Search

Bu çalışmada, Güney Batı Anadolu'da (Muğla, Aydın, Denizli, Antalya) üretilen dört çeşit monofloral bal (Hayıt, Kekik, Narenciye ve Püren), farklı kaynaklardan Arı Yetiştiriciliği Birlikleri'nin üyelerinden temin edilmiştir. Bu balların öncelikle, polen tür tayini yapıldı ve polen yoğunlukları belirlendi. Daha sonra, fizikokimyasal analizleri, antioksidan kapasite tayinleri, toplam fenolik ve toplam flavonoid miktarları, asetilkolinesteraz (AChE), bütirilkolinesteraz (BChE) ve üreaz inhibisyon aktiviteleri çalışıldı. Bal örneklerinin önce polen analizleri yapıldı ve polen yoğunluklarına göre kategorize edildi. Bal örneklerinin fizikokimyasal analizleri olarak nem, pH, serbest asitlik, iletkenlik, diastaz ve prolin tayini yapıldı. Bu analiz sonuçları, Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği değerleri ile uyumlu bulunmuştur. Balların antioksidan kapasite tayinleri, β-karoten/Linoleik asit, DPPH, ABTS+, CUPRAC ve Metal kelatlama aktivitesi metodlarıyla belirlendi. Bal örneklerinde en yüksek antioksidan aktivitesinin β-karoten/Linoleik asit renk açılımında IC50: 7.99 mg/mL ile narenciye balında, DPPH serbest radikal giderim aktivitesinde IC50: 5.28 mg/mL ile kekik balında bulundu. CUPRAC aktivitesinde ise, IC50: 1.69 mg/mL ile püren balında, ABTS+ giderim aktivitesi bakımından IC50: 2.80 mg/mL ile hayıt balında, Metal kelatlama aktivitesi IC50: 1.56 mg/mL ile kekik balında en yüksek aktiviteyi gösterdiği belirlendi. Balların toplam fenolik miktarları 2.31 - 23.42 (µg PEs/mg bal) arasında, toplam flavonoid miktarları 5.02 - 25.24 (µg QEs/mg bal) aralığında değiştiği bulunmuştur. Buna ilaveten, çalışmada kullanılan balların asetilkolinesteraz (AChE) inhibisyonu IC50: 24.25 mg/mL ile kekik balında, bütirilkolinesteraz (BChE) inhibisyonu IC50: 27.93 mg/mL ile kekik balında ve üreaz inhibisyonu IC50: 34.89 mg/mL ile narenciye balında en yüksek aktiviteyi gösterdiği belirlendi. Bu çalışmayla, ülkemizde bal üretiminde çok önemli bir bölge olan Güney-Batı Anadolu Bölgesi'nde üretilen monofloral balların polen miktarları ile biyolojik aktiviteleri arasındaki ilişkiler ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: Antioksidan, Bal, Enzim, Fizikokimyasal Analiz, Hayıt, Kekik, Narenciye, Polen, Püren. In this study, four types of monofloral honey (Chaste tree, thyme, citrus and heath flower) produced in South West Anatolia were obtained from members of Bee Breeding Unions's different sources. Firstly, honey's pollen species were identified and pollen concentrations determined. Then, the physicochemical analysis, determination of antioxidant capacity, total phenolic amounts, total flavonoid amounts, acetylcholinesterase (AChE), butyrylcholinesterase (BChE) and urease inhibitation activities were studied. At first, pollen analysis of honey samples were made and categorized according to pollen concentration. Physicochemical analysis of honey samples were carried out in terms of moisture, pH, free acidity, conductivity, diastase and proline. It was found the results of this analysis to be consistent with the values of Turkish Food Codex Honey Board. Honey's antioxidant capacity determinations were revealed by β-carotene/linoleic acid, DPPH, ABTS+, CUPRAC and metal chelating activity methods. The highest antioxidant activity in the sample of honey was found IC50: 7.99 mg/mL at β-carotene/linoleic acid color leakage in citrus honey, and IC50: 5.28 mg/mL at DPPH free radical removal activity in thyme honey. In CUPRAC activity, It was determined showing the highest activity IC50: 1.69 mg/mL in heath flower honey, ABTS+ removal activity in terms of IC50: 2.80 mg/mL in chaste tree honey, metal chelating activities IC50 1.56 mg/mL in thyme honey. The total phenolic amounts and total flavonoids amounts of honeys were found to vary between 2.31 - 23.42 (μg PEs/mg) and 5.02 - 25.24 (µg QEs/mg). In addition, acetylcholinesterase of the honey used in the study (AChE) inhibition IC50: at 24.25 mg/mL in thyme honey, butyrylcholinesterase (BChE) inhibition IC50: 27.93 mg/mL in thyme honey and urease inhibition IC50: 34.89 mg/mL with citrus honey were showed the highest activity determined. By this study, It has been put forward the relationship between pollen amounts and biological activities of monofloral honey produced in South-West Anatolian Region which is an important region producing honey in our country.Keywords: Antioxidant, Honey, Enzyme, Physicochemical Analysis, Chaste Tree, Thyme, Citrus, Pollen, Heath Flower. 120

Bu çalışmada Onobrcyhis armena uçucu bileşenleri, yağ asitleri ve antioksidan özellikleri incelendi. Farklı ekstrakların (etilasetat, metanol ve su) antioksidan özellikleri fosfomolibdat, serbest radikal süpürme testi, ß-karoten/linoleik asit testi, demir ve bakır indirgeme gücü testleri ile ölçüldü. Ayrıca, toplam fenolik ve flavonoid içerikler de hesaplandı. Çalışılan ekstraklar arasında, metanol ekstraktı antioksidan kapasite test sistemlerinde (ß-karoten/linoleik asit testi hariç) en güçlü aktiviteyi sergilemiştir. Yağ asidi komposizyonu GC ile araştırıldı ve 25 farklı yağ asidi belirlendi. GC analizlerinde major yağ asitleri palmitik (%22.67) ve linoleik (%15.09) asittir. Doymamış yağ asitleri seviyesi doymuş yağ asitlerinden daha yüksektir. Uçucu yağlar GC-MS ile analiz edildi ve 22 bileşen tanımlandı. Tanımlananan major bileşenler n-hekzadekonik asit, 9-12 oktadekanoik asit, tetradekanoik asit ve hekzahidro farnesil asetondur. Bu çalışmanın sonuçları O. armena?nın kolay elde edilebilen doğal antioksidanların ve doymamış yağ asitlerinin bir kaynağı olarak gıda ve farmasötik endüstrilerinde kullanılabileceğini göstermektedir., In this study, Onobrcyhis armena was screened for its antioxidant potential, fatty acids and volatile compounds. Antioxidant activities of different extracts (ethylacetate, methanol and water) were measured using the phosphomolybdenum assay, free radical scavenging assay, ß-carotene/linoleic acid method, ferric and cupric reducing power assay. Total phenolic and flavonoid contents were also calculated spectrophotometrically. Among studied extracts, the methanolic extract exhibited the strongest antioxidant capacity in the test systems (except for, ß-carotene/linoleic acid method). Fatty acid composition of O. armena was analyzed by using GC and twenty-five fatty acids were determined in its oil. GC analysis revealed that the oil was dominated by palmitic (22.67%), linoleic (15.09%) acids. Unsaturated acids levels were higher than saturated fatty acids. The essential oil was analyzed by GC-MS system and twenty-two volatile compounds were identified. The identified major components were n ?hexadecanoic acid, 9-12 octadecanoic acid, tetradecanoic acid and hexahydro farnesyl acetone. The results of this study show that O. armena can be used as an easily accessible source of natural antioxidants and unsaturated fatty acids in food and pharmaceutical industries., Bu tez çalışması BAP tarafından 12201059 nolu proje ile desteklenmiştir.

Bu çalışmada Onobrcyhis armena uçucu bileşenleri, yağ asitleri ve antioksidan özellikleri incelendi. Farklı ekstrakların (etilasetat, metanol ve su) antioksidan özellikleri fosfomolibdat, serbest radikal süpürme testi, ß-karoten/linoleik asit testi, demir ve bakır indirgeme gücü testleri ile ölçüldü. Ayrıca, toplam fenolik ve flavonoid içerikler de hesaplandı. Çalışılan ekstraklar arasında, metanol ekstraktı antioksidan kapasite test sistemlerinde (ß-karoten/linoleik asit testi hariç) en güçlü aktiviteyi sergilemiştir. Yağ asidi komposizyonu GC ile araştırıldı ve 25 farklı yağ asidi belirlendi. GC analizlerinde major yağ asitleri palmitik (%22.67) ve linoleik (%15.09) asittir. Doymamış yağ asitleri seviyesi doymuş yağ asitlerinden daha yüksektir. Uçucu yağlar GC-MS ile analiz edildi ve 22 bileşen tanımlandı. Tanımlananan major bileşenler n-hekzadekonik asit, 9-12 oktadekanoik asit, tetradekanoik asit ve hekzahidro farnesil asetondur. Bu çalışmanın sonuçları O. armena?nın kolay elde edilebilen doğal antioksidanların ve doymamış yağ asitlerinin bir kaynağı olarak gıda ve farmasötik endüstrilerinde kullanılabileceğini göstermektedir. In this study, Onobrcyhis armena was screened for its antioxidant potential, fatty acids and volatile compounds. Antioxidant activities of different extracts (ethylacetate, methanol and water) were measured using the phosphomolybdenum assay, free radical scavenging assay, ß-carotene/linoleic acid method, ferric and cupric reducing power assay. Total phenolic and flavonoid contents were also calculated spectrophotometrically. Among studied extracts, the methanolic extract exhibited the strongest antioxidant capacity in the test systems (except for, ß-carotene/linoleic acid method). Fatty acid composition of O. armena was analyzed by using GC and twenty-five fatty acids were determined in its oil. GC analysis revealed that the oil was dominated by palmitic (22.67%), linoleic (15.09%) acids. Unsaturated acids levels were higher than saturated fatty acids. The essential oil was analyzed by GC-MS system and twenty-two volatile compounds were identified. The identified major components were n ?hexadecanoic acid, 9-12 octadecanoic acid, tetradecanoic acid and hexahydro farnesyl acetone. The results of this study show that O. armena can be used as an easily accessible source of natural antioxidants and unsaturated fatty acids in food and pharmaceutical industries. 54

