Search

Endüstrileşme evrelerinin tekstil sektöründe ortaya çıkması, ipekli ve yünlü dokumacılıktan pamuklu ve keten dokumacılığına kadar, Türk dokuma geleneğinin özgün yönlerinin ve ulaştığı sentezlerin ortaya çıkarıl-masını önemli hale getirmiştir. Osmanlı dokuma geleneğinin geçmişle olan bağları ile bugüne ulaşan tarihi izdüşümleri, genel bakış açısıyla henüz değerlendirilmemiştir. Bu değerlendirme ancak dokuma geleneğinin alt türlerinde yürütülecek araştırmalarla mümkün olabilir. Bu çerçevede, Osmanlı arşiv belgelerinde Engürü şalı olarak belirtilen Ankara şalının genel serüveninin ortaya çıkarılması, Osmanlı dokumacılığının kökenleri-nin anlaşılmasına önemli bir katkıdır. Ankara şalı 17. yüzyılın sonlarından 19. yüzyıla uzanan süreçte, Anka-ra’nın en önemli üretim metâsıdır. Ankara şalı uzun bir süre Bursa ve İstanbul atölyelerinde dokunan nitelikli ipek kumaşların ardından seçkin zümrelerin en çok talep ettiği kumaştır. Ankara şalının belirlendiği ilk belge 1715 tarihliyken, belirlenen son belge 1863 tarihine aittir. 1790 yılından sonra Ankara şalı ile ilgili belgelerin yoğunluğu artmaktadır. Ankara şalı dokuma tekniğinin, Ankara sofu dokuma tekniğindeki ilerlemeler sonu-cunda üretildiğini düşündürecek oldukça fazla sayıda işaret vardır. Sof, iplik hammaddesinden dokuma tekni-ğine tamamen özgün bir dokuma türüdür. Ankara şalı, Ankara sofu ile aynı iplik hammaddesinden yani tiftikten dokunan bir kumaştır. 17. yüzyılın sonlarından 19. yüzyılın ilk yarısına uzanan bir süreçte, İstanbul ve Bursa gibi şehirlerde yazlık kıyafetlerin Ankara şalından diktirildiği anlaşılmıştır. Ankara şalını talep edenler arasında donanma ve saray da yer alır. Donanmaya, sancaklık kumaş olarak Ankara şalının üretildiği tespit edilmiştir. Kumaşın üretiminde Ankara’da Müslüman kadınların rolü de belgelere yansımıştır. 19. yüzyıldan itibaren ithal şal kumaşlara karşı önemli düzenlemeler yapılmış, ancak bu tedbirler başarılı olmamıştır. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Avrupa menşeli şalların, İstanbul başta olmak üzere, Osmanlı şehirlerinde rağbet görmeye başladığı da belgelerde görülmüştür. 1830-1840 yılları arasında Ankara şalı üretiminde çok hızlı bir çöküş yaşandığı anlaşılmaktadır. Osmanlı idaresi problemin, kalitenin korunamaması ve fiyat istikrar-sızlığından kaynaklandığını düşünerek, standart ölçü ve kalitede Ankara şalı üretimini sağlayıp, vergi kaybının da önüne geçmek için miri boyahanede boyanarak damgalanmasını istemiştir. Kalite ve fiyat istikrarı için 19. yüzyılın ikinci çeyreğinden itibaren yed-i vahid uygulamasıyla İstanbul ve Bursa gibi şehirlerde sabit mekânlar belirlenerek arz üzerinde kontrol kurulmuştur. Yed-i vahid uygulaması çerçevesinde İstanbul'da belirlenen mekân Yenihan iken Bursa'da Eski Yenihan'dır. Ankara şalı üzerindeki ağır vergi yükü belgelerdeki ifadelerin içeriğinde hissedilse de yed-i vahid uygulamasıyla belli bir zümreyi korumak amaçlanmamış, daha ziyade kalite ve fiyat istikrarı hedeflenmiştir. Sonrasında belirlenen sabit mekân uygulamasına, üretim yeteneğini engellediği gerekçesiyle itirazlar belgelere yansımıştır. Ankara şalının; hünkâri, berce, kaba şal, harcıalem vasat şal ve edna şal gibi çeşitleri ile narçiçeği, kanarya, samuri, sincabi, kahverengi, mavi, sarı şal, beyaz şal gibi renkleri belirlenmiştir., The emergence of the industrialization phases in the textile sector has made it important to reveal the unique aspects of the Turkish weaving tradition and the synthesis it has reached, from silk and wool weaving to cotton and linen weaving. The causal ties of the Ottoman weaving tradition with the past and the historical projections that have reached today have not yet been evaluated from a general point of view. This evaluation can only be possible with the researches to be carried out on the subtypes of the weaving tradition. In this context, it is important to reveal the general adventure of the Ankara shawl, which is referred to as the Engürü shawl in the Ottoman archive documents. Ankara shawl is the most important production commodity in Ankara, from the end of the 17th century to the 19th century and is the most demanded fabric by elite groups after quality silk fabrics. The first document in which the Ankara shawl was identified is dated 1715, while the last document is dated 1863. After 1790, the density of documents related to the Ankara shawl has been increasing. There are many signs that suggest that the Ankara shawl weaving technique was produced as a result of technical progress in the weaving technique of mohair fabric. Ankara mohair fabric is a type of weaving completely unique to the weaving technique from yarn raw material. Ankara shawl is a fabric woven from the same thread as mohair, in a period from the end of the 17th century to the first half of the 19th century, it was understood that summer clothes were made from Ankara shawl in cities such as Istanbul and Bursa. Navy and Saray are among those who demand the Ankara shawl. It has been determined that a white Ankara shawl was produced as a flag fabric for the Navy. The role of Muslim women in the production of fabric in Ankara is also reflected in the documents. Since the 19th century, important regulations regarding the production of shawls have been made in Ankara against imported shawl fabrics, but these measures have not been successful. It is also seen in the documents that shawls of European origin started to be in demand in Ottoman cities, especially in Istanbul, since the second half of the 19th century. It is understood that there was a very rapid decline in Ankara shawl production between 1830 and1840. Considering that the problem was due to the instability of quality and price instability, the Ottoman administration wanted Ankara shawl to be pro-duced in standard size and quality and to be dyed and stamped in the miri dyehouse in order to avoid tax loss. For quality and price stability, since the second quarter of the 19th century, fixed places were determined in cities such as Istanbul and Bursa, with the practice of monopolization, and control over the supply was established. While the place determined in Istanbul within the framework of the monopolization application is Yenihan, it is the Old Yenihan in Bursa. Although the heavy tax burden on the Ankara shawl is felt in the content of the statements in the documents, it was not aimed to protect a certain group by bringing monopoly with the practice of monopolization, but rather quality and price stability. Objections to the fixed space application determined afterwards were reflected in the documents on the grounds that it hindered the production ability. Ankara shawl; varieties such as hünkâri, berce, kaba shawl, harcialem mediocre shawl and edna shawl and colors such as narcissus, canary, samuri, squirrel, brown, blue, yellow shawl and white shawl were determined.

