Search

Kars Yöresindeki Gebelerde Toxoplasma gondii: Seroprevalans ve Risk FaktörleriMultisistemik bir hastalık olan toxoplasmosis, enfekte gebeden transplasental yolla fetüse bulaşarak konjenital enfeksiyonlara, anomalilere ve abortuslara sebebiyet veren önemli paraziter zoonotik bir enfeksiyondur. Bu çalışmada gebe anneden bebeğe bulaşarak geri dönüşümsüz hasarlar bırakan Toxoplasma enfeksiyonunun Kars'daki gebe kadınlarda seroprevalansının belirlenmesi ve epidemiyolojik olarak enfeksiyonun olası risk faktörleri ile ilişkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çalışma Eylül 2018 - Mart 2019 tarihleri arasında Kars ili Harakani Devlet Hastanesi Kadın Doğum Polikliniklerine başvuran yaşları 15-45 yaş arasında değişen ve gebelik haftaları 6-39 hafta aralığına uyan sağlıklı 308 gebe kadının katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcı gebe kadınlara çalışma hakkında yapılan bilgilendirmeden sonra gönüllük ilkesine bağlı kalınarak her bir gebeye enfeksiyon ile ilişkili 26 sorudan oluşan anket bilgi formu doldurulmuştur. Ayrıca rutin muayene sırasında bu kişilerden istenilen kanların serum örnekleri mikro-ELISA yöntemi ile anti T.gondii antikorları yönünden incelenmiştir. Anket ve laboratuar sonuçları SPSS 20 programında istatistiki olarak değerlendirilmiştir. Çalışmada gebe kadınlarda anti-T. gondii IgG seropozitifliği %44,8 (138/308) oranında tespit edilmiştir. Toxoplasma gondii'nin hem IgM hemde IgG'nin birlikte seropozitifliği bir gebe kadında %0,3 oranında (1/308) saptanmış olup, tek başına anti-T.gondii lgM seropozitifliği bulunmamıştır. Gebe kadınların sosyo-demografik özellikleri, gebelik durumları, sosyal alışkanlıkları, beslenme alışkanlıkları ve hijyen alışkanlıkları gibi olası risk faktörlerine verdikleri yanıtlara göre T. gondii seropozitifliği tespit edildi. Risk faktörleri arasında gelir durumunu düşük olarak belirtenler de, yaşları 30-34 yaş arasında değişen gebe kadınlarda, çiğ yumurta tüketenlerde, içme su kaynağı olarak musluk suyu kullananlarda T.gondii'nin yaygınlığı açısından istatistiksel olarak anlamlılık tespit edildi (P˂0.05).Kars ilinde gebe kadınlarda toxoplasmosis seropozitifliği yüksek düzeyde bulunmuş olup, kişilerin enfeksiyon hakkında bilgi sahibi olmadıkları tespit edilmiştir. Bölgede sosyoekonomik koşulların, sosyal, beslenme ve hijyen alışkanlıkları gibi risk faktörlerinin enfeksiyonun artmasında sorumlu olduklarını ve halk sağlığı açısından epidemiyolojik olarak göz önüne alınması kanaati oluşmuştur.Anahtar Sözcükler: Toxoplasma gondii, Gebe, ELISA, Seroprevalans, Risk Faktörleri, Kars. Toxoplasma gondii in Pregnant women in Kars Region : Seroprevalence and Risk FactorsToxoplasmosis, a multisystemic disease, is an important parasitic zoonotic infection that transmits to the fetus from infected pregnant by transplacental way and causes congenital infections, anomalies and abortions. In this study, it was aimed to determine the seroprevalence of Toxoplasma infection, which is transmitted from pregnant mother to baby and leaves irreversible damages, in pregnant women in Kars, and to epidemiologically reveal the relationship of the infection with possible risk factors.This study was carried out between September 2018 - March 2019 with the participation of 308 pregnant women, who were admitted to the Harakani Public Hospital Maternity Polyclinics of Kars province, whose ages ranged between 15-45 years, and whose gestational weeks were between 6-39 weeks. After informing the participating pregnant women about the study, a questionnaire form consisting of 26 questions related to infection was presented to each pregnant, adhering to the principle of volunteering. In addition, serum samples of the blood requested from these individuals during routine examination were examined for anti T.gondii antibodies by micro-ELISA method. The survey and laboratory results were evaluated statistically in SPSS 20 program.In the study, anti-T.gondii IgG seropositivity was found in 44.8% (138/308) of pregnant women. The seropositivity of both IgM and IgG of Toxoplasma gondii was found as 0.3% (1/308) in a pregnant woman, and no single anti-T.gondii IgM seropositivity was found. T.gondii seropositivity was determined according to the responses of pregnant women to possible risk factors such as socio-demographic characteristics, pregnancy conditions, social habits, nutritional habits and hygiene habits. Among the risk factors, statistical significance was found in terms of the prevalence of T.gondii in those who stated low income status, pregnant women who were aged 30-34 years old, who consumed raw eggs, and who used tap water as a drinking water source (P˂0.05).Toxoplasmosis seropositivity was found to be high in pregnant women in Kars province, and it was found that individuals did not have information about the infection. It is believed that socioeconomic conditions, risk factors such as social, nutritional and hygiene habits in the region are effective in increasing infection and that these should be considered epidemiologically in terms of public health.Keywords: Toxoplasma gondii, Pregnant, ELISA, Seroprevalence, Risk Factors, Kars, Turkey. 110

Eylül 2016 –Ağustos 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilen bu çalışmada Sardasarda, Uranoscopus scaber, Merlangius merlangus, Alosa immaculata, Gobiuscobitis, Scorpaena porcus, Pomatomus saltatrix, Engraulis encrasicolus, Mullusbarbatus, Trachurus mediteraneus balık örnekleri Kastamonu kıyılarından eldeedilmiştir.Balıklar avlandıktan sonra taşıma kapları kullanılarak Kastamonu Su ürünleriFakültesi Laboratuvarı'na getirilmiş ve araştırmaya başlanmıştır. Parazitolojikincelemeden önce balık boyu ve ağırlığı belirlenmiştir. Parazitler açısından vücutboşluğu, solungaç, ağız ve balık iç organları incelenmiştir. Karaciğer ve barsak birmakas ile açığa çıkarılmış ve daha sonra mikroskop kullanılarak incelenmiştir.Araştırmanın sonucunda Anisakis simpleksi ve Anisakis pegreffii cinsine ait larvalarAnisakis, filum Nemathelminthes türlerinin varlığı tespit edilmiştir. Bu bölgedenavlanan balıkların iyi pişirilmesi yaşanabilecek sağlık sorunlarının önüne geçecektir. In the present study that was conducted between the period September 2016 –August2017, fish species Sarda sarda, Uranoscopus scaber, Merlangius merlangus, Alosaimmaculata, Gobius cobitis, Scorpaena porcus, Pomatomus saltatrix, Engraulisencrasicolus, Mullus barbatus, Trachurus mediteranius collected from the coast ofKastamonu.Fish were transported to Kastamonu University Fisheries Faculty ResearchLaboratory using transport bags following their capture and then started toinvestigate. Fish length and weight were measured before parasitologicalexamination. Body cavity, gills, mouth and internal organs of fish were investigatedfor parasites. Liver and intestine were excised by a forcep and then examined usingmicroscope.At the end of the investigation, Anisakis simplex and Anisakis pegreffii belonging tothe genus Anisakis, phylum Nemathelminthes were identified. Good cooking of fishcaught in this region will prevent health problems. 71

Vektör yoluyla bulaşan leishmaniasis, Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği en önemli tropikal hastalıklar listesinde 2. sıradadır. Dünya genelinde 350 milyon insan leishmaniasise yakalanma riski altında olup, 12 milyon kişi bu hastalıkla enfektedir. Savaşlar, göçler, kıtlık ve küresel ısınma gibi nedenlerden dolayı hastalığa yakalanan insan sayısı her geçen yıl daha da artmaktadır. Tanı ve tedavisinde karşılaşılan zorluklar, parazitlerin kullanılan ilaçlara ve insektisitlere karşı gösterdikleri dirençliliğin artması ve şimdiye kadar etkin bir aşının geliştirilememiş olması hastalığın şimdiye kadar etkin bir tedavisinin olmamasına neden olmuştur. Kemoterapi ve aşı çalışmalarının bu yetersizliği araştırmacıları başka bir çözüm arayışına itmiştir. Son yıllarda nanopartiküllerin sahip oldukları eşsiz özelliklere ve geniş yüzey alanlarına bağlı olarak antimikrobiyal etki göstermeleri araştırmacıların nanoteknolojiye olan ilgisini arttırmıştır. Buna rağmen literatürde nanopartiküllerin leishmania parazitleri üzerinde gösterdikleri etkiler ile ilgili çalışma sayısı oldukça azdır. Buna göre de bu çalışmasında ilk kez olarak leishmania doğal antijen molekülleri olan lipofosfoglikan (LPG), kinetoplastid membran protein-11 (KMP-11) ile amfoterisin B (AmB) ilacının kombinasyonlarının polikaprolakton-polietilenglikol (PCL-PEG) polimerik taşıyıcı sistemlere kapsülasyonu ve geliştirilen bu formülasyonların leishmania konak hücresi olan makrofaj hücreleri üzerindeki in vitro etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Leishmaniasis which transmitted by vectors ranks 2nd on the list of the most important tropical diseases defined by the World Health Organization [1]. 350 million people worldwide are at risk of developing the disease and 12 million people are infected. The number of people suffering from the disease due to wars, immigration, famine and global warming increases every year. Difficulties in diagnosis and treatment, increased resistance of parasites to drugs and insecticides, and the lack of an effective vaccine so far have led to the lack of effective treatment of the disease so far. This inadequacy of chemotherapy and vaccine studies has led researchers to seek another solution. In recent years, the antimicrobial effect of nanoparticles due to their unique properties and large surface areas has increased the interest of researchers in nanotechnology. However, there are few studies on the effects of nanoparticles on leishmania parasites in the literature. Accordingly, for the first time in this study encapsulating the combinations of lipophosphoglycan (LPG), kinetoplastid membrane protein-11 (KMP-11) and amphotericin B (AmB) drug into polycaprolactone-polyethyleneglycol (PCL-PEG) polymeric carrier systems and investigating the in vitro effect of these formulations on macrophage cells which are leishmania host cells are aimed. 110

Kistik echinococcosis (KE), Echinococcus granulosus parazitinin neden olduğu ülkemizde ve Orta Doğu, Akdeniz, Güney Amerika, Avustralya' da endemik olan bir sağlık sorunudur. E. granulosus yaşam döngüsünü köpekgiller ile otobur hayvanlar arasında sürdürmekte, insanlar bu halkaya rastlantısal olarak girmektedir. Hastalık ürtiker tarzı deri döküntüleri, kanda eozinofili gibi genel bulgulara ek olarak hangi doku veya organa yerleştiyse o bölgeyle ilgili yerel belirtiler göstermektedir. KE tanısında çoğunlukla direkt inceleme, serolojik yöntemler ve radyolojik yöntemlerden yararlanılır. Tedavi için en çok uygulanan yöntem yerleşim yeri uygunsa cerrahi olarak kistin çıkarılmasıdır. Medikal tedavi ise cerrahi işlem sonrasında tedaviyi desteklemek ve kist yeri çıkarılmaya uygun olmayan hastalarda kullanılmaktadır.Mezbahaneler etrafında köpek sayısının çok olmasından yola çıkarak planladığımız çalışmamızda, mezbahaneler etrafındaki 5 km'lik alandaki yerleşim yerlerindeki 314 kişiden kan örnekleri alınarak ELISA ve IHA yöntemleri ile E. granulosus'a ait antikorlar arandı. Bununla birlikte kan alınan kişilere risk faktörlerini değerlendirmek amacı ile anket yapıldı. Sonuç olarak, 14 kişide (%4.5) seropozitiflik saptandı. Risk faktörlerini ortaya koymak amacıyla yaptığımız anket sonucunda; köpeklerle temas, evlerinde köpek barındırma ve toprakla temas istatistiksel olarak anlamlı çıkan risk faktörleri oldu. Yaptığımız çalışma Sivas'ta kırsal bölgelerde yapılan ilk seroepidemiyolojik çalışmadır. Geçmiş yıllarda ülkemizin çeşitli bölgelerinde kırsal alanlarda yapılan seroprevalans çalışmalarıyla kıyasladığımızda günümüzde elde ettiğimiz oranın kabul edilebilir bir oran olmadığı, bu konuda ciddi koruma önlemlerinin alınması gerektiği kanısındayız. Cystic echinococcosis (KE) is a health problem caused by Echinococcus granulosus parasite that is endemic in our country and in the Middle East, Mediterranean, South America, Australia. E. granulosus continues its life cycle between doggies and herbivores, and humans enter this ring coincidentally. In addition to the general signs such as urticaria-style skin rashes and eosinophilia in the blood, the disease shows local symptoms related to whatever tissue or organ it is located in. In the diagnosis of KE, direct examination, serological methods and Radiological methods are mostly used. The most commonly used method for treatment is surgical removal of the cyst if the placement is appropriate. Medical treatment is used to support the treatment after the surgical procedure and in patients whose cyst location is not suitable for removal.Based on the large number of dogs around the slaughterhouses, we planned our study by taking blood samples from 314 people in the 5 km area around the slaughterhouses and using Elisa and IHA methods. antibodies to E. granulosus were searched. However, the blood was taken to evaluate the risk factors of people were surveyed. As a result, seropositivity was found in 14 people (4.5%). As a result of the survey we conducted to determine the Risk factors; contact with dogs, housing dogs in their homes and contact with soil were statistically significant risk factors. Our study is the first seroepidemiological study conducted in rural areas in Sivas. When we compare the seroprevalence studies conducted in rural areas in various regions of our country in the past years, we believe that the rate we have achieved today is not an acceptable rate and that serious protection measures should be taken in this regard. 55

Toxoplasma gondii'nin insan, fare, sığır, koyun, kedi ve eşek nötrofillerinde hücre dışı tuzak geliştirdiği bildirilmiştir. Bu tez çalışmasında in vitro ortamda Toxoplasma gondii tachyzoitleri ile karşılaşan köpek polimorfonükleer lökositlerinde (PMN) şekillenen hücre dışı tuzak yapılarını araştırmak amaçlanmıştır. Hücre dışı tuzakların şekillenmesinde parazit konsantrasyonu ile inkubasyon süresi etkisinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca T. gondii'ye karşı şekillenen NETosis reaksiyonunda reaktif oksijen ürünleri (ROS), myeloperoksidaz (MPO) ve nötrofil elastaz (NE) aktiviteleri de belirlenmiştir. Köpek PMN'i Percoll dilusyonları (%45, %54, %63 ve %72) kullanılarak izole edilmiştir. In vitro ortamda tachyzoitler ile inkubasyon sonrasında köpek PMN'ninde bulut görünümünde, DNA yapısındaki hücre dışı tuzaklar izlenmiştir. NETosis reaksiyonunun tipik özelliği olan histonlar (H3) ile MPO ve NE aktiviteleri tespit edilmiştir. Tachyzoitler hücre dışı tuzak yapılarının arasında izlenmiştir. Parazitin konsantrasyonu ile hücre dışı tuzak oluşumu arasında pozitif korelasyon saptanmıştır. Ancak aradaki farklılık istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur. PMN-tachyzoit kültüründe açığa çıkan hücre dışı tuzakların inkubasyonun 60. dakikasına kadar arttığı saptanmıştır. İnkubasyon süresince açığa çıkan ROS, MPO ve NE miktarında zamana bağlı artış şekillenmiştir. Ancak, bu aktiviteler pozitif kontrolde daha yüksek ölçülmüştür. Pozitif kontrol olan phorbol myristate acetate'ın köpek nötrofilleri için NETosis yönünde iyi bir aktivatör olduğu tespit edilmiştir. Toxoplasma gondii is known to develop extracellular traps in human, mouse, cattle, sheep, cat and donkey neutrophils. The study aimed to investigate the extracellular trap structures formed in dog polymorphonuclear leukocytes (PMN) to T. gondii tachyzoites in vitro. This study aimed to determine the effects of different parasite concentration and incubation time on the formation of extracellular traps. Also, reactive oxygen species (ROS), myeloperoxidase (MPO) and neutrophil elastase (NE) activities were determined in NETosis reaction against T. gondii. Dog PMN was isolated using Percoll dilutions (45%, 54%, 63%, and 72%). After incubated with tachyzoites, cloud-like extracellular traps in DNA structure originated from the dog PMN were observed in the extracellular areas. Histones (H3), MPO and NE, characteristic features of NETosis reaction, were detected in extracellular areas. The tachyzoites were observed between extracellular trap structures. A positive correlation was detected between parasite concentration and extracellular traps formation. However, the difference was found statistically significant. The extracellular traps released in the PMN-tachyzoite culture increased until the 60th minute of incubation. ROS, MPO, and NE released during the incubation period were shaped by a time-dependent increase. The positive control, phorbol myristate acetate, was found to be a good activator of NETosis for canine neutrophils. 99

