Search

Kızılırmak Nehri tarım, endüstriyel ihtiyaçlar ve zaman zaman da içme suyu olarak kullanılan önemli bir su kaynağıdır. Tüm yüzeysel su kaynaklarında olduğu gibi Kızılırmak Nehri de kil, organik madde, askıda katı madde, klorür, alkalinite ve sülfat gibi fizikokimyasal parametreler içerir. Yüzeysel sulara deşarj edilen tüm kaynakların arıtılarak alıcı ortama verilmesinin yanı sıra, içme ve kullanma suyu olarak kullanılacak yüzeysel suların, belirlenmiş arıtma standartlarını sağlayarak içme suyu şebekelerine verilmesi gerekmektedir. Suların arıtımı için kullanılan yöntemlerden bir tanesi de koagülasyon yöntemidir. Genel olarak koagülasyon yönteminin amacı arıtma tesisinde oluşabilecek işletim sorunlarını önlemek ve asılı parçacıkları uzaklaştırmaktır. Bu çalışmada, koagülasyon esasına dayanarak alüminyum sülfat ve demir sülfat, farklı pH ve koagülant dozları altında kullanılarak optimal işletme koşullarının tespiti araştırılmıştır. Optimum koagülant dozunu ve optimum pH'ı bulmak için koagülasyon-flokülasyon deneyleri yapılmıştır. Sonuçlar, koagülasyon işleminin, nispeten düşük seviyelerde alüminyum sülfat ve demir sülfat (10- 60 mg L-1) kullanarak bulanıklık, klorür, alkalinite, toplam çözünmüş madde ve sülfatın etkin bir şekilde giderilebildiğini göstermiştir. Ayrıca, pH, koagülant türü ve koagülant dozunun koagülasyon verimliliğine etki ettiği tespit edilmiştir. Uygulanan analizlerde en yüksek bulanıklık giderimi alüminyum sülfat için %98,84 ve demir sülfat için %78,99 olarak belirlenmiştir. Her iki koagülant için optimal pH 4,5 olarak belirlenmiştir. Alüminyum sülfat pH 7.0'da %77,12 ve demir sülfat ise pH 6.0'da %74,33 klorür giderimi sağlamıştır. Alkalinite giderimi alüminyum sülfat için pH 8.0'da %90,40 ve demir sülfat için ise pH 4.5'ta %99,21 olarak bulunmuştur. Toplam çözünmüş madde giderimi alüminyum sülfat için pH 8.0'da %99,58 ve demir sülfat için ise pH 9.5'ta %95,61 olarak bulunmuştur. Bununla birlikte koagülant dozu arttıkça çözünmüş madde konsantrasyonunun da artış gösterdiği görülmüştür. Sülfat giderimi ise alüminyum sülfat için pH 6.0'da %97,85 ve demir sülfat için ise pH 7.0'da %85,92 olarak belirlenmiştir. Uygulanan her iki koagülant, bulanıklık, alkalinite, Toplam çözünmüş madde ve sülfat gideriminde umut verici bir performans sergilemiştir; bununla birlikte, alüminyum sülfat demir sülfata göre hem yüksek giderim verimi hem de geniş pH çalışma aralığı sağlaması açısından daha iyi bir performans göstermiştir. The Kızılırmak River is an important water source used for agriculture, industrial needs and occasionally as drinking water. Like all surface water resources, the Kızılırmak River contains physicochemical parameters such as clay, organic matter, suspended solids, chloride, alkalinity and sulfate. In addition to treating all sources discharged to surface waters and giving them to the receiving environment, surface waters to be used as drinking and utility water should be given to drinking water networks by meeting the specified treatment standards. One of the methods used for the treatment of water is the coagulation method. In general, the purpose of the coagulation method is to prevent operational problems that may occur in the treatment plant and to remove suspended particles. This study investigated optimal operating conditions by using aluminum sulfate and ferrous sulfate under different pH and coagulant doses based on coagulation. Jar Test experiments were performed to find the optimum coagulant dose and optimum pH. The results showed that the coagulation process could effectively remove turbidity, chloride, alkalinity, TDS and sulfate using relatively low levels of aluminum sulfate and iron sulfate (10-60 mg L-1). In addition, it was determined that pH, coagulant type and coagulant dose affected the coagulation efficiency. In the analyzes applied, the highest turbidity removal was determined as 98.84% for aluminum sulfate and 78.99% for iron sulfate. The optimal pH for both coagulants was determined as 4.5. Aluminum sulfate provided 77.12% chloride