Sn/p-Si SCHOTTKY KONTAKLARIN ELEKTRİKSEL KARAKTERİSTİKLERİNİN GENİŞ BİR SICAKLIK ARALIĞINDA İNCELENMESİ (Doktora Tezi) Şükrü KARATAŞ GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAYIS 2003 ÖZET Bu çalışmada, [100] doğrultusunda büyütülmüş, 200 um kalı lıklı ve özdirenci 5-10 Q-cm olan Bor katkılı p-tipi Si kristali kullanıldı. Hazırlanan Sn/p-Si Schottky kontakların akım-voltaj (I-V), kapasitans-voltaj (C-V) karakteristikleri 150-400 K sıcaklık aralığında ölçüldü ve arayüzeyde engel yüksekliklerinin homojensizliğinden dolayı bir Gaussian dağılımına sahip olduğu gözlendi. Deneysel I-V verilerinden sıcaklığın artmasıyla engel yüksekliğinde (]») artış ve idealite faktöründe (n) ise bir azalma olduğu gözlendi. Engel yüksekliğinin sıcaklığın tersi ile değişimi grafiğinden Gaussian dağılımı için ortalama engel yüksekliği ve standart sapma değerleri sırasıyla Ğ>£,0=1. 049 eV, a0 = 0. 114 V olarak elde edildi. Böylece, modife edilen İnÇlo/T2) - q2o02/2/ı?T2 nin l/T eğrisinde ortalama engel yüksekliği ve Richardson sabitinin değerleri sırasıyla 1.026 eV ve 14.60 A/cm2K2 olarak elde edildi. Sn/p-Si Schottky diyodun sıcaklığa bağlı I-V karakteristiklerinden engel yüksekliklerinin Gaussian dağılıma sahip olması termiyonik emisyon makanizmasıyla açıklandı. Hazırlanan Schottky kontakları için bulunan sıcaklık sabiti değeri (= -0.247meV/K), p-Si yüzeyinin hidrojenlenmiş11 olmasından dolayı literatüdeki değerlerden farklıdır. Aynı zamanda Cheung fonsiyonlarıda kullanılarak H(I)-I ve dV/dlnl-I eğrilerinden; seri direnç(Rs), engel yüksekliği (Obo) ve idealite faktörü (n) elde edildi ve karşılaştırıldı. Bilim Kodu : 404. 05. 01 Anahtar Kelimeler : Gaussian dağılım, Sıcaklık, Arayüzey durumları, Schottky kontaklar Safa Adedi :100 Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Atilla ÖZMEN m IVESTIGATION OF ELECTRICAL CHARACTERISTICS OF Sıı/p-Si SCHOTTKY CONTACTS IN A WIDE TEMPERATURE RANGE (Ph. D. Thesis) Şükrü KARATAŞ GAZI UNIVERSITY INSTUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY MAY 2003 ABSTRACT In this study, we have used p-Si wafers with (100) orientation, 200mm thickness and resistivity betwen 5-10 Q-cm. The current-voltage (I-V) characteristics of Sn Schottky contacts on hydrogen terminated-p type Si substrate have been measured in the temperature range of 150-400 K and have been interpreted based on of the assumption of a Gaussian distribution of barrier heights (BHs) due to BH inhomogeneities that prevail at the interface. The evaluation of the experimental I-V data reveals an increase of the zero bias barrier height (Oto) and a decrease of the ideality factor (n) with increasing temperature. Zero bias barrier height (Obo) versus inverse temperature (1/T) plot was drawn to obtained evidence of a Gaussian distribution of the BHs, and values of 0^0 = 1.049 eV and

Bu çalışmanın amacı, elma cipsi üretmek için üç elma türü (Starkpur Golden Delicious (SGD), Granny Smith (GS) ve Starkrimson Delicious (SKD ), 110,115 ve 120°C sıcaklıklarda , 1.75 m/s hava hızı , H_S=25°C doymuş rutubet ile laboratuar tipi konvektif bir kurutucuda, elmaların kuruma ve tekstürel özellikleri ile değişik geometrik şekillerin (üçgen daire vd.) difüzyon katsayısı ile aktivasyon enerjisi üzerine etkileri incelendi. Numunelerin kurutma sürecinde ısı, kütle ve momentum aktarımı ile kurutma sisteminde kullanılan matematiksel modellerin uygunluğunu araştırıldı. Deneysel sonuçların altı kurutma modeline uygunluğu araştırılarak, non-lineer regresyon analizi ve istatistiksel değerlendirme kriterlerinin 0.827 < R^2 < 0.999 olduğu saptandı. Bu çalışmada kullanılan elma türleri kurutma modellerinden Midilli & Küçük modeline en uygun olduğu ayrıca Fick's ikinci yasası ile difüzyon değerleri, 1.93×〖10〗^(-9)-2.85×〖10〗^(-9) 〖(m〗^2⁄s) arasında değişkenlik gösterdiği belirlendi. Arrhenius denklemi kullanılarak aktivasyon enerji değerlerinin 5.02 - 36.53 kJ/kg.mol arasında olduğu buna ilave olarak momentum, ısı ve kütlenin moleküler aktarımı, Newton'un viskozite, Fourier ve Fick's yasaları ile 4.202-5.005 N, 60.31-71.76 (W/m².K) ve 0.0497-0.0594 (m/s) sırasıyla değiştiği görüldü.Kurutulmuş elma türlerinin şekilsel olarak sertliği, kırılganlığı ve gevrekliği, enstrümantal tekstür analizleri yapılarak, üçgen şeklin en yüksek kırılganlık ve gevrekliğe sahip olduğu belirlendi. Ayrıca elma numuneleri farklı kaplama çözeltilerine batılarak difüzyon katsayıları incelendi. Ksantan ve arap zamkı çözeltilerindeki difüzyonlarının %28 ve %9'a azaldığı ancak sodyum aljinat, pektin ve jelatin çözeltilerindeki difüzyon katsayıları ise %36, %22 ve %2'ye artığı görüldü. Anahtar Kelimeler: Elma cipsi, Kuruma kinetiği, Fick'in yasası, Isı ve kütle transfer katsayısı, Matematkisel modelleme, Difüzyon, Aktivasyon Enerjisi, Kaplama, Tekstür. The aim of this study in order to produce the apple chips due to that three vareties of apples Starkpur Golden Delicious (SGD), Granny Smith (GS) and Starkrimson Delicious (SKD) were taken and dried at 110,115 and 120°C with 1.75 m/s air velocity and saturation humidity (H_S=25°∁ ) on the laboratory type of convective dryer. The effect of drying temperature related on the different geometric shapes of particle (triangle, circele etc) were investigated in order to estimate , diffusion coefficient , activation energy and textural properties of apples. Also heat, mass and momentum transfer in the drying process and the suitability of the mathematical models were searched. The experimental results were fitted to six drying models by a nonlinear regression analysis and the statistical evaluation criteria showed that R^2 values ranged from 0.827 to 0.999. In this study, the Midilli & Kucuk model was given as the best model to predict the drying behavior of all the apple varieties also the Fick's second law was used to determine the effective diffusivities which were varied between 1.93×〖10〗^(-9) - 2.85×〖10〗^(-9) m^2/s.The activation energies were determined as 5.02 - 36.53 kJ/kg.mol using an Arrhenius equation. In addition, the molecular transport of momentum, heat and mass were obtained from Newton's law of viscosity, Fourier's and Fick's laws which were varied between 4.202-5.005 N, 60.31-71.76 (W/m².K) and 0.0497-0.0594 (m/s) respectively.The instrumental texture analysis were used to determine the hardness, Fracturability and crispness of different shapes dried apples which Fracturability, and crispness of triangle shape samples were given as maxium value. In addition, the diffusion coefficients of coated apples after immersion in the vaious coating solutions were investigated. Xanthan gam and gum Arabic were decreased the diffusion coefficient about 28% and 9%, respectively while, sodyum alginate, pectin and gelatin causes of increase the diffusion coefficient respectively up to 36%, 22% and 2%.Keywords: Apple chips, Drying kinetics, Fick's law, Heat and mass transfer coefficient, Mathematical modeling, Diffusion, Activation energy, Coating, Texture. 246