Toksoplazmoz, insan ve hayvanlarda şekillenen, bir protozoon olan Toxoplasma gondii'nin oluşturduğu, ölümcül enfeksiyonlara neden olan yaygın bir paraziter infeksiyondur. Yapılan çalışmalar sonucunda oldukça yaygın olduğu bilinen bu paraziter enfeksiyon, konağın dokularına yerleştikten sonra kendini korumaya alarak doku kisti formunu oluşturur. Herhangi bir nedenden immun sistemin baskılanması sonucunda (AIDS, kortizon tedavisi alan veya organ transplantasyonu yapılan hastalarda) zayıflayan hücresel bağışıklıkla birlikte, beyindeki bu kistlerin rupturu sonucu toksoplazmozis reaktive olabilmekte, oldukça şiddetli nörolojik bulguların eşlik ettiği toksoplazmik ensefalit gelişebilmektedir. Immunyetmezlikli bu bireylerde, toksoplazmoz tedavisi için klinikte en yaygın kullanım alanı bulan Sulfonamid + trimetoprim tedavisi ya da Primetamin + Sulfadiazin karışımı da akut dönem tedavisinin ardından daha düşük dozda uzun süreli (belki de hayat boyu) uygulamalarda gözlenen alerjik reaksiyonlar ve hematoksisite gibi yan etkileri nedeniyle kesilmek zorunda kalmaktadır. Yan etkisi en az düzeyde ve reaktive toksoplazmozun önlenmesinde etkili bir ilacın bulunmasına yönelik yoğun çabalar hala devam etmektedir. Bu çalışmada kullanılan 67 adet swis albino farede 3 grup oluşturuldu. T. gondii doku kisti içeren inokülum farelere (n=67) oral gavaj yoluyla uygulandı. Doku kistinin varlığından emin olmak için 15. ve 30. günlerde n=2 fareye ötenazi uygulandı. Doku kistinin şekillendiği görüldükten sonra n=21 immunsupresyon ve n=21 immunsupresyon+tedavi grubu oluşturuldu. Buna göre Grup 1. Doku kisti kontrol grup, Grup 2.İmmunsupresyon grup, Grup 3.İmmunsupresyon+tedavi grubu oluşturulduktan sonra 45, 47 ve 52. günlerde ötenazi uygulandı. Ölen farelerin vücut ve dalak ağırlıklarına, alınan beyin örneklerinde kist durumuna ve yangısal reaksiyonlara hematoksilen-eozin ve immunperoksidaz boyamalar ışığında bakıldı. Oluşan doku kisti sayısı, çapı, yangısal reaksiyonlar skorlanarak değerlendirildi. Buna göre uygulanan tedavinin etkinliği çalışmanın sonucunda tespit edilmiş oldu. Çalışmada klinik belirti olarak, oral yolla verilen parazitin verilmesini izleyen 24 saat farelerde fiziksel aktivilerinde azalma, tüylerde karışıklık gibi belirtiler gözlendi. Histopatolojik incelemede, parazitin verilmesini takiben 15'inci günde parazitin beyne ulaştığını tespit amacıyla ötenazi yapılan farelerde (n=2) histopatolojik ve immunperoksidaz testlerde parazitin oluşturduğu herhangi bir hasara rastlanmazken 30'uncu günde hafif şiddette perivasküler mononüklear hücre infiltrasyonları, kapillar endotel hipertrofisi, nöronlarda büzüşme, gliozis ve genç doku kistine rastlandı. Ayrıca, dejenere nöron sitoplazmaları, damar duvarı ve çevresi astrosit, glia hücreleri ile doku kistlerinde T.gondii immunpozitifliklerine rastlandı. Deney sonunda incelenen tüm beyin dokuları çalışma gruplarına göre değerlendirildiğinde, doku kistlerine tüm gruplarda rastlanırken sayı ve büyüklüklerinin farklı olduğu tespit edildi. İnokülasyon sonrası 45, 47, 52'nci günlerde ötanezi yapılan farelerden Grup 1 (n=21)'de etrafında yangısal reaksiyon bulunmayan doku kistlerine rastlanmazken, nekroz ve doku kisti reaktivasyonu da gözlenmedi. Grup 2 (n=21) fare beyinlerinde, kapillar hiperemi, nöronlarda dejenerasyon ve nekroz, hafif astroglial reaksiyonlar ve merkezde rupture doku kisti yer aldığı değerlendirilen yaygın gliozis gözlendi. Grup 3 (n=21) fare beyinlerinde ise başlıca hiperemi, vasküler endotel hipertrofisi, değişen derecelerde gliozis, nöron dejenerasyonu gözlendi. Ayrıca belirgin şekilde dejenere doku kisti gözlendi. İmmunperoksidaz test sonuçlarına göre, Grup 1'de doku kistlerinin belirgin bir şekilde boyandığı görüldü. Damar duvarı, bazı nöron sitoplazmalarında hafif immunpozitifliklere rastlandı. Grup 2 ve Grup 3'de fare beyinlerinde, gliozis doku kisti reaktivasyon alanları ve çevresinde yer alan mikroglia, astrosit ve nöron sitoplazmaları ile damar duvarları şiddetli derecede immunopozitiflik gösterdi. Sonuç olarak; T.gondii ME49 suşu ile beyinde doku kisti oluşturulmuş, immunyeterli farelere uygulanan dekzametazon ile immunsupresyon ve doku kisti rupturu gerçekleştirilmiş ve doku kisti rupturunun uyarıldığı anda uygulanan toltrazuril tedavisinin beyinde parazit yükünü ve lezyonları azalttığı görülmüştür. Toxoplasmosis is a common parasitic infection that occurs in humans and animals, caused by Toxoplasma gondii, a protozoon, that causes fatal infections. This parasitic infection, which is known to be quite common as a result of the studies performed, forms a tissue cyst form by protecting itself after settling in the tissues of the host. As a result of the suppression of the immune system for any reason (in patients receiving AIDS, cortisone therapy or organ transplantation), toxoplasmosis may be reactive due to the rupture of these cysts in the brain, and toxoplasmic encephalitis accompanied by severe neurological findings may develope. In these immunocompromised individuals, Sulfonamide + trimethoprim treatment or Primetamin + Sulfadiazin mixture, which are found to be the most common use in the clinic for the treatment of toxoplasmosis, are also discontinued due to side effects such as allergic reactions and hematoxicity observed in lower doses after acute treatment. Extensive efforts to find a drug with minimal side effects and effective in the prevention of reactive toxoplasmosis are still ongoing. Three groups were formed in 67 swis albino mice used in this study. Inoculum containing T. gondii tissue cyst was administered to the mice (n = 67) by oral gavage. To ensure the presence of tissue cyst, n = 2 mice were euthanized on the 15th and 30th days. After seeing that the tissue cyst was shaped, n = 21 immunosuppression and n = 21 immunosuppression + treatment groups were created. Accordingly, Group 1 Tissue cyst control group, Group 2 Immunosuppression group, Group 3 Immunosuppression + treatment group were formed, and euthanasia was performed on 45, 47 and 52 days. Body and spleen weights of dead mice, cyst status in the brain samples and inflammatory reactions were examined in the light of hematoxylin-eosin and immunperoxidase staining. The number of tissue cysts formed, their diameter, and inflammatory reactions were evaluated by scoring. Accordingly, the effectiveness of the treatment was determined as a result of the study. As a clinical symptom in the study, symptoms such as decreased physical activity and tangling in the mice were observed within 24 hours following the administration of the orally induced parasite. In histopathological examination, no damage caused by the parasite was found in histopathological and immunperoxidase tests in euthanized mice (n = 2) in order to determine that the parasite reached the brain on the 15th day after the parasite was administered. On the 30th day, mild perivascular mononuclear cell infiltrations, capillary endothelial hypertrophy, shrinkage of neurons, gliosis and young tissue cyst were encountered. In addition, T.gondii immunopositivities were detected in degenerated neuron cytoplasms, vascular wall and surrounding astrocyte, glia cells and tissue cysts. When all brain tissues examined at the end of the experiment were evaluated according to the study groups, it was found that the number and size of the cysts were different in all groups. Tissue cysts without an inflammatory reaction were not observed in Group 1 (n = 21) of mice that were euthanized on the 45th, 47th, 52nd days after inoculation, and necrosis and tissue cyst reactivation were not observed. In group 2 (n = 21) mouse brains, capillary hyperemia, degeneration and necrosis in neurons, mild astroglial reactions, and widespread gliosis, which were evaluated in the center, were observed. In group 3 (n = 21) mouse brains, mainly hyperemia, vascular endothelial hypertrophy, varying degrees of gliosis, neuron degeneration were observed. In addition, significantly degenerate tissue cyst was observed. According to the immunoperoxidase test results, it was observed that tissue cysts were stained significantly in Group 1. Mild immunopositivities were found in the vascular wall and some neuron cytoplasms. In Group 2 and 3, mouse brains showed strong immunopositivity with gliosis tissue cyst reactivation areas and microglia, astrocyte and neuron cytoplasms located around it and vascular walls. As a result; Tissue cyst was created in the brain with T.gondii ME49 strain, immunosuppression and tissue cyst rupture were performed with dexamethasone applied to immunocompetent mice, and toltrazuril treatment applied at the time of stimulation of tissue cyst rupture reduced the parasite load and lesions in the brain. İÇİNDEKİLER Kabul ve Onay III İçindekiler IV Önsöz V Simgeler ve Kısaltmalar VI Şekiller VIII Çizelgeler IX ÖZET 1 SUMMARY 3 1.GİRİŞ 5 1.1.Tarihçe ve Taksonomi 5 1.2.Etiyoloji 6 1.3.Tarihçe 6 1.4.Toxoplasma gondii Yaşam Çemberi ve Parazit-Hücre İlişkisi 7 1.5.Bulaşma 9 1.6.Klinik Bulgular 10 1.6.1.Ölümcül, Subklinik Enfeksiyon ve Abortlar 10 1.6.2.Ensefalitik Toksoplazma 11 1.7.Kronik Ensefalitik Toksoplazmoz’da Yangısal ve Nöropatolojik Değişiklikler 13 1.8.Toxoplasma gondii Doku Kistinin Morfolojik, Antijenik ve Moleküler Özellikleri 14 1.9.Deneysel Ensefalitik Toksoplazmoz Modelleri 14 1.9.1.Kronik Ensefalitik Toksoplazmozda Murin Model Kullanımı 15 2.GEREÇ VE YÖNTEM 18 2.1.Etik Beyanı 18 2.2.Deney Hayvanları 18 2.3.Etken 18 2.4.Deney Düzeni 19 2.4.1.Histopatolojik İnceleme 21 2.4.2.İmmunperoksitaz İnceleme 22 2.4.3.İstatistiksel İncelemeler 22 3.BULGULAR 23 3.1.Klinik Bulgular 23 3.2.Histopatolojik Bulgular 23 3.3.İmmunperoksidaz Bulgular 25 4.TARTIŞMA VE SONUÇ 45 KAYNAKLAR 50 ÖZGEÇMİŞ 56

Amaç: Bu çalışmanın amacı 2019 yılında Çorum mezbahalarında kesilen koyunlarda Coenurus cerebralis'in yaygınlığı ve moleküler karakterizasyonunun belirlenmesidir.Materyal-Metot: Araştırmada mezbahalarda kesilen 1218 koyun içerisinde klinik olarak coenurosisten şüphelenilen 92 (%71)'si erkek, 36 (%29)'u dişi toplam 128 koyun kafatası incelenmiştir. Kesim sonrasında koyunların kafatasları testere yardımıyla açılmış, beyin ve beyincik dışarıya çıkartılmıştır. Üzerinde kist bulunan 7 adet beyin kayıt altına alınarak Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji laboratuvarına getirilmiştir. Laboratuvarda, beyinlerdeki kistler çıkarılarak fotoğrafları çekilmiş ve beyin dokusundan ayrılarak gerekli ölçümleri yapılmıştır. Her kistten DNA ekstraksiyonu yapılarak, izolatların mitokondriyal sitokrom C oksidaz subunit 1 (COI) gen bölgesi PCR ile çoğaltıldı. Bir izolata ait aynı gen bölgesi sekanslandı ve filogenetik analizler bu örnekle yapılmıştır. İzolat Çorum orijinli olarak GenBank'a kaydedilmiştir.Bulgular: Klinik semptom gösteren 128 koyundan 7 tanesinde C. cerebralis kistine rastlandı. Her bir beyin ve beyincikte birer kist olduğu gözlendi. Hastalığın prevalansı %5,4 olarak tespit edildi. Morfolojik ve moleküler yönden bulunan numuneler T. multiceps larvası olarak teşhis edildi.Sonuç: Araştırma sonucuna göre Çorum yöresindeki koyunlarda C. cerebralis'in yaygınlığı %5,4 olarak bulundu. Bölgede koyunculuğun tamamına yakınının meraya dayandığı ve ülkemizde hastalığın prevalansının %1,5 ila %36 arasında olduğu göz önüne alındığında ortalamanın altında bir değerde sonuç çıktığı gözlendi. Aim: This study aims at defining the prevalence and molecular characterization of the Coenurus cerebralis in the sheeps that were slaughtered in the slaughterhouses in the Çorum region in 2019.Material and Method: Out of 1218 sheeps that were butchered in the slaughterhouses, the skulls of a total of 128 sheeps, which were clinically suspected of coenurosis have been examined in the study. 92 (71%) of the examined sheep consisted in rams and 36 (29%) of them were ewes. After being cut, the skulls of the sheep were opened using a saw, and the brains and cerebellum were taken out. seven of the brains which were suspected of C. cerebralis were labeled and brought to the Parasitology laboratory of the Faculty of Veterinary Medicine at the Ondokuz Mayıs University. Cysts that were found in these brains were taken out and their images were taken. The necessary measurements were made after they were separated from the brain tissue. DNA extraction was performed from each cyst and the mitochondrial cytochrome C oxidase subunit 1 (COI) gene region of the isolates was amplified by PCR. The same gene region of an isolate was sequenced and phylogenetic analysis was done with this example. The isolate was registered to GenBank with Çorum origin.Results: Out of 128 sheep which showed clinical symptoms, C. cerebralis was detected in seven of them. A cyst was observed in each brain and cerebellum. The prevalence of the disease was determined to be 5.4%. Samples that were found in terms of a morphological and molecular aspect, were identified as T. multiceps larva.Conclusion: According to the result of the research, the prevalence of C. cerebralis in the sheep in the Çorum region was found to be 5.4%. Considering that the majority of sheep husbandry in the region is forage-based and that the prevalence of the disease at the country-level is between 1.5% and 36%, the result of the research is below the average value. 45

Pneumocystis jirovecii immün sistemi baskılanmış hastalarda Pneumocystis pnömonisine (PcP) neden olan fırsatçı bir mantar türüdür. İmmün sistemi sağlam bireylerde ise kolonize olabilmekte ve hastalığın bulaşmasında rol oynayabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, PcP hastalarından (n=84) alınan BAL ve balgam örneklerinden elde edilen P. jirovecii izolatlarının CYB, mt26S ve SOD lokusları baz alınarak multilokus dizi analiziyle genetik çeşitliliğini araştırmaktır. İncelenen 84 izolattan 27 tanesi tüm lokuslar kullanılarak genotiplendirilmiştir. Üç izolat CYB ve mt26S lokusları kullanılarak, bir izolat ise mt26S ve SOD lokusları kullanılarak genotiplendirilmiştir. Mt26S lokusu analizlerinde allel 2,3,7 ve 8 genotipleri bulunurken SOD lokusu analizlerinde SOD 1,2 ve 4 genotipleri tespit edilmiştir. CYB lokusu analizleri sırasında CYB 1,2,5,6 ve 7 genotipleri ve ek olarak yeni bir CYB genotipi bulunmuştur. Multilokus sekanslama sonuçlarına göre bulunan multilokus genotipler ise E, F, M, N, P, V ve mixed gruplarıdır. CYB daha polimorfik bir lokusa sahipken genotiplendirmede en başarı olunan lokus mt26S lokusudur. Pneumocystis jirovecii is an opportunistic fungus that causes Pneumocystis pneumonia (PcP) in immunocompromised patients. In immunocompetent individuals, it can be colonized and play a role in the transmission of the disease. The aim of this study is to investigate the genetic diversity by multilocus sequence analysis of P. jirovecii isolates obtained from BAL and sputum samples from PcP patients (n = 84) based on CYB, mt26S and SOD loci. 27 of 84 isolates were genotyped using all loci. Three isolates were genotyped using CYB and mt26S loci, and one isolate was genotyped using mt26S and SOD loci. While allele 2,3,7 and 8 genotypes were found in Mt26S locus analyzes, SOD 1,2 and 4 genotypes were detected in SOD locus analyzes. During the analyzes of CYB locus, CYB 1,2,5,6 and 7 genotypes and additionally a new CYB genotype were found. The multilocus genotypes found according to the results of multilocus sequencing are E, F, M, N, P, V and mixed groups. While CYB has a more polymorphic locus, the most successful locus in genotyping is the mt26S locus. 174

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından 1980 yıllarının başından beri önemi vurgulanan leishmaniasis, malaria ve lenfatik filariasis'den sonra üçüncü vektör kaynaklı en önemli hastalık olarak değerlendirilmektedir. Hastalığın dünyanın pek çok yerinde visseral leishmaniasis (VL), kutanöz leishmaniasis (KL), diffuz deri leishmaniasis (DCL) ve mukokutanöz leishmaniasis (MCL) gibi değişik formları görülmektedir. Türkiye'de ise KL ve VL formları en sıklıkla görülen formlar olarak bilinmektedir. Türkiye'de KL'ye yol açan tür daha çok L. tropica iken VL'ye yol açan tür ise L. infantum olarak bildirilmektedir. Ancak son yıllarda yapılan çalışmalarda KL vakalarında VL öyküsü olmaksızın L. infantum türünün izole edildiği, yine VL vakalarında KL öyküsü olmaksızın L. tropica türünün tespit edildiği ifade edilmektedir. Bu çalışmada da Muğla yöresinde, Veteriner kliniklerine getirilen 69 dişi ve 62 erkek köpekten kan alınarak Leishmania spp. varlığının moleküler ve serolojik yöntemle araştırılması amaçlanmıştır. Köpeklerden EDTA içeren antikoagulanlı tüplere alınan kanlardan moleküler testlerde kullanılmak üzere DNA izolasyonu yapılmış ve izole edilen DNA örneklerinde PZR yöntemi ile Leishmania spp. tespiti yapılmıştır. Aynı zamanda alınan kanlardan serum çıkartılarak, serolojik olarak IFAT testi ile değerlendirilmiştir. Çalışma sonunda 131 köpekten alınan serum örneklerine uygulanan IFAT ile 49 köpekte (%37.4) anti-Leishmania antikor titresinin 1:64 ve üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Moleküler değerlendirmede ise dokuz köpekte (%6.87) PZR yöntemiyle Leishmania spp. bulunmuştur. Çalışma bölgesindeki 18 farklı yerleşim alanında toplam 131 köpeğin değerlendirilmesinde KVL'in seroprevalansı %37.4 olarak belirlenirken, moleküler prevalans %6.87 tespit edilmiştir. Leishmaniasis, which has been emphasized by the World Health Organization (WHO) since the beginning of 1980, is considered the third most important disease after malaria and lymphatic filariasis. Disease of the world in many parts of visceral leishmaniasis (VL), cutaneous leishmaniasis (CL), diffuse cutaneous leishmaniasis (DCL) and mucocutaneous leishmaniasis (MCL) of different forms, such as, although seen (WHO), in Turkey cutaneous leishmaniasis (KLA) way L.tropica; the species causing visceral leishmaniasis (VL) is known as L .infantum. However, in recent studies, it has been reported that L. infantum species was isolated in patients with CL without a history of VL, and L.tropica was detected in patients with VL without a history of CL. In this study, blood was collected from 69 female and 62 male dogs brought to veterinary clinics in Muğla region and serum was extracted from the blood samples and serologically evaluated by IFAT test. DNA was isolated from the blood taken from anticoagulant tubes containing EDTA from the dogs and DNA samples were isolated by Leishmania spp. determination was made. As a result of IFAT application in serum samples from 131 dogs, anti-Leishmania antibody titer was found to be 1: 64 and higher in 49 dogs (37.4%). PCR was found to be positive in dokuz dogs (6.87%). Seroprevalence of KL was 37.4% and molecular prevalence was 6.87% in 131 dogs in 18 different settlements in the study area. 92

Gastrointestinal semptomları olan olgularda Blastocystis ve Dientamoeba fragilis (D.fragillis)'in klinik önemi tartışmalı konulardan birisidir. Bu protozoonların patojenitesi tam olarak aydınlatılamadığı için çoğu rutin laboratuvar ve klinisyen tarafından ihmal edilen bir yaklaşım bulunmaktadır. Bu çalışmada immün yeterli (kadın: 99, erkek: 94, yaş ortalaması-standart sapma:43,88+17,53) ve immün yetmezlikli (kadın:136, erkek:109, yaş ortalaması-standart sapma:52,58+16,05) ishalli hastaların dışkı örneklerinde Blastocystis ve D. fragilis'in görülme sıklığının konvansiyonel ve moleküler yöntemlerle belirlenmesi, Blastocystis alt türlerinin Yeni Nesil Dizi analizi (NGS) yöntemi kullanılarak saptanması amaçlanmıştır. Çalışmamıza toplam 245 immün yetmezlikli ve 193 immün yeterli hastaya ait toplam 438 örnek dahil edilmiştir. Tüm dışkı örnekleri direkt mikroskobik (Serum fizyolojik, Lugol) Formol-eter konsantrasyon tekniği, Trikrom boyama, kültür ve moleküler yöntemlerle incelenmiştir. Çalışmamızda Blastocystis prevalansı %15,5, D. fragilis prevalansı ise %11,9 olarak saptanmıştır. Blastocystis ve D. fragilis prevalansı immün yetmezlikli hastalarda (sırasıyla %11,4 ve %10,6) immün yeterli olan hastalara (%20,7 ve %13,5) göre daha düşük bulunmuştur. Blastocystis prevalansı için her iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark (χ2=7,07, p=0,008) saptanırken D. fragilis için istatiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Blastocystis enfeksiyonu iki grup arasında erkeklerde kadınlara göre anlamlı olarak yüksek tespit edilmiştir (χ2=6,83, p=0,01). Toplam 68 Blastocystis izolatının NGS analiziyle alt tür analizi yapılmış ve alt tür dağılımı: ST3 %54,4 (n=37), ST2 %16,2 (n=11), ST1 %4,4 (n=3), ST6 %2,9 (n=2), ST4 %1,5 (n=1), ST2/ST3 %11,8 (n=8) ve ST1/ST3 %8,8 (n=6) şeklinde bulunmuştur. İki grup arasında Blastocystis alt tür dağılımında istatistiksel olarak anlamlı fark sadece miks alt türlerde saptanmış (χ2=4,43, p=0,04) ve immün yeterlilerde daha yüksek sıklıkta belirlenmiştir. İmmün yetmezlikli kadınlarda Blastocystis döngü eşiği (Ct) ortalaması immün yeterli kadınlara göre daha düşük bulunmuş dolayısıyla parazit yükü daha yüksek tespit edilmiştir (p=0,04). Her iki hasta grubunda da Blastocystis ve D. fragilis enfeksiyonunun yüksek prevalansta saptanması ishalli olgularda bu etkenlerin gözönünde bulundurulması gerektiğini göstermektedir. The clinical significance of Blastocystis and Dientamoeba fragilis in patients with gastrointestinal symptoms is a controversial issue. Since the pathogenicity of these protozoans cannot be fully elucidated, there is an approach neglected by most routine laboratories and clinicians. This study aimed to determine the prevalence of Blastocystis and D. fragilis using conventional and molecular methods and identify Blastocystis subtypes using the next-generation sequencing (NGS) method in the diarrheic stool samples of immunodeficient and immunocompetent patients. A total of 438 samples of 245 immunodeficient (female: 136, male: 109, mean age-standard deviation: 52,58±16,05 years) and 193 immunocompetent (female: 99, male: 94, mean age-standard deviation: 43,88±17,53 years) patients were included. All stool samples were examined by direct microscopy (serum physiologic, Lugol's staining), formalin-ether concentration technique, and trichrome staining, culture and molecular methods. In our study, the prevalence of Blastocystis was detected as 15,5%, and that of D. fragilis was 11,9%. The prevalence of Blastocystis and D. fragilis was lower in immunodeficient patients (11,4% and 10,6%, respectively) compared to the immunocompetent patients (20,7% and 13,5%, respectively). While there was a statistically significant difference (χ2=7,07, p=0,008) between the two groups for the Blastocystis prevalence, no statistically significant difference was found for D. fragilis. The rate of Blastocystis infection was significantly higher among males than females in both groups (χ2=6,83, p=0,01). A subtype analysis was performed by NGS on 68 Blastocystis isolates, which revealed the subtype distribution as follows: ST3 54,4% (n=37), ST2 16,2% (n=11), ST1 4,4% (n=3), ST6 2,9% (n=2), ST4 1,5% (n=1), ST2/ST3 11,8% (n=8) and ST1/ST3 8,8% (n=6). There was a statistically significant difference in the distribution of Blastocystis subtypes between the two groups only for mixed subtypes (χ2=4,43, p=0,04), which was determined at a higher rate among the immunocompetent patients. The mean of Blastocystis cycle threshold (Ct) was found to be lower in women with immunodeficiency compared to immunocompetent women; thus, the parasite load was higher in the former (p=0,04). The detection of Blastocystis and D. fragilis infection at high prevalence in both patient groups shows that these factors should be considered in cases with diarrhea. 162