The travellers who wandered across Ottoman State gave detailed information about the Angora goat. They investigated the goat as its origin and speculated on the possibility that it may have belonged to them with an orientalist point of view, but they accepted that it was brought by Turks from the Geography of Turkistan between the 11th and 13th centuries. They analysed the Angora goats in terms of appearance, the environment they lived, and their wool (mohair). They gave information about shearing of Angora goat, combing spinning, weaving, and fabric types. Yarn and fabric produced from mohair attracted the attentions in Europe and the rest the world. At the same time, taking the goat and raw mohair out of the country was forbidden. While the interests of the Westerners into Angora goat were in increase, initiatives to take the goat out of the country started in the 16th century onwards. They want to possess the goat and control mohair production. Exports of raw mohair and goat paved the way in the 19th century. Yet, the desired production from the goats which were taken to Spain, France, America and Australia was not gained. Production trials in British colonial South Africa have been successful. Thus, in the international market, South African mohair became a rival of Turkish mohair in the last quarter of the 19th century. Despite this, the quality of Ankara mohair could not be achieved anywhere in the world. The state banned the exportation of goat due to fluctuations in the mohair market, but this was not a certain solution. While the Angora goat, mohair, yarn and fabric were important sources of income for the people in Ankara, this situation gradually deteriorated in the 19th century. Domestic mohair enterprises could not compete against the machine production that developed after the Industrial Revolution. The unilateral processing of capitulations, 1838 Treaty of Balta Liman, and the availability of mohair exportation negatively affected Turkish manufacturers and domestic enterprises. While Turkish producers who feed goats decreased, producers and businesses lost their earning, and the state lost tax revenues.

Bu çalışmada, Türkiye yerli keçi popülasyonlarında KAP1.1 ve KAP1.3 gen bölgelerinde bulunan genetik varyasyon DNA dizileme yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Çalışmada, Türkiye'nin farklı bölgelerinde yetiştiriciliği yapılan 5 farklı yerli keçi ırkına ait popülasyonlardan seçilen 100 bireyin DNA'sı materyal olarak kullanılmıştır. Tez kapsamında incelenen örneklerde KAP1.1 geni için 59, KAP1.3 geni için 15 noktada seçilen popülasyonlar arasında tek nükleotid değişimi ve insersiyon/delesyon bölgesi belirlenmiştir. Bu nükleotid değişimlerinin ve insersiyon/delesyonların aminoasit sırasında ve sayısında değişime neden olduğu saptanmıştır. Kıl-Tiftik verim ve kalitesini etkilediği düşünülen KAP1.1 ve KAP1.3 genlerinde belirlenen polimorfizlerin marker destekli seleksiyon çalışmalarında kullanılabilmesi için verim özellikleri ile ilişkilerinin tanımlanması gerekmektedir. Ancak bu konuda yapılmış çalışma sayısının azlığı nedeniyle, yerli keçi ırklarımızda hem genetik varyasyonun tanımlanmasına yönelik hem de verim özellikleri ile ilişkilerinin belirlenmesine yönelik çalışmaların yapılması önerilmektedir.Anahtar kelimeler: Keçi, Tiftik, KAP genleri, Polimorfizm In this study, KAP1.1 and KAP1.3 genes were identified the genetic variation of Turkish indigenous goat populations by using DNA sequence method. In the study, DNA of 100 individuals selected from populations belonging to 5 different native goat breeds that reared different regions of Turkey was used as material. In the samples examined within the scope of the thesis, a single nucleotide exchange and insertion / deletion region were determined between the populations selected at 59 points for the KAP1.1 gene and 15 points for the KAP1.3 gene. These nucleotide variations and insertions/deletions have been causing the changes in the number and sequence of amino acids. It is necessary to define the relationship with yield characteristics and polymorphisms that determined in KAP1.1 and KAP1.3 genes which are thought to affect mohair quality in order to use in marker assisted selection studies. However, due to the limited number of studies on this subject, it is recommended to conduct studies both for the identification of genetic variation in Turkish indigenous breeds and for determining their relationship with yield characteristics.Key words: Goat, Mohair, KAP Genes, Polymorphism 92

Bu çalışmada, yün ve tiftik liflerinden üretilen kumaşların çeşitli özellikleri arasındaki farklılıklar incelenmiştir. Bu amaçla, yün ve tiftik lifleri benzer mikronlarda tedarik edilmiş ve % 100 yün ve % 100 tiftik ipliği üretmek için aynı makinelerde aynı koşullar altında lifler işlenmiştir. Çözgü yönünde %100 yün ipliği ve %100 tiftik iplikleri ayrı ayrı kullanılarak ve atkı yönünde de aynı iplikler farklı düzenlerde kullanılarak, aynı desen, çözgü ve atkı yoğunluklarına sahip farklı oranlarda yün ve tiftik lifleri içeren altı tip kumaş üretilmiştir. Kumaşların tutum özelliklerini değerlendirmek için SiroFAST kullanılmış olup, ayrıca mekanik ve fiziksel özelliklerinin de ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, tiftikten yapılan kumaşların kalınlığının yünlü kumaşlardan daha yüksek olduğunu ve kumaşların bileşimindeki tiftik oranı arttıkça kumaş kalınlığının arttığını göstermiştir. Kopma mukavemeti değerlerinde %100 yünlü kumaşların mukavemetinin %100 tiftikten üretilmiş kumaşlara göre daha yüksek olduğu, yırtılma mukavemeti değerlerinde ise kumaşlarda tiftik oranı arttıkça yırtılma mukavemeti değerlerinin arttığı gözlemlenmiştir. Genel olarak tiftikten üretilen kumaşların boncuklanma değerleri yünden üretilenlere göre daha iyidir. Tiftik ipliklerinin yün ipliklere kıyasla daha fazla hacimli olmaları nedeniyle, %100 tiftikten üretilen kumaşların hem çözgü hem atkı yönlerinde eğilme rijitliği % 100 yünden üretilen kumaşlarınkinden daha yüksektir. Yünlü kumaşların hem atkı hem de çözgü yönlerindeki uzama değerleri, tiftik iplikleri ile üretilen kumaşlardan daha yüksektir. Kumaşların kesme dayanım değerleri göz önüne alındığında, en yüksek kesme dayanımı % 100 yünlü kumaşta elde edilmiştir. Relaksasyon çekmesi ve nem altındaki boyut değişimi sonuçları, elyaf tipi göz önüne alındığında kumaşların ilgili özelliklerine ait sonuçları arasında tutarlı bir ilişki bulunmadığını göstermiştir. In this study, the differences of the fabric properties produced from wool and mohair fibres were investigated. Therefore, wool and mohair fibres were supplied in similar microns. To produce 100% wool and 100% mohair yarns, fibres were processed under the same conditions on the same machines. By using 100% wool yarns and 100% mohair yarns separately in warp direction and the same yarns in the weft direction with different sequences, six types of fabrics containing different ratios of wool and mohair fibres having the same pattern, warp and weft densities were produced. In order to measure the handle properties of the fabrics, the fabrics were tested with SiroFAST. The results showed that thickness of the fabrics made of mohair was higher than that of woollen fabrics and the fabric thickness increased as the mohair proportion in the composition of the fabrics increased. Due to the higher volume of mohair yarns compared to that of wool yarns, bending rigidity both in the warp and weft directions of the fabrics produced with 100% mohair was higher than that of 100% woollen fabrics. It has been observed that the strength of 100% wool fabrics is higher than that of 100% mohair fabric, and tear strength values increase as the mohair rate increases. In general, the fabrics produced from mohair have better pilling values than those produced from wool. Elongation values of the woollen fabrics both in the weft and the warp directions were higher than those of the fabrics produced with mohair yarns. When the shear rigidity values of the fabrics were considered, the highest shear rigidity was obtained in the 100 % wool fabric. The results of relaxation shrinkage and hygral expansion showed that there was no consistent relationship found between the results of the fabrics with regard to the fibre type. 73

