiçi oyun bağımlılığı düzeyi ile anlaşılabilirlik, duygulardan kaçınma ve onaylanma duygusal şemaları ve eylemli kişilik alt boyutları (özsaygı, yaşam amacı, iç denetim odağı ve özyeterlilik) arasında anlamlı düzeyde bir ilişki saptanmamıştır. Regresyon analizi sonucu duygusal şemalardan kontrol edilmezlik, akılcılık isteği, ruminasyon, farklılık, duyguları inkar, onaylanma, duyguları zararlı görme, hisleri kabullenme, uzlaşı ve suçluluk istatistiksel açıdan önemli düzeyde yordarken duygulara karsı zayıflik ve süreklilik şemalarını yordamadığı bulgusu elde edilmiştir. Yapılan t-testi sonucunda, üniversite öğrencilerinde çevrimiçi oyun bağımlılık düzeyleri cinsiyete göre anlamlı düzeyde farklılaştığı ve erkeklerin çevrimiçi oyun bağımlılık düzeyinin daha yüksek olduğu gürülmüştür. Tek yönlü varyans analizleri sonucunda çevrimiçi oyun bağımlılığı düzeyinin oynanan oyunun türlerine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı ancak ikamet edilen yerlere göre anlamlı bir biçimde farklılaşmadığı bulgusu elde edilmiştir. Üniversite öğrencilerinde çevrimiçi oyun bağımlılık düzeyi oynanan oyun türüne göre karşılaştırıldığında, bağımlılık düzeylerinin facebook oyunları ile Counter Strike Go, PubG ve League of Legends oyunları arasında istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca PubG ile League of Legends arasında da anlamlı düzeyde farklılaşmanın olduğu bulunmuştur. Oynanan oyun türü açısından çevrimiçi oyun bağımlılık düzeyi karşılaştırıldığında, PubG oyununu oynayan öğrencilerin bağımlılık düzeylerinin daha yüksek olduğu, facebook oyunlarını oynayan öğrencilerin bağımlılık düzeylerinin daha düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Coups have an enourmous place in the history of Turkish Democracy. Considering the last twenty – thirty years, coups seem to fall behind and Turkish democracy progress corresponding to economical wealth. On July the 15Th,2016 a coup attempt occured in Turkey. It's amutual duty for all the citizens to save the democracy. It' s vital to exhibit how the students especially who take democray classes, perceive the democracy during such attempts and how they adapt the democracy into their lives. This study was designed with a phenomenology model, which is one of the qualitative research methods, and 115 eighth grade students from 2 middle schools representing 2 different socio-economic levels in Sakarya city Adapazarı center participated in this research. Based on this vital importance, we have applied self structered question forms to 115 students of 8th grade to describe their thoguhts about coups and saving democracy. Answers are qualitatively analyzed and concepts are examined over categories such as deomocracy perception, skill to have democratic attitude and behaviours, democratic responsibility, perception about coup attempt on 15th July. As a result of the study majority of the students have seemed to have a perception of democracy and the 70% of the students of the students have seemed to act democraticly. As another result, 95% of the students are against such coup attempts and they also think it is a primary mission to defend the country under these circumtances.

Medya, çağımızda kalabalık kitleleri yönlendirilebilen önemli bir güçtür. Medya, yeri geldiğinde devletlerinin ideolojik aygıtı olarak da görev yapmaktadır. 15 Temmuz darbe girişimi sürecinde de yaşanan olaylar farklı medya kuruluşlarında farklı yaklaşımlarla sunulmuştur. Arap dünyası çok geniş bir coğrafya olduğu için Arap ülkelerindeki yüzlerce medya kuruluşlarında tek bir bakış açısı görmek doğal olarak mümkün değildir. Biz tezimizde internetten Arapça yayın yapan bazı internet haber sitelerinin 15 Temmuz darbe girişimine yaklaşım tarzlarını ele aldık. Bu kapsamda BBC Arabic, el-Ehrâm, Arabic 21, el-Cezire, el-Âlem, el-Arabiyye gazeteleri taranarak oluşturduğumuz bu çalışma bir giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde FETÖ yapılanmasının tarihsel sürecine değinilmiş, birinci bölümde başarısız darbe girişiminin ilk 24 saati ve beraberindeki ilk birkaç haftasında yaşananların söz konusu haber sitelerindeki yansımaları ele alınmıştır. İkinci bölümde, darbe sonrası bir aylık süreç irdelenmiş, bu bağlamda OHAL, kamu kurumlarının terörle bağlantılı unsurlardan temizlenmesi, işkence iddiaları ve darbe girişimi ile doğrudan ya da dolaylı olanların yargılanması, üçüncü bölümde Arap ülkelerindeki belli başlı medya mensuplarının ve yöneticilerin darbe