Search

Çocuk dergileri, sadece çocuk edebiyatı ile ilgilenenler için değil, sosyoloji, pedagoji, tarih vesanat tarihi araştırmacıları için de önemlidir. Yakın tarihimizin sosyolojik ve psikolojikgelişimi hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler ve eğitimciler için kaynak durumunda olançocuk dergileri, eğitim tarihinin dikkate değer bir parçasıdırlar.Türkiye' de çocuk dergiciliğinin doğuşu Tanzimatla birlikte hız kazanan sosyal değişimin birdevamı niteliğindedir. İlk çocuk dergisi Mümeyyiz, 1869 yılında yayın hayatına başlamıştır.Bu araştırmada 1869' dan itibaren yayınlanan 54 adet Osmanlıca çocuk dergisi grafiktasarımları açıdan incelenmiştir. Latin harflerinin kabulüne kadar geçen süre boyuncayayınlanmış olan bu dergilerin sayfa düzenleri incelenerek kullanılan resimlerin metinleilişkisi saptanmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu resimlerin hangi sanatçılar tarafından yapıldığıaraştırılmıştır.İncelemeler sonucu bu dergilerin grafik açısından genel özellikleri, yayın ilkeleri ve matbaa,yayınevi ve yayın içerikleri baz alınarak ortak bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Dergiler,kullanılan görsel malzemeler, dekoratif öğeler ve illüstrasyonlar açısından değerlendirmeyealınmıştır. Çok sayıda dergiyi incelemeyi kolaylaştırmak adına toplanan veriler cetvellerhalinde sunulmuştur.Sonuç olarak, dergilerde kullanılan görsel malzemelerin kaynağı ve tasarımın nasılgerçekleştirildiği sorusu cevaplandırıldı. Genel olarak dergilerdeki bazı resimlerin yabancıgravürlerden ve resimlerden, fotoğraflardan, alındığı bazı resimlerin ise Türk sanatçılartarafından yapıldığı saptandı. Çocukların eğitimini desteklemeyi hedefleyen bu dergilerderesim kullanımının, çocukların görsel hafızasının oluşmasına katkıda bulunacak biçimdemetinler ile ilişkili olduğu görüldü. Children's magazines are important not only for those interested in children's literature, butalso for history researchers. Children's journals, which are the source of information for thesociological and psychological development of our recent history and which are in the sourcefor educators, are a significant part of the history of education.The birth of the child magazine publishing is the nature of the continuation of the socialinnovation in speed with the administrative reform. First children's magazine, MUMEYYİZ,started publication in 1869. In this research, 54 child periodical series, which were publishedsince 1869 has been investigated from Graphic Design point. These child periodical serieswere published during the period until the acceptance of Latin letters, the layout of theminvastegated and the relation between the images and texts has been established. In addition,it was investigated which artists performed these images and illustrations .As a result of the investigations, the general characteristics of the magazine from theillustration point, press and the publishing contents have the common assessment. The logoof the magazine, the text calligraphy, visual materials have been investigated from decorativemotives and illustrations points. At the end, the data were submitted in tables.In conclusion, the resource of the images and the question of the forming have beenanswered. The pictures in magazine, in general, have been taken from the foreignerengravings and foreign pictures, photoes, illustrations and some of the pictures were made byTurkish artists. The aim of these magazines is to support the education of children , it wasseen that the use of pictures was related to the texts which contributed to the visual memoryof the children. 607