Search

Yüksek Lisans Tezi, Bu çalışma öğretmenlerin duygusal farkındalıkları, psikolojik esneklikleri ve yaşam doyumları arasındaki yordayıcı ilişkileri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Türkiye'nin farklı illerinde 276 kadın, 74 erkek olmak üzere görev yapmakta olan 350 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada verileri toplamak amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgi Formu", "A Duygusal Öz Farkındalık Ölçeği (DÖFÖ)-10", "Kabul ve Eylem Formu (KEF)-II" ve "Yaşam Doyumu Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmanın analizinde Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) kullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre; öğretmenlerin duygusal farkındalıkları ile psikolojik esneklikleri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Ayrıca öğretmenlerin psikolojik esneklikleri ile yaşam doyumları arasında da pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Diğer bir bulguya göre, öğretmenlerin duygusal farkındalıkları ile yaşam doyumları arasında pozitif yönlü dolaylı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlara yönelik öneriler geliştirilmiştir., This study was conducted to determine the predictive relationships between teachers' emotional awareness, psychological flexibility and life satisfaction. Relational survey model, one of the general survey models, was used in the study. The study group consisted of 350 teachers (276 female and 74 male) working in different provinces of our country in the 2021-2022 academic year. "Personal Information Form", "Emotional Self- Awareness Scale (ESQ)-10", "Acceptance and Action Form (AAQ)-II" and "Life Satisfaction Scale" prepared by the researcher were used to collect data. Structural Equation Modeling (SEM) was used in the analysis of the study. According to the findings obtained as a result of the analysis; there is a significant positive relationship between teachers' emotional awareness and their psychological flexibility. It was also found that there was a significant positive relationship between teachers' psychological flexibility and their life satisfaction. According to another finding, it was concluded that there is a positive indirect relationship between teachers' emotional awareness and their life satisfaction. Suggestions were developed for the results obtained.

Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA SAVAŞ Yer Bilgisi: İstanbul Gelişim Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Psikoloji Ana Bilim Dalı / Klinik Psikoloji Bilim Dalı Konu: Psikoloji = Psychology, Üniversite sınavına hazırlanan ergenlerin stres, kaygı, zaman yönetimi zorlukları, çalışmayı başlatamama, belirli bir süre çalışma davranışında bulunduktan sonra çalışmayı sürdürememe ve eğitim hayatında çok karşılaşılan erteleme gibi davranışsal problemler yaşadıkları söylenebilir. Bazı ergenler karşılaştıkları zorlayıcı yaşam durumlarına uyum sağlayabilirken; bazılarının bu süreçleri yeterince iyi yönetemediği ve kaçınma davranışları gösterdikleri ifade edilebilir. Bu nedenle, üniversite sınavına hazırlanan ergenlerin psikolojik esneklik düzeylerine göre akademik erteleme davranışlarının bazı demografik değişkenlerle incelenmesi düşüncesi oluşmuştur. Bu araştırmada üniversite sınavına hazırlanan ergenlerin psikolojik esneklik düzeylerine göre akademik erteleme davranışlarının inecelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda öncelikli olarak teorik yaklaşımda bulunulmuştur. Ardından demografik özellikler ölçeği dışında 2 farklı ölçek kullanılmış ve saha çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu on dört farklı lise düzeyinde eğitim veren eğitim kurumunda okumakta olan elverişli/ uygun yöntemi örnekleme ile belirlenen 210 kadın, 173 erkek toplam 383 üniversite sınavına hazırlanan ergenlerden oluşmaktadır. Tarama modeline göre gerçekleştirilen araştırma verilerini elde etmek için "çok boyutlu psikolojik esneklik envanteri", "erteleme davranışı değerlendirme ölçeği" ve "kişisel bilgi formu" dağıtılarak gerçekleştirilen saha çalışması sonucunda elde edilen veriler SPSS 25.0 programı ile analiz edilmiştir. Veri toplama araçları, hem matbu hem de çevrimiçi yöntemlerle uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda cinsiyet, üzücü olay yaşama durumları, diploma notu, mesleki hedef belirleme, ailenin geliri, yaşanılan üzücü olayın şiddeti ve kardeş sayısı gibi demografik değişkenlere göre erteleme davranışları ve psikolojik esneklik ölçekleri ile arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ölçekler arası ilişkilerde ise psikolojik esneklik boyutu ile erteleme davranışı arasında negatif yönlü; psikolojik katılık boyutu ve erteleme davranışı arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir., It can be said that adolescents preparing for the university entrance exam experience behavioral problems such as stress, anxiety, time management difficulties, not being able to start working, not being able to continue working after a certain period of study behavior, and procrastination, which is common in education life. While some adolescents can adapt to the challenging life situations they face; It can be stated that some of them cannot manage these processes well enough and show avoidance behaviors. For this reason, the idea of examining the academic procrastination behaviors of adolescents preparing for the university entrance exam with some demographic variables has emerged according to their psychological flexibility levels. In this study, it was aimed to examine the academic procrastination behaviors of adolescents preparing for the university exam according to their psychological flexibility levels. In this direction, primarily a theoretical approach has been made. Then, apart from the demographic characteristics scale, 2 different scales were used and fieldwork was carried out. The study group of the research consists of 210 females and 173 males, totally 383 adolescents who are studying in fourteen different high school education institutions, determined by sampling the convenient/appropriate method. The data obtained as a result of the fieldwork carried out by distributing the "multidimensional psychological flexibility inventory", "procrastination behavior evaluation scale" and "personal information form" were analyzed with the SPSS 25.0 program in order to obtain the research data carried out according to the survey model. Data collection tools were applied with both print and online methods. As a result of the analysis, significant differences were found between procrastination behaviors and psychological flexibility scales according to demographic variables such as gender, distressing events, diploma grade, professional goal setting, family income, severity of the distressing event and number of siblings. In the inter-scale relations, there is a negative relationship between the psychological flexibility dimension and the procrastination behavior; It has been determined that there is a positive relationship between the psychological rigidity dimension and procrastination behavior.