Bu araştırmada kırmızı pancarın ekstraksiyonundan elde edilen betanin renk maddesinin 1 ve 2,5 Brix'teki solüsyonlarının ışık altında ve farklı sıcaklıklarda bekletilmesi sonucu betaninin değişimi incelendi. Örnekler 500 ml'lık şişelerde 10-30˚C'lik sıcaklıklarda 3W'lık led ışık altında renk değişimleri spektrofotometrede ve high performance liquid chromatography (HPLC)'de incelendi. Tepkime hız sabitleri 1 Brix'te 30, 25, 20 ve 10 °C sıcaklık değişimlerine göre sırasıyla 0,6648, 0,349, 0,058, 0,0232 gun-1 olarak bulundu. Ayrıca 2,5 Brix'teki betanin değişimleri 30, 20 ve 10 °C göre hız sabitleri sırasıyla 0,287, 0,1238, 0,0544 gun-1 olarak hesaplandı. Ayrıca kinetik değişimlerinin birinci dereceden reaksiyona uyduğu belirlendi ve aktivasyon enerjileri 1 ve 2,5 brixleri için sırasıyla 29,098 ve 15,064 kcal/mol olarak hesaplandı. 2,5 brix'teki betanin değişiminin 1 brix'ten daha hızlı olduğu görüldü. Tepkime hız değişimi 1 Brix için 30 ˚C'de 10 ˚C'ye göre 28 kat daha hızlı olduğu ancak 2.5 Brix'teki değişimin ise aynı sıcaklığa göre 5 kat daha hızlı olduğu bulundu. Anahtar Kelimeler: Pancar, betanin, tepkime hız sabiti In this research was investigated, one and two-half brixes of betanin were extracted from beetroot in order to determine stability of betanin at different temperature related with time under led light. For this purposes the samples were replaced in 500 ml glass bottle and stored between 10- 30 ˚C under led light at 3W and color changes related with time(day) for each sample was analysed by spectrophotometer high performance liquid chromatography (HPLC) . Stability of betanin (one brix) related with reaction rate (k) were determined as 0,6648, 0,349, 0,0058, 0,0232 day-1 at 30, 25 , 20 and 10˚C respectively. Also degradation of betanin for two-half brix was estimated allied 0,287, 0,1238, 0,0544 day-1 in recpect to 30, 20 and 10˚C . Acccording to that kinetic degradations were followed a first order and the activation energy was estimated as 29,09 and 15,064 and kcal /mol for one and two-half brixes. The result was indicated that degradation of betanin at higher concentration was faster then light concentration and also color losses 28 times higher when storing one brix at 30˚C then 10˚C. In addition to this investigation degradition of the betanin 5,6 times higher at 30˚C then 10˚C.Keywords: beetroot, betanin, reaction rate constant 78

Bakır oksit (CuO) doğrudan band aralığına sahip olağanüstü özelliklere sahip bir yarıiletkendir. Çoklu kristal yapısı birçok uygulamada yüzyıllardır kullanılmaktadır. 1.56-1.7 eV'lik doğrudan bant aralığına sahip olmasından dolayı görünür ışık bölgesinde şeffaftır ve maviden mor ötesi ışık bölgesinde de aktiftir. CuO pahalı olmayan (cam gibi) alttaş üzerinde düşük sıcaklıklarda büyütülebilir. CuO büyütmek için değişik metotlar vardır; Örneğin dönel kaplama, kimyasal buhar depolama, çözelti ile oluşturma, spray yöntemi, vakum ark depolama ve magnetron saçtırma. Elde edilen yüzey XRD ve SEM yöntemleri ile analiz edilerek film kalınlığı, kırılma indisi ve sönümleme katsayısı gibi optik özellikler tayin edildi. İnce filmin morfolojik özellikleri AFM kullanılarak analiz edildi. Bazı optik parametreler UV-Vis spektrometrik yöntemle tayin edildi.Anahtar Kelimeler : Bakır Oksit, İnce Film, Katkılama, Optik Özellikler CuO is a semiconductor which has a direct band gap and promising properties. Its polycrystalline structure has been used for hundreds of years. Because it has a 1.56-1.7 eV band gap energy, it is transparent in the range of visible light and is active from blue to ultraviolet light. CuO can be grown on inexpensive substrate, such as glass, at relatively. CuO production of chemical vapor storage, spin couting, with the creation of solution, spray technique, vacuum arc storage and magnetron sputtering such as a multi-coating method can be used. This surface will be analyzed with XRD and SEM techniques and some optical properties such as, refracting index and extinction coefficient will be determined. The thin films' morphological properties will be analyzed by AFM. Some optic parameters were determined by UV-Vis spectrometric method. Key words: Cupper Oxide, thin films, doping, optical Properties 56

Bu çalışmada titanyum (Grade2) malzemesi Campro CPL–100 marka CNC torna tezgâhında sulu tornalama yöntemi kullanarak; kesme hızı, ilerleme ve kesme açısı parametrelerinin yüzey pürüzlülüğüne etkisi incelenmiştir. Titanyum kendisiyle benzer özellikleri gösteren diğer metallerden daha hafif kimyasallara ve korozyonlara karşı daha dayanıklı olduğu için günümüzde birçok sektörde kullanılmaktadır. Deneylerde sabit talaş derinliğinde Mitsubishi materials firmasının DCMT 11T304 geometrisine sahip kesici kullanılarak; kesme hızı parametreleri (60m/dk-75m/dk-90m/dk), ilerleme hızı parametreleri (0.1mm/dev–0.15mm/dev–0.20mm/dev) ve kesme açısı parametreleri (0˚- 15˚- 30˚) değiştirilerek numuneler hazırlanmıştır. Numuneler Time GroupInc. Firmasının TR–200 marka yüzey ölçme cihazıyla ölçülmüştür. Ölçüm sonucunda kesme hızındaki artışla yüzey kalitesinde iyileşme ve ilerleme hızındaki artışla yüzeyde bozulma olmuştur. Ayrıca, kesme açısının artmasına bağlı olarak yüzeyde iyileşme elde edilmiştir Titanium is used in many sectors because it is lighter than other metals which is similar whit it, and it is more resistant towards to chemicals and corrosion. In this study, in the CNC late, effects of titanium (grade2), to cutting speed, feed rate and angle of cutting parameters on surface roughness were investigated by using wet late method. By keeping the chip depth constant and using the marking cuter Mitsubishi materials DCMT 11T304 by changing the cutting speed parameters (60m/dk-75m/dk-90m/dk), feed rate parameters (0.1mm/dev–0.15mm/dev–0.20mm/dev), cutting angle parameters (0˚–15˚–30˚), the samples were prepared. The samples were measured with Time GroupInc TR–200 surface measuring device. As result of the measurement, improvement of surface quality with increase of cutting speed, deterioration of surface with increase of advance speed, improvement of surface due to increase of cutting angle was obtained 61

Bu çalışmanın amacı, normal, vakumlu ve modifiye atmosferik (MAP) şartlar altında, 0, 10 ve 20°C depolama sıcaklıklarında mikrobiyolojik, kimyasal bozulma ile ilgili paketlenmiş tavuk dönerlerinin raf ömrünü incelemektir. PP (Polipropilen) ambalajlarında 0-20°C 'de saklanan toplam 72 pişmiş döner numunesi (Her biri 100 g) Gursoy Gıda Ltd. Şti. İstanbul ilinde, Türk gıda yönetmeliğine göre iki gün aralıklarla Salmonella spp, Listeria monocytogenes, toplam uçucu nitrojen (TVN) ve PH analizlerine göre sonuçlar değerlendirildi. Saptama değerleri, normal, vakum ve modifiye atmosferik (MAP) koşullar altında sırasıyla 0, 10 ve 20°C saklama sıcaklığında toplam 25 gün de elde edildi. Pişmiş piliç döner ürünü için modifiye atmosfer koşullarında paketlenerek muhafaza edilen ürün de 0, 10 ve 20°C' ler de sırası ile 20, 10, 2 günlük raf ömrü süreci belirlendi. Vakumlama yöntemi ile paketlenerek muhafaza edilen ürün de 0, 10 ve 20°C' ler de sırası ile 14, 7, 3 gün, normal koşullarda paketlenerek depolanan ürünler de 0, 10 ve 20°C' ler de sırası ile 7, 3, 1 gün raf ömrü süreçlerinin uygun olacağı düşünülmektedir. The aim of this study was to investigate shelf life of packaged chicken doner related with microbiological, chemical deterioration at 0, 10 and 20°C storage temperature also under normal, vacuum and modified atmospheric (MAP) conditions. A total 72 cooked and 16 samples (total 100g) stored at 0-20°C in PP (Polypropylene) packages were collected from Gursoy Gıda Ltd Şt. in the city of Istanbul.The results were evaluated according to Salmonella spp, Listeria monocytogenes, total volatile nitrogen (TVN) and PH for each sample in two days intervals according to Turkish food regulation. The deterition values were reached within for 25 days at 0, 10 and 20°C storage temperature under normal, vacuum and modified atmospheric (MAP) conditions respectively. Keywords: shelf life, packaged chicken doner, temperature, Microbiological, Chemical, storage 81

