Search

Son zamanlarda elastan içeren kumaşlardan üretilen giysiler, kişilerin kendisini giysi içinde daha rahat ve konforlu hissetmelerinden dolayı çok fazla tercih edilmektedir. Kişinin kendisini giysi içinde daha rahat ve konforlu hissedebilmesini sağlayabilmek için ise esnek kumaşlardan oluşan giysilerin ve dikişlerinin esneyebilmesi oldukça önemlidir. Elastan içeren kumaştan yapılan bir giysi yaklaşık % 10-30 oranları arasında esneyebilmekte ve serbest kaldıktan hemen sonra eski haline gelebilmektedir. Konfeksiyon sanayiinde elastan içeren dokuma kumaşlardan yapılan giysilerde dikiş, kumaşın esnemesine engel olmamalıdır. Bu çalışmada, elastan içeren dokuma kumaşlardan oluşan giysilerin, dikiş özelliklerinin optimizasyonu yapılarak daha esnek dikişler elde edilmesi amaçlanmıştır. Böylelikle giysilerin esneklikleri daha da artacak ve esnek dikişler giysinin rahatlığına ve vücuda uyumuna katkıda bulunmasına sebep olacaktır. Esnek kumaşların dikim işlemlerinde kullanılacak dikiş özelliklerinin (dikiş tipi, dikiş sıklığı, dikiş ipliği çeşidi ve dikiş ipliği etiket numarası) en ideal kullanımıyla dikişlerin esneklikleri daha da arttırabilir. Bu amaçla, bu araştırmada farklı oranlarda elastan içeren bayan üst giyimlik üç adet dokuma kumaş numunesi seçilmiştir. Bu kumaşların dikiş özelliklerinin kumaşın esneme ve kalıcı uzama özelliklerine etkisi deneysel bir çalışma olarak incelenmiş ve sonuçları tartışılmıştır. Bu çalışma; Tübitak 1002 Hızlı Destek Programı kapsamında “Elastan İçeren Dokuma Kumaşlardan Yapılan Giysilerin Dikiş Özelliklerinin Optimizasyonu” projesi (Proje No:119M028) ile desteklenmiştir. Recently, clothes produced from fabrics containing elastane are preferred a lot because they make the person feel more fit and comfortable in the clothes. In order to make the person feel more comfortable and comfortable in the clothes, it is very important that the clothes made of flexible fabrics and their seams can stretch. A garment made of elastanecontaining fabric can stretch by about 10-30% and recover immediately after release. In the garment industry, stitch type should not prevent the fabric from stretching in garments made of woven fabrics containing elastane. In this study, it is aimed to obtain more flexible stitches by optimizing the sewing properties of the garments made of woven fabrics containing elastane. Thus, the flexibility of the garments will increase further and the flexible seams will contribute to the comfort and fit of the garment. The flexibility of the stitches can be further increased by the ideal use of the sewing characteristics (stitch type, stitch density, sewing thread type and sewing thread label number) to be used in sewing processes of stretch fabrics. For this purpose, three woven fabric samples for women's tops containing different proportions of elastane were selected in this study. The effect of the sewing properties of these fabrics on the stretching and permanent elongation properties of the fabric was investigated as an experimental study and the results were discussed. This study was supported by the “Optimization of Sewing Properties of Clothes Made of Elastane Woven Fabrics” Tübitak 1002 project (Project No: 119M028). Safran Tekstil Konfeksiyon San. Ve Tic. Ltd. Şti.

Jakarlı dokuma kumaş üretimi asırlık tarihe sahip eski bir zanaattır. Jakar dokuma kumaşların tasarımı ve dokunması yıllar boyunca zaman alıcı uygulamalar olarak görülmüştür. Jakarlı dokuma kumaş üretmek için el yardımıyla desen oluşturmak önemli bir beceri ve deneyim gerektirmiştir. Desenlerin ve renklerin karmaşıklığı jakarlı dokuma kumaş ürünlerine her zaman ilgi uyandırmıştır. Günümüzde teknolojik gelişmelerin artmasıyla jakarlı dokuma kumaşlarda kalitenin ve ürün çeşitliliği artmıştır. Ticari ve sanatsal değeri arttıran yüksek standartta kaliteli jakarlı dokuma kumaşların üretilmesi ihtiyaç haline gelmiştir. Teknolojik gelişmeler ile bilgisayar destekli jakarlı dokuma kumaş tasarımı programları ve bu programların bilgisayar destekli jakarlı dokuma makinesine aktarımları da günümüzde gerekli uygulamalardan biridir. Bu nedenle jakarlı dokuma kumaş tasarım ve üretimi hızlı hareket eden ticari kumaş endüstrisinde artan yenilik taleplerini çok iyi karşılamaktadır. Bu çalışmadaki en önemli amaç jakarlı dokuma kumaş tasarım ve üretiminde yapılan yenilikçi yaklaşımları incelemektir. The production of jacquard woven fabric is an old craft with a centuries-old history. The design and weaving of jacquard woven fabrics has been seen as time-consuming applications over the years. Creating patterns with the help of hands to produce jacquard woven fabric required considerable skill and experience. The complexity of patterns and colors has always a roused interest in jacquard woven fabric products. Today, with the increase in technological developments, the quality and product variety of jacquard woven fabrics have increased. It has become necessary to produce high standard quality jacquard woven fabrics that increase commercial and artistic value. Along with the technological developments, computer-aided jacquard woven fabric design programs and their transfer to the computer-aided jacquard weaving machine is one of the necessary applications today. Therefore, jacquard woven fabric design and production meet the increasing innovation demands in the fast moving commercial fabric industry. The most important aim in this study is to examine innovative approaches to jacquard woven fabric design and production. 120