girişimine dair yorumları ve değerlendirmeleri incelenmiştir. Dördüncü bölümde konu ile alakalı farklı değerlendirmeler içeren 30'a yakın köşe yazısı yer almıştır. Sonuç bölümünde ise çalışma sonucunda elde edilen veriler maddeler halinde sıralanmıştır. The media is a collection of highly effective tools for knowledge and perception to be valuable for people in our age. It is known that the media also functions as the ideological apparatus of the state. This task can be misleading perception in the desired direction, basically by hiding real knowledge through ideological readings. It has been observed that events that took place during the 15th July coup attempt have been presented in different media in different perceptions, especially they have been presented differently in Arab media. This study, which has one introduction and four chapters, is on 15th July coup attempt in Arab Media and within this scope, BBC Arabic, el-Ahrâm, Arabic 21, al- Jazeera, el-ʻÂlem newspapers have been studied on. In the first chapter, the historical process of FETO organization and ineffective coup attempt and its reflections in the first 24 hours in the Arab media are discussed. In the second chapter, the period after the coup attempt is discussed and in this regard, OHAL, discharge operations, allegations of torture and prosecution process etc. topics are mentioned. In the third chapter,an overview of the July 15 coup attempt from the Arab media.In the fourth chapter, about 30 opinion columns about the issue are included. In the conclusion chapter, the results obtained in the study are listed. 159

Türkiye, Suriye'nin kuzeyinde konuşlanan PKK ve uzantılarına yönelik ulusal güvenliğini sağlamak, terör saldırılarına son vermek amacıyla Birleşmiş Milletler sözleşmesinin 51. Maddesine dayanarak 20 Ocak 2018 tarihinde Zeytin Dalı Harekatı sınır ötesi harekatını düzenlemiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından terörle mücadele kapsamında gerçekleştirilen sınır ötesi harekat Türk ve dünya basınında yerini almış ve yakından takip edilmiştir. Medyanın ağırlık verdiği haberlerle `konunun önemini ve önceliğini` belirlediği, haberi sunuş biçimiyle insanların `ne hakkında düşünebileceğini` ve böylelikle kamunun gündemini oluşturduğu varsayımından hareketle; çalışmada 19.01.2018 ile 02.02.2018 tarih aralığında Zeytin Dalı Harekatı'nın yazılı medya organlarında nasıl ve ne kadar yer aldığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın Türk basınını bütünüyle yansıtabilmesi için farklı ideolojiye ve yayın anlayışına sahip Haber Türk, Cumhuriyet, Evrensel, Yeniçağ ve Yeni Şafak Gazeteleri örneklem olarak seçilmiştir. Yapılan teorik incelemenin ardından gazetelerde harekatla ilgili yer alan haberlerin içerikleri; haberlerin nasıl ve ne oranda yer aldığı, sunuş biçimleri, nicel ve nitel unsurlar üzerinden içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen nicel ve nitel veriler neticesinde incelenen gazetelerin harekatla ilgili haberlere yoğun bir şekilde yer verdikleri ancak haberleri kendi ideolojik penceresinden kamuoyuna yansıttıkları belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Zeytin Dalı Harekatı, Gündem Belirleme Kuramı, İçerik Analizi, Medya Gündemi Turkey organized the cross-border operation -The Olive Branch Operation- in order to ensure the national security and to end the terrorist attacks of PKK and its extensions in the northern part of Syria according to the Article 51 of the United Nations Convention on January 20, 2018. The cross-border operation carried out by the Turkish Armed Forces within the scope of the fight against terrorism has taken its place in the Turkish and world press and has been followed closely. Based on the assumption that the media determines `the importance and priority of the issue` and `what to think about` and thus generates the public agenda the main purpose of the study is to determine how and how much of the Olive Branch operation took place in the printed media in the date range between 19.01.2018 and 02.02.2018. In order to reflect the Turkish press completely, Haber Türk, Cumhuriyet, Evrensel, Yeniçağ and Yeni Şafak Newspapers were selected as samples, which have different ideologies and publication approaches. After the theoretical analysis, the content of the news about the operation in the newspapers was examined by content analysis method based on how and at what extent the news is included, the forms of presentation, and the quantitative and qualitative elements. As a result of the quantitative and qualitative data obtained, it has been determined that the newspapers have intensively covered the news about the operations but reflect the news to the public through their ideological window.Keywords: The Olive Branch Operation, Agenda Setting Theory, Content Analysis, Media Agenda 91