removal at pH 7.0 and iron sulfate provided 74.33% chloride removal at pH 6.0. The alkalinity removal was 90.40% for aluminum sulfate at pH 8.0 and 99.21% for iron sulfate at pH 4.5. TDS removal was found to be 99.58% for aluminum sulfate at pH 8.0 and 95.61% for iron sulfate at pH 9.5. However, as the coagulant dose increased, the total dissolved substance concentration increased as well. Sulfate removal was determined as 97.85% at pH 6.0 for aluminum sulfate and 85.92% for iron sulfate at pH 7.0. Both applied coagulants showed promising performance in turbidity, alkalinity, TDS, and sulfate removal; in addition, aluminum sulfate performed better than iron sulfate in terms of both high removal efficiency and wide pH operating range.

Polimerler endüstriyel atıkların katı sıvı ayrımında yaygın bir şekilde kullanılan etkili ürünlerdir. Atıklarda katı-sıvı ayrımının yapılması, atıkların daha düzenli ve kolay depolanabilmesini sağlamasının yanında, yüksek su içeriğinin depolama sahasından uzaklaştırılması depolanan atıkları çevreye tehdit olmaktan çıkararak atık hacmini önemli bir miktarda düşürerek depolanma maliyetlerini azaltır. Polimer performansı bulanıklık deneyleri ile ölçülmektedir. Katı sıvı ayrımında kullanılan polimerlerin etkinliğini, karıştırma hızı, karıştırma süresi, çökelme süresi, sıcaklık ve katı formdaki polimerin sıvı çözelti halinde hazırlandıktan sonra kullanılmaları arasında geçen depolama süresi gibi birçok faktör etkilemektedir. Bu deneysel çalışmada, endüstriyel bir atığı temsilen Kütahya Espey bor zenginleştirme (konsantratör) tesisinin atık barajından doğal haliyle temin edilen atık önce kurutulmuş daha sonra atık barajındaki su/zemin oranı dikkate alınarak atık zemin süspansiyonu hazırlanmıştır. Hazırlanan atık zemin süspansiyonuna moleküler ağırlıkları farklı dört anyonik polimer belirli bir oranda karıştırılarak katı-sıvı ayrımında polimer performansını etkileyen faktörler belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, ideal karıştırma hızının 200-250 dev/dk, karıştırma süresinin 1-3 dakika, süspansiyonun çökelme süresinin 2-4 dk aralığında olduğu, polimer türüne göre süspansiyon sıcaklığının bulanıklık ve flokülasyonu etkileyebilecek bir faktör olduğu, polimer çözeltisi hazırlandıktan 24 saat sonra 7 gün süreyle etkinliğinde bir azalma olmadan kullanılabileceği belirlenmiştir., Polymers are effective products widely used in the solid-liquid separation of industrial wastes. Making solid-liquid separation in the wastes ensures that the wastes can be stored more regularly and efficiently, while removing the high water content from the landfill makes the accumulated wastes not a threat to the environment and reduces the waste volume by a significant amount, thus reducing the storage costs. Polymer performance is measured by turbidity tests. Many factors affect the effectiveness of the polymers used in solid-liquid separation, such as mixing speed, mixing time, settling time of slurry, temperature, and storage time which is the time elapsed between the use of the solid polymer after it has been prepared as a liquid solution. In this experimental study, the waste obtained from the tailings dam of the Kütahya Espey boron enrichment (concentrator) plant in its natural form, representing an industrial waste, was first dried, and then a waste ground suspension was prepared by taking the water/soil ratio in the tailings dam into account. The factors affecting the polymer performance in solid-liquid separation were determined by mixing four anionic polymers with different molecular weights into the prepared soil suspension. According to the findings, the ideal mixing speed has been determined to be 200-250 rpm, the mixing time as 1-3 minutes, and the settling time of the suspension between 2-4 minutes. Also, the suspension temperature was found to be a factor that could affect the turbidity and flocculation according to the polymer type. Moreover, the polymer solution can be used for 7 days without a decrease in its effectiveness, 24 hours after it is prepared.