Bu çalışma, öğretmenlerin psikolojik esneklik düzeylerini belirleyebilmek için bir ölçme aracı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Psikolojik esneklik, Kabul ve Kararlılık Kuramı’ nın temelidir ve kişinin şimdiki anda var olan duygu ve düşünceleriyle temasta olması ve kişinin kendisi için önemli olan değerleri doğrultusunda davranmasıdır. Öğretmelerin eğitim ortamlarındaki psikolojik esneklik düzeylerini belirlemeye yönelik bir ölçme aracı bulunmamaktadır. Bu amaçla geliştirilen Öğretmen Psikolojik Esneklik Ölçeği’nin geçerlilik ve güvenirliğini belirlemeye yönelik analizler 717 öğretmenden elde edilen veriler üzerinde yapılmıştır. Yapı geçerliği analizleri, ölçeğin 6 faktörlü bir yapıdan oluştuğunu göstermektedir. Bu yapının, farklı bir örneklemden elde edilen verilerle uyum iyiliği indekslerinin kabul edilebilir düzeyde uyumlu olduğu (x^2/df=1,52, RMSEA=,04, SRMR=,03, GFI=,90, AGFI=,87, CFI=,92 ve NNFI(TLI)=,91) kanıtlanmıştır. Ölçeğin, ölçüt bağıntılı geçerliği, ‘İş Yaşamında Kabul ve Eylem Formu’ ve ‘Kabul ve Eylem Formu-II’ ile incelenmiştir. İş Yaşamında Kabul ve Eylem Formu ile ölçek arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu (r=.67, p < .01), Kabul ve Eylem Formu-II ile negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu (r=.-50, p < .01) belirlenmiştir. Ölçeğin güvenirliği ise Cronbach Alpha katsayısı (Alpha = .80) ve test-tekrar test (r=.77, p, The current study aims at developing a measurement tool to identify teachers’ level of psychological flexibility. Psychological flexibility is the foundation of Acceptance and Commitment Theory and defines as being on to one’s emotions and feelings at the very present moment and behaving in accordance with one’s important values. There is no reliable and valid measurement tool that can measure teachers’ level of psychological flexibility at the work. Therefore, the researchers conducted the current study with 717 teachers in order to investigate the validity and reliability of Teacher Psychological Flexibility Scale. Exploratory Factor Analysis showed that the scale had 6 factors. It has been proven that this structure is compatible with the data obtained from a different sample and the goodness of fit indices are acceptable at an acceptable level (x^2/df=1,52, RMSEA=,04, SRMR=,03, GFI=,90, AGFI=,87, CFI=,92 ve NNFI(TLI)=,91). The criterion-related validity of the scale was examined with the 'Acceptance and Action Form in Business Life' and 'Acceptance and Action Form-II'. There was a positive and significant relationship between the Acceptance and Action Form in Business Life and the scale (r=.67, p < .01), and a negative significant relationship with the Acceptance and Action Form-II (r=.-50, p < .01). 01) was determined. The reliability of the scale was tested with Cronbach's Alpha coefficient (Alpha = .80) and test-retest (r=.77, p

Bu çalışma ile Kabul ve Kararlılık Terapisi ve psikolojik esneklik ile ilgili Türkiye’de yapılan araştırmaların sistematik analizi hedeflenmiştir. Bu amaçla araştırmacılar tarafından belirlenen anahtar sözcükler, dahil etme ve hariç tutma kriterleri kullanılarak Ulusal Tez Merkezi, Google Scholar, ULAKBİM, Dergipark veri tabanlarından ulaşılan 16 tam metin makale, 21 yüksek lisans, 11 doktora ve 5 tıpta uzmanlık tezi olmak üzere toplam 53 araştırma analize tabi tutulmuştur. Elde edilen bulgulara göre incelenen araştırmaların ağırlıklı olarak tezlerden ve ilişkisel çalışmalardan, örneklemlerin ise yetişkinler ve herhangi bir klinik tanısı bulunmayan bireylerden oluştuğu görülmektedir Kabul ve Kararlılık Terapisi ve psikolojik esneklik ile ilişkisi incelenen araştırmalar içerisinde en fazla ele alınan kavramlar; farkındalık, depresyon, anksiyete, madde kullanımı/bağımlılığı, şema, psikolojik iyi oluş olarak belirlenmiştir. Bulgulara göre psikolojik esneklik; anksiyete, anlam arayışı, duygulardan kaçınma, inkâr, ruminasyon, tükenmişlik, sınav kaygısı, belirsizliğe tahammülsüzlük, aleksitimi, Covid-19 kaygısı ile negatif; yaşam anlamının varlığı, yeterlik algısı, evlilik uyumu, mesleki doyum, psikolojik iyi oluş, otantiklik, yaşam doyumu, uyku kalitesi ile pozitif ilişkilidir. Ayrıca psikolojik esneklik kavramıyla ilgili çalışmalarda ilişkisel, Kabul ve Kararlılık Terapisi ile ilgili çalışmalarda ise deneysel araştırmalar ön planda yer almaktadır. Bulgular doğrultusunda Kabul ve Kararlılık Terapisinin sağaltıcı ve psikolojik esnekliğin ruh sağlığı için koruyucu bir faktör olduğu belirlenmiştir., The aim of this study is to systematically analyze the researches on Acceptance and Commitment Therapy and psychological flexibility in Turkey. For this; by using the keywords, inclusion and exclusion criteria determined by the researchers, total of 53 researches, which including 16 full-text articles, 21 master's, 11 doctoral dissertations and 5 specialty in medicine accessed from National Thesis Center, Google Scholar, ULAKBİM, Dergipark. According to the findings obtained, it is seen that the studies mainly consist of thesis and relational studies, and the samples consist of adults and individuals without any clinical diagnosis. These studies which was examining Acceptance and Commitment Therapy and psychological flexibility, the most discussed notions were awareness, depression, anxiety, substance use/addiction, schema, and psychological well-being. . According to the findings, psychological flexibility was negatively related to anxiety, search for meaning, avoidance of emotions, denial, rumination, burnout, test anxiety, intolerance of uncertainty, alexithymia, Covid-19 anxiety; while positively related to the existence of meaning in life is the perception of competence, marital adjustment, job satisfaction, psychological well-being, authenticity, life satisfaction, and sleep quality. In addition, relational researches were highlighted of studies on the notion of psychological flexibility, and experimental studies were highlighted of studies on Acceptance and Commitment Therapy. Results indicate, Acceptance and Commitment Therapy was a therapeutic and psychological flexibility wass a protective factor for mental health.