Travmatik yaşantılar ve deneyimler sonrasında kişilerde fiziksel ve ruhsal sağlık bozulabilmekte ve yardım ihtiyacı gelişebilmektedir. Bu yardım ilişkisi bağlamında, müdahalede bulunan sağlık çalışanları da mağdurların travmatik yaşantılarından dolaylı olarak etkilenebilmektedirler. Bu çalışmada 15 Temmuz terör olaylarının, sağlık çalışanları üzerindeki ikincil travmatik strese etkisinin ve bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma Ankara İl Sağlık Müdürlüğü Acil Sağlık Hizmetleri Başkanlığı ve UMKE içinde o gece nöbetçi olan toplam 110 sağlık çalışanında gerçekleştirilmiştir. Araştırma tanımlayıcı nitelikte bir epidemiyolojik araştırma olması bakımından, çalışmada örneklem seçilmemiştir. Araştırmada p değerinin 0,05'in altında olması anlamlı kabul edilmiştir. Çalışmada katılımcıların %54,5'i (n=60) erkek, %62,8'i (n=69) 30 yaş üzeri, %73,6'sı evli (n=81) ve %81,8'inin (n=90) öğrenim durumu önlisans ve üzeridir. Katılımcıların %32,7'si (n=36) sağlık memuru, %26,4'ü (n=29) ATT, %20,9'u (n=23) paramedik ve %8,2'si (n=9) hekimdir ve %59,1'i (n=100) 10 yıl ve üzeri mesleki deneyime sahiptir. 15 Temmuz gecesi katılımcıların %22,7'si (n=25) nöbetçidir ve %20,0'si (n=22) gönüllü olarak olay yerlerine intikal etmiştir. Çalışmada katılımcıların %49,1'inde (n=54) olası İTS bozukluğu, %52,7'sinde (n=58) kaçınma belirtileri, %82,7'sinde (n=91) istemsiz etkilenmeler ve %59,1'inde (n=65) uyarılmışlık belirtileri saptanmıştır.Araştırmada 15 Temmuz gecesi yaşanılan travmatik olaylar ile olası İkincil Travmatik Stres Bozukluğu sıklığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05). Örselenmiş bireylere psikososyal yardımda bulunan, uzman veya gönüllü sağlık çalışanlarının hizmet veya yardım sunumunda dolaylı olarak travma sonrası stres belirtilerine benzer İTS belirtileri göstermeleri kaçınılmazdır. Bu kapsamda, yardım davranışında ve hizmet sunumunda bulunan sağlık çalışanlarının görevleri gereği olumsuz maruziyetleri en aza indirgeyecek yaklaşımların saptanması ve koruyucu ruh sağlığı çalışmalarının yapılması önemlidir. After the traumatic experiences, physical and mental health can deteriorate and help is needed. In the context of this aid relationship, the health workers who intervened can also be indirectly affected by the traumatic experiences of the victims. The aim of this study is to investigate the effects of the 15 July terrorist incidents on the secondary traumatic stress on health workers and the factors affecting it. The study was carried out with 110 healthcare workers who were on duty at the Ankara Provincial Health Directorate Emergency Health Services Presidency and UMKE (National Medical Rescue Team). The study is a descriptive epidemiological study and so the sample was not selected. P value below 0.05 was considered significant in the study. In the study, 54.5% (n = 60) of the participants were male, 62.8% (n = 69) were over the age of 30, 73.6% were married (n = 81) and81,8% (n = 90) of the education level is associate degree and above. 32.7% (n = 36) of the participants were health care personnel, 26.4% (n = 29) were EMT, 20.9% (n = 23) were paramedic and 8.2% (n = 9) is a physician and 59.1% (n = 100) has 10 years or more of professional experience. On the night of July 15, 22.7% (n = 25) of the participants were on duty and 20.0% (n = 22) were voluntarily transferred to the scene. In the study, 49.1% (n = 54) of the participants had probable İTS disorder, 52.7% (n = 58) had avoidance symptoms, 82.7% (n = 91) had involuntary side effects and 59.1%. (n = 65). In the study, no statistically significant difference was found between the traumatic events experienced on the night of July 15 and the probability of secondary traumatic stress disorder (p> 0.05). It is inevitable that specialized or voluntary health care workers who provide psychosocial assistance to the injured individuals should show ITS symptoms similar to the post-traumatic stress symptoms in the provision of services or assistance. In this context, it is important to determine the approaches that minimize the negative exposures and preventive mental health studies due to the duties of the health workers who provide assistance and service delivery. 82