Madencilik endüstrisinin hemen hemen her aşamasında özellikle cevher zenginleştirme tesislerinde çok fazla miktarda su kullanılmaktadır. Genellikle ince taneler ve sudan oluşan atıksuya katı-sıvı ayırım yöntemleri uygulanmakta; ince taneler tiknerlerde, flokülasyon yöntemi ile çöktürülmekte ve temizlenen su, tesiste yeniden kullanılmaktadır. Tiknerlerin kapasitesi ve tesise geri beslenecek suyun miktarı ve berraklığı, flokülasyon yöntemi ile bir araya getirilen tanelerin/flokların çökme hızına bağlıdır. Bu bakımdan bir cevher zenginleştirme tesisinde ortaya çıkan atığın flokülasyon yöntemi ile çökelme davranışının belirlenmesi oldukça önemlidir. Bu çalışmada, bir bakır zenginleştirme tesisi atığının optimum flokülasyon koşulları ve çökme davranışını tespit etmek amacıyla flokülasyon deneyleri yapılmıştır. Deneysel çalışmalarda, fokülant tipi ve dozajının, pH’ın, karıştırma süresi ve hızının, katı oranının, flokülasyon deneyi uygulama şeklinin ve kullanılan suyun flokülasyona etkisi araştırılmıştır. Deneysel çalışmaların sonucunda, 20 gr/t dozajında, noniyonik flokülant hariç diğer flokülantlar ile hedeflenen 20 NTU bulanıklık değerinden daha düşük bulanıklık değerlerine ulaşıldığı; çökme hızı için ise hedeflenen 6 m/h’ten büyük çökme hızı değerlerine, 20 g/t flokülant dozajında, sadece iki flokülant (Magnofloc 5250 ve SPP 355) ile ulaşıldığı belirlenmiştir. En iyi flokülasyon başarısı, Magnofloc 5250 ile 50 gr/t dozajında en düşük bulanıklık değeri 1,1 NTU ve en yüksek çökme hızı değeri 11,49 m/h olarak elde edilmiştir. Aynı zamanda, Magnofloc 5250 ile atığın, serbest çökme süresi yaklaşık 11 dakikadan 1 dakikaya dürürülmüştür. Anyonik flokülant (Magnofloc 5250) ile en düşük bulanıklık (1,26 NTU) pH 11,11’de, en yüksek çökme hızı ise pH 8,35 değerinde 10,3 m/h olarak bulunmuştur. En uygun karıştırma koşulları, 200 dev/dk karıştırma hızı ve 1 dakika karıştırma süresi olarak belirlenmiştir. Flokülasyon performansı açısından en uygun katı oranı değerleri, %5 ve %10 katı olarak bulunmuştur. Jar testleri ile daha düşük bulanıklık değerleri elde edilirken, mezürde yapılan deneylerde ise daha yüksek çökme hızları elde edilmiştir. Son olarak tesis suyuna göre çeşme suyu ile daha iyi flokülasyon sonuçları elde edilmiştir A large amount of water is used in almost every stage of the mining industry, especially in mineral processing. Solid-liquid separation methods are applied to wastewater, which generally consists of fine particles and water; fine particles are settled in thickeners by flocculation method and the cleaned water is reused in the plants. The capacity of the thickeners, the amount and clarity of the the recycled water to the plant depend on the sedimentation rate of the particles/flocs brought together by the flocculation method. In this respect, it is very important to determine the sedimentation behavior of the tailings generated in an ore dressing plant by flocculation method. In this study, flocculation experiments were carried out to determine the optimum flocculation conditions and setting behavior of copper tailings. In the experimental studies, the effects of foculant type and dosage, pH, mixing time and speed, solid ratio, flocculation application method