Search

Bu çalışmada, kelebek vana gövdesi iş parçası ele alınarak, bir seri üretim tezgahı tasarlanmıştır. 1 parça girişi ve 4 işleme istasyonundan oluşan, robot yükleyici vasıtasıyla bir sonraki operasyon için iş parçasını transfer eden bir PLC kontrollü vana işleme hattıdır.Başlangıçta, ele alınan iş parçası için proses belirlenmiştir. Uygulanacak operasyonlar ve işleme istasyonları oluşturulmuştur. Genel tasarım ile işleme istasyonları için konfigrasyonlar yapılarak CAD ortamında modellenmiştir. Tüm istasyonlar için işleme yükleri hesaplanarak, etkiyen yük ve momentlere göre bileşen seçimleri yapılmıştır. CAE yazılımı ile sistemin mukavemet ve titreşim analizleri yapılmıştır. Güvenilir tasarıma ulaşıldığında makine imalatı yapılarak başarı ile çalıştırılmıştır. Ortaya çıkan vana işleme hattının farklı kesme hızlarında başarısı ve tekrarlanabilirliği ölçülerek incelenmiştir. Üretilen iş parçası için, ölçü tölerans değerleri, üretim hızı ve işlem gören yüzeylerin pürüzlülük değerleri gözlemlenerek incelenmiştir. In this study, PLC controlled valve machining center was designed considering butterfly valve body workpiece prosesses. Machining center includes 4 machining station with 6 spindles and 1 workpiece feeding station. Workpiece is transfered to next station via linear robot loader. At first, machining prosesses were defined considering workpiece conditions. At second, conceptional design was prepared in CAD environment according to machining stations and it's configrations. Components were selected according to calculated machining operation forces and moments. Modal and static analysis were generated in CAE environment.PLC controlled valve machining center was manufactured after reaching a reliable design and machine was put on work successfully. The result of this study, machine cutting speeds, repeatability, workpiece tolerances values, production rate, surface roughness of machined areas were measured and examined. 155

ÖZET İşleme merkezleri tarihçesi pek yeni olmayan takım tezgahlarıdır. İlk yatırım maliyetlerinin fazla olmasından dolayı ülkemizde sadece belli başlı işletmelerde kullanılmaktadır. İşleme merkezlerinin en önemli özelliği getirmiş oldukları otomasyon derecesidir. Bilgisayar kullanımı parça programlama prosesinde önemli gelişmeler sağlamıştır. İşleme merkezlerinin kontrolünde bilgisayar teknolojisine bağlı olarak önemli gelişmeler göstermiştir. Bu araştırmada, işleme merkezleri, bu tezgahların kontrolünün yanısıra, işleme merkezlerinde kullanılan takımlar, aparatlar konusununda değinilmiştir. Ayrıca burada takım tezgahlarının gelişmesine ve bugüne kadar olan gelişmelerede yer verilmiştir. İlk bölümde konuya kısa bir giriş yapılarak, işleme merkezlerinden bahsedilmiştir. İkinci bölümde takım tezgahlarının gelişmesi ve kontrol yöntemleri anlatılmıştır. Üçüncü bölüm, takım tezgahlarında nümerik kontrollün tanıtıldığı kısımdır. Dördüncü bölümde, işleme merkezleri üzerinde durulmuş ve bu konu incelenmiştir. Beşinci bölüm parça programının nasıl yazıldığı ve nümerik kontrollü tezgahlarda bulunan komutların tanıtıldığı bölümdür. Altıncı bölümde Türk Elektrik Enstitüsünün Topkapıda bulunan fabrikasında işleme merkezi ile imalatı yapılan bazı parçalar ele alınarak, bunların işleme zamanları ile bu parçaların konvansiyonal tezgahlarda üretilmesi için geçen zamanlar karşılaştırılmadır. VII ABSTRACT Machining centers consists of machine tools. Due to high investment costs, they are used in only some major companies in Turkey (in our country). Its most important advantage is the automation. The use of computers causes significant developments in parts programming process. Then the control of machining centers is improved with respect to the computer technology. This research involves the information on machining centers, control of machine tools and other equipments being used in the machining centers. Additionally, the development of machine tools and progress in this market are included. The first section is a brief introduction to machining centers. The development and control of machine tools are explained in the second part. The third section is on the application of digital control for machine tools. The machining centers are described in the fourth section. The fifth part gives the information on the parts programming and commands for digital control of machine tools. Finally, the sixth section lists some parts being processed in the machining centers of TEE plant, Topkapi, and compares the required times for these parts with processing by conventinal machine tools. VIII 127