Bu çalışma Türkiye' de ticari olarak üretimi yapılan yuvarlak fındıkların (Corylus avellana L.) yağ asitleri kompozisyonunun Doğu, Orta ve Batı Karadeniz Bölgeleri arasındaki değişimlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma için 2015 yılında 46, 2016 yılında 41 olmak üzere toplam 87 adet numune örnekleme metoduyla toplanmış ve analizler gaz kromatografisi kullanılarak (GC) gerçekleştirilmiştir. Fındık yağının baskın yağ asidinin oleik asit (C18:1, % 82,77) olduğu tespit edilmiştir. Oleik asidi miktar açısından sırasıyla; linoleik asit (C18:2, %8,46), palmitik asit (C16:0, %5,39) ve stearik asit (C18:0, %2,53) takip etmektedir. Numunelerin yağ asitleri kompozisyonları ile bölgeler arasındaki ilişkiyi belirlemek için çıkarımsal istatistiksel analiz yöntemleri olan, ANOVA (Genel lineer model ve Tukey' s çoklu karşılaştırma testleri) ve LDA (Lineer Ayırma Analizi) kullanılmıştır. Bulgulara göre 2015 yılında palmitoleik, oleik, linoleik, linolenik ve araşidik asit değerlerinin, 2016 yılında ise palmitik, palmitoleik, stearik, oleik, linoleik, linolenik, eikosenoik ve araşidik asit değerlerinin bölge ortalamaları arasındaki farklılıklar anlamlı bulunmuştur(P˂0,05). Fındık yağının majör yağ asidi grubu olan tekli doymamış yağ asitleri toplamı (MUFA) 2015 yılında en yüksek bölge Batı Karadeniz (%83,52), en düşük bölge Doğu Karadeniz (%81,84) olurken; 2016 yılında ise bu sıralama Orta Karadeniz (%84,29) ve Batı Karadeniz (%83,07) şeklinde belirlenmiştir. Doğrusal ayırma analizinin 2015 hasat sezonu örnekleri için doğru sınıflandırma oranı %100 olmuştur ve en önemli ayırt edici bağımsız değişkenler C16:0, C18:2, C18:3, C20:0, SFA, MUFA olarak belirlenmiştir. Doğrusal ayırma analizinin 2016 yılı verileri için doğru sınıflandırma oranı %92,7 olmuştur ve en önemli ayırt edici bağımsız değişkenler C16:0, C16:1, C18:3, MUFA olarak belirlenmiştir. Bulgulara göre, fındık meyvesinin yağ asitleri kompozisyonunda yöreler arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur ve fındık meyvesinde yapılacak yöre tayini çalışmalarında yağ asitleri kompozisyonunun kullanılabilecek önemli parametrelerden biri olduğu öngörülmektedir.Anahtar Kelimeler: Fındık (Corylus avellana L.), Karadeniz Bölgesi, yağ asitleri kompozisyonu, istatistiksel analiz, linolenik asit, MUFA This study was conducted to find out whether the fatty acid composition of the round type hazelnuts (Corylus avellana L.) commercially produced in Turkey varies between the Eastern, Central and Western Black Sea Regions. A total of 87 samples were collected including 46 in 2015 and 41 in 2016 and fatty acid composition was analyzed using gas chromatography (GC). Oleic acid (C18:1, 82.77%) was found to be the predominant fatty acid in hazelnut oil, which was followed by linoleic acid (C18:2, 8.46%), palmitic acid (C16:0, 5.39%), and stearic acid (C18:0, 2.53%), respectively. The statistical analysis was carried out using analysis of variance (ANOVA: the general linear model and Tukey's multiple comparison test) and linear discriminant analysis (LDA) to determine the effect of the regions on the fatty acid composition. The analysis results showed that the mean values of palmitoleic (C16:1), oleic, linoleic, linolenic (C18:3) and arachidic acids (C20:0) significantly differed between the regions in 2015 and mean values of palmitic, palmitoleic, stearic, oleic, linolenic, linoleic, eicosenoic, arashidic acids significantly differed between the regions in 2016 (P˂0,05). The highest monounsaturated fatty acid (MUFA) content was found to be in the Western Black Sea region (83.52%), while the lowest MUFA content was in the Eastern Black Sea region (81.84%) in 2015, highest MUFA content was in the Central Black Sea region (84.29%) and the lowest in the Western Black Sea region (83.07%) in 2016. The results of the LDA showed a success rate of 100% for the 2015 data and the most important discriminant independent variables were C16:0, C18:2, C18:3, C20:0, saturated fatty acids (SFA), and MUFA. The results of the LDA showed a success rate of 92.7% for the 2016 data and the most important discriminant independent variables were C16:0, C16:1, C18:3, and MUFA. According to the results of this study, the fatty acid composition of the hazelnut significantly different between the regions and it is foreseen that fatty acid composition should thus be one of the parameters used in the determination geographical origin of hazelnuts.Keywords: Hazelnut (Corylus avellana L.), Black Sea Region, fatty acid composition, Statistical Analysis, Linolenic Acid, MUFA 204

Toplumsal hayatta insanların acil durumlardaki açlık ihtiyacını, herhangi birinden istekte bulunmadan karşılamaları amacı ile tam otomasyonlu çorba makinesi tasarımı yapılmıştır. Makine, sadece çorbayı bardakta veren sistemlere nazaran, Türk toplumuna uygun, kasede çorba ve ekmek ihtiyacını karşılayan, aynı zamanda kendini temizleyen, malzeme eksikliğini kurulacak sistemle e-posta ya da web üzerinden merkeze bildiren sisteme sahiptir. Malzeme aynı zamanda yöresel tarhana yapımında atık olarak kalan toz tarhana kullanımını sağlayacaktır. Sistem otomasyon tabanlı PLC üzerinden kontrol edilmekte ve operatör panel ile görsel desteği sağlamaktadır. Aynı zamanda GSM modem veya fiber hatları ile merkezi sisteme gerekli bilgileri aktarmaktadır. Sistem kendi kendini temizleme özelliğine sahiptir. Makinenin belediye binaları ve karakol binaları yakınlarında, parklarda ve okullarda olması düşünülmektedir. Makine mekanik tasarımı Solid Works ile hazırlanmıştır. Ayrıca uzaktan izleme modülü geliştirilmiştir. İzleme sistemi iki türde izleme yapabilmektedir. Sistem için kullanılan SQL veri tabanına ait port numarası, modem port yönlendirmesine atanmaktadır. Uzaktan veri tabanı erişimi ile gerekli makine kontrolü sağlanmış olmaktadır. Beckhoff sisteminde doğrudan destek verilen bulut uygulaması ile PLC yazılımına ve yazılıma ait görsel panel yazılımına ulaşılabilmektedir. Fully automatic soup machine design is made for meeting hunger needs of people in emergency situations without any request from anyone. Compared to systems that only cup soup, there is a system which suitable for Turkish society, meet bowl of soup and bread needs, at the same time self cleaning, report the lack of materials to system over web or e-mail with system to be installed. At the same time, the material will provide the use of dust tarhana as waste in the construction of local tarhana. The system is controlled from the PLC over and have visual support with a operator panel. Also, it transfers necessary information to central system with GSM mode and fiber lines. The system is characterized in that self cleaning. It is thought to take place near the municipality and police stations buidings, in parks and schools to serve the people. Mechanical design is prepared with Solid Works. Also remote monitoring module is developed. Servo motors is designed for bread units and rotary activators for soup preparation mechanism. The monitoring system can monitor two types. The port number of the SQL database used for the system is assigned to the modem port forwarding. With remote access to the database, the necessary machine control is provided. Beckhoff system is directly supported by the cloud application with the PLC software and written visual panel software can be accessed. 110

Bu tez çalışmasında; Sn/p- Si Schottky bariyer diyotların elektriksel özellikleri sıcaklık ve radyasyona bağlı olarak akım-voltaj (I-V) ve kapasitans-voltaj (C-V) ölçümleri kullanarak incelendi. [100] yönelimli ve 1014 cm-3 taşıyıcı yoğunluğuna sahip p-tipi Si kristalinin doğrultucu tarafına kalay (Sn) buharlaştırılarak Sn/p-Si Shottky diyot oluşturuldu. Shottky bariyer diyotların elektriksel özellikleri sırasıyla; oda sıcaklığında (300 K), 400 K sıcaklığında ve 60Co radayasyon kaynağı ile 500 kGy gamma () ışınları ile incelendi. İdealite faktörleri (n), bariyer yükseklikleri (bo), seri direnç (RS) ve arayüz durumlarının yoğunluğu (NSS) gibi temel parametreler oda sıcaklığında, 400 K sıcaklığında 500 kGy gamma () radyasyonunda akım-voltaj (I-V) ve kapasitans-voltaj (C-V) ölçümleri kullanılarak elde edildi. İdealite faktörü ve seri direnç gibi temel parametreler sıcaklığın artması ile azalırken, aynı değerler radyasyona bağlı olarak ise artış gösterdi. Deneysel sonuçlar gösterdi ki Sn/p-Si Shottky yapı sıcaklığa ve radyasyona bağlı olarak hassastır. Bu durum iyonlaşmış takviye konsantrasyonunun sıcaklık ile azalmasına atfedilmiştir. Ayrıca arayüzey durum yoğunluklarının enerjiye bağlı değişimleri de akım-voltaj (I-V) ölçümlerinden elde edildi. In this study, we have examined effects of temperature and irradiation on the electrical properties of the Sn/p- Si Schottky barrier diodes by using the forward bias current–voltage (I–V) and capacitance–voltage (C–V) measurements. The Sn/p-type Si Schottky barrier diodes have been prepared by evaporating tin (Sn) on oxidized bulk (1 0 0) p-type Si wafers with a carrier concentration of 1014 cm-3. The electrical properties of the Schottky barrier diode have been investigated at 300 K (room temperature), 400 K temperature and after under 500 kGy gamma irradiation with fluency 60Co gamma ()-rays, respectively. The main parameters such as barrier heights (b), ideality factors (n), and series resistances (RS) were calculated using the I–V measurements. The main parameters such as ideality factor and series resistance determined from the current–voltage data decreases with increasing temperature, whereas the same values increases with increasing gamma irradiation. It has been seen that the device is sensitive to temperature and to gamma irradiation. This has been attributed to decrease in ionized dopant concentration with temperature. Furthermore, the interface state densities (NSS) as a function of energy distribution (ESS- EV) were extracted from the forward-bias I–V measurements. 44

