Search

Hızla artan tüketici taleplerinin karşılanması ve gıda endüstrisinde yaşanan gelişmeler ile birlikte tarımsal ürünlerin hem hammadde olarak hem de iç ve dış piyasaya sunulmasında arz ve talep dengesi önemli hale gelmiştir. Tarımsal ürünlerin üretimi ve pazarlanmasında önemli bir uygulama olan sözleşmeli tarım, bu amaçla dünyada ve ülkemizde birçok üründe yaygın olarak kullanılmaktadır. Sözleşmeli üretim tarımsal üreticiler ve alıcılar için önemli faydalar sunmaktadır. Bu uygulamadan beklenen faydaların sağlanması için yaşanan sorunların araştırılması ve çözüm önerileri sunularak taraflar için avantajlı duruma getirilmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada sözleşmeli tarım ve uygulanmasında yaşanan sorunlar ile ilgili yapılan ulusal ve uluslararası çalışmalar incelenerek, araştırma alanı olarak seçilen Bursa İli Yenişehir İlçesi’nde sözleşmeli tarım yapan üreticiler ile yüz yüze anket çalışması yapılmış, sonuçlar oransal veriler ve Ki-kare analizleri ile değerlendirilmiştir. Anketlerden elde edilen sonuçlara göre hasatta mekanizasyon ve transfer kolaylığı (%93,6), girdi temininde kolaylık (%90,4) ve alım garantisi (%86,1) katılımcılar arasında başlıca avantajlar olarak görülmektedir. Buna karşın sözleşmelerin firma tarafından hazırlanması (%96,8), sorunların çözümünde yasal işlemlerin uzun sürmesi (%96,8), fire kesilmesi (%96,8), alıcının belirlediği girdilerden kaynaklanan kayıpların ödemeye yansıtılması (%89,4), ürünün piyasa değerinin daha yüksek olması (%82,9) ve ödemelerin peşin yapılmaması (%81,9) dezavantaj olarak görülmektedir. Tarımsal üretimin planlanması, gıda sanayinin hammadde taleplerinin karşılanması ve çiftçilerin daha iyi ve düzenli gelir elde etmesinde önemli bir uygulama olan sözleşmeli tarımın sorunlarının çözülmesi, üreticilerin desteklenerek sözleşmeler üzerinde alıcı firmalar kadar söz sahibi olmalarının sağlanması sistemin gelişmesini sağlayacaktır. With the increasing consumer demands and the developments in the food industry, the supply-demand balance has become crucial for the agricultural products to both raw materials and domestic and foreign markets. Contract agriculture, which is a key practice in the production and marketing of agricultural products, is widely used in many products in the world and our country. Contract farming; offers significant benefits for agricultural producers and buyers. To provide the benefits, it is important to investigate the problems experienced and to make them advantageous for the parties by suggesting solutions. In this study, national and international studies on contract agriculture and the problems experienced in its implementation were examined. The results were evaluated with proportional data and chi-square analyzes by conducting a face-to-face survey with the producers engaged in contract farming in Yenişehir, Bursa, which was chosen as the research area. According to the results obtained from the surveys, 93.6% of the participants consider ease of mechanization and transfer in harvest, 90.4% convenience in providing inputs and 86.1% purchase guarantee as the main advantage. On the other hand, 96,8% of the participants consider the preparation of the contracts by the company, 96.8% the legal proceedings take longer to solve the problems, 96.8% deduction for losses, 89.4% the reflection of the losses arising from the inputs determined by the buyer to the payment, 82.9% the higher market value of the product and 81.9% not making the payments in advance as a disadvantage. The problems of contract agriculture, which is an important practice in planning agricultural production, meeting the raw material demands of the food industry, and obtaining better and regular income for farmers, should be resolved. Producers should be supported and it should be ensured that they have a say on the contracts as much as the buyer companies.

Çalışmanın amacı, Türkiye ve Mali’de gıda sektöründe var olan işletmelerden iki işletme ele alınarak ‘’Selva Gıda ve Sanayı A.Ş ve Moulin Moderne du Mali A.Ş’’ olmak üzere 20182020 dönemine ait finansal tablolarından (Bilanço ve Gelir Tablosu) elde edilen verileri finansal analiz tekniklerinden biri olan oran analiz tekniğiyle analiz edip işletmelerin performanları karşılaştırılmıştır. Çalışmanın gerçekleştirilebilmesi için, KAP platformundan Türkiye’deki Selva Gıda ve Sanayı A.Ş işletmesi ile ilgili verileri alınmış ve Mali’deki ise pyramis serbest muhasebe ve denetim kurumundan finansal verileri toplanmıştır. Analizde likidite, finansal yapı, faaliyet ve karlılık oranları olmak üzere dört grupta hesaplanarak elde edilen bıulgulara yorumlanıp işletmelerin performansları karşılaştırılmıştır. Oranları hesaplandığında 4 adet likidite oranları, 5 adet finansal kardiraç, 4 adet faaliyet oranları ve 6 adet karlılık oranları 20 oran olmak üzere hesaplanıp yorumlanmıştır. Araştırmanın amacına ulaşabilmek için, daha önnce yapılmış olduğu benzer çalışmaları incelenerek yanı literatür taramasından konuya ilişkin benzer çalışmaları yaralanılarak gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda, elde edilen verilere göre, lidikite, finansal yapı, karlılık durumları açısından Mali’deki Moulin Moderne du Mali A.Ş işletmesinin Türkiye’deki Selva Gıda ve Sanayı A.Ş işletmesinden daha iyi bir performans gösterildiği belirlenmiştir. Fakat faaliyet oranlarına bakıldığında Selva Gıda ve Sanayı A.Ş faaliyet durumu Moulin Moderne du Mali işletmesinin faaliyet karlılığından daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Bunun yanında analiz edilen işletmelerin faaliyet oranları incelendiğinde alacakları devir hızları ile ilgili büyük bir zorluk çektiği söylenmek mümkündür. The aim of the study is to examine two businesses from the food sector in Turkey and Mali, and use the financial statements (Balance Sheet and Income Statement) for the 2018-2020 period, namely \"Selva Gıda ve Sanayi A.Ş and Moulin Moderne du Mali A.Ş\". ) were analyzed with the ratio analysis technique, which is one of the financial analysis techniques, and the performance of the enterprises was compared. In order to carry out the study, the KAP platform related financıal information about Selva Gıda ve Sanayi A.Ş compagnie in Turkey and the Malian compagnie Moulin Moderne du Mali financial information was collecte in the pyramis audit and acounting compagnie. In the analysis, the results obtained by calculating in four groups as liquidity, financial structure, activity and profitability ratios were interpreted and the performances of the enterprises were compared. When the ratios are calculated, 4 liquidity ratios, 5 financial profitability ratios, 4 operating ratios and 6 profitability ratios are calculated and interpreted as 20 ratios. In order toreach the aim of the research, it was carried out by examining similar studies that had been done before and by making use of similar studies on the subject from the literature review. As a result of the analyzes, it was determined that Moulin Moderne du Mali A.Ş. in Mali performed better than Selva Gıda ve Sanayi A.Ş. in Turkey in terms of liquidity, financial structure and profitability. However, when the activity rates are examined, it has been shown that the operating status of Selva Gıda ve Sanayi A.Ş is higher than the operating profitability of Moulin Moderne du Mali. In addition, when the activity rates of the analyzed enterprises are examined, it is possible to say that they have a great difficulty regarding the turnover rates they will receive.

Sürdürülebilirlik yaklaşımı nüfus artışıyla beraber artan talep sonucu kaynakların tükenmesi nedeniyle küresel boyuttaki gıda sektörü için önemli bir sorun haline gelmektedir. Et endüstrisi, gıda üretiminde sürdürülebilirlik konusunda engelleri olan sektörlerden biridir. Bu nedenle sürdürülebilirliğe olan ilginin artması, bu sektördeki şirketleri sürdürülebilirlik sorunları üzerine yoğunlaşmaya zorlamaktadır. Et endüstrilerinde sürdürülebilirliğe duyulan acil ihtiyaç, günümüzde sürdürülebilir et ve et ürünleri üretim sistemlerinin araştırılmasına olan ihtiyacı artırmıştır. Bu nedenle yapılan bu çalışmada kırmızı et ve et ürünleri üretimi için çevresel sürdürülebilirlik konusunda yapılacak araştırmalara ve iyileştirme uygulamalarına odaklanılmıştır. Kırmızı et ve et ürünleri sektöründe faaliyet gösteren bir firmadan çalışma için veri sağlanmıştır. Firmadaki karkas et üretim hattı, fermente sucuk üretim hattı ve kuru et üretim hatları incelenmiştir. Bu ürünler için enerji tüketimi ve kullanımı, su tüketimi, sera gazı salınımı ile birlikte atık yönetimi konularında araştırma yapılarak çevresel etkilerin geldiği kritik noktalar belirlenmiştir. Belirlenen kritik noktalara uygulanabilecek çevresel performans iyileştirme önerileri sunulmuştur. Bu çalışmanın farklı sektörlerde yürütülecek olan sürdürülebilir üretim sistemleri için yapılacak araştırmalara ve pratik uygulamalara temel oluşturması beklenilmektedir. The sustainability approach is becoming an important issue for the global food sector due to resource depletion as a result of rising demand and population growth. One sector with challenges to sustainable food production is the meat industry. As a result, companies in this industry are forced to focus on sustainability-related issues due to the growing interest in the topic. Today, there is a greater interest in the research of sustainable meat and meat product production systems due to the urgent need for sustainability in the meat sector. As a result, the focus of this study has been on research and improvement practices for environmental sustainability in the production of red meat and meat products. Data for the study was provided by a company involved in the red meat and meat products industry. The company's dry meat, fermented sausage, and carcass meat production lines were examined. For these products, energy and water consumption, greenhouse gas emissions, and waste management issues were investigated, and critical points where environmental impacts originated were identified. Recommendations for improving environmental performance for the identified critical points are presented. This study is expected to serve as the basis for future research and practical applications of sustainable production systems in various sectors.

İşletmelerin insan istek ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mal veya hizmet sunma faaliyeti olan üretim, işletmelerin etkinliğini sürdürebilmeleri için önemli bir yere sahiptir. Üretim yapan işletmelerin kıt kaynakları verimli bir şekilde kullanmaları ve rakip işletmelere karşı güçlü bir tavır sergilemeleri, belirli bir üretim planlaması içinde gerçekleştirilmektedir. Üretim planlaması kıt kaynaklar bakımından karışık ve çözümlenebilmesi uzun zaman alması sebebiyle doğrusal programlama tekniği ile çözümleme yapılması daha kolay olmaktadır. Doğrusal programlama, işletmelerin kıt kaynaklarını kullanarak optimâl (en iyi) sonuca ulaştırmayı hedefleyen matematiksel bir tekniktir. İnsan yaşamının sürdürebilirliğini sağlamak için gıda ürünlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu da gıda sektörünün dünyada büyük bir alana sahip olduğunu göstermektedir. Gıda ürünlerinin arasında tarihi çok eski yıllara dayanan sirke, kullanım alanlarının yaygınlığı nedeniyle en çok üretimi ve tüketimi yapılan ürünü olmuştur. Bu çalışma, sirke üreten bir işletmenin üretim planlama faaliyetleri ele alınarak doğrusal programlama tekniği ile matematiksel bir model oluşturulmuştur. Çalışmada, doğrusal programlama tekniği Lindo 6.1 paket programı kullanılarak kârın maksimize edildiği 1 aylık üretim planlaması elde edilmiştir. Sirke üretim işletmesinin var olan kaynaklarında yaşanan bir değişikliğin olduğu durumlarda, amaç denklemine olan kârlılık durumunu hesaplamak için duyarlılık analizi de yapılmıştır. Production, which provides goods or services in order to meet the human demands and needs of the enterprises, has an important place for the enterprises to maintain their effectiveness. Producing companies' efficient use of scarce resources and a strong attitude towards competitors are realized within a certain production planning. Since production planning is complicated in terms of scarce resources and takes a long time to analyze, it is easier to analyze with linear programming technique. Linear programming is a mathematical technique that aims to achieve optimâl (best) results by using scarce resources of businesses. Food products are needed to ensure the sustainability of human life. This shows that the food industry has a large area in the world. Vinegar, which dates back to very old years, has been the most produced and consumed product due to the widespread use of its products. In this study, the production planning activities of a company producing vinegar are developed and a mathematical model is created with linear programming technique. In the study, using the linear programming technique Lindo 6.1 package program, a 1- month production planning was obtained in which profit was maximized. In cases where there is a change in the existing resources of the vinegar production company, a sensitivity analysis was also performed to calculate the profitability of the goal equation. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI ...........................................................................................iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ............................................................................iv ÖZET....................................................................................................................................v ABSTRACT.........................................................................................................................vi ÖNSÖZ................................................................................................................................vii SİMGELER DİZİNİ.............................................................................................................xi ŞEKİLLER DİZİNİ..............................................................................................................xvii ÇİZELGELER......................................................................................................................xiii GÖRSELLER DİZİNİ..........................................................................................................xiv GRAFİKLER DİZİNİ..........................................................................................................xv EKLER DİZİNİ....................................................................................................................xvi KISALTMALAR DİZİNİ....................................................................................................xvii GİRİŞ ...................................................................................................................................1 1. BÖLÜM .........................................................................................................................4 1. ÜRETİM VE ÜRETİM PLANLAMA.............................................................................4 1.1. Üretim Kavramı........................................................................................................4 1.2. Üretim Sistemi...........................................................................................................5 1.3. Üretim Sistemlerinin Sınıflandırılması.....................................................................8 1.3.1. Geleneksel Üretim Sistemlerine Göre Sınıflandırma......................................9 1.3.1.1. Üretim yöntemine göre sınıflandırma.................................................9 1.3.1.2. Ürün cinsine göre sınıflandırma .........................................................10 1.3.1.3. Ürün miktarına göre sınıflandırma .....................................................11 1.3.2. Modern Üretim Sistemlerine Göre Sınıflandırma...........................................12 1.4. Üretim Planlaması.....................................................................................................13 1.5. Üretim Planlama ve Kontrol Süreci..........................................................................15 ix 1.6. Üretim Planlamasının Amacı ve Önemi...................................................................18 1.7. Üretim Sistemlerine Göre Planlama..........................................................................19 1.7.1. Sürekli Üretim Sisteminde Üretim Planlama..................................................19 1.7.2. Kesikli Üretim Sisteminde Üretim Planlama..................................................21 1.8. Üretim Planlamasının Yararları ve Zararları.............................................................21 1.9. Üretim Planlamasının Karar Verme Seviyeleri.........................................................22 1.9.1. Stratejik Üretim Planlama Seviyesi.................................................................23 1.9.2. Taktik Üretim Planlama Seviyesi....................................................................24 1.9.3. Operasyonel Üretim Planlama Seviyesi..........................................................24 2. BÖLÜM .........................................................................................................................27 2. GIDA SEKTÖRÜ VE SİRKE ÜRETİMİ ........................................................................27 2.1. Gıda Sektörünün Tanımlanması................................................................................27 2.1.1. Gıda Sektöründe Üretim Planlama..................................................................29 2.1.2. Gıda Güvenliğinde Riskler..............................................................................30 2.2. Sirke’ nin Tarihçesi ve Tanımlanması ......................................................................32 2.3. Sirke Üretim Yöntemleri...........................................................................................34 2.3.1. Jeneratör (Damlama) Yöntemi........................................................................34 2.3.2. Daldırma (Derin) Yöntemi..............................................................................35 2.3.3. Orleans Yöntemi.............................................................................................36 2.4. Sirke’ nin Türkiye ve Dünya’ da ki Genel Durumu..................................................37 3. BÖLÜM ..........................................................................................................................42 3. DOĞRUSAL PROGRAMLAMA....................................................................................42 3.1. Doğrusal Programlama Tanımı.................................................................................42 3.2. Doğrusal Programlama Tekniğinin Tarihçesi...........................................................43 3.3. Doğrusal Programlama Gelişim Süreci....................................................................43 3.4. Doğrusal Programlama Yönteminin Uygulanabilme Şartları...................................44 3.5. Doğrusal Programlamada Genel Varsayımlar...........................................................44 x 3.6. Doğrusal Programlamanın Uygulama Alanları.........................................................46 3.7. Doğrusal Programlama Modelinin Matematiksel Unsuruları...................................46 3.8. Doğrusal Programlama Çözüm Yöntemleri..............................................................49 3.8.1. Grafik Yöntemi...............................................................................................49 3.8.2. Simpleks Yöntemi...........................................................................................54 3.9. Duyarlılık Analizi......................................................................................................55 4. BÖLÜM ..........................................................................................................................57 4. GIDA SEKTÖRÜNDE DOĞRUSAL PROGRAMLAMA TEKNİĞİ İLE ÜRETİM PLANLAMASI: SİRKE ÜRETİM UYGULAMASI...........................................................57 4.1. İşletmenin Tanıtılması...............................................................................................57 4.2. İşletmenin Sirke Üretim Süreci ve Aşamaları...........................................................57 4.3. İşletme İçin Modelin Oluşturulması..........................................................................61 4.3.1. Maliyetin Hesaplanması..................................................................................62 4.3.2. Makine Kısıtları...............................................................................................66 4.3.3. Hammadde Kısıtları........................................................................................68 4.3.4. Ürünlerin Alt ve Üst Kısıtlarının Tespiti........................................................69 4.3.5. Üretim Kısıtı....................................................................................................70 4.3.6. Pozitiflik Kısıtı................................................................................................70 4.3.7. Modelin Çözümü ve Yorumu .........................................................................71 5. TARTIŞMA VE SONUÇ ..............................................................................................82 6. KAYNAKLAR ................................................................................................................86 7. EKLER............................................................................................................................92 ÖZGEÇMİŞ........................................................................................................................103