27 Mayıs 1960 ihtilali Türk siyasal hayatında, Türkiye'nin sosyal yaşamında derin izler bırakmış ve Cumhuriyetin ilerleyen yıllarında yaşanan siyasi ve sosyal değişimlerde etkisini hissettirmiştir. On yıllık Demokrat Parti iktidarına karşı İhtilali gerçekleştiren Milli Birlik Komitesi, 27 Mayıs 1960 tarihinden 25 Ekim 1961 tarihine kadar Türkiye'nin yönetiminde söz sahibi olmuştur. 1954'ten itibaren ordu içerisinde başlayan çeşitli örgütlenmelerin ortak fikri Demokrat Parti iktidarına son vermektir. Ancak ihtilalden sonraki sürecin şekillenmesi konusunda bu örgütlenmelerin içerisinde bir fikir birliği oluşmamıştır. Gruplardan birisi ihtilali gerçekleştirdikten sonra yönetimin sivillere bırakılması gerektiğini savunurken başka bir grup ise gerekli reformların yerleşmesinden sonra yönetimin sivillere terk edilmesini önermiştir. Sonuçta birinci grubun hakim gelmesiyle beraber Milli Birlik Komitesi, yönetimin sivillere bırakılması için daha hızlı bir çalışma içine girmiştir. 27 Mayıs 1960'tan 25 Ekim 1961'e kadar yönetimde bulunduğu sürede gerçekleştirdiği çeşitli faaliyetlerin yanı sıra Yassıada Yargılamalarıyla Türk siyasi hayatına damgasını vurmuştur. Her ne kadar 25 Ekim'de Meclis'in açılışıyla beraber Milli Birlik Komitesi dağılmış olsa da komite üyeleri Cumhuriyet Senatosu'nun tabii üyeleri olarak varlıklarını sürdürmüşlerdir. Dolayısıyla ihtilali gerçekleştiren askerlerin 1961-1980 yılları arasında Türkiye'nin şekillenmesinde önemli bir rol üstlendikleri söylenebilir. The Coup of May 27th 1960 has left deep scars in both Turkish political life and social life and became effective in political and social changes in the laters of the Turkish Republic. The National Unity Commitee (NUC) which has carried out the coup against the ten year Democrat Party government and has had a say in governance of Turkey since May 27th 1960 until October 25th 1961. The common idea of varios organizations starting in the army since 1954 to put an end the Democrat Party government. Nevertheless, there was no consensus among these organizations in shaping the process after the coup. While one grouped argued that governance should be left to civil government after the coup, another group recommend that the governace be abandoned after the consolidation of necessary reforms. As a result, the idea of first group was accepted and NUC get started to release governance to civilians. NUC branded on Turkish political life with Yassıada Trials as well as various activity during the period from May 27th 1960 until October 25th 1961. Although NUC was annulled on 25 October 1961 with opening of parliament, ordinary memberships of Republic Senate continued. Therefore, we can say that soldiers who realised the coup, played a significant role between 1961-1980 in shaping Turkey . 178

Kitle iletişimi noktasında önemli işlevlere sahip olan medya, kriz zamanları olarak adlandırılan çeşitli dönemlerde yaptığı yayınlarla halkın bilgilenmesi, yaşanan olaylardan haberdar olması açısından önemli bir görevi üstlenmektedir. Fakat gazetelerin olayları sunuş biçimleri bu dönemlerde çeşitli nedenlere göre farklılık göstermektedir. Bu dönemlerden biri olan ve 15 Temmuz 2016 tarihinde Türkiye'de yaşanan darbe girişimini kapsayan bu çalışmada, örneklem olarak seçilen gazetelerin birinci sayfalarında yayınlanan darbe girişimi haberlerinin söylemi incelenmektedir. Araştırmada temel sorunsalı, 15 Temmuz darbe girişimi olayı, gazete haberlerinde nasıl bir söylemle oluşturulmuştur? sorusu oluşturmaktadır. Sahiplik yapıları ve ideolojileri farklılık gösteren Cumhuriyet, Birgün, Hürriyet, Sabah ve Yeni Şafak gazetelerinde yayınlanan 15 Temmuz darbe girişimi haberlerinde, derinlere gizlenerek kapalı tutulan anlamsal yapıyı irdeleyebilmek için yöntem olarak van Dijk'in, makro ve mikro yapıdan oluşan eleştirel söylem çözümlemesi tercih edilmiştir. Çalışma, ideolojik farklılıkların, sahiplik yapılarının ve iktidarla olan ilişkilerin, üretilen metinlere nasıl etki ettiğini ve kurgulanmış gerçeklik tasarımlarının ne şekilde sunulduğunu ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. 