Bu tez çalışmasında, grafen oksit (GO) malzemesi kimyasal yöntemle grafit tozu kullanılarak üretildi. Elde edilen grafen oksitin yapısal özellikleri X-ışını difraksiyonu (XRD), taramalı Elektron Mikroskobu (SEM), EDX cihazı ve FTIR (Fourier Transform Infrared) spektroskopisi cihazları kullanılarak incelendi. Daha sonra Ni(NO3)26H2O tuzu ve GO malzemesi kullanılarak NiO-GO kompoziti elde edildi. Bu kompozitin yapısı taramalı Elektron Mikroskobu (SEM), EDX cihazı ve FTIR (Fourier Transform Infrared) spektroskopisi cihazları kullanılarak incelendi. Üretilmiş olan NiO-GO malzemesi döndürerek kaplama tekniğiyle, (100) doğrultusunda büyütülmüş, 200 μm kalınlıklı ve özdirenci 5-10 Ω-cm olan bor katkılı p-tipi Si kristali üzerine kaplandı ve termal buharlaştırma cihazıyla kontaklar Si üzerine kaplanarak Schottky diyot üretildi. Üretilmiş olan Ag/NiO-GO/p-Si/Al Schottky diyotunun karanlıkta ve ışık şiddeti (30 mW/cm2) altında akım-voltaj (I-V) ve 10 kHz–1 MHz frekans aralığında kapasitans-voltaj (C-V) ile iletkenlik-voltaj (G/ω-V) ölçümleri kullanılarak elektriksel özellikleri incelendi. Ag/NiO-GO/p-Si/Al Schottky diyodunun; engel yükseklikleri (b), idealite faktörleri (n), seri dirençleri (Rs) ve ara yüzey durum yoğunlukları (Nss) hesaplandı ve tüm bu parametrelerin ışık şiddetine ve frekansa bağlılığı gözlemlendi. Ayrıca, karanlıkta ve ışık şiddeti altında, Cheung ve Norde fonsiyonları kullanılarak seri direnç(Rs), idealite faktörü (n) ve engel yüksekliği (b) değerleri hesaplandı. C-2-V eğrilerinin geniş bir voltaj aralığında karanlıkta ve ışık şiddeti altında lineer bir davranış göstermiştir. C-2-V eğrilerinin lineer bölgelerinden; taşıyıcı yük yoğunluğu (Na), tüketim tabakasının kalınlığı (Wd), engel yüksekliği (Φb) ve fermi enerji seviyeleri (Ef) değerleri elde edildi. In this study, graphene oxide (GO) material was produced by chemical method from graphite powders. The structural analysis of the graphene-oxide structures obtained was investigated by means of X-ray diffraction (XRD), Scanning Electron Microscopy (SEM), EDX instrument and FTIR (Fourier Transform Infrared) spectroscopy instruments. NiO-GO composites were acquired by using the Ni(NO3)26H2O salt and GO materials. The structure of this composite was examined by means of using Scanning Electron Microscopy (SEM), EDX instrument and FTIR (Fourier Transform Infrared) spectroscopy instruments. The NiO-GO structure produced was coated on a boron doped p-type Si crystal with magnified in the (100) direction, a thickness of 200 μm and a resistivity of 5-10 Ω.cm by means of spin coating technique and Schottky diode was obtained with coating the contacts on Si via thermal evaporation instrument. The electrical characteristics of Ag/NiO-GO/p-Si/Ag Schottky diode produced were analyzed by means of the current-voltage (I-V) and both capacitance-voltage (C-V) and conductivity-voltage (G/ω-V) measurements at a frequency range of 10 kHz-1 MHz under a light intensity (30 mW/cm2) and in the dark. Barrier height (Φb), idealite factor (n), series resistance (Rs) and density of interface states (Nss) values of Ag/NiO-GO/p-Si/Ag Schottky diode were calculated, and it is observed that all these parameters were dependent on the light intensity and frequency. At the same time, under light intensity and in the dark, the values of series resistance (Rs), idealite factor (n) and barrier height (Φb) were carried out by using Cheung and Norde functions. It is observed that C-2-V curves show a linear behavior under light intensity and in the dark at a wide voltage range. The carrier current density (Na), thickness of consumption layer (Wd), barrier height (Φb) and fermi energy level (Ef) values is obtained from linear regions of C-2-V curves. 105

Şekerli gıdaların uygun olmayan sıcaklıklarda depolanması veya üretimleri esnasında uygulanan ısıl işleme tabi tutulması sonucu kimyasal tepkimelerle hidroksimetilfurfural (HMF) oluşur. Bu çalışmada, Türkiye'deki marketlerde satılan bazı elma sularındaki uygunsuzluklar gıda yönetmeliklerine göre değerlendirildi. Bu amaçla, marketlerden rastgele toplanan 8 farklı firmanın elma suyu ürünlerine sırasıyla pH, hidroksimetilfurfural (HMF) ve suda çözünür kuru madde miktarı analizleri yapıldı. Her bir örnek için HMF miktarı, Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC) kullanılarak analiz edildi. Elma sularındaki minimum ve maksimum HMF, pH ve suda çözünür kuru madde miktarı değerleri sırasıyla 1.77-7.73 mg/L, 2.88-3.83 ve 11.3-11.8 olarak saptandı.Bu çalışmada ayrıca, marketlerde satılan üç farklı elma suyu örneğine 15°, 25° ve 35°C sıcaklıklarda 3 ila 6 hafta süreyle depolanması işleminin HMF oluşumuna etkisi belirlendi. Depolama süresince elma sularındaki HMF miktarlarının, depolama süresi ve sıcaklık artışına bağlı olarak arttığı tespit edildi. Depolama sonucunda HMF konsantrasyonunun üç farklı elma suyu örneğinde sırasıyla 4.39-15.89, 1.86-8.24 ve 28.55-45.89 mg/L arasında değiştiği gözlendi. Ayrıca bu ürünler üzerinde de pH ve suda çözünür kuru madde miktarı analizleri yapıldı.Yapılan kinetik hesaplamalar sonucu, elma sularında HMF oluşumunun sıfırıncı dereceden kinetik modele uyduğu saptandı. HMF oluşum reaksiyonunun aktivasyon enerjisi üç farklı elma suyu örneğinde sırasıyla 90.92, 153.17 ve 62.93 kj/mol olarak saptandı. Q10 değerlerinin sırasıyla 2.06-5.80, 6.06-10.60 ve 1.56-3.57 arasında değiştiği görüldü. Anahtar kelimeler: Elma suyu, HMF, HPLC, depolama, kinetik parametre, aktivasyon enerjisi, Q10 değeri. Hydroxymethylfurfural (HMF) were formed when foods that contains sugar stored at improper temperatures or heat treatment applied to high temperature during production. In this research, the conformities of some of the apple juices sold in the Turkish market were estimated according to Food Regulations. For this purpose, 8 different companies essays in markets were collected randomly in order to analysis of pH, hydroxymethylfurfural (HMF) and water soluble dry matter of apple juices. HMF was analysed in the each sample was carried out by using High Performance Liquid Chromatography (HPLC). Result indicated that minimum and maximum values for HMF, pH, water soluble dry matter of apple juices were estimated as 1.77-7.73 mg/L, 2.88-3.83 and 11.3-11.8, respectively. In this study, was also determined the effect of the storage at 15°, 25° and 35°C between 3 and 6 weeks on HMF formation in three different apple juices sold in the market. During storage, HMF content in the apple juices increased by increasing storage time and temperature. HMF concentration at the end of storage time was observed between 4.39-15.89, 1.86-8.24 and 28.55-45.89 mg/L in three different apple juices, respectively. Also, pH and water soluble dry matter analysis were performed on these products. According to kinetic calculations, the formation of HMF in apple juices followed a zero-order kinetic model. Activation energies for three different apple juices were found as 90.92, 153.17 and 62.93 kj/mol, respectively. Q10 values at 15-35°C ranged from 2.06-5.80, 6.06-10.60 and 1.56-3.57, respectively. Keywords: Apple juice, HMF, HPLC, storage, kinetic parameter, activation energy, Q10 value. 164