Keçi kılı lifi, geleneksel çadır ve yer yaygısı olarak kullanılan bir mekan tekstilinin hammaddesidir. Bu araştırmada, Anadolu'nun birçok bölgesinde kullanılan keçi kılı ve organik bakımdan lif ortaklığı olan tiftik ipliği ve keçinin alt ve üst liflerinden elde edildiği geleneksel dokumalar ele alınmıştır. Bu dokumalar farklı amaçlar için kullanılmaktadır.İnceleme yapılan bu iplik örneklerinin hammaddesi, keçinin üst ve alt liflerinden eğrilmiş olup, bazılarında ise yün karışımlı üretildikleri görülmektedir.. Lifler kırkım kılı ve tabak kılı olarak iki şekilde temin edilmektedir. Yapısal durumlarına göre çıkrık veya kirmanla elde büküm işlemi yapılmaktadır. Araştırma yapılan Aydın/Olukbaşı Köyü, Kastamonu/Tosya, Siirt/Eruh, Bayburt ve Bursa/Keles il ve ilçelerinden alınan örneklerin, günümüzde de kıl ve tiftik dokumaya devam eden üç farklı il ve ilçeler incelenmiş olup, buradaki dokumaların analizleri yapılarak iplik numarası, büküm farklılığı, dokuma ve tezgah özellikleri ile yörelerdeki kullanım alanlarına ilişkin bilgilere ulaşılmıştır. Konu üç bölümde ele alınmıştır.Birinci bölümde, keçi kılı ve tiftik iplik hammaddesinin fiziksel özelliklerine ve lifin yapısına değinilmitir.Anadolu'da keçi kılı ve tiftik dokuma yapılan bölgeler incelenmiş, dokuma yapılan yörelerin dokuma örneklerinin hammadde özellikleri, büküm farklılıkları ve ne amaçla kullanıldığı incelenmiştir. Yörelerdeki dokuma tekniği, tezgah ve kullanılan araç- gereçler incelenerek yöreler arasındaki farklılıklar tespit edilmiştir.İkinci bölümde, dokumanın hammadde analizi, yörelerden alınan dokuma örneklerinin mikroskobik lif görüntüleri, örgü yapısı ve çözgü atkı sıklığı incelenerek tablo haline getirilen analizlerin değerlendirilmeleri yapılmıştır. Dokumalarda kulanılan keçi kılı ve tiftik ipliğinin diğer doğal ipliklerden ayırıcı özellikleri anlatılmıştır.Üçüncü bölümde tezin temel konusu olan ekose kumaşın tarihçesi ve Anadolu'da ekose kumaş örnekleri üzerinden keçi kılı ve tiftik ile yapılan geleneksel dokumalara yeni bir önerme getirmek amacıyla aynı elyaflar kullanılarak ekose desen uygulamaları önerilmiştir. Çalışma kapsamında, dört dokumacı ile sözlü görüşme yapılmış, beş yöreden alınan kumaşların, analiz tablosu ile keçi kılı ve tiftik iplikten dokunan geleneksel kumaşların örnekleri incelenmiştir. Elde edilen tüm kazanımlar ve öneriler sonuç kısmında ortaya konmuştur. Goat hair fiber is the raw material of the place textile that is used as the traditional tent and ground cloth. In this research, goat fiber that is used in many regions of Anatolia, and angora thread that is organically mutual in fiber association, and traditional weavings that are produced from lower and upper fibers of goat are all together handled. These weavings are used for different purposes.It is seen that the raw material of these examined thread samples are spinned from the lower and upper goat fibers, and that some of them are wool-mixed samples. Fibers are provided as virgin wool and skin wool. In accordance with their structural condition, manual spinning with spindle or sheave is done. Collected samples from research areas of Aydın/Olukbaşı Village, Kastamonu/Tosya, Siirt/Eruh, Bayburt and Bursa/Keles and the three different provinces and counties in which goat hair and angora are spinned at the present time are analyzed; and doing the analyses of these weavings, data about their thread number, twist diversity, weaving and loom traits and the areas of their usages in their neighborhoods are attained. The topic is discussed in four sections.In the first section, the raw material traits of weaving samples from angora and thread weaving areas, their differences in spinning, and their intended purposes are examined.In the second section, the raw material analysis of weavings, the microscopic filmings of fibers from weaving samples collected from several areas, the weaving styles, and warping weft frequency are examined. The distinctive features of these particular weavings are described in tabularized analysis.In the third section, the weaving techniques of the area, the loom and several other used tools are examined and the differences between the areas are identified.In the fourth section, the history of tartan fabric –that is the main topic of this thesis– and tartan fabric samples in Anatolia are introduced. In order to bring a new approach to traditional weavings that are made with goat hair and angora, tartan pattern applications are suggested by using the same fibers.Within the boundaries of this study, four weavers were interviewed, and fabrics from five different areas were examined in analysis tables along with the samples of traditional fabrics made of goat hair and angora. Tables are studied in detail in the assessment section, and all the obtained achievements and suggestions are put forward in the conclusion section. 142