Tez No: 616723 Yüksek Lisans İnsanoğlunun varoluşuyla birlikte bedenin dış etkenlerden korunması temel ihtiyacını karşılayan giysiler toplumsal yaşam içerisinde estetik bir ara yüze dönüşerek moda endüstrisini yaratmıştır. Deneme yanılma yöntemiyle ustadan çırağa aktarılan bilgilerle gelişen kumaş ve giyim üretimi endüstrileşmeyle birlikte büyük bir sanayiye dönüşmüştür. Bilim alanlarında gerçekleşen gelişmelerin moda tasarımı alanları üzerinde nasıl bir etki yarattığı sorunsalı üzerine odaklanan bu araştırma konuyu endüstri devrimleri üzerinden ele alan bir araştırmadır. Araştırmanın ilk amacı endüstri devrimleri kronojisiyle çeşitli bilim alanlarında gerçekleşen buluşların tekstil ve dolayısıyla moda endüstrisini nasıl etkilediğini örneklerle açıklayarak moda endüstrisinin bilimsel gelişmelerle ilişkisini ortaya koymaktır. Araştırmanın ikinci amacı ise moda ve bilim alanlarının etkileşimi doğrultusunda halen yapılmakta olan bilimsel araştırmaların gelecekte moda endüstrisini ve moda tasarım alanlarını nasıl şekillendireceğine dair öngörüler oluşturulmasıdır. İki bölümden oluşan araştırmanın birinci bölümde Birinci, İkinci ve Üçüncü Endüstri Devrimleri'nin ortaya çıkış nedenleri ve bilim, teknoloji alanlarında meydana gelen gelişmelerin moda üzerinde oluşan etkileri örneklerle açıklanmaktadır. Endüstri devrimleri kronolojisinde moda alanını doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen bilim insanlarına ve moda endüstrisini yönlendiren önemli isimlere de bu bölüm kapsamında yer verilmiştir. İkinci bölümde içinde bulunduğumuz Dördüncü Endüstri Devrimi'nin ortaya çıkış nedenleri açıklanmış, günümüzde yapılmakta olan moda endüstrisini etkileyeceği düşünülen bilimsel araştırmalardan örnekler verilmiştir. Bilimsel araştırmaların çıktılarını ürüne dönüştüren öncü firmalardan ve yeni nesil malzemeleri ve teknolojileri kullanarak moda tasarımında yeni bir dönemin öncüsü olan moda tasarımcıların çalışmalarından örneklere yer verilmiştir. Gelecekte moda endüstrisinin nasıl şekilleneceğine dair tasarımcıların görüşlerine yer verilmiş, geçmişten günümüze bilim ve moda alanlarının etkileşimleri dikkate alınarak geleceğe dair öngörüler geliştirilmiştir. Geçmişten günümüze bilimsel buluşların moda alanındaki etkilerini örneklerle ortaya koyan bir kaynak oluşturacağı düşünülen araştırmanın gerek moda ve tekstil endüstrisinin geleceğe hazırlanması, yatırımlarını beklenen alanlara yönlendirmesi gerekse moda ve tekstil tasarımcılarının kariyer planlarını yaparken yararlanmaları açısından faydalı olması temenni edilmektedir. Since the existence of man, the clothes, initially needed to protect the body from external factors, created the fashion industry as a result of trasforming itself into an interface within communal living. The development of clothe and garment production, by trial /error and master/apprentice system along with the progress in industrialization, now turned into a giant industry. This is almost the first survey which handles the subject over industrial revolutions focusing on the problematic of how the developments on science affected the fields of fashion design. The aim of this survey, firstly, to show the relation between fashion insdustry and scientific developments by introdcuing the examples that how various scientific developments, in chronological order, influenced on textile; consequnently, on fashion industry. Moreover, the second aim of this survey, is to generate forecasts how scientific reasearches with parallel to the interaction between fashion and scientific fields will form the fashion industry and design in the future. The survey comprises of two stages and the first stage exhibits the casues of the 1st, 2nd, 3rd. and 4th Industrial revolutions and the effects of developments in science and tehcnology on the fashion are being explained with related examples. In the chronology of Industrial revolutions, the names of the persons who affected the fields of fashion directly or indirectly and who gave new dimensions to the fashion industry were also included. In the second stage, the causes of the 4th Industrial revolution which we are witnessing now were explained and the examples of the sceintific researches which are thought to be effective on today's fashion industry. In addition, there are the examples of the pioneer companies that turn the recent outputs of their scientific researches into products and the leading designers who use both new genaration technology and materials and the futuristic ideas of designers on how to shape the fashion industry. Various prospective foresight were enhanced by considering the mutual effects of the fields of science and fashion from past to present. This survey is intended to be a source that does not puts forward the effects of the scientific inventions on the field of fashion with examples only but also to be useful source which may carry the fashion and textile industry to be well-prepared to the future by guiding the fashion and textile designers to the areas of possible investments and even giving the advantage of planning their career.

Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English Includes bibliographical references (leaves 128-132) xiii, 133 leaves Giysiler, fizyolojik ve psikolojik ihtiyaçları karşılamasının yanı sıra ekonomik durum, toplumsal konum, meslek ve benzeri çok fazla unsuru yansıtan bir araç olarak da anlam kazanmaktadır. Meslek grubunu en iyi yansıtan giysiler ise şüphesiz üniformalardır. Üniformalar, aynı işi yapan kişilerin kılık ve kıyafetlerinde birlik ve beraberliği sağlamak, bir kıyafet standardı getirmek, yeri geldiğinde mesleğin içeriğine bağlı olarak kişinin bedensel bütünlüğüne ve becerilerine destek olmak için kullanılmaktadır. Çalışmada tarihsel kronolojiye paralel şekilde öncelikle itfaiye ile ilgili kavramlar incelenmiş; sonrasında Osmanlıdaki ilk itfaiye müdahale grubu olarak nitelendirilebilecek Tulumbacılar döneminde giyilen kıyafet ve müdahale yöntemleri, Cumhuriyet öncesi Szechenyi Paşa ile Askeri İtfaiye Dönemi giysi ve ekipmanları, günümüz İstanbul itfaiyesi giysilerinin üniformalaşma süreci ele alınmıştır. Günümüzde itfaiye üniformaları özellikle de teknolojinin yardımıyla müdahale edeni alev, yüksek sıcaklık gibi tehlikelerden korumakta ve rahat hareket etmesine destek olmaktadır. İstanbul’un ilk organize yangın müdahale teşkilatı olan tulumbacıların giysileri kurumsal bir üniforma görüntüsünden uzak, müdahale edeni yangın tehlikesinden korumayan bir nitelik sergilemektedir. Süreç içerisinde Szechenyi Paşa öncülüğünde bu teşkilat disiplin altında kurumsallaşmış ve daha koruyucu üniformalar kullanmaya başlamıştır. Bu teşkilat geleneği ve üniformalarında küçük değişiklikler olsa da 1990’lı yıllara kadar devam ettiğini söylemek mümkündür.1990’lı yıllardan itibaren teknolojinin gelişmesiyle koruyucu ve yanmaz kumaşlardan modern üniformalar üretilmiş ve kullanılmıştır. Bu üniformalar önceki dönemlere göre kullanışlı ve koruyucu olmakla beraber hala yanmazlık, vücudun nefes alması ve rahat hareket etmesi, rahat ve daha kısa sürede giyilebilmesi, beden ve üniforma arasındaki nem dengesinin ayarlanması vb. unsurları açısından araştırmalara devam edilmesi gerektiğini söylemek mümkündür. In addition to meeting physiological and psychological needs, clothing also gains meaning as a tool that reflects many aspects of the economic situation, social position, profession and so on. The clothes that reflect the professional group the best are undoubtedly uniforms. Uniforms are used to provide unity and solidarity in the costumes and clothes of people who do the same job, to set a standard of clothing, to support the physical integrity and skills of the person depending on the content of the profession when necessary. In parallel with the historical chronology, first of all, the concepts related to fire brigade were examined. Afterwards, the clothing and intervention methods worn during the Tulumbacılar period, which could be described as the first firefighting intervention group in the Ottoman Empire, the pre-Republican Szechenyi Pasha and the military firefighting period clothing and equipment, and the uniformization process of today’s Istanbul firefighting clothing. Nowadays, firefighting uniforms protect the intervener, especially with the help of technology, from dangers such as flame, high temperature and support it to move comfortably. The clothes of the jumpsuits, the first organized fire response organization in Istanbul, are far from an institutional uniform appearance and do not protect the respondent from the fire hazard. In the process, under the leadership of Szechenyi Pasha, this organization was institutionalized under discipline and started to use more protective uniforms. Although there are minor changes in this organizational tradition and uniforms, it is possible to say that it continued until the 1990s. Since the 1990s, with the development of technology, modern uniforms made of protective and fireproof fabrics were produced and used. Although these uniforms are useful and protective compared to previous periods, they are still non-combustible, breathing and comfortable movement of the body, wearing comfortable and shorter time, adjusting the moisture balance between the body and uniform, etc. It is possible to say that research should be continued in terms of its elements. GİRİŞ YANGIN HAKKINDA GENEL BİLGİLER Yangın ve Yangınla Mücadele İstanbul ve Yangın İTFAİYE HAKKINDA GENEL BİLGİLER İtfaiyenin Tanımı İtfaiye Amblemi İlk Tulumba ve İlk İtfaiye 19.Yüzyıl Tulumbacılar Dönem Giysileri SZECHENYİ PAŞA HAKKINDA Szechenyi Paşa Szechenyi Paşa ve Askeri İtfaiyenin Modernleştirilmesi 1874- 1922 İtfaiye Teşkilatının Alay Komutanları ve Kostümleri 1896-1922 Szechenyi Paşa ve Askeri Dönem İtfaiye Giysileri Yönetici Ceketi Amir Ceketi Er Ceketi Şoför Ceketi Köşklü Ceketi ve Ayakkabısı Çizmeler CUMHURİYET DÖNEMİNDE İTFAİYE Cumhuriyet Dönemi İtfaiye Teşkilatı 1923-1990 Cumhuriyet Dönemi İtfaiye Giysileri İtfaiye Müdürü Ceketi İtfaiye Çavuş Ceketi Cumhuriyet Dönemi İtfaiye Miğferleri Cumhuriyet Dönemi İtfaiye Şapkaları Cumhuriyet Dönemi Armaları GÜNÜMÜZ İTFAİYE DÖNEMİ 1990-2019 İstanbul İtfaiyesi İstanbul İtfaiyesi Giysileri Günümüz İtfaiye Biriminin Rütbeleri Günümüz İtfaiyeci Giysileri İtfaiyecilerin Yangına Müdahale Giysileri Alüminize Giysileri Koruyucu Giysileri Koruyucu Giysilerin Özellikleri SONUÇ