Bu tez çalışmasında; Ag/Grafen Oksit–Polimer /p-tipi Si Schottky diyotların (SDs) elektrik ve dielektrik özellikleri deneysel olarak akım voltaj (I-V) ve kapasitans-voltaj (C-V) ölçümleri kullanarak oda sıcaklığında (300 K) karanlıkta ve ışık altında incelendi. Çalışmada kullanılan nanografen oksit (nGO) tozları geliştirilmiş Hummers metodu kullanılarak hazırlandı. Elde edilen nGO-PVA/p-Si diyotların yapısı ve morfolojisi SEM ve EDX yardımıyla analiz edildi. İdealite faktörleri (n), bariyer yükseklikleri (bo), seri direnç (RS) ve arayüz durumlarının yoğunluğu (NSS) gibi temel parametreler oda sıcaklığında karanlık ve ışık altında elde edildi. Akım voltaj (I-V) ve kapasitans-voltaj (C-V) karakteristiklerinden elde edilen temel parametreler arasındaki farklılıklar tartışıldı. Ag/nGO-PVA/p-Si Schottky yapının bariyer yüksekliği, ideality faktörü ve seri dirençleri Cheung ve Norde yöntemleri kullanılarak elde edildi. Arayüzey durum yoğunlukları (NSS) hem karanlıkta hemde ışık altında incelendi. Ayrıca dielektrik sabiti (') ve dielektrik kayıp (`) değerleri frekansa bağlı olarak kapasitans-voltaj (C-V) and konduktans-voltaj (G/-V) ölçümlerinden elde edildi. Deneysel sonuçlar; seri direnç, arayüzey durumları ve dielektrik sabitlerin Ag/GO-PVA/p-Si yapı için önemli parametreler olduğunu gösterdi. In this thesis study, the electrical characteristics of the Ag/nGO doped poly (vinyl alcohol) (PVA)/p-Si structure were investigated using current-voltage (I-V) and capacitance-voltage (C-V) measurements under dark and white light (visible light) illuminations conditions at room temperature. The nanographene oxide (nGO) powders were prepared by using improved Hummers method. The structure and morphology of as obtained nGO-PVA/p-Si structure were analysed through SEM and EDX. The main parameters such as ideality factors (n), barrier heights (bo), series resistances (RS), and the density of interface states (NSS) have been investigated using current-voltage measurements under dark and illumination conditions at room temperature. The difference between the main parameters obtained from the I-V and C-V characteristics has been discussed. The barrier height, ideality factor and series resistance of the Ag/nGO-PVA/p-Si Schottky structure have been also determined using Cheung's and Norde methods. Furthermore, the frequency dependence of the dielectric constant (') and dielectric loss ('') were calculated from the capacitance-voltage (C-V) and conductance-voltage (G/–V) measurements. Experimental results showed that the values of series resistance interface state densities and dielectric constants of the Ag/nGO-PVA/p-Si structure are important. 52

Turunçgillerden elde edilen meyve sularında özellikle portakal suyunda, limoninden kaynaklı acılık oluşmakta ve bu acılık sektörde önemli bir sorun teşkil etmektedir. Limonin, portakal suyunda acılığa sebep olan bileşen olarak bilinmekte ve bu acılık, portakal sularının duyusal özelliklerini etkileyerek tüketicinin tercihini olumsuz yönde değiştirmektedir.Washington (navel) portakallarından elde edilen portakal sularının acılığına sebep olan, meyvede bulunan limonoat A halkası laktondur. Portakalların sıkılmasıyla meyvede bulunan acı olmayan limonoat A-halkası lakton form değiştirerek limonine (Limonin A, D dilakton) dönüşür. Bu dönüşüm aynı zamanda portakal suyuna ısıl işlem uygulanınca da meydana gelir.Bu çalışmada `Amberlite XAD-7HP` adsorbent maddesi kullanılarak Washington (navel) cinsi portakallardan elde edilen portakal sularında limoninden kaynaklı acılığın giderilmesi için denemeler yapıldı ve bu esnada portakal suyunun bazı kimyasal özellikleri (pH, titrasyon asitliği, briks) üzerindeki değişimlere bakıldı. Bu adsorbentin acılığı başarılı bir şekilde giderildiği tespit edildi. Limoninden kaynaklı acılığın I. denemede 30 ºC'de %90, II. denemede 40ºC'de %96 oranında azalttığı gözlemlendi. Elde edilen bu bulgulara göre portakal suyunda amberlite reçinesi kullanılarak limonin acılığının azaltıldığı sonucuna varıldı.Anahtar Kelimeler: Washington (navel), acılık giderme, limonin, portakal suyu, amberlite The bitterness due to limonine in citrus juices, especially orange juice, is constituted as an important problem in food industry. Limonine is known as a bitter component and the bitterness changes the consumer opinion negatively by affecting organoleptic propeties of orange juices. Limonoate A-ring lactone found in the the citrus fruit is reason of the bitter flavor in the orange juice produced from Washington (navel) orange. The nonbitter limonoate A-ring lactone is converted to limonine (Limonine A, D dilaktone) by changing the form when squeezing orange fruits. In this study, the removal of bitterness in Washington (navel) orange juice due to limonene was examined by using `Amberlite XAD-7HP` adsorbent. In the meanwhile, the changes on some chemical properties of orange juices such as (pH, titratable acidity, brix) were investigated. It had been determined that the adsorbent was successfully removed the bitterness in Washington navel orange juice. The results showed that bitterness caused from limonene was decreased as 90% at 30°C (first trial) and 96% at 40°C (second trial). According to obtained results, the bitterness of orange juice caused from limonene was decreased by using Amberlite XAD-7HP polymeric resin.Key Words: Washington (navel), removal bitterness, limonine, amberlite 100

Bu çalışmada nar kabuklarının farklı konsantrasyonlardaki (%10,%20,%30, %40, %50, %60, %70, %80, %90, %100)metanol, etanol ve aseton solventleri kullanılarak elde edilen ektraktlarının toplam fenolik madde miktarları Folin Ciocalteau metoduyla incelendi. Bunun yanı sıra toplam antioksidan değişimi ABTS metodu ile, antimikrobiyal aktivite tayini ise kuyucuk ve disk difüzyon yöntemiyle E. coli ,S. Aureus, S.mutans mikroorganizmalarına karşı test edildir. Çalışmalara ilave olarak HPLC-DAD da bakılmak üzere ayrılan numunelerle genel fenolik bileşik taraması yapıldı. Tarama sonucunda punikalagin, gallik asit, ellajik asit, quersetin bileşenleri tespit edildi. Nar kabuğunda en yüksek miktarda bulunan fenolik bileşiğin punicalin olduğu tespit edildi. En yüksek antioksidan aktivite %70 lık aseton ekstraksiyonundan elde edilen ekstraktta 821.7179614mmoltrolox/mg tespit edilirken en düşük etki metanol ekstraksiyonunda görüldü. Toplam Fenol etkisi göz önüne alındığında en yüksek etki yine %60 lık 445,0412 GAEq(mg GA/g örnek) aseton ekstraksiyonunda görülürken bunu sırasıyla etanol ve metanol izlendi. Antimikrobiyal aktivite göz önüne alındığında ise en yüksek etki yine aseton ekstraktında görüldü. Sonuç olarak nar kabuğu ekstraktlarının genel olarak biyoaktif özelliklerinin yüksek olduğu, özellikle aseton ekstraktının diğerlerine göre daha etkili olduğu tespit edildi. In this research, the total amount of phenolic substances were extracted from pomegranate peels by various methanol, ethanol and acetone solvent concentrations and which is named as Folin-Ciocalteau method. In addition to that, the total antioxidant transformation was analyzed with the ABTS method and also well and disc diffusion methods were utilized for determination of antimicrobial activitySecond step, a general phenolic compound screening was carried out with samples set aside to be examined with the HPLC-DAD method. At the end of analysis of HPLC-DAD were detected punicalagin, gallic acid, ellagic acid and quercetin. The richest of phenolic compotent was estimated punicalin in pomegranate peel. While the richest antioxidant activity was detected as 821.7179614mmoltrolox/mg in extract that was obtained with 70% aceton ectract, the lowest effect was observed in the methanol extraction. In consideration of the total phenol effect, the highest effect was observed once again in the 60% acetone extraction as 445.0412 GAEq(mg GA/g sample) which was followed respectively by the ethanol and methanol extractions. In respect to antimicrobial effects, it was clearly seen that the highest effect was in the acetone extraction as well. As a result, generally pomegranate peel ectracts have got highest bioactif property and especially aceton extracts were detected more effect then others. 106

