Search

Bu çalışmada, Scenedesmus intermedius ve Scenedesmus planctonicus alg türlerinin biyoyakıt (biyodizel) üretiminde kullanılma potansiyellerini araştırmak üzere, azota bağlı yağ içeriklerindeki değişimler incelenmiştir. Kırıkkale ili çevresi sucul ortamlardan (Kapulukaya Baraj Gölü) örneklenen türler laboratuvar ortamında izole edilmiş ve BBM (Bold's Basal Medium) besi yeri kullanılan saf hücre kültürlerindeki büyümeleri 16 günlük inkübasyon süresince takip edilmiştir. Büyüme, kontrol grubuna karşı, besin ortamlarında azot elementinin hiç bulunmadığı (açlık) ve 5x konsantrasyonunda bulunduğu (bolluk) gruplarındaki günlük optik densite (OD) değerlerinin karşılaştırması ile ortaya konulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, Scenedesmus intermedius ve Scenedesmus planctonicus türlerinin her birinde N-açlığı ve bolluğunun büyüme stres faktörü olduğu belirlenmiştir. Büyüme, her iki türde de kontrol grubuna göre belirgin bir şekilde daha düşüktür. Büyümedeki azalma N-bolluğu uygulanan grupta daha belirgindir. Türler arasında ortaya çıkan büyüme farklılıkları yine N-tokluğu grubunda farkedilir şekilde daha fazladır. Alg türlerinin yağ asidi profilleri, büyüme durağan faza geçtiğinde inkübasyonun sonlandırılması ve elde edilen alg biyomasının Gaz Kromotografisi (GC) analizi ile belirlenmiştir. N-manipülasyonları sonucunda ortaya çıkan büyümedeki azalmalara karşın yağ asitlerinin arttığı belirlenmiştir. Kontrol grubuna göre, N-açlığı ve bolluğu gruplarında SFA ve MUFA miktarları daha fazla PUFA miktarları ise daha düşüktür. Her iki türde, SFA ve MUFA ve PUFA oranları, Avrupa birliği EN 14214 standartlarını karşılayacak aralıkta bulunmuştur. S.intermedius'ta SFA ve MUFA oranı toplamı kontrol grubunda yaklaşık %97 iken açlık grubunda %90, tokluk grubunda ise %98, S.planctonicus'ta ise kontrol grubunda %98 iken açlık grubunda %98, tokluk grubunda ise %96 düzeylerindedir. FTIR analizleri neticesinde, azot açlığı ve azot fazlalığına cevapta mikroalglerin TAG miktarlarında önemli artışlar olduğu gözlemlenmiştir. N açlığına bırakılan mikroalglerde kontrol grubuna kıyasla TAG miktarı konsantrasyonu yaklaşık olarak 5 kat artış göstermiştir. Azot elementinin fazla olduğu durumda ise yine TAG miktarlarında artış yaklaşık 3 kat olarak kaydedilmiştir. Mikroalglerin, azot stresinde lipid miktarını karbonhidrat ve protein gibi makro bileşikleri dönüştürmek suretiyle artırdığı sonucuna varılmıştır. Nötral yağların miktar ve değişimleri, Nil Red boyaması yapılarak Floresans spektrofotometresi ve Flow Sitometri kullanılarak saptanmıştır. S.intermedius'ta kontrol, açlık ve tokluk gruplarında nötral lipid miktarları, sırasıyla %23, %38, %6; S.planctonicus'ta ise yine sırasıyla %48, %49,%46 verim göstermiştir. Büyümenin baskılanması ile hücre hacminde, nötral lipid ve TAG içeriklerinde artış, karbonhidrat ve protein miktarlarında azalma gözlemlenmiştir. İÇİNDEKİLER DİZİNİ Sayfa ÖZET .............................................................................................................. İ ABSTRACT .................................................................................................. İV TEŞEKKÜR ..................................................................................................Vİ İÇİNDEKİLER DİZİNİ...................................................................................Vİİ ÇİZELGELER DİZİNİ.................................................................................... İX ŞEKİLLER DİZİNİ..........................................................................................X SİMGELER VE KISALTMALAR..................................................................Xİİ 1. GİRİŞ 1.1. Mikroalgler .............................................................................................. 1 1.2. Yeşil algler (Chlorophyta)........................................................................ 4 1.3. Mikroalg Yetiştirme Ortamının Fiziksel Özellikleri ................................... 8 1.4. Sıcaklık ................................................................................................... 9 1.5. Işık ..................................................................................................... 9 1.6. pH ................................................................................................... 10 1.7. Tuzluluk................................................................................................. 10 1.8. Besinler................................................................................................. 11 1.9. Havalandırma/Karıştırma ...................................................................... 11 1.10. Mikroalglerin Kullanım Alanları............................................................ 12 1.11. Lipidler ................................................................................................ 15 1.12. Yağ asitleri .......................................................................................... 16 1.13. Doymuş Yağ Asitleri............................................................................ 16 1.14. Doymamış Yağ Asitleri........................................................................ 18 1.15. Triaçilgliseroller: (Nötral Yağlar).......................................................... 19 1.16. Algal Yağlar......................................................................................... 19 2. MATERYAL VE YÖNTEM....................................................................... 22 2.1. Kültür Ortamları..................................................................................... 22 viii 2.2. Kültür Üretim Sistemleri ........................................................................ 23 2.3. Stok Kültür Hazırlanması ...................................................................... 24 2.4. Ekimi Yapılan Türlerin OD-750nm Ölçümleri ........................................ 25 2.5. Ekimi Yapılan Türlerin Hasat İşlemi ...................................................... 26 2.6. Işık mikroskopisi.................................................................................... 26 2.7. Toplam Nötral Lipid Tayini .................................................................... 26 2.8. TAG Konsantrasyonlarındaki Değişimler: FTIR analizi ......................... 27 2.9. FAME Üzerindeki Değişimler: GC-FID analizi....................................... 28 2.10. Nötral Lipid Değişimleri: Flow Sitometre Analizi.................................. 29 3. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA............................................ 30 3.1. Alg Türlerinde Gruplara Göre Büyümenin İncelenmesi ......................... 30 3.2. Mikroalglerin Yağ Asidi Profillerinde Meydana Gelen Değişimin Belirlenmesi ................................................................................................. 35 3.3. S.intermedius’da değişimler.................................................................. 40 3.4. S.planctonicus’da değişimler................................................................. 40 3.5. TAG Miktarlarının FTIR (Fourier Transform Infrared Spektroskopisi) ile Ölçülmesi ..................................................................................................... 42 3.6. Nötral Lipid Miktarının Floresans spektrofotometre ile Ölçülmesi ......... 48 3.7. Nötral Lipid Miktarının Flow Sitometre ile Ölçülmesi ............................. 50 4. KAYNAKLAR.......................................................................................... 52

Tarım ve gıda sektöründeki eşitsizliklerin ortaya çıkmasında uluslararası ticaretin önemli bir rolü bulunmaktadır. Uluslararası ticaret eşitsiz değişimle sömürü mekanizmalarına temel hazırlayarak eşitsiz gelişime neden olmuştur. Sömürü ilişkilerinin biçimi ve araçları değişse de, sömürü güdüsü her daim aynı kalmıştır. Gelişmiş ülkeler diğer ülkeleri artık işgal yoluyla ve zorla el koyarak değil; kural tanımayan ve baskıcı politikalarla sömürmektedir. 1980'li yıllardan sonra neo-liberalizm olarak adlandırılan bu politikalar, tarım ve gıdaya yönelik yeni emperyalist politikaların kurumsal, hukuki ve stratejik araçlarını oluşturmuştur. Kurumsal araçların başında Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası gelirken, son dönemdeki stratejik araçları serbest ticaret, tekelleşme, küreselleşme, fikri mülkiyet hakları ve tarımdaki biyoteknolojik gelişmeler olmuştur. Hukuki araçlar ise kurumsal ve stratejik araçların neo-liberal politikalara uyumunu sağlayacak biçimde oluşturulan düzenlemelerdir. Bu bağlamda çalışma kapitalist sistem, neo-liberal düzen ve küreselleşme çağında modern biyoteknolojinin tarım ve gıda alanında kullanılmasıyla elde edilen `genetiği değiştirilmiş tarımsal ürünlerin` yeni küresel tahakküm zincirinin en son halkası olarak gıda güvenliğinden biyoçeşitliliğe kadar birçok alanı tehdit ettiğini ileri sürmektedir. Bu sürece yön veren güçler ise küresel tohum ve gıda sektörünü elinde bulunduran az sayıdaki Çok Uluslu Şirketler ve kapitalistleşmiş biyoteknoloji devi ülkelerdir.Anahtar Kelimeler: Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar, Gıda Güvenliği, Gıda Egemenliği, Gıda Adaleti, Yeni Emperyalizm, Çok Uluslu Şirketler. International trade plays an important role in the emergence of inequalities in the agriculture and food sectors. International trade has led to unequal change and exploitation mechanisms, leading to uneven development. Although the form and means of exploitation relations change, the drive for exploitation has always remained the same. Developed countries are not occupying other countries anymore and forcibly seizing them; it exploits with deregulated and repressive policies. These policies, called neo liberalism after the 1980s, constitute the institutional, legal and strategic tools of the new imperialist policies for agriculture and food. World Trade Organization, the International Monetary Fund and the World Bank were among the most important institutional instruments, recent strategic tools have been free trade, monopolization, globalization, intellectual property rights and biotechnological developments in agriculture. Legal instruments are arrangements that are designed to ensure the adaptation of institutional and strategic instruments to neo-liberal policies. In this context, the study argues that genetically modified agricultural products obtained by the use of modern biotechnology in the field of agriculture and food in the age of capitalist system, neoliberal order and globalization threaten many areas ranging from food security to biodiversity as the last link in the new global domination chain. The power that drives this process is the small number of MNCs and capitalist biotechnology giants that hold the global seed and food sector. The powers that drive this process are the small number of Multinational Corporations and capitalist biotechnology giants that hold the global seed and food sector.Key Words: Genetically Modified Organisms, Food Security, Food Sovereignty, Food Justice, New Imperialism, Multinational Corporations 388

Küresel birikim koşullarına göre yaratılan ve iç hukukla desteklenen mülksüzleşme süreci ile birlikte DTÖ öncesi büyük ölçüde geçerli olan küçük köylü işletmeleri ile kapitalizmin yan yana ve ona rağmen varlığını devam ettirdiği görüşü değişime uğramıştır. Türkiye açısından bu değişim 1999 yılında başlayan IMF taahhüt mektupları ile sinyalini vermiş ve küçük köylülüğün kapitalizme rağmen yaşayamayan 'ilkel' biçimini aldığı iddia edilmiştir. Bu sonuca ulaşılmasında büyük ölçüde birikim rejimlerinin etkili olduğu düşünülmektedir. Günümüzde geçerli olan şirket birikim rejimine kadar tarım üreticilerinin aynı zamanda müşteri ve tüketici kimliklerini korumaları gerekmiştir. Buna rağmen 2008 krizi sonrası, tarımsal ürünlerin biyo-yakıt üretimi gibi farklı alanlarda da kullanılmasının kıtlığa neden olduğu kabul edilmektedir. Dolayısıyla biriken aşırı üretimin tüketilmesinde satın alma ya da borçlanabilme gücüne sahip hanehalkı değil, ithal etme ya da egemenlik haklarını ipotek ettirebilme kapasitesine sahip devletler de tüketici birimler olarak öne çıkmaktadır. Tüm bunlardan hareketle bu tez çalışmasında analiz birimi olarak hanehalkı alınmakla birlikte devlet politikalarının da temel belirleyici olduğu kabul edilmektedir. Sonuç olarak gıda fiyatları üzerinden dışsal şoklara maruz kalan yoksul hanelerin karşı karşıya kaldığı mücadelede devletin değişen rolünün de olduğu düşünülmektedir. The argument in that small peasant establishments prevailed largely before the WTO continue have existed with capitalism side-by-side and even against capitalism in the process of expropriation created by global accumulation conditions and supported by domestic law has been changed. This changing in Turkey has been signaled with IMF commitment letters since 1999 and it is thought that the small peasantry being 'primitive' form cannot be survive in spite of capitalism. In achieving this result, it is seen that the requirements of the accumulation regimes have been influenced. Agricultural producers need to protect customer and consumer identities at the same time until the corporate accumulation regime is effective in nowadays. However, the 2008 crisis confirms the fact that agricultural products may be consumed in different areas, such as biofuel production, and they can create scarcity. Hence, when overproduction is exhausted, it is not only a household that has the power to buy or to borrow but also states having the capacity to import or to use sovereign rights stand out as the consumer units. From all of these arguments in this thesis, on the one hand households are taken into consideration for analysis unit other hand it is assumed government policy is main determinant. Therefore, during the struggle of the poor households exposed to external shocks by the food price increases, the role of the state is important as well. 322

Bu çalışmada, uluslararası işbölümü ve uzmanlaşma kapsamında gıda rejimi teorisi kavramsal ve dönemsel olarak incelenmiş, rejim kapsamında Türkiye tarımsal dış ticaretinde meydana gelen değişim ve dönüşüm değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında, önce gıda rejimi teorisi kavramsal olarak tanımlanmış ve rejim dönemleri ile birlikte dünyada meydana gelen tarımsal üretim ve ticaretindeki değişim ele alınmıştır. Daha sonra, aynı dönemler itibariyle Türkiye'deki tarım uygulamaları ve gıda rejiminin Türkiye'deki tarımsal dönüşüm üzerine etkileri incelenmiştir. Son olarak da Türkiye'de meydana gelen tarımsal dönüşümün neden olduğu üretim aksaklıkları tespit edilmiş ve giderilmesi yönünde tarımsal planlamanın gerekliliği üzerinde durulmuştur. In this study, the food regime theory is examined conceptually and periodically within the scope of international division of labor and specialization and within the regime, the changes and transformations in Turkey's agricultural foreign trade has been evaluated. Within the scope of the study, firstly the food regime theory is conceptually defined and the changes in the agricultural production and trade occurring in the world together with the regime periods are discussed. Then, in the same period as Turkey agricultural practices and the impact of food regime on Turkey's agricultural transformation were examined. Finally, the production failures have been identified caused by agricultural transformation occurring in Turkey and emphasized the necessity to agricultural planning for eliminate production failures. 173