Mohair is the lustrous fleece of the Angora goat. It is one of the most important speciality animal fibers. Mohair finds application in a wide range of textile end-uses, notably apparel and household textiles. In this study, previous studies related to the finishing of mohair fibers are summarized, Tiftik, Ankara Keçisinin parlak yünüdür. En önemli özel hayvansal liflerden birisidir. Tiftik özellikle giysi ve ev tekstili olmak üzere geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu yazıda, tiftik liflerinin terbiye işlemleri üzerinde yapılmış önceki çalışmalar özetlenmektedir

Bu araştırmada kullanılan 16 baş erkek, 14 baş dişi olmak üzere toplam 30 baş 12 aylık Ankara keçisi ve bu keçilerden alınan tiftik materyali incelenmiştir. Ankara keçileri, Yerköy Hayvancılık Araştırma Merkezi/Ankara’da yetiştirilmiştir. Aynı bakım ve besleme şartlarına tabi tutulan keçilerin yan kaburga bölgesinden kırkım makası ile 20-25gr tiftik örneği alınarak, herhangi bir işleme tabi tutulmadan uygun poşetlere konulup analiz için Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsünde (Ankara) Hayvansal Lifler Analiz Laboratuvarına gönderilmiştir. İncelenen parametrelerden ortalama incelik (?), medullalı lif oranı (%) ve lif çapının varyasyon katsayısı (%) USTER OFDA 100 cihazıyla; elastikiyet (%) ve mukavemet (gr) FAFEGRAPH ME cihazı ile ölçülmüştür. Araştırmada, doğum tipi (tek/ikiz) ve cinsiyetin (dişi/erkek) doğum ağırlığı, canlı ağırlık ve kalite parametrelerine etkisi tespit edilmiştir. Yapılan istatistik analizler sonucunda, doğum tipinin doğum ağırlığına (p

ÖZET: USLU, BA, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Dölerme ve Sun'i Tohumlama Anabilim Dalı, Doktora Tezi. VAN-2008, Bu çalışmada, Renkli Tiftik Keçilerinin anöstrüs döneminde vaginal sünger, CIDR-G ve kulak altı implant kullanılarak östrüslerinin uyarılmasına ilave olarak GnRH enjeksiyonu ile fertilitelerinin artırılması amaçlandı. Çalışmada hayvan materyali olarak 2-4 yaşlı 57 adet Renkli Tiftik Keçisi ve 12 adet Renkli Tiftik Tekesi kullanıldı. Keçiler rasgele üç eşit gruba ayrıldı. Keçilerin I. grubuna (n=19) 30 mg Flurogeston asetat (FGA) içeren süngerler 14 gün süreyle, intravaginal uygulandı. Süngerlerin uzaklaştırıldığı gün keçilere 300 IU eCG yapıldı. Grup II' de (n=19) bulunan keçilere 0.3 g P4 içeren implantlar (CIDR-G) 13 gün süreyle intravaginal uygulandı. İmplantların çıkartıldığı gün keçilere 300 IU eCG yapıldı. Grup III' de (n=19) bulunan keçilere implanların yerleştirildiği gün 5 mg Östradiol Valerat, 3 mg norgestomed kas içi enjekte edildi ve 3 mg norgestomet kulak altı implantı 10 gün süre ile uygulandı. İmplantların çıkartılması sırasında keçilere 300 IU eCG yapıldı. Kızgınlıları belirlenen keçiler elde sıfat yöntemi ile çiftleştirildiler. Grup I, II ve III de kızgınlık gösteren keçiler iki alt gruba ayrılarak bir gruba çiftleşmeyi izleyen 12. günde 1 ml (25 mg Lesirelin asetat) GnRH (grup IA , grup IIA, grup IIIA) ve diğer gruplara 1 ml serum fizyolojik (grup IB , grup IIB , grup IIIB) enjekte edildi. Östrüs gösterme oranları Grup I, II, III de sırasıyla % 94.73, % 94.73 ve % 100 olarak tespit edildi. Kızgınlığa gelme zamanları, grup I'de 36, grup II'de 43 ve grup III'te ise 73. saat olarak kaydedildi. Gebelik oranları ise sırasıyla grup IA'da % 60, grup IB'de % 25, grup IIA'da % 80, grup IIB'de % 25 ve grup IIIA'da % 33.33, grup IIIB'de ise hiç gebelik elde edilemedi. GnRH enjeksiyonu yapılan grup IA'deki 10 keçiden 6'sı, grup IIA'deki 10 keçiden 8'i ve grup IIIA'deki 9 keçiden 3'ünün gebe kaldığı belirlendi. Progesteron değerleri, çalışma başında Grup I, II, III de sırasıyla 0.75 ± 0.39, 0.46 ± 0.09 ve 0.37 ± 0.05 ng/ml, uygulamaların sonlandırıldığı gün 2.55 ± 0.34, 1.66 ± 0.18 ve 2.33 ± 0.23 ng/ml ve östrüs gösterdikleri günlerde 0.56 ± 0.44, 0.22 ± 0.03 ve 0.33 ± 0.17 ng/ml olarak ölçüldü. Sonuç olarak erken anöstrüs dönemindeki Renkli Tiftik keçilerinde kızgınlık uyarılmasında her üç yönteminde etkili olduğu, FGA içeren vaginal sünger ve P4 içeren CIDR-G uygulamalarında kızgınlıkların daha erken gözlendiği belirlenmiştir. FGA içeren vaginal sünger, P4 içeren CIDR-G ve norgestomed içeren Crestar kulak altı implant uygulamalarını takiben 12. günde yapılan GnRH enjeksiyonunun gebelik oranı üzerene olumlu etki yapabileceği kanaatine varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Anöstrüs, Renkli Tiftik Keçisi, FGA, CIDR-G, Norgestomet, GnRH. SUMMARY: USLU, BA. Department of Reproduction and Artificial Insemination, Institute of Health Sciences of Yüzüncü Yil University, Van-2008. In the present, in the Colored Mohair Goats, during anoestrus season, vaginal sponge, CIDR-G and ear implants used to stimulate oestrus and additionally GnRH injection. In this study 57 female and 12 male colored mohair goats aged between 2-4 year old were used. The goats were randomly divided into three equal groups. To the 1st group (n=19), 30 mg Flourogestone acetate (FGA) containing sponge applied for intravaginally for 14 days. The day sponges removed, 300 IU eCG applied. To the 2nd group (n=19), 0.3 g P4 containing implants (CIDR-G) applied for intravaginally for 13 days. The day implants removed, 300 IU eCG injected. To the 3th group (n=19), the day implants applied, 5 mg oestradiol valerate and 3 mg norgestomed injected intramuscularly and 3 mg ear implant applied during 10 days. The day implants removed, 300 IU eCG injected. Goats determinent to be on oestrus, they were mated with the method of controlled mating. Goats in group I, II and III showing oestrus symptom, divided into 2 subgroups. Twelwe days after mating 1 ml (25 mg Lesireline acetate) GnRH (group IA, group IIA, group IIIA) and other groups 1 ml serum phsiologic (group IB, group IIB, group IIIB) were injected. Oestrus observation rates in group I, II and III were % 94.73, % 94.73 and % 100, respectively. Estrus timings in group I were 36, group II 43 and in groups III 73 hours. Pregnancy ratios in group IA were 60 %, group IB 25 %, group IIA 80 %, group IIB 25 %, and group IIIA 33.33 %. On the other hand, in group IIIB no pregnancy were observed. GnRH injected 10 goats in group IA, 6 of them 10 goats in group IIA, 8 of them, 9 goats in group III, 3 of them was observed to be pregnant. Progesterone values in the begining of the study in group I, II and III were 0.75 ± 0.39, 0.46 ± 0.09, 0.37 ± 0.05 ng/ml, respectively, the day aplication ended were 2.55 ± 0.34, 1.66 ± 0.18, 2.33 ± 0.23 ng/ml and the day showing oestrus signs were 0.56 ± 0.44, 0.22 ± 0.03, 0.33 ± 0.17 ng/ml. As a result, at early oestrus season stimulation of oestrus by three different method were effective in coloured mohair goats, vaginal sponges containing FGA and P4 containing CIDR-G cause to develope oestrus early. FGA containing vaginal sponge, P4 containing CIDR-G and norgestomet containing crestar ear implant application and 12 days these aplication, GnRH injection had positive effect on pregnancy rate.Key words: Anoestrus, Colored Mohair Goat, FGA, CIDR-G, Norgestomet, GnRH. 65