Bu çalışmada 56 brikse sahip Limkon Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş' den temin edilen portakal konsantresinde naringin acılık bileşeninin naringinaz ve viskozim-L kullanılarak acılığın giderilmesi araştırıldı. Bu çalışmada kabuğu ile sıkılarak elde edilen portakal konsantresinde bulunan naringin acılığının naringinaz ve viskozim-L enzimleri tarafından değişik sıcaklıklarda (45, 50, 55 ve 60 oC) ve konsantrasyonlarda (% 0.1, % 0.3, % 0,5) etkisi incelendi. HPLC ile Fisher and Wheaton metoduna göre 15-35 ppm konsantrasyon aralığında naringin standartları hazırlandı. Naringinaz ve viskozim-L enzimleri örneklere ayrı ayrı üç farklı oranda ilave edildi. Portakal konsantresi 56 briksten 11,8 brikse seyreltilerek denemeler yapıldı. Orijinal numunede 27,04 ppm naringin miktarı belirlendi. Değişik sıcaklıklarda (45, 50,55,60 oC) ve değişik konsatrasyonlarda (% 0.1, % 0.3, % 0,5) naringinaz ve viskozim-L ilave edilmiş olan 11,8 briksteki portakal suyu numunelerinde toplamda üç saat olacak şekilde birer saat süre ile örnekler alındı ve HPLC cihazında naringin yüzdesinin indirgenmesi incelendi. % 0.1 oranında naringinaz kullanıldığında üç saat sonunda naringin azalmasının 55 oC'de % 42.49 olduğu, ancak % 0.1 oranında viskozim-L enzimi kullanıldığında ise naringin azalmasının 50 oC'de % 38.57 olduğu görüldü. Aynı şekilde % 0.3 oranında naringinaz kullanıldığında 45 oC'de naringin içeriğinde % 48.4 oranında azalma görüldü. Viskozim-L'de ise aynı sıcaklık ve oranda kullanıldığında % 38.72 oranında azalma olduğu belirlendi. Yine aynı şekilde naringin azalmasının % 0.5 oranında ilave edilen naringinaz ve viskozim-L için sırasıyla 45 oC'de 57.69 ve 45 oC'de % 44.04 olduğu bulundu. Bu çalışmanın diğer bir aşamasında ise panel testi yapılarak HPLC ile bulunan neticelerle karşılaştırma yapıldı. Buna göre % 0.5 oranında ve 50 oC'de enzim kullanıldığında en iyi bulgular elde edildi. Bu bulguların HPLC cihazı ile yapılan analizlerle uyum içinde olduğu görüldü. In this investigation, bitter orange juice 56 brix concentrate was received from Limkon Food Industry and Company. It is conducted that on this study, orange with its peel was squeezed which includes naringin bitterness components were reduced with naringinase and viscozyme-L at different temperatures (45, 50, 55ve 60 oC) and concentrations (0.1 %, 0.3 %, 0.5 %). According to HPLC and Fisher-Wheaton method, naringin standards were prepared in the concentration range of 15-35 ppm. Naringinase and viscozyme-L enzymes were added to the sample separately in three different rates. It was analyzed that orange juice concentrate is diluted from 56 Brix to 11.8 Brix. 27.04 ppm amount of naringin was determined in original sample. It was taken samples each one hour in three hours in the samples of orange juice at 11.8 Brix which was added naringinase and viscozyme-L enzymes at different temperatures (45, 50, 55, 60 °C) and at different concentrations (0.1 %, 0.3 %, 0.5 %) and reduction of the percentage of naringin was examined in HPLC. It was seen that reduction of naringin at 55 oC is 42.49 % when it is used 0.1 % of naringinase but reduction of naringin at 50 oC is 38.57 % when it is used 0.1 % of viscozyme-L enzyme in three hours. At the same time, when it is used 0.3 % naringinase, it is found that 48.4 % reduction of naringin content at 45 ° C. It was determined that 38.72 % reduction of naringin when it is used viscozyme-L enzyme at the same temperature and rate. Likewise, it was found that reduction of naringin at 50 oC is 57.69 % and at 45 oC is 44.04 % respectively in 0.5 % naringin and viscozyme-L enzyme. In another step of this study, it was compared the results which panel test was performed by HPLC. According to these results, it was obtained best results when it is used enzyme in 0.5 % percentage and at 50 oC. These results were seen to be consistent which performed by HPLC. 81

Bu çalışmada, grafen oksit (GO) malzemesi kimyasal yöntem ile grafit kullanılarak üretildi. Döndürerek kaplama yöntemi kullanılarak cam üzerine kaplanan GO filmlerin optik ve yapısal özellikleri incelendi. GO filmlerin yasak enerji band değerleri 2.26 eV ve 2.34 eV olarak belirlendi. GO yapısının tane boyutu Debye-Scherrer denklemiyle yaklaşık 20.12 nm olarak hesaplandı. Elde edilen GO malzemesi ve pentasen, Poli(metil metakrilat) (PMMA) ve Poli-4-vinilfenol (PVP) gibi polimerler kullanılarak grafen tabanlı alan etkili transistör (GFET)'ler üretildi. GFET'ler, döndürerek kaplama ve termal buharlaştırma tekniği kullanarak hazırlandı. Hazırlanan GFET'lerin yapısal özellikleri ve çıkış ve transfer karakteristikleri gibi elektriksel performansları analiz edildi. GFET aygıtların p tipi yarıiletken davranışı gösterdiği gözlendi. Hazırlanan GFET'lerin mobilite, eşik voltajı, açma/kapama Ion/Ioff oranı, alt-eşik salınım değeri, fotoduyarlılık, arayüzey tuzak yoğunluğu ve yüzey birim başına yük taşıyıcıların sayısı gibi aygıtların elektriksel parametreleri karanlık ve beyaz ışık aydınlatma altında hesaplandı. Sonuçlar karanlık altında p-Si/SiO2/GO/Pentasen GFET yapısının mobilite değeri (0.375 cm2/Vs), 100 mW/cm2 aydınlatma şiddeti altında ki değerinden (0.455 cm2/Vs) daha düşük olduğunu ve GFET'lerin arayüzey tuzak yoğunluğu ve yüzey birim başına yük taşıyıcıların sayısı aydınlatma şiddetlerinin artmasıyla azaldığını gösterdi. In this study, the graphene oxide (GO) meterials were produced using the graphite by chemical method. The structural and optical properties of GO films coated on the glass using the spin coating method were investigated. The band gap values of the GO films were determined as 2.26 eV and 2.34 eV. It was obtained grain size approximately 20.12 nm of GO structures with Debye-Scherrer equation. Graphene based field effect transistors (GFETs) were produced by using GO materials and polimers such as pentacene, poly(methyl methacrylate) (PMMA) and Poly-4-vinylphenol (PVP). The GFETs were prepared from the spin coating and thermal evaporation technique. The structural properties and electrical performances such as output and transfer characteristics of prepared GFETs were analyzed. It was observed that the GFET devices showed p-type semiconducting behavior. The electrical parameters of the devices such as mobilitiy, threshold voltage, Ion/Ioff ratio, sub-threshold swing value, photosensitivity, interface trap density and number of charge carriers per surface unit of the GFETs were calculated under dark and white light illuminations. The results indicated that the mobility (µ) value (0.375 cm2/Vs) of the p-Si/SiO2/GO/Pentacene GFET structure under dark was lower than that of the value (0.455 cm2/Vs) under 100 mW/cm2 illumination intensity and the interface trap density of GFETs was decreased with increasing of illuminations intensities. 147

Yapılan bu çalışmada, Satsuma cinsi mandarinlerinden (Citrus reticulata) elde edilen 57 brikse ayarlanmış olan acı mandarin suyu konsantresi Limkon Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından tarafımıza temin edildi. Briksi 11.8'eseyreltilmiş olan mandarin suları için naringin içeriğinin 18 ppm üzerinde olması, mandarin sularının pazarlanmasında ciddi bir sorun teşkil etmektedir. Bu araştırmada, yaklaşık 40 ppm naringin içeriğine sahip mandarin suyu örneğindeki naringin miktarını 18 ppm'in altına azaltmak amacıyla farklı uygulamalar yapıldı. % 0.1, %0.3 ve % 0.5 ml naringinaz enzimi (Novozymes,KTNO2227) ve % 0.1, %0.3 ve % 0.5 ml viskozim-l enzimi (153.06.10311) farklı sıcaklık (45, 50,55 ve 600C ) ve zaman (1,2 ve 3 saat) kombinasyonlarında mandarin suyuyla muamele edildi. HPLC (Agilent-1200 Series) ile gerçekleştirilen naringin analizleri verilerine göre, Yüzde Naringin İndirgenme oranlarının sırasıyla naringinaz enzimi ve viskozim-l enzimi için % 45-65 ve % 40-60olduğu belirlendi.Araştırmada en başarılı çalışma parametrelerine bakıldığında,naringinaz enziminin optimum etkinliğini 45 ̊ C'de % 0.5 enzim oranı ile 120 dakikada gösterdiği görüldü. Viskozim-l enzimi için optimum etkinlik parametrelerinin de 55 ̊ C'de % 0.5 enzim oranı ile 120 dakika olduğu görüldü. In this investigation,57 brix bitter Satsumamandarine (Citrus reticulata) juice concentrate was provided from Limkon Food Endustry and Company. High content of the Naringin causes serious problems for marketing when the content of the naringin in mandarine juice is above 18 ppm. In order to reduce bitter taste of the naringin content in the mandarin juice from 40 ppm to lower than 18 ppm, various experimements were conducted ; using vizcozyme-l (153.06.10311) and naringinase (Novozymes,KTNO2227 ) at different incubation temperature (45,50 ,55 and 600C ) , incubation time (1,2 and 3 h) and different ratio of enzymes( % 0.1, 0.3, 0.5) . The percentages of total reduction in Naringin were estimated (HPLC Agilent 1200) by using naringinase and vizcozyme-l in which were reduced45-65 % and 40-60 % respectively . The optimum set of condition were founded for naringinase concentration was 5 g l-1 at 45 0C for 3h and for vizcozyme-l concentration was 5 g l-1 at 55 0C for 3h . The extent breakdown achieved under these conditions were avarage 55 % and 60 % . 86