Bu çalışmanın amacı, genç yetişkinlerin çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma, psikolojik esneklik (kabul) ve duygu düzenleme stratejilerinden biri olan baskılama ile ilişkisinde ruminasyonun aracı rolünü incelemektir. Açımlayıcı sıralı desene göre tasarlanan araştırmanın birinci aşamasında çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma, kabul ve baskılama ile ilişkisinde ruminasyonun aracı rolü yapısal eşitlik modeli kullanılarak incelenirken, ikinci aşamada ruminasyonun aracılık rolü yapılan görüşmeler aracılığıyla yorumlayıcı fenomenoloji deseni kullanılarak incelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde elverişlilik örnekleme yöntemi ile seçilen (N=590) bir çalışma grubundan veri toplanmıştır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Travma Ölçeği, Kısa Form Ruminasyon Ölçeği, Kabul ve Eylem Formu II, Drexel Ayrışma Ölçeği ve Duygu Düzenleme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında ölçüt örnekleme yöntemi ile bilişsel ayrışma ve psikolojik esneklik ölçek puanları düşük; çocukluk çağı travmaları, ruminasyon puanları ve baskılama ölçek puanları yüksek olan, gönüllü (N=13) katılımcılarla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler MAXQDA-20 yardımıyla Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz adımları kullanılarak yapılmıştır. Sonuçlar şöyle özetlenebilir: Çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma ve psikolojik esneklik üzerinde negatif yönlü bir etkisi varken, baskılama üzerinde pozitif yönlü bir etkisi vardır. Çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma, psikolojik esneklik ve baskılama ile ilişkisinde ruminasyonun kısmi aracı rolünün olduğu görülmüştür. Nitel analiz sonuçlarına göre katılımcıların bilişsel ayrışma deneyimlerine dair elde edilen görüşlerin “Sürekli geçmişi düşünmek, çocukluk travmalarından uzaklaşamamak, ebeveynlerini affedememek ve olumsuz düşüncelerden kurtulmak” şeklinde dört ana tema; psikolojik esnekliklerine dair elde edilen görüşlerin “Geçmişte yaşamak, değer odaklı yaşamdan uzaklaşma, şimdiye ve değerler odaklı bir yaşam” şeklindeki üç ana tema; baskılama deneyimlerine dair elde edilen görüşlerin “Yanlış duygu ifadesi, duyguları baskılama, davranışlara yansıyan duygular, olumsuz duygularla baş etme ve istenen duygu düzenleme” şeklindeki beş ana tema etrafında toplandığı görülmüştür. This study aims to examine the mediator role of rumination in the relationship between childhood traumas of young adults with cognitive defusion, psychological flexibility (acceptance) and suppression, which is one emotion regulation strategy. In the first stage of the study, which was designed according to the explanatory sequential design, the mediating role of rumination in the relationship of childhood traumas with cognitive defusion, acceptance and suppression was examined using the structural equation model. While in the second stage, the mediating role of rumination was analyzed using the interpretive phenomenology design through interviews. In the first part of the study, data were collected from a sample group (N=590) selected by the convenience sampling method. Personal Information Form, Childhood Trauma Scale, A short version of the Ruminative Response Scale (RRS), Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II), Drexel Defusion Scale and Emotion Regulation Scale were used in the study. Cognitive defusion and psychological flexibility scale scores were low in the second stage of the study, which was conducted with the criterion sampling method. On the other hand, with high childhood traumas, rumination scores and suppression scale scores, semi-structured interviews were conducted with voluntary (N=13) participants. Interviews were performed using the Interpretive Phenomenological Analysis steps with the help of the MAXQDA-20. The results can be summarized as follows: While childhood traumas harm cognitive defusion and psychological flexibility, they positively affect suppression. In the relationship between childhood trauma, cognitive defusion, psychological flexibility and suppression, rumination has been seen to mediate partially. According to the results of the qualitative analysis, the four main themes of the participant's cognitive defusion experiences: \"Constantly thinking about the past, not being able to get away from childhood traumas, not being able to forgive parents and getting rid of negative thoughts\"; The three main themes of the opinions about their psychological flexibility are \"Living in the past, moving away from a value-oriented life, a life focused on the present and values\"; It has been observed that the opinions obtained about suppression experiences are gathered around five main themes: \"Wrong expression of emotion, suppression of emotions, emotions reflected in behaviour, coping with negative emotions, and desired emotion regulation\".