Isırgan otu yüzyıllardır bitkisel ilaç ve yiyecek olarak tüketilmektedir. Bunun yanında geçmişte pek çok ülkede elyaf kaynağı olarak kullanıldığı bilinse de daha sonra çeşitli nedenlerle üretimi yok denecek kadar azalmıştır. Günümüzde ise tekstil sektöründe doğal lif ve ekolojik ürün geliştirilmesi ile ilgili araştırmalar tekrar gündeme gelmiştir. Isırgan bitkisinden lif elde etme yöntemleri çeşitli ülkelerde araştırılırken, ülkemizde bu tür çalışmalara pek rastlanmamakta, kendiliğinden yetişen ısırgan bitkisinin bu konudaki eksikliği giderme açısından değerlendirilmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Karadeniz Bölgesi'nde bolca bulunabilen ısırgan otu, masrafsızdır ve zengin bir doğal lif kaynağıdır. Bu düşünceden yola çıkılarak planlanan bu çalışmada toplanan ısırgan bitkisinin cinsi laboratuvar ortamında belirlenmiş; hasattan iplik üretimine kadar izlenen tüm aşamalar geleneksel ve endüstriyel yöntemler kullanılarak bizzat araştırmacılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Ön çalışmalarda geleneksel yöntemle elde edilen ısırgan liflerinin eğrilmesinde zorluklarla karşılaşıldığından, endüstriyel yöntemle iplik elde etme aşamasında ısırgan lifi pamuk lifi ile harmanlanmıştır. Open end ve ring iplik olarak iki farklı şekilde elde edilen ipliklerin numaraları belirlenmiş ve mukavemet testleri yapılmıştır. Pamuk karışımlı ring ısırgan ipliği ile örme kumaş denemesi yapılmış; numune çalışmanın dokuma kumaşlara göre daha yumuşak ve elastikiyetinin daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Isırgan bitkisinin medikal özelliklerinden dolayı yumuşak ve esnek bir yüzeye sahip kumaş elde edildiği takdirde özellikle sağlık ve spor alanlarında değerlendirileceği düşünülmektedir. Nihai olarak iplik üretim performansı için yüksek oranda mukavemet gerektirmeyen bandaj vb. gibi alanlarda kullanımının uygun olacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Lif, Isırgan otu, Ekoloji, Çürütme, Eğirme, Urtica dioica L. Stinging nettle has been consumed for centuries as herbal medicine and food. In spite of its awereness as the use of fibre in many countries in the past, its production decreased to very low levels for various reasons. Nowadays, researches on the development of natural fibers and ecological products in the textile sector have been popular again. While the methods of obtaining fibre from nettle plant have been investigated in various countries, such studies are rarely encountered in our country and it is considered that it is important to evaluate the nettle which grows spontaneously in terms of eliminating the deficiency in this subject. Nettle, which can be found in abundance in the Black Sea Region, is inexpensive and a rich source of natural fiber. The planned study was derived from this idea and the type of the nettle to be collected was determined in the laboratory; all stages followed from harvest to yarn production were carried out by the researchers themselves using traditional and industrial methods. Since the nettle yarn obtained by the conventional method was found to be difficult to spin, the nettle fiber was blended with cotton fiber in the industrial method. The number of yarns obtained in two different ways as open end and ring yarn were determined and strength tests were performed. Cotton blended ring nettle yarn and knitted fabric were tested; it was found that the sample work was softer and more elastic than the woven fabrics. Due to the medical properties of the nettle plant is thought to be evaluated in health and sports fields if a fabric with a soft and flexible surface is obtained. Ultimately it is thought to be suitable for the use in areas such as bandage and the like, which do not require high strength of yarn production performance.Key Words: Fiber, Nettle, Ecology, Rot, Spinning, Urtica dioica L. 137

Araştırmanın genel amacı, kadıntuzluğu (Berberis vulgaris L.) bitkisi ve kadıntuzluğu-kökboya (Rubia tinctorum L.), kadıntuzluğu-ceviz (Juglans regia) bitkilerinin karışımından 3 farklı boyarmadde ile pamuk-yün ipliklerinin boyanarak çeşitli renkler elde edilmesi, haslık değerlerinin incelenerek doğal boyacılık literatürüne yeni bir boyarmadde kazandırılması ve tekstil yüzeylerinde kullanılabilirliğinin değerlendirilmesidir. Araştırmanın evreni, bitkisel boyarmaddeler ve doğal iplikler, araştırmanın örneklemi ise; kadıntuzluğu, kökboya, ceviz bitkileri ve pamuk, yün ipliklerdir. Araştırmada kaynakların elde edilmesinde tarama, pamuk-yün ipliklerinin boyanmasında ve ipliklerin tekstil yüzeylerine aktarılmasında deneme modeli kullanılmıştır. 3 farklı boyarmadde ile ipliklerinin boyanması için boyama reçeteleri hazırlanmıştır. IL-CA Bitkisel Ürünler Ar-Ge Üretim merkezinde mordansız (6), ön mordanlı (24), birlikte mordanlı (24) olmak üzere 54 adet boyama yapılmıştır. Boyalı ipliklere sübjektif renk değerlendirmesi yapılarak kadıntuzluğu boyarmaddesi ile; parlak sarı, limon kabuğu, kanarya sarısı, koyu limon, saman sarısı, buğday sarısı, açık sarı, uçuk sarı, açık zeytin, zeytin olmak üzere 10 farklı renk tonu, kadıntuzluğu-kökboya karışımı boyarmadde ile; tarçın, açık tarçın, somon, gül tozu, mocha, açık kahve, koyu kahve, pembe, pudra, açık pudra ve koyu pudra olmak üzere 11 farklı renk tonu, kadıntuzluğu-ceviz karışımlı boyarmadde ile; kum beji, kese kâğıdı, kahve, toprak, kese kâğıdı, açık kese kâğıdı, çimento ve açık çimento olmak üzere 7 farklı renk tonu tespit edilmiştir. İpliklere uygulanan sürtünme ve yıkama haslık testlerinden şu sonuçlar; Sürtünme haslık değerleri 3 boyarmadde ile yüksek iken, kadıntuzluğu-kökboya karışımı boyarmadde ile yün ipliği birlikte mordanlı maya mordanıyla yapılan boyamalarda düşük, yıkama haslık değerlerinde ise kadıntuzluğu boyarmaddesiyle yapılan pamuk ipliği boyamalarında ve kadıntuzluğu-ceviz karışımlı alüminyum sülfat ve kil suyu mordanlarında düşük, diğer bütün boyamalarda ise yüksek değerler elde edilmiştir. Doğa temasından yola çıkarak 10 adet yüzey tasarımı yapılmıştır. Seçilen 3 adet tasarım dokuma, örme ve işleme teknikleri kullanılarak yeni tekstil yüzeyleri oluşturulmuştur. The overall aim of the research is to obtain various colors with 3 different dyestuffs with the mixtures of barberry (Berberis vulgaris L.) and barberry-madder (Rubia tinctorum L.), barberry-walnut (Juglans regia) plants by dying cotton-wool yarns, to gain a new dyestuff in natural dyestuff literature by investigating their fastness properties and to evaluate their usability on textile surfaces. The universe of the research consists of herbal dyestuffs and natural fibers, and the sample of the research includes barberry, madder, walnut plants and cotton, wool yarns. In the research, while scanning was used to obtain resources, a trial model was used for dyeing cotton-wool yarns and transferring yarns to textile surfaces. Coloring prescriptions have been prepared for dyeing of yarns with 3 different dyestuffs. In IL-CA herbal products R&D Production Center, 54 dyes were made, including no-mordanting (6), pre-mordanting (24) and meta-mordanting (24). By conducting subjective color evaluations of dyed yarns, it was determined that 10 different colors were made from barberry dyestuff including vibrant yellow, lemon peel, canary yellow, dark lemon, straw yellow, wheat yellow, pale yellow, light olive and olive;11 different colors made from barberry-madder mixture dyestuff including Salmon, cinnamon, light cinnamon, rose powder, mocha, dark brown, light brown, pink, powder, light dust and dark dust;7 different colors made from barberry-walnut mixture dyestuff including sand beige, brown bag, coffee, soil, light brown bag, light cement and cement. In the friction and washing fastness tests applied to yarns, it was determined that friction fastness values were high in 3 of dyestuffs, that they were low only in dyes made with barberry-madder mixture meta-mordanting yeast mordant and in washing fastness values, on the other hand, it was determined that they were low in cotton yarn dyes made with barberry dyestuff and barberry-walnut mixed aluminum sulfate and clay water mordants and that they were high in the other dyes. 10 surface designs were made by taking into consideration the theme of nature. The 3 selected designs were created using weaving, knitting and embroiderying techniques. 160

Bu araştırmanın amacı hazır giyim sektöründe faaliyet yürüten küresel marka niteliği kazanmış beş markanın sosyal medya hesaplarında benimsemiş oldukları pazarlama stratejilerinin incelenmesidir. Araştırmada betimsel araştırma deseninde doküman inceleme tekniği kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini amaçlı örnekleme yoluyla belirlenen ve hazır giyim sektöründe küresel marka haline gelmiş beş marka oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında içerik analizi tekniği, yorumlanmasında tablolama, sıralama, gruplama, grafikle betimleme, verilerin analizinde frekans, ortalama ve yüzde istatistik tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda instagram, facebook, linkedin, youtube ve pinterest gibi sitelerin takipçi sayısını artırarak pazarlama sayısını artırmaya yönelik çalışmalar yapıldığı görülmüştür. Platform tercih ederken ve içerik geliştirirken platformun yapısal anlamda uygunluğundan ziyade hedef kitlenin satın alma davranışlarına göre hareket ettikleri ve bu bağlamda reklam ve tanıtım içeriği paylaştıkları tespit edilmiştir. The aim of this research is to examine the social media marketing strategies of five brands, which have become global brands operating in the apparel industry. In the research, document analysis technique was used in descriptive research design. The sample brands are determined by purposeful sampling and have become a global brand in the apparel industry. Beside the content analysis technique employed during the data collection, sorting, grouping, graphical description, frequency analysis and other descriptive statistical techniques were used in data analysis. As a result of the research, it has been observed that firms try to increase the number of followers in social media platforms such as instagram, facebook, linkedin, youtube and pinterest as a marketing strategy. Another interesting finding is that firms do not usually take into consideration the purchasing behavior of the target audience and do not share platform-specific advertising and promotional content.

Doğal boya kaynakları bakımından ülkemizde birçok bitki türü bulunmaktadır. Boyama özelliği olan bitkilerle doğrudan boyama yapılabildiği gibi, bazı bitkiler mordan yardımıyla bağlanabilmekte veya bu mordanlarla farklı renk tonlarına ulaşılmaktadır. Doğal boyamacılıkta bitki atıklarının geri dönüşüm olarak değerlendirilmesi, sürdürülebilirlik açısından da tekstil sektörüne katkı sağlamaktadır. Nar, çok fonksiyonlu bir bitki olarak gıda alanında yoğun olarak kullanılmasının yanı sıra, atık kısımlarının bitkisel boyamacılıkta değerlendirilmesi açısından önemli bir hammaddedir. Dolayısıyla bu araştırmada, nar bitkisinin çeşitli kısımlarından elde edilen boyarmaddenin boyama özelliklerinin incelenmesi ve haslık düzeylerinin belirlenmesi önem kazanmaktadır. Araştırmanın amacı; nar bitkisinin, kabuk, çiçek ve yapraklarından elde edilen boyarmadde ile yün ve pamuk ipliklerinin farklı mordanlarla boyanarak elde edilecek renk tonlarının incelenmesi, boyama reçetelerinin hazırlanması, haslık düzeylerinin saptanması ve tekstil yüzey tasarımlarında değerlendirilmesidir. Çalışmadaki boyarmadde, boyama ve haslık test işlemleri, Giresun ili Tirebolu ilçesinde İl-Ca (Bitkisel Ürünler Ar-Ge Üretim) işletmesinde gerçekleştirilmiştir. Boyama reçetelerine göre; mordansız, önceden mordanlama ve birlikte mordanlama olmak üzere toplam 54 adet boyama yapılmıştır. Boyanan iplik numunelerine sürtünme ve yıkama haslık analizleri yapılmıştır. Renklerin adlandırılması için öğretim üyelerinden oluşan 10 kişilik uzman komisyon tarafından subjektif değerlendirme yapılarak, tekstil cmyk pantone kodlarına göre renk isimleri tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda nar kabuğu ve nar yaprağı ile yakın renk tonlarının elde edildiği, nar çiçeği ile farklı renklere ulaşıldığı; haslık test sonuçlarının genel olarak istenen düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Boyalı ipliklerin tekstil tasarımında değerlendirilmesi için Illustrator ve Photoshop programlarında 15 adet tekstil yüzey tasarımı hazırlanmış; bu tasarımlardan 4 adedi dokuma ve örme teknikleri ile uygulanmıştır. There are several plant species in our country in terms of natural dye resources. In addition to dyeing directly with plants that have dyeing feature, certain plants can be bound with mordant or different color tones can be obtained with these mordants. Utilizing plant wastes in natural dyeing as recycling also contributes to the textile industry in terms of sustainability. As a multifunctional plant, pomegranate is an important raw material in terms of utilizing its wastes in vegetable dyeing as well as using it intensely in the field of food. Therefore, it is of importance to examine the dyeing feature and to determine the fastness levels of dyestuff obtained from the various parts of pomegranate. The aim of