110 ÖZET Kooperatifler, dayanışma yoluyla bireylerin standartlarını yükselten kuruluşlardır. Kooperatifler, ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişmesinde önemli bir rol oynar. Çok uzun bir geçmişi olan kooperatifçiliğimiz, çoğu ülkede olduğu gibi tarımsal kooperatifçilikle başlamış ve gelişmiştir. Bunda ülke nüfusunun % 35'nin tarımla uğraşması, aktif nüfusun % 45'nin bu sektörde istihdam edilmesi en önemli etkenler olmuştur. önemli sanayi ve ticari kuruluşlarımız arasında yer alan Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri, bu gün elli dört ilde yirmi üç ürün konusunda üç yüz otuz üç kooperatifi ile yedi yüz kırk bir bin beş yüz yirmi ortağa hizmet götürmektedirler. Bu kuruluşlar dört milyonu aşkın nüfus ile çok yakından ilgilidirler. Ülkemizde pazarlama konusunda çalışan Tarım Satış Kooperatifleri'nin kuruluş amaçları arasında; ürünün işlenmesi, devamlı sürümü ve satışı, piyasanın düzenlenmesi, ihracat, üretici ile tüketici arasındaki aracıları ortadan kaldırmak, elde edilen yararın üreticiye intikali, ürün kalitesini yükseltmek ve maliyetlerini düşürmek, ortaklara üretimde ihtiyaçları olan her çeşit girdiyi ucuza sağlama gibi çeşitli ve önemli konular bulunmaktadır. Pazarlama, günümüzde işletmelerin başarısını sağlayan fonksiyonların başında gelmektedir. Pazarlama aynı zamanda ulusal verimi ve toplumsal refahı artırma çabasının bir parçasıdır. Son yıllarda verimin ve üretimin artırılması, yönünde gösterilen çaba ve başarılar aynı oranda tarım ürünlerinin pazarlamasına yansıyamamıştır. Günümüzde sadece üretmek yeterli olmamaktadır. Ürün kaliteli olmalı, yeterli miktarda, düşük maliyetle üretilerek tüketiciye ulaştırılmasına kadar olan aşamaların tümünü içine alan bir sistem olmalıdır. Ill ABSTRACT Cooperatives are the establishments that increase the standard of people by means of mutually support. Cooperatives play an important role in social and economic development of the country. Our cooperative system which has a long history has started, as it is also the case in many countries, with the agricultural cooperative system and has developed hereafter. The main factor for this is that 35% of the population is involved in agriculture and as 45% of the active population is employed in this sector. The Agricultural Selling Cooperative Union which is among the important industrial and trade organizations is serving 741,520 associates with 333 cooperatives in the field of 23 products in 54 provinces everyday. These organizations, with a 'population' of more than 4 million take an important place. Among the aims for establishment of the Agricultural Selling Cooperatives which work on the field of marketing in our country are the product processing, to ensure the demand and selling, the organization of the market, export, to eradicate the middlemen between producer and consumer, the transfer of the profit to the producer, to increase product quality and decrese production costs and to ensure every kind of input necessary for production to the associates, etc. Today, marketing is at the head of the functions that satisfies the success of the business enterprises. At the same time it is a part of effort, which increases the national product and social affluence. The efforts shown and the succes obtained for the increase of efficiency and production of goods in the last years could not be reflected at the same level to marketing.112 Nowadays, only production is not enough. It must be a system which consists of many stages, namely the quality, the sufficient amount and low production cost of the product and afterwards the transport of the products to the consumer. 119

1 ÖZET KASTAMONU'NUN BAZI İLÇELERİNDEN SAF TİFTİK KEÇİLERİNDEN ELDE EDİLEN TİFTİKLERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA Neslihan SEYDIOGLU Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ev Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Mustafa ARLI 1998, Sayfa: 65 Jüri; Prof. Dr. Mustafa ARLI Prof. Dr. Yahşi YAZICIOĞLU Doç. Dr. Nuran KAYABAŞI Kastamonu, ülkemizde tiftik üretimi yapan önemli merkezlerden birisidir. Bu araştırmada Kastamonu ve bazı ilçelerinde üretilen saf tiftiklerin incelik, lüle uzunluğu, tek lif uzunluğu, kıvrım sayısı, kıvrım derinliği, mukavemet, yüzde uzama, kemp, medullalı, renkli lif oranlan gibi bazı fiziksel özellikler incelenmiştin Kastamonu'da üretilen saf tiftiklerin fiziksel karakterleri ortaya çıkarılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Tiftik, Lif, Fiziksel özellikler ABSTRACT Master Thesis A RESEARCH SOME PHYSICAL PROPERTIES OF MOHAIR OF PURE-BRED ANGORA GOATS IN SOME PROVINCES OF KASTAMONU Neslihan SEYDIOGLU Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Home Economics Supervisor: Prof.Dr.Mustafa ARLI 1998, Page: 65 Jury: Prof.Dr.Mustafa ARLI Prof.Dr.Yahşi YAZICIO?LU Assoc.Prof.Dr.Nuran KAYABAŞI Kastamonu region is one of the important mohair producing districts of Turkey. In this research some physical characteristics such as fineness, staple length, single fiber length, number of folds, crimp depth, resistance, elangation rate, kempy, medullated, coloured fiber percentages were studied. Physical characteristics of Mohair of Pure-Bred Angora Goats found in this study. Key Words: Mohair, Fiber, Physical Properties 65