Yüksek Lisans Tezi, Bu araştırmanın amacı, özel eğitim alan çocukların ailelerinin tepkileri ile psikolojik esneklikleri arasındaki ilişkinin karma yöntemle araştırılmasıdır. Araştırmanın nicel çalışma grubunu, Konya ilinde yaşayan ve burada çeşitli rehabilitasyon merkezlerine kayıtlı olan çocukların ebeveynleri oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında, 335 anneye (%83.8), 40 babaya (%10) ve 25 diğer bakım verenlere (%6.3), toplamda 400 kişiye, ulaşılmıştır. Çalışmanın nicel kısmında Aile Tepkileri Ölçeği, Psikolojik Esneklik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veriler Pearson Korelasyon analizi aracılığı ile analiz edilmiştir. Korelasyon analizi ile, aile tepkileri alt boyutları olan şok/inkâr /suçluluk, pazarlık, depresyon, farkındalık ve kabul ile psikolojik esneklik alt boyutları olan değer ve değer doğrultusunda davranış, an‟da olma, kabul, bağlamsal benlik ve ayrışma arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre değer ve değer doğrultusunda davranış ile depresyon arasında negatif yönlü anlamlı düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir. Farkındalık ve kabul arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Aile Tepkileri Ölçeği toplam puanı ile an‟da olma arasında anlamlı bir ilişki mevcuttur. Çalışmanın nitel kısmında aile tepkilerinde ortaya çıkan, an‟da olma kategorisi de çalışmanın iki kısmının örtüştüğünü doğrulamaktadır. Bağlamsal benlik ile kabul arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Aile Tepkileri Ölçeği‟nin alt boyutları ile psikolojik esnekliğin ayrışma alt boyutu arasındaki ilişki incelendiğinde ise, ayrışma ile şok/inkâr /suçluluk, pazarlık, depresyon, farkındalık ve kabul arasında anlamlı ilişkilere rastlanmamıştır. Nitel çalışma grubunu ise araştırmanın nicel kısmına katılıp nitel kısmı için de gönüllü olan 26 ebeveyn oluşturmuştur. Araştırmanın nitel kısmında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Ailelerin çocuklarının durumunu ilk olarak öğrenmelerine yönelik ebeveyn gözlemi ve çevre gözlemi adlı iki tema oluşmuştur. Ailelerin bedensel tepkileri arasında en dikkat çekeni, somatizasyondur. İlk etapta duygusal tepkilere yönelik olumsuz, ayrımsız ve değişiklik gözlenmedi şeklinde yanıtlar alınmıştır. Ailelere düşünsel tepkileri sorulduğunda; geleceğe yönelik endişeler, ilk andaki inkâr, geçmişe yönelik pişmanlıklar, geleceğe yönelik umut ve beklentiler ve manevi düşünceler temaları ortaya çıkmıştır. Davranışsal tepki olarak ise ebeveynlerin bilgi edinme, kendini adama, dini faaliyetlerde bulunma gibi davranışları olduğu ve destek beklentisi içinde oldukları görülmüştür. Ayrıca zaman içerisinde ailelerde özellikle duygusal ve düşünsel boyutta iyileşmeler olduğu gözlenmiştir. Araştırma sonunda, nicel bulguların büyük oranda nitel bulguları desteklediği görülmüştür. Elde edilen sonuçlar literatür ışığında tartışılmıştır., The aim of this research is to investigate the relationship between the reactions of the families of children receiving special education and their psychological flexibility using mixed method. The quantitative study group of the research consists of the parents of children living in Konya and registered in various rehabilitation centers there. Within the scope of the study, 335 mothers (83.8%), 40 fathers (10%), and 25 other caregivers (6.3%), a total of 400 people, were reached. In the quantitative part of the study, Family Reactions Scale, Psychological Flexibility Scale, and Personal Information Form were used. Data were analyzed using Pearson Correlation analysis. With the correlation analysis, the relationships between family reactions sub dimensions shock/denial/guilt, bargaining, depression, awareness and acceptance, and psychological flexibility sub-dimensions value and behavior in line with value, being in the moment, acceptance, contextual self and cognitive defusion were examined. According to the research findings, a significant negative correlation was found between value and behavior in line with value and depression. A positive and significant relationship was found between awareness and acceptance. There is a significant relationship between the Family Reactions Scale total score and being in the moment. The category of being in the moment, which emerged in family reactions in the qualitative part of the study, also confirms that the two parts of the study overlap. A positive relationship was found between the contextual self and acceptance. When the relationship between the sub-dimensions of the Family Reactions Scale and the cognitive defusion sub-dimension of psychological flexibility was examined, no significant relationship was found between cognitive defusion and shock/denial/guilt, bargaining, depression, awareness and acceptance. For the qualitative part, 26 parents were volunteers. In the qualitative part of the research, a semi structured interview form was used and the data were analyzed by content analysis method. There were two themes, parent observation and environmental observation, for families to learn about their children's condition for the first time. Among the bodily reactions of families, the most striking one is somatization. In the first stage, negative, indiscriminate and no change was received for emotional reactions. When parents were asked about their intellectual reactions; The themes of worries about the future, denial at the first moment, regrets about the past, hopes and expectations for the future, and spiritual thoughts emerged. As a behavioral reactions, it was observed that parents had behaviors such as acquiring knowledge, devotion, and religious activities, and they were in expectation of support. In addition, it has been observed that there are improvements in families, especially in emotional and intellectual dimensions, over time. At the end of the research, it was seen that the quantitative findings largely supported the qualitative findings. The results were discussed in the light of the literature.