Toxoplasmosis gebeliğin erken devrelerinde meydana gelen spontan düşükler, intrauterin ölümler, erken doğum ve sekelli çocuk doğmasından sorumlu olan enfeksiyonlardan biridir. Bu gerekçe ile Kars ilinde düşük, ölü doğum yapan veya öyküsü bulunan kadınlarda T. gondii'nin seroprevalansının belirlenmesi ve epidemiyolojik olarak olası risk faktörleri ile ilişkisinin ortaya konulması amaçlandı.Bu çalışmanın materyalini Eylül 2018-Haziran 2019 tarihleri arasında Kars Harakani Devlet Hastanesi Kadın Doğum Polikliniği'ne başvuran, 137 sağlıklı kadın ve 137 düşük yapan, düşük öyküsü ve ölü doğum öyküsü bulunan toplam 274 kadın oluşturmuştur. Katılımcı kadınlara çalışma hakkında yapılan bilgilendirmeden sonra gönüllük ilkesine bağlı kalınarak her bir kadına enfeksiyon ile ilişkili olabileceği düşünülen 26 sorudan oluşan anket bilgi formu dolduruldu. Rutin muayene sırasında istenilen kanların serum örneklerine mikro-ELISA yöntemi ile bakıldı. Anket sonuçları ve laboratuvar sonuçları SPSS 20 programına yüklenerek değerlendirildi. Çalışmamızda hasta grupta IgG %32,8, IgM %1,5, IgG+IgM %0,0 ve kontrol grubunda IgG %35, IgM %0,7, IgG+IgM %0,7 olarak tespit edilirken, genel toplamda IgG %33,9, IgM % 1,1 ve IgG+IgM %0,4 oranında seropozitiflik tespit edildi. Hasta grupta kadınların eğitim durumu, gebelik sayısı, düşük ve erken doğum sayıları ile IgM arasında, su temin şekli ile IgG arasında; kontrol grubunda ise gelir durumu ve bahçede kedi besleme ile IgG arasında istatistiksel olarak anlamlılık tespit edildi (P

Cryptosporidium spp. insanlarla beraber çok sayıda omurgalıyı da etkileyen gastrointestinal ve solunum sisteminde enfeksiyona neden olabilen hücre içi ve sitoplazma dışı yerleşimi olan bir protozoondur. Konağın bağışıklık sistemine bağlı olarak semptomsuz veya ağır ishallerle seyreden klinik bir tablo ile ortaya çıkabilmektedir. Parazit, özellikle çocuklarda ve immun sistemi baskılanmış kişilerde önemli bir sağlık sorunudur. Cryptosporidium spp. dünyanın çok sayıda ülkesinde yaygın olarak görülmekte, Afrika ve Asya’nın birçok bölgesinde çocuklar arasında ishal etkeni olarak rotavirüsden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Özellikle okul öncesi çocuklar arasında yüksek mortalite ve morbiditiye neden olabilmektedir. Cryptosporidiosisin önemli bir toplum sorunu olmasından dolayı hastalığın erken tanısı çok önemli olmakta ve etkenin tanısında farklı laboratuvar yöntemleri uygulanmaktadır. Cryptosporidium ookistlerinin yoğun olarak bulunduğu dışkıda parazitin tanısı direkt yayma ve boyama yöntemleri ile yapılmakta fakat ookist miktarının daha az olduğu ve risk grubu kişilerde daha spesifik ve hassas tanı yöntemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Cryptosporidium spp. tanısında moleküler bir test olan PZR, çok hassas bir tanı yöntemi olması ve az miktarda ookist varlığını gösterebilmesine rağmen yüksek maliyetli olması, iyi yetişmiş personel ve gelişmiş cihaz gerektirmesi her merkezde yaygın olarak kullanımını kısıtlamaktadır. Ayrıca bu testlerde parazitlerin DNA’sı kullanılmaktadır. Yapılan bakteriyel çalışmalar RNA’nın direkt dışkı örneklerinden elde edilebildiğini ve DNA'dan daha üstün bir tanı imkanı sağladığını göstermiştir. Bu çalışma ile PZR cihazlarına ihtiyaç duyulmadan, RLB solüsyonu kullanılarak oda ısısında Rekombinaz Polimeraz Amplifikasyon (RPA) yöntemi ile nükleik asitlerin izotermal tespiti yapılmıştır. Revers Transkriptaz-RPA (RT-RPA) yöntemi kullanılarak dışkılardan izole edilmiş Cryptosporidium RNA’sını Lateral Flow striplerinde teşhis edebilen yöntem geliştirilmiştir. Aynı zamanda çalışma RNA izolasyon kiti ve RLB kullanılarak elde edilen RNA ve genomik DNA RPA/PZR testi ile karşılaştırılmıştır. Sonuçta RLB solüsyonu ile oluşturulan RT-RPA ve Lateral Flow testinin qPZR’a göre daha yüksek analitik duyarlılığı bulunduğu gösterilmiştir. İlk kez Cryptosporidium RNA’sı kullanılarak yüksek duyarlı ve özgüllüğe sahip bir yöntem ile cryptosporidiosis tanısına yeni bir yaklaşım getirilerek kısıtlı şartları olan laboratuvarlarda ve saha çalışmalarında kullanılabilen hızlı bir tanı testi geliştirilmiştir. Bu metodolojinin diğer intestinal parazitlerin tanısı için de yararlı olacağı düşünülmektedir., Cryptosporidium that causes an infection in the gastrointestinal and respiratory system both in humans and other vertebrates is a protozoon established in intracellular and extracytoplasmic area. Infection may occur with asymptomatic or severe diarrhea as clinical depending on the host immune system. Cryptosporidiosis is an important health problem especially in children and immunocompromised individuals. It is known that Cryptosporidiosis widely seen in many countries of the world and is the second leading cause of diarrhea after rotavirus in some countries of Africa and Asia. It can cause high mortality and morbidity, especially among preschool children. As a main public health problem, it is very important to detect and diagnose on time. Therefore, different laboratory methods are used to diagnose the disease and detect parasite. There is a need for more specific and sensitive diagnostic methods in the number of oocysts were lower, and in people within the risk group while diagnosis of the parasite in feces where Cryptosporidium oocysts are dense is made by staining methods. Molecular diagnostic techniques of cryptosporidiosis are sensitive and specific and detect presence of less number of oocysts. However, their widespread use is limited in every center because these methods could only conducted in fully-equipped laboratories with well-trained personnel and high costs. In addition to this, the DNA of the parasites is used in these tests. Bacterial studies have shown that RNA can be obtained directly from stool samples and provides a better diagnosis than DNA. In this study, isothermal detection of nucleic acids by Recombinase Polymerase Amplification (RPA) with RLB was performed at room temperature without the need for PCR devices. We developed Reverse transcriptase-RPA (RT-RPA) and Lateral Flow assay to detect Cryptosporidium RNA isolated from feces. Our results demonstrated that RNA could be amplified under isothermal conditions using nucleic acids extracted directly from stool samples. The study was also compared with RNA and genomic DNA RPA/PZR test obtained using RNA isolation kit and RLB. As a result, RT-RPA and Lateral Flow test created with RLB solution has been shown to have higher analytical sensitivity than qPZR. By using Cryptosporidium RNA for the first time, a new approach to the diagnosis of cryptosporidiosis has been developed which has highly sensitive and specific and is a rapid diagnostic test that can be used in laboratory and field studies with limited conditions. We anticipate that the methodology described here would be useful to conduct diagnosis of other intestinal parasites at low-resource settings.

Yeni Nesil Dizileme Teknolojisi ile Türkiye'den İzole Edilen Toxoplasma gondii Ankara Suşunun Genom Dizisinin ÇıkarılmasıToxoplasma gondii tüm vertebralıları tutabilen ve ''toxoplasmosis'' hastalığının etkeni olan hücre içi bir parazittir. Dünya nüfusunda T. gondii enfeksiyonunun ortalama %25-%30 civarında olduğu bildirilmektedir. CDC bugün bu enfeksiyonu ihmal edilmiş hastalıklar arasında saymaktadır. Türkiye'de farklı bölgesel ve iklimsel yapılar nedeniyle farklı enfeksiyon profilleri görülmesine karşılık, oldukça yaygın bir protozoon enfeksiyonu olduğu bilinmektedir. Toxoplasma gondii 1908 yılından bu yana bilinen ve araştırmalara konu olan bir protozoon olmasına rağmen, halen tanımlanamayan birçok yapısı olduğu görülmektedir.Bu çalışmada `Yeni Nesil Dizileme Teknolojisi` ile Türkiye'de Ankara'da Ekmen ve ark. (1974) tarafından konjenital toxoplasmosis bir bebekten izole edilmiş olan T. gondii'nin tüm genom dizisinin çıkarılması amaçlanmıştır. Başlangıç aşamasında cihazda T. gondii kütüphanesi oluşturulması gerekmektedir. Bu amaçla tüm genom çalışması yapılacak olan cihaz ile uyumlu kütüphane kiti kullanılmıştır. Kütüphane aşamasının tamamlanmasından sonra yeni nesil dizileme cihazı ile sekans analizlerine geçilmiştir. Genom analizi `Illumina HiSeq 2500` dizileme cihazı ve `HiSeq SBS Kit v2` kullanılarak yapılmıştır. Sonuçta elde edilen fragmanlar PE (Paired-ends) okuma kullanılarak birleştirilmiş ve tek fragmana dönüştürülmüştür. Biyoinformatik analizler Geneious 2.1. (www.genius.com) programı ile gerçekleştirilmiştir.Bu çalışmada T.gondii'ye ait 61,5763 Mb uzunluğundaki tüm genom dizisi (WGS) elde edilmiştir. Toxoplasma gondii WGS'sinin coverage değeri 50x olup, büyüklüğü 61,5763 Mb ve GC oranı %52,4 olarak tespit edilmiştir. Elde edilen tüm genom dizisine ait veriler National Center for Biotechnology Information, USA, (NCBI) GenBank (www.ncbi.nlm.nih.gov) veritabanına eklenmiştir. Yüklenen veriler Toxoplasma gondii TR01 (TGTR01) adı ile veri tabanı tarafından kabul görmüştür. Bu çalışma ile elde edilen genomun erişim numarası WOEV00000000.1'dir. Biyolojik numune erişim numarası SAMN13338796'dır. NCBI verileri incelendiğinde veri tabanında tek bir referans genom olduğu görülmüştür. Referans genom Toxoplasma gondii ME49 (Erişim numarası: ABPA00000000.2) dur. Yapılan çalışma sonucunda elde edilen genomun Toxoplasma gondii ME49 ile %99 benzerlik gösterdiği anlaşılmıştır. Çalışmamızda tüm genom analizi gerçekleştirilmiş olan Toxoplasma gondii suşu, Türkiye'de tüm genom analizi gerçekleştirilmiş olan ilk Toxoplasma gondii suşudur.Toxoplasma gondii TR01 (TGTR01) suşu tüm Dünya'da Toxoplasma gondii ME49 suşu haricinde %75 oranında assemblysi tamamlanmış olan ve kromozomal verileri girilmiş olan ikinci suşdur.Toxoplasma gondii TR01 (TGTR01)'in genom dizilerine ait olan 14 kromozomun erişim numaraları sırasıyla CM019722.1, CM019723.1, CM019724.1, CM019725.1, CM019726.1, CM019727.1, CM019728.1, CM019729.1, CM019730.1, CM019731.1, CM019732.1, CM019733.1, CM019734.1, CM019735.1' dir.Bu çalışmada WGS'si elde edilen Toxoplasma gondii suşu referans genom ME49 ile karşılaştırıldığında 8312 CDS (protein kodlayan dizi), 183 tRNA, 294 rRNA ve 8789 gen bulunmuştur. 8312 CDS içinde 4284 tanesinin hipotetik protein (hypothetical protein CDS/ Fonksiyonu bilinmeyen proteinler) olduğu tespit edilmiştir. Toxoplasma gondii ME49 genomuyla yapılan karşılaştırmalar sonucunda 8836 adet polimorfik bölge bulunmuştur. Polimorfizmlerin 360 tanesi insertion, 473 tanesi deletion, 625 tanesi substitution, 7378 tanesi ise SNP (tek nükleotit polimorfizmi)'dir. Polimorfizmlerin 472 adeti bilinen proteinleri kodlamaktadır. Bu polimorfizmlerin 249 tanesi hipotetik proteinleri ve 223 tanesi ise fonksiyonu bilinen proteinleri kodlamaktadır. Tüm polimorfik değişimlerin incelendiğinde; 8 proteinde delesyon ile kısalma, 3 proteinde insersiyon ile eklenme, 1 tanesinde ekstansiyon ile uzama, 26 tanesinde çerçeve kayması (frame shift) ile proteinin tamamen değişmesi, 1 proteinde başlangıç kodonunun kaybedilmesiyle transkripsiyon mekanizmasının bozulması, 25 tanesinde transkripsiyon sonlandırma sekansının protein sekansı bitmeden ortaya çıkması ile proteinin eksik aminoasit dizisiyle üretilmesi (truncation) saptanmıştır. Protein farklılaşması göz önüne alındığında, Toxoplasma gondii suşunun Toxoplasma gondii ME49 suşundan %1 düzeyinde genotipik farklılığı olduğu belirlenmiştir. Bu değişimin fenotipe yansıyabileceği düşünülmektedir. Sonuçta Türkiye'de ilk defa T. gondii tüm genom çalışması yapıldı ve bu suşa T. gondii TR01 adı verildi. Bu çalışmalarla elde edilen veriler, T. gondii'nin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunacak ve bu parazit üzerinde yapılacak çalışmalar için bir referans görevi görecektir. Toxoplasma gondii, sıra dışı popülasyon yapısı ile önemli bir patojendir. Oldukça zoonotik olması ve komplike bir yaşam döngüsüne sahip olmasına rağmen, genetik olarak halen korunabilmektedir. Bu çalışmadan sonra parazitoloji alanında başka parazitlerin de tüm genomu dizilerinin çalışılarak, tüm dünyaya veri olarak bildirilmesi Türkiye adına son derece olumlu olacaktır. The Genome Sequencing with Next Generation Sequencing Technology of Toxoplasma gondii Ankara strain from Turkish isolateToxoplasma gondii is an intracellular parasite that can involve all vertebral bodies and is the causative agent of 'toxoplasmosis'. It is reported that T. gondii infection is 25% -30% in the world population. Nowadays CDC recognizes this infection as a neglected disease. T. gondii infection profiles for different because of the different regional and climatic response to the observed structures in Turkey, is known to be quite a common protozoan infection. Although it is a protozoon known since 1908 and subject to research, it still seems to have many unidentified structures.In this study, it is aimed to obtain the whole genome sequence of T. gondii with `Next Generation Sequencing Technology. This strain was isolated from an infant with congenital toxoplasmosis by Ekmen et all.(1974) in Ankara in Turkey. T. gondii library must be created on the device in the initial stage. For this purpose, a library kit compatible with the whole genome study device was used. After the completion of the library phase, sequence analysis was started with a new generation sequencing device. Whole genome analysis was performed using `Illumina HiSeq 2500` sequencing device and `HiSeq SBS Kit v2. The resulting fragments were combined using PE (Paired-ends) reading and converted into a single fragment. Bioinformatics analysis were performed Geneious 2.1. program. In our study, the whole genome sequence (WGS) of T. gondii was obtained. T. gondii was found to be 61,5763 Mb long. Toxoplasma gondii WGS's has a coverage value of 50x, a size of 61,5763 Mb and a GC ratio of 52.4%. Data from the entire genome sequence obtained were uploaded to the National Center for Biotechnology Information, USA, (NCBI) GenBank (www.ncbi.nlm.nih.gov) database. Uploaded data has been accepted by the database as Toxoplasma gondii TR01 (TGTR01). The access number of the genome obtained by this study is WOEV00000000.1. The biological sample access number is SAMN13338796. When NCBI data were analyzed, it was found that there was only one reference genome in the database. The reference genome is Toxoplasma gondii ME49 (Accession number: ABPA00000000.2). As a result of the study, the genome was found to be 99% similar to Toxoplasma gondii ME49. In our study, the analysis made Toxoplasma gondii strain, which was first performed whole genome analysis of T. gondii in Turkey. The Toxoplasma gondii strain obtained in this study was compared with the reference genome and found 8312 CDS (protein coding sequence), 183 tRNA, 294 rRNA and 8789 genes. In 8312 CDS, 4284 were found to be hypothetical proteins (hypothetical protein CDS / proteins of unknown function). As a result of comparisons with Toxoplasma gondii ME49 genome, 8836 polymorphic regions were found. Polymorphisms has 360 insertion, 473 deletion, 625 substitution and 7378 SNP (single nucleotide polymorphism). Of these polymorphisms, 249 were encoded hypothetical proteins and 223 were encoded proteins which was known function. When all polymorphic changes were examined; shortening by deletion in 8 proteins, insertion in 3 proteins, extension in 1 protein, complete alteration of protein by frame shift in 26 proteins, disruption of the transcription mechanism in 1 protein, truncation in 25 proteins. When protein differentiation was taken into consideration, it was determined that Toxoplasma gondii strain had 1% genotypic difference from Toxoplasma gondii ME49 strain. This change is thought to be reflected in the phenotype.Assembly of Toxoplasma gondii TR01 (TGTR01) strain was 75% complete. This is the second strain after Toxoplasma gondii ME49 with the same characteristics all over the world. Chromosomal data were also completed in second all ove the World.The access numbers of 14 chromosomes belonging to the genome sequences of Toxoplasma gondii TR01 (TGTR01) are CM019722.1, CM019723.1, CM019724.1, CM019725.1, CM019726.1, CM019727.1, CM019728.1, CM019729.1, CM019728.1, CM019729.1, CM019730.1, CM019731.1, CM019732.1, CM019733.1, CM019734.1, CM019735.1.As a result, it was made T. gondii whole genome study for the first time in Turkey. This strain name was T. gondii TR01. The data obtained from these studies will contribute to a better understanding of T. gondii. So, it will serve as a reference for work on the interference. T. gondii is an important pathogen with its extraordinary population structure. Although it is highly zoonotic and has a complicated life cycle, it is still genetically preserved. After this study, whole genome sequences of other parasites should be studied in the field of parasitology. The identification of this strain in the genome bank will be very productive for the scientific community of our country. 130

Amaç: Kanin Leishmaniasis (KanL), köpeklerde Leishmania parazitinin etken olduğu vektör kaynaklı zoonoz bir hastalıktır. Çalışmamızda farklı tanı yöntemleriyle Hatay'daki KanL'in araştırılması amaçlandı.Gereç ve Yöntem: Hatay Sahipsiz Hayvan Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi'nden ve dört ilçeden toplam 100 köpekten düz kan, sitratlı kan, lenf aspirasyonu ve konjuktival svap alındı. Kan ve lenf aspirasyonundan yayma preparatlar hazırlandı. Kanın pellet kısımları ve lenf aspirasyonundan NNN besiyerine ekim yapıldı. Tüm örnekler ELISA ve rK39 hızlı tanı testiyle çalışıldı. Moleküler tanı için; kanın pellet kısmı, sitratlı kan, lenf aspirasyonu, kojuktival svap ve üreme gözlenen besiyerlerinden DNA izolasyonu yapılarak ITS–1 (internal-transcribed-spacer-1) ve Hsp70 (heat-shock-protein70) gen bölgesi kullanılarak Gerçek Zamanlı Polimeraz Zincir Reaksiyonu (GZ-PZR) uygulandı.Bulgular: Toplam100 köpeğin kan yaymalarının hiçbirinde Leishmania amastigotları görülmedi. Lenf aspirasyonu alınabilen 43 köpeğin yayma preparatlarının %18,60'ında (8/43) amastigotlar saptandı. NNN besiyerinde; kanın pelet kısmında %4 (4/100), lenf aspirasyonunda ise %11,63'ünde (5/43) promastigotların ürediği gözlendi. ELISA ile %60 (60/100), rK39 hızlı tanı testiyle %22 (22/100) oranında seropozitiflik belirlendi. ITS-1 GZ-PZR sonucunda kanın pellet kısmıyla %12 (12/100), sitratlı kanla %11 (11/100), lenf aspirasyonuyla %46,51 (20/43) ve konjuktival svap ile %23 (23/100) oranında pozitiflik saptandı. Moleküler olarak pozitif olan köpeklerin biri L.tropica, diğerleri L.infantum/donovani olarak tiplendirildi. L.infantum/donovani olduğu saptanan örnekler, Hsp70 GZ-PZR sonucunda L.infantum olduğu belirlendi. Sonuçlar: Çalışmada 100 köpeğin 60'ının çalışılan testlerden en az biriyle pozitif olduğu belirlendi. Hatay'da KanL seroprevalansı %60 olarak saptandı. Kullanılan yöntemler arasında en yüksek pozitiflik ELISA ile elde edildi. Bölgemizde KanL etken türü genel olarak L.infantum olmak üzere, ilk kez bir köpekte L.tropica saptandı.Anahtar Kelimeler: Leishmaniasis, Rezervuar, Köpek, Tanı, Hatay. Aim: Canine Leishmaniasis (CanL) is a vector-borne zoonotic disease caused by Leishmania parasite in dogs. In our study, it was aimed to investigate CanL in Hatay with different diagnostic methods.Material and Method: Blood, citrated blood, lymph aspiration and conjunctival swab were taken from 100 dogs over 4 districts and living in the Stray Animal Care and Rehabilitation Center of Hatay. Smear preparations were prepared from blood and lymph aspiration. NNN medium was cultured from blood pellet sections and lymph aspiration. All samples were investigated by ELISA and rK39 dipstick test. For molecular diagnosis; Real Time Polymerase Chain Reaction (RT-PCR) was applied with ITS–1 (internal-transcribed-spacer-1) and Hsp70 (heat-shock-protein-70) gene region by performed DNA isolation from blood pellet sections, citrated blood, lymph aspiration, conjunctival swab and reproductive medium.Results: The blood smear preparations of 100 dogs weren't seen Leishmania amastigotes. Amastigotes were detected in 18.60% (8/43) of smear preparations of 43 dogs that lymph aspiration can be taken. It was observed the growth of promastigotes in 4%(4/100) blood pellet sections and in 11.63% (5/43) lymph aspiration in NNN. It was determined seropositivity with ELISA as 60% (60/100) and with rK39 dipstick test as 22% (22/100). As a result of ITS-1 RT-PCR; 12% (12/100) with blood pellet sections, 11%(11/100) with citrated blood, 46.51%(20/43) with lymph aspiration, 23% (23/100) with conjunctival swab was detected positivity. A dog was typed as L.tropica and others were typed as L.infantum/donovani, were molecularly positive. Samples of L.infantum/donovani were determined to be L.infantum with Hsp70 RT-PCR.Conclusions: In the study, 60 of 100 dogs were determined to be positive, with at least one of the studied tests. It was found that CanL seroprevalence was 60% in Hatay. Among the methods studied, the highest positivity was obtained with the ELISA. In our region, causative agent of CanL was determined that it is L. infantum generally, and L. tropica was detected in a dog for the first time.Key words: Leishmaniasis, Reservoir, Dog, Diagnosis, Hatay. 112