I-ÖZ Bu araştırma Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, özellikle göçebe halk tarafından yetiştirilmekte olan renkli tiftik keçilerinin çeşitli verim ve morfolojik özelliklerinin araştırılması maksadı ile yürütülmüştür. Çalışma Siirt yöresinden satın alman tamamı 1.5 yaşlı 47 baş keçi 3 baş teke ve bunlardan iki yıl süre ile elde edilen 27 erkek ve 28 dişi oğlak üzerinde yürütülmüştür. Dişi keçilerin 2. ve 3. yaşlarına ait tiftik verimi ve özellikleri ile süt verimlerine ait veriler ayrı ayrı tespit edilerek ortalamaları ve standart hataları bulunmuştur. Aynı hayvanların 2. yaşlarında doğurdukları erkek oğlaklar besiye alınarak besi performansları ve karkas özellikleri tespit edilmiştir. Besiye alman oğlakların haricindeki erkek ve dişi oğlaklar mera şartlarında beslenerek canlı ağırlık artışları araştırılmıştır. 2.ABSTRACT This study was carried out in order to search for the various morphological and Physiological characteristic of coloured mohair goats being bred especially by the nomadic people in the eastern and south eastern of Anatolia. The study has been conducted on some 47 goats 3 Billy goats which were bought from Siirt about at the age of the 1.5, and the offspring of these animals which gone birth for 27 male and 28 female kids. Findings compiled to the mohair yield and its aspects as well as the milk yield pertaining to the 2th and 3 & year old aged female goats have been distinctly determined and their averages and standard errors were found. The same animals bearing male kids at the age of 2 were taken feeding and their nutritional performance and carcass particularities were determined. Except for the kids taken for feeding in the pasture conditions kids were given the opportunity of feeding and the increase of their live weight was studied. 91

57 ÖZET Sodyum Lasalosidin Ankara Keçisi Oğlaklarında Canlı Ağırlık Artışı, Tiftik Kalitesi ve Bazı Rumen Metabolitleri Üzerine Etkisi Bu araştırmada yem katkı maddesi olarak ruminant rasyonlarına katılan sodyum lasalosidin Ankara Keçisi oğlaklarında; canlı ağırlık artışı, tiftik kalitesi ve bazı rumen sıvısı metabolitleri üzerine etkisi incelenmiştir. Ortalama 5 1/2-6 aylık 29 erkek Ankara Keçisi oğlakları, kontrol ( n= 10 ), Ll ( n= 10 ), L2 ( n= 9 ) olmak üzere 3 grup halinde kullanılmıştır. Oğlaklara konsantre yem ( arpa % 62, buğday kepeği % 10, ayçiçeği küspesi % 25 premiks % 2 ) ad libitum, yonca samanı 250 g / gün / baş ve deneme gruplarına sodyum lasalosid 25 ( Ll ), 50 ( L2 ) mg / kg yem düzeyinde verilmiştir. Denemenin sonunda kontrol, Live L2 gruplarında canlı ağırlık artışı sırası ile 6,60, 7,20 ve 9,44 kg, deneme süresince ortalama günlük canlı ağırlık artışı ise 94, 103, 135 g olarak tespit edilmiş ve L2 grubundaki günlük canlı ağırlık artışı diğer gruplara göre önemli bulunmuştur. Gruplarda günlük ( konsantre - kaba ) yem tüketimleri ise sırası ile; 734-103, 697-114, 833-104 g, 1 kg canlı ağırlık artışı için tüketilen konsantre yem miktarları ise; 9,84, 7, 1 0 ve 5,94 kg olarak saptanmıştır. Çalışmanın 0., 35. ve 70. günlerinde rumen sıvılarından yapılan ölçümlerde, pH değerleri yönünden L2 grupu, 35. günde diğer iki gruba göre önemli ( P0,05 ) tespit edilememiş, deneme gruplarındaki tiftik verimi kontrol grubuna göre % 14 oranında daha fazla olmuştur. Sonuç olarak Ankara Keçisi oğlaklarında Ll grubundaki canlı ağırlık artışı kontrol grubuna göre % 4 oranında fazla, yemden yaralanma % 14 daha iyi bulunmuştur. L2 grupu, kontrol grubuna göre, canlı ağırlık artışında % 12, yemden yararlanma oranında ise % 35 daha iyi sonuç göstermiştir. Hayvan başına verimi artırabilmek için ruminant rasyonlarında kullanılmasını önerebiliriz. Anahtar kelimeler: Ankara Keçisi, Sodyum lasalosid, Rumen sıvısı metabolitlerijTiftik verim ve özellikleri. 58 SUMMARY Effects of Lasalocid on Weight Gain, Some Rumen Parameters and Angora Quality in Mohair Goats. The aim of this study is to investigate the effects of lasalocid added to concentrate diet on the weight gain and on some rumen parameters ( pH, NH3-N and VFA ) and mohair quality of Angora goat. Twenty-nine male Angora goats, avarage 5 V2-6 mounths old, were divided in to three goups ( 10- 10- 9 ) and coded as C ( Control ), LI ( 25 mg / kg feed lasalocid ), L2 ( 50 mg / kg feed lasalocid ). The goats were fed with concantrate as ad libitum ( 62 % barley, 1 0 % wheat bran, 25 % sun flower seed meal, 2 % premix) and alfafla straw ( 250 g / day / head ). The avarage weight gaining of the C, LI and L2 goups were 6,60, 7,20 and 9,44 kg respectively. However, the avarage daily weight gaining of the L2 goup was found to be statistically different then those of the C and LI goups. Fed consumption in the goups ( concentrate- alfalfa ) C, LI and L2 goups were 734-103, 697-114 and 833-104 g respectively. The feed efficiency of the C, LI and L2 goups were 9,84; 7,10 and 5,94 kgs respectively. The pH level, NHi-N and VFA concentrations in rumen were measured on samples wich were taken at the 0 -35,h and 70,h days of the study. There was not any difference between the three measurements within the same goup for all goups separetly. PH level of the L2 at the 35.,h was statistically different than those of the C and LI. Avarage pH levels were 6,57; 6,69 and 6,69 for C, LI and L2 goups respectively. Average rumen NH3-N cocentrations of the goups C, LI and L2 were 322,06; 355,17 and 312,26 mg / It respectively. There was not any statistical difference between the goups. There was not any statistical difference between the VFA concentrations of the goups at the 0 and 35 * days. İn the L2 goups, the decrease of the proportion of the acetic asid to propionic acid, the concentrations of acetic acid and butric acid were also statistically different ( P