Bu araştırmanın amacı, psikolojik danışmanların bilinçli farkındalıkları, psikolojik esneklikleri ve temel psikolojik ihtiyaçları ile öz-duyarlılıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemi araştırmaya gönüllü olarak katılan 22-57 yaş aralığında %75,3'ü kadın ve %24,7'si erkek olmak üzere 324 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma katılımcılarına Kişisel Bilgi Formu, Öz Duyarlılık Ölçeği, Bilinçli Farkındalık Ölçeği, Psikolojik Esneklik Ölçeği ve Temel Psikolojik İhtiyaçların Tatmini ve Engellenmesi Ölçekleri çevrim içi platformlar aracılığıyla uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde demografik değişkenlere göre farklılık için bağımsız örneklemler t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Kruskal Wallis ve Mann Whitney U testi uygulanmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin tesbit edilmesi için Pearson ve Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Öz duyarlığı yordayan değişkenleri belirlemek amacıyla hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, psikolojik danışmanların öz duyarlılıklarının sosyo-ekonomik düzeye göre farklılaştığı, cinsiyet, yaş ve medeni duruma göre farklılaşmadığı bulunmuştur. Psikolojik danışmanların eğitim ve süpervizyon alma durumlarına göre öz duyarlılık, psikolojik esneklik ve temel psikolojik ihtiyaçlar ölçeklerinden aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Psikolojik danışmanların çalıştıkları kurumlara göre bilinçli farkındalık puanları anlamlı farklılık gösterirken, öz duyarlılık, psikolojik esneklik ve temel psikolojik ihtiyaçlar arasında fark bulunmamıştır. Psikolojik danışmanların mesleklerini isteyerek seçip seçmemelerine göre öz duyarlılık, bilinçli farkındalık ve psikolojik esneklik arasında fark bulunamamış, temel psikolojik ihtiyaçlar arasında fark bulunmuştur. Yapılan hiyerarşik regresyon analizi sonucunda temel psikolojik ihtiyaçların özerklik, ilişkisellik ve yeterlik alt boyutları ile psikolojik esnekliğin anda olma ve kabul alt boyutlarının öz duyarlığı anlamlı bir şekilde yordadığı bulunmuştır. Araştırma sonuçları ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılarak sonuç ve öneriler sunulmuştur. This study aims to examine the relationships between mindfullness, psychological flexibility, basic psychological needs and self-compassion of psychologial counselors. The sample of the study consists of 324 participants, of which 75.3% female and 24.7% male, ranged in age from 22 to 57, who voluntarily participated in the research. The Personal Information Form, Self-Compassion Scale, Mindfulness Scale, Psychological Flexibility Scale and Basic Psychological Needs Satisfaction and Frustration Scales were applied to respondents via online platforms. For the analysis of the data obtained from the research, independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), Kruskal Wallis and Mann Whitney U were used to identify the differences by demographic variables. Pearson and Spearman correlation analysis was used to determine the relationship between variables while Hierarchical regression analysis was carried out to determine the variables that predicted self-compassion. Findings showed that psychological counselors' self-compassion differs according to socioeconomic level, but does not differ according to gender, age and marital status. Also, there was a significant difference between the scores of the psychological counselors from the scales of self-compassion, psychological flexibility and basic psychological needs according to their education and supervision status. Another main finding is that the mindfulness scores of the psychological counselors differed significantly according to the institutions they worked for, while there was no difference between their self-compassion, psychological flexibility and basic psychological needs. Although there was no difference between self-compassion, mindfulness and psychological flexibility of psychological counselors whether they chose their profession voluntarily or not, a significant difference was found between their basic psychological needs. As a result of the hierarchical regression analysis, it was found that the subscale of basic psychological needs namely autonomy, relatedness and competence, and the subscale of psychological flexibility namely being present and acceptance significantly predicted self-compassion. The findings of the research were discussed in the context of the relevant literature, and conclusions and recommendations were presented based on these findings.

Bu çalışma, yetişkin bireylerde psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında öz şefkat ve başa çıkma stratejilerinin aracı rolünü incelemeyi amaçlamıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye'nin farklı şehirlerinde yaşayan 343 kadın ve 209 erkek olmak üzere toplam 552 yetişkin birey oluşturmaktadır. Bu çalışmada veri toplama aracı olarak Psikolojik Esneklik Ölçeği, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği, Öz Şefkat Ölçeği Kısa Formu, Başa Çıkma Stilleri Kısa Formu ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü anlamlı düzeyde negatif bir şekilde yordadığı görülürken öz şefkati ise anlamlı düzeyde pozitif bir şekilde yordadığı görülmüştür. Öz şefkat ile birlikte başa çıkma stratejilerinden sosyal destek, duygulara odaklanma ve ortaya koyma, madde kullanımı, kabullenme, diğer etkinlikleri bırakma, dine yönelme, yadsıma, davranışsal olarak ilgiyi kesme, zihinsel olarak ilgiyi kesme, kendini sınırlandırma, olumlu yeniden yorumlama, duygusal sosyal destek kullanımı ve planlama boyutlarının belirsizliğe tahammülsüzlüğü anlamlı düzeyden pozitif bir şekilde yordadığı görülmüştür. Psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında öz şefkat düzeyinin başa çıkma stratejilerinin ise tüm alt boyutları için geçerli olmak üzere psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında aracı rol oynadığı görülmüştür. Öte yandan, başa çıkma stratejilerinden sosyal destek, kabullenme, yadsıma ve zihinsel olarak ilgiyi kesme alt boyutlarının psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında öz şefkat aracı değişkeni ile birlikte aracılık rolü göstermedikleri halde yalnız değerlendirildiklerinde aracı rol oynadıkları görülmüştür. Diğer etkinlikleri bırakma, dine yönelme, davranışsal olarak ilgiyi kesme, olumlu yeniden yorumlama ve planlama alt boyutlarının ise öz şefkat ile birlikte ortak aracılık rolü oynadıkları görülmüştür. Ulaşılan bulgular literatürde yer alan çalışmalar ışığında tartışılıp yorumlanmıştır. Çalışma bulguları doğrultusunda uygulamaya dair ve gelecek çalışmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur. This study is designed to address the mediating role of self-compassion and coping strategies in predicting psychological flexibility to intolerance of uncertainty in adults. The sample of the research consists of 552 adults (343 women and 209 men) living