Search

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışmada, 4-metoksipiridin-2-karboksilik asit ve 4,4'-dimetil-2,2'-bipiridinin içeren karışık ligantlı Mn(II) kompleksi sentezlenerek yapısı tek kristal X-ışını kırınım yöntemi kullanılarak aydınlatılmıştır. X-ışını kırınım sonuçlarına göre karışık ligantlı Mn(II) kompleksi bozul oktahedral geometrili koordinasyon simetrisine sahiptir. Titreşimsel ve elektronik özelliklerini incelemek için FT-IR ve UV-Vis spektrumları kaydedilmiştir. FT-IR sonuçlarına göre, 4-metoksipiridin-2-karboksilik ligandı karboksil grubu O atomu ve piridin halkası N atomu üzerinden merkez Mn(II) iyonuna iki dişli olarak koordine olmuştur. UV-Vis spektrumundan elde edilen sonuçlara göre, kompleks içinde yüksek enerjili ligand-ligand ve metal ligand yük aktarım geçişleri tespit edilmiştir. Daha sonra, sentezlenen Mn(II) kompleksinin yapısal, spektroskopik, elektronik ve doğrusal olmayan optik özellikleri hakkında daha detaylı bilgi edinmek için yoğunluk fonksiyonel teori (DFT) hesaplamaları yapılmıştır. B3LYP yoğunluk fonksiyoneli ve LanL2DZ baz seti kullanılarak elde edilen IR titreşim dalga sayıları 0.96 ile skala edilmiştir. Kompleks için yapıların hesaplamalardan elde edilen sonuçların deneysel veriler ile uyumlu oldukları görülmüştür. Doğal bağ orbital analizine göre, kompleks içinde yüksek enerjili konjugatif etkileşmeler mevcuttur. Buna ek olarak, sentezlenen Mn(II) kompleksi sahip olduğu yüksek mertebe kutuplanabilirlik (β=332,9736×10-30esu) parametresine göre doğrusal olmayan optik malzemeler için oldukça iyi bir aday olduğu görülmüştür. Mn(II) komplekslinin DNA ile atomik seviyedeki etkileşimlerini incelemek için moleküler kenetlenme çalıması yapılmıştır. Mn(II) kompleksi ile hedef DNA arasında çok sayıda π-anyon, C•••O ve π-alkil etkileşimleri bulunmuştur. In this study, the mixed ligand Mn (II) complex containing 4-methoxypyridine-2-carboxylic acid and 4,4'-dimethyl-2,2'-bipyridine was synthesized and the structure was solved by using single crystal X-ray diffraction method. According to the results of X-ray diffraction, the mixed ligand Mn (II) complex has an octahedral coordination geometry symmetry. FT-IR and UV-Vis spectra were recorded to examine the vibrational and electronic properties of Mn(II) complex. According to the FT-IR results, the 4-methoxypyridine-2-carboxylic ligand was coordinated to central Mn (II) ion through the carboxyl group O atom and the pyridine ring N atom as the two dentate ligand. According to the results obtained from the UV-Vis spectrum, high energy ligand-ligand and metal-ligand charge transfer transitions were observed in the complex. Then, the density, functional theory (DFT) calculations were performed to obtain more detailed information about the structural, spectroscopic, electronic and non-linear optical properties of the synthesized Mn (II) complex. IR vibration wavenumbers obtained with B3LYP level and LanL2DZ basis set was scaled with 0.96. The results of the calculations for the complex were found to be consistent with the experimental data. According to natural bond orbital analysis, there are high energy conjugative interactions in the complex. In addition, the synthesized Mn (II) complex has been found to be a very good candidate for nonlinear optical materials according to the large first-order hyperpolarizability parameter (β = 332,9736 × 10-30 esu). Molecular docking studies have been conducted to investigate the atomic level interactions of Mn (II) complex with DNA. Numerous π-anion, C•••O, and π-alkyl interactions were found between the Mn (II) complex and the target DNA.