and water used on flocculation were investigated. As a result, turbidity values lower than the targeted 20 NTU turbidity value were achieved with the other flocculants except the nonionic flocculant at a dosage of 20 gr/t; For the settling velocity, it was determined that the settling velocity values greater than 6 m/h were achieved with only two flocculants (Magnofloc 5250 and SPP 355) at 20 g/t flocculant dosage. The best flocculation success was obtained with Magnofloc 5250 at 50 gr/t dosage, with the lowest turbidity value of 1.1 NTU and the highest settling velocity value of 11.49 m/h. At the same time, with the Magnofloc 5250, the free-settling time of the waste was reduced from about 11 minutes to 1 minute. With the anionic flocculant (Magnofloc 5250), the lowest turbidity (1.26 NTU) was found at pH 11.11, and the highest precipitation rate was 10.3 m/h at pH 8.35. The optimum mixing conditions were determined as 200 rpm mixing speed and 1 minute mixing time. The most suitable solid ratio values in terms of flocculation performance were found to be 5% and 10% solids. While lower turbidity values were obtained with the jar tests, higher sedimentation rates were obtained in the experiments performed on the tape measure. Finally, better flocculation results were obtained with tap water compared to plant water

TEZ11964 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 75-81) var. xii, 82 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm. Bu çalışmada Eskişehir bölgesinden temin edilen 4 farklı sepiyolitin (SCN-1, SCN-2, SCN-3, SCN-4) Adana Organize Sanayi Bölgesinden alınan atıksularda koagülant olarak etkinliği, koagülant olarak yaygın kullanılan demir klorürle karşılaştırılarak incelenmiştir. Laboratuvar ortamında Jar Test düzeneğinde gerçekleştirilen pıhtılaştırma ve yumaklaştırma işlemlerinde sepiyolitin koagülant olarak etkinliğinin kimyasal bileşenine ve pH’a bağlı olarak değiştiği belirlenmiştir. Yapılan Jar Test deneylerinde kalsiyum içeriği yüksek olan SCN-1 sepiyoliti (%66.6 CaO) KOİ gideriminde demir klorür ve diğer sepiyolitlere göre daha etkili sonuçlar vermiştir. AKM, Renk ve Bulanıklık parametrelerinde ise silisyum ve demir içeriği yüksek olan SCN-4 sepiyolitinde (%72,3 Si, %15 Fe) demir klorür ve diğer sepiyolitlerden daha yüksek arıtma verimleri elde edilmiştir. The effectiveness of sepiolites as a coagulant for Adana Organized Industrial Zone was investigated and compared with ferric chloride. In these experiments, four sepiolite samples with different chemical compositions obtained from different regions of Eskişehir, Turkey were used. In all coagulation-flocculation experiments using sepiolites, it was apperent that the predominant removal mechanism varies with the pH and chemical components of the sepiolites. In all jar test experiments because of the high calcium content of SCN-1 (%66,6 CaO) sepiolite samples obtained with better results compared to other sepiolite samples and ferric chloride in COD removal. The highest removal efficiency of TSS, color and turbidity was attain all with SCN-4 sepiolite samples with high silicon and ferrous (%72,3 Si, %15 Fe). Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: FYL-2018-10291.