15 Temmuz darbe girişimi haberlerinin çözümlemesinde, düşünce yelpazesinin ayrı noktalarında konumlanan gazetelerin darbe girişimine karşı millet iradesini savunan bir yayın politikası benimsedikleri görülmüştür. Ancak darbe girişiminin ardından yaşanan gelişmelerde, gazetelerin olayı yorumlamasında ve ideolojik tavır bağlamında sık sık belirgin çizgilerle farklılaştıkları anlaşılmaktadır., The media, which has important functions at the point of mass communication, has an important task in terms of informing the public and being aware of the events experienced through its publications in various periods called times of crisis. However, the way newspapers present events differs according to various reasons during these periods. This study which covers the bloody coup attempt on July 15, 2016 in Turkey examines the discourse of coup attempt news published on the first pages of the newspapers chosen as a sampling. The research seeks to answer the following main research question: "Which discursive ground was used in newspapers while reporting the July 15 Coup Attempt?" Van Dijk's critical discourse analysis (CDA) which constitutes macrostructures and microstructures was used to examine lexical structure hidden during the news reports of July 15 Coup Attempt published in Cumhuriyet, Birgun, Hurriyet, Sabah and Yeni Safak newspapers which differ from each other regarding ownership and ideologies. The study aims at revealing in what ways different ideologies, ownership, and relationship with the ruling party have an effect on the written news reports and the fictional truth was designed and presented. In the analysis of the news of the July 15 coup attempt, newspapers positioned at separate points of the spectrum adopted a publishing policy advocating the will of the nation against the coup attempt. However, in the developments following the coup attempt, it is understood that newspapers often differed in their interpretation of the event and in the context of ideological attitude.

15 Temmuz Darbe Girişimine Karşı Gösterilen Halk Direnişinin Sosyo-Politik Analizi Türk siyasi tarihi ile ilgili belki de en çok dikkat çeken konulardan birisi de darbelerdir. Zira Türk demokrasisi, tek parti hükümeti hariç, diğer bütün zamanlarda darbelere maruz kalmıştır. Çok partili hayata geçildikten sonra denilebilir ki darbeler siyasal yaşantının bir parçası haline gelmiştir. Yönetimsel erk, darbelerin temel hedefi olarak hep var olmuştur. Mevcut siyasal gücü devirme veya istifa ettirme olarak tanımlayabileceğimiz darbeler özellikle Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından meşru siyasal yönetimler üzerinde bir baskı unsuru olarak her zaman gündemde kalmışlardır. Darbeler karşısında halkın tutumu yıllarca sessiz kalıp olayın gidişatını uzaktan takip etmek şeklinde olmuştur. Gerek darbelere gerekse muhtıralara halk tarafından aktif bir karşı duruşun sergilendiği siyasal tarihimiz içinde rastlanmış bir durum değildir. Bu sessiz kalma dönem şartları içinde gerekçelendirilebilir. Bu bağlamda 15 Temmuz darbe girişimini diğer darbelerden farklı kılan nokta darbeye karşı gösterilen halk direnişi ve vatan müdafaasıdır. 15 Temmuz Darbe Girişimi, halk direnişiyle kendini siyasi tarihte özel bir yere yazdırmıştır. Bu tezin hazırlanma amacı da; 15 Temmuz Halk Direnişinin altında yatan sosyo politik sebepleri analiz etmek, AK Parti hükümetlerinin demokratikleşme ve sivilleşme politikalarının darbeye karşı şanlı bir direnişin sergilenmesinde oynadığı rolü ortaya koymak, Fethullahçı Terör Örgütünün ülkeyi darbeye sürükleyen süreçte oynadığı rolü gözler önüne sermektir. Çalışmanın hazırlanmasında darbeler tarihini ve özellikle 15 Temmuz darbesini ve halk direnişini doğru anlayabilmek için kaynak taraması yapılmış, bilgiler objektif şekilde değerlendirilmiştir. Çalışma göstermiştir ki yıllar içinde yapılan yasal düzenlemelerle merkeze taşınıp siyasetin öznesi haline dönüştürülen, haklara ulaşma noktasında tüm bariyerleri kaldırılmış, eşit ve adil bir ortamda yaşama imkânı bulan millet, 15 Temmuz gecesi demokrasiyi koruma ve ona sahip çıkma noktasında hiç tereddüt etmemiştir. Ülkenin yönetim mekanizmasındaki güç unsurlarının sivilleştirilmesi, baskı unsurlarının bertaraf edilmesi ve güven duyulan bir lider figürü siyasal sistemin devamlılığına olan inancı arttırmış ve 15 Temmuz darbe girişimi bu inancı taşıyan ve demokrasisine sahip çıkmak isteyen halkın destansı direnişiyle püskürtülmüştür., Sociopolitical Analysis of the Civil Resistance Against the July 15th Coup Attempt One of the most noticeable issues about Turkish political history is it's coups. Turkish democracy has been hit by all other times, except for the