ÖZETKarahanlı ve Harezm edebi dillerinin devamı olan Çağatay edebi dili, güçlü temsilcileri ile XV. yüzyıldan XX. yüzyılın başlarına kadar varlığını sürdürmüştür. XV.-XVII. yüzyıllar arasında üstün bir seviyeye çıkan Çağatay edebiyatı XIX. yüzyılın sonları ve XX. yüzyılın başlarından itibaren yerini modern Özbek ve Uygur Türkçesine bırakmıştır.Bu çalışmada, Uygur klasik edebiyatının Gül Devri'nde Kaşgar'da yaşamış ve eser vermiş, aynı zamanda kendisini Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî'nin manevî evladı ilan etmiş, Uygur şair ve bilgesi (Murodi 2014) Muhammed Binni Abdullah Harâbâtî'nin Çağatay Türkçesi ile yazılmış `Mesnevî-i Harâbâtî` adlı eseri ele alınmıştır. Eser, 1982 yılında Gunnar Jarring tarafından, Doğu Türkistan'da bulunduğu dönemlerde toplanan ve Lund Üniversitesine bağışlanan eserler arasında olup Lund Üniversitesi Jarring Koleksiyonu'na Prov. 90 olarak kayıtlıdır. El yazması eserde 205x140 mm boyutunda Hoten kâğıdı kullanılmıştır. Çağatayca yazılan eser toplamda 211 varaktan ve beyitlerden oluşan bir mesnevidir. Gunnar Jarring Koleksiyonu'nda eser ile ilgili verilen bilgilerde eserin `210b` olarak numaralandırılan sayfasında 1145/1732-1733; `207b` de ise 1146/1733-1734 yılında Molla Muhammed Said Han tarafından tasnif edildiği bildirilmiştir. Çalışmada, eserin uzun olması ve okunmasının zorluğundan dolayı eser, 158. varağın ilk sayfasına (158a) kadar incelenmiştir. Çalışmamız Giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm'de Türk Edebiyatı'nda mesnevinin oluşumu ve özellikleri başlangıçtan günümüze kadar devirlere ayırılarak açıklanmıştır. İkinci Bölüm'de Muhammed Binni Abdullah Harâbâtî'nin hayatı ve Mesnevî-i Harâbâtî'nin iç-dış yapı özellikleri ele alınmıştır. Üçüncü Bölüm'de ise Mesnevî-i Harâbâtî'nin çeviriyazılı metni ve bu metinde geçen Arapça, Farsça, Çağatay Türkçesine ait ve günümüz Türkçesinde kullanılmayan sözcüklerin dipnotta belirtilmesinin yanı sıra metinde zikredilen özel adlar ve yer adlarına değinilmiştir. Çalışmanın soununa da nüshanın orijinal metninden örnekler konulmuştur. Metinin çeviriyazısında beyitlerin beşerli olarak numaralandırılması tarafımızdan yapılmıştır. Anahtar kelimeler: Çağatay Türkçesi, Mesnevi, Mesnevi-i Harâbâtî, Muhammet Binni Abdullah. ABSTRACTChagatai literary language which is the continuation of karahanli and khwerzm litrary languages, with the strong representatives XV. century XX. Century until the beginning of the existence XV-XVII. The Chagatai literature, which rose to a superior level between the centuries XIX. Century and the XX. Century has been replaced modern Uzbek and Uighur Turkish.In this work, he lived and produced Uyghur classical literature in Kashgar during the Rose age, and at the same time declared himself the spiritual son of Mevlana Jelaleddin-I Rumi , the Uyghur poet and sage {MURADI2014} written in Chaghtai Turkish by Muhammed Binni Abdullah Harâbâtî `Mesnevî-i Harâbâtî` is discussed. The work was collected by Gunnar Jarring in 1982 during his stay in East Turkistan and donated to Lund University 90 is registered. The manuscript contains 205x140 mm Hoten paper.The work written in Chagatay is a mesnevi consisting of 211 leafs and couplets in total. The information about The work in Gunnar Jarring collection is given on page 1145/1732-1733 `207b` 11 was reported to be written by Mullah Muhammad Said Han in `210b` 1146 /1733-1734 in the study because of the length of the work and the difficulty of reading it. The work has been examined up to the first page of the 158 th consignment (158a).Our study consists of an introduction and three parts .in the first chapter the formation and characteristics of mesnevi and the Turkish literature are explained by separating them