YÖK Tez No: 678750 Bu çalışmada piyasada satılan 17 farklı nar sosu ve laboratuvar ortamında rotary evaporatörde uygun koşullarda üretilen nar sosu ile beraber toplamda18 farklı nar sosunun fiziksel, kimyasal ve antioksidan özellikleri incelenmiştir. Yapılan çalışmada nar sosları numunelerinde briks, % asitlik (sitrik asit cinsinden), pH, hidroksimetil furfural (HMF), renk analizi, antioksidan analizleri, ve şeker analizleri gerçekleştirilmiştir. bunların yanı sıra nar sosu örneklerinin metanolik ekstraktlarının antioksidan aktivite değerleri DPPH (2,2-difenil-1-pikrilhidrazil) radikal süpürme aktivitesi, demir iyonu indirgeyici antioksidan güç (FRAP), toplam antioksidan kapasitesi tayini (TAC), toplam flavonoid tayini (TFC), toplam fenolik madde tayini (TPC), demir iyonu indirgeyici antioksidan güç (ABTS?+) metodu ile belirlenmiştir. DPPH metoduna dayalı olarak nar sosu örneklerinde en düşük ve en yüksek antioksidan aktivite değerler sırasıyla 5.23±2.62-2822.69±3.01 mg AA/kg olarak tespit edilmiştir. FRAP metodu ile incelenen nar soslarının en düşük ve en yüksek değerleri sırasıyla 57.94±9.35-2380.94±46.69 mg FeSO4/kg olarak ölçülmüştür. TAC metodunun uygulanması ile en düşük değer 660.47±11.06 mg AA/kg olarak, en yüksek değer ise 3690.83±41.00 mg AA/kg olarak belirlenmiştir. TFC analizleri sonucunda en düşük değer 23.06±5.36 mg QEE/kg, en yüksek değer ise 11680.71±1042.63 mg QEE/kg olarak tespit edilmiştir. TPC metodunda ise bu değerler sırasıyla 123.54±10.83-9566.95±108.09 mg GAE/kg olarak ölçülmüştür. ABTS metodunda ise ile en düşük değer 16.95±4.19 mg AA/kg olarak bulunurken, en yüksek değer ise 719.42±0.00 mg AA/kg olarak bulunmuştur. Nar sosu örneklerinden N8, N9, N10, N11, N14, N16 ve N18'in antioksidan aktivite değerleri yüksek olarak ölçülmüşken, diğer numunelerde ise bu değerler daha düşük ölçülmüştür. Suda çözünür kuru madde analizinde (briks) en düşük briks derecesi %70.00±0.00 olarak bulunurken, en yüksek briks derecesi ise %76.70±0.00 olmuştur. Nar sosu örneklerinde yapılan pH analizi sonucu bulunan en düşük ve en yüksek değerler sırasıyla 1.66±0.02-2.88±0.03 olmuştur. %titrasyon asitliği (sitrik asit cinsinden) analizi sonucu en düşük ve en yüksek değerler sırasıyla %2.65±0.11-7.58±0.16 olarak tespit edilmiştir. İncelenen nar soslarının HMF analizi sonucu minimum ve maksimum değerleri sırasıyla 4.58±0.18-103.68±1.53mg/kg olarak tespit edilmiştir. Çalışmada kullanılan nar soslarında, HMF değerleri genellikle normal değerlerde bulunmuş olsa da, bazı numunelerin HMF miktarlarının yüksek çıktığı görülmüştür. Ticari nar soslarının üretiminde kullanılan hammadde, üretim prosesleri, ilave katkı maddeleri, uygulanan ısıl işlemler ve depolama koşulları dikkatli ve özenli bir şekilde yapıldığı takdirde, nar soslarında HMF değerlerinin zararsız düzeyde olabileceği yapılan bu çalışmada görülmüştür. Nar ve nar ürünlerinin olumlu etkileri sebebiyle tüketimi arttırılmalıdır. Fakat nar ürünlerinin özellikle nar soslarının üretimini dikkatli bir şekilde yapılması ve nar soslarının antioksidan ve HMF içeriklerinin uygun değerlerde olmasına dikkat edilmesi önem arz etmektedir. In this study, the physical, chemical and antioxidant values of 18 different pomegranate sauces in total of 17 different pomegranate sauces sold on the market and a pomegranate sauce produced in a rotary evaporator in the laboratory under suitable conditions, were examined. In the study, Brix, % acidity (in terms of citric acid), pH, hydroxymethyl furfural, (HMF), color analysis, antioxidant analysis, and sugar analysis in pomegranate sauce samples were performed. In addition, antioxidant activity values of methanolic extract of pomegranate sauce samples were determined using methods of DPPH (2,2-diphenyl-1-picrylhydrazil) radical scavenging activity, iron ion reducing antioxidant power (FRAP), total antioxidant capacity assay (TAC), total flavonoid determination (TFC), total phenolic substance determination (TPC) and iron ion reducing antioxidant power (ABTS?+). Based on DPPH method, the lowest and highest antioxidan activity values in the pomegranate sauce samples were determined as 5.23±2.62-2822.69±3.01 mg AA/kg, respectively. The lowest and highest activity values of pomegranate sauces in FRAP method were determined as 57.94±9.35-2380.94±46.69 mg FeSO4/kg, respectively. With the application of the TAC method to samples, while the lowest value of antioxidant activity was 660.47±11.06 mg AA/kg, the highest value was 3690.83±41.00 mg AA/kg. As a result of TFC analysis, the lowest value was as measured 23.06±5.36 mg QEE/kg and the highest value was determined as 11680.71±1042.63 mg QEE/kg. In TPC method, these values were determined as 123.54±10.83-9566.95±108.09 mg GAE/kg, respectively. The lowest value was found to be 16.95±4.19 mg AA/kg by ABTS method while the highest value was found to be 719.42±0.00 mg AA/kg. Antioxidant values in the pomegranate sauce samples were meausred high in N8, N9, N10, N11, N14, N16 and N18 while the values in other samples were determined slightly low. In the water soluble dry matter analysis (Brix), the lowest Brix degree was 70.00±0.00%, while the highest Brix degree was 76.70±0.00%. The lowest and highest values found in the pH analysis of pomegranate sauce samples were 1.66±0.02-2.88±0.03, respectively. The minimum and maximum values of the samples were determined as 2.65±0.11-7.58±0.16% respectively as a result of titration acidity (in citric acid) analysis. In HMF analysis, the minimum and maximum values of pomegranate sauces were determined as 4.58±0.18-103.68±1.53 mg/kg, respectively. HMF values In pomegranate sauces used in the stud, were usually found to be normal values. However , some of the samples had high HMF levels. The study indicates that HMF values in pomegranate sauces may be harmless if the raw materials, production processes, additional additives, applied heat treatments and storage conditions of commercial pomegranate sauces are carefully performed. Because of the positive effects of pomegranate and pomegranate products, its consumption should be increased. But it is recommended to carefully produce pomegranate products, especially pomegranate sauces. It is important to pay attention to the antioxidant and HMF contents of pomegranate sauces at appropriate values.

YÖK Tez No: 677909 Lojistiğin geçmişten günümüze büyümesi, yeni formasyon benzeri zor durumlardan kaynaklanmaktadır. Son zamanlarda imalat alanında meydana gelen yenilikler ve büyümeler ayrıca bu durum ile alakalı olarak gün yüzüne çıkan sorunlar sebebiyle sürekli artan maliyetin minimize edilmesi ve pazarlama alanındaki yeni tutum altında işletmeler yeni arayışlara yönelmektedirler. Lojistik alanında yaşanan gelişmeler sonucunda firmalar, lojistiği sadece maliyet iyileştirmeleri olarak değil, aynı zamanda toplam pazar çabalarında bir rekabet avantajı oluşturmak için önemli bir kaynak olarak görmeye başlamışlardır. Lojistiğin giderek önemli bir hale gelmesi, firmaların lojistiğe bakış açısını da değiştirmektedir. Lojistik sektöründe karşılaşılan sorunlar olarak depolama, yanlış gönderilen sevkiyatlar ve yanlış yapılan iadeler, bir değişiklik yapmadan satma, yeniden paketleme, yeniymiş gibi satma, atık yönetimi ve çevresel konuların bilinmemesi, tecrübesiz personel istihdamı, ihtimam gösterilmeyen müşteri iadeleri, lojistik konseptinin bilinmemesi, istenilen kalitede mamul üretilememesi, nakliye sırasında karşılaşılan hasarlaşmalar, kalite kontrolden gelen iadeler, ters lojistikte maliyet artışı, tedarikçiden kaynaklanan ambalajlama yanlışlar dile getirilmiştir. Çalışmada lojistik faaliyetlerde yaşanan sorunlar araştırılmıştır ve bu araştırma için Karaman'da faaliyetine devam eden bir gıda firması örnek olarak incelenmiştir. Çalışmanın amacı, lojistik ve lojistik sektöründe meydana gelen sorunlara çözüm önerilerinde bulunmaktır. Karaman'da faaliyetine halen devam eden gıda firması ile yüz yüze mülakat tekniği kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sırasında alınan bilgiler yazılı bir şekilde kayıt altına alınmıştır. Sonuç olarak ise firmanın sektörde yaşadığı sorunlar başlıklar altında toplanarak incelenmiştir. Bu çalışmada lojistik gıda firmasında taşıma, depolama, satın alma, paketleme, stok yönetimi, elleçleme ve talep yönetiminde yaşanan sorunlar ele alınmıştır. Firma, satın alma faaliyetlerinde firma ürünün satın alma faaliyetlerinde tarihi geçmiş ürünlerin dikkatsizlik sebebiyle satın alınabildiğini dile getirmektedir. Taşıma faaliyetlerinde sevkiyat sırasında karşılaşılan olumsuzluklar nedeniyle sevkiyatın zamanında yapılamadığını ve maddi anlamda zararlara yol açtığı ifade edilmektedir. Depolama faaliyetleri sırasında firma ayrıca, istifleme işlemlerinin düzenli yapılmaması ve bu nedenle depo alanında gereksiz yer israfına gidildiğinden bahsetmektedir. Paketleme işlemlerinde ürünün doğru paketlenmemesi veya paketlenirken ambalajın zarar görebileceğinden bahsedilmektedir. Stok yönetimi sırasında gereğinden fazla stok yapılmasından söz edilmektedir. The growth of logistics from the past to the present is due to difficult situations such as new formation. Recent innovations and growths in the field of manufacturing, as well as minimizing the ever-increasing costs due to the problems that have come to light in relation to this situation, and under a new attitude in the field of marketing, enterprises are turning to new searches. As a result of the developments in the field of logistics, companies have started to see logistics not only as cost improvements but also as an important resource to create a competitive advantage in their total market efforts. The increasing importance of logistics also changes the companies' perspective on logistics. Storage, Wrong Shipments and Wrong Refunds, Selling Without Changes, Repackaging, Selling Like New, Waste Management and Environmental Issues, Inexperienced Personnel Employment, Undeserved Customer Returns, Not Knowing The Logistics Concept, Failure To Produce Products With The Desired Quality, Damages Encountered During Transportation, Returns From Quality Control, Cost Increase in Reverse Logistics, Packaging Errors Caused by the Supplier. In the study, the problems in the logistics sector were investigated and a food company operating in Karaman was examined as an example for this research. The aim of the study is to find solutions by investigating the problems occurring in the logistics and logistics sector. Interviews were made with the food company, which is still operating in Karaman, using the face-to-face interview technique. The information obtained during the interviews was recorded in writing. As a result, the problems experienced by the company in the sector have been gathered under headings and analyzed. This study tackled problems experienced in transportation storage, purchasing, packaging invertory management hanfling and demand management at the logistics food company. In purchasing activity, the company states that purchasing activities that do not expire on the date of purchase can be purchased. It is stated that the negativities encountered during the shipment in the transport shipment could not be made on time and caused financially. During the storage, he mentions that the stacking process is carried out regularly and that space is wasted in this warehouse process. In the packaging process, it is mentioned that the product is not packaged correctly or the packaging may be seen while being packaged. It is mentioned that excessive stock is made during stock management

Çalışmada Borsa İstanbul'da gıda sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin nakit akıma dayalı finansal performanslarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla çalışmanın ilk bölümünde işletme ve nakit akım tablosuna değinilmiştir. Birinci bölümde sırasıyla işletme kavramına, önemine ve amaçlarına yer verilmiştir. Sonra nakit akım kavramına ve nakit akım tablosunun işletmeler için öneminden bahsedilmiştir. Daha sonra nakit akım tablosunun yararları ve düzenleme amacına değinilmiştir. İlk bölümde son olarak nakit akım tablosu düzenleme yöntemleri ve nakit akım tablosunda kaynak kullanımı yer almaktadır. İkinci bölümde ise finansal performans kavramından bahsedilmiştir. Daha sonra oran analizinde kullanılan oranlardan bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde ise çalışmada kullanılan yöntem ve bu yöntemlerin aşamalarına değinilmiştir. Daha sonra çalışmanın amacı, konusu ve yönteminden bahsedilmiştir. Çalışma Borsa İstanbul'a kayıtlı 25 işletme üzerinde yapılmıştır. Çalışmaya 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları dahil edilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Daha sonra elde edilen bulgular her iki yönteme göre karşılaştırması yapılmıştır. Beşinci bölümde çalışmanın sonucu yer almaktadır. Çalışma sonucunda TOPSIS ve ARAS yöntemleri ile elde edilen bulgular karşılaştırılarak aralarında ilişki belirlenmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Nakit Akım Tablosu, Finansal Performans Analizi, Gıda Sektörü, Borsa İstanbul, TOPSIS ve ARAS Yöntemleri. In the study, ıt is aimed to determine the cash flow-based financial performance of the enterprises operating in the food sector in Borsa Istanbul. For this purpose, in the first part of the study, the statement of operation and cash flow is mentioned. In the first part, the importance of business concept and it is objectives are gives. Then the concept of cash flow and the importance of cash flow statement for enterprises are mentioned. Then benefits of the cash flow statement and the purpose of the regulation are mentioned. The first chapter was finally refer to the cash flow regulation methods and resource usage in cash flow table. In the second part, the concept of financial performance is mentioned. Then, the ratios used in the analysis are included. In the third part, the method used in the study and the stages of these method are included. Then, the aim, subject and method of the study were mentioned. The study carried out on 25 companies registered in Borsa Istanbul. Years 2013, 2014, 2015, 2016 and 2017 were included in the study. The findings obtained in the fourth part of the study were evaluated. Then, the findings obtained were compared according to both methods. The fifth part deals with the end of the study. At the end of the study, the results obtained by TOPSIS and ARAS methods were compared and the relationship between them was tried to be determined. Keywords: Cash Flow Statement, Financial Performance Analysis, Food Sector, Borsa Istanbul, TOPSIS and ARAS Methods. 115

Günümüz ekonomisindeki, teknoloji, iletişim ve ulaşım alanındaki gelişmeler, ürünleri tedarik etmeyi ve ürünlerini dünyanın her yerinden işletmeler için satmayı mümkün kılmaktadır. Bunu lojistik faaliyetler olarak tanımlayabiliriz, bilgi yönetimi, taşıma, paketleme, depolama, stok yöndetimi siparişlerin iletilmesi ve muhafaza faaliyetlerinde kalite ve miktarları değiştirdi. İşletmeler, bu faaliyetlerin etkin yönetimi ile rekabet avantajı sağlamanın ve müşteri memnuniyeti seviyesinin artmasının farkındalar. Bu gelişmeler lojistik maliyetlerin işletme maliyetlerindeki payını büyük oranda artırmıştır. Bu gelişmeler, lojistik maliyetlerdeki artıştan kaynaklanmaktadır ve işletmenin finansal performansını etkilemeye devam etti. Lojistik maliyetler nedeniyle, toplam işletme maliyetlerinde yüksek bir orana sahip olmak ve doğrudan finansal performansı etkilemek, işletmelerin bu maliyetleri azaltmak, muhasebe yöntemleri içinde ve dışında araştırmalara yol açtı. Bu bağlamda, işletmeler bugün lojistik maliyetlerini azaltmak için birçok strateji geliştirmiştir.Çalışmamızda esas amaç bir Azerbaycan'da gıda sektöründe depoculuk hızmetleri sunan işletmenin depolama alanı için her metrekareye düşen aylık ve yıllık maliyetlerini araştırmak olmuştur. Bunun akabinde öncelikle sözü geçen işletmenin yıllık verileri toplanmış, toplanan veriler analiz edilmiştir. Sonuç olarak asıl amaç işletmenin yıllık giderini ve bir metrekareye düşen aylık ve yıllık maliyetlerini bulmak olmuştur.Anahtar Kelimeler:Depolama, Lojistik Maliyetler, Lojistik, İşletme gideri, Muhasebe Developments in today's economy, technology, communication and transportation make it possible to procure products and sell their products to businesses all over the world. This could be defined as logistics activities, and changed the quality and quantities in transport, storage, handling, order delivery, information management, inventory management, packaging and storage. Businesses are aware of providing competitive advantage and effective customer management by increasing the efficiency of these activities.The main goal of our study was to investigate the monthly and annual costs per square meter for the storage facilities of an enterprise offering storage services in the food sector of Azerbaijan. Then, the annual data of the specified enterprise were first collected and the collected data was analyzed. As a result, the main goal was to find the annual expenses of the enterprise, as well as the monthly and annual costs per square meter.Keywords: Storage, Logistics, Logistics Costs, Accounting 94

Bu çalışmada bir mühendislik kavramı olarak ortaya çıkmış olan `yalın` yaklaşım İşletme Bilimi açısından incelenmiştir. Çalışmada değişim ihtiyacını karşılamak için yalınlaşma çabasında olan organizasyonların yalınlaşma düzeyi ile organizasyondaki bireylerin liderlik stillerinin ilişkisi incelenmiştir.. Araştırmada altı temel liderlik stili ile yalınlaşmanın ilişkisini inceleyen ölçek hazır gıda sektöründe faaliyet gösteren bir firmada yönetici ve çalışanlara uygulanmış ve verilerin analizi sonucunda yalınlaşma düzeyi ile liderlik stilleri arasında pozitif anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Analiz sonuçlarında incelemeye dâhil edilen altı liderlik stili içerisinde en çok dönüşümcü liderlik stilinin yalınlaşma ile pozitif ve anlamlı ilişkili olduğu gözlenmiştir. Dönüşümcü liderliğin yalınlaşma yolunda Yalın Yönetim, Sıfır Kusur, Tam Zamanlı Teslimat, Hammadde Çekilmesi, Çok Fonksiyonlu Ekip ve Fonksiyonların Entegrasyonu boyutları ile yüksek dereceli, Atıkları Ortadan Kaldırma ve Dikey Bilgi Sistemleri, Sorumluluğun Dağıtılması ve orta dereceli ilişkili olduğu sadece Sürekli İyileştirme ile pozitif, anlamlı, düşük dereceli ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada diğer liderlik stillerinin yalınlaşma ile ilişkisi de eldeki verilere göre yorumlanmıştır. This study examines `lean` management, an originally enginering term, from a management science perspective. The purpose of the study is to identify the relationships between lean management paramaters and leadership styles. The study discusses the adoption of lean management as a response to the need for organizational change and examines the relationship between six major leadership models and the level of lean management in an organization. A survey was conducted with the managers and employees of a major food company in Turkey andit was found that lean management had the highest degree of relationship with transformational leadership. Transformational Leadership was found to be highly correlated with Full-Time Delivery, Raw Material Withdrawal, Multifunctional Team and Integration of Functions, and moderately correlated with Elimination of Waste, Vertical Information Systems, Distribution of Responsibility and Continuous Improvement. It was found to be only moderately correlated with Continuous Improvement. In this study, the relationship between other leadership types and lean management paramaters were also interpreted according to the available data. 95