ÖZET Doktora Tezi ANKARA KEÇİLERİNDE (CAPRA HIRCUS) KAN PROTEİNLERİ POLİMORFİZMİ İLE BAZI TİFTİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER Cengiz ELMACI Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı Danışman: Prof.Dr.Dr.Sevinç ASAL 1995, Sayfa: 49 Jüri : Prof.Dr.Dr.Sevinç ASAL Prof.Dr.Numan AKMAN Prof.Dr.Kemalettin YAMAN Bu araştırmada Ankara keçilerinde Transferrin, Hemoglobin, Amilaz ve Seruloplazmin polimorfizmi ile önemli tiftik özellikleri (incelik, tek lif gerçek uzunluğu, mukavemet) arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Kan proteinleri yatay nişasta jel elektroforezinde analiz edilmiş ve ele alınan populasyonda Transferrin ile Amilaz sistemleri polimorf, Hemoglobin ve Seruloplazmin sistemleri ise monomorf olarak saptanmıştır. Transferrin lokusunda belirlenen Tf/ TfB ve Tf0 allellerinin frekansları, sırayla, 0.801, 0.195 ve 0.004 olarak bulunmuştur. Amilaz lokusunda da Amy ve Amy3 olmak üzere iki allel saptanmış ve Amy allelinin frekansı 0.93 olarak hesaplanmıştır. Tiftik özelliklerine ait ortalama değerler tek lif gerçek uzunluğu için 17.506-20.050 cm, incelik için 29.532-44.617 jı, mukavemet için ise 20.626-27.952 g değerleri arasındadır. Ele alman tiftik özellikleri ve kan proteinleri arasında önemli bir ilişki bulunmamıştır. Anahtar kelimeler: Ankara Keçisi, Transferrin, Amilaz, Hemoglobin, Seruloplazmin, elektroforetik varyasyon, tiftik özellikleri ABSTRACT Ph.D. Thesis ASSOCIATION BETWEEN BLOOD PROTEIN POLYMORPHISMS AND SOME MOHAIR TRAITS IN ANGORA GOATS (CAPRA HIRCUS) Cengiz ELMACI Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Animal Science Supervisor: Prof.Dr.Dr.Sevinç ASAL 1995, Page: 49 Jury : Prof.Dr.Dr.Sevinç ASAL Prof.Dr.Numan AKMAN Prof.Dr.Kemalettin YAMAN Determination of relationship between the polymorphisms of Transferrin Haemoglobin, Amylase and Ceruloplasmin and the important mohair characteristics (single fiber length, fineness and resistance), related with quality, in Angora Goat population was the main purpose of this study. Blood protein samples were analysed by means of horizontal starch-gel electrophoresis technique. Electrophoretic analyses indicated that Transferrin and Amylase region were monomorphic whereas Haemoglobin and Ceruloplasmin region were monomorphic in the studied populations. Transferrin phenotypes were controlled by three (Tf/ Tf8 and Tf°) codominant alleles and their frequencies were 0.801, 0.195 and 0.004, respectively. Amylase phenotypes were controlled by two (Amy* and Amy8) codominant alleles and the frequency of Amy* allel was found 0.93. The mean values of mohair characteristics were found as follows: 17.506-20.050 cm for single fiber lenght; 29.532-44.617 /x for fineness; 20.626-27.952 for resistance. The relationship between mohair characteristics and the genetic markers was not significant. Key words: Angora goat, Transferrin, Amylase, Haemoglobin, Ceraloplasrnin, electrophoretic variation, mohair characteristics 49

Hayvansal liflerin bir kısmı özel lifler olarak anılır ve modaya da bağlı olarak genellikle yüksek fiyatla satılırlar. Bunun bir nedeni de sözkonusu liflerin az üretilmesidir. Bu nedenle tekstilciler zaman zaman yeni lifler bulmaya ve bunlardan yeni materyal üretmeye çalışırken bir yandan da bilinen liflerden yeni ürünler yaratarak tüketicinin beğenisine sunar ve böylece talebi yüksek tutmaya çalışırlar. Diğer taraftan birçok Avrupa ülkesi başta olmak üzere Avustralya ve Yeni Zelanda gibi ülkeler bir yandan uzun kıllı keçilerden elde edilen keşmir yünü üretimine ağırlık verirken, bir yandan da diğer türlerden yararlanma yolları aramaktadırlar. Bu çalışmaların bir amacı da kırsal kesimde yaşayan kimselere ek gelir sağlayarak bu bireyleri yerinde tutmaya çalışmaktır. Bu çalışmada özel lifler olarak anılan tiftik ve keşmir gibi keçi lifleri ile yine özel önemi olan başka hayvan türlerinden elde edilen liflerin üretimi ve tüketimi ile ilgili bir inceleme hedeflenmiştir. Some of the fibres are known as speciality fibres because of the scarsity and high value. Textile industry are seaking a new material for their production from time to timewhile trying to produce new material from well known fibre to attract customers attention. On the other hand, some of the EC countries as well as Australia and Ne w Zealand have focused on the production of cashmere wool from the breeds of long haired goats while taking the other high value fibres producing species into accaunt. On reason of such activities is to keep the rural people on their lands by increasing their income from fibre and other production. In this study the production and use of speciality fibers such as cashmere and mohair as well as the other high valued fibres from the other species has been reviewed.