from the beginning to the present. And the second chapter, the life of Muhammed Binni Abdullah Harâbâtî and the inner –outer structure of Mesnevî-i Harâbâtî are discussed. in the third part the translated text of verse Mesnevî-i Harâbâtî and the words in Arabic, Persion, Chagatay, Turkish and not used today, Turkish are given in the footnote and special names are given on the translated text. In the end, the copy was taken from the printing pages just like the sample. In the translation of the text. The numbering of the couplets as 5 is made us.Keywords: Chagatay Turkish, Mesnevi, Mesnevî-i Harâbâtî, Muhammed Binni Abdullah. 512

Sabit Mıknatıslı Fırçasız Doğru Akım (FDAM) motoru diğer motorlara göre sanayide yaygın kullanılan motordur. Bu motor genel olarak küçük ve orta güçlerde kullanılır. FDAM motorların birçok alanlarda tercih edilme nedeni; kollektör olmaması, yüksek verime, küçük boyutta sahip olması, daha az bakım gerekmesi ve yüksek hızlarda çalışmasıdır. Bu çalışmadan amaç, dağıtılmış sargı sarımlı, bir prototip FDAM motoru imal etmek ve hız kontrolünü gerçekleştirmektedir. Üstelik kütle başına maksimum güç ve moment yoğunluğu, az mıknatıs malzeme kullanılması ve düşük maliyetli sürücüsünün tasarımı ek amaçlardandır. Bu çalışmada, FDAM motorların tasarımı için gereken motor boyut, manyetik eşdeğer devre ve elektrik eşdeğer devre parametreler analitik olarak hesaplanmıştır. Elde edilen parametreleri kullanarak güç kaybı, çıkış güç ve çıkış moment değerleri belirlenmiştir. Analitik tasarımdan belirlenen motorun boyutlarının optimizasyonu için Genetik Algoritma (GA) kullanılmıştır. Motorun analizi için sonlu elemanlar yöntemine dayalı, Ansys-2D Maxwell programı kullanılmış. Fırçasız DA motorun (FDAM), alan yönlendirmeli kontrolü, motorun moment kontrolü için yaygın olarak kullanılan yöntemlerinden birisidir. Bir FDAM sürücü sistemi, AYK temel alınarak tasarlanmış ve simülasyonu gerçekleştirilmiştir. Sistemde kullanılan parçaların, yani FDAM ve sürücüsünün matematiksel modelleri kullanılarak tüm sürücü sistemi Matlab/Simulink ile simülasyonu elde edilmiştir. Permanent Magnet Brushless DC (BLDC) motors are the most used machines in the world industry compared to other motors. These motors are generally used for small and medium power. The reasons why BLDC motor are preferred in many areas; is the absence of commutator, has high efficiency, requires less maintenance, has small size, and works at high speed. Overall the objects of this project are to produce a developed prototype BLDC motor withdistributed windings. Moreover, maximum power and torque density per mass, the use of less magnetic materials and lower cost of control card are additional purposes. In this study, the dimension, magnetic equivalent circuit, and electrical equivalent circuit parameters are analytically calculated. Using the obtained parameters, power loss, output power and output torque values are known. After finishing the analytical design, Genetic Algorithms (GA) were used as optimization methods to obtain better results. The Ansys-Maxwell program, based on the finite element method (FEM) for motor analysis, is used, and the prototype evaluated motor has a rated output power of 258w and a nominalspeed of 1800rpm. Brushless DC Motor (BLDC) Field Oriented Control (FOC) is one of the most commonly used methods for motor torque control. A BLDC drive system is designed, simulated and implemented based on FOC. The entire drive system is simulated in Matlab / Simulink using mathematical models of the devices used in the system, namely BLDC and driver. The driver's intent is to have speed control over a wide range of speeds. The simulation results show that the speed controller has a good dynamic result. 99