Tularemia is a zoonotic infectious disease caused by Francisella tularensis. In Yozgat, a total of 525 cases were identified between 2010 and 2016. A serious epidemic occurred with a total of 442 cases in 2010 and 2011 and the number of cases decreased in the later years. In our study, we investigated the association of seasonal factors (temperature, humidity, amount of precipitation, wind speed) with the tularemia epidemic which occurred in 2010 and 2011 and with the decrease in the number of cases in the later years. This study included tularemia cases seen in Yozgat and its districts between 2010 and 2016. Tularemia was defined as a microagglutination test (MAT) result of >= 1/160 or a 4-fold increase in MAT titer between two tests at least two weeks apart, in the presence of consistent clinical findings. Seasonal factors were recorded. The conformity of data to normal distribution was analyzed using the Shapiro-Wilk test. The Mann-Whitney U test was used with the results of Monte Carlo simulations to compare differences between two independent groups in terms of quantitative data. It was found that tularemia cases are more frequently seen in the spring and winter. Meteorological data showed that wind force was statistically significantly higher in the epidemic years than in the other years (p0.05). Our study found that wind velocity was significantly higher in the epidemic years than in the other years (p

Bruselloz ve kistik ekinokokkoz, tüm dünyada yaygın zoonotik karakterli hastalıklardır. Ülkemiz ve yakın komşuları bu hastalıklar bakımından endemik/hiperendemik bölgelerdedirler. Bu araştırmada, bu hastalıklar yönünden Bolu ve yöresindeki istatistiki durumun ortaya konması ve diğer istatistiklerle beraber sunulması ile Bolu ve yöresinde çalışan veteriner hekimlerin bu hastalıklar açısından risk grubunda olup olmadıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla araştırmaya katılan 72 veteriner hekim ile 384 diğer gönüllüden (Bolu ve yöresini temsilen) alınan örneklerde, Brucella Coombs Gel Test ile bruselloz, İndirekt Hemaglütinasyon Testi ile de kistik ekinokokkoz için antikor araması yapılmıştır. Araştırma sonucunda veteriner hekimlerde bruselloz prevalansı %9,72 (7/72) iken; kistik ekinokokkoz seropozitifliğine rastlanılmamıştır; diğer gönüllülerde ise bruselloz prevalansı %1,82 (7/384) ve kistik ekinokokkoz prevalansı %0,52 (2/384) olarak tespit edilmiştir. Bu sonuçlar neticesinde, Bolu ve yöresinde çalışan veteriner hekimlerin bruselloz bakımından riskli grupta yer aldığı görülmüştür. Diğer gönüllülerde ise bruselloz prevalansı Sağlık Bakanlığı verilerinin üzerinde olup; kistik ekinokokkoz prevalansı da Türkiye ortalamasının oldukça üzerindedir.Çalışmamızda; bruselloz prevalansının veteriner hekimler ile diğer gönüllüler arasındaki oranı istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur. Diğer gönüllülerde bruselloz prevalansı ile eğitim düzeyi, yerleşim bölgesi ve pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi arasında; kistik ekinokokkoz prevalansı ile de yeşilliklerin yıkanmadan tüketilmesi ve kuyu suyu içilmesi arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu araştırma ile, Bolu ve yöresinde brusellozun ve kistik ekinokokkozun önemli bir halk sağlığı sorunu oluşturduğu kanaatine varılmıştır. Brucellosis and cystic echinococcosis are worldwide seen zoonotic diseases. Our country and its neighbors are endemic/hyperendemic regions in terms of these diseases. In this study, we aimed to determine whether the veterinarians working in Bolu and the region are in the risk group of these diseases by presenting the statistical situation in Bolu and the region. For this purpose, 72 veterinarians and 384 other volunteers (To represent Bolu and region) were tested with Brucella Coombs Gel Test for brucellosis and indirect hemagglutination test for cystic echinococcosis. While the prevalence of brucellosis in veterinarians was 9.72% (7/72), no seropositive cases of cystic echinococcosis was found; Besides theese the prevalence of brucellosis was 1.82% (7/384) and the prevalence of cystic echinococcosis was 0.52% (2/384) within other volunteers. As a result of this study, it was seen that veterinarians working in Bolu and region are in the risk group for brucellosis. According to statistically annalysis the prevalence of brucellosis and cystic echinococcosis was found higher than the country average.In our study; The ratio of brucellosis prevalence between veterinarians and other volunteers was statistically significant. The prevalence of brucellosis in other volunteers was found correlated to education level, settlement area and consumption of unpasteurized milk and dairy products. There was a statistically significant relationship between the prevalence of cystic echinococcosis and the consumption of vegetables without washing and drinking well water. In this study, it was concluded that brucellosis and cystic echinococcosis constitute an important public health problem in Bolu and region. 199

Toxoplasma gondii insan dâhil tüm sıcakkanlı hayvanları enfekte edebilen, insan ve hayvanlarda ciddi klinik tablolara yol açan zoonotik bir protozoondur. Dünya nüfusunun ortalama %30‘u T. gondii ile enfektedir. Toksoplazmozis çiftlik hayvanlarında da büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu yüzden T. gondii‘ye karşı aşı geliştirmek oldukça önemlidir. Bu amaçla daha önceki çalışmamızda kuvvetli immun yanıt uyaran GRA8 geni öncelikle biyoinformatik olarak incelenmiş, proteinin hücre içi ve transmembran kısımları atılıp, sinyal peptidi eklenmiştir. Protein pcDNA.3.3 vektörü içine klonlanarak sadece GRA8 plazmid içeren ve CpG+Escort ile takviye edilmiş GRA8 plazmid DNA aşıları geliştirilmiştir. Daha sonra Swiss Webster fareler üç hafta ara ile iki kez SC olarak aşılanmış ve uyarılan sıvısal immun yanıt Western Blot ve ELISA ile hücresel immun ise flow sitometri ve MTT testleri ile belirlenmiştir. DNA aşılarının koruyuculuğu, 7-8 tane T. gondii PRU suşuna ait doku kistlerinin oral yoldan uygulanması ile tespit edilmiştir. Dokularda oluşan kistler faz kontrast mikroskobu ile sayılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, aşılama sonrası sadece GRA8 plazmid ve Cpg+Escort+GRA8 plazmid içeren aşı grupları kontrollere göre kuvvetli IgG yanıtı uyarmıştır (P, Toxoplasma gondii is a zoonotic protozoan that can infect all warm-blooded animals including humans and may lead to serious clinical manifestations especially in immunocompromised and pregnant humans and animals. Almost 30% of the world population is infected with T. gondii. Along with the treatment cost of the disease, the agent may cause large economic losses in farm animals. Therefore, it is very important to develop a vaccine against T. gondii. For this purpose, GRA8 protein that showed high immunogenicity in our previous study was firstly examined by bioinformatics. After removing intracellular and transmembrane fragments of the protein, a signal peptide was added. The naked GRA plasmid and the CpG+Escort+GRA8 plasmid DNA vaccines were developed by cloning the gene fragment into the pcDNA.3.3 vector. Swiss Webster mice were vaccinated twice, at three weeks intervals. The sıvısal immune response was determined both Western Blot and ELISA, and the cellular immunity was determined both flow cytometer and MTT assay. Protection efficacy of DNA vaccines was determined by challenging each mice orally with 7-8 cysts of T. gondii PRU strain. According to the results, GRA8 plasmid and CpG+Escort+GRA8 plasmid vaccine groups induced strong IgG response compared to controls (P

YÖK Tez ID: 557515 Bu çalışmanın amacı Çorum iline bağlı Oğuzlar ilçesindeki sığırlarda, N. caninum ve B. besnoiti seroprevalansının araştırılması ve bu etkenlerin bölgedeki varlığının tespit edilmesidir. Bu amaçla, Oğuzlar yöresindeki 100 sığırın vena jugularisinden antikoagulantsız tüplere venöz kan örneği alınmıştır. Kan örnekleri soğuk zincirde Kırıkkale Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Seroloji Laboratuvarına ulaştırılmıştır. Bu kanlardan elde edilen serum örnekleri kullanılıncaya kadar -20 °C'de muhafaza edilmiştir. Kan serumları N. caninum ve B. besnoiti yönünden ticari c-ELISA kitleri ile muayene edilmiştir. Çalışma kapsamında incelenen serum örneklerinden ikisi N. caninum (%2), 5 tanesi ise B.besnoiti (%5) yönünden seropozitif olarak tespit edilmiştir. Örneklenen sığırların hiç birinde miks enfeksiyon tespit edilmemiştir. Neospora caninum seropozitif olarak tespit edilen örneklerden biri 1 yaş altında iken, diğeri ise 1-5 yaş arasındadır. Besnoitia besnoiti yönünden seropozitif tespit edilen sığırlardan 4 tanesi 1-5 yaş arası, 1 tanesi ise 6 yaşından büyük hayvanlardır. Neospora caninum ve B. besnoiti seropozitif olarak tespit edilen hayvanların tümü dişi hayvanlardır. Ancak her iki parazite ait seropozitiflik bakımından yaş grupları ve cinsiyet açısından istatistiki olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Sonuç olarak bu çalışma ile Oğuzlar yöresinde N.caninum ve B.besnoiti varlığı serolojik olarak tespit edilmiştir. Bu çalışma bölgede B. besnoiti yönünden seropozitif sığırların belirlendiği ilk çalışma olup, Türkiye'de ise üçüncü çalışmadır. The aim of this study is to investigate the seroprevalence of N. caninum and B. besnoiti in cattle in the Oğuzlar district of Çorum province and to determine the presence of these protozoa in the region. For this purpose, venous blood samples were collected from the vena jugularis of 100 cattle in the Oğuzlar region to anticoagulant- free tubes. Blood samples were brought to the Serology Laboratory of the Parasitology Department of the Veterinary Faculty of Kırıkkale University in the cold chain. Serum samples extracted from these bloods were stored at -20 °C until use. Serum samples were examined with commercial c-ELISA kits for N. caninum and B. besnoiti. Two of the serum samples were found to be N. caninum (2%) and 5 were seropositive for B. besnoiti (5%). No mixed infection was detected in any of the serum sampled. One of the samples identified as N. caninum seropositive was under 1 year of age and the other was between 1-5 years of age. Four of the cattle seropositive for B. besnoiti were 1-5 years old and one cattle was older than 6 years old. All of the cattle that were found to be seropositive in terms of N. caninum and B. besnoiti were female. However, there was no statistically significant difference in terms of age and gender in terms of seropositivity of both parasites. As a result, the presence of N.caninum and B.besnoiti in Oğuzlar region were determined serologically. This study, the B. besnoiti about in the region is the first study to identify the seropositive cattle, is the third study in Turkey.

Kutanöz Leishmaniasis (KL), küresel çapta yaygınlık gösteren Antartika, Avustralya kıtası dışında, yaklaşık 98 ülkede endemik ve milyonlarca insanı etkileyen vektör kaynaklı bir paraziter hastalıktır. Ekonomik gelişmişlik, yaygın kentleşme, ormanların yok olması, endemik bölgelerden göçler, endemik bölgelere iş ve turistik seyahatler, KL yaygınlığını arttırmaktadır. Aşı ve vektör kontrol programlarının etkisizliği, tedavi maliyetinin yüksek olması, toksisite, tedaviye karşı direnç kazanılması gibi etkenler tedavi başarısını etkiler. Mevcut tedavilerin sınırlamaları nedeniyle, daha etkin ve daha düşük sitotoksik aktiviteye sahip yeni kemoterapik ilaçlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bizim çalışmamız bu amaca yönelik olarak benzothiazole'ün (BTA) KL standart tedavi rejimlerine alternatif olabilecek, daha iyi kontrol edilebilmesi, daha iyi hasta uyumu ve daha yüksek etkinliği amaçlayan bir çalışmadır.Çalışmamızda, BALB/c ırkı farelerde oluşturulan KL üzerine BTA'nın etkisini araştırdığımız çalışmada; BTA tedavi grubu (I:BTA 10-4M, II:BTA 10-5M, III: BTA 10-6M, IV: BTA 10-7M) ve 3 kontrol grubu (V: Miltefosin, VI: Pozitif kontrol, VII: Negatif kontrol ) olacak şekilde gruplara ayrıldı. BTA konsantırasyonları, farelerin ayak tabanındaki KL lezyonlarına, 4 farklı konsantırasyonda intralezyonel olarak uygulandı. 4 hafta boyunca lezyon büyüklüğü kumpas ile ölçülerek tedavi etkisi belirlendi ve kontrol gruplarıyla karşılaştırıldı. Ayrıca KL lezyonları tedavi sonrası histopatolojik olarak değerlendirildi.Tedavi sonrası, BTA tedavi gruplarında (Grup: I, II, III, IV) ilk haftadan itibaren lezyon büyüklükleri azalmaya başladığı belirlendi. 2., 3., ve 4. haftalarda lezyon büyüklüklerindeki azalma daha hızlı seyretti. 4. hafta sonunda BTA tedavi grupları, kontrol grupları ile kıyasla ileri düzeyde iyileşme sağlandığı belirlendi. Bu bulgular histopatolojik olarak da desteklenmiştir. Sonuç olarak, BTA KL tedavisinde kullanılabilecek, alternatif bir tedavi rejimi olma potansiyeli göstermektedir. Cutaneous Leishmaniasis (CL) is a vector-borne parasitic disease that is endemic in nearly 98 countries and affects millions of people, with the global prevalence of Antarctica and Australia. Economic development, widespread urbanization, destruction of forests, migrations from endemic regions, business and touristic trips to endemic regions increase the prevalence of CL. Factors such as ineffectiveness of vaccine and vector control programs, high cost of treatment, toxicity, and resistance to treatment affect the success of treatment. Due to the limitations of existing therapies, there is a need for new chemotherapeutic drugs with more effective and lower cytotoxic activity. For this purpose, our study is an alternative to the standard treatment regimens of benzothiazole (BTA), aiming to better control, better patient compliance and higher efficacy.In our study, we investigated the effect of BTA on CL in BALB / c mice; BTA treatment group (I: BTA 10-4M, II: BTA 10-5M, III: BTA 10-6M, IV: BTA 10-7M) and 3 control groups (V: Miltefosin, VI: Positive control, VII: Negative control) divided into groups. BTA concentrations were administered intralesionally to 4 different concentrations of CL lesions on the soles of the feet of the mice. For 4 weeks, the lesion size was measured with a caliper and the treatment effect was determined and compared with the control groups. In addition, CL lesions were evaluated histopathologically after treatment.After treatment, lesion sizes started to decrease in the BTA treatment groups (Group I, II, III, IV) from the first week. At 2, 3, and 4 weeks, the reduction in lesion size was faster. At the end of the 4th week, it was determined that BTA treatment groups improved significantly compared to the control groups. These findings were supported histopathologically. In conclusion, BTA has the potential to be an alternative treatment regimen that can be used in the treatment of CL. 79

Bu çalışmada; Kayseri, Kırşehir ve Nevşehir bölgelerinde zoonotik karakterli E. bieneusi ve Encephalitozoon spp. türlerinin tavuklardaki moleküler prevalansı, genotiplendirilmesi ve insan sağlığı açısından risk potansiyellerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Örnekleme bölgelerinde halk elinde yetiştirilen serbest gezen tavuklardan, yumurtacı tavuk ve etlik piliç (broyler) işletmelerinden toplam 300 adet dışkı örneği toplanmış ve gDNA izolasyonları yapılmıştır. Elde edilen gDNA izolatları, ITS, SSU rRNA ve LSU rRNA gen bölgelerini amplifiye eden tür spesifik ve microsporidia genel primer çiftleri kullanılarak Nested-PCR yöntemi ile incelenmiştir. Analizler sonucu pozitif belirlenen 24 (%8) örnekten E. bieneusi pozitifliği 22 (%7,3) örnekte, Microsporidia sp. pozitifliği ise 2 (%0,7) örnekte tespit edilmiştir. Sekans analizleri sonucu; E. bieneusi izolatlarının iki ayrı genotipte gruplandığı ve en yaygın genotip olarak 21 örnekte (%95) Dünya'da ilk kez rapor edilen ERUNT1 genotipi, bir (%0,5) örnekte ise daha önce aynı bölgede sığırlarda rapor edilen ERUSS1 genotipi olduğu belirlenmiştir. Filogenetik analizler sonucu ERUSS1 genotipinin farklı ülkelerden bildirilen geniş konak aralığına sahip Grup 2 içerisinde, ERUNT1 genotipinin ise zoonotik karakterli genotiplerin sıklıkla yer aldığı Grup 1 içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Sekans karakterizasyonu yapılan ve aynı haplotipi paylaşan diğer iki izolatın ise en yakın identikliği %12 genetik farklılıkla GenBank veritabanında Nosema ceranae türüne gösterdiği belirlenmiş olup, Microsporidia sp. olarak kayıt altına alınmıştır. Sonuç olarak, insanlarda ve farklı konaklarda fırsatçı patojen enfeksiyonlarına yol açan E. bieneusi'nin tavuklarda moleküler prevalansı, filogenetik karakterizasyonu ve insan sağlığı açısından oluşturduğu risk potansiyelleri Türkiye için ilk kez ortaya konmuştur. In this study, it was aimed to determine molecular prevalence, genotyping and evaluate of risk potentials for human health of Enterocytozoon bieneusi and Encephalitozoon spp. species in chickens from Kayseri, Kırşehir and Nevşehir regions. Within the scope of the study, 300 stool samples were collected from free range chickens cultivated in public, laying hens farms and broiler chick farms in sampling areas and gDNA extractions was performed. The obtained gDNA elutions were examined by Nested-PCR method using species specific and microsporidia common primer pairs that amplified ITS, SSU rRNA and LSU rRNA gene regions. The analysis of results revealed that 24 (8%) of the totally examined chicken stool samples were positive comprised 22 (7.3%) E. bieneusi and two (0.7%) Microsporidia sp. Sequence analyses of positive samples indicated the presence of at two genotypes for E. bieneusi isolates. The most common genotype ERUNT1 was determined in 21 samples (95%) and firstly characterized in the world. The remaining positive isolate (0.5%) belonged to ERUSS1 genotype that was previously reported in cattle in the same region. As a result of phylogenetic analyzes, ERUSS1 genotype was found in Group 2 with a wide host range reported from different countries and ERUNT1 genotype was in Group 1, which included many genotypes associated with zoonotic character. The other two isolates characterized by sequencing and sharing the same haplotype exhibited highest identitiy to Nosema ceranae in GenBank with a 12% genetic difference, and recorded as Microsporidia sp. Consequently, molecular prevalence, phylogenetic characterization and risk potentials for human health of E. bieneusi that cause opportunistic pathogen infections in humans and several hosts, has been documented for the first time in Turkey. 108

Bu araştırmada, müze materyali olarak etil alkol ortamında korunan Raphidascaris acus türünün (Nematoda, Ascarididae) 5.8S gen dizisi üzerinden moleküler tanımlaması yapılmıştır. 5.8S rRNA gen bölgesi dizi verileri, anatomik ve morfolojik yapılarına göre tanımlaması yapılan R. acus türünün taksonomik konumunu doğrulamıştır. Bu süreçte, özel olarak tasarlanan AcusF ve AcusR primerleri kullanılmıştır. gDNA (5.8S rRNA) geninin 750 bp kısmi belirgin nükleotidleri, her numuneden doğrudan dizilenmiştir. Araştırmada incelenen 12 R.acus örneğine ait 5.8S gen dizilerinde hiçbir nükleotid varyasyonu tespit edilmedi. 5.8S hizalı nükleotid dizileri bakımından, bu araştırmanın Raphidascaris acus izolatları (MK271779-MK271790) ile iki R.acus izolatı (KT633862, KM047505) arasında minimum varyasyon görülmüştür. Buna karşın, AY603537 R.acus izolatı ile %4.11 farklılık bulunmuştur. R.acus izolatlarımız, dört Raphidascaris türü ile (JN102362.1 Raphidascaris longispicula, FJ009682.1 Raphidascaris trichiuri, JF809816.1 Raphidascaris lophii, KR232377.1 Raphidascaris macrouri) %13.03-14.97, GQ215514.1 Eustrongylides sp. dış grubu ile %26 farklılık göstermiştir. Ayrıca bu çalışma sonuçları ile etanolde fikse edilen ve uzun süre etanolde korunan R.acus gDNA'larının hasar görmediğini ve rutin olarak çoğaltılabildiği gösterilmiştir. In this study, the molecular identification of the Raphidascaris acus species (Nematoda, Ascarididae), which is protected as a material in the ethyl alcohol environment, was carried out on the 5.8S gene sequence. The 5.8S rRNA gene region sequence data confirmed the taxonomic position of the R. acus species, which was identified according to their anatomical and morphological structures. In this process, specifically designed AcusF and AcusR primers were used. 750 bp partial certain nucleotides of the gDNA (5.8S rRNA) gene was sequenced directly from each sample. No nucleotide variations were detected in the 5.8S gene sequences of the 12 R.acus samples examined in the study. In terms of the 5.8S aligned nucleotide sequences, the minimum nucleotide variations were detected between the present Raphidascaris acus isolates (MK271779-MK271790) and the two R.acus isolates (KT633862, KM047505).On the other hand, AY603537 R.acus isolate showed 4.11% difference. Our R.acus isolates differed by three Raphidascaris species (JN102362.1 Raphidascaris longispicula, FJ009682.1 Raphidascaris trichiuri, JF809816.1 Raphidascaris lophii, KR232377.1 Raphidascaris macrouri) 13.03-14.97%, GQ215514.1 Eustrongylides sp. external group 26%. In addition, the present data showed that R.acus gDNAs fixed in ethanol and preserved in ethanol for a long time were not damaged and routinely reproduced.

Toxoplasma gondii zorunlu hücre içi paraziti olup memelilerin tamamında, bazı kuşlar ve sürüngenlerde, ayrıca bazı soğukkanlı hayvanlarda da görüldüğü bildirilmiştir. İmmün sistemi sağlam bireylerde semptom bile oluşturmazken immün düşük bireylerde hayatı tehdit eden ciddi hastalık tablolarının gelişmesine neden olabilmektedir. Toxoplasmosis gebelikte oluşmuş ise düşük, yeni doğanlarda fetal anomalilere sebep olmaktadır. Dünyada insanların %30'unun T. gondii ile enfekte olduğu tahmin edilmektedir. Multipl skleroz (MS) santral sinir sisteminin (SSS) hastalığı olup enflamasyon, demiyelinizasyon ve akson hasarı ile karakterize otoimmün kronik bir hastalıktır. Günümüzde etyolojisi ve patogenezi açıklanamamıştır. T. gondii'nin MSS'ne karşı yüksek afinitesi nedeniyle araştırıcılar, bazı otoimmün hastalıklar (Romatoit Artrit, Sistemik Lupus, Tip 1 Diyabet, MS) ile ilişkisini araştırmaya yönelmişlerdir. MS hastalığı ile T. gondii'nin olası ilişkisinin araştırılması amaçlanan çalışmada, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Uygulama ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Polikliniği'nde tedavisi düzenlenip takip edilen 182 MS hastasından kan örnekleri alındı ve ELISA yöntemi ile IgG ve IgM antikorları araştırıldı. Toxsoplasmosis risk faktörleri ile teması değerlendirmek için ayrıca anket uygulandı. MS hastalarının %42.09'unda, kontrol grubunun %40.01'inde IgG pozitifliği saptanmış olup iki grup arasında anlamlı fark bulunamamıştır (p˃0.05). Her iki grupta da IgM pozitif hasta bulunamamıştır. Hem MS hastalarında hem de kontrol grubunda yer alan bireylerde yaş, kadın cinsiyet, çiğ et tüketme (çiğ köfte vb.) alışkanlıklarının toxoplasmosis yönünden risk faktörü olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, MS hastalığı ile T.gondii arasında ilişki bulunamamıştır. Anahtar Kelimeler: Toxoplasma gondii, Toxoplasma-IgG, Toxoplasma-IgM, ELISA, Multipl Skleroz. Toxoplasma gondii is an obligate intracellular parasite. It has been reported to might be seen in all mammals, some birds and reptiles, as well as in some cold-blooded animals. It can lead to the development of serious life-threatening conditions in immunocompromised individuals while it does not couse to disease in immunocomponent individuals. If toxoplasmosis occurs during pregnancy, it causes fetal anomalies or miscarriages. It estimated that 30% of the world's population are infected with Toxoplasma gondii.Multiple sclerosis (MS) is a disease of the central nervous system (CNS) and is an autoimmune chronic disease characterized by inflammation, demyelination and axon damage. It's etiology and pathogenesis have not been clearly explained. The researchers have been interested in investigating its association with some autoimmune diseases (such as Rheumatoid Arthritis, Systemic Lupus, Type 1 Diabetes, MS) because its high affinity to CNS.In our study, we aimed to investigate the possible relationship between MS and T. gondii. Blood samples were collected from 182 MS patients who were treated and followed up at the Neurology outpatient clinic of Sivas Cumhuriyet University Hospital. IgG and IgM antibodies to Toxoplasma gondii were investigated by ELISA method. A questionnaire was also applied to patients to evaluate the contact with toxoplasmosis risk factors. Toxoplasma gondii IgG positivity was found in 42.09% of the MS patients and 40.01% of the control group. There were no significant difference between the two groups (p˃0.05). Toxoplasma gondii IgM positivity were not found in the two groups. Age, female gender, raw meat consumption (raw meatball) habits were found to be risk factors for toxoplasmosis in both MS patients and control subjects. In conclusion, there was no relationship between T.gondii and MS.Keywords: Toxoplasma gondii, Toxoplasma-IgG, Toxoplasma-IgM, ELISA, Multiple Scleros. 101

Karaciğer trematodlarından Fasciola hepatica ve Dicrocoelium dendriticum Türkiye'de ruminantlarda yaygın olarak görülmektedir. Bu trematodlar Sığır, koyun ve keçilerde çeşitli verim kayıplarına (et, süt, yapağı) ve enfekte karaciğerlerin imha edilmesi ile de ekonomik kayıplara sebep olmaktadır.Bu çalışma, Mayıs 2015 – Nisan 2016 tarihleri arasında Aydın Efeler Mezbahasında kesilen sığır ve küçükbaş ruminantların karaciğerlerinde görülen trematod türlerini belirlemek ve bu enfeksiyonlara bağlı ekonomik kayıpları ortaya koymak amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla, Aydın Efeler mezbahasına 12 ay boyunca her kesim günü gidilerek toplam 3193 sığır ve 3659 küçükbaş (koyun, keçi) karaciğeri incelenmiştir. Enfekte organlar labaratuvara getirilmiş, karaciğer ve safra yollarına kesitler yapılarak ve safra kesesi açılarak saptanan trematodların tür teşhisleri yapılmıştır. Neticede kesimi yapılan toplam 3193 sığır'ın 6'sının (% 0.187) karaciğerinde Fasciola hepatica, toplam 3659 küçük baş ruminant'ın ise 1'inde ( % 0.027 ) F. hepatica ve 13'ünde ( %0.355) Dicrocoelium dendriticum saptanmıştrır. Ayrıca enfekte karaciğerlerin imhasına bağlı ekonomik kayıp yaklaşık 2720 TL olarak hesaplanmıştır. Anahtar Kelimeler: Ruminant, Dicrocoelium, Fasciola, Karaciğer Fasciola hepatıca and Dıcrocoelıum dendrıtıcum are liver trematodes commnly seen in Turkey. These trematodes can cause various decrease performance such as meat, milk, woo and also due to destructıon of infected livers may cause economical losses.This study performed in Aydın Efeler Slaughterhouse to determine trematod species in interrupted cattle and small ruminants livers and economical losses between May 2015- Aprıl 2016. Fort this aim Aydın Efeler Slaughterhouse visited the day interrupted performed and 3193 cattle and 3659 small rumınants (sheep and goat) liver examined in total. Infected organs brought to the parasıtology laboratory and examined liver and biliary tracts.As a result of the followıng species were detected; F. hepatıca 6/3193 (%0.187) in cattle , 1/3659 (%0.027) in small rumınants, D. dendriticum 13/3659 (% 0.355) in small ruminants. Because of destruction of infected livers economic loss has been calculated as 2720 TL.Keywords: Ruminant, Dicrocoelium, Fasciola, Liver 53

Dermanyssus gallinae (D. gallinae), tüm Dünya'da yaygın olarak görülen, yumurta tavukçuluğunu etkileyen ve verim kayıplarına sebep olan en önemli ektoparazit olarak bilinmektedir. Yumurta veriminde oluşturduğu kayıplara, enfestayona karşı verilen mücadele maliyetleri de ilave edildiğinde ekonomik kayıplar tüm Dünya'da yüksek seviyelere ulaşmaktadır. Kan emme sırasında oluşturduğu anemi, kaşıntı, stres ve huzursuzluğun yanında enfeksiyona yol açan bakteri ve virüs gibi çeşitli patojenlerin naklinde de önemli rol oynamaktadır. Kanatlılardaki önem ve yaygınlığı açısından en önemli ektoparazit D. gallinae olsa da, Dünya genelinde 40 aileye ait 2.500 den fazla akarın kanatlı hayvanlarla ilişkili olduğu belirtilmiştir. Bu çalışmada Ankara yöresinde kafesli ve serbest dolaşımlı kümeslerde yapılmıştır. Kümeslerden örnek toplama işlemi için bir standart sağlamak amacıyla tuzak yöntemi tercih edilmiş olup bunun için tarafımızca tasarlanan ve yapımını gerçekleştirilen tuzakların hepsi ile başarılı bir şekilde akarlar toplanmıştır. İncelenen kümeslerin tamamında D. gallinae tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra tuzakların içinden Cheyletidae ailesinden Cheyletus eruditus, C. malaccensis, Acaropsis spp., Acaridae ailesinden Tyrophagus spp., ve Oribatida dizisine ait akarlar ve bir insekt olan Alphitobius spp. larvası identifiye edilmiştir. Bu akarlar arasında en baskın türün kafesli sistemlere sahip kümeslerde %98,56, serbest dolaşımlı kümeslerde %97,38 oranıyla D. gallinae olduğu tespit edilmiştir. En yaygın ikinci akar popülasyonunun ise ticari kafesli işletmelerde %1,40, serbest dolaşımlı kümeslere %2,61 oranla Cheyletidae ailesinde olduğu görülmüştür. Kümes içerisinde dağılımlarının ışığa karşı negatif, neme karşı pozitif yönde olduğu gözlenmiştir. Kümesin kullanım süresi, inşaa edildiği materyal, diğer canlıların girişine imkan verecek boşlukları bulundurması, mevcut tavukların yaşı, mücadelede kullanılan kimyasal maddeler, son ilaçlama tarihleri enfestasyona etki eden diğer faktörler olarak kaydedilmiştir. Dermanyssus gallinae (D. gallinae), is worldwide the most common ectoparasite of laying hens and lead to decreased egg production and poses the most economically deleterious threat to laying hen industry. This economic losses increase with the costs of combat. In addition to anemia, itching, stress and restlessness during blood sucking, it also plays an important role in the transport of various pathogens such as bacteria and viruses. Even if the most important ectoparasite is D. gallinae in poultry houses, at least 2500 species of mites from 40 families are closely associated with birds. Cage and free circulation poultry houses in Ankara region were included in this study. In order to provide a standard for collecting samples from poultry houses, the trap method was preferred, and all of the traps that we designed and prepared for it were successfully collected. D. gallinae was found in all of poultry houses. In addition, mites belonging to Oribatida, Acaridae (Tyrophagus spp.), Cheyletidae (Cheyletus eruditus, C. malaccensis, Cheyletus spp.) have been identified. The most dominant species among these mites was found to be D. gallinae (98.85%). It was observed that their distribution in the house was negative against to light and positive against to moisture. The period of use of the poultry houses, the material it is built, the presence of gaps to allow the entry of other living things, the separate staff of the poultry house, the entrance of the visitors, the age of the chickens, the chemicals used to control, and the last spraying dates were recorded as other factors affecting the infestation. 162

Amaç: Her yıl yaklaşık 12 milyon yeni olgunun geliştiği leishmaniasisin tedavisinde son yıllarda giderek artan ilaç direnci görülmektedir. Bu nedenle, bitki kaynaklı bileşiklere ilgi son yıllarda artmış ve in vitro çalışmalarda yeni antileishmanial ajan adayları olarak denenmektedir. Bu nedenle leishmaniasise karşı uygulanacak yeni terapötiklerin belirlenmesini amaçlayan çalışmalar zorunlu bir hale gelmektedir. Bu çalışmada, Şırnak kırsalından toplanan Prangos ferulacea ve Ferula orientalis bitki ekstrelerinin Leishmania tropica'ya karşı antileishmanial etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Yöntem: P. ferulaceae ve F. orientalis bitkilerinden ekstreler elde edilmiş ve elde edilen ekstrelerin sitotoksik aktivite testleri yapılmıştır. Daha sonra sıvı azotta muhafaza edilen Türkiye'den elde edilmiş L. tropica izolatı NNN ve RPMI 1640 besiyerlerinde üretilmiştir. L. tropica izolatı, elde edilen her bir ekstreye karşı antileishmanial etkinliği XTT kiti ve hemositometre yöntemi ile değerlendirilmiştir. Yapılan çalışmada ilaç adayı olabilecek ajanların saptanması için minumum inhibitör konsantrasyon değerleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bulgular: Çalışmamızda bitki ekstrelerinin parazitletlerin %100'ünü inhibe eden 1 mg/mL konsantrasyonun altındaki bitki ekstrelerinden P. ferulaceae bitkisinin kök ve meyve kloroform ekstreleri, F. orientalis bitkisinin kök ve meyve etanol ekstreleri ile gövde ve meyve kloroform ekstreleri antileishmanial aktivite gösterirken, diğer ekstrelerimiz antileishmanial aktivite açısında zayıf olarak değerlendirilmiştir.Sonuç: Antileishmanial aktivitelerini incelediğimiz altı bitki ekstreleri arasında en etkili iki ilaç adayının P. ferulaceae kök etanol ekstresi ve meyve kloroform ekstresi olabileceği kanısına varılmıştır. Ayrıca çalışmamızda sadece P. ferulaceae kök etanol ekstresinin sitotoksik aktivite gösterdiği saptanmıştır. Purpose: Drug resistance has increased in recent years in the treatment of leishmaniasis, which develops approximately 12 million new cases each year. For this reason, the interest in plant-derived compounds has increased in recent years; and in vitro studies have been conducted to use such compounds as candidates of new antileishmanial agents. In this respect, studies aiming to determine new therapeutics against leishmaniasis become compulsory. In the present study, the purpose was to investigate the antileishmanial effects of Prangos ferulacea and Ferula orientalis plant extracts collected from the Şırnak countryside against Leishmania tropica.Method: The extracts of P. ferulaceae and F. orientalis plants were obtained; and cytotoxic activity tests of these extracts were carried out. Then, the L. tropica isolate that was obtained from Turkey and stored in liquid nitrogen, was reproduced in NNN and RPMI 1640 broth medium. The L. tropica isolate was evaluated in terms of its' antileishmanial efficacy against each extract obtained with the XTT Kit and Haemocytometer Method. In the study, the minimum inhibitory concentration values were determined to identify the agents that might be candidates as drugs.Results: In the present study, it was determined that the root and fruit chloroform extracts among the plant extracts below 1 mg/mL concentration inhibiting 100% of parasites, the root and fruit ethanol extracts of the P. ferulaceae plant, and the root and fruit ethanol extracts of the F. orientalis plant and ethanol extracts and the body and fruit chloroform extracts show antileishmanial activity; however, other extracts were evaluated to be weak in terms of antileishmanial activity.Conclusion: It was concluded that, among these six plants extracts we examined for antileishmanial activity, the two most effective drug candidates were might be P. ferulaceae root ethanol extract and fruit chloroform extract. In addition, it was also determined that only P. ferulaceae root ethanol extract showed cytotoxic activity in our study. 74

Kistik ekinokokkoz (KE) ve fasiyoliyazda, Th1 ve Th2 immün yanıtlarında meydana gelen değişiklikler hastalıkların kliniği, patolojisi ve tanısı hakkında bilgiler sunmaktadır. Bu nedenle bu hastalıklarda immün yanıtların meydana gelmesinde görev alan spesifik sitokinlerin, sitokin reseptörlerinin ve kemokinlerin araştırılması büyük önem taşımaktadır. Materyal olarak Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dursun Odabaş Tıp Merkezine başvuran ve yaşları 18-95 arasında değişen, 111 hastanın serum örnekleri kullanıldı. Bu aşamadan sonra üretici firmanın protokolüne göre IL-4, IL-10, TNF α ve IFN γ parametrelerinin düzeyleri ELISA testi ile araştırıldı. Sonuçlar spektrofotometrede okundu ve hangi immünolojik parametrelere hangi enfeksiyonda yanıt verildiği görüldü. Sitokin sonuçları ayrıca hasta yaş grupları ve cinsiyetlerine göre değerlndirildi. Sitokin yanıtının hastalık, yaş ve cinsiyet ile ilişkisinin incelenmesinde ki-kare ve/veya Fisher'in exact testi uygulandı. KE için 86 hastanın 34 (%39,5)'inde, seropozitif 61 hastanın 26 (%50,9)'unda, kontrol grubu 35 hastanın ise 8 (%22,8)'inde IL-4 yanıtına rastlanmıştır (P=0.032). Fasiyoliyaz için 87 hastanın 32 (%36,8)'inde, seropozitif 51 hastanın 22 (%43,1)'inde, kontrol grubu 36 hastanın ise 10 (%27,8)'inde IL-4 pozitifliği görülmüştür (P=0.016). KE için toplam 89 hastanın 29 (%32,6)'sında, seropozitif 52 hastanın 23 (%44,2)'sinde, kontrol grubu 37 hastanın ise 6 (%16,2)'sinde IL-10 yanıtına rastlanmıştır (P=0.005). Fasiyoliyaz için 87 hastanın 29 (%33,3)'ünde, seropozitif 51 hastanın 20 (%39,2)'sinde, kontrol grubu 36 hastanın ise 9 (%25)'inde IL-10 yanıtı gözlenmiştir (P=0.166). Toplam 90 hastanın 29 (%32,2)'sinde, KE seropozitif 30 hastanın 13 (%43,3)'ünde, fasiyoliyaz seropozitif 32 hastanın 11 (%34,4)'ünde, kontrol grubu 28 hastanın ise beş (%17,9)'unda TNF-α yanıtına rastlanmıştır (P=0.110). Toplam 90 hastanın 33 (%36,6)'sında, KE seropozitif 30 hastanın 13 (%43,3)'ünda, fasiyoliyaz seropozitif 31 hastanın 13 (%41,9)'unda, kontrol grubu 28 hastanın ise 7 (%25)'inde IFN-γ yanıtı tespit edilmiştir (P=0.297). Sitokin yanıtları ile yaş grupları arasında bir ilişkiye rastlanmazken, TNF-α ve IFN-γ yanıtlarının erkek hastalarda anlamlı derecede fazla olduğu görülmüştür. Her iki enfeksiyonda da Th1 ve Th2 yanıtının varlığı gözlemlenmiştir. Sonuç olarak bu sitokin düzeylerinin ölçümü ile, hastalıkların ve nükslerin erken saptanmasında yararlı olabileceği düşünülmektedir. Changes in Th1 and Th2 immune responses in cystic echinococcosis (CE) and fascioliasis provide information about the clinical, pathology and diagnosis of diseases. Therefore, it is very important to investigate specific cytokines, cytokine receptors and chemokines involved in the formation of immune responses in these diseases. Serum samples of 111 patients aged between 18-95 years who applied to Dursun Odabaş Medical Center of Yuzuncu Yil University were used as the material. After this stage, IL-4, IL-10, TNF α and IFN düzey levels were measured by ELISA according to the manufacturer's protocol. The results were evaluated on the spectrophotometer and which immunological parameters were responded to in which infection were detected. Cytokine results were also evaluated according to patient age groups and genders. Chi-square and / or Fisher's exact test was used to investigate the relationship between cytokine response and disease, age and gender. IL-4 response was found in 34 (39.5%) of 86 patients, 26 (50.9%) of 61 seropositive patients and 8 (22.8%) of 35 patients in control group, for CE (P=0.032). IL-4 positivity was found in 32 (36.8%) of 87 patients, 22 (43.1%) of 51 seropositive patients and 10 (27.8%) of 36 patients in control group, for fascioliasis (P=0.016). IL-10 response was found in 29 (32.6%) of 89 patients, 23 (44.2%) of 52 seropositive patients and 6 (16.2%) of 37 patients in control group, for CE (P = 0005). IL-10 response was observed in 29 (33.3%) of 87 patients, 20 (39.2%) of 51 seropositive patients and 9 (25%) of 36 patients in control group, for fascioliasis (P=0.166). TNF-α response was detected totally in 29 (32.2%) of 90 patients, 13 (43.3%) of 30 seropositive patients, 11 (34.4%) of fascioliasis seropositive patients and five (17%) of 28 patients in control group (P = 0.110). IFN-γ response was found intotally 33 (36.6%) of 90 patients, 13 (43.3%) of 30 seropositive patients, 13 (41.9%) of 31 fascioliasis seropositive patients and, seven (25%) of 28 patients in control group (P = 0.297). While there was no correlation between cytokine responses and age groups, TNF-α and IFN-γ responses were significantly higher in male patients. The presence of Th1 and Th2 responses were observed in both infections. In conclusion, these cytokine levels may be useful in early detection of disease and recurrences. 97

Leyşmanyazis, enfekte dişi tatarcıkların ısırmasıyla insanlara bulaşan paraziter bir hastalıktır. Kutanöz leyşmanyazisin (KL) tanısında dermal kazıntıdan alınan örneklerde, mikroskopta parazitin gösterilmesi altın standart bir yöntem olarak yerini korumaktadır. Ancak bir yıl ve daha uzun süreli lezyonu bulunan kronik olgularda amastigot sayısı çok az sayıda olduğundan saptamak zordur. Hastaların öncelikle vücutlarında çıkan bu lezyonları dikkate almamaları, sağlık kurumlarına başvurmamaları veya geç başvurmaları, yanlış tedavi almaları gibi birçok nedenden ötürü tanı ve tedavi gecikmektedir. Ayrıca, lezyonlar üzerine sekonder enfeksiyon eklenerek prognoz kötüleşmekte ve yaralar kronikleşmektedir. Bu nedenle, kronik KL şüpheli olgularda mikroskop ile inceleme yöntemine ek olarak moleküler yöntemlerden faydalanılmaktadır. Bu çalışmada, mikroskop incelemesi sonucunda Leishmania amastigotları görülmeyen ancak klinik olarak KL açısından değerlendirilmesi rapor edilmiş şüpheli kronik KL Türkiye başlangıçlı olgulara ait dermal kazıntı preparatları seçilerek polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yöntemi kullanılarak leyşmanyazis tanısında moleküler yöntemin tanı değerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji Laboratuvarına farklı polikliniklerden gelen KL şüphesi ile başvurmuş ve mikroskop incelemesi sonucunda endemik bölgelerden geldikleri kaydedilmiş (Hassa, Altınözü, Yayladağı gibi), klinik olarak kronik KL açısından değerlendirilmesi rapor edilmiş Türk hastaya ait dermal kazıntı preparatları (n= 50) çalışmaya dahil edilmiştir. Örneklerden DNA izolasyonu yapılarak tüm Leishmania türlerine özgü kinetoplastit DNA (kDNA) bölgesini hedefleyen 13A, 13B primerleri kullanılmıştır. PCR ile pozitif bulunan örnekler internal transcribed spacer (ITS-1) bölgesini hedefleyen LITSR ve L5.8S primerleri kullanılarak “polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP)” yöntemi ile tür tayini yapılmıştır. Toplam 50 adet dermal kazıntı örneğinden 17 (%34)’si kDNA bölgesini hedefleyen 13A, 13B primerleri ile pozitif olarak bulunmuştur. Pozitif bulunan örnekler ITS-1 bölgesini hedefleyen LITSR ve L5.8S primerleri ile de pozitif olarak saptanmıştır. ITS-1 gen bölgesiyle yapılan PCR sonucunda elde edilen ürünler BsuRI (HaeIII) enzimi kullanılarak kesilmiştir. PCR-RFLP analizi sonucunda 17 örneğin 11’i Leishmania tropica, biri Leishmania major ve beşi Leishmania infantum/donovani olarak tanımlanmıştır. Kronik KL; sarkoidoz, tüberküloz, malign tümörler gibi deri hastalıklarıyla karışabilmektedir. Özellikle, kronik KL olguları doğru tanı konulamaması, mikroskop deneyiminin yeterli olmaması, parazit sayısının az olması nedeniyle görülememesi gibi pek çok sebepten gözden kaçabilmektedir. Bu nedenle kronik KL şüphesi olan ancak mikroskop inceleme yöntemi ile parazit saptanamayan örneklerde moleküler yöntem olan PCR’nin kullanılmasının gerektiği sonucuna varılmıştır, Leishmaniasis is a parasitic disease that is transmitted to humans by the bites of infected female phlebotomine sandflies. In the diagnosis of cutaneous leishmaniasis (CL), in the smear samples, the demonstration of the parasite by microscope remains a gold standard method. However, it becomes difficult to diagnose the parasite since the number of amastigotes in chronic cases with a lesion of one year or longer is very low. Due to many factor such as patients primarily do not to take any notice these lesions in their bodies, do not apply to health institutions or late applied, receive wrong treatment; the diagnosis and treatment are delayed. In addition, it is been worse prognosis by add secondary infection to lesions and wounds become chronic. For this reason, molecular methods are used in addition to microscopic examination in chronic suspected CL cases. It was aimed to reveal of the molecular diagnostic value in chronic suspected CL cases by polymerase chain reaction (PCR) in the smear belonging to Turkish patients that reported to be evaluated clinically because it can not be seen Leishmania amastigotes in microscopic examination. Smear of 50 Turkish patients who were clinically reported of the evaluation of chronic CL were selected. These samples were smears belonging to suspected CL patients that applied Hatay Mustafa Kemal University, Faculty of Medicine, Parasitology laboratory from different polyclinics and were decided to be evaluated clinically as a result of microscopic examination because they came from endemic regions (such as Hassa, Altınözü, Yayladağı). DNA was isolated from selected samples and PCR was performed using 13A, 13B primers targeting the kinetoplastid DNA (kDNA) region. The samples found positive by PCR were typed by polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) analysis using LITSR and L5.8S primers targeting internal transcribed spacer (ITS-1) region. Of the 50 smear samples, 17 (34%) were determined positive with 13A, 13B primers targeting the kinetoplastid DNA (kDNA) region. Positive samples were also found to be positive with LITSR and L5.8S primers targeting ITS-1 region. The PCR products obtained from PCR with ITS-1 gene region were digested with the restriction endonucleases BsuRI (HaeIII). As a result of PCR-RFLP analysis, it was determined that 11 of Leishmania tropica, one of Leishmania major and five of Leishmania infantum/donovani out of 17 samples. Chronic CL can be confused with skin diseases such as sarcoidosis, tuberculosis, malignant tumors. In particular, chronic CL cases can be escaped the attention for many reasons such as failure to diagnose correctly, insufficient microscope experience, fail to see due to low number of parasites. For this reason, it was concluded that PCR, which is a molecular method, should be used in chronic suspected CL samples which are negative for the parasite by microscopic examination.

TOXOPLASMA GONDII İLE ENFEKTE İNSAN TROPHOBLASTİK HÜCRELERİNİN (BEWO) TOLL-LIKE RESEPTÖR YOLAĞINA NİTROFURANTOİNİN ETKİSİEda SİVCANErciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri EnstitüsüParazitoloji Anabilim DalıDoktora Tezi,Danışman: Prof. Dr. Abdullah İNCİÖZETToksoplasmosis, zorunlu hücre içi protozoon parazit Toxoplasma gondii'nin neden olduğu yaygın bir paraziter hastalıktır. Hastalık fetustan erişkinliğe kadar süregelen ciddi kliniklere neden olmaktadır. Bu çalışmada, T. gondii ile enfekte insan trofoblastik koriokarsinom hücresi olan BeWo hücre hattında, TLR (Toll-Like Reseptör) ait sinyal yolağına, nitrofurantoinin (NF) etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. BeWo hücreleri takizoitler ile 1:1 oranında enfekte edilmiştir. Kullanılacak konsantrasyonu belirlenmek üzere NF, deney grublarını oluşturan hücrelere eklenmiştir. Giemsa boyama yöntemi, tripan blue boyama yöntemi ve MTS (3-(4,5-dimetiltiyazol-2-yl)-5-(3-karboksimetoksifenil)-2-(4-sülfofenil)-2H-tetrazolyum) testi uygulanmıştır. MTS ölçüm sonrasında GraphPad Prism 8.0 istatistik programı kullanılarak IC50 (maksimum inhibisyon konsantrasyonu) ve EC50 (maksimum cevabın yarısını vermek için gerekli ilaç konsantrasyonu) değerleri hesaplanmıştır. Uygun ilaç konsantrasyonunun 1,25 µM (mikromolar) olduğu bulunmuştur. NF'nin TLR yolağına etkisini tespit için 24. saatte, 48. saatte ve 72. saatte olmak üzere üç ayrı zamanda örnekler toplanmıştır. Deney sonrası deney gruplarından 24, 48 ve 72. saatlerde alınan örneklerin RNA izolasyonu yapılarak cDNA (complementer DNA)'ları sentezlenmiş ve Real-Time PCR (RT-qPCR) analizleri yapılmıştır. GAPD (Glyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenase) ve B2M (Beta-2-microglobulin) referans genleri kullanılarak gen ekspresyonlarındaki orantısal değişim hesaplanmıştır. Buna göre; MAPK1 (Mitogen-activated protein kinase 1), SPP1 (Secreted phosphoprotein 1), TLR6 (Toll-like receptor 6) ve TLR8 (Toll-like receptor 8) genlerinde görülen ekspresyon seviyesindeki azalmaya bağlı olarak ilacın en etkili saat diliminin 48. saat olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, üç deney grubundaki parazit yükünün 24 saat sonraki değişim düzeylerinde anlamlı farklılık görülmezken (p=0.086), 48 (p=0.015) ve 72 (p=0.049) saat sonra parazit yükündeki değişim düzeylerinde anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, NF'nin T. gondii enfeksiyonunu, TLR yolağındaki hangi genler üzerinden inhibe ettiği gösterilmiştir. Ayrıca, NF'nin toksoplamozisle mücadelede kullanılan etkin dozajının uyardığı bu moleküllerin bilinmesi, hastalığın tedavisinde alternatif bir yöntem olarak bu moleküller üzerinden etki eden daha az yan etkili geniş kullanım alanlı yeni preparatların geliştirilebileceğini de göstermiştir.Anahtar Kelimeler: BeWo hücre hattı, Nitrofurantoin, Toll-like reseptör, Toxoplasma gondii. INFLUENCE OF NITROFURANTOIN ON TOLL-LIKE RECEPTOR PATHWAY OF HUMAN TROPHOBLASTIC CELLS (BEWO) INFECTED WITH TOXOPLASMA GONDIIEda SİVCANErciyes University, Institute of Health SciencesDepartment of Medical ParasitologyDoctorate ThesisSupervisor: Prof. Dr. Abdullah İNCİABSTRACTToxoplasmosis is a common parasitic disease caused by the obligatory intracellular protozoan parasite Toxoplasma gondii. The disease causes serious clinics from fetus to adulthood. The aim of this study was to investigate the effect of nitrofurantoin (NF) on the signaling pathway of TLR (Toll-Like Receptor) in the BeWo cell line, a human trophoblastic choriocarcinoma cell infected with T. gondii. BeWo cells were infected with tachyzoites in a 1: 1 ratio. NF was added to the cells forming the experimental groups to determine the concentration to be used. Giemsa staining method, trypan blue staining method and MTS (3-(4,5-dimetiltiyazol-2-yl)-5-(3-karboksimetoksifenil)-2-(4-sülfofenil)-2H-tetrazolyum) test were applied. After MTS measurement, IC50 (maximal inhibitory concentration) and EC50 (Half maximal effective concentration refers to the concentration of a drug) values were calculated using GraphPad Prism 8.0 statistical program. The appropriate drug concentration was found to be 1.25 µM (micromolar). To determine the effect of NF on the TLR pathway, samples were collected at three different times; 24 h, 48 h and 72 h. After the experiment, cDNAs were synthesized using RNA isolated from the samples taken at 24, 48 and 72 hours and Real-Time PCR (RT-qPCR) analyses were performed. Proportional change in gene expression was calculated using GAPD (Glyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenase) and B2M (Beta-2-microglobulin) reference genes. According to this; due to the decrease in expression level in MAPK1 (Mitogen-activated protein kinase 1), SPP1 (Secreted phosphoprotein 1), TLR6 (Toll-like receptor 6) and TLR8 (Toll-like receptor 8) genes, the most effective time zone of the drug was found to be 48th hour. In addition, no significant difference was observed in the change levels of the parasitic load in the three experimental groups after 24 hours (p = 0.086), but after 48 (p = 0.015) and 72 (p = 0.049) hours, there was a significant difference in the parasitic load changes in the three experimental groups. As a result, it was shown that NF inhibited T. gondii infection by which genes in the TLR pathway. Furthermore, the knowledge of these molecules, which are stimulated by the effective dosage of NF used in the fight against toxoplasmosis, have shown that new preparations with fewer side effects and a wide range can be developed as an alternative method of treatment of the disease.Keywords: BeWo cell line, Nitrofurantoin, Toll-like receptor, Toxoplasma gondii. 162

İlhan P. Onkoloji Hastalarında Bağırsak Parazitlerinin Yayılışı, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıp Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Van, 2019. Bu çalışma Sağlık Bilimleri Üniversitesi Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Kliniği'nde tedavi gören hastalarda intestinal parazitlerin sıklığını belirlemek ve bu sıklığı etkileyen bazı faktörleri değerlendirmek amacıyla yapıldı. Bu çalışma, Şubat 2012–Temmuz 2012 tarihleri arasında Hastanenin Tıbbi Onkoloji Polikliniği'nde tedavi gören 66'sı bayan ve 74'ü erkek olmak üzere toplam 140 kanser hastası üzerinde yürütüldü. Ayrıca, hastalara hastalıkları ve yaşam koşulları ile ilgili soruları içeren anket uygulandı. Hastalardan alınan dışkı örnekleri incelenmek üzere 30 dakika içinde Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Araştırma ve Uygulama Laboratuvarına getirildi. Örnekleri önce makroskobik olarak incelendi. Daha sonra nativ-Lugol yöntemi ile intestinal parazitler yönünden mikroskobik olarak incelendi ve Cryptosporidium spp., ve Cyclospora cayetanensis yönünden değerlendirilmek için modifiye asit-fast yöntemiyle boyandı. Kanser tanısı almış 66 kadın hastanın %34,8'inde, 74 erkek hastanın %40,5'inde olmak üzere toplam 140 hastanın %37,9'unda bir veya birden fazla bağırsak paraziti saptandı. Çalışmada en yüksek oranda Blastocystis hominis (%17,9), en düşük oranda ise Iodamoeba butschlii (%1.4) ve C. cayetanensis (%1,4) saptandı. Ayrıca Cryptosporidium spp. (%13,6), Endolimax nana (5.7), Entamoeba coli (%3,6) ve Giardia intestinalis (%2,9) türlerine de rastlandı. Sonuç olarak tarafımızdan yapılan bu çalışmada, kanser hastalarında intestinal parazitlerin %37,9 oranında görülmesi, özellikle immün sistemi baskılanmış hastalarda bağırsak parazitlerinin önemli bir sağlık problemi olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur. Elde ettiğimiz bu sonuçlara göre onkoloji hastaları gibi immün sistemi baskılanmış hastalarda intestinal parazitozların dikkate alınması ve rutin olarak sık aralıklarla dışkı incelemesi yapılmasının gerekli olduğu kanaatine varılmıştır. İlhan P. Prevalence of intestinal parasites in oncology patients. Yuzuncu Yil University Institute of Health Sciences, M. Sc. Thesis in Department of Parasitology, Van, 2019. The aim of this study was to determine the frequency of intestinal parasites in patients treated at the Medical Oncology Clinic of Van Education and Research Hospital, and to evaluate some factors affecting this frequency. This study was carried out on 140 cancer patients (66 female and 74 male) who were treated at the Medical Oncology Outpatient Clinic of the Hospital between February 2012 and July 2012. In addition, a questionnaire including questions about diseases and living conditions was applied to the patients. Stool samples taken from the patients were brought to Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Medicine, Parasitology Department Research and Application Laboratory in 30 minutes. Samples were first examined macroscopically. Subsequently, microscopic examination of intestinal parasites by native-Lugol method and Cryptosporidium spp., and Cyclospora cayetanensis stained with modified acid-fast method for evaluation. One or more intestinal parasites were found in 37.9% of 140 patients, 34.8% of the 66 women diagnosed with cancer and 40.5% of 74 men. The highest rate of Blastocystis hominis (17.9%) was found in the study, the lowest rate was Iodamoeba butschlii (1.4%) and C cayetanensis (1.4%). In addition, Cryptosporidium spp. (13,6%), Endolimax nana (5.7), Entamoeba coli (3,6%) and Giardia intestinalis (2.9%) were also found. In conclusion, in this study, 37.9% of intestinal parasites in cancer patients have shown that intestinal parasites are an important health problem especially in immunocompromised patients. According to these results, it was concluded that intestinal parasites should be taken into consideration in patients with immunocompromised patients such as oncology patients and routine stool examination should be performed routinely. 88

Karadeniz'in Sinop kıyılarında gerçekleştirilen bu tez çalışmasında bazı kemikli balıkları enfekte eden miksozoa parazit türlerinin morfolojik ve moleküler yöntemlerle belirlenmesi ve filogenetik ilişkilerinin ortaya çıkarılması amacıyla Eylül 2015- Ağustos 2016 tarihleri arasında 15 balık türüne ait örnekler (Alosa immaculata, Spicara maena, Atherina hepsetus, Diplodus annularis, Trachurus trachurus, Neogobius melanostomus, Gobius niger, Gaidropsarus mediterraneus, Scorpaena porcus, Solea solea, Parablennius tentacularis, Parablennius sanguinolentus, Sarda sarda, Engraulis engrasicolus ve Symphodus cinereus) miksozoa parazitleri yönünden incelemeye tabi tutuldu. İncelenen balık türlerinden 13 tanesinde toplamda 16 parazit türü morfolojik olarak tanımlandı. Bu balıkların enfekte olan dokularındaki miksozoa parazitlerinin enfeksiyon oranları (%) ve yoğunlukları ile varlığı tespit edilen parazit türlerinin tamamında morfolojik ve 5 tür için moleküler düzeydeki tanımlamalar yapıldı. Elde edilen bulgulara göre Kudoa niluferi, K. anatolica ve Ortholinea sp1 türlerinin bilim dünyası için yeni tür kaydı yapıldı. Ayrıca, mevcut literatürde genellikle üriner kese ve nadiren de safra kesesi ve böbrek paraziti olarak bilinen Sinuolinea rebae türünün balık kas dokusunda da bulunduğu ilk kez belirlendi. Bu tez kapsamında ayrıca Ortholinea gobiusi türü parazitin ilk moleküler düzeyli tanımlanması ile Zschokkella iskovi ve Ceratomyxa scorpaeni türü parazitlerin Karadeniz parazit faunasına yeni kaydı sağlandı. Ceratomyxa scorpaeni türüne ait moleküler düzeydeki bulgular Akdeniz'den bildirilen bu türün Karadeniz soy hattı ile olan ilişkilerin tespitine yönelik önemli bulgular içermektedir. In the present study that was carried out in Sinop coast of the Black Sea, samples of 15 teleost fish species (Alosa immaculata, Spicara maena, Atherina hepsetus, Diplodus annularis, Trachurus trachurus, Neogobius melanostomus, Gobius niger, Gaidropsarus mediterraneus, Scorpaena porcus, Solea solea, Parablennius tentacularis, Parablennius sanguinolentus, Sarda sarda, Engraulis engrasicolus ve Symphodus cinereus) were investigated in order to determine myxozoa parasites infecting some bony fishes by morphological and molecular methods and to determine their phylogenetic relationships in the period between September 2015 and August 2016. A total of 16 parasite species were identified in 13 fish species out of investigated ones. Infection prevalence (%) and intensities of myxozoan parasites infecting fish tissues along with morphological description of all identifed parasite species and molecular descriptions of 5 parasite species were calculated and determined. Based on our results Kudoa niluferi, K. anatolica and Ortholinea sp1 were registed as new species for science. Moreover, Sinuolinea rebae, which is known to be infecting mainly urinary bladder and rarely gall bladder as well as kidney, has been determined in the muscle tissue of the host fish for the first time. In addition to above findings, first molecular identification of Ortholinea gobiusi as well as first registration of Zschokkella iskovi and Ceratomyxa scorpaeni for the Black Sea parasite fauna were realized in this study. Molecular results obtained for Ceratomyxa scorpaeni have the value of determining phylogenetic relations between the Mediterranean and the Black Sea inhabiting individuals of the same species. 141

Leishmaniasis, 20'den fazla Leishmania türü protozoonunun neden olduğu zoonotik karakterli bir hastalıktır. Hastalık visseral, kutanöz, düffüzkütanöz ve mukokutanöz olmak üzere farklı formlarda görülmektedir. Birincil rezervuar konağı köpek kabul edilse de; tilki, çakal, küçük kemiriciler gibi pek çok memeliler de parazite rezervuarlık etmektedirler. Son yıllarda endemik bölgelerdeki kedilerde giderek artan sayıda olgu ile kedilerin tesadüfi bir konak olmaktan ziyade Leishmania türlerine rezervuarlık yapabileceği yönünde görüşler artmıştır. Batı Ege Bölgesi Leishmaniasis açısından endemik bir bölgedir. Bu doğrultuda, bu çalışmada Batı Ege Bölgesindeki sahipli ve sahipsiz kedilerdeki Leishmania varlığının moleküler ve serolojik olarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Aydın, İzmir, Manisa ve Muğla illerinden toplamda 386 adet kedi kan örneği ve 301 adet kedi serum örneği toplanmıştır. RV1/RV2 primer çifti ile kan örneklerine Leishmania spp. cins düzeyinde PZR yapılmış ve %2,3 Leishmania spp. pozitif kedi saptanmıştır. IFA testi ile değerlendirilen 301 kedi serum örneğinde ise %15,8 oranında anti-Leishmania antikor varlığı tespit edilmiştir. Bu tez çalışmasında kedilerde Leishmania spp. ve L. infantum, L. tropica ve L. major varlığı gösterilmiştir. Leishmaniasis is a zoonotic disease caused by more than 20 Leishmania species protozoa. The disaese is seen in different forms that are visceral, cutaneous, diffuscutaneous and mucocutaneous. Although dogs are considered to be the primary reservoir hosts, many mammals such as foxes, jackals, small rodents are also reserving parasites. In recent years, there has been an increasing number of cases in cats in endemic areas. Those cats may be more likely to be reservoirs of Leishmania species than to be a random host. The Western Aegean Region is an endemic region for Leishmaniasis. The present study aims to determine the presence of Leishmania in the owned and free-roaming cats using serologic and molecular methods in Western Aegean Region. For this purpose, 386 cat blood samples and 301 cat serum samples were collected from Aydın, İzmir, Manisa and Muğla provinces. Blood samples were obtained from Leishmania spp. with RV1/RV2 primer pair genus level PCR and 2,3% Leishmania spp. positive cats were detected. Anti-Leishmania antibody was found in the serum samples 15,8% evaluated by IFA test. This thesis shows Leishmania spp., L. infantum, L. tropica and L. major in the cats. 160

Kutanöz Leishmaniasis (KL)' in Türkiye'deki en yaygın etkeni L.tropica' dır. KL'ye karşı en ümit verici aşı adayı moleküllerden biri Thiol Spesific Antioxidant (TSA) proteinidir. Farklı Leishmania türlerine karşı TSA 'nın anlamlı düzeyde koruyucu olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada L.tropica Türkiye izolatına ait Thiol Spesific Antioxidant geninin (LtTSA) klonlanması ve gen diziliminin belirlenmesi amaçlandı. L. tropica promastigotlarından izole edilen RNA'dan cDNA sentezlendi. cDNA, TSA genine spesifik primerler kullanılarak PCR ile çoğaltıldı. PCR ürünü ökaryotik hücrelerde çoğalabilen pcDNA3.1 vektörüne klonlandı. Rekombinant plazmid kompetan E. Coli hücrelerine transfekte edilerek çoğaltıldı. PCR tarama, restriksiyon enzim reaksiyonları ve DNA dizi analizi ile klonlama doğrulandı. TSA geninin kodladığı proteinin üç boyutlu yapısı ve antijenik özellikleri belirlendi. LtTSA genine ait 600 baz çiftlik bandlar elektroforezle gösterildi. DNA dizi analizi sonucu LtTSA geninin L. tropica Etiyopya izolatı ve L. aethiopica ile %99; L. donovani, L. infantum, L. chagasi ve L. major ile %97; L. mexicana ile %93 oranında benzer olduğu saptandı. LtTSA geninin kodladığı TSA proteinin ise L. tropica Etiyopya izolatı, L. aethiopica, L. infantum ve L. major TSA proteinlerine sırasıyla %98, %96, %94 ve %93 oranlarında benzediği görüldü. 199 aminoasitlik LtTSA proteininin 7 farklı antijenik bölgesinin olduğu saptandı. TSA proteini farklı Leishmania türlerinde aşı adayı olarak denenmiş ve başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Bu çalışmada klonlanan LtTSA ve kodladığı TSA proteininin ise oldukça immünojenik olduğu ve daha önce aşı adayı olarak denenen TSA proteinlerine yüksek oranda benzerlik gösterdiği saptanmıştır. Bu durum TSA proteininin L.tropica Türkiye izolatına karşı muhtemel aşı adayı olabileceğini veya multiantijenik aşıların bir komponenti olarak yer alabileceğini göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Leishmania tropica, Thiol Spesific Antioxidant Geni,klonlama, dizi analizi, DNA aĢısı Cloning and Sequencing of Thiol-Spesific Antioxidant Gene as DNA Vaccine Candidate for Leishmania tropicaThe most common factor of Cutaneous Leishmaniasis (CL) in Turkey is L. Tropica. One of the most promising vaccine candidate molecules against CL is the Thiol Spesific Antioxidant (TSA) protein. TSA was found to be significantly protective against different Leishmania species. In this study, cloning and determination of gene sequence of Thiol Specific Antioxidant gene (LtTSA) belonging to L. tropica isolate in Turkey were aimed. cDNA was synthesized from the RNA which was isolated from the L. tropica promastigotes. cDNA was amplified by PCR using the specific primers of TSA gene. The PCR product was cloned into the pcDNA3.1 vector, which can replicate in eukaryotic cells. Recombinant plasmid was transfected into competent E. coli cells and amplified. The PCR was confirmed by PCR screening, restriction enzyme reactions and DNA sequence analysis. Three-dimensional structure and antigenic properties of the protein encoded by the TSA gene were determined. 600-base pair bands belonging to the LtTSA gene were shown with electrophoresis. As a result of DNA sequence analysis, the LtTSA gene was found to be 99% similar to the L. tropica Ethiopia isolate and L. aethiopica, 97% similar to L. donovani, L. infantum, L. chagasi and L. major, 93% similar to L. mexicana. TSA protein encoded by the LtTSA gene was found 98%, 96%, 94% and 93% similar to L. tropica Ethiopia isolate, L. aethiopica, L. infantum and L. major TSA proteins respectively. LtTSA protein consisting of 199 amino acids was found to have 7 different antigenic regions. TSA protein was tested as a vaccine candidate in different Leishmania species and successful results were obtained. The cloned LtTSA and encoded TSA protein in this study were found to be highly immunogenic and highly similar to TSA proteins previously tested as a vaccine candidate. This indicates that the TSA protein could be a potential vaccine candidate against the L. tropica Turkey isolate, or a component of multi-antigenic vaccines.Key Words: Leishmania tropica, Thiol Spesific Antioxidant gene,cloning, sequencing, DNA vaccine 95

Bu çalışmanın amacı, Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesine başvuran çocuk hastalarda bağırsak parazitlerinin sıklığını belirlemek, bu parazitlerin sıklığını etkileyen bazı faktörleri değerlendirmek ve çocuklarda intestinal parazitozların önemini bir kez daha ortaya koymaktır. Bu çalışma, Kasım 2012-Mart 2013 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesine başvuran 0-17 yaşları arasında 135'i kız, 165'i erkek olmak üzere toplam 300 hasta üzerinde yürütüldü. Ayrıca, hasta ve/veya hasta yakınlarının ailenin aylık gelir düzeyi, ebeveynlerin öğrenim durumu, ebeveynlerin mesleği, çocukların oynadıkları oyun alanı, ailenin oturduğu mesken türü, kardeş sayısı, tuvalet temizliğinin ne ile yapıldığı, kanalizasyon şebekesinin olup olmaması, evde kullanılan suyun kaynağı, meskenin yakınında ahır olup olmaması gibi soruları içeren anket formlarını doldurmaları sağlandı. Dışkı örneklere önce nativ-Lugol yöntemi ile incelendi. Daha sonra bu örneklere modifiye asit-fast boyama yöntemi uygulanarak Cryptosporidium spp. ve Cyclospora cayetanensis gibi etkenler yönünden değerlendirildi. Bu çalışmada, dışkı örnekleri incelenen toplam 300 çocuk hastanın 87'sinde (%29) bir veya birden fazla parazit türü saptanmıştır. Çalışmaya dahil edilen kız hastaların 48'inde (%35,6), erkek hastaların 39'unda (%23,6) intestinal parazit pozitifliği saptanmıştır. Çalışmada Giardia intestinalis %9,7, Blastocystis hominis %8, Crypytosporidium spp. %2,3, C. cayetanensis %0,7 ve Hymenolepis nana %0,7 oranında saptanmıştır. Sonuç olarak çalışmamızda %29 gibi yüksek bir oranda intestinal parazitlerle enfekte olan çocuk hastalarda G. intestinalis ve H. nana gibi parazitlerin yanı sıra Crypytosporidium ve C. cayetanensis de saptanmıştır. Bu sonuçlar hastanelere başvuran çocuk hastaların rutin parazitolojik bakılarında sadece nativ yöntemin değil aynı zamanda modifiye asit-fast gibi boyama yöntemlerinin de kullanılma gerekliliğini ortaya koymuştur. Ayrıca çalışmamızda saptadığımız yüksek intestinal parazit oranı bu etkenlerin çocuk yaş grubundaki önemini bir kez daha gözler önüne sermiştir.Anahtar sözcükler: Ġntestinal parazitler, çocuk hastalar, prevalans The aim of this study was to determine the frequency of intestinal parasites in children admitted to Van Regional Training and Research Hospital, to evaluate some factors affecting the frequency of these parasites and to reveal the importance of intestinal parasites in children. This study was conducted between November 2012 and March 2013 in a total of 300 patients, 135 female and 165 male, aged 0-17 years who were admitted to Van Regional Training and Research Hospital of Health Sciences University. In addition, Patient and / or patient relatives were provided to fill out questionnaires including questions such as whether there was a barn or not, the monthly income level of the family, the education level of the parents, the occupation of the parents, the play area where the children play, the type of residence where the family resides, the number of siblings, the cleanliness of the toilet, whether or not the sewerage network. Stool samples were first examined by native-Lugol method. Then, Then, modified acid-fast staining method was applied to these samples and evaluated for agents such as Cryptosporidium spp. and Cyclospora cayetanensis. In this study, one or more parasitic species were found in 87 (29%) of the 300 pediatric patients whose stool samples were examined. Forty-one (35.6%) of female patients included in the study had intestinal parasites positive in 39 (23.6%) of male patients. In the study, Giardia intestinalis was 9.7%, Blastocystis hominis 8%, Cryptosporidium spp. 2.3%, C. cayetanensis 0.7% and Hymenolepis nana 0.7%. As a result, in our study, parasites such as G. .intestinalis and H. nana, as well as Crypytosporidium and C. cayetanensis have been detected in pediatric patients infected with intestinal parasites at a high rate of 29%. These results indicated that the routine parasitological aspects of pediatric patients who applied to hospitals should be used not only in the native method but also in modified acid-fast staining methods. In addition, the high intestinal parasitic rate we detected in our study once again revealed the importance of these agents in the child age group.Key words: Ġntestinal parasites, child patients, prevalence 72

Toxoplasma gondii kozmopolit dağılıma sahip bir parazit olmasının yanı sıra mortaliteye sebep olması ve transplasental yolla yavrulara geçişi nedeni ile oldukça önemli bir halk sağlığı sorunudur. Toxoplasmosis'in tanısı ve hastalığa karşı aşı geliştirilmesi amacıyla geçmişten günümüze parazite ait birçok antijen araştırılmış ve etkinlikleri değerlendirilmiştir. Bu çalışmada Türkiye Halk Sağlığı Kurumundan temin edilen T. gondii takizoitleri kullanılarak yüzey antijenleri arasında önem arz eden SAG1 proteinini kodlayan genin moleküler karakterizasyonun yapılması, rekombinant protein ve DNA'nın elde edilmesi, immunreaktivitenin gösterilmesi ve rekombinant SAG1 antijeninin ELISA tabanlı teşhisteki duyarlılık ve özgünlüğünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla T. gondii takizoitlerden genomik DNA (gDNA) izolasyonunu takiben SAG1 gen bölgesi dizayn edilen özgün primerlerle amplifiye edimiş ve sonrasında plazmit vektörlere klonlanmıştır. Klonlama sonrası elde edilen plazmit DNA sekanslanarak SAG1 geninin nükleotid ve amino asit sekansları elde edilmiş ve moleküler karakterizasyonları ortaya konulmuştur. Hem nükleotid hem de amino asit sekans ve filogenetik analizleri SAG1 geninin korunmuş bir gen bölgesi olduğunu göstermiştir. Moleküler karakterizasyonu takiben elde edilen TrToxSAG1 izolatına ait amplikonlar DNA aşı adayı olarak pcDNA™3.1/V5-His TOPO® ekspresyon vektörüne başarılı bir şekilde klonlanmış ve rekombinant DNA izolasyonu yapılarak uygun şartlarda muhafaza altına alınmıştır. TrToxSAG1 izolatına ait gDNA optimize edilen primerlerle PCR'da çoğaltılmış ve elde edilen amplikonlar pet100 ekspresyon sisteminde klonlanarak rekombinant antijen ekspresyonu ve izolasyonu sağlanmıştır. İlgili proteini kodlayan amino asitlerin in-silico analizleri ile rekombinant antijenin SDS-PAGE ve Western Blot analizleri SAG1 proteininin yaklaşık 35 kDa büyüklüğünde olduğunu ortaya koymuştur. Elde edilen rekombinant SAG1 antijeni ELISA yöntemiyle işlenmiş ve referans tanı kiti eşliğinde farklı konsantrasyonlardaki antijenlerin etkinlikleri değerlendirilmiştir. Rekombinant SAG1 ELISA'nın %84,2 duyarlılığa ve %81,0 özgünlüğe sahip olduğu belirlenmiş ve aynı zamanda kappa istatistik testi sonuçlarına göre referans ticari kitsonuçları ile arasında iyi bir korelasyonun bulunduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak bu çalışma ile Türkiye'de ilk kez T. gondii'nin önemli yüzey antijenlerinden biri olan SAG1'in moleküler karakterizasyonu yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar, ülkemize özgü izolatlar kullanılarak parazitin spesifik tanısı ve hastalığa karşı aşı geliştirilmesi üzerine yeni araştırmalar için model oluşturmuştur. Anahtar kelimeler: Toxoplasma gondii, SAG1geni, Moleküler karakterizasyon, Klonlama, Rekombinant protein, DNA Aşısı, ELISA Toxoplasma gondii is a cosmopolitan parasite that is found all over the world. This parasite can cause mortality and also it is an important public health problem because of transplacental passage from pregnant women to babies. In order to diagnose toxoplasmosis and develop a vaccine against the disease, many antigens have been investigated and their activities have been evaluated from past to present.This study aimed to perform molecular characterization of the gene encoding the SAG1 protein, which is an important surface antigen, using tachyzoites of T. gondii taken from Turkey Public Health Agency, and also to obtain recombinant protein and DNA, to demonstrate immune reactivity and to illustrate the sensitivity and specificity of recombinant SAG1 antigen in ELISA-based diagnosis. For this purpose, after isolation of genomic DNA (gDNA) from T. gondii tachizoids, SAG1 gene region was amplified using originally designed primers and then cloned into plasmid vectors.Through sequencing of the plasmid DNA obtained by cloning, nucleotide and amino acid sequences of the SAG1 gene and protein were obtained and their molecular features were demonstrated. It was shown that the SAG1 gene was a conserved gene region by using nucleotide and amino acid sequence based phylogenetic analysis.The amplicons of the TrToxSAG1 isolate following the molecular characterization were successfully cloned into the pcDNA ™ 3.1 / V5-His TOPO® expression vector as a DNA vaccine candidate and recombinant DNA was isolated and kept under appropriate conditions. The gDNA of TrToxSAG1 was amplified in PCR with optimized primers and the resulting amplicons were cloned in the pet100 expression system, recombinant antigen expression and isolation were performed. The in-silico analysis of amino acids encoding the protein of SAG1 and SDS-PAGE and Western blot analysis of the recombinant antigen have shown that SAG1 is approximately 35 kDa. The obtained recombinant SAG1 antigen was utilized in ELISA and the efficacy of different concentrations of the antigen was evaluated in parallel with the reference diagnostic kit. Recombinant SAG1 ELISA had a sensitivity of 84.2% and a specificity of 81.0% respectively, and it was also found that there was a good correlation between the results of Recombinant SAG1 ELISA and the reference commercial kit results using kappa statistical test.In conclusion, in this study, molecular characterization of SAG1, one of the important surface antigens of T. gondii, was performed for the first time in Turkey. The obtained results have been a basis for new research on the specific diagnosis of parasites and development of a vaccine against the disease by using the isolates specific to our country.Key words: Toxoplasma gondii, SAG1 gene, Molecular Characterization, Cloning, Recombinant protein, DNA Vaccine, ELISA 114

Sert keneler, tüm yeryüzünde görülebilen, insanlarda ve hayvanlarda parazitlenebilen zorunlu kan emici eklembacaklılardır. Bakteriyel, viral, protozoal ve diğer patojenleri iletme yetenekleri nedeniyle en önemli vektörler arasında yer almaktadırlar. Biyolojilerinin, ilettikleri patojenlerin araştırılmasının yanı sıra akarisit çalışmaları ve diğer kontrol önlemlerinin gelişimini içeren araştırmalar için, çok sayıda laboratuvar hayvanı kullanımını gerektirmektedir. Başarılı bir in-vitro besleme sistemi, laboratuvar hayvanı kullanımının sayısını azaltma potansiyeline sahiptir. Çok uzun zamandır farklı kene türleri için in-vitro besleme sistemleri geliştirilmeye çalışılmaktadır. Kenelerin in vitro beslenmesinde önemli gelişmeler kaydedilmiş, ancak bu konu laboratuvarlarda rutin kullanıma henüz girmemiştir. Birkaç önemli kene türü dışında diğer kene türleri in-vitro beslenmeye henüz adapte edilememiştir. Bu çalışmada, Dermacentor reticulatus (Fabricius, 1794) ve Hyalomma marginatum (Koch, 1844)'u in-vitro beslemek için önceden kullanılmış olan silikon membranlı yapay besleme sistemi uyarlanmıştır.Silikon membranlı besleme ünitesi, manuel olarak defibrine edilmiş sığır kanı ile farklı glikoz düzeyleri ve uyarıcılar kullanılarak oluşturuldu. Bunun için 121 tane D. reticulatus ve 106 tane H. marginatum erişkin dişi keneler kullanıldı. Aynı zamanda her iki kene türünün larva ve nimf formları beslenme amacıyla denemelere tabi tutuldu.Yapay beslemede kullanılan D. reticulatus kenelerinin tutunma oranı %42,14 (51/121), doyma oranı %86,27 (44/51) olarak belirlenirken, ağırlık ortalamaları 241,2 mg olarak ölçüldü. H. marginatum kenelerinin ise tutunma oranı %49,05 (52/106), doyma oranı %61,53 (32/52) olarak belirlenirken, ortalama ağırlıkları 302,2 mg olarak hesaplandı. Her iki kene türünün larva ve nimf formlarının silikon membranlı yapay besleme ünitesinde beslenmesi mümkün olmamıştır.Sonuç olarak, kenelerin in-vitro beslenmesi Türkiye'de ilk defa çalışılmış ve her iki kene türünün de erişkin formlarında, silikon membranlı yapay besleme ünitesinde başarılı olunmuştur. Aynı zamanda in-vitro besleme yöntemi H. marginatum türü için Dünya'da ilk, D. reticulatus türü için ise Türkiye'de ilk defa çalışılmış olup yapılacak olan in vitro besleme çalışmalarına öncü olacaktır. Hard ticks are bloodsucking arthropod parasites of animals and humans, which are distributed all over the world. They are among the most important vectors due to their ability to transmit bacterial, viral, protozoan and other pathogens. The use of a large number of laboratory animals is generally required for the investigation of tick biology, for the investigation of the pathogens they transmit, as well as in studies on the development of acaricides and other control measures. A successful in-vitro feeding system has the potential to reduce the number of laboratory animals used. Artificial feeding systems for different tick species have long been under development, but despite progress and improvement, in-vitro feeding is not yet used routinely in laboratories. With the exception of several important tick species, most tick species have not yet been adapted to an in-vitro feeding system. In this study, a previously published silicone membrane artificial feeding system was adapted for the in-vitro feeding of the species Dermacentor reticulatus (Fabrius, 1794) and Hyalomma marginatum (Koch, 1844).The silicone membrane feeding unit was constructed with manually defibrinated bovine blood, using different glucose levels and stimulants. For this purpose, 121 D. reticulatus and 106 H. marginatum adult female ticks were used. The larval and nymph forms of both tick species were also included in the artificial feeding experiments.The attachment rate of the D. reticulatus ticks used in artificial feeding was 42,14% (51/121); their engorgement rate was 86,27% (44/51); and their mean weight was 241,2 mg. The attachment rate of H. marginatum ticks was 49,05% (52/106); their engorgement rate was 61,53% (32/52); and their mean weight was calculated as 302,2 mg. In contrast, it was not possible to feed the larvae or nymph forms of either tick species in the silicone membrane artificial feeding unit.In conclusion, in this study, research on the artificial feeding of ticks was performed for the first time in Turkey, and a silicone membrane artificial feeding system was used successfully with the adult form of both tick species. This method was used for the first time in the world for feeding H. marginatum, and for the first time in Turkey for feeding D. reticulatus. In the light of these findings, the current thesis is expected to stimulate further in-vitro tick feeding studies. 104

Paramphistomum türlerinin morfolojik olarak teşhisi mikroskobik yöntemlerle yetersiz olduğundan, kesin teşhis için moleküler yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma Mart 2018–Eylül 2018 tarihleri arasında Van Belediye mezbahasına kesime getirilen ruminantlarda bulunan Paramphistomum spp.'nin moleküler yöntemler ile identifikasyonu amaçlandı. Çalışma materyali, toplam 100 adet enfekte ruminantdan (50 sığır ve 50 koyun) toplanan ergin Paramphistomum spp.'lerden oluşmaktadır. Paramphistomum parazitlerinin DNA izolasyonları, ticari kit ile yapıldıktan sonra rDNA ITS2 gen bölgesi PCR ile çoğaltıldı. Elde edilen PCR ürünleri agaroz jelde yürütülerek 399 bp'lik bantlar elde edildi. Amplikonlar sekanslanmış ve BLAST ile Genbank'daki referans sekanslarla karşılaştırıldı. İzolatların genotipleri tam veya en yakın benzerliklerine göre belirlendi. Ayrıca, Neighbour-Joining Tree kullanılarak MEGA 7 program ile filogenetik ağaç oluşturuldu. Çalışmamızda elde edilen 10 adet PCR ürünününden çift yönlü sekans analizi yapıldı. Sekans analizi sonucu 5 koyun ve 3 sığırdan Paramphistomum leydeni, 2 adet sığırdan ise Calicophoron daubneyi identifiye edildi. Sonuç olarak, Türkiye'de daha önce morfolojik tanı yöntemleri ile varlığı bildirilen Calicophoron daubneyi'nin Van ilinde moleküler yöntemler ile varlığı kesinlik kazanmış olup, ayrıca daha önce Türkiye'de bildirilmeyen P. leydeni ise ilk defa moleküler yöntemlerle bu çalışma ile tespit edildi. Since the morphological diagnosis of Paramphistomum species is insufficient by microscopic methods, molecular methods are needed for definitive diagnosis. In this study, it was aimed to identify by molecular methods of Paramphistomum spp in ruminants that were brought in Van Municipality slaughterhouse between March 2018 and September 2018. The study material consisted of adult Paramphistomum spp, collected from 100 infected ruminants (50 cattle and 50 sheep). DNA isolations of Paramphistomum parasites were made by commercial kit and then rDNA ITS2 gene region was amplified by PCR. The resulting PCR products were run on agarose gel and 399 bp bands were obtained. Amplicons were sequenced and compared with reference sequences in Genbank with BLAST. Genotypes of isolates were determined according to their complete or nearest similarities. Also, a phylogenetic tree was created with MEGA 7 program by using Neighbor-Joining Tree. In our study, bi-directional sequence analysis was performed from 10 PCR products obtained. As a result of the sequence analysis, 5 sheep and 3 cattle were identified as Paramphistomum leydeni, while 2 cattle were identified as Calicophoron daubneyi. In conclusion, previously diagnosed with of morphological methods C. daubneyi in Turkey which has become definite the diagnosis with molecular methods in Van province. Also the presence of the previously unreported P. leydeni was determined by molecular methods for the first time in Turkey. 47

Karadeniz'in Sinop kıyılarından yakalanan bazı balıkların nematod parazit faunasını belirlemek amacıyla Haziran 2016 - Mayıs 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilen bu araştırmada, yakalanan balıklarda belirlenen nematod parazit türleri, mikrohabitatları, enfeksiyon değerleri, konak-parazit ilişkileri ile ilgili veriler ayrıntılı olarak sunulmuştur. Araştırmada, 30 balık türü; Engraulis engrasicolus, Trachurus trachurus, Mullus barbatus, Belone belone, Scorpaena porcus, Spicara smaris, Diplodus annularis, Solea solea, Arnoglossus laterna, Chelidonichthys lucerna, Alosa immaculata, Merlangius merlangus, Chelon auratus, Pomatomus saltatrix, Platichthys flesus, Neogobius melanostomus, Mesogobius batrachocephalus, Gobius niger, Gobius cruentatus Gaidropsarus mediterraneus, Ophidion rochei, Uranoscopus scaber, Trachinus draco, Symphodus cinereus, Symphodus tinca, Symphodus roissali, Parablennius sanguinolentus, Serranus scriba, Raja clavata, ve Squalus acanthias incelenmiştir. Araştırma süresince 30 balık türünde; Hysterothylacium aduncum, Hysterothylacium fabri, Philometra saltatrix, Philometra globiceps, Spinitectus tamari, Ascarophis valentina, Ascarophis sp., Capillaria (Procapillaria) gracilis, Capillaria sp., Dichelyne (Cucullanellus) minutus, Contraceacum sp., Johnstonmawsonia sp. olmak üzere toplam 7 aileye ait 12 nematod türü tanımlanmıştır. Bu türlerden; Spinitectus tamari, Capillaria (Procapillaria) gracilis, Johnstonmawsonia sp. nematod parazit türleri ülkemiz parazit faunası için yeni kayıtlardır. Tanımlanan türlerden H. aduncum nematod parazitinin 26 farklı balık türünü enfekte ettiği ve en geniş konak dağılımına sahip olduğu belirlenmiştir. Araştırmada Gaidropsarus mediterraneus balığının diğer incelenen balık türlerine göre daha fazla nematod parazit türü (6 adet) ile enfekte olduğu belirlenmiştir. Bu araştırma ile Türkiye'nin Karadeniz kıyılarından yakalanan farklı balık türlerindeki nematod parazitlerin morfolojileri ve konak balıklardaki dağılımı ayrıntılı olarak incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Parazit, Nematoda, Fauna, Deniz balıkları, Karadeniz, Sinop In this study, which was conducted between June 2016 and May 2017 to determine the nematoda parasitic fauna of some fishes caught from Sinop coasts of Black Sea, detailed data about nematoda parasite species determined in captured fishes, microhabitats, infection values and host-parasite relationships were presented. In this research, 30 fish species (Engraulis engrasicolus, Trachurus trachurus, Mullus barbatus, Belone belone, Scorpaena porcus, Spicara smaris, Diplodus annularis, Solea solea, Arnoglossus laterna, Chelidonichthys lucerna, Alosa immaculata, Merlangius merlangus, Chelon auratus, Pomatomus saltatrix, Platichthys flesus, Neogobius melanostomus, Mesogobius batrachocephalus, Gobius niger, Gobius cruentatus Gaidropsarus mediterraneus, Ophidion rochei, Uranoscopus scaber, Trachinus draco, Symphodus cinereus, Symphodus tinca, Symphodus roissali, Parablennius sanguinolentus, Serranus scriba, Raja clavata, and Squalus acanthias) were examined. During in the present study, 12 nematoda parasite species belonging to 7 families, Hysterothylacium aduncum, Hysterothylacium fabri, Philometra saltatrix, Philometra globiceps, Spinitectus tamari, Ascarophis valentina, Ascarophis sp., Capillaria (Procapillaria) gracilis, Capillaria sp., Dichelyne (Cucullanellus) minutus, Contraceacum sp. and Johnstonmawsonia sp. were identified in 30 fish species.From these species; Spinitectus tamari, Capillaria (Procapillaria) gracilis, Johnstonmawsonia sp. nematode parasit species are new records for our country. Hysterothylacium aduncum nematode parasite infected in 26 different fsh species and it has the widest host range. In the study, Gaidropsarus mediterraneus was infected with more nematode parasite species (6 nematod species) than the other fish species. In the present research, distribution in host and morphology of the nematode parasites in different fish species collected from the Black Sea coast of Turkey were studied in detail. Key Words: Parasite, Nematoda, Fauna, Sea fishes, Black Sea, Sinop 92

PubMed: 31414633, 2-s2.0-85071281648, Laboratories have important role in decisions related to the patient. Laboratory performance needs to be evaluated to ensure accurate and sustainable laboratory results. Total test process consists of pre-analytical, analytical and post-analytical sub-processes. Most of the laboratory errors occur in pre-analytical process, which is mostly outside the laboratory, and this important situation has to be monitored by laboratory specialists. Although the standard statistical methods in which the frequency is evaluated can reveal which error is more than the others, they cannot determine which error is needed due to the absence of accepted target values. The decision to intervene in errors can only be made according to the targets by evaluating with methods such as six-sigma and quality indicators. Six-sigma method; is a quality management tool that provides information about process performance. Low sigma level indicates variability or errors in the relevant process. Quality indicators have been developed to measure quality and efficiency of laboratory processes. Use of quality indicators is effective in reducing errors, increasing patient safety and helping to meet ISO-15189 requirements. In this study, it was aimed to evaluate pre-analytical process performance in Parasitology Direct Diagnosis Laboratory of Ege University Faculty of Medicine according to the quality targets of International Federation of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine Working Group on Laboratory Errors and Patient Safety (IFCC WG-LEPS) and the six-sigma method. The data of rejected samples in our laboratory during the period 2014-2017 were obtained retrospectively from laboratory information system. Errors were classified using laboratory errors classification system. Quality indicators were calculated for each error category and assessed according to IFCC WG-LEPS quality targets. Pre-analytical sigma level was calculated for each year. Our pre-analytical process sigma goal was 4.6. Sigma levels were calculated according to the reasons of rejection and Pareto analysis was performed. All of the rejected samples were pre-analytical process errors. Unacceptable quality indicators according to the IFCC WG-LEPS targets were found as “insufficient sample” in 2015; “insufficient sample” and “inappropriate sample tube” in 2016 and 2017. Our pre-analytical process sigma levels according to the rejection reasons were found to be 4.39, 4.31, 4.11, 4.17, respectively in 2014- 2017. “Improper test request” in 2014, and “insufficient sample” in 2015-2017 had sigma levels below 4.6. In addition “improper test request” in 2014, and “insufficient sample” in 2015, 2016 and 2017 were noticeable in Pareto analysis. In this study, pre-analysis process was evaluated with six sigma method and quality indicators and the areas open for improvement were determined quantitatively. We found “insufficient sample”, “improper test request” and “inappropriate sample tube” indicators as inappropriate according to our target values with both quality indicators and six-sigma methods. For this reason, we have planned video conference training focused on error sources for all employees. We consider that risk and number of errors will be reduced and efficiency of whole test process can be increased by evaluating pre-analytical process with accepted methods and monitoring the results. Process evaluation studies with six-sigma and quality indicators are limited in microbiology and parasitology laboratories. We think that laboratory quality is indispensable and this study will be an example for the laboratory specialists who want to evaluate pre-analytical process of their laboratories. © 2019 Ankara Microbiology Society. All rights reserved.

Proje Adı: Türkiye'den Elde Edilen Kutanöz Leishmaniasis Etkeni Izolatların Sıvı Besiyerlerindeki Üremelerinin KarşılaştırılmasıÖğrenci Adı: Yalçın DEMİRDanışmanı: Prof. Dr. Ahmet ÖZBİLGİNAna Bilim Dalı: Tıbbi Parazitoloji A.DAmaç: Moleküler çalışmalarda, izoenzim analizlerinde ve ilaç çalışmalarında kullanılabilecek olan leishmania promastigotlarını en kısa sürede en fazla üreten sıvı besiyerini saptamaktır.Gereç ve yöntem: Sıvı azot tankında saklanan, Türkiye'deki KL hastasından elde edilmiş Leishmania izolatları çıkarılıp canlandırılmış ve NNN besiyerine ekimleri yapılmıştır. Üretilen izolatların Real-Time PCR yardımıyla ITS1 bölgesine özgü primer ve problarla genotiplendirilmiştir. Türkiye'deki KL hastalarından elde edilen ve genotiplendirme sonucu L. tropica, L. major ve L. infantum/donovani olarak tür tayinleri saptanan izolatlardan birer tanesi çalışmaya alınmış ve RPMI-1640, M199, Schneiders, Nutrient Broth, Brain Heart Broth besiyerlerine ekimleri yapılmıştır ve besiyerleri her gün 12. güne kadar kontrolleri yapılarak, Thoma lamı yardımıyla üreme yoğunlukları hesaplanmıştır.Bulgular ve sonuçlar: Türkiye'deki KL hastalarından elde edilmiş ve tür tayini yapılmış L. tropica, L. major ve L. infantum/donovani izolatlarının 8. günden itibaren RPMI-1640 besiyerinde çalışmada kullanılan diğer besiyerleri olan M199, Schneiders, Nutrient Broth, Brain Heart Broth besiyerlerine göre tüm türlerin promastigotlarını daha fazla sayıda üretebildiği görülmüştür (p

Bu araştırma, Çavuşçu Gölü'nde yaşayan yabani kanatlıların ve yılın belli dönemlerinde burada konaklayan göçmen kuşların helmint faunasının belirlenerek ülkemizdeki yabani kanatlı helmintleri hakkındaki sınırlı olan bilgilerimize katkı sağlamayı amaçlamaktadır.Araştırma Mayıs 2014-Nisan 2016 tarihlerini kapsayan dönemde Çavuşçu Gölü'nde yaşayan ya da göçmen olarak yılın belli dönemlerinde gölde konaklayan Accipitridae (Circus macrourus); Anatidae (Anas acuta, Anas crecca, Anas strepera, Aythya ferina, Aythya fuligula, Netta rufina); Rallidae (Fulica atra, Gallinula chloropus); Pelecanidae (Pelecanus onocrotalus); Podicipedidae (Podiceps cristatus) ve Sturnidae (Sturnus vulgaris) ailelerine ait 12 kuş türü üzerinde yapılmıştır. Gölden toplanan 100 adet kanatlının nekropsisi yapılmış, organ ve içeriklerden toplanan helmintler teşhis edilinceye kadar %70'lik alkol içinde muhafaza edilmiştir. Laktofenolde şeffaflaştırılan helmintlerin, floresan ve stereo mikroskoplar kullanılarak incelendikten sonra tür teşhisleri yapılmıştır.Araştırma sonunda 13 trematod türü (Bilharziella polonica, Cyclocoelum mutabile, Echinoparyphium recurvatum, Echinostoma revolutum, Hypoderaeum conoideum, Notocotylus attenuatus, Notocotylus pacifera, Paramonostomum alveatum, Patagifer bilobus, Petasiger jubilarum, Petasiger neocomense, Petasiger skrjabini, Tylodelphys clavata), 7 sestod türü (Confluaria sp., Diorchis stefanskii, Diploposthe laevis, Hymenolepis compressa, Hymenolepis sp., Ligula sp., Raillietina echinobothrida), 10 nematod türü (Acuaria hamulosa, Amidostomum acutum, Amidostomum anseris, Capillaria sp., Contracaecum rudolphii, Diplotriaena sp., Epomidiostomum sp., Eucoleus contortus, Synhimanthus laticeps, Tetrameres americana) ve 3 acanthocephala türü (Filicollis anatis, Mediorhynchus sp., Polymorphus minutus) olmak üzere toplam 33 helmint türü tespit edilmiştir. Helmintlerin belirgin özelliklerini taşıyan kısımlarının fotoğrafları çekilmiş ve teşhis edilen her helmint türüne ait ortalama ölçüler hesaplanmıştır. Bu araştırmada; Confluaria sp., Diorchis stefanskii, Diploposthe laevis, Patagifer bilobus, Petasiger jubilarum, Petasiger neocomense, Petasiger skrjabini, Tylodelphys clavata türleri Türkiye'de ilk defa tespit edilmiştir. Türkiye'de Anas crecca'da Bilharziella polonica, Hypoderaeum conoideum, Diorchis stefanskii, Amidostomum anseris, Eucoleus contortus; Anas strepera'da Bilharziella polonica, Echinoparyphium recurvatum, Notocotylus attenuatus, Confluaria sp., Amidostomum acutum, Tetrameres americana; Aythya ferina'da Bilharziella polonica, Echinostoma revolutum, Echinoparyphium recurvatum, Hypoderaeum conoideum, Notocotylus attenuatus, Paramonostomum alveatum, Confluaria sp., Diploposthe laevis, Hymenolepis sp., Amidostomum acutum, Contracaecum rudolphii, Eucoleus contortus, Tetrameres americana; Aythya fuligula'da Notocotylus attenuatus, Amidostomum anseris; Netta rufina'da Confluaria sp.; Circus macrourus'ta Raillietina echinobothrida, Synhimanthus laticeps; Fulica atra'da Cyclocoelum mutabile, Notocotylus pacifera, Confluaria sp., Amidostomum anseris, Filicollis anatis, Polymorphus minutus; Gallinula chloropus'ta Echinoparyphium recurvatum, Filicollis anatis; Pelecanus onocrotalus'ta Contracaecum rudolphii; Podiceps cristatus'ta Echinostoma revolutum, Patagifer bilobus, Petasiger jubilarum, Petasiger neocomense, Petasiger skrjabini, Tylodelphys clavata, Confluaria sp., Hymenolepis compressa, Ligula sp., Acuaria hamulosa, Capillaria sp., Contracaecum rudolphii, Epomidiostomum sp. türleri ilk kez kaydedilmiştir.Anahtar Sözcükler: Çavuşçu Gölü, helmint, yabani kanatlı. This study aims to contribute to our limited knowledge about wild birds helminths in our country by determining the helminth fauna of wild birds living in The Lake Çavuşçu and migratory birds living in certain periods of the year there.The study was conducted on 12 bird species belong to families of Accipitridae (Circus macrourus); Anatidae (Anas acuta, Anas crecca, Anas strepera, Aythya ferina, Aythya fuligula, Netta rufina); Rallidae (Fulica atra, Gallinula chloropus); Pelecanidae (Pelecanus onocrotalus); Podicipedidae (Podiceps cristatus) and Sturnidae (Sturnus vulgaris) staying in The Lake Çavuşçu or living as an immigrant during certain periods of the year in the period covering May 2014-April 2016. After necropsies were made of 100 birds obtained from the lake, helminths collected from the organ and the contents were maintained in %70 alcohol until diagnosed. Helminths which were transparent in lactophenol were examined by using fluorescence and stereo microscopes. Then helminths species were identified.A total of 33 helminths species, 13 trematode species (Bilharziella polonica, Cyclocoelum mutabile, Echinoparyphium recurvatum, Echinostoma revolutum, Hypoderaeum conoideum, Notocotylus attenuatus, Notocotylus pacifera, Paramonostomum alveatum, Patagifer bilobus, Petasiger jubilarum, Petasiger neocomense, Petasiger skrjabini, Tylodelphys clavata), 7 cestod species (Confluaria sp., Diorchis stefanskii, Diploposthe laevis, Hymenolepis compressa, Hymenolepis sp., Ligula sp., Raillietina echinobothrida), 10 nematod species (Acuaria hamulosa, Amidostomum acutum, Amidostomum anseris, Capillaria sp., Contracaecum rudolphii, Diplotriaena sp., Epomidiostomum sp., Eucoleus contortus, Synhimanthus laticeps, Tetrameres americana) and 3 acanthocephala species (Filicollis anatis, Mediorhynchus sp., Polymorphus minutus) were determined at the end of the research. Photographs of the helminths with prominent features were taken and the mean dimensions of each helminth species which were identified were calculated. In this study; Confluaria sp., Diorchis stefanskii, Diploposthe laevis, Patagifer bilobus, Petasiger jubilarum, Petasiger neocomense, Petasiger skrjabini, Tylodelphys clavata have been identified for the first time in Turkey. Bilharziella polonica, Hypoderaeum conoideum, Diorchis stefanskii, Amidostomum anseris, Eucoleus contortus in Anas crecca; Bilharziella polonica, Echinoparyphium recurvatum, Notocotylus attenuatus, Confluaria sp., Amidostomum acutum, Tetrameres americana in Anas strepera; Bilharziella polonica, Echinostoma revolutum, Echinoparyphium recurvatum, Hypoderaeum conoideum, Notocotylus attenuatus, Paramonostomum alveatum, Confluaria sp., Diploposthe laevis, Hymenolepis sp., Amidostomum acutum, Contracaecum rudolphii, Eucoleus contortus, Tetrameres americana in Aythya ferina; Notocotylus attenuatus, Amidostomum anseris in Aythya fuligula; Confluaria sp. in Netta rufina; Raillietina echinobothrida, Synhimanthus laticeps in Circus macrourus; Cyclocoelum mutabile, Notocotylus pacifera, Confluaria sp., Amidostomum anseris, Filicollis anatis, Polymorphus minutus in Fulica atra; Echinoparyphium recurvatum, Filicollis anatis in Gallinula chloropus; Contracaecum rudolphii in Pelecanus onocrotalus; Echinostoma revolutum, Patagifer bilobus, Petasiger jubilarum, Petasiger neocomense, Petasiger skrjabini, Tylodelphys clavata, Confluaria sp., Hymenolepis compressa, Ligula sp., Acuaria hamulosa, Capillaria sp., Contracaecum rudolphii, Epomidiostomum sp. in Podiceps cristatus were recorded for the first time in Turkey.Key Words: The Lake Çavuşçu, helminth, wild bird. 173

Bu çalışma Konya yöresindeki sokak köpeklerinde toxoplasmosisin yaygınlığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Temmuz 2017 ile Temmuz 2018 tarihleri arasında, 0-1 ve 1-3 yaş arasındaki her iki cinsiyete ait 334 köpekten genel klinik muayeneleri yapıldıktan sonra kan örnekleri alınmıştır. Enfeksiyonun teşhisi etkene spesifik antikorları tespit etmek suretiyle yapılmış ve teşhis için serolojik yöntem olarak Sabin-Feldman boya testi ve ELISA kullanılmıştır. Enfeksiyonun prevalansı SFDT ile %98.5 (329/334), ELISA ile %33.8 (113/334) olarak tespit edilmiştir. Enfeksiyonun cinsiyete göre yaygınlığı erkek ve dişilerde SFDT ile sırasıyla %99.2 ve %98.1, ELISA ile %40.3 ve %30 olarak belirlenmiştir. Yaş gruplarına göre enfeksiyonun yaygınlığı; 0-1 yaş arası köpeklerde SFDT ile %100 (14/14), ELISA ile %21.4 (3/14) oranında tespit edilirken, 1-3 yaş arasındaki köpeklerdeki oranlar sırayla %98.4 (315/320) ve %34.4 (110/320) olarak tespit edilmiştir. Klinik bulgular gösteren köpeklerin %36'sı (22/61) ELISA ile, %98.3'ü SFDT ile seropozitif bulunmuştur. Arka bacaklarda felç ve atrofi ile deri lezyonu görülen iki hayvan serolojik yoklamada her iki test ile de pozitif sonuç vermiştir. ELISA testi baz alındığında; deri lezyonları görülen 18 hayvanın 7'si (%38,8), kene enfestasyonu olan 9 hayvanın 3'ü (%33,3), burun akıntısı olan 32 hayvanın 10'u (%31,2) pozitif bulunmuştur.Anahtar Sözcükler: ELISA; Sabin Feldman Boya Testi; Sokak köpeği; TgSAG2 The current study was aimed to investigate Toxoplasma infection among stray dogs in Konya province. During the period of July 2017 - July 2018, 334 blood samples were collected from the animals of both genders (males and females) aged between (0-1> years and 1-3> years). The diagnosis was performed by detecting T. gondii -specific antibodies in plasma. Sabin-Feldman dye test (SFDT) and Enzyme -Linked Immunosorbent Assay (ELISA) were the serological methods used in the study. The results of this study showed that the total prevalence of Toxoplasmosis in stray dogs was 98.5% and 33.8% by SFDT and ELISA, respectively. The percentage of infection was 99.2% and 98.1% by SFDT in the males and females, respectively. The number of positive cases was 40.3% in males and 30% in females by ELISA, respectively.The number of positive cases was 14 (100%) and 3 (21.4%) in 0-1 years old animals, and was 315 (98.4%) and 110 (34.3%) in the age group of 1-3 years by SFDT and ELISA, respectively. During the study, it was recorded the clinical signs including paralysis and atrophy of hind limbs, nasal secretion, skin lesions, tick infestations, vomiting, diarrhea, nervous system disorders, and emaciation in 61 animals. Of the animals with clinical signs, 98.3% (60/61) and 36% (22/61) was positive SFDT and ELISA, respectively. Two dogs, with the signs of paralysis and atrophy in hind limbs and skin lesions, were found to be positive by two serological methods. Basing on the ELISA results; 7 of 18 animals with skin lesions (38,8%), 3 of 9 animals with tick infestations (33.3%) and 10 of 32 animals with noise secretions (31.2%) were positive for T. gondii-specific antibodies.Key Words: ELISA; Sabin Feldman Dye Test; Stray dogs; TgSAG2 125