one-party government. After a multi-party system, one could say that coups have become part of political life. Administrative power has always been the main objective of the coups, which can be defined as an overthrowing or demand for resignation of the incumbent political power, and this has always been on the agenda, especially for the Turkish Armed Forces, as a means of pressure by which to legitimatize political administrations. The attitude of the people in the face of the coups has been to remain silent for many years, following the course of events from a distance. It is not a phenomenon that is recorded in our written political history, where both the coups and the memorandums are actively displayed by the people. When the terms of this silence are evaluated, it's justification is noteworthy. In this context, what makes the July 15 coup attempt different from other coups is the popular resistance against it, and the defense of the homeland. The July 15th Coup attempt, and the popular resistance against it, has made itself a special place in Turkey's political history. The purpose of the preparation of this thesis is to analyze the socio-political reasons underlying the 15 July People's Resistance, to reveal the role of the AK Party government's democratization and civilization policies in a display of glorious resistance against the coup, and to demonstrate the role played by the Fethullahist Terrorist Organization in the process that led to the formation of the attempted coup. In order to understand the history of the impact of the July 15 coup in particular, and the popular resistance, in the preparation of this study, a source search was made and the information was evaluated objectively. The study shows that all the barriers have been removed at the point of access to rights, which have been moved to the center by the legal arrangements made over the years and transformed into a subject of politics. The nation, which had an opportunity to live in an equal and fair environment, did not hesitate to protect it's democracy on the night of July 15th. The civilization of the elements of power in the country's management mechanism, the elimination of pressure elements, and a trusted leader figure increased the belief in the continuity of the political system. The July 15 coup attempt was repulsed by the epic resistance of the people who carried the belief and wanted to defend their democracy.

Bu çalışma konu olarak silahlı insansız hava araçlar'ın (İHA) konvansiyonel (geleneksel) savaştaki yerini ve anlık istihbarattan anlık müdahaleye geçiş aşamalarını incelemektedir. Araştırmanın amacı silahlı insansız hava araçları (SİHA) ' nın konvansiyonel (geleneksel) savaşta kullanılan standart silah ve araç gereçlere karşı ne gibi bir stratejik üstünlük yaratmakta olduğunu inceleyerek yeni nesil insansız sistemlerin insanlı savaş araçlarına karşı avantaj ve dez avantajlarını belirlemektir. Bu çalışmada veri değerlendirme tekniklerinden belgesel ve kaynak taraması tekniği kullanılmıştır. Bu tekniklerin seçilmesinde saldırı ve savunma teknikleri istihbaratla birleştiğinde erken tanıma sistemlerinin öneminin kavranması yer almaktadır. İçerik analizinde özellikle raporlar bu konu hakkında büyük önem arz edecek bilgileri açıkça ortaya koymaktadır. Bununla birlikte insansız hava araçlarındaki bazı yeni, AR-GE çalışmaları insansız hava araçlarının teknik alt yapısında daha ayrıntılı bilgilere ulaşmamıza olanak sağlayacaktır. İçerikte ana konu olan silahlı insansız hava araçları (SİHA) savunma şirketleri tarafından üretilmektedir bu nedenle kaynakların bir kısmı bizzat teknolojik platform ve aviyonik (Elektronik) sistemleri üreten şirketlerin internet üzerinden oluşturdukları tanıtım sayfalarından oluşmaktadır. Kaynakların bir diğer kısmıda güvenlik uzmanlarının araştırma roparları, yüksek lisans tezleri, dergi makaleleri, kitaplar ve gazete haberlerinden oluşmaktadır. Kaynakların birçok yerden teyit edilerek bilgilerin doğuluğunun sağlanması amacı etkili olmuştur. This study examines the role of armed unmanned aerial vehicles (UAV) (drones) in the conventional (traditional) war and the transition from instant intelligence to instant intervention. The aim of the study is to determine the advantages and disadvantages of the new generation of unmanned systems against manned war vehicles by examining what kind of strategic superiority the armed unmanned aerial vehicles (UAV) have to the standard