in different cities in Turkey. In addition, participants have accepted to voluntarily participate in the research which is conducted online. In the designed study, as data collection tools, Psychological Flexibility Questionnaire, Intolerance of Uncertainty Scale, Self-Compassion Scale Short Form, Coping Strategies Inventory Short-For and Demographic Information Form were used. As a result of the research, it is proven that psychological flexibility predicted intolerance to uncertainty in a significantly negative way. Another result is that psychological flexibility predicted self-compassion in a significantly positive way. Moreover, it is observed that psychological flexibility significantly predicted the sub-dimensions of coping strategies such as social support, acceptance, quitting other activities, inclination towards religion, behavioral disengagement, mental disengagement, and positive reinterpretation. In line with the analyzes made, it was seen that some coping strategies together with self-compassion predicted intolerance to uncertainty in a significantly positive way. The mentioned coping strategies were social support, focusing and expressing emotions, substance use, acceptance, quitting other activities, inclination towards religion, denial, behavioral disengagement, mental disengagement, self-limitation, positive reinterpretation, use of emotional social support, and planning. Furthermore, it was observed that the level of self-compassion played a full mediator role, and valid for all sub-dimensions of coping strategies, in the prediction of intolerance of uncertainty. The findings were discussed and interpreted in the light of the studies in the literature. Consistent with the findings of the study, suggestions were made both for practice and future studies.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Geçtiğimiz yüzyıllar içerisinde insan psikolojisi üzerine farklı temeller ve teknikler barındıran terapiler geliştirilmiştir. Üçüncü kuşak Davranışçı Terapilerden biri olan "Kabul ve Kararlılık Terapisi"nin temel hedefi psikolojik esnekliği artırmaktır. Bu araştırma ile psikolojik esneklik ve psikolojik katılık olmak üzere iki faktörden oluşan Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanterinin Türkçe uyarlamasının yapılarak bu yapıların kapsamlı bir şekilde ölçülmesini sağlayacak Türkçe ölçme aracının eksikliğinin giderilmesi amaçlanmıştır. Araştırma verileri internet üzerinden envanteri yanıtlamaya gönüllü katılımcılardan elde edilmiştir. Pilot uygulama için 20, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi için 430, test-tekrar test güvenirliği için 60 olmak üzere toplamda 15-65 yaş aralığında 510 kişiden veri toplanmıştır. Envanterin yapı geçerliğini belirlemek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi; güvenirlik analizi için Cronbach's alpha iç tutarlılık, eşdeğer yarılar, test-tekrar test yöntemleri; ölçüt ölçek geçerliğinin incelenmesi için ise Kabul ve Eylem Formu-II ve Philadelphia Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Yapılan ilk analiz sonucunda envanterin toplam varyansının iki faktör üzerinde yoğunlaştığı saptanmıştır. Temel bileşenler analizi ve promax rotasyonu kullanılarak yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda binişik olan 5 madde çıkarıldıktan sonra varyansın %50,8'ini açıklayan psikolojik esneklik ve psikolojik katılık olmak üzere 2 faktörden ve 55 maddeden oluşan envanter elde edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi ile örtük yapısı ile belirlenen envanterin yapısını doğrulamak için doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda χ2/df (2.34), RMSEA (0.07), NFI (0.93), NNFI (0.90), CFI (0.97), IFI (0.95), RFI (0.90), GFI (0.87), AGFI (0.85) olmak üzere elde edilen uyum iyiliği indeksi değerleri ile ölçme aracının iki faktörlü yapısı istatistiksel olarak doğrulanmıştır. Envanterin güvenirlik analizleri bulguları; Cronbach's alpha iç tutarlılık katsayısı 0.95, eşdeğer yarılar yönteminde Spearman-Brown 0.90, Guttman Split-Half 0.90, 3 hafta ara ile yapılan tekrar test korelasyonu 0.94 olarak belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuç Çok Boyutlu Psikolojik Esneklik Envanterinin Türk dili ve kültürüne uyarlanarak psikolojik esneklik ve psikolojik katılık ile ilgili yapılacak çalışmalarda kullanılabilir geçerli ve güveniilir bir formu oluşturulduğunu göstermektedir., Throughout centuries, therapies including different basis and techniques have been developed on human psychology. One of them is Acceptance and Commitment Therapy that is accepted as third-generation behavioral therapies that aim to increase psychological flexibility. This research aims to fulfill the need for a Turkish measurement tool that would be to provide a comprehensive measurement of psychological flexibility and inflexibility by adopting the Multidimensional Psychological Flexibility Inventory which is the construct of the two dimensions: Psychological flexibility and psychological inflexibility. The research data gathered by achieving voluntarily participants via the internet. The data collected from 510 in the 15-65 age range, participants including 20 people for the pilot study, 430 for exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis, and 60 people were test-retest reliability. To determine the construct validity, exploratory and confirmatory analysis were used; Cronbach's alpha internal consistency, split-half, test-retest methods were used for reliability; moreover, the Acceptance and Action Questionnaire-II and Philadelphia Mindfulness Scale were used for test criterion validity. It was determined that the total variance of the scale concentrated on two factors as a result of the first analysis without using any rotation. An inventory consisting of 2 factors as psychological flexibility and psychological inflexibility and 55 items was achieved which explains %50,8 of the variance after principal component analysis and exploratory factor analysis by using promax rotation and subtracting 5 items whose loads are contiguous. Confirmatory factor analysis was implemented to verify the structure of the scale determined by its implicit structure by exploratory factor analysis. As a result of this analysis, the goodness of fit and the two-factor structure of the measurement tool was statistically verified as χ2/df (2.34), RMSEA (0.07), NFI (0.93), NNFI (0.90), CFI (0.97), IFI (0.95), RFI (0.90), GFI (0.87), AGFI (0.85) Reliability analysis findings of the inventory were determined as Cronbach's alpha internal consistency coefficient was 0.95, split-half of Spearman-Brown method was 0.90, Guttman was 0.90, retest correlation with 3-weeks interval was 0.94. These results indicate that adopting the Multidimensional Psychological Flexibility Inventory to the Turkish language and culture measurement tool is available and reliable to measure psychological flexibility and psychological inflexibility.