the study is to examine the color tones that would be obtained by dyeing the wool and cotton threads with different mordants and dyestuff obtained from the shell, flower, and leaves of pomegranate, to prepare dyeing recipes, to determine the fastness levels, and to utilize these in the textile surface designs. The dye and fastness tests of the dyestuff were performed in the İl-Ca (Vegetable Products R&D Production) facility located in the Tirebolu county of Giresun province. A total of 54 dyeings was performed as without mordant, pre-mordanting, and simultaneous mordanting according to the dyeing recipes. Friction and washing fastness analyses were performed on the dyed thread samples. The color names were determined according to the textile CMYK Pantone codes by conducting a subjective evaluation by a specialist commission of 10 faculty members for naming the colors. As a result of the study, it was determined that approximate color tones can be obtained with pomegranate shell and pomegranate leaf, different colors can be obtained with pomegranate flower, and the results of the fastness test were in the desired level. 15 textile surface designs were prepared in the Illustrator and Photoshop programs in order to evaluate the dyed threads in the textile design and 4 of these designs were applied with weaving and knitting techniques. 150

Malzeme İhtiyaç Planlama (MİP) sistemi; stok yatırımlarını minimize etmek, üretimi arttırmak ve müşteriye yapılan hizmeti geliştirmek amacıyla kullanılan bir planlama ve kontrol tekniğidir. Bu araştırma, hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin teknolojik yapısını ortaya koyarak üretim planlama ve kontrol faaliyetlerini etkileyen malzeme ihtiyaç planlama sisteminin kullanılma durumu ve bu sistemin kullanımında karşılaşılan sorunları belirleyerek işletmelere sağladığı avantajları tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Ankara ilinde faaliyet gösteren 47 hazır giyim işletmesine anket uygulanmıştır. Ancak sorulara verilen cevapların geçerlilik ve güvenirlik durumu göz önüne alınarak 35 işletmeye uygulanan anket formları üzerinden değerlendirme yapılmıştır. Anket formu üç bölümden oluşmaktadır. Genel bilgileri içeren birinci bölüm, üretim bilgilerini içeren ikinci bölüm ve malzeme ihtiyaç planlaması bilgilerini içeren üçüncü bölüm şeklinde olup toplam 51 sorudan oluşmaktadır. MİP sisteminin hazır giyim işletmelerinde kullanılma durumunun belirlenmesi üzerine yapılan bu araştırmada sonuçlara ulaşmak için; yüzdelik oranlar, frekans değerleri ve tek yönlü varyans analizi (anova testi) yapılmıştır. Yapılan analizler doğrultusunda, anonim şirketlerinin müşteri ihtiyaçlarına hızlı cevap vermeyi, üretim planlama sürecini bilgisayar teknolojilerini kullanarak gerçekleştirmeyi ve MİP sistemi hakkında personelin bilgilendirilmesi gerektiğini önemsedikleri görülmüştür. İşletmelerin aylık üretim kapasiteleri arttıkça üretim planlama faaliyetlerini uygulamada daha dikkatli oldukları ve MİP sisteminin işletme açısından ne kadar önemli olduğunu fark ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca işletmelerin faaliyet gösterdikleri süre kısa da olsa üretim planlama ve kontrol faaliyetlerini önemsedikleri görülmüştür. Material Requirements Planning (MRP) system; is a planning and control technique used to minimize stock investments, increase production and improve service to customers. This research was carried out in order to determine the advantages of the material requirements planning system which affects the production planning and control activities by using the technological structure of the enterprises operating in the garment sector and to determine the problems encountered in the use of this system and the advantages it provides to the enterprises. For this purpose, a questionnaire was applied to 47 apparel companies operating in Ankara. However, considering the validity and reliability of the answers, only 35 questionnaire forms are evaluated. The questionnaire consists of three parts. It is in the form of sections consisting of 51 questions totally in which the first one includes general information, the second one contains production information and the third one contains material requirements planning. In this research on determining the use of MRP system in garment companies; percentages, frequency values and one-way analysis of variance (anova test) were performed in order to access the results. In accordance with the analyzes, it is seen that the joint stock companies care about responding to customer needs quickly, realizing the production planning process by using computer technologies and, instructing the staff about MRP system. It is concluded that as the monthly production capacity of the companies increases, they are getting more careful in the implementation of production planning activities and realize how important MRP system is for the company. In addition, it is seen that the companies care about to production planning and control activities, even if they have a short operating duration. 102

Teknoloji günümüzde moda ve tekstil tasarımı alanını da etkilemiş, tasarım unsurları teknolojiden bağımsız düşünülemez hale gelmiştir. Tekstil ve moda alanında yeni bir teknoloji olan dikişsiz örme teknolojisi eski kes ve dik üretim yöntemlerinden farklı olarak örme ürünlerin tek parça halinde üretilebilmesini sağlar. Üretim sürecinin teknolojiyle bağlantılı olması tasarım sürecine de teknolojinin dâhil edilmesini gerektirmiştir. Bu sebeple tasarım süreci CAD programları ile bilgisayar ortamında yürütülmeye başlanmıştır. Bu çalışmanın ana amacı atkılı örme teknolojisindeki yeniliklerin giysi tasarımına etkilerini incelemek, üretici, tüketici ve çevre adına birçok katkı sağlayan dikişsiz örgü teknolojisinin tasarım adına ne gibi avantaj ve dezavantaj sunduğunu belirlemeye çalışmaktır. Bir diğer amaç ise örmecilikte kullanılan dikişsiz giysi teknolojisi ile birlikte CAD yazılımlarını incelemek ve sağladıkları olanakları, kadın giysi tasarımı çalışmaları üzerinden uygulamalı olarak araştırmaktır. Tez kapsamında dikişsiz örme teknolojisine yönelik on parçalık koleksiyon Adobe Photoshop, Adobe