weapons and tools used in the conventional war.In this study, documentary and literature review techniques from data evaluation methods were used. In the selection of these methods, attack and defense techniques are combined with intelligence to understand the importance of early recognition systems. In the content analysis, especially the reports clearly reveal the information that will be of great importance on this issue. However, some new R & D works on unmanned aerial vehicles will allow us to reach more detailed information in the technical infrastructure of unmanned aerial vehicles.The main subject in the content of the UAVs is produced by the defense companies, therefore, some of the sources consist of the introductory pages created by the companies which produce technological platforms and avionics (electronic) systems through the internet. Another part of the sources consists of research reports, master's theses, articles, books and newspaper reports of security experts. The purpose of ensuring the veracity of the information was effective by confirming the sources from many places. 140

Bu çalışma kapsamında Türk siyasi hayatında sıkıyönetim uygulamaları incelenmiştir. Sıkıyönetimler idari bakımdan değerlendirilmiş, kanun ve anayasalarda gelişim ve değişimleri incelenmiştir. Çalışma kapsamı kabul edilen 1974-1983 sürecindeki farklı sebeplerle ilan edilen ve uygulanan sıkıyönetimler ile TBMM tarafından reddedilen bir sıkıyönetim uygulaması değerlendirilmiştir.Sıkıyönetim uygulaması,1876 Anayasasının 113. maddesi ile ilk kez örfi idare kavramı ile Türk siyasi hayatına girmiştir. İlk kez 14 Mayıs 1877 İstanbul'da tarihinde başlamıştır. Bir yıl süren uygulama meclisin tatil edilmesi ile son bulmuş kabul edilebilir.Milli Mücadele'de dönemin şartları gereği çıkartılan kanunlar bir sıkıyönetim modeli olarak görülmüştür. Cumhuriyetin ilanından itibaren anayasalarda yer alan sıkıyönetim ilk dönemlerde iç ayaklanmalara karşı kullanılmıştır.Sıkıyönetim yetkisi 1974 yılında ilk kez Türkiye Cumhuriyeti'nin gerçekleştirdiği bir askeri harekât nedeniyle uygulandı. Bu uygulama 1 yıl 15 gün sürdü. Mart 1975'te TBMM ilk kez bir sıkıyönetim teklifini reddetmişti. 26 Aralık 1978'de ilan edilen sıkıyönetim ise sivil hükümet tarafından kullanılan son sıkıyönetim yetkisi olmuştur. İki yıldan fazla süre yürürlükte kalan bu uygulamadan sonra 12 Eylül Darbesi yaşanmıştı. 12 Eylül dönemi ise sıkıyönetim yetkisinin en kapsamlı kullanıldığı dönem oldu. In this study imlementations of the martial law in Turkish political life were examined. In the study, Martial laws were interpreted in the governmental aspect and their development and changes in law and constitution were anayzed. The martial laws that were declared and implemented for different reasons throughout the years 1974-1980 which were accepted as the extent of this study and a Martial law that was rejected by The Grand National Assembly of Turkey were studied.The martial law first entered to the Turkish political life with the 113th article of 1876 constitution with the name of Örfi İdare (İdare-i Örfi). It was started in İstanbul in May 14, 1877. It could be accepted that the establishment which lasted a year was lifted with suspension of The Assembly of Ottomon.The laws that were made under circumstances of the war of independence were considered as a model of martial law. The martial law that existed in constitution as from the proclamation of the republic was used against rebellions.The authorization of martial law was exercised for the first time in 1974 because of a military operation carried out by Turkish Republic. This martial law establishment lasted 1 year and 15 days. In March, 1975, The Grand National Assembly of Turkey rejected the offer of a martial law authorization that was exercised by civil government. After this establishment that remained in force more than two years. The Coup of 12 September was carried out. The period of 12 September was the period that the authorization of martial law was exercised most extensively. 188

Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde, Demokrat Parti iktidarına karşı 1957'denitibaren örgütlenen bir grup asker, gizli cunta faaliyetleri yürütmüşler ve 27 Mayıs 1960günü askeri darbe ile Türkiye'deki iktidarı ele geçirmişlerdir. Darbe sonrasında, Org. Gn.Cemal Gürsel'in başkanlığında bir hükümet ve üyeleri askerlerden oluşan Milli BirlikKomitesi kurulmuş ve komite, hükümet, 27 Mayıs 1960'dan 15 Ekim 1961'e kadar 1 yıl8 ay görev yapmışlardır. Bu süre zarfında Türkiye'nin iç ve dış politikasında birçokdeğişiklik yaşanmıştır. Söz konusu dönemde Dışişleri Bakanlığı görevine Selim RaufSarper getirilmiştir. Sarper, görev yaptığı süre boyunca Türkiye'nin diğer ülkeler ile olanilişkilerinin yönetilmesine öncülük etmiş, darbe sonrası kurulan hükümetin diğerdevletler tarafından meşruiyetinin tanınmasında etkin olmuştur. Sarper, Türk DışPolitikasının belirlenmesinde önemli bir karar mercii olmuştur. Darbe sonrasında, Türkdış politikasındaki karar verici kimselerinin, Soğuk Savaş'ın yumuşamaya başladığı budönemde izleyecekleri uluslararası veya bölgesel politikaların neler olacağı merakkonusu olmuştur. In Turkish Military Forces, a group of soldier who have organized since 1957against Democrat Party goverment , carried out secret junta activities and capturedrulership in Turkey at 27 May of 1960 via military coup. After the coup a governmentwas formed under the leadership of coup leader Cemal Gürsel and also National UnityCommittee which consisted of soldiers was formed for retaining governance. Committeeand government performed a duty from 27 may of 1960 to 15 september of 1961, a yearand 8 mounths. During that period, lots of changings happened in Turkey's external anddomestic policies. Selim Rauf Sarper was appointed as a Foreign Affairs Minister.Sarper,while he was in charge, has leaded to direct Turkey's relations with other countriesandwas affective at gaining legitimacy for after coup government in the eyes of otherstates. Moreover Sarper was decision marker, apart from government and committee fordetermining foreign policy. It had became mystery what after coup government's decisionmakers are going to do in regional or international policies while cold war soften. At thisperiod, changins in Turkey's foreign policy, reasons and results of this changins wereoffered to readers in this work with using different sources. 218

Bu çalışmada, öncelikle 27 Mayıs 1960 Darbesi öncesinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin durumu tahlil edilmiştir. Akabinde orduyu darbeye götüren süreç kronolojik bir şekilde incelenmiştir. Nihayetinde ise 27 Mayıs 1960 Darbesi ve ülkede oluşan yeni durum analiz edilmiştir. Darbeyle birlikte ülke yönetimi Millî Birlik Komitesi'nin eline geçmiş ve demokrasi rafa kaldırılmıştır. Bu süreçten itibaren bir yandan demokrasiye geçme çabaları sürerken diğer yandan askerin başta kalması eğilimi doğmuştur. Bu durum komite içerisinde fikrî ayrılıkların doğmasına sebep olmuştur. Bu fikrî ayrılıklar zaman içerisinde derinleşmiş ve 13 Kasım 1960 günü Millî Birlik Komitesi'nin 14 üyesi yurt dışına gönderilmiştir. Bunun sonucunda ise bir yandan Millî Birlik Komitesi gücünü kaybederken diğer yandan hem komite hem de ordu içerisinde yeni gruplaşmalar meydana gelmiştir. Netice olarak tüm bu gelişmeler Türkiye Cumhuriyeti'nin bir darbeler silsilesi içinde kalmasına sebep olmuştur. Tüm olaylar bittiğinde ise bir yandan cunta heveslilerin bedel öderken diğer yandan Türkiye'de yeni siyasî oluşumlar, yeni siyasî simalar ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu çalışmada, tüm bu süreçler nesnel bir şekilde anlatılmaya gayret edilmiştir. In this study, the situation of the Turkish Armed Forces prior to the coup of the 27 May 1960 was analyzed. Then, the process that led to the military coup was investigated chronologically. Finally, the military coup of 27 May and the new situation in the country were analyzed. With the coup, the National Government had taken over the National Unity Committee and democracy had been abolished. Since this process, while efforts to move to democracy, the tendency to remain at the forefront of the military was born. This situation has led to emergence of the idea of separation in the committee. This idea of separation has deepened over time and 14 members of the National Unity Committee have been sent abroad on November 13, 1960. As a result of this, while the National Unity Committee lost its power, on the other hand, a new groupings took place in both the committee and the army. As a result, all these developments caused the Republic of Turkey to remain in a series of blows. At the end of all the events, the junta paid an enthusiastic price, while the new political formations and new political figures began to emerge in Turkey. In this study, all these processes have been objectively explained. 355