Kil zenginleştirme tesislerinde ve kil ara kesmelerine sahip kömürlerin zenginleştirilmesinde kil minerallerinin çökelme karakteristikleri oldukça önemlidir. Son yıllarda kil minerallerinin çökelme verimlerinin arttırılması için çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Bu yöntemlerden mekanizması bilinen ve en çok tercih edilen yöntemlerin başında koagülasyon ve flokülasyon yöntemleri gelmektedir. Bu yöntemlerde değişik kimyasallar kullanılarak ince tane boyutuna sahip kil mineralleri bir araya getirilerek çökelme hızları arttırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, farklı gruplara ait kil minerallerinin çökeltilmesinde koagülasyon, flokülasyon ve koagülasyon+flokülasyon ve dual flokülasyon yöntemlerinin uygulanabilirliğinin araştırılmasıdır. Bu tez çalışmasında çalışılan kil mineralleri için uygun koagülant, flokülant türlerinin belirlenmesi ve optimum koşulların tespit edilerek, bu optimum koşullarda elde edilen çökelme özelliklerinin karşılaştırılması yapılmıştır. Deneylerde Kaolin, Na-Bentonit, Ca-Bentonit, Ara tip (Na, Ca) bentonit (N999) ve Ara tip (Na, Ca) bentonit (N1000) kil mineralleri kullanılmıştır. Koagülant olarak Al2(SO4)3.18H2O, FeCl3.6H2O, NaCl, MgCl2 ve CaCl2 kullanılmıştır. Flokülant olarak anyonik (A150), katyonik (C521) ve noniyonik (N100) flokülantlar kullanılmıştır. Koagülant/ flokülant türü ve dozajı, karıştırma süresi/hızı, çökelme süresi çalışılan deneysel parametrelerdir. Deneysel çalışmalarda kullanılan koagülant ve flokülantların performansları, süspansiyonun zamana bağlı ara yüzey yüksekliği değişimi ile deneysel çalışmalar sonucu oluşan temiz suyun bulanıklık verileri kullanılarak değerlendirilmiştir. Koagülasyon deneylerinde belirlenen optimum koşullar için en iyi sonuçları; kaolin, Na ve Ca bentonitler için sırasıyla % 91,06 verim ve 26,90 NTU, % 21,85 verim ve 4220 NTU ve % 97,83 verim ve 13,79 NTU bulanıklık değeri ile FeCl3.6H2O, Na-Ca-bentonit (N999 ve N1000) için sırasıyla % 94,29 verim ve 95 NTU, % 92,43 verim ve 5,6 NTU bulanıklık değeri ile Al2(SO4)3.18(16)H2O vermiştir. Bütün mineraller için en etkili flokülant anyonik A150 olmuştur. Kaolin, Na, Ca, Na-Ca (N999), Na-Ca (N1000) bentonitler için optimum değerler sırasıyla % 94,32 verim ve 17,10 NTU, % 81,70 verim ve 988 NTU, % 98,75 verim ve 7,92 NTU, % 95,38 verim ve 76,80 NTU, % 89,65 verim ve 7,66 NTU' dur. Koagülasyon+flokülasyon deneylerinde ise en iyi performansı Na ve Na-Ca (N999) bentonit için sırasıyla % 93,09 verim ve 373 NTU, % 96,89 verim ve 51,8 NTU bulanıklık değeri ile NaCl+anyonik (A150) flokülant vermiştir. Sonuç olarak; gerek elde edilen bulanıklık değerleri gerekse yüksek çökelme verimlerine sahip olmaları nedeniyle kil mineral süspansiyonlarından bulanıklık giderimin de flokülantlar koagülantlara göre biraz daha iyi sonuçlar vermekle birlikte koagülantlar ile de etkili bir giderimin sağlandığı söylenebilir. Yalnız koagülantlar ile yapılan giderimde kullanılan kimyasal sarfiyatı oldukça fazladır. Metodların tek başına uygulanmasında etkili bir sedimantasyonun sağlanmadığı durumlarda koagülantlar ile birlikte flokülantların kullanımının sedimantasyonu önemi ölçüde artırdığı belirlenmiştir. Böylece hem maliyet açısından hem de çevre açısından daha olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Kil minerallerinin verimli bir şekilde çökeltilmesi hem ekonomik hem de çevresel açıdan önemlidir. Bu önem kil zenginleştirme tesislerindeki çökeltme işlemlerinin verimli gerçekleştirilmesi ile ekonomik, kil ara kesmelerine sahip kömürlerin zenginleştirilmesi tesislerinde ise kullanılan suyun geri kazanılması ile çevresel olmaktadır., Sedimentation characteristics of clay minerals are very important in mineral processing plants and benefication of coal which has clay gap cutting. In recent years, various methods are applied for increasing to sedimentation efficiency of clay minerals. Coagulation and flocculation are the methods which known mechanisms and the most preferred. This methods is increased sedimentation rate of fine size clay minerals with different chemicals. In this study, the sedimentation behaviour of clay minerals belong to different groups was investigated with coagulation, flocculation, coagulation+flocculation and dual flocculation methods. The suitable coagulant/flocculant species/dosages were determined for each of clays and sedimentation properties were compared for optimum conditions. Kaolin, Ca bentonite, Na bentonite and mixed bentonite