Illustrator programları kullanılarak oluşturulmuştur. Koleksiyon tasarımlarından beş tanesi SDS-ONE APEX 3 programında üç boyutlu simülasyonlara dönüştürülmüştür. Üç boyutlu tasarımları oluşturulan giysilerden üç tanesi Shima Seiki Wholegarment makinelerinde dikişsiz şekilde üretilmiştir. Çalışmanın bulguları Wholegarment teknolojisinin ve CAD sistemlerinin avantaj ve dezavantajlarına dair tasarımcı teknisyen rolü, Wholegarment teknolojisinin tasarımsal yeterliliği ve üretim süresi, Wholegarment teknolojisinde baskı kullanımı, iki ve üç boyutlu yazılım parametreleri ele alınarak sunulmuştur ve bu parametreler çerçevesinde öneriler geliştirilmiştir. Parametreler doğrultusunda dikişsiz örme teknolojisi ve CAD sistemlerinin günümüzde bazı dezavantajları bulunmasına rağmen gelişen teknolojiyle ve etkin tasarımcı, teknisyen iş birliği ile moda ve tekstil sektöründe çok daha fazla potansiyele sahip olacağı ön görülebilir. Üretim ve tasarım süreci paydaşlarına düşen mevcut potansiyeli geliştirmek ve ortaya çıkarmak olacaktır. In today's world, technology has influenced the field of fashion and textile design, and design elements become unthinkable independent of technology. Seamless knitting technology, a new technology in the field of textile and fashion, enables knitted products to be produced in one piece, unlike the old cut-sew production methods. The fact that the production process is related to technology has necessitated the inclusion of technology into design process, as well. For this reason, the design process started to be executed in computer environment with CAD programs. The main purpose of this study is to examine the effects of innovations in weft knitting technology on clothing design, and to determine the advantages and disadvantages of seamless knitting technology which provides many contributions for producers, consumers and environment. Another aim is to examine CAD software together with the seamless garment technology used in knitting and to explore the possibilities they provide through women's clothes design studies. For the study, the ten-part collection for seamless knitting technology was created using Adobe Photoshop, Adobe Illustrator programs. Five of the collection designs were converted into three-dimensional simulations in the SDS-ONE APEX 3 program. Three of the three-dimensional designs of garments were produced seamlessly in Shima Seiki Wholegarment machines. The findings of the study were presented by focusing on such parameters as the role of designer technician on the advantages and disadvantages of Wholegarment technology and CAD systems, the design competence of Wholegarment technology and production time, the use of printing in Wholegarment technology and two and three-dimensional software. Also, suggestions were developed within the framework of these parameters. Although there are some disadvantages of seamless knitting technology and CAD systems in line with these parameters, it can be foreseen that this technology can have much more potential in fashion and textile sector with developing technology and efficient designer and technician cooperation. What the stakeholders of the production and design process is to develop and elicit the potential of this technology. 201

Bilim insanları yıllardır merak edilen yaratıcılık ve düşüncenin kaynağını tasarım araştırmalarıyla keşfetmeye çalışmaktadır. Araştırmalar, tasarımın zihinsel düşünce süreçleri ile gerçekleştiğini göstermektedir. Bu süreçlere ayrılan zaman ve öncelik sıralaması tasarım biliş türlerini ortaya çıkarmaktadır. Tasarımcının tasarım biliş türünü ölçek uygulamasıyla belirlemek mümkündür Halen yurtdışı kaynaklı akademisyenler tarafından yürütülen tasarım biliş türü analizlerinin yurtiçinde de yapılmasına öncülük edecek ve moda tasarımı alanının bu açıdan ele alınmasında bir adım olabilecek bu çalışmanın, Türkiye'de tasarım araştırmaları açısından büyük bir öneme sahip olduğu düşünülmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, moda tasarımı öğrencilerinin tasarım süreçlerini şekillendiren tasarım biliş türlerinin, örneklemde yer alan üniversitelere ve öğrenim düzeyine göre incelenmesidir. Araştırmada, betimsel tarama yöntemi ile nicel veri toplama aracından yararlanılmıştır. İlgili literatür taranmış ve öğrencilerin tasarım sürecinde neye odaklanarak tasarımlarını oluşturduklarının belirlenmesi amacıyla, 5'li likert tipinde 20 maddelik bir anket uygulaması yapılmıştır. Örneklemdeki öğrencilerin, üniversitelere ve öğrenim düzeylerine göre tasarım biliş türü tercihlerine yönelik bulgular değerlendirilmiş ve tasarım süreçlerinde genel olarak sorun odaklı tasarım biliş türüne odaklandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Örneklemin öğrenim düzeylerine göre tasarım biliş türü tercihleri de sorun odaklı tasarım biliş türüne yöneliktir. Üniversitelere ve üniversitelerin öğrenim düzeylerine göre ise farklı tasarım biliş türü tercihlerinin olduğu görülmektedir. Scientists have been trying to discover the source of the creativity and thought with the help of design research. Research shows that design is realized through mental thought processes. The time and prioritization of these processes reveals the design cognition types. It is possible to determine the Designer's design computing type of scale application. This study leading to applying the design cognition analysis still carried out by foreign-sourced academics and may be a step in the fashion design field be addressed from this perspective is thought to have a great importance in terms of design research in Turkey. The main purpose of this research is to examine the design cognitions that shape the design processes of fashion design students according to the sample universities and education level. In the research, quantitative data collection tool was used with descriptive scanning method. The related literature was reviewed and a 20-item Likert-type questionnaire was applied to determine what the focal point of students' designs in the design process. The findings of the students in the sample were evaluated for design cognition preferences according to universities and education levels and it was concluded that they focused on the problem-driven design cognition in the design processes in general. Design cognition preferences according to the educational level of the sample are also directed to the problem-driven design cognition. It is seen that there are different design cognition preferences according to universities and university education levels. 96