Mevcut çalışmada zaman perspektifi ve psikolojik iyi oluş ilişkisi ve bu bağlamda psikolojik esnekliğin aracı rolünün incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmaya 18 yaş üstü 350 kişi katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 29.53'tür (ss = 6.95). Çalışmada veri toplamak amacı ile Demografik Bilgi Formu, Zimbardo Zaman Perspektifi Envanteri, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Kabul ve Eylem Formu-II kullanılmıştır. Elde edilen bulgular ilk olarak zaman perspektifinin beş alt boyutunun ve psikolojik katılığın psikolojik iyi oluşu anlamlı düzeyde yordadığını ortaya koymuştur. Ardından, psikolojik katılık düzeyinin aracı rolünü test etmek amacıyla Hayes (2013) tarafından geliştirilmiş olan PROCESS makro eklentisi kullanılmıştır. Buna göre dengeli zaman perspektifi sapma puanının, psikolojik iyi oluş üzerinde psikolojik katılık aracılığıyla dolaylı etkisinin anlamlı olduğu görülmüştür. Bu çalışma ile psikolojik iyi oluş üzerinde, dengeli zaman perspektifi ve psikolojik esnekliğin birlikte ele alınmasının önemi ortaya konmuştur. Bulgular, gerek klinik müdahaleler gerekse ileriki araştırmalar için uzmanlara yeni bir bakış açısı sunabilecek niteliktedir. The main purpose of this study is to investigate the mediator role of psychological flexibility on the relation between time perspective and psychological well-being. The sample consisted of 350 people who are 18 years of age and over. The average age was 29.53 (SD=6.95) years. Socio-demographic Information Form, Zimbardo Time Perspective Inventory, Flourishing Scale and Acceptance and Action Questionnaire-II were used to collect data. First, the results indicated that time perspectives profiles and psychological inflexibility predicted psychological well-being. Then, the PROCESS macro plug-in developed by Hayes (2013) was conducted to test the mediating role of the psychological inflexibility level. Accordingly, it was observed that the indirect effect of deviations from a balanced time perspective on well-being through psychological inflexibility was significant. In this study, the importance of handling balanced time perspective and psychological flexibility on psychological well-being was put forward. The findings are capable of providing new insight to experts for both clinical interventions and future research.

Şizofrenide psikoterapilerin uygulanması giderek yaygınlaşmaktadır. Psikolojik esneklik modelini temel alan Kabul ve Kararlılık Terapisi’nin (ACT) şizofreni hastalarında etkinliğini gösteren çalışmalar artmakla birlikte, etki düzeneklerine dair yeterince bilgi bulunmamaktadır. Araştırmamız şizofrenide psikolojik esneklik modelinin geçerliliğini ve klinik özelliklerle ilişkisini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmaya 18-65 yaş arası, 110 hasta ve 110 sağlıklı birey alınmıştır. Her iki grup Bilişsel Birleşme Ölçeği (BBiÖ), Değer Odaklı Yaşam Ölçeği (DOYÖ), Bağlamsal Benlik Ölçeği (BBÖ), Freiburg Kendindelik Envanteri (FKE) ve Kabul ve Eylem Formu-II (KEF-II)’den oluşan değerlendirme araçlarını kendileri yanıtlarken, şizofreni hastalarında Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS) klinisyen tarafından uygulanmıştır. Hasta ve kontrol grubu yaş, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından eşleştirilmiş olup; şizofreni grubunun KEF-II ve BKÖ puanlarının daha yüksek; BBÖ, FKE ve DOYÖ puanlarının ise daha düşük olduğu saptanmıştır. Ayrıca şizofreni grubunda PANNS pozitif alt ölçeği puanları ile BBÖ ve KEF-II puanları, PANNS negatif alt ölçeği puanları ile BBÖ, DOYÖ, FKE ve KEF-II puanları ile ilişkili bulunmuştur. PANNS genel psikopatoloji alt ölçeği puanları ile BKÖ, DOYÖ, FKE ve KEF-II puanları, PANSS toplam puanları ile de BBÖ, DOYÖ, FKE, KEF-II puanları ilişki olarak saptanmıştır. Bu çalışmada şizofreni hastalarının sağlıklı bireylere göre psikolojik açıdan daha katı olduğu saptanmıştır. Ayrıca bulgular psikolojik esneklik bileşenlerinin hastaların klinik özelikleri ile ilişkili olduğunu ifade etmektedir. İleri klinik çalışmalar ile psikolojik esneklik modelinin şizofreni hastalarının tedavisine katkısı araştırılmalıdır. The application of psychotherapies in schizophrenia is becoming increasingly common. Although studies showing the effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) in patients with schizophrenia based on the psychological flexibility model are increased, there is insufficient information on the mechanisms of action. Our study aims to evaluate the validity of psychological flexibility and the relationship between clinical features in patients with schizophrenia. The study included participants between 18-65 years old, consisted of 110 patients who had been diagnosed with schizophrenia and 110 healthy individuals. Participants in both groups filled Sociodemographic Data Form, Cognitive Fusion Questionnaire(CFQ), Valued Living Questionnaire(VLQ), Self-as-Context Scale(SACS), Freibırg Mindfulness Inventory(FMI) and Acceptance and Action Questionnaire(AAQ-II), in addition, Positive and Negative Syndrome Scale(PANNS) was applied to schizophrenia group by clinicians. The patient and control groups were matched in terms of age, gender, and educational level;. The points in the schizophrenia group AAQ-II and CFQ were higher; and the points of SACS, FMI and VLQ were found lower. Furthermore, the PANNS positive subscale points, SACS, AAQ-II points on the schizophrenia group; PANNS negative subscale points with SACS, VLQ, FMI, AAQ-II points were found associated with each other. PANSS general psychopathology was associated with subscale scores of CCQ, VLQ, FMI and AAQ-II points, PANSS total scores were also associated with SACS, VLQ, FMI, AAQ-II. In this study, it was found that schizophrenia patients were more inflexible than healthy individuals. Our results also imply that psychological flexibility components are related to clinical features of patients. The contribution of the psychological flexibility model to the treatment of schizophrenia patients should be investigated with advanced clinical studies.