Kullanılan birçok gıdanın fabrikadan halka ulaştırılmasında çok değişik kimyasal maddeler kullanılmaktadır. Gıdaların kişilere sunulması sürecinde tercih edilen tuz, biber vb. gıdaların kalitesi ve olası yan etkileri halk sağlığı problemlerine neden olabilmektedir. Bunun yanında normal yemek tuzu yerine erkeklerin yoğun olarak bulunduğu yatılı okullarda ve askeri yerleşim yerlerinde olası aşırı cinsel aktiviteyi azaltabilmek için suda kolayca eriyebilen şap kullanıldığı uzun yıllardır bilinmektedir. Çalışmamızın amacı şap'ın erkek rat testislerinde oluşturabileceği histomorfolojik, moleküler ve hormonal değişikliklerin değerlendirilmesidir. Çalışmamızda toplam 24 Wistar Albino cinsi erişkin erkek rat kullanıldı ve 4 grup olarak düzenlendi. Kontrol grubuna hiçbir madde verilmezken 2. gruptaki hayvanlara 250/mg/kg suda çözünmüş şap verildi. 3. gruptaki hayvanlara 500 mg/kg suda çözünmüş şap verildi ve son olarak 4. gruptaki hayvanlara ise 1 g/kg suda çözünmüş şap verildi. Çalışma 30 gün boyunca sürdürdürüldü. Çalışma sonunda ratlar sakrifiye edilip sol testisleri alındı. Alınan örnekler bouin solüsyonuna konulup histolojik olarak takip edilerek ve parafine gömüldü. Bu örneklerden kesitler alındıktan sonra Hematoksilen eozin, PAS, Masson Trikrom ve immunohistokimyasal olarak VASA, c-kit, Calretinin, cytokeratin 18 ile boyandı. Hematoksilen eosin boyama Johensen skorlamada kullanıldı. Işık mikroskobu altında değerlendirme sonunda elde edilen sonuçlar görüntü analiz programı ile incelendi. Biyokimyasal olarak total ve serbest testosteron seviyelerin ölçüldü. Biyokimyasal incelemede kontrol grubu ile diğer gruplar arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı tespit edilmiştir.Histolojik incelemede hematoksilen eosin boyamada deney grubunda seminifer tübül epitelinde bozulma gözlenmiştir. PAS boyamada deney gruplarında interstisyel alanda aralık gözlenmiştir. Masson trikrom boyaması yapılan kesitlerde deney gruplarında tunika albuginea kalınlığının arttığı gözlenmiştir. Johensens scorlamada çoğunda skor sonucu 7 olarak tespit edildi.İmmünohistokimyasal incelemede calretininin leyding hücresinin, cytokeratin 18' in sertoli hücresinin, Ckit' in spermatogonia, VASA' nın spermatogonial germ hücresi, spermatogonia, spermatosit ve yuvarlak spermatidlerin belirteci olduğu kanıtlanmıştır. Calretinin en yüksek leyding hücrelerinin boyanma şiddeti 3. grupta en az 4. grupta görülmektedir. Bu da bize 3. grupta ki testosteron seviyesindeki artışın sebebini açıklamaktadır. Cytokeratin 18 boyama sertoli hücrelerinin boyanma şiddeti en yüksek 4. grupta en az 2. grupta görülmüştür. Ckit boyamada gruplar arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. VASA boyamada spermatogonial germ hücre ve spermatogoniaların boyanma şiddeti en fazla 2. grupta en az 4. grupta görülmüştür.Kullanılan doz miktarı 250mg/kg/gün'ün üzerine çıktığında ve 30 günden daha uzun süreli maruziyetlerde hem testis dokusunda histolojik bozukluklar ve ağırlık azlığı hemde özelligle leydig ve sertoli hücrelerinde hücresel bozukluk hücre iskeleti ve çekirdeğinde anormallikler belirmeye başlamıştır. Bunun da sonuç olarak döllenme yeteneğini azalttığı ve hatta sperm kalitesini düşürerek gebelik oranlarını dahi olumsuz etkileyeceği düşünülmektedir. Daha net bilgiler ortaya konmasında ileri enzimatik, biyokimyasal ve immünohistokimyasal düzeyde yapılacak araştırmalar bu konuda ek bilgiler ve kanıtlar sağlayabilir. Bununla birlikte gözlenen bu olumlu etkinin klinik ve geniş katılımlı çalışmalarda değerlendirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Many different chemicals are used in the transportation of many foods from the factory to the public. In the process of presenting the food to the people, preferred salt, pepper and so on. The quality and possible side effects of foods can cause public health problems. In addition, it has been known for many years that water-soluble alum is used to reduce possible excessive sexual activity in boarding schools and military settlements where men are densely replaced with normal food salt. The aim of our study was to evaluate the histomorphologic, molecular and hormonal changes that can be caused by alum in male rat testes. A total of 24 adult male Wistar Albino rats were used in this study. While no substance was given to the control group, animals in group 2 were given 250 / mg / kg water-soluble alum. Group 3 animals were given 500 mg / kg water-soluble alum and finally Group 4 animals were given 1 g / kg water-soluble alum. The study was continued for 30 days. At the end of the study, rats were sacrificed and left testes were removed.The samples were placed in bouin solution, followed histologically and embedded in paraffin. Hematoxylin eosin, PAS, Masson Trichrome and immunohistochemically VASA, c-kit, Calretinin, cytokeratin 18 were stained. Hematoxylin eosin staining was used for Johensen scoring. The results obtained under the light microscope were evaluated with the image analysis program. Biochemically, total and free testosterone levels were measured. Biochemical analysis revealed no significant difference between the control and other groups.Histological examination revealed hematoxylin eosin staining in the experimental group. Interstitial interval was observed in PAS staining in experimental groups. Masson trichrome stained sections showed increased tunica albuginea thickness in experimental groups. In most Johensens scoring scores, the score was 7.Immunohistochemical examination showed that calretinin is a marker of leyding cell, cytokeratin 18's sertoli cell, Ckit's spermatogonia, VASA's spermatogonial germ cell, spermatogonia, spermatocytes and round spermatids. The highest staining intensity of calretin leyding cells is seen in group 3 and group 4. This explains the increase in testosterone levels in group 3. Cytokeratin 18 staining was observed in at least the second group in the 4th group with the highest staining intensity of sertoli cells. There was no significant difference between groups in ckit staining. In VASA staining, the staining intensity of spermatogonial germ cells and spermatogonials was highest in group 2 and at least group 4.When the dose used exceeds 250mg / kg / day and exposures lasting more than 30 days, both histological disorders in the testicular tissue and lack of weight and especially cellular disorders in Leydig and Sertoli cells have started to show abnormalities in the cell skeleton and nucleus. As a result, this is thought to decrease fertilization ability and even adversely affect pregnancy rates by decreasing sperm quality. Further enzymatic, biochemical and immunohistochemical investigations may provide additional information and evidence to provide clearer information. However, this positive effect needs to be evaluated in clinical and large-scale studies. 94

Örgütler düzeyinde yaşanan gelişim ve değişimler beraberinde ağır rekabet koşullarının oluşmasını ve onun sonucunda da ekonomik çıkar savaşlarını getirmiştir. Yaşanan bu ekonomik çıkarları koruma savaşında insan faktörü örgütlerin en önemli varlığı haline gelmiştir. İnsan kaynaklarından en yüksek verimi elde edebilmek için iş motivasyonu yüksek çalışanlara ihtiyaç vardır. Rekabetin yoğun olduğu pazarlarda örgüt içi çalışanlara bilgi paylaşılması ve çalışanların yenilikçi davranışları sergilemesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmanın amacı, çalışanların motivasyon düzeylerinin bilgi paylaşımı ve yenilikçi davranış üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Gaziantep ilinde yer alan gıda sektörü firmalarında çalışan kişiler bu araştırmanın çalışma evrenini oluşturmaktadır. Çalışma evreninden seçkisiz seçim yöntemiyle seçilen 312 kişi araştırmanın örneklem grubunu oluşturmuştur. Araştırmada veri toplamak amacıyla, Kişisel Bilgiler Formu, Bilgi Paylaşım Ölçeği, Çalışan Motivasyon Ölçeği ve Yenilikçi Davranış Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS veri analiz programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda içsel ve dışsal motivasyonun açık ve örtük bilgi paylaşımını etkilediği; içsel ve dışsal motivasyonun yenilikçi davranış üzerinde etkili olduğu; açık ve örtük bilgi paylaşımının da yenilikçi davranış üzerinde etkili olduğu yönünde bulgulara ulaşılmıştır Developments and changes at the organizational level have brought about heavy competition and economic wars of interest. In the struggle for the protection of the economic interests, the human factor has become the most important asset of organizations. In order to obtain the highest efficiency from human resources, highly motivated employees are needed. In markets where competition is intense, it is necessary to share information with internal employees and to demonstrate innovative behaviors of employees. The aim of this study is to investigate the effect of motivation levels of employees on knowledge sharing and innovative behaviors. The working population of the food sector companies in Gaziantep is the working population of this research. The sample of the study consisted of 312 individuals selected by random selection method. As data collectin tools are used that Personal Information Form, Knowledge Sharing Scale, Employee Motivation Scale and Innovative Behavior Scale. SPSS data analysis program is used in the analysis of the research data. As a result of the research, it is found that internal and external motivation affects open and implicit information sharing, intrinsic and extrinsic motivation has an impact on innovative behavior, sharing of open and implicit information also has an effect on innovative behavior. 128

Dijital pazarlamada marka yönetimi ve hızlı tüketim sektörüne yönelik yapılan bu araştırmada, hızlı tüketim sektöründe dijital pazarlamanın marka yönetimine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma, hızlı tüketim sektöründe dijital pazarlamanın marka yönetimine etkisinin tüketiciler tarafından algılanış biçimini kapsamaktadır. Çalışmanın nicel boyutuna yönelik olarak ölçme araçlarının uygulanması sonucunda elde edilecek veriler SPSS for Windows 23.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Tanımlayıcı özelliklerinin belirlenmesinde yüzde, frekans, ortalama ve standart sapma istatistiklerinden yararlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre lise mezunu katılımcıların ilköğretim mezunu, lisans mezunu, yüksek lisans mezunu ve doktora mezunlarına göre soğuk içeceği daha çok tüketmektedir. Ayrıca internetten alışveriş yapan katılımcıların internetten alışveriş yapmayan katılımcılara göre daha fazla firmayı bilmektedir. İnternetten alışveriş yapan katılımcıların internetten alışveriş yapmayan katılımcılara göre daha fazla soğuk içecek tüketmektedir. Bunun yanında erkek katılımcılar kadın katılımcılara göre daha fazla `Firmanın dijital medya çalışmaları kültürüm açısından kabul edilebilirdir.` İfadesine katılım göstermektedirler. 24-35 yaş arası ve 36-50 yaş arası katılımcılar 51 yaş ve üzeri katılımcılara göre daha fazla `Firmanın dijital ortamda markasına yaptığı yatırımı başarılı buluyorum.` Ayrıca `Firma sosyal medyayı aktif bir şekilde kullanmaktadır.` ifadesine katılım göstermektedirler. In this research, which on brand management and FMCG on digital marketing, it is aimed to determine digital marketing's role on FMCG and it's way to be understood by customers. The data that will be received from measuring tools of quantitative research, will be analyzed in SPSS for Windows 23.0 program. To determine descriptive features, percentages, frequences, average and standart deviation features are used.According to the research results, high school graduates drink more cold bevereges than elementary, college and master's degree graduates. Research also shows that participants who do online shopping knows more firms than those who do not. Participants who shops from internet consume more cold beverages than those who do not shop online. Along with this, men participants agree more on `Firm's advertisements are suitable for my culture.` phrase then women. Participants who are between 24-35 and 36-50 ages agree more on `Firm's investment on digital market is succesful.` phrase than participants older than 51 years old. 93

Araştırmanın amacı, kaotik yapı, örgütsel öğrenme ile talep tahmini arasındaki ilişkiyiaçıklamak, kaotik yapının örgütsel öğrenme ve talep tahmini arasındaki ilişkide etkisinianlamaktır. Çalışmada ayrıca, örgütsel öğrenmenin talep tahminine etkisinde kaotik yapınındüzenleyici etkisi araştırılmıştır. Bu çerçevede, Türkiye'de Gıda Sanayi sektöründe faaliyetgösteren bir işletmeden alınan veriler analiz edilmiştir.Bu çalışmanın literatüre kuramsal ve uygulamada katkısı bulunmaktadır. Çalışmanınkuramsal katkısı, örgütsel öğrenmenin talep tahminine etkisinin bütüncül bir modeldeincelenmesi, bu ilişkide düzenleyici değişkenin önerilmesi ve bu alandaki boşluğudoldurmasıdır. Çalışmanın uygulamadaki katkısı ise, kaotik seviyenin ölçülerek örgütselöğrenmenin tahmin değişkenine etkisinin Türkiye'de ilk kez araştırılmış olmasıdır.Araştırmanın nesnelci yöntemsel varsayımla tasarlanmış olup, ilişkisel ve nedensel taramayöntemi kullanılmıştır. Örgütsel öğrenme ve kaotik yapı değişkenleri ile örgütün talep tahmindeğişkeni arasındaki ilişkiler ortaya çıkartılmaya çalışılmıştır. Ayrıca kaotik yapının diğeriki değişkenle arasındaki düzenleyici rolü incelenmiştir. Bu kapsamda araştırma nedenselaraştırma olarak kabul edilebilir.Araştırmanın analiz düzeyi çoklu analiz düzeyidir. Araştırmada kullanılan verilerdenöğrenme seviyesine ait veriler mikro düzey olan bireylerden, kaotik düzey ile tahmin verilerimeso analiz seviyesi olan örgütlerden toplanmıştır. Veri toplama yöntemi olarak, örgütselöğrenme verilerinde anket kullanılmış, talep tahmin verileri ve kaotik yapıyı oluşturanverileri elde etmede işletme kaynaklarından faydalanılmıştır.Araştırmanın evreni, Türkiye'de gıda sanayi sektöründe faaliyet gösteren toplam 26 bölgesiolan işletmenin bölge müdürlükleri oluşturmaktadır. Örgütsel öğrenme verileri bölgelerdeçalışan talep tahmini sürecine katılan 615 çalışandan, kaotik yapı ve talep tahmin verileri 26bölgeye ait 2017 verilerinden elde edilmiştir. Örgütsel öğrenme ölçeği olarak, Watkins. veMarsick, (1997, s.4) tarafından geliştirilen ve Basım, Korkmazyürek ve Şeşen (2007, s.369)tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan Öğrenen Örgüt Boyutları Ölçeği (DLOQ)kullanılmıştır.Araştırma bulguları öncelikle talep tahmini ile örgütsel öğrenme seviyesi ile güçlü ve pozitifilişki, kaotik ortam ile güçlü ve negatif ilişki olduğunu, ayrıca kaotik yapının örgütselöğrenme ile talep tahmini ilişkisinde düzenleyici etkisi olduğunu ortaya koymuştur.Müşteriyle devamlı temas durumunda olan ekiplerin yapmış oldukları talep tahminlerisistemdeki parça sayısının ve sürece etki edecek değişkenlerin yani kaotik yapının artmasıylatalep tahmini başarısının azaldığı tespit edilmiştir. Öğrenme ile tahmin değişkenleriarasındaki ilişkide kaosun düzenleyici rolüne bakıldığında; kaosun düşük ve orta seviyedeolmasının ilişkiyi azalttığı, kasoun yüksek seviyede oluşmasının ise bu ilişkiyi tersineçevirdiği görülmüştür. Kaos kuramının gelecekle ilgili varsayımı geleceğin öngörülemezolduğudur. (Yaşar ve Sundu 2017, s. 5) Yazın araştırma bulgularına paralel olarak, birsistemin rastlantısal ve belirlenimci öğelerden oluştuğundan hareketle, kısadönemli(belirlenimci) gelecek tahminleri yapılabileceği ancak uzun dönemli (rastlantısal)tahminlerden kaçınılması gerektiği ortaya konmuştur. Araştırmanın sonunda bulgular vekaos kuramı yazını ışığında örgütler ve araştırmacılar için öneriler sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Öğrenen Örgütler, Kaos Teorisi, Talep Tahmini, Düzenleyici Değişken. The aim of the study is to explain the relationship between chaotic structure, organizationallearning and demand forecast, and to understand the effect of chaotic structure on therelationship between organizational learning and demand forecasting. In addition, the effectof chaotic structure on the effect of organizational learning on demand forecast wasinvestigated. In this context, Turkey was analyzed data received from a company operatingin the food industry sector.This study contributes to the literature both in theoretical and practical terms. The theoreticalcontribution of the study is to examine the effect of organizational learning on demandforecast in a holistic model, to propose the regulatory variable in this relationship and to fillthe gap in this field. The contribution in implementation of the study, measuring the level ofthe chaotic is that it investigates the effects of variable estimates of organizational learningfor the first time in Turkey.Objectivist's research is designed with methodological assumption, relational and causalscreening method was used. The relationship between organizational learning and chaoticstructure variables and the demand forecast variable of the organization has been tried to berevealed. In addition, the regulatory role of the chaotic structure was investigated. In thiscontext, research can be considered as causal research.The level of analysis of the research is the level of multiple analyzes. The data used in theresearch were collected from individuals with micro level, from chaotic level and from theorganizations with the level of meso analysis. As a method of collecting data, a questionnairewas used in organizational learning data and demand sources were used in order to obtaindemand data and create the data forming the chaotic structure.The universe of the study consists of a total of 26 regional offices of the company, which isoperating in the food industry in Turkey. Organizational learning data were obtained from615 employees participating in the demand forecasting process in regions, chaotic structureand demand forecast data were obtained from 2017 data of 26 regions. As the scale of organizational learning, Watkins. and Marsick, (1997, p.4) developed and adapted to Turkishby the Printing, Korkmazyürek and Şeşen (2007, p.369).The findings of the research showed that there is a strong and positive relationship withdemand estimation and organizational learning level, strong and negative relationship withchaotic environment, and also the effect of chaotic structure on organizational learning anddemand estimation relationship.Demand estimations of the teams that are in constant contact with the customer have beendetermined to decrease the demand estimation success by increasing the number of parts inthe system and the factors that will affect the process, namely the chaotic structure. (Yaşarve Sundu 2017, s. 5) Regarding the regulatory role of chaos in the relationship betweenlearning and predictive variables; The low and medium level of chaos reduced therelationship, and the high level of chaos reversed this relationship. The future assumption ofchaos theory is that the future is unpredictable. In parallel with the findings of the literature,it was revealed that short-term (predictive) predictions can be made in the future as a systemconsists of random and deterministic elements but long-term (random) predictions should beavoided. At the end of the study, suggestions and suggestions for organizations andresearchers were presented in light of the findings and the theory of chaos theory.Keywords: Learning Organizations, Chaos Theory, Demand Forecast, RegulatoryVariable 136