Deri; varolduğu günden bu yana düşünce, duygu, zevk ve yaratıcılığı ortayaçıkaran, günümüzde hemen hemen her alanda karşımıza çıkan kültürel bir varlıktır.Deri, insanoğlunun çağlar boyu sürekli gelişmesiyle sürekli bir devinim ileşekillenmiş, farklı şekil ve teknolojilerle işlenerek bugünkü değerine ulaşmıştır.İlk zamanlarda sağlam yapısından dolayı işlevsel ürünlerde kullanılan derizamanla estetik değerler kazanmıştır. Bunda etken olan sebeplerin başındainsanoğlunun deriye form kazandırabilmesi, işleyebilme ve uzun süreli kullanımözelliğini kazandıran tabaklamayı öğrenmesidir. Bu sayede derilerin kullanımalanları daha da genişlemiştir.Günlük yaşamın temposu, insanları giysi seçiminde de pratik ve rahat olmayayönlendirmekte ve son yılların vazgeçilmez giysisi olan deri, kullanım kolaylığınedeni ile büyük kitleler tarafından tercih edilmektedir. Derinin nefes alabilen doğalyapısı, kolay şekillenebilir oluşu, kişinin kendi vücut formuna adapte oluşu, deriyiözel kılmasına sebebiyet vermektedir. Deri, günümüzdeki işleme teknikleri ile kumaşinceliğinde üretilip farklı dikiş teknikleriyle kumaşlarla birlikte kullanılması çokfarklı tarzlarda ve konseptlerde modacıların koleksiyonlarını ve markalarınvitrinlerini süslemektedir.Derinin giysilerde moda kavramını kapsayarak kullanılması 1960'lı yıllaradayanmaktadır. Bu dönemde yeni arayışlar içinde olan İtalyan moda giyimtasarımcıları, deri üreten firmaları giysilerde rahatlıkla kullanılabilecek deriüretiminin yapılmasını sağlamaya yönlendirmişlerdir. Bu şekilde deri, dünya modaplatformundaki yerini almaya başlamıştır.Türk kültüründe dericilik sosyal hayatın her boyutunda kaliteli işçilik veyüksek sanat değerine sahip ürünler ile dikkat çekmektedir. Türklerin deriyi işleyerekürüne dönüştürmesi, deriye ihtiyaca cevap verebilecek fonksiyonlar kazandırması,tarihsel süreçte kültürel izler taşıyan ve sanat değeri dikkat çeker nitelikteki eserlerinortaya çıkmasını sağlamıştır.Türkiye'nin kuzeyinde yer alan ve soğuk iklim koşulları nedeniyle, giysilerdederi kullanmayı mutlak kılan ülkeler, Türk deri sektörünün en önemli pazarınıoluşturmaktadır. Bugün çok sayıda Türk deri giyim firması mağazalarıyla, deri giysitasarım ve üretimlerini büyük oranda etkileyen Rusya ve Doğu Avrupa ülkelerindevciddi oranda satışlar yapmakta ve Türk ekonomisine de büyük katkı sağlamaktadır.Gelişen teknolojiye paralel olarak, bugün Türk deri sektörü, hem deri hem de derigiysi tasarımlarının kalitesiyle dünya standartlarını yakalamıştır.Bu tezin konusuna ilham olan deri, tarihsel gelişiminin yanısıra günümüzşartlarında üretim sürecinin nasıl yapıldığına dair tekrar ele alınarak, günümüzdeteknolojinin ve sanayinin gelişmesiyle birlikte deri giyim sektöründe koleksiyonoluştururken ve üretirken bu gelişmelerin tasarımlara nasıl yansıdığını yeniyaklaşımlarla sunulması amaçlanmıştır Leather; is a cultural entity that reveals thought, emotion, pleasure andcreativity since the time of its promise, and is present in almost every field.Leather has been shaped by a continuous movement with the continuousgrowth of human beings throughout the ages and has reached its present value bybeing processed with different shapes and technologies.In the early days, the leather used in functional products due to its robustconstruction has gained aesthetic values over time. The main reason for this is thathumans are able to gain form in the form of the body, to learn how to process it andto obtain the taboo that gives it long-term use. In this respect, the usage areas of thedermis have been further enlarged.The tempo of everyday life directs people to be practical and comfortable inthe selection of clothes, and leather, which is indispensable clothes of recent years, ispreferred by large masses for its ease of use. The deeply breathable natural structure,the easy-to-form shape, the person's own body form, the formation of adapta, makesthe special makes. The leather is embroidered with the collections of the fashiondesigners and the showcases of the brands in different styles and concepts, which areproduced in the fabric with the modern processing techniques and used with thefabrics with different sewing techniques.It is based on the 1960s that the concept of fashion is used in deeply wornclothes. Italian fashion clothing designers, who are in search of new trends in thisperiod, have led leather producers to make leather production that can be used easilyin clothes. In this way, the skin has begun to take its place in the world fashionplatform.Leather culture in Turkish culture is attracting attention with its products withhigh quality workmanship and high art value in all aspects of social life.Transformation of the Turks into products, providing functions that can respond tothe needs of the past, and the emergence of works of historical significance that carrycultural traces and draw attention to art.Located in the north because of the cold climate conditions in Turkey, thecountries that make absolute use of leather garments, constitute the most importantmarket in the Turkish leather sector. Today, many Turkish leather clothing companiesviiare making serious sales in Russia and Eastern Europe countries, which affect thedesigns and productions of leather garments in a big way, and they make a greatcontribution to the Turkish economy. In parallel with the developing technology,today the Turkish leather sector has achieved world standards with the quality of bothleather and leather garment designs.In addition to the historical development of this thesis, it is aimed to recreatehow the production process is done in today's conditions and to present newapproaches about how these developments are reflected in designs while creatingcollections in leather clothing sector with the development of technology andindustry 132