T Bu çalışma tiftiğin makina halıcılığı sektöründe daha yaygın olarak kullanılmasını amaçlamaktadır. Araştırma sırasında tiftik ile yün 9 değişik oranda karıştırılmış ve her karışım oranından makina halısı dokunmuştur. Bu halı örneklerine çeşitli testle uygulanarak en uygun kullanım performansı ve maliyeti veren karışım oranı saptanmıştır. ABSTRACT The objective of this research is to lead widely more using of Mohair fibre in machine made carpet industry. Nine different wool / mohair blended yarns are produced and used as pile yarns on the machine made carpets for the tests. Then, sample carpets which were made from those yarns are tested to determine the best rate of blend to obtain the optimum using performance and cost. ABSTRAKT Bu çalışma tiftiğin makina halıcılığı sektöründe daha yaygın olarak kullanılmasını amaçlamaktadır. Araştırma sırasında tiftik ile yün 9 değişik oranda karıştırılmış ve her karışım oranından makina halısı dokunmuştur. Bu halı örneklerine çeşitli testle uygulanarak en uygun kullanım performansı ve maliyeti veren karışım oranı saptanmıştır. ABSTRACT The objective of this research is to lead widely more using of Mohair fibre in machine made carpet industry. Nine different wool / mohair blended yarns are produced and used as pile yarns on the machine made carpets for the tests. Then, sample carpets which were made from those yarns are tested to determine the best rate of blend to obtain the optimum using performance and cost. 109

`-.?`.-`` 1X1 ÖZET Yüksek Lisans Tezi ANKARA VE BOLU İLLERİNDE ÜRETİLEN ESAS SINIF TİFTİKLERİN BAZI FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ İLE KULLANIM ŞEKİLLERİ ÜZERİNDE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA Zeynep YILDIRIM Ankara üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ev Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Yahşi YAZICIO?LU 1989, Sayfa: 92 Jüri: Doç. Dr. Yahşi YAZICIO?LU Prof. Dr. Firdevs KAYA Prof. Dr. Seniha HASİPEK Ankara ve Bolu İlleri ülkemizin önemli tiftik üretim bölgeleridir. Bu araştırma Ankara ve Bolu İllerinde üreti len esas sınıf tiftiklerin incelik, lüle uzunluğu, tek lif uzunluğu, kıvrım sayısı, kıvrım derinliği, mukavemet, yüzde uzama, kemp, medullalı, renkli lif oranları gibi bazı fizik sel özellikleri incelenmiştir. Böylece Ankara ve Bolu İlle rinde üretilen esas sınıf tiftiklerin fiziksel karakterleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca Ankara ve Bolu İllerinde üretilen tiftiklerin yöresel kullanım şekilleri de saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Tiftik, Lif, Fiziksel özellikler, Kullanım Şekilleri IV ABSTRACT Masters Thesis A RESEARCH ON SOME PHYSICAL PROPERTIES AND UTILIZATION OF PRINCIPAL MOHAIRS PRODUCED IN ANKARA AND BOLU DISTRICTS Zeynep YILDIRIM Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Home Economics Supervisor : Assoc. Prof. Dr. Yahşi. YAZICIO?LU 1989, Page: 92 Jurry: Assoc. Prof.Dr. Yahşi YAZICIO?LU Prof. Dr. Firdevs KAYA Prof. Dr. Seniha HASİPEK Ankara and Bolu regions are the most mohair producing districts of Turkey. In this research some physical charac teristics such as fineness, staple length, single fiber length, number of folds, crimp depth, resistance, elongation rate, kempy, medullated, coloured fiber percentages were studied. Physical characteristics of the principal mohairs produced in Ankara and Bolu districts were determined. Regional utilization of mohair in Ankara and Bolu were also studied. Key Words: Mohair, Fiber, Physical Properties, Utilization of Mohair 92

44 - 8. ÖZET Ankara Keçilerinde Serum Tiroksin Düzeyi ile Tiftik Kalitesi Arasındaki İlişki Bu çalışmada iki yaşında 10 dişi ve 10 erkek Ankara keçisi kullanıldı. Bir yıl boyunca her ay toplanan kan örneklerinde serum T düzeyleri ölçüldü. Kan alım işlemi bitiminde tüm keçilerden tiftik ör nekleri toplandı. Bu süre içinde keçiler kapalı ağıllarda, normal ba kım koşullarında bırakıldılar. Serum T düzeyleri radioimmunoassay me todu ile saptandı. Yapılan çalışma sonucunda yıl boyunca dişilerin serum T düzeylerinin (ortalama ± S. S.) (107.58 ± 15.44) tekelerden daha yüksek (72.99 ±11.39) seyrettiği belirlendi. Erkek ve dişi gruplar arasın daki serum T düzeyleri ortalamalarının farkı istatistiksel olarak da önemli bulundu (p < 0.001). Ankara keçilerinde serum T düzeylerinin çevre ısısı ve ba ğıl nemden etkilendiği anlaşıldı. Çevre ısısı yükseldikçe dolaşımdaki T konsantrasyonunun düştüğü, azaldıkça yükseldiği görüldü. Çevredeki 4 bağıl nem oranı azaldıkça dolaşımdaki T konsantrasyonunun da düştüğü saptandı. Keçilerin son kaburgaları üzerinden toplanan tiftik örnekle rinde elyaf uzunluğu, incelik, elastikiyet, mukavemet, kemp ve medulla oranlarını belirlemek üzere testler uygulandı ve keçilerin yıllık tif tik verimleri saptandı. Buna göre, serum T düzeyi ile elyaf uzunluğu arasındaki ilişkinin kuvvetli ve dişilerde (korelasyon katsayısı ± S. S.) (0.69 ± 0.25), tekelerde (0.68 ± 0.25) olduğu (p < 0.05); tiftik veri mi arasındaki ilişkinin kuvvetli ve dişilerde (0.58 + 0.28), tekelerde (0.62 + 0.27) olduğu (p < 0.05) saptandı. Serum T düzeyleri ile ince lik, elastikiyet, mukavemet, kemp ve medulla oranları arasında ilişki bulunmadığı görüldü. - 45 - 9. SUMMARY The Relationship Between Serum Thyroxine Levels and the Physical Quality Characteristics of the Angora Goat Mohair in Turkey Seasonal variations in serum T levels were examined in 20 4 two years old Angora goats with equal numbers of males and females. The blood samples were collected monthly for 12 months be ginning with March. The animals were kept under normal husbandary con ditions during the experiment. The serum T concentrations were deter mined by radioimmunoassay. The does had higher T concentrations (mean + S.D.) (107.58 + 15.44) than bucks (72.99 + 11.39) throughout the year and the diffe rence was significant (p < 0.001). The ambient temperature and humidity have an effect upon thyroid secretion in the Angora goats. The serum T concentrations decrease with the increased ambient temperature and vice versa. In contrast, serum T levels increase in high environmental humidity. Mohair samples were collected from rib regions of the same animals for the determinations of fiber length, fineness, tensile strength, elasticity, percent of kemp and medullated fibers. Fleece weights of the same animals were noted. Significant correlations were found between serum T levels and fiber length (coefficient of correlation ± S.D.) (0.69 ± 0.25 and 0.68 +0.25 in female and male groups respectively). The correlation coefficients were significant (p < 0.05) for both groups. The correlation between mohair greasy fleece weights and se rum T levels were also significant (0.58 ± 0.28 and 0.62 ± 0.27 for does and bucks respectively). The correlations were significant (p < 0.05) for the same groups mentioned above.- 46 - The correlations between serum T levels and fineness, ten sile strength, elasticity, percent of kemp and medullated fibers did not show any significance. 60