Kurumsal sosyal sorumluluk, kar elde etmek amacı ile kurulmuş bir işletmenin, hem iç hem de dış paydaşlarına karşı gerçekleştirmekle yükümlü olduğu ancak iş misyonunun dışında yer alan ve toplum faydasına gerçekleştirilen çeşitli faaliyetlerdir. Bu sosyal sorumluluk kavramı, işletmenin iş görevleri arasında yer almamakla birlikte gerçekleştirildiği taktirde hem topluma hem de işletmeye fayda sağlamaktadır. Kurumsal itibar ise, bir işletmenin hissedar ve yatırımcıları başta olmak üzere tüm paydaşlarının işletme hakkında sahip olduğu olumlu ya da olumsuz tüm düşüncelerdir. Yapılan araştırmanın amacı kurumsal sosyal sorumluluk ile kurumsal itibar arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu kapsamda, iki şirketten toplam 250 katılımcıya anket dağıtılmıştır. SPSS analiz sonuçlarına göre kurumsal sosyal sorumluluk ile kurumsal itibar arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. İkinci şirketin kurumsal sosyal sorumluluk ve kurumsal itibar puanları ilk şirkete göre anlamlı biçimde daha azdır. Corporate social responsibility is a set of activities that a profit oriented company puts into practice which is out of the scope of its duties but still obliged to perform and targeted for the good of society. Even though this concepts doesn't mentioned among business duties, when they are performed it benefits both the company and society. Corporate reputation refers to the idea about a given company that its stakeholders including investors and shareholders have in mind. In this study, the relationship between corporate social responsibility and corporate reputation is investigated. For this purpose, 250 participants from 2 different companies were recruited for the study. According to SPSS analysis, there is a significant positive correlation between corporate social responsibility and corporate reputation. The second company has scored significantly lower than the first company on corporate social responsibility and corporate reputation. 107

Perakende sektörünün her geçen gün gelişmesi ve giderek artan mağaza sayıları, günümüzde tüketicilere mağaza tercihi konusunda oldukça fazla alternatif sunmaktadır. Bu durum, tüketicileri seçici bir konuma getirmekle beraber perakendecileri ise, tüketicilerin sadakatini hangi faktörlerin etkilediğini belirlemeye yöneltmiştir. Bu çalışmada; mağaza imajı, algılanan hizmet kalitesi ve fiyat bilinci değişkenlerinin müşteri sadakati üzerindeki etkisinin belirlenmesi yanında, süpermarketler, indirim marketleri ile tüketicilerin demografik özelliklerine göre söz konusu değişkenler açısından bir farklılık olup olmadığı Mersin ili merkez ilçelerinde yaşayan tüketiciler (n=500) örnekleminde belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre cinsiyet, medeni durum ve yaş gruplarına göre hizmet kalitesi boyutları ile mağaza imajı, fiyat bilinci ve müşteri sadakati değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık görülmezken; market türü, gelir düzeyi, eğitim düzeyi, alışveriş sıklığı ve ortalama harcama tutarı açısından anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. İndirim marketlerinde müşteri sadakatini, hizmet kalitesi değişkenlerinden çalışan etkileşimi, sorun çözme ve politika etkilerken, mağaza imajı ve fiyat bilinci değişkenlerinin de müşteri sadakatini üzerinde anlamlı etkisi olduğu belirlenmiştir. Süpermarketlerde ise hizmet kalitesi değişkenlerinden sorun çözme ve politikanın müşteri sadakati üzerindeki etkisi anlamlı bulunmuş, mağaza imajı müşteri sadakatini anlamlı bir şekilde etkilerken, fiyat bilincinin bir etkisi olmadığı ortaya çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Gıda perakendeciliği, Hizmet Kalitesi, Mağaza İmajı, Fiyat Bilinci, Müşteri SadakatiDanışman: Dr. Öğr. Üyesi Erdem AKKAN, İşletme Bilgi Yönetimi, Mersin Üniversitesi, Mersin. The development of the retail sector and the increasing number of stores offer many alternatives to the consumers in terms of store preference from past to present. This issue leads consumers to a selective position and retailers to determine which factors affect consumer loyalty. In this study; effects of store image, perceived service quality and price consciousness variables on customer loyalty were determined by consumers (n = 500) living in the central districts of Mersin. According to the findings, there is no significant difference in terms of service quality dimensions, store image and price consciousness according to gender, marital status and age groups; however there are significant differences among store types, income levels, education levels, shopping frequencies and average household income levels. While some service quality dimensions (personal interaction, problem solving and policy), store image and price consciousness significantly effect customer loyalty in discount markets; in supermarkets it seems that some service quality dimensions (problem solving, policy) and store image significiantly effect customer loyalty whereas price consciousness has no significance on customer loyalty.Keywords: Food retailing, Service quality, Store image, Price Consciousness, Customer Loyalty Advisor: Asst. Prof. Dr. Erdem AKKAN, Departmet Of Business Information Management, Mersin University, Mersin 97

İhracat; işletmelerin pazar payını arttırma, büyüme, karlılıklarını maksimize etme gibi temel işletme hedeflerine ulaşma noktasında, gerçekleştirmeleri gereken pazarlama faaliyetlerinden biridir. Bununla birlikte ihracat edebilmenin en önemli unsurlarından birisi ise rekabet edebilmeyi ve bu rekabet düzeyini sürdürülebilir kılmaktır. Bu çerçevede araştırmada gıda sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin ihracatı arttırma stratejilerinin uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırma neticesinde firmalar, iç ve dış pazarda satış sonrası hizmet, işgücü maliyeti gibi unsurlar açısından rekabet edebileceklerini belirtilmişlerdir. Bununla birlikte firmalar dış pazarda satış sonrası hizmet, işgücü maliyeti ve nitelikli işgücü hususunda rekabet avantajı sağlayacağına yönelik görüşlerinin iç pazardaki rekabet edebilmeye yönelik görüşlerine göre daha yüksek olduğu sonucu elde edilmiştir. Firmalar ihracat stratejileri çerçevesinde, ihracat faaliyetleri çerçevesinde yaptıkları pazarlama stratejilerine yönelik en yüksek düzeyde gerçekleştirdikleri faaliyet olarak işletmelerinin maliyet ve genel gider kontrolünü düzenli olarak yaptıkları ve raporlamalarının düzenli olduğu yönünde görüş bildirmişlerdir. Ayrıca, işletmeler ihracatla ilgili tüm süreçlerde maliyetlerin düşürülmesi için çalıştıkları ve üretim süreçlerindeki kalite kontrol metotlarını sürekli geliştirerek ürün kalitesini iyileştirdiklerini belirtmişlerdir. --------------------Export is one of the marketing activities that companies should realize in realizing their basic business objectives such as increasing their market share, growth and maximizing their profitability. However, one of the most important elements of export is to compete and make this level of competition sustainable. In this context, the implementation of the strategies of increasing the export of the enterprises operating in the food sector were realized. As a result of the research, firms are able to compete in terms of elements such as after-sales service and labor cost in domestic and foreign markets. In addition, it is concluded that the opinions of the firms that provide competitive advantage in the after sales service, labor cost and qualified labor force in foreign market are higher than those of competing in domestic market. Firms have expressed their opinion on the regularity of their operations and regular reporting of their cost and overhead expenses as a result of the activities they carry out within the framework of their export strategies. In addition, enterprises have stated that they work to reduce costs in all processes related to export and that they improve the quality of the products by continuously improving the quality control methods in the production processes.

İş kazalarının son yıllardaki artışı, bu konuya ilgiyi artırmış, oluşan hassasiyet ve önlemler bu konudaki çalışmalara hız kazandırmıştır. İş kazası denilince akla gelen sektörler madencilik ve inşaattır. Gıda imalat sektörü neredeyse tehlikesiz gibi görünen, oluşan kazaların, yaşanan olayların çok da ciddiye alınmadığı, tehlike sınıfları tebliğinde bile az ve tehlikeli grupta yer alan bir sektördür. Gıda imalat sektörü, en fazla işyerine sahip sektörler arasında bulunmaktadır ve 2014 yılında en çok iş kazası yaşanan ilk on sektörün içindedir. Yine 2014 yılında toplam 30 sigortalı çalışan, bu kazalar sebebiyle hayatını kaybetmiştir. Son beş yılın gıda sektöründeki iş kazalarına bağlı ölüm ortalaması ise %28,6'dır. Gelişen ve değişen teknolojiye rağmen kazalar ne yazık ki yaşanmaya devam etmiştir. Bu çalışmada gıda sektöründe yaşanan iş kazaları incelenmiş, gıda sektörünün gelişimine bağlı yansımaları çeşitli kıstaslara göre değerlendirilmiştir. Araştırmanın amacı; gelişen teknolojiye rağmen işçi sayısı azalsa dahi, kazalarda azalma sağlanamaması, hatta makinelerin kaza boyutlarını daha ciddi durumlara taşıyor olması sebebiyle çalışanların iş kazalarına bakış açılarını incelemektir. Güvensiz davranışlar alışkanlıklara dönüştürmeden değiştirilmelidir. Aksi taktirde dönüşü olmayan yollara girilebilir. Gelişen teknolojinin nimetlerine ve bilgiye ulaşma hızına rağmen hala iş kazalarının yaşanıyor ve önlenemiyorsa bunun insan psikolojisi ve eğitimiyle ilgisi olmalıdır. Bu sebeple iş kazalarını önlemek ve azaltmak için öncelikle çalışanı tanımak ve onun beyin faaliyetlerini yönetebilmek gerekir yani eğitmek öğretmek ve güvensiz davranışları düzeltmek önemlidir.Anahtar Kelimeler: Gıda sektörü, çalışan, iş kazası, iş sağlığı ve güvenliği The increase in occupational accidents in recent years has increased the interest in this issue and the sensitivity and measures have accelerated the studies on this issue. When it comes to occupational accidents, the sectors that come to mind are mining and construction. The food manufacturing sector is almost non-hazardous, and it is a sector that is in a low and dangerous group even in danger class notifications. The food manufacturing sector is one of the sectors with the highest number of workplaces, and it is among the top ten sectors with the highest number of work accidents in 2014. Again in 2014, a total of 30 insured employees died due to these accidents. The average death rate of the last five years related to work accidents in the food sector is 28.6%. Despite the developing and changing technology, accidents have continued to happen unfortunately. In this study, the occupational accidents in food sector were examined and their reflections related to the development of food sector were evaluated according to various criteria. Purpose of the research; Despite the decrease in the number of workers despite the developing technology, it is not possible to achieve a reduction in accidents, and even the fact that the machines carry the accident dimensions to more serious situations. Insecure behavior should be changed without converting into habits. Otherwise, non-return roads can be entered. In spite of the blessings of the developing technology and the speed of access to information, if work accidents are experienced and cannot be avoided, this should be related to human psychology and education. Therefore, in order to prevent and reduce work accidents, it is important to know the employee first and to manage his brain activities, ie to educate and to correct unsafe behavior.Key Words: Food sector, employee, occupational accident, occupational health and safety 84

Günümüzde artan rekabet ve zorlaşan pazar koşulları nedeniyle işletmeler tüketicilere hitap etmek ve zihinlerinde yer edinmek için farklı yollara başvurmaktadırlar. Bu yollardan biri, mağaza atmosferini kullanarak tüketicileri etkilemektir. İşletmeler mağaza atmosferini kullanarak farklılaşma ve öne çıkma çabası içindedirler. Mağaza atmosferi unsurlarından müzik ise günümüzde tüketicileri etkileyebilecek unsurlardan biridir. Dolayısıyla bu çalışma, perakende mağazalarda kullanılan arka plan müziğinin müşterilerin mağazalarda geçirdikleri zaman algısı, tutum ve satın alma niyeti üzerindeki etkisini ölçmek amacıyla hazırlanmıştır. Veriler Hatay ilinde yaşayan süpermarket zinciri müşterilerine anket uygulanarak elde edilmiştir. Ankette yer alan mağazaya yönelik tutum, mağazadan yapılan alışveriş sıklığı ve kullanılan müziğe bakış açılarını ölçmek için kullanılan sorular, Turner (2012) çalışmasından elde edilmiştir. Müziğin alışverişe olan etkilerini ve alışveriş sonrasındaki hisleri ölçmeye yönelik sorular Herrington (1996) çalışmasından elde edilmiştir. Müziğin satın alma davranışlarına olan etkisini ölçmeye yönelik sorular Ng,P.Y (2011) çalışmasından elde edilmiştir. Alışveriş sonrası tepkiler, alışveriş sırasındaki hisler, harcanan zaman ve harcama tutarını ölçmeye yönelik sorular Morrier (2005) çalışmasından elde edilmiştir. Mağaza genel memnuniyetleri ve mağaza tavsiye durumlarını ölçen sorular Akrin (2013) çalışmasından elde edilmiştir. Analiz bulgularına bakıldığında süpermarketlerde çalan müziklerin, temposunun ve beğeni durumunun müşterilerin genel alışveriş memnuniyetini etkilediği, çalan müzikleri beğenme durumunun mağazada harcanan zamanı ve müşterilerin satın alma davranışlarını etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Çalışma sonuçlarının işletmelere tüketici memnuniyetlerini artırmaları ve mağaza atmosferi oluşturulmasında yardımcı olması hedeflenmiştir. Anahtar Kelimeler: Mağaza atmosferi, müzik, zaman algısı, satın alma niyeti Nowadays, due to increasing competition and challenging market conditions, businesses have been using different ways to appeal to the consumers and to have a place in their minds. One of these methods is to influence consumers by using the store atmosphere. Music, from elements of store atmosphere, is one of those factors that can affect consumers today. Therefore, this study was designed to measure the effect of background music used in retail stores on the time perception, attitude and purchase intention of the customers. The data were obtained by applying a questionnaire to supermarket chain customers who lived in Hatay. In the questionnaire, questions that attitudes toward the store and the questions used to measure the perspective of the music used, were obtained from Turner's (2012) study. The questions to measure the effects of music on shopping and the feelings after shopping were obtained from Herrington (1996). Questions to measure the effect of music on purchasing behaviour were obtained from Ng,P.Y (2011). The questions about the post-shopping responses, feelings during shopping, the amount of time spent and spending were obtained from Morrier (2005). The questions that measure the general satisfaction from the store and the status of the store recommendations were obtained from Akrin (2013). When the analysis findings are examined, it is concluded that the music played in supermarkets, the tempo and the appreciation of the customers affect the overall shopping satisfaction of the customers, the enjoyment of the music played affect the time spent in the store and the buying behaviour of the customers. The results of the study are aimed to increase the consumer satisfaction of the enterprises and help to create a store atmosphere.Keywords: Store atmosphere, music, time perception, purchase intention 110

Bu çalışma, Van'da bulunan hazır yemek fabrikalarında çalışan kişilerin gıda hijyen bilgi düzeylerini ölçmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla hazırlanan anket formu, 12 adet yemek fabrikasında bulunan 90 erkek ve 14 bayan olmak üzere 104 kişiye uygulanmıştır. Çalışmada kullanılan anket, demografik bilgiler, besin zehirlenmelerini önlemek için yapılması gerekenler ve gıda hijyen bilgi düzeyini ölçmek için hazırlanan sorular olmak üzere 3 bölümden oluşmuştur. Çalışma sonucunda Van ilinde bulunan hazır yemek fabrikalarında çalışan personelin genellikle erkeklerden oluştuğu, örgün eğitim seviyesinin bayanlarda daha yüksek ve erkeklerde daha düşük olduğu, bayan çalışanların erkek çalışanlardan daha genç olduğu, iş tecrübesi bakımından da erkeklerin çoğunlukta olduğu belirlenmiştir. Ankete katılanların büyük bir çoğunluğunun gıda hijyen bilgi düzeylerinin ölçülmesi için verilen sorulara doğru cevaplar verdikleri ve bunun sebebinin de büyük ölçüde çalışanların hijyen eğitimi almalarına bağlı olabileceği tespit edilmiştir. Anket sorularına doğru yanıtların verilmesinde çalışanların örgün eğitim seviyesinin de etkili olduğu görülmüştür. Çalışma sonucunda elde edilen verilerden, bu tip işletmelerde çalışanların tamamının hijyen eğitimi almalarının gerektiği, örgün eğitim seviyesinin yükseltilmesinin gıda hijyen bilgi düzeyini olumlu yönde etkileyeceği, gıda hijyen eğitimlerinin gıda hijyeni konusunda uzmanlaşmış kişiler tarafından verilmesi gerektiği ve hazır yemek fabrikalarında gıda güvenliğini garanti altına alan HACCP gibi uygulamaların faydalı olacağı sonucuna varılmıştır. Halihazırda yemek fabrikaları çalışanlarının gıda hijyen bilgi düzeylerinin tamamen yeterli olmadığı ve bu yüzden de bu tip işletmelerin resmi otoriteler tarafından sürekli ve sıklıkla denetlenmesinin gıda kaynaklı hastalıkların önlenmek için gerekli olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Yemek fabrikası, Personel, Hijyen, Bilgi düzeyi The aim of this study was to measure the food hygiene knowledge levels of the foodhandlers in ready-made food factories in Van province. For this purpose, a questionnaire was applied to 104 foodhandlers in 12 food factories, which consisted of 90 men and 14 women. The questionnaire used in the study consisted of three sections: demographic information, the things to be done to prevent food poisoning and the questions prepared to measure the level of knowledge of food hygiene. As a result of the study, it was determined that the personnel working in ready-made food factories in Van were generally composed of males, the level of formal education was higher in females, the lower was in males, the females were younger than males, and the males had more work experience. It was found that the majority of the respondents gave correct answers to the questions given for measuring the level of knowledge of food hygiene and this was largely due to the hygiene training of the employees. It was seen that the level of formal education of the studies affected the correct answers to the questionnaire questions. According to the data obtained from the study, it is determined that all of the employees in this type of food establishments should receive hygiene education and increasing the level of formal education will positively affect the knowledge of food hygiene. In addition, it was concluded that food hygiene training should be provided by trainers trained in food hygiene and that food safety systems such as HACCP in food factories should be implemented well. It is concluded that the implementation of the systems HACCP in food factory will be good. It has been found that food hygiene knowledge levels of food factory workers are not completely sufficient and therefore continuous and frequent supervision of such enterprises by official authorities is necessary to prevent foodborne diseases.Keywords: Food factory, Food workers, Hygiene 93