Amaç: Bu araştırmanın temel amacı erken dönem uyumsuz şemalarının, ebeveynlik stilleri ile sigara ve alkol kullanımı ilişkilerindeki aracı rolünü ve erken dönem uyumsuz şemaları ile sigara ve alkol kullanımı ilişkilerinde psikolojik esnekliğin düzenleyici rolünü incelemektir. Yöntem: Araştırmaya 186 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği, Young Ebeveynlik Ölçeği, Kabullenme ve Eylem Ölçeği-II, Alkol Kullanım Bozuklukları Tanıma Testi ve Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi uygulanmıştır. Bulgular: Sonuçlar erken dönem uyumsuz şemalarının, ebeveynlik stilleri ile sigara ve alkol kullanımı ilişkisinde aracı role sahip olmadığını göstermiştir. Buna ek olarak, erken dönem uyumsuz şemaları ile sigara ve alkol kullanımı ilişkisinde psikolojik esnekliğin düzenleyici rolünün olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç: Bulgular erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolünü desteklememektedir. Bir başka deyişle, ebeveynlik stillerinin erken dönem uyumsuz şemaları arttırdığı, erken dönem uyumsuz şemaların da alkol ve sigara kullanımına yol açtığına dair bulgu desteklenmemektedir. Ayrıca, psikolojik esneklik erken dönem uyumsuz şemaları ile sigara ve alkol kullanımı ilişkisinde koruyucu role sahip değildir. Araştırmanın bulguları, sınırlılıkları ve güçlü yanları alanyazın ışığında tartışılmıştır. Bununla beraber gelecekte yapılacak araştırmalar için önerilere ve araştırma ile ilişkili klinik uygulamalara da yer verilmiştir., Objective: The main purpose of the current study was to investigate the mediator role of early maladaptive schemas on the relationship between parenting styles and alcohol use/cigarette smoking. In addition, it was aimed to investigate the moderator role of psychological flexibility on the association between early maladaptive schemas and alcohol use/cigarette smoking. Method: 186 participants participated in this study. Participants completed Demographic Information Form, Young Schema Questionnaire, Young Parenting Inventory, Acceptance and Action Questionnaire-II, Alcohol Use Disorders Identification Test, and Fagerstrom Test for Nicotine Dependence. Result: Findings showed that early maladaptive schemas was not mediated the relationship between parenting styles and alcohol use/cigarette smoking. In addition, the results did not support the moderator role of psychological flexibility on the association between early maladaptive schemas and alcohol use/cigarette smoking. Conclusion: The results were not confirmed the mediator role of early maladaptive schemas. In other words, the increment in negative parenting did not cause an increase in schema scores, which did not result in increase in alcohol use/cigarette smoking. Moreover, psychological flexibility did not have protective role on the association between early maladaptive schemas and alcohol use/cigarette smoking. The findings of the current study, limitations, and strengths of the study were discussed in the light of the literature. In addition to this, suggestion for future studies and clinical applications related to current study were included.

Bilişsel Davranışçı psikoterapi yaklaşımlarının üçüncü dalgası olarak kabul edilen Kabul ve Kararlılık Terapisi çerçevesinden değerler kavramının incelenmesi oldukça yenidir. Bu çalışmanın amacı, Smout, Davies, Burns ve Christie (2014) tarafından geliştirilen Değer Verme Ölçeği'nin (DVÖ) Türk kültürüne uyarlanması ve geçerlik-güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Çalışmanın ilk kısmı olan açımlayıcı faktör analizine bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 211 öğrenci ve ikinci kısmı olan doğrulayıcı faktör analizine 191 öğrenci katılmıştır. Bu doğrultuda ilk olarak ölçek uzmanlar tarafından Türkçeye çevrilmiştir. Daha sonra açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, 10 madde ve "ilerleme" ve "tıkanma" olmak üzere iki alt-boyuttan oluşan ölçek Türk kültüründe geçerli ve güvenilir bulunmuştur. Ölçeğin bütünü için Cronbach's alpha değeri 0.78 iken, "ilerleme" alt boyutu için .77 ve "tıkanma" alt boyutu için ise .76 olarak bulunmuştur. As a third wave of Cognitive-Behavior Therapy, Acceptance and Commitment Therapy has been quite new in examining the term of “values”. The aim of this study is to adapt Valuing Questionnaire developed by Smout, Davies, Burns and Christie (2014) into Turkish and conduct reliability and validity analysis. The participants of the first part of the study which was for exploratory factor analysis were 211 undergraduate students in a state university and the participants of second part of the study including confirmatory factor analysis were 191 undergraduate students. In this regard, the questionnaire was translated into Turkish by experts. Then, exploratory and confirmatory factor analysis was carried out. The results of the study indicated that 10-item scale which had two factors as “progress” and “obstruction” was a reliable and valid measurement to be used in Turkish culture. The Cronbach alpha level was calculated as .78