samples (N999-N1000) were used in the experiments. In coagulation, Al2(SO4)3, FeCl3, MgCl2, CaCl2, NaCl were used and in flocculation, anionic (A150), cationic (C521) and nonionic (N100) polymers were used. Coagulant/ flocculant type/dosage, mixing speed/time and sedimentation time were the investigated variables. The performances of the coagulant/flocculant in the experimental studies were assessed with the change in the interface height during sedimentation resultant and turbidity values of treated water. The coagulants and flocculants performances are used in experimental studies, the suspension of the time-dependent interfacial height variation and clean water turbidity data from the experimental studies used for the determination. In coagulation experiments, the best performances (91.06% efficiency-26.9 NTU; 21.85% efficiency - 4220 NTU; 97.83% efficiency - 13.79 NTU) were obtained with FeCl3 for kaolin, Na bentonite and Ca bentonite, respectively. For mixed bentonites (N999-N1000), the best performances (94.29% efficiency-95 NTU; 92.43 efficieny-5.6 NTU) were obtained with Al2(SO4)3 respectively. In flocculation experiments, anionic flocculant provided best efficiency for all clay minerals. The best performance was obtained as 94.32% efficiency-17.10 NTU; 81.70% efficiency - 988 NTU; 98.75% efficiency - 7.92 NTU; 95.38% efficiency - 76.80 NTU; 89.65% efficiency - 7.66 NTU for kaolin, Na bentonite, Ca bentonite, mixed bentonites (N999-N1000), respectively. In combined methods the best performances were determined as 93.09 efficiecy-373 NTU; 96.89%-51.80NTU with NaCl+A150 for Na bentonite and Na-ca bentonite (N999), respectively. As a result, flocculants are more effective than coagulants with the resulting turbidity values and high sedimentation efficiencies but coagulants have good efficiency. However consumption of chemical is very much in coagulation. The higher flocculation performances could be achieved with combined methods at the lower coagulant/flocculant amounts when compared to single coagulation/ flocculation methods. Thus, positive results were obtained for cost and environment. Sedimentation of clay minerals are very important for economically and environmentally. Both of economically and environmentally are important for the deposition of clay minerals in an efficient manner. With this impotance, the sedimentation processes are economic with achieved efficient in the clay benefication plants. The recovery of used water is being environment at the enrichment of clay with intermediate cutting coals., Bu tez çalışması BAP tarafından 15201055 nolu proje ile desteklenmiştir.

Kömür lavvar tesislerinde katı‐sıvı ayırımı çökeltme tanklarında (tikinerlerde) gerçekleştirilir. Burada amaç yoğunluğu yüksek bir çamur ve tesiste tekrar kullanılmak üzere berrak bir sıvı elde etmektir. Tesisin düzgün çalışabilmesi için iyi kalitede geri dönüşüm suyu üretmek oldukça önemlidir. Aksi takdirde geri dönüşüm suyunda katı tanelerin bulunması tesisin verimli ve etkin çalışmasında azalmaya neden olabilir. Bu çalışmada, Dereköy Lavvar Tesisi (Soma, Manisa) tikiner girişinden alınan numune üzerinde anyonik flokülantlar kullanarak katıların çökelme davranışları incelenmiştir. Çökelme testlerinde flokülant tipi, flokülant miktarı, süspansiyon pH’sı ve sıcaklığı parametrelerinin lavvar tesisi ince boyutlu atıkların flokülasyonu üzerine etkileri belirlenmiştir. Yüksek pH’larda çökelme hızı artmasına karşın, daha bulanık süspansiyonlar elde edilmiştir. Solid‐liquid separation is performed in the settling tanks (thickeners) in coal preparation plants. The main objective of the solid‐liquid separation is to obtain a clear supernatant liquid with a low turbidity to reuse in the plant and a dense‐slurry. It is important to produce good quality recirculation water for the smooth and efficient operation of the plant; or else the presence of suspended solids in the wastewater can lead to a reduction in the efficiency of the process. In this study, settling characteristics of the samples taken from the thickener feed of Dereköy Coal Preparation Plant (Soma, Manisa) were investigated using anionic flocculants. In the settling experiments, the effects of the process parameters including flocculant type, flocculant dosage, suspension pH and temperature on flocculation of the fine tailings of coal preparation operation were determined. Although the settling rate increased at high pHs, more turbid suspensions were obtained.