Araştırma, İstanbul ilindeki tüketicilerin gıda etiketlemesi konusunda bilgi, davranış ve düşünceleri ile bunlara bazı demografik farklılıkların etkisini belirlemek amacıyla planlanmıştır. Bu amaçla hazırlanan anket formları aracılığıyla N=578 (% 67,7 kadın, % 32,3 erkek) tüketici ile yüz yüze görüşme ve elektronik posta yoluyla bilgi alınmıştır. Araştırma sonucu tüketicilerin % 48,2?si gıda satın alırken fiyatı sıklıkla ve her zaman önemli bulmaktadır. Katılımcıların; % 74,7?si son kullanma tarihini ve sadece % 19,4?ü Bakanlık izin ve kayıt numarasını her zaman kontrol etmektedir. Gıda satın alırken tüketicilerin % 26,6?si içindekiler listesini ve % 23,4?ü besin değeri tablosunu her zaman okumaktadır. Tüketicilerin % 35,4?ü etikette yer alması gereken bilgileri çok iyi bildiğini; gıda katkılarını (E kodlarını) az (?=2,17); besin değeri tablosunu, enerji değerini, şeker içeriği ve trans yağ ile ilgili beyanların ne olduğunu ise kısmen bildiğini (?=2,80 ? 3,34) belirtmiştir. Katılımcılar içindekiler listesini ara sıra (?=2,55), besin değeri tablosu ve enerji değerini ise bazen okunabilir ve anlaşılabilir bulmaktadır (?=2,78, ?=3,34). Besin değerlerinin trafik işareti gibi renk kodlaması ile belirtilmesinin daha anlaşılır olacağını ifade eden tüketicilerin oranı %65,6?dır. Tüketicilerin % 43,8?i şeker içeriği, % 46,4?ü trans yağ ile ilgili beyanları güvenilir ve inandırıcı bulmamaktadır.Araştırmada kadınların gıda etiketlemesi konusunda erkeklerden daha bilgili ve duyarlı olduğu gözlenmektedir (P

Bu çalışmada, [100] doğrultusunda büyütülmüş, donor konsantrasyonu 2-4x1016 cm-3 olan Au-Ge (%88-%12) katkılı n-GaAs yarıiletkeni kullanılmıştır. Hazırlanan Au/n-GaAs Schottky kontakların akım ? voltaj (I-V) , kapasitans ? voltaj (C-V ) karakteristikleri 80-415 K sıcaklık aralığında ölçüldü. Bu ölçümler yardımıyla diyotun karakteristik parametreleri elde edilmiştir. Diyot ideal olmayan karakteristikler göstermiştir. Bu durum ara yüzey homojensizliğine atfedilebilir. Deneysel I-V verilerinden sıcaklığın arttırılmasıyla idealite faktöründe (n) azalma, engel yüksekliğinde (?b ) artış oldugu gözlendi. En düşük ve en yüksek sıcaklıklar için idealite faktörü 4.33- 1.90 olarak hesaplandı. Aynı şekilde enğel yüksekliği en düşük ve en yüksek sıcaklık için sırasıyla 0.3469-0.9192 eV olarak bulundu. Aynı zamanda Cheung fonsiyonlarıda kullanılarak H(I)-I ve dV/dlnI-I eğrilerinden; seri dirençler (Rs) elde edildi. In this study, donor concentration of 2-4x1016 cm-3 with 2-Au-Ge (88% - 12%) doped n-GaAs semiconductor, enlarged in [100] line, was used. The current ? voltage(I-V), capacitance-voltage(C-V) characteristics of prepared Au/n-GaAs Schottky contacts is measured in the temperature range of 80-415 K . The characteristic parameters of diodes was obtained with the aid of these measurements. Diode showed non-ideal characteristics. This statement can be referred to non-homogeneous of interface. As from the experimental I-V data , it is observed a decreasement in idealite factor and an increasement in barier height. The idealite factor for the lowest and highest temperature is calculated as 4,33-1,90. Similarly, barrier height for the lowest and highest temperature is found as 0,3469-0,9192 eV, respectively. Besides, by using Cheung fuctions series resitances were attained from H-I and dv/dlnI-I lines. 52

Bu çalışmada, [100] doğrultusunda büyütülmüş, 200 mm kalınlıklı ve özdirenci 5?10 ?-cm olan Bor katkılı p-tipi Si kristali kullanıldı. Metal-yarıiletken (MS) Schottky diyotunun deneysel akım-voltaj (I-V), kapasitans-voltaj-frekans (C-V-f) ve iletkenlik-voltaj-frekans (G/w-V-f) ölçümlerinden faydalanılarak diyodun idealite faktörü (n), potansiyel engel yüksekliği (?b) ve seri direnç (Rs) gibi temel elektriksel parametreleri oda sıcaklığında incelendi. MS yapıların en önemli fiziksel parametreleri olan engel yüksekliği (?b), idealite faktörü (n) ve seri direnç (Rs) değerlerini hesaplamak için bilinen geleneksel metot, akım voltaj (I-V) ve kapasitans-voltaj (C-V) karakteristiklerini kullanmaktır. Sn/p-Si Schotty diyotun doyum akımı I0=2,67x10-9 A, sıfır beslem engel yüksekliğ(?b), 0,79 eV, idealite faktörü (n) 1.21 olarak elde edildi. Seri direnç (Rs) değerleri ise Cheung ve Norde fonksiyonlarının yardımıyla H(I)-I, dV/dln(I)-I ve F(V)-V eğrilerinden sırası ile 36.28 ?, 30.28 ? ve 23.28 ? olarak bulundu. Kapasitans-voltaj karakteristiklerinden elde edilen engel yüksekliği akım-voltaj karakteristiklerinden elde edilen engel yüksekliğinden daha büyük olarak buundu. Akım-voltaj ve kapasitans voltaj ölçümlerinden elde edilen engel yükseklikleri arasındaki fark metal-yarıiletken ara yüzeyindeki inhomojenlikten ileri gelmektedir. Norde fonksiyonundan elde edilen engel yüksekliği ve seri direnç değeri Cheung fonksiyonundan elde edilen değerler ile karşılaştırıldı. Ayrıca, akım-voltaj karakteristiklerinden ara yüzey durumları enerjinin bir fonksiyonu olarak elde edildi. In this study, we have used p-Si wafers with (100) orientation, 200mm thickness and resistivity betwen 5-10 ?-cm. The basic electrical parameters such as the ideality factor (n), potential barrier height (?b) and diode series resistance (Rs) from experimental measurements the current-voltage (I-V), capacitance-voltage-frequency (C-V-f) and conductance-voltage frequency (G/w-V-f) of metal-semiconductor (MS) Sn/p-Si Schottky diode were studied at room temperature. The experimental characteristics of current-voltage (I-V) and capacitance-voltage (C-V) methods are usually used to find the most important physical properties of Schottky diodes such as barrier height (?b) ideality factor (n) and series resistance (Rs). For Sn/p-Si Schottky diode, the main diode parameters such as saturation current I0=2,67x10-9 A, ideality factor, barrier height obtained as 1.21 and 0,79 eV The values of series resistance obtained from Cheung and Norde methods were found as 36.28 ?, 30.28 ?, and 23.78 ? respectively. The barrier height obtained from C?V measurement is higher than obtained from I?V measurement and this discrepancy can be explained by introducing a spatial distribution of barrier heights due to barrier height inhomogeneities, which are available at the nanostructure Sn/p-Si interface. Furthermore, the energy distribution of interface state density was determined from the forward bias I?V characteristics by taking into account the bias dependence of the effective barrier height. 67

Bu çalışmada (100) yönelimine sahip 5-10 ?-cm özdirençli, 200 mm kalınlıklı Bor katkılı p-tipi silisyum kristal kullanılarak metal-yarıiletken (MS) Schottky diyotları hazırlandı. Hazırlanan Schottky diyotunun deneysel akım-voltaj (I-V) ve kapasitans-voltaj (C-V) ölçümlerinden faydalanılarak diyodun idealite faktörü (n), potansiyel engel yüksekliği (?b) ve seri direnç (Rs) gibi temel elektriksel parametreleri 80-400 K sıcaklık aralığında incelendi. Deneysel olarak elde ettiğimiz I-V datalarından faydalanarak, sıcaklığın artmasıyla engel yüksekliğinde (?b) artış ve idealite faktöründe (n) bir azalma olduğu gözlendi. Kapasitans-voltaj karakteristiklerinden elde edilen engel yüksekliği akım- voltaj engel yüksekliğinden daha büyük olarak bulundu. Akım-voltaj ve kapasitans-voltaj ölçümlerinden elde edilen engel yüksekleri arasındaki fark metal-yarıiletken ara yüzeyindeki homejensizlikten ileri gelmektedir. MS yapı için dielektrik sabiti , dielektrik kayıp ve dielektrik kayıp açı C-V ve G/w-V ölçümlerinden faydalanarak hesaplandı. Dielektrik parametreler sıcaklıklığa bağlı olarak değişmektedir. In this work, metal-semiconductor (MS) Sn/p-Si Schottky diode was prepared by using p-type (Boron doped) singlecrystal silicon. The basic electrical parameters such as the ideality factor (n), potential barrier height (?b) and diode series resistance (Rs) from experimental measurements the current-voltage (I-V) and capacitancevoltage (C-V) of prepared metal-semiconductor (MS) Sn/p-Si Schottky diode having a resistivity of 5-10 ?-cm, the thickness 200 mm and the (100) direction were studied in the temperature range 80-400 K. The evaluation of the experimental I-V data reveals an increase of the zero bias barrier height and a decrease of the ideality factor (n) with increasing temperature. The barrier height obtained from C-V measurement is higher than obtained from I-V measurement. This discrepancy can be explained by introducing a spatial distribution of barrier height due to barrier height inhomogeneities, which are available at the nanostructure Sn/p-Si interface dielectric constant, dielectric loss and dielectric loss tangent for MS structure calculated from C-V and G/w-V measurements. Dielectric parameters changes with temparature. 61