İhracatta her sektörde olduğu gibi gıda sektöründe de sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunlara çözüm odaklı yaklaşıldığında, ihracat performansında mutlak artışlar görülecektir. Çalışmanın amacı Ege Bölgesi'ndeki kuru meyve ihracatçılarının yaşadığı sorunların analiz edilmesi ve ihracat hacminin arttırılabilmesi çözüm önerilerinin geliştirilmesi kapsamındadır. Araştırma anket çalışması ile faktör analizi yapılarak faktörler ve ağırlıkları, regresyon analizi yapılarak da ihracat hacmini etkileyen bileşenler tespit edilmiştir. Çalışmada kuru meyve ihracatının artırılmasına etki eden değişkenlerin bulunması amacıyla, Ege Bölgesi'ndeki kuru meyve ihracatı yapan 74 şirketten elde edilen verilere çoklu regresyon modeli ve faktör analizi uygulanmıştır. Regresyon analizinde kullanılan bağımlı ve bağımsız değişkenler ile bu değişkenlere ait tanımsal istatistikler sonucunda; firmaların yıllık ihracat hacminde önemli etkiye sahip olan değişkenin firmaların organik ürün ihracat yüzdesi ile çalışan sayısının etkili olduğu gözlemlenmiştir. Çalışan sayısı ve organik ürün ihracat yüzdesi arttıkça, yıllık ihracat hacmi de artmaktadır. Faktör analizi sonuçlarında ise, faktör analizinin ilk turunda 63 bileşen incelenmiştir. Döndürme işleminde varimax yöntemi kullanılarak bileşenlerin % 50 değerinin altında olanlar çıkarılmış ve analiz tekrarlanmıştır. Rotasyon matrisi sonuçlarına göre elde edilen 37 bileşene ilişkin 8 ana faktör belirlenmiştir. Faktörler sırasıyla üretim stratejileri, kalite ve tedarikçiler, finansman ve teşvikler, Ar-Ge, reklam ve tanıtım, hammadde tedarik koşulları ve tanınırlık olduğu tespit edilmiştir. Anahtar sözcükler: İhracat, kuru üzüm, incir, kayısı, faktör analizi, regresyon As in every sector in exports, there are problems in the food sector. A solution-oriented approach to these problems will result in absolute increases in export performance. The aim of this study is to analyze the problems experienced by the exporters of dried fruits in the Aegean Region and to develop solutions for increasing the export volume. Factor analysis and factors and weights were determined by research questionnaire and components affecting export volume were determined by regression analysis. In the study, multiple regression model and factor analysis were applied to the data obtained from 74 companies exporting dry fruits in the Aegean Region in order to find the variables affecting the increase in the export of dried fruits.Based on descriptive statistics of dependent and independent variables used in regression analysis; It is observed that the variable which has a significant effect on the annual export volume of firms is effective on the percentage of organic product exports and the number of employees. As the number of employees and the export percentage of organic products increase, the annual export volume also increases.In the factor analysis results, 63 components were examined in the first round of factor analysis. In the rotation process, those below 50% of the components were removed using the varimax method and the analysis was repeated. According to the rotation matrix results, 8 main factors related to 37 components were determined. Factors were found to be production strategies, quality and suppliers, financing and incentives, R & D, advertising and promotion, raw material supply conditions and recognition respectively.Keywords: Export, raisin, fig, apricot, factor analysis, regression 109

Tarım ve gıda sektöründeki eşitsizliklerin ortaya çıkmasında uluslararası ticaretin önemli bir rolü bulunmaktadır. Uluslararası ticaret eşitsiz değişimle sömürü mekanizmalarına temel hazırlayarak eşitsiz gelişime neden olmuştur. Sömürü ilişkilerinin biçimi ve araçları değişse de, sömürü güdüsü her daim aynı kalmıştır. Gelişmiş ülkeler diğer ülkeleri artık işgal yoluyla ve zorla el koyarak değil; kural tanımayan ve baskıcı politikalarla sömürmektedir. 1980'li yıllardan sonra neo-liberalizm olarak adlandırılan bu politikalar, tarım ve gıdaya yönelik yeni emperyalist politikaların kurumsal, hukuki ve stratejik araçlarını oluşturmuştur. Kurumsal araçların başında Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası gelirken, son dönemdeki stratejik araçları serbest ticaret, tekelleşme, küreselleşme, fikri mülkiyet hakları ve tarımdaki biyoteknolojik gelişmeler olmuştur. Hukuki araçlar ise kurumsal ve stratejik araçların neo-liberal politikalara uyumunu sağlayacak biçimde oluşturulan düzenlemelerdir. Bu bağlamda çalışma kapitalist sistem, neo-liberal düzen ve küreselleşme çağında modern biyoteknolojinin tarım ve gıda alanında kullanılmasıyla elde edilen `genetiği değiştirilmiş tarımsal ürünlerin` yeni küresel tahakküm zincirinin en son halkası olarak gıda güvenliğinden biyoçeşitliliğe kadar birçok alanı tehdit ettiğini ileri sürmektedir. Bu sürece yön veren güçler ise küresel tohum ve gıda sektörünü elinde bulunduran az sayıdaki Çok Uluslu Şirketler ve kapitalistleşmiş biyoteknoloji devi ülkelerdir.Anahtar Kelimeler: Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar, Gıda Güvenliği, Gıda Egemenliği, Gıda Adaleti, Yeni Emperyalizm, Çok Uluslu Şirketler. International trade plays an important role in the emergence of inequalities in the agriculture and food sectors. International trade has led to unequal change and exploitation mechanisms, leading to uneven development. Although the form and means of exploitation relations change, the drive for exploitation has always remained the same. Developed countries are not occupying other countries anymore and forcibly seizing them; it exploits with deregulated and repressive policies. These policies, called neo liberalism after the 1980s, constitute the institutional, legal and strategic tools of the new imperialist policies for agriculture and food. World Trade Organization, the International Monetary Fund and the World Bank were among the most important institutional instruments, recent strategic tools have been free trade, monopolization, globalization, intellectual property rights and biotechnological developments in agriculture. Legal instruments are arrangements that are designed to ensure the adaptation of institutional and strategic instruments to neo-liberal policies. In this context, the study argues that genetically modified agricultural products obtained by the use of modern biotechnology in the field of agriculture and food in the age of capitalist system, neoliberal order and globalization threaten many areas ranging from food security to biodiversity as the last link in the new global domination chain. The power that drives this process is the small number of MNCs and capitalist biotechnology giants that hold the global seed and food sector. The powers that drive this process are the small number of Multinational Corporations and capitalist biotechnology giants that hold the global seed and food sector.Key Words: Genetically Modified Organisms, Food Security, Food Sovereignty, Food Justice, New Imperialism, Multinational Corporations 388

Çalışmada, gıda sektöründe faaliyet gösteren bir firma ele alınmıştır. Ceviz ithalatı alanında faaliyet gösteren firmanın 2013-2018 yılları arasındaki satış verileri alınarak araştırmaya dahil edilmiştir. Şirketin satın alma ve pazarlama yöneticileri ile görüşülüp geçmiş yıllara ait satış rakamlarına ulaşılmış ve talebi etkileyen faktörler belirlenmiştir. Veriler firmanın talebi doğrultusunda gerçek değerlere yakın değerler kullanılarak talep tahmin çalışması yapılmış, günümüzde literatürde yer alan bazı talep tahmin yöntemlerinin yapay sinir ağları yöntemi ile karşılaştırılması hedeflenmiştir. Çalışma üç bölümden meydana gelmektedir. İlk bölümde; talep tahmin kavramı, bu kavramın temel özellikleri ve zaman içerisindeki değişimi hakkında literatür taraması yapılmıştır. İkinci bölümde; yapay sinir ağları kavramı, bu kavramın temel özellikleri, zaman içerisindeki gelişimi ve kullanım alanları hakkında literatür taraması yapılarak gerekli bilgilendirmeler yapılmıştır. Çalışmanın son bölümünü ve uygulama kısmını oluşturan üçüncü bölümde ise; çalışmanın amacı, veri toplama yöntemi, analiz teknikleri gibi çalışma probleminin incelenebilmesi adına ihtiyaç duyulan gerekli bilgilendirmeler yapılmış; çalışmanın bulguları, sonucu ve önerileri ele alınarak çalışma nihayete erdirilmiştir. Sonuç olarak; oluşturulan veri seti ile çoklu regresyon, 3'lü, 4'lü ve 6'lı hareketli ortalamalar, tekli, ikili ve winters' metodu üstel düzeltme yöntemleri ve yapay sinir ağları yöntemi ile talep tahmin modelleri kurulmuştur. Kurulan bu modeller ile yapılan tahminlerin hata terimleri incelenerek en uygun model belirlenmeye çalışılmıştır. Yapay sinir ağları ile kurulan modelin; regresyon, 3'lü, 4'lü ve 6'lı hareketli ortalamalar ve tekli üstel düzeltme, ikili üstel düzeltme ve winters' metodu üstel düzeltme yöntemlerinden bu çalışma özelinde daha tutarlı tahminlerde bulunduğu saptanmıştır. In this study, a company operating in the food sector was discussed. Sales data of the company operating in the field of walnut importation between 2013-2018 years were included in the study. As a result of the interviews with the purchasing and marketing managers of the company, sales figures of the company have been reached and the factors affecting the demand have been determined. According to the request of the firm, demand estimation study was performed by using values close to real values and it is aimed to compare some demand estimation methods in the literature with artificial neural network method. The study consists of three parts. In the first part; the concept of demand estimation, the basic features of this concept and the change of concept in time have been reviewed. In the second part; the concept of artificial neural networks, the basic features of this concept, the development of concept in time and the areas of use have been reviewed by making a literature review. In the third part, that constitutes the last part of the study and the application part; necessary information such as the purpose of the study, data collection method and analysis techniques which are needed to examine the working problem are explained; findings, results and suggestions of the study have been discussed and the study has been finalized. Consequently, with the data set created, demand estimation models which are multiple regression technique; 3, 4, and 6 moving averages techniques; singular, binary and winters' exponential correction methods and artificial neural network method are compared. The most appropriate model was tried to be determined by examining the error terms of the estimations made with these models. It was found that, artificial neural networks model gave more consistent results and estimations than, regression; 3, 4 and 6 moving averages; single, binary and winters' exponential correction techniques. 104

Günümüz rekabet ortamında müşteri memnuniyetinin sağlanması ve kalite maliyetlerininminimize edilmesi için istatistiksel süreç kontrol teknikleri orta ve büyük ölçekli birçokişletmede kullanılarak üretim süreçleri istatistiksel olarak sürekli izlenmektedir. Süreçlerinistatistiksel olarak kontrol edilmesi, hem kalitesiz ürün oranını azaltmak hem de süreçteoluşan ciddi bir sorunun varlığına ilişkin durumun erken teşhis edilmesi açısındanönemlidir. Birçok işletmede kalite kontrol grafikleri, tek değişkenli olarak yani her birkalite karakteristiği için ayrı kontrol grafiği oluşturularak süreçler izlenmektedir. Ancakbirbirinden etkilenen kalite karakteristiklerinin birlikte değerlendirilmesiyle ortayaçıkarılabilecek kontrol dışı durumlar tespit edilememektedir. Bu gibi durumlarda, çokdeğişkenli istatistiksel kalite kontrol teknikleri kullanılarak süreç kontrollerinin yapılmasıgerekmektedir. Bu çalışmada, makarna üreten bir işletmenin üretim süreci, çok değişkenliistatistiksel süreç kontrol tekniklerinden Hotelling T 2 , çok değişkenli birikimli toplam(MCUSUM) ve çok değişkenli üstel ağırlıklı hareketli ortalama (MEWMA) ile takipedilerek kontrol dışı durumların varlığı araştırılmıştır. İşletme için, 8 kalitekarakteristiğinin birlikte değerlendirilmesiyle oluşturulan çok değişkenli kontrol grafiklerikarşılaştırılmış ve Hotelling T 2 grafiklerindeki kontrol dışı sinyaller Mason Young Tracy(MYT) ayrıştırma yöntemiyle ayrıştırılmıştır. Ayrıştırma sonucu, kontrol dışı durumahangi kalite karakteristiklerinin neden olduğu tespit edilerek sürecin ilgili bölümündegerekli kontrol ve düzeltme işlemlerinin yapılması sağlanmıştır. On today's competition market, statistical process control methods are widely used at lotsof medium and large scaled organizations, and manufacturing processes are continuouslyand statistically monitored to meet customer satisfaction and to minimize quality cost.Controlling processes statistically is crucial to reduce poor quality product rate and to earlydiagnose critical problems at processes. In a lot of organizations, quality control charts areused as univariate, meaning that each quality characteristic is monitored by a separatecontrol chart. However, out of control signals which can only be revealed by jointlyevaluation of different quality characteristics cannot be determined. In such situations,processes should be monitored by multivariate statistical process control charts. In thisresearch, manufacturing process of a pasta factory was monitored by multivariatestatistical process control methods which are Hotelling T 2 , multivariate cumulative sum(MCUSUM) and multivariate exponentially weighted moving average (MEWMA), andwas searched for possible out of control situations. Multivariate statistical process controlcharts made by the jointly evaluation of 8 quality characteristics were compared and theout of control signal of Hotelling T 2 chart was decomposed with Mason-Young-Tracy(MYT) decomposition method. As a result of decomposition, the quality characteristicsresponsible for out of control signal were determined and made correction and control onthe relevant part of the process. 112

Bu çalışmanın amacı Hububat üretimi yapan çiftçilerin ne tür satış ve pazarlama sorunları yaşadıklarını tespit etmektir. Bu araştırmanın bir diğer amacı ise nitel ve nicel analizlerle ortaya çıkan mevcut sorunlara yönelik olası pratik çözümleri ve çiftçilerin beklentilerini ilgililerin dikkatlerine sunmaktır. Bu çalışma tarama modeli tipinde olup; keşifsel bir özellik taşımaktadır. Araştırmanın evrenini Tekirdağ Süleymanpaşa ilçesindeki Çiftçi Kayıt Sistemine üye olan çiftçiler oluşturmaktadır. Nitel veri toplamada Yargısal örnekleme, nicel veri toplamada Kolayda örnekleme ve Kota örnekleme yöntemleri uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak yarı-yapılandırılmış mülakat formu ile anket formu kullanılmıştır. 19 kişi ile mülakat yapılmıştır. Toplanan geçerli anket sayısı ise 363'dür. Katılımcıların en önemli maliyetleri sırasıyla mazot, gübre ve tohumdur. İşçilik ve nakliye giderleri yükselmektedir. Çiftçilerin satışta en önemli sorunları devlet tarafından ton başına açıklanan rakamın yetersiz olması ve tüccarın hububatı ucuza almasıdır. Çiftçiler ürünlerini en çok TMO, Kooperatifler ve tüccar vasıtası ile satmaktadırlar. Hububat üreticileri hasat sonrası mahsüllerini bekletmeden değerinin altında satmak zorunda kalmaktadırlar. Üreticiler depolarda böceklenme ve havalandırma sorunu ile ambalaj ve saklama konusunda da sorun yaşamaktadırlar. Çiftçiler yıllar geçtikçe tecrübelendikçe yıllık ortalama elde ettikleri hasılat miktarı da artmaktadır. Hububat fiyatlarında rekabet yoktur. Peşin ve vadeli alımlar arasında bir fark yoktur.Anahtar Kelimeler: Hububat, Satış, Pazarlama, Tekirdağ. The aim of this study is to determine what kind of sales and marketing problems farmers have in cereal production. Another aim of this research is to present expectations of the farmers and the possible practical solutions to the existing problems arising from qualitative and quantitative analyzes to the attention of those concerned. This study is of the scanning model type; it has an exploratory character. The population of the research consists of farmers who are members of Farmer Registration System in Süleymanpaşa district of Tekirdağ. Semi-structured interview form and questionnaire were used as data collection tools.19 people were interviewed and the number of valid questionnaire was 363. Quota sampling and convenience sampling method were used for quantitative data collection and Judgemental sampling was used for quantitative data collection. The most important costs of the participants are diesel fuel, fertilizer and seed. Labor and transportation costs are rising. The most important problem of farmers in sales is the insufficiency of the figures announced per ton by the state. Another one is that the merchant buys the grains cheaply. Farmers sell their products mostly through TMO, Cooperatives and merchants. Cereal producers have to sell their post-harvest crops below their value without waiting. Producers are also experiencing problems with insects and ventilation in warehouses, as well as packaging and storage. Over the years, as farmers experience, the average annual amount of revenue they receive increases. There is no competition in cereal prices. There is no difference between cash and credit sale.Keywords: Cereals, Sale, Marketing, Tekirdağ 117

Günümüzde teknik gelişmeler neticesinde değişen reklamcılık sektörü, artan rekabet ortamında devamlılığını sürdürebilmesi için etkin kitle iletişim araçlarından olan televizyonu kullanmaktadır. Televizyon ile geniş kitlelere ulaşan reklamcılık sektörü, toplumların psiko-sosyal davranışlarını yönlendirerek etkisi altına almaktadır. Bu nedenle reklam endüstrisi, görsel ve işitsel özelliklere sahip olan gıda reklamları ile çocukların bilinçaltına mesajlar göndererek tüm ailelere ulaşabilmektedir. Bu çalışmada, ebeveynlerin televizyonlarda çocuklara yönelik yapılan gıda reklamlarına ilişkin tutumlarının kaygılarının ve yasal düzenlemelere ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, 1 ila 14 yaş aralığında çocuğa sahip olan 403 ebeveyne anket uygulanmıştır. Katılımcıların televizyonda yayınlanan gıda reklamlarına yönelik tutumlarını, kaygılarını ve yasal düzenlemelere ilişkin görüşlerini belirleyen faktörler ile demografik faktörler arasında kısmen anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Katılımcıların tutumlarında, kaygılarında ve yasal düzenlemelere ilişkin görüşlerinde, cinsiyet ve gelir durumu açısından anlamlı bir farklılık olmadığı görülürken; ebeveynlerin yaşları, meslekleri, çocuk sayısı ve çocukların yaşları açısından anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür.Araştırmanın sonucunda, katılımcılar gıda reklamlarının çocukların beslenme biçimlerini olumsuz etkilediğini, en çok ücretsiz oyuncak ve ürünlerle hediye reklamı yapan sağlıksız gıda reklamlarından endişe duydukları belirtilmiştir. Ayrıca gıda reklamlarının etkilerine karşı katılımcıların çocuklarına uyguladıkları stratejilerin sağlıklı atıştırmalık seçenekleri sunmak olduğu görülürken, reklamının yapılmasına izin verilen gıdalar içinde devlet tarafından besin içeriğinin düzenlenmesi gerektiği belirtilmiştir.Anahtar Kelimeler: Gıda Reklamları, Ebeveyn, Çocuk, Gastronomi, Beslenme Nowadays, according to technical developments, the changing advertising sector uses television, which is one of the effective mass communication devices, in order to maintain its continuity in an increasingly competitive environment. The advertising sector, which reaches wide audiences with television, influences the psycho-social behaviors of societies. For this reason, the advertising industry can reach all families by sending messages to the children's subconscious with food advertisements that have visual and auditory features. The aim of this study is to determine the attitudes, concerns and opinions of parents about food advertisements for children on television. In accordance with this purpose, 403 parents, who had children between 1 and 14 years of age, were surveyed.It was observed that there is a partially meaningful correlation between the demographic factors and the factors determining the attitudes, concerns and opinions on the legal regulations of the participants about the food advertisements published on television. It was observed that while there is no meaningful correlation between the attitudes, concerns, and opinions on the legal regulations of the participants in terms of gender and income situation; there is a meaningful correlation in the age of the parents, their professions, the number of child they have and the ages of the children.As a result of the research, the participants stated that food advertisements had a negative impact on the diets of the children and they are most concerned about the unhealthy food advertisements that advertised gifts with free toys and products. In addition, it is seen that the strategies that the participants apply to their children against the effects of food advertisements are offering healthy snacks, while it is also stated that the government should regulate the nutrient content for the foods that are allowed to be advertised.Keywords: Food Ads, Parents, Child, Gastronomy, Nutrition 113

Günümüzde, hemen hemen tüm sektörlerde yaşanan rekabetten dolayı,şirketlerin kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Bunedenle firmaların performanslarını ölçmeleri ve değerlendirmeleri sonucuperformanslarını arttırıcı tedbirleri zamanında almaları büyük önemkazanmaktadır. Finansal performans değerlendirilmesinde sıklıkla kullananyöntemleri arasında Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri ortayaçıkmaktadır. ÇKKV yöntemleri hem objektif hem de sübjektif değerlendirmeleriiçerir. ÇKKV yöntemlerin yardımıyla var olan her alternatifin sahip olduğukriterleri belirleyerek ve bu kriterlerin arasında karşılaştırma yaparak en iyialternatifler sıralaması elde edilebilmektedir. Bu çalışmada, 'Gıda, İçki ve Tütün'sektöründe işlem gören firmaların 2012-2016 dönemine ait finansalperformanslarının çok kriterli karar verme yöntemlerinden AHP, PROMETHEE veTOPSIS kullanılarak değerlendirilmesi ve her üç yönteme göre yapılan sıralamanınkarşılaştırılması amaçlanmıştır.vAnahtar Kelimeler: Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, AHP, PROMETHEE,TOPSIS, Gıda, İçki ve Tütün Sektörü. Nowadays, companies need to use their resources effectively and efficientlybecause of the competition in the sectors. Of this reason, it is of great importancethat companies take the measures that increase their performance on time as a resultof the measurements and evaluations of the performances. The most frequently usedmethods of financial performance evaluation are Multi Criteria Decision Making(MCDM) methods. MCDM methods include both objective and subjectiveassessments. With the help of MCDM methods, the best alternatives ranking can beobtained by determining the criteria of each existing alternative and comparing thesecriteria. In this study, it is aimed to evaluate the financial performance of thecompanies which are traded in the Food, Beverage and Tobacco sector in the periodof 2012-2016 by using AHP, PROMETHEE and TOPSIS as a multi-criteria decisionmaking method and to compare the ranking made according to all three methods.Keywords: Multi Criteria Decision Making, AHP, PROMETHEE, TOPSIS, Food,Beverage and Tobacco industry. 107

Pazar bölümlendirme stratejisi günümüz yöneticilerinin ve araştırmacılarının üzerinde çokça tartıştıkları bir konudur. Kavramsal açıdan pazar bölümlendirme stratejisi, tüm pazarın farklı bölümlerine farklı pazarlama programlarının uygulanması ve geliştirilmesini kapsar. Pazar bölümlendirme, bu yüzden pazardaki farklı grupların tanımlanmasını, onların isteklerinin belirlenmesini ve buna göre farklı ürün ve pazarlama programlarının geliştirilmesini gerektirir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte yeniliklerin artması ve yaşam standartlarının yükselmesi tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarının farklılaşmasına neden olmuş böylece gıda sektörüne olan talep artmıştır. Müşteri taleplerindeki değişmeler ve sektörün hızlı bir şekilde gelişme göstermesi ise rekabetin yoğun olarak yaşanmasına neden olmuştur. Gıda firmaları hem ürün hem de insan unsuruna dayalı hizmet sunması onları ürün merkezli olmaktan çok modern pazarlamanın bir gereği olan pazar ve müşteri merkezli olmaya yöneltmiştir.Tüketicinin hayati gereksinimlerinden olan gıdanın pazarlanmasında Pazar bölümlendirme stratejilerini konu alan bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde çalışmanın problem cümlesinin, amacının üzerinde durulmuş, varsayım ve sınırlılıkları ifade edilmiştir. İkinci bölümde kurumsal kısımla ilgili tanımlamalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde araştırma modelinin oluşturulması, evren ve örneklem tespiti, ölçüme dair analizler veri toplama yöntemlerine değinilmiştir. Son olarak bulgular değerlendirilerek yorumlanmıştır. Thepartitioningstrategy is a muchdebatedtopic on Sunday, today'smanagersandresearchers. Sunday conceptuallythepartitioningstrategy, allthedifferentcoverstodifferentparts of the market andthedevelopmentandimplementation of marketingprograms. Sunday segmentation, therefore, theidentification of differentgroups in the market, thedetermination of theirinterestsrequiresthedevelopment of differentproductsandmarketingprogramsaccordingly. Withthedevelopment of technologyinnovationandtheincrease of livingstandards of consumers, it has ledto a rise in thedifferentiation of thewishesandneedssothatincreaseddemandforthefoodsector. Withtherapiddevelopment of thesectorandchanges in customerdemand, intensecompetition has caused it to be experienced as. Bothproductandfoodcompaniesprovidingservicestothemfromproductcentricbased on thehuman element ratherthan Sunday which is a requirement of modern marketing, andcustomer-centricledhimtobecome.One of thevitalneeds of consumers, foodmarketingsegmentationstrategies on Sunday in thisstudyconsists of threeparts. Thefirstsectionfocused on thepurpose of the problem statement of thestudy, assumptionsandlimitationsarestated. InthesecondsectionThetheoreticaldescriptionhavebeengivenabouttheparts. Thecreation of thethirdsectiontheresearch model, universeandsampleidentification, datacollection, theanalysis of themeasurementmethodsarediscussed. Finally, thefindingswereinterpretedandevaluated. 121

Neo-liberalizm ve neo-liberal aktörlerin tetiklediği küreselleşme ve küreselleşme ekseninde gelişen neo-liberal politikalar toplumların yaşantısını değişime uğratmış ve dönüştürmüştür. Bu politikalar çerçevesinde şekillenen küresel dünyada, pek çok hak da bu çerçevede şekillenip düzenlenmiştir. Açık piyasaların geliştirdiği özelleştirmeler ve tröstler, eşitsizlik ve dengesizlikleri beraberinde getirmiş, toplumların en doğal insan hakları arasına giren (eğitim, sağlık, barınma, çalışma, beslenme, yaşama, v.b.) konuları özel mülkiyetin alanına dâhil etmiştir. Sağlık alanı; toplumsal, ekonomik, kültürel ve politik faaliyetlerden doğrudan etkilenen bir alandır. Sağlığın belirleyicileri, sağlığın bu alanlardan etkilendiğini kanıtlar niteliktedir. Sağlığın belirleyicilerinden olan beslenme ve neo-liberal aktörlerin üzerinde durdukları gıda alanı; egemen ideoloji, toplumsal yapı ve bu saç ayağının üzerinde oturan devlet yapılanması ekseninde tartışılmazı gereken bir konudur. Bu alanların birlikte tartışılması, aynı zamanda egemen ideolojinin nasıl sürdürüldüğü ve derinleştirildiği konusunun da daha net bir şekilde anlaşılmasını sağlar. Günümüz egemen ideolojisi, toplum yapısını değiştirmek için medyaya ihtiyaç duymaktadır. Medya, bireylerde istenilen yönde bir bilinç oluşturarak toplum yapısının değişmesini sağlamaktadır. Bu bilincin oluşturulması daha çok yumuşak güç olan reklamlar aracılığıyla sağlanır. Reklamlar bazen ürettiği içeriklerle bazen de yayınlanma sıklığıyla istenilen yönde bilinç oluşturmaktadır. Bu durum, gıda alanına şu şekilde yansımıştır: Sağlığa zararlı gıdaların reklamının diğer kategoride yer alan reklamlara oranla daha sıklıkla yayınlanması, görülme oranını arttırarak sağlığa zararlı ürünlerin tüketiminin gerçekleşmesi konusunda bir bilinç oluşturma işlemi. Burada üzerinde önemle durulması gereken nokta, gıda güvenliği meseledir. Gıda katkı maddeleri, Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO), şeker fabrikalarının özelleştirilmesiyle birlikte ortaya çıkan nişasta bazlı şeker kullanımının artması gibi konular gıda güvenliğinin içine girmektedir. Bunların ülkelere girmesinin ve tüketilmesinin arkasında neo-liberal politikaların olduğu unutulmaması gerekmektedir. Bu doğrultuda bu bilinç işleminin arkasında neo-liberal ideolojinin olduğu; bu nedenle de bu alanın toplumsal, ekonomik, kültürel ve politik çerçevede incelenmesini zorunlu ve önemli kılmaktadır. Bu araştırmada; neo-liberal politikalar sonucu geliştirilen ve ideolojiler çerçevesinde şekillenen alanda, sağlığa zararlı gıda reklamlarının nicel olarak diğer reklamlardan hangi oranda daha fazla olduğunun ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu çerçevede öncelikle literatür taraması gerçekleştirilip neo-liberal ideoloji ve faaliyet alanları, düzenlenen anlaşmalar, sağlık ve sağlığın belirleyicileri, insan sağlığıyla gıda pazarı arasındaki çatışma, reklam, reklam mecraları, yasal düzenlemeler ve uygulamalar aktarıldıktan sonra; araştırmanın amacı doğrultusunda, televizyonda ‘prime time’ zamanda en çok izlenen ilk on kanal olan ATV, FOX TV, STAR TV, TRT 1, A HABER ve CNN TÜRK örneklem olarak seçilmiştir. 15 Aralık 2017 – 15 Nisan 2018 tarihleri arasında ‘prime time’ zamanda yayınlanan tüm reklamlar kaydedilmiştir. Tüm kategoriler ve gıda reklamları kategorileri baz alınarak, araştırma dört ayrı kategoride incelenmiştir. Tüm kategorilerin ve gıda kategorisi reklamlarının yayınlanma oranları, niceliksel içerik çözümlemesi yöntemi ile analiz edilmiştir (Gunter, 2000, s.82; Kline, 2003, s.559). Yapılan analiz sonucunda nicel veriler grafiklerle aktarılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre, neo-liberal aktörlerin üretim alanlarının içinde yer alan gıda ve gıda politikalarını şekillendirdiği; bu ürünlere dair tüketim ideolojisini reklamlar yoluyla bireylere aktardığı; toplumsal, kültürel ve ekonomik alanlarda yaşanan değişim ve dönüşümlerden etkilenen sağlığı tehdit ettiği gözlemlenmiştir. Aynı zamanda verilerde, yayınlanan gıda reklamları içinde, en fazla sağlığa zararlı gıdalar yer aldığı tespit edilmiştir. Bu durum Sağlık Bakanlığı’nın konuyla ilgili yürüttüğü projelerin etkisizleşmesine neden olmaktadır. Böylece oluşturulan temel ve alt hipotezler doğrulanmıştır., The globalization and neoliberal policies developed by neo-liberalism and neoliberal actors on the axis of globalization have transformed and changed the lives of societies. In the global world shaped by these policies, many rights are shaped and arranged within this framework. The privatizations and trusts developed by the open markets have caused inequality and imbalance and have included the subjects of the most natural human rights (education, health, shelter, work, nutrition, life, etc.) of the societies in the field of private property. Health field is directly affected by social, economic, cultural and political activities. The determinants of health are evidence that health is affected by these areas. Nutrition, which is one of the determinants of health and food sector which is focused on by neo-liberal actors; is a subject which should be discussed in the axis of sovereign ideology, social structure and state structure sitting on this pillar. The discussion of these areas together also provides a clearer understanding of how the dominant ideology is maintained and deepened. Today's dominant ideology needs media to change its social structure. The media provides a change in the structure of society by creating a consciousness in the desired direction. The creation of this consciousness is achieved mostly through advertisements that are soft powers. Ads sometimes create awareness in the desired direction with the content they produce and sometimes the frequency of publication. This situation is reflected in the food field as follows: The publication of advertisement of health food products more frequently than advertisements of other categories, creates awareness about the realization of consumption of harmful products by increasing the incidence. The point to be emphasized here is the issue of food safety. Subjects such as food additives, genetically modified organisms (GMOs), and the increase in starch-based sugar that is associated with the privatization of sugar factories are included in food safety. It should not be forgotten that there are neo-liberal policies behind the insertion and consumption of these to countries. In this respect, it should be considered that there is a neoliberal ideology behind this consciousness process; therefore, it is compulsory and important to examine this area within the social, economic, cultural and political framework. In this research; in the area developed as a result of the neo-liberal policies and shaped within the framework of ideologies, it was aimed to reveal which percentage of the health-harmful food advertisements was quantitatively more than other advertisements. In this context, firstly literature review was carried out and the neo-liberal ideology and activities, arrangements, health and health determinants, human health and food market conflict, advertisement, advertising channels, legal regulations and practices were transferred. After that, in line with the aims of the research, the first ten channels that were watched in prime time on television which are ATV, FOX TV, STAR TV, TRT 1, A HABER and CNN TÜRK were selected as sample. Between December 15th 2017 and April 15th 2018, all ads published at time prime time were recorded. Based on all categories and categories of food advertisements, the research was examined in four different categories. The publication rates of all categories and food category advertisements were analyzed by quantitative content analysis method (Gunter, 2000, p.82; Kline, 2003, s.559). As a result of the analysis, the quantitative data were transferred by graphs. According to the results of the study, it was observed that neo-liberal actors shape food and food policies within their production areas; transfer the consumer ideology of these products to individuals through advertising and threaten health which is affected by social, cultural and economic changes and transformations. At the same time, it was found that unhealthy foods was most prevalent in the published food advertisements. This situation causes the projects carried out by the Ministry of Health on the subject to be ineffective. Thus, the basic and sub-hypotheses created were confirmed.

Günümüzde yaşanan teknolojik, ekonomik, politik, sosyo-kültürel vb. değişim ve gelişmeler, çalışma hayatını doğrudan etkilemektedir. Bu değişim ve gelişmeler sebebiyle, çalışanların hem iş ve hem de özel yaşamlarında üstlenmiş oldukları roller arasında çatışmalar yaşanmaktadır. Özellikle iş-yaşam dengesinin bozulduğu durumlarda, çalışanlarda işten kaynaklanan stres yoğun şekilde yaşanabilmektedir. Çalışanların yaşadığı bu olumsuzluklardan dolayı bazı işverenler, işletmelerinde iş-yaşam dengesini sağlamaya yönelik çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Günümüz şartlarında bir arada çalışmak durumunda olan X ve Y kuşağı bireylerinin iş yaşamı ve özel yaşamdaki algı farklılıklarından kaynaklanan sıkıntılar da çalışma yaşamındaki iş-yaşam dengesini ve algılanan stresi etkileyebilen bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.Çalışmanın temel amacı, X ve Y kuşağı çalışanların iş-yaşam dengesi ile algılanan stres düzeyi arasında bir ilişkinin olup, olmadığını ortaya çıkarmaktır. Çalışma, 2018 yılının kasım ayında yürütülmüş ve İstanbul sınırları içerisinde faaliyette bulunan ve 500 çalışanı olan bir gıda işletmesinin 252 çalışanına uygulanmıştır. Araştırma için gerekli olan veriler için anket yöntemi uygulanmış, anket sonuçlarına göre elde edilen veriler ise SPSS 18.0 programı ile analiz edilmiştir. Yapılan korelasyon analizleri ile iş-yaşam dengesi ve algılanan stres düzeyi arasındaki ilişkiler ve yönleri saptanmış, akabinde yapılan sınamada, iki olgu arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığı incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: X Kuşağı, Y Kuşağı, İş-Yaşam Dengesi, Stres, Çalışma Yaşamı Today, technological, economic, political, socio-cultural etc. changes and developments have direct impact on professional life. Due to these changes and developments, conflicts occur between the roles employees assume in their work and private lives. Especially in cases where work-life balance deteriorates, work-driven stress can be experienced intensively among employees. Due to the negativities experienced by employees, some employers have started to take initiative to establish work-life balance in their enterprises. The problems caused by the differences in the perception of work-life and private life between the individuals belonging to X and Y generations who have to work together in today's conditions emerge as a factor that can affect the work-life balance and perceived stress level in the work-life.The main purpose of this study is to reveal whether there is any association between the level of work-life balance and perceived stress among the X and Y generation employees. The study has been conducted in November 2018 and conducted among 252 employees of a food company operating with 500 employees in Istanbul. The survey method has been used for data collection, and the data collected have been analyzed using SPSS 18.0 software. The associations between work-life balance and perceived stress level, as well as directions of these associations and statistical significance thereof have been determined through correlation analyses. Keywords: Generation X, Generation Y, Work-Life Balance, Stress, Working Life 129

Gıda israfını azaltmak, sürdürülebilir ve önlenebilir çözümler üretebilmek için gıda atığı oluşumunun iyi bir şekilde anlaşılması gerekmektedir. Yiyecek atıklarının uygun şekilde yönetilmemesi durumunda, gıda israfı çevresel ve ekonomik bir sorun haline gelebilmektedir. Doğal kaynakların sınırlı olduğu dünyamızda gıda israfı konusu her geçen gün daha da önem kazanmaktadır. Özellikle yiyecek içecek sektörü bu konuda ciddi bir paya sahiptir ve işletilen oteller, restoranlar gıda atıklarından sorumlu tutulmaktadır. Bu nedenle otellerin ve restoran çalışanlarından kaynaklı gıda atığı sorununun altında yatan bütüncül bir yaklaşımın olmamasıdır. Bu araştırmanın amacı, mutfak personelinin gıda israfına yönelik bilgi, görüş ve davranışları konusundaki durumlarını tespit etmektir. Bu doğrultuda gıda atığı konusunun kabul edilmesi ve bu konuyla ilgili bilinç oluşturularak gıda israfının önüne geçilmesi bu çalışmada amaçlanmıştır. Araştırma evrenini, Eskişehir il merkezinde faaliyet gösteren 4 ve 5 yıldızlı otellerde ve birinci sınıf restoranlarda 2018-2019 tarihleri arasında çalışan mutfak personeli oluşturmaktadır. Buna göre Eskişehir ilinde Kültür ve Turizm Bakanlığı belgeli 5 yıldızlı otel sayısı 3, 4 yıldızlı otel sayısı 5, birinci sınıf restoranların sayısı 17 olarak tespit edilmiştir. Araştırmanın bulguları 123 katılımcıdan elde edilen verilerin analizi sonucunda elde edilmiştir. Bu işletmelerde çalışan mutfak personeline uygulanan anket sonuçları incelendiğinde, aşçıların gıda güvenliğine yönelik bilgi düzeylerinin yetersiz olduğu ve bu durumun gıda israfına yönelik davranışlarını olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmaya katılan aşçılar gıda israfı konusunun çok önemli olduğunu, istemeden de olsa gıda israfı yaptıklarını belirtmiş fakat işletmelerinde artan gıdalarla ilgili herhangi bir çalışma yapmadıkları tespit edilmiştir In order to reduce food waste and produce sustainable and preventable solutions, food waste formation needs to be well understood. In case if food waste is not properly managed, it can become an environmental and economic problem. In our world where natural resources are limited, the issue of food waste is getting more and more important. In particular, the food and beverage sector has a significant share in this issue and hotels and restaurants that have been operated are thought to be responsible for food waste. For this reason, there is no holistic approach indicating that food waste problem exists because of hotels and restaurant employees. The aim of this research is to determine the status of kitchen staff about what they think about food wastage, what they know about it and their behavior towards it. Accordingly, in this research, it is planned to get the subject of food waste accepted and to prevent food wastage by creating awareness about this issue. Target population of the study consists of 5-4 stared hotels and first class restaurants in Eskişehir. According to this, the numbers of hotels and restaurants that have been identified in Eskişehir city(in Turkey) which have got the certification from The Ministry of Culture and Tourism(in Turkey) are as follows: There are three 5 star hotels; five 4 star hotels; and seventeen first class restaurants. Research findings have been derived as a result of the data analysis which have been obtained from 123 participant. When the results of the survey that has been applied to the kitchen staff working in these enterprises are examined, it has been determined that the knowledge level of the cooks about food safety is insufficient and this situation has been affecting their food waste behavior in a negative way. Besides, the chefs who participated in the study have stated that food wastage was very important and their food waste behavior was unintended, but it has been understood that the chefs did not try to find the reason why there was food waste in their enterprises. 113

Günümüz ekonomik koşullarında müşteri taleplerinde yaşanan sürekli değişim, müşteri beklentilerinin çeşitliliği ve tedarikçi sayısındaki fazlalık gibi sebepler işletmeler için tedarikçi seçimini çözülmesi zor bir problem haline getirmiştir. Kriterlerin çeşitliliği ve tedarikçi alternatifinin birden fazla olması da dikkate alındığında tedarikçi seçimi bir çok kriterli karar verme (ÇKKV) problemi olarak ele alınmalıdır. Karar vericiler belirli ve kesin olan durumlarda klasik ÇKKV yöntemlerini kullanarak seçim yapabilmektedir. Fakat gerçek hayat karmaşık ve birçok belirsizliği içeren bulanık bir ortamdır. Kesin verilere dayalı klasik ÇKKV teknikleri insan düşünüş biçimini ve karar vericilerin yargılarını modellemede yetersiz kalabilmektedir. Belirsizlik içeren gerçek hayat problemlerini daha rasyonel biçimde çözebilmek için karar vericiler, 1965 yılında Zadeh tarafından geliştirilen bulanık mantık ilkelerinden yararlanmaktadırlar. Bu çalışmada, tedarikçi seçim problemi bulanık ÇKKV yöntemlerinden biri olan bulanık TODIM yönteminden faydalanılarak çözülmüştür. En uygun tedarikçi seçimi, Konya ilinde helva üretimi yapan bir gıda firmasında uygulanmıştır. Uygulama sonucunda bulanık TODIM yönteminin tedarikçi seçiminin yanı sıra diğer ÇKKV problemlerinin çözümü amacıyla da kullanılabilecek pratik bir yöntem olduğu ortaya çıkmıştır. Tedarikçi seçimi literatüründe bulanık TODIM yönteminin kullanıldığı çalışma sayısının az olması bu çalışmanın önemli katkılarından biridir.Anahtar Kelimeler: Çok kriterli karar verme (ÇKKV), bulanık mantık, bulanık TODIM (BTODIM), tedarikçi seçimi The continuous change in customer demands in today's economic conditions, the diversity of the expectations of customers and the redundancy in the number of suppliers have made the selection of supplier for enterprises a difficult-to-solve problem. The fact that the decision criteria are diverse and considering the fact that there are multiple supplier alternatives, supplier selection should be considered as a multi-criteria decision making (MCDM) problem. The decision-makers are able to make a choice easily in certain situations by using the MCDM methods. However, real life is a complex and fuzzy environment, which contains many uncertainties. Classical MCDM techniques based on exact data may be insufficient to model human thinking and judgment of decision-makers. In order to handle with real-life problems including uncertainty more rationally, decision-makers benefit from fuzzy logic principles developed by Zadeh in 1965. In this study, supplier selection problem was solved by using fuzzy TODIM method, which is a fuzzy MCDM technique. The selection of the most suitable supplier has been conducted in a food company producing halva in Konya province. Consequently, fuzzy TODIM method was found to be a practical method which can be used for the solution of other MCDM problems as well as supplier selection. Being among the few studies that have addressed supplier selection problem with fuzzy TODIM method is one of the main contributions of this study.Keywords: Multi-criteria decision making (MCDM), fuzzy logic, fuzzy TODIM, supplier selection 73

İşletmelerin uygulamış olduğu pazarlama faaliyetlerinin başarısı, günümüz rekabet ortamında işletmenin mevcut konumunun belirlenmesinde önemli bir etkendir. Bu nedenle pazarlama faaliyetinde başarıyı elde etmek isteyen işletmeler öncelikle bir pazarlama planı ve stratejisi oluşturmak zorundadır. Gerilla reklamın temeli yaratıcılık ve hayal gücünden oluşmaktadır. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin çok para harcamak yerine zaman ve enerji harcayarak, rekabet ortamında bir yer edinebilmek için kullandığı bir reklam stratejisidir. Gerilla reklamcılıkta yapılması gerekilen ilk şey amacı belirlemek, daha sonrasında ulaşmış olduğumuz amacın ortaya çıkarmış olduğu faydayı ön planda tutmaktır. Hedef kitlenin doğru tespit edilmesi, bu doğru tespit edilen hedef kitleye uygulanılması gerekilenlerin yeterince ön plana çıkarılması, reklamın amacı ve bütçe giderinin şeffaf bir şekilde anlatılması gerekmektedir Günümüzde tüketici kendini gelen mesajlara kapatmak istese de çok fazla reklam mesajıyla karşı karşıya kalmaktadır. Kendi mesajını tüketiciye duyurabilmek için uğraşan firmalar ise doğru iletişim kanalını ve mesajın en etkilisini yaratmak zorundadır. Geleneksel mecralardan uzaklaşan ve bu mecraları kullanmak dışında kendine yeni mecralar arayan bir gerilla reklam gerçeği vardır., Success of the marketing activities of the enterprises, In today's competitive environment is an important factor in determining the current location of the enterprise. Therefore, businesses that want to achieve success in marketing First of all, it has to create a marketing plan and strategy. The foundation of guerrilla advertising consists of creativity and imagination. Especially small and medium-sized enterprisesspending a lot of money instead of spending time and energy,is an advertising strategy used to gain a place in the competitive environment.The first thing to be done in guerrilla advertising is to determine the purpose and then we aim to prioritize the benefit that we have achieved. Correct identification of target audience,to the foreground of those who need to be applied correctly to the target audience,the purpose of advertising and budget expenditure should be explained in a transparent manner. Today's consumer wants to close messages, but she is faced with many advertising messages. Companies trying to announce their message to the consumer that it must create the right communication channel and the most effective of the message. There is the reality of a guerrilla advertisement, which is moving away from traditional media and looking for new channels outside of using these channels.

Teknolojik gelişmelerle birlikte iş yaşamında; bireylerin kariyer yollarını doğru belirlemeleri, örgütlerin ise stratejik hedeflerine ulaşmada ve rekabette kendilerini avantaj sağlayacak, aynı zamanda örgüte daha fazla katma değeri sağlayacak çalışanları bünyelerine katmaları gerekmektedir. Bu gereklilik örgütlerde kariyer yönetimi kavramının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Kariyer planlama ile bireyler ve örgütler, kısa, orta ve uzun vadedeki hedeflerine göre kendilerini görmek istedikleri yere karar verirler ve hedeflerine emin adımlarla ilerlerler. Bireyler açısından kendini tanıma imkânı sunan kariyer planlama örgütlere de çalışanlarını tanıyabilme, onlara moral ve motivasyon sağlayabilme imkânı sunmaktadır. Kariyer planlama faaliyetleri ile tatmin edilmiş çalışanların, işlerine daha bağlı, daha üretken ve yeniliklere daha açık oldukları, örgüt hedeflerini gerçekleştirme yönünde daha eğilimli olacakları düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı; kariyer yönetimi, ve örgütsel bağlılık konularını teorik olarak ele alarak, örgütlerde kariyer planlaması ve örgütsel bağlılık üzerine bir araştırma ortaya koymaktır. 504 beyaz yakalı örneklem üzerinden uygulanan anket sonucunda, çalışmanın temelini oluşturan hipotezler ve varsayımlardan yola çıkılarak, bireylerin kariyer planlaması ve örgütsel bağlılık düzeylerinin medeni durum, yaş, eğitim düzeyi, kıdem, çalıştığı sektörün türüne göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Diğer yandan işletmede çalışan bireylerin kariyer planlaması ve örgütsel bağlılık düzeylerinin cinsiyet, unvan ve çalıştığı işletmede insan kaynakları departmanı olup olmamasına göre anlamlı farklılık göstermediği bulgularına ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kariyer Yönetimi, Kariyer Planlama, Örgütsel Bağlılık, Kariyer Planlama ve Örgütsel Bağlılık, Technological developments in business life; individuals should determine their career paths correctly and organizations should include employees who will gain advantage in achieving their strategic goals and competition and at the same time provide more added value to the organization. This necessity led to the emergence of the concept of career management in organizations. With career planning, individuals and organizations decide where they want to see themselves according to their short-, medium- and long-term goals and move forward confidently. Career planning, which provides self-recognition for individuals, also enables organizations to recognize their employees and provide them with morale and motivation. Employees who are satisfied with career planning activities are thought to be more committed to their jobs, more productive and more open to innovation, and more inclined towards achieving organizational goals.As a result of the survey conducted on 504 white-collar samples, based on the hypotheses and assumptions that form the basis of the study; it was determined that the levels of career planning and organizational commitment of individuals showed a significant difference according to the marital status, age, education level, seniority and the type of sector in which they work. On the other hand, it was found that the career planning and organizational commitment levels of the individuals working in the enterprise did not show a significant difference according to the gender, title and whether there is a human resources department.Key Words: Career Management, Career Planning, Organizational Commitment, Career Planning and Organizational Commitment, 127

Günümüzde üretim olanaklarının ve pazarlama seçeneklerinin artması güvenilirlik kavramının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Üretim olanaklarının artmasıyla aynı pazarda aynı ürünleri üreten markaların sayısının çoğalması marka güvenilirliği kavramının önemi arttırmıştır. Pazarlama seçeneklerinin artmasıyla da tüketicilerin tercihlerini etkilemek kolaylaştığı için reklam güvenilirliği kavramı ortaya çıkarmıştır. Bu pazarlama seçeneklerinden en önemlisi reklamcılık faaliyetleridir. Özellikle günümüzde tüketiciler evde, yolda ve iş yerinde birçok marka reklamlarıyla karşılaşmaktadır. Tüketicilerin etrafını saran reklamlar doğrudan ve dolaylı olarak tercihlerini etkilemektedir. Reklam araçları içerisinde televizyonun sesi ve görüntüyü aynı anda iletebilmesi ve her evde bulunması avantajlarından dolayı markalar reklam mecrası olarak televizyonu daha fazla tercih etmektedir. Tez çalışmasında, Eti markasının 2017 yılında televizyonda yayınladığı altı reklam filmi göstergebilimsel yöntem ile çözümlenmiştir. Sonuç olarak; televizyon reklam filmlerinde marka güvenilirliğini tüketicilere yansıtan iletilerin kullanıldığı gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler; Marka Güvenilirliği, Reklam Güvenilirliği, Televizyon Reklamları Today, the increase in production opportunities and marketing options has led to the emergence of the concept of reliability. The increase in the number of brands producing the same products in the same market increased the importance of the concept of brand reliability. With the increase in marketing options, the concept of advertising reliability has emerged as it is easier to influence consumers' preferences. The most important of these marketing options are advertising activities. Especially nowadays, consumers face many brand advertisements at home, on the road and at work. Ads surrounding consumers affect their preferences, directly and indirectly. Because of the advantages of TV in the advertisement vehicles and the ability to transmit images and images at the same time and in every home, brands prefer television more as an advertising medium. In the thesis study, six commercial films of Eti brand broadcasted in 2017 were analyzed by semiotic method. As a result; In television commercials, messages that reflect brand reliability to consumers have been observed.Keywords; Brand Reliability, Advertising Reliability, Television Advertising 138

Bu çalışmada California Wonder cinsi (C. annuum L., var. grossum) yeşil dolmalık biberlerin farklı işlem parametrelerinde (kontrol, 75°C'de 2 dak, 75°C'de 3 dak, 90°C'de 65 s) suda haşlama, bireysel hızlı dondurma (IQF) ve 12 ay boyunca -18°C'de dondurularak depolanmasında meydana gelen kalite değişimlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, örneklerin nem ve protein miktarları belirlendikten sonra 0, 2, 4, 6, 8, 10 ve 12. aylarda polifenol oksidaz enzim aktivitesi, askorbik asit miktarı, klorofil miktarı, doku ve renk ölçümleri, duyusal analizleri gerçekleştirilmiş ve bu işlem parametrelerinin raf ömrüne ve ürün kalitesine etkileri araştırılmıştır. Yeşil dolmalık biberin nem miktarı %93.73, protein miktarları kontrol, 75°C'de 2 dak, 75°C'de 3 dak, 90°C'de 65 s işlem parametreleri için sırasıyla, kuru maddede %13.07, %12.41, %12.43 ve %12.29 olarak saptanmıştır. Dondurularak depolama süresi arttıkça polifenol oksidaz enzim aktivitesinin önemli derecede arttığı, aktivitelerin her işlem parametresi için istatistiksel olarak farklı olduğu, 12 ay sonunda aktivitelerin fazladan aza doğru sırasıyla kontrol, 75°C'de 3 dak, 75°C'de 2 dak ve 90°C'de 65 s haşlanan örneklerde olduğu belirlenmiştir. Dondurularak depolama süresi arttıkça askorbik asit ve klorofil miktarlarının önemli derecede azaldığı, 12 ay sonunda kontrol örneğindeki askorbik asit miktarının haşlanan örneklerden önemli derecede az olduğu ve haşlanan örnekler arasında önemli farklılık olmadığı saptanmıştır. 12 ay sonunda kontrol, 75°C'de 2 dak, 75°C'de 3 dak ve 90°C'de 65 s haşlanan örneklerde oluşan klorofil miktarı kayıplarının sırasıyla %21.93, %11.33, %16.87 ve %10.12 olduğu belirlenmiştir. Enstrümantal doku ölçümü sonucunda dondurularak depolama boyunca tüm işlem parametrelerinde sertlikte önemli değişim olmadığı, kontrol örneğinin haşlanan örneklerden önemli derecede sert olduğu, haşlama parametreleri arasında önemli farklılık olmadığı, elastikiyet değerlerinin dondurularak depolama sürecinden etkilenmediği tespit edilmiştir. Enstrümantal renk analizinde 12 ay sonunda en yüksek L*, -a* ve hue açısı değerleri ile en düşük b*, toplam renk değişimi ve esmerleşme indeksi değerlerine sahip ve renk özelliğini en iyi koruyan örneğin 90°C'de 65 s haşlanan örnek olduğu belirlenmiştir. Duyusal değerlendirme sonucunda 75°C'de 2 dak ve 90°C'de 65 s haşlanan örnekler arasında istatistiksel olarak önemli farklılık olmamasına rağmen, 90°C'de 65 s haşlanan örneğin renk ve lezzet puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuçlar değerlendirildiğinde 90°C'de 65 s haşlanan örneğin en uzun raf ömrü ve en iyi ürün kalitesine sahip olduğu, diğer işlem parametrelerindeki örneklerden daha yüksek duyusal değerlendirme puanları aldığı belirlenmiştir., In this study quality changes in California Wonder (C. annuum L., var. grossum) green bell pepper treated with water blanching, individual quick freezing (IQF) at different process parameters (control, 75°C-2 min, 75°C-2 min and 90°C-65 s) was aimed to be investigated during frozen storage at -18°C for 12 months. For this purpose, after determining the moisture and protein contents of the samples, polyphenol oxidase enzyme activity, ascorbic acid content, chlorophyll content, texture and colour measurements, sensory analysis were performed at 0, 2, 4, 6, 8, 10 and 12 months and effects of this process parameters on shelf life and product quality were investigated. The moisture content of the green bell pepper was determined as, 93.73%, the protein contents were 13.07%, 12.41%, 12.43% and 12.29% as dry matter for control, 75°C-2 min, 75°C-3 min and 90°C-65 s parameters, respectively. As frozen storage time increased, polyphenol oxidase enzyme activity increased significantly, activities were determined to be statistically different for each process parameter and at the end of 12 months the activities from highest to lowest were determined as control, 75°C-3 min, 75°C-2 min and 90°C-65 s blanched samples. Ascorbic acid and chlorophyll contents decreased significantly as the frozen storage time increased, at the end of 12 months ascorbic acid content of the control sample was significantly lower than the blanched samples and no significant difference was determined between the blanched samples. Chlorophyll content loss of control, 75°C-2 min, 75°C-2 min and 90°C-65 s blanched samples at the end of 12 months were determined as 21.93%, 11.33%, 16.87% and 10.12%, respectively. No significant difference was determined in hardness of the samples throughout the frozen storage time by instrumental texture measurement, the control sample was significantly harder than the blanched samples, no significant differences between the blanching parameters were determined and elasticity values were not affected by frozen storage time. Instrumental colour analysis showed that, at the end of 12 months, 90°C-65 s blanched sample was determined to be the sample with the highest L*, -a* and hue angle values and the lowest b*, total colour change and browning index values and the sample that preserves its colour the best. As a result of sensory evaluation, although no significant differences were determined between the 75°C-2 min and 90°C-65 s blanched samples, the higher colour and flavour scores were obtained for 90°C-65 s blanched samples. When the results were evaluated, 90°C-65 s blanched sample was determined as the sample which has the longest shelf life and the best product quality, received higher sensory evaluation scores than the samples of other process parameters.

Stratejik yönetim tanımı ve tarihsel gelişimi, iç ve dış çevre analizleri yapılarak, Michael Porter 'ın 5 güç analizi hakkında genel bilgiler vererek, gıda sektöründe rekabet algılamasının analizi yapılmıştır. Strategic management definition and historical development, internal and external environment analysis,Michael Porter 'ın 5 analyzes the perception of competition in the food sector by giving general information about power analysis. 104

Çalışmanın amacı, gıda sektöründe üçüncü parti lojistik firma değerlendirme kriterlerini belirlemek ve alternatifler arasından en uygun olan seçimi yapmaktır. Diğer bir amacı ise üçüncü parti lojistik firma seçiminde bulanık çok kriterli karar verme yöntemlerini entegre ederek karma bir model sunmaktır. Araştırmada yöntem olarak Bulanık DEMATEL, Bulanık ANP ve Bulanık TOPSIS teknikleri entegre edilerek kullanılmıştır. Karar hedefine bağlı olarak 6 adet ana kriter ve her bir ana kriterin altında üçer adet olmak üzere toplamda 18 adet alt kriter ve üç adet alternatif belirlenmiştir. Daha sonra bu kriterler arasındaki etkileşimler değerlendirilmiş ve karar ağı oluşturulmuştur. Çalışmada ilk olarak Bulanık DEMATEL yöntemiyle kriterlerin iç bağımlılıkları elde edilmiştir. Daha sonra Bulanık ANP ile dış bağımlıklar belirlenmiştir. Belirlenen bu iç ve dış bağımlılıklar süper matriste entegre edilerek çözümlenmiş ve her bir kriter için ağırlıklar hesaplanmıştır. Son olarak da elde edilen bu ağırlıklar Bulanık TOPSIS'te kullanılarak alternatifler arasından seçim yapılmıştır. Çalışma Kahramanmaraş ilinde gıda sektöründe süt ve süt ürünleri üreten büyük ölçekli bir firmada yapılmıştır.Yapılan analizler ve elde edilen bulgular neticesinde, en yüksek etkiye sahip kriterlerin sırasıyla teknoloji, teslimat performansı ve kalitenin olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, genel olarak kriterler arasında en çok etkilenen kriterin ise firma imajı olduğu belirlenmiştir. Alternatifler arasından yapılan değerlendirmede en iyi üçüncü parti lojistik firması olarak S2 firması seçilmiştir. Ayrıca bu çalışmada literatürde rastlanmamış üç adet yeni kriter tespit edilmiş ve ilgili literatüre ufak da olsa katkıda bulunulmaya çalışılmıştır. Bu kriterler; hamaliye bedeli, hijyen ve araç tedarik yeteneğidir. The aim of this study is to determine the third party logistics company evaluation criteria in the food sector and to choose the optimum one between the alternatives. Another goal is to integrate fuzzy multi-criteria decision-making methods in the selection of third-party logistics firms and to present a mixed model. In this study, the intagration of Fuzzy DEMATEL, Fuzzy ANP and Fuzzy TOPSIS techniques were used. Depending on the decision target, three alternatives; six main criteria, each of them having three and 18 sub-criteria, have been identified. Based on the decision target, 6 main criteria, 18 sub criteria (three of which are below each main criterion), and three alternatives were identified. Then the interactions between these criteria were evaluated and a decision network was established. In the study, firstly the interdependencies of the criteria were obtained by using Fuzzy DEMATEL method. Later, external dependencies were determined with Fuzzy ANP. These internal and external dependencies were solved by integrating in the super matrix and weights were calculated for each criterion. Finally, these weights were used in Fuzzy TOPSIS to select the optimum one between the alternatives. The study was carried out in a large-scale firm producing milk and dairy products in the food industry in Kahramanmaras province. As a result of the analyses made and the findings obtained, it was found that technology, delivery performance and quality respectively had the the highest effect within the all criteria. However, in general, the firm image has been identified as the most affected criterion. The best third-party logistics company has been S2 among the alternatives. In addition, three new criteria were found in this study and it was tried to make a small contribution to the literature. These criteria are; porterage, hygiene and vehicle supply capability. 149

Küresel birikim koşullarına göre yaratılan ve iç hukukla desteklenen mülksüzleşme süreci ile birlikte DTÖ öncesi büyük ölçüde geçerli olan küçük köylü işletmeleri ile kapitalizmin yan yana ve ona rağmen varlığını devam ettirdiği görüşü değişime uğramıştır. Türkiye açısından bu değişim 1999 yılında başlayan IMF taahhüt mektupları ile sinyalini vermiş ve küçük köylülüğün kapitalizme rağmen yaşayamayan 'ilkel' biçimini aldığı iddia edilmiştir. Bu sonuca ulaşılmasında büyük ölçüde birikim rejimlerinin etkili olduğu düşünülmektedir. Günümüzde geçerli olan şirket birikim rejimine kadar tarım üreticilerinin aynı zamanda müşteri ve tüketici kimliklerini korumaları gerekmiştir. Buna rağmen 2008 krizi sonrası, tarımsal ürünlerin biyo-yakıt üretimi gibi farklı alanlarda da kullanılmasının kıtlığa neden olduğu kabul edilmektedir. Dolayısıyla biriken aşırı üretimin tüketilmesinde satın alma ya da borçlanabilme gücüne sahip hanehalkı değil, ithal etme ya da egemenlik haklarını ipotek ettirebilme kapasitesine sahip devletler de tüketici birimler olarak öne çıkmaktadır. Tüm bunlardan hareketle bu tez çalışmasında analiz birimi olarak hanehalkı alınmakla birlikte devlet politikalarının da temel belirleyici olduğu kabul edilmektedir. Sonuç olarak gıda fiyatları üzerinden dışsal şoklara maruz kalan yoksul hanelerin karşı karşıya kaldığı mücadelede devletin değişen rolünün de olduğu düşünülmektedir. The argument in that small peasant establishments prevailed largely before the WTO continue have existed with capitalism side-by-side and even against capitalism in the process of expropriation created by global accumulation conditions and supported by domestic law has been changed. This changing in Turkey has been signaled with IMF commitment letters since 1999 and it is thought that the small peasantry being 'primitive' form cannot be survive in spite of capitalism. In achieving this result, it is seen that the requirements of the accumulation regimes have been influenced. Agricultural producers need to protect customer and consumer identities at the same time until the corporate accumulation regime is effective in nowadays. However, the 2008 crisis confirms the fact that agricultural products may be consumed in different areas, such as biofuel production, and they can create scarcity. Hence, when overproduction is exhausted, it is not only a household that has the power to buy or to borrow but also states having the capacity to import or to use sovereign rights stand out as the consumer units. From all of these arguments in this thesis, on the one hand households are taken into consideration for analysis unit other hand it is assumed government policy is main determinant. Therefore, during the struggle of the poor households exposed to external shocks by the food price increases, the role of the state is important as well. 322

Dünya ticaretinin küresel bir boyut kazanması ile birlikte son yıllarda ticari faaliyetlerde birçok gelişme meydana gelmiştir. Yaşanan gelişmelerle birlikte şirketlerin markaları da büyük önem kazanmıştır. Markaların önem kazanmasıyla birlikte şirketlerin mali tablolarında raporlanabilmesi amacıyla marka değerlemesi gereksinimi giderek artmıştır. Markaların alınıp satılmaya başlanması, şirket birleşmelerine konu olması, marka değerinin nasıl hesaplanacağı konusundaki belirsizlikleri gündeme taşımıştır. Bu bağlamda marka değerinin nasıl hesaplanacağı hususunda bir takım modeller geliştirilmiştir. Önceden geliştirilen bu modellerin her birinin kendine özgü hesaplama teknikleri ve birbirinden farklı parametreleri bulunmaktadır. İlgili literatür incelenerek her modelin pozitif ve negatif yönleri belirlenmiştir. Şirketlerin marka değerlerini mali tablolarında göstermeleri kendilerine avantaj sağlamaktadır. Aktif varlıkların gücünü artıran marka değerleri, şirketlerin bilançolarında maddi olmayan duran varlıklar içerisinde yer alarak kimi zaman duran varlıklardan daha fazla değere sahip olabilmektedir. Şirketlerin varlık değerini hayli artıran marka değerleri Türkiye Muhasebe Standartları gereğince sadece satın alma ya da birleşme söz konusu olduğu durumlarda şirketlerin mali tablolarında gösterilebilmektedir. Şirketlerin kendi bünyelerinde yarattıkları marka değerinin mali tablolarda gösterilmesine Türkiye Muhasebe Standartları izin vermemektedir.Yapmış olduğumuz bu çalışmada, marka kavramının her geçen gün öneminin daha fazla arttığını vurgulayarak, marka değerlemesinin finansal olarak nasıl hesaplanacağı ve hesaplanan marka değerinin mali tablolarda nasıl gösterilebileceğini ifade etmek amaçlanmıştır. Bu bağlamda ulusal ve uluslararası arenada marka değerlemesi için kullanılan modeller ifade edilerek bu modellerin pozitif ve negatif yönleri belirtilmiştir. Marka değerlemesi için birden fazla model olmasından dolayı bu modeller içerisinden Dünyada ve Türkiye'de en çok kullanılan, verileri elde etme ve sayısal sonuçlar verebilmesi açısından da tercih edilen, Hirose Modeli ve Sermaye Piyasalarını Esas Alan Marka Değerleme Modeli kullanılmıştır. Gıda ve haberleşme sektöründe olmak üzere ayrı sektörlerde faaliyet gösteren iki şirketin marka değerlemesi uygulaması yapılmıştır. Uygulamada, gıda sektöründe faaliyet gösteren Ülker Bisküvi Sanayi AŞ ile haberleşme sektöründe faaliyet gösteren Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ'ye ait veriler kullanılmıştır. Veriler Kamu Aydınlatma Platformu'ndan (KAP) elde edilmiştir. Elde edilen veriler sonucunda hesaplanan marka değerlerinin şirketlerin mali tablolarında hangi şartlarda ve nasıl gösterilebileceği ifade edilmiştir. As globalization of world trade has a global dimension, many developments have occurred in commercial activities in recent years. The brands of the companies have gained importance together with the developments taken place. Along with the brands' having more importance; the companies' needs for trademark valuation to report at their financial statements increase. The act of selling & buying of the brands and the brands' being topic for business amalgamation bring up the uncertainties about how to calculate the brand value. Regarding this some models have been developed hot to calculate the brand value. The previously developed models all have calculating techniques and different parameters peculiar to themselves. The related literature has been reviewed and the positive and negative sides put forward for per model.The companies' stating their brand values at their financial statements have advantageous for them. The brands values increasing the power of active asset stand at the intangible fixed assets at the statements; and sometimes the brands values have more value comparing to intangible fixed assets. The brand values increasing the companies' asset value dramatically; can only be shown at the companies' financial statements when purchase and/or business amalgamation occur according to Turkish Accounting Standards. Stating the brand value that companies' created within themselves at their financial statements id not allowed Turkish Accounting Standards.This study aims to express how to calculate brand value financially and how show them on financial statements as well as emphasizing the importance of brand concept.In this regard the models used for brand value at national and international arena are expressed; and these models' negative and positive sides put forward. Within these models the most common used at Turkey and World Hirose model and Brand Value Model Based on Capital market for data acquisition and numerical outcomes.Two companies' from food and communication sector- brand value application are done. The data of Ülker Bisküvi Sanayi AŞ for food sector and Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ from communication sector are used. The data are from Public Disclosure Platform (Kamu Aydınlatma Platformu - KAP). It is also expressed that showing the calculated brand values according to the outcomes at the companies' financial statements how and at which circumstances. 159

Günümüz perakendecilik sektöründe büyük gelişmeler mevcuttur. Tüketici kesiminin gereksinimlerini karşılayabilmek amacıyla pek çok farklı ürün piyasada bulunmaktadır ve diğer ürünlerle rekabet halindedir. Bu yoğun rekabet ortamında işletmelerin farklılık yaratmak amacıyla ürünlerini çeşitlendirmenin yanı sıra ürünlerin sunumu ve satışının yapıldığı ortamlarında önem kazandığı görülmektedir. Mağaza atmosferi, perakende sektöründe rakiplerden farklı olma hususunda tüketici tercihlerini etkileyen önemli bir araçtır. Mağazaları tüketicilere cazip göstererek bu tüketicilerin mağazada çok vakit geçirmeleri ve daha fazla alışveriş yapmaları sağlanmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada bir gıda perakende sektörü işletmesi olan Migros'ta reyon düzenlemesinin müşterilere nasıl bir algı yarattığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini Aydın ili Kuşadası ilçesindeki 4 Migros mağazasına alışveriş yapmaya gelmekte olan 200 Müşteri oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve Bülbül, Topal ve Çağlın (2016)tarafından geliştirilen raf yönetimi ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS paket programı aracılığıyla Levene testi, Shapiro Wilk testi, Students t testi, Mann Whitney-U testi, Tukey HSD testi, Bonferroni Dunn testi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda mamul teşhiri ile yaş (p

Bu çalışmanın temel amacı, Gıda taşımacılığında yaşanan sorunları araştırarak bu sorunlara çözüm aramak ve ATP konvansiyonun gelişim süreçleri ile geçişin tamamlanmaması sonucu sektöre olan artı eksi yansıması incelemek. Bu sorunların ele alınmasının nedeni; gıda taşımacılığı sorunlarının nedenlerini bulmak, taşımacılık sonucu kaynaklanan gıda kayıplarını araştırmak, yurtiçi ve ATP Konvansiyona uyum sağlamış yurtdışı taşımacılık yapan firmaların rekabet düzeylerini ölçmek, ATP Konvansiyonun geçişinin tamamlanması ile gıda güvenliğine katkısını incelemek amaçlanmıştır.Çalışmada, sorunları ve gelişimi incelerken Ankara Kahraman Kazan Lojistik Üssü'nde ki gıda taşımacılığı yapan yerel ve uluslararası firmalar incelenmiştir. İnceleme sonucunda, sektörün genel durumu ve yaşanan sorunlar kriterler ile belirlenmiştir. Bu kriterler sonucu sektörün gelişimi ve sorunların çözümü için tavsiyeler alınmıştır. Çalışmada, Avrupa'da ki gıda taşımacılığı incelenerek Türkiye'de ki taşımacılık ile farkları ortaya koyulmuştur. 41 ülke tarafından kabul edilen ve yürürlüğe giren ATP Konvansiyonu'nun incelemesi yapılarak Türkiye'de uygulanmasının sektör ve nihai tükeci açısından ne kadar önemli olduğu kanaatine varılmıştır. Çalışmanın analizinde; ÇKKV yöntemlerinden AHP yöntemine başvurulmuştur. Literatür araştırması sonucu belirlenen kriterler, sektörün önde gelen firma yetkilileri ile yapılan yüz yüze görüşmeler ve anket uygulaması ile incelenmiştir. Analizler sonucu elde edilen veriler, AHP yöntemi uygulaması ile önem derecelerine göre sıralanmıştır.Anahtar Kelimeler: Gıda Taşımacılığı, Frigorifik Taşımacılık, Gıda Lojistiği, ATP Konvansiyonu The main objective of this study is to investigate the problems experienced in food carriage sector, to search solutions for these problems, and to examine the positive and negative effects of the ATP agreement's development process and the failure to complete the transition process on the sector.By addressing these problems, it was aimed to find out the causes of the problems in food carriage sector, to investigate the food losses resulting from transportation, to measure the competition levels of domestic companies and companies those adapted ATP agreement and function internationally, and to examine the contribution of the ATP agreement to the completion of the transition and to food safety.While studying the problems and developments, domestic and international companies in Ankara Kahraman Kazan Logistics Base have been investigated. As a result of the examination, the general situation of the industry and the problems experienced are determined within the framework of the criteria. With these criteria, recommendations for the development of the sector and the solution of the problems have been collected.In the study, the differences between food carriage sectors in Turkey and Europe were demonstrated by examining the said sector in Europe. By reviewing the ATP Agreement adopted by and entered into force in 41 countries, it has been concluded that the implementation of the Agreement in Turkey is important for the sector and the final consumer.In the study; the Analytical Hierarchy Process (AHP) method, which is one of the Multi Criteria Decision Making (MCA) methods, has been applied. The criteria that was determined on the basis of a literature review were evaluated with face-to-face interviews and surveys conducted with the representatives of the leading firms in the sector. The data obtained from the analyzes are ranked according to their significance level by using the AHP method.Keywords: Food Carriage, Frigorific Transport, Food Logistics, ATP Agreement 119

Günümüzde gıda sektörü içerisinde bulunan firmalar temin ettikleri gıda ürünlerinin kendilerine nasıl ulaştığına yönelik çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar daha çok tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarına göre belirlenmektedir. Aynı doğrultuda tüketicilerin temin ettiği ürünlerin üreticiden kendilerine ulaşana dek nasıl bir süreçten geçtiğini bilme eğilimine girmeleri şirketleri bu tür araştırmalara yöneltmektedir. Türkiye, taze ve kuru kayısı üretimi ile dünyada söz sahibi olan ülkelerden birisidir. Bu sebeple kayısının ekonomik boyutu, sektör yapısı, değer analizi ve tüketici duyarlılığı araştırılıp incelenmesi gereken bir çalışma konusu olmuştur.Kayısı, günümüzde tarım sektörü içerisinde önemli konumda bulunan bir meyve türüdür. Coğrafi işaret tesciline sahip olan Malatya ve Mut kayısısı, coğrafi konumu itibariyle bulunduğu yöre ile özdeşleşen ürün yapısına sahiptir. Bu durum kayısıya değer katarak ürünün kalitesini, tüketici değerini, ekonomiye katkısını arttırmaktadır. Bu sebeple değer zinciri analizine tabi tutulan kayısının izlenebilirlik süreci içerisinde bulunan aktörler ve aktörlerin yarattığı değer ile ekonomi içerisindeki faaliyetleri kapsamlı olarak ele alınmıştır. Değer zinciri analizi ile kayısının girdi koşullarından başlanarak nihai tüketiciye ulaşana dek geçtiği aşamalar, kayısının sektördeki boyutunu ortaya koyarak aktörler arası değerini belirlemektedir. Günümüz ekonomi koşulları içerisinde ihracatı artan ve ekonomik değeri yükselen Malatya taze ve kuru kayısısı ile Mut taze kayısısının ürün yapısı, sektör içerisindeki konumu ve ülke içerisindeki değerinin tespit edilmesi için karşılaştırmalı olarak analize tabi tutulmuştur. Tüketicilerin kayısıya olan duyarlılığını ve ödeme istekliliğini tespit etmek için anket çalışması ve bunun sonucunda ekonometrik analiz yapılmıştır. Today, companies in the food sector work on how food products ordered by them reach them. These studies are mostly planned according to customer wishes and needs. Similarly, the fact that consumers tend to want to know the kinds of process — through which the products are supplied from the producer until they reach them — directs companies to carry out such research. With its fresh and dried apricot production, Turkey is one of the countries that have a corner on the apricot market. For this reason, the economic aspect, sector structure, value analysis and consumer sensitivity of apricot have been a research subject to be investigated and examined.Apricot is a fruit species that has an important position in the agricultural sector. Malatya and Mut apricots, which have geographic indication registration, have a product structure which is identified with the region in terms of its geographical location. This improves the quality of the product, its consumer value and its contribution to the economy by adding value to the apricot. Therefore, actors in the traceability process of apricot, which was analyzed through value chain analysis, the value created by the actors and their activities in the economy were discussed in detail. Through value chain analysis, the stages in which apricot passes from the input conditions of apricot until it reaches the end-consumer determine the size of apricot in the sector, and they determine its value between the actors. Fresh and dried apricots of Malatya and fresh apricots of Mut — which have an increased rate of exports and an increased economic value in today's economic conditions — were comparatively analyzed in order to determine their product structure, position in the sector and value in the country. A survey study and, consequently, an econometric analysis were carried out to determine consumer sensitivity to apricot and willingness to pay for it. 193