In this study, the settling behaviour of ceramic factory sludge containing suspended solid particles was investigated both by natural sedimentation and PAM flocculation. By natural sedimentation, the variation of time by interface height and turbidity were searched while by flocculation of PAM, the variation of time by sludge concentration, polymer dosage, turbidity, the change in molecular weight and charge were studied. Four anionic (4032, 4041, 4045, 4046), one cationic and one nonionic PAM were used for flocculation experiments. 10 mg/L polymer concentration, % 5 v/v sludge dosage and usage of low anionic PAM were determined to be the optimum conditions. Turbidity test showed that solid-liquid phase separation can be done with greater efficiency by PAM flocculation and therefore more clean water can be collected, Bu çalışmada askıda katı tanecik içeren seramik fabrikası atık çamurunun çökelme davranışı hem serbest olarak hem de poliakrilamid (PAM) flokülasyonu ile incelenmiştir. Serbest çökmenin zamanla olan değişimi arayüzey yüksekliği ve bulanıklık testleriyle; PAM flokülasyonun zamanla olan değişimi, atık derişimi, polimer dozajı, bulanıklık, polimerin molekül ağırlığı ve yük değişimi testleriyle araştırılmıştır. Flokülasyon denemeleri için dört anyonik (4032, 4041, 4045, 4046), bir katyonik ve bir iyonik olmayan PAM kullanılmıştır. Optimum koşullar 10 mg/L polimer derişimi, % 5 v/v atık dozajı ve düşük anyonik PAM kullanımı olarak tayin edilmiştir. Bulanıklık testleri, PAM flokülasyonu ile katı-sıvı faz ayrımının daha iyi bir verimle yapılabildiğini ve neticede daha berrak su toplanabildiğini göstermiştir.&nbsp

Bu çalışmada, talk mineralinin farklı yağlar ile flokülasyon özellikleri araştırılmıştır. Hidrokarbon yağları olarak gazyağı, n-heptan ve n-hekzan flokülasyon deneylerinde kullanılmıştır. Talk süspansiyonunun flokülasyonu üzerine yağ konsantrasyonu, süspansiyon pH?ı, karıştırma hızı, karıştırma süresi ve çökelme süresinin etkileri belirlenmiştir. Talk süpansiyonunun flokülasyonunda gazyağının daha etkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca, yüzey aktif maddeler olarak sodyum oleat, Aero 801 ve sodyum dodesil sülfat varlığında, bu yağlar ile talk süspansiyonu için yüksek flokülasyon verimlerine ulaşılmıştır. Özellikle, sodyum oleat ve gazyağı varlığında, talk süspansiyonu %95'lik bir verimle floküle edilebilmiştir., In this study, flocculation characteristics of talc mineral with different oils have been investigated. Kerosene, n-neptane and n-hexane were used as hydrocarbon oils in the flocculation experiments. Effects of oil concentration, suspension pH, stirring speed, stirring time and settling time on the flocculation of talc suspension were determined. It was found that kerosene was more effective in the flocculation of talc suspension. Also, in the presence of sodium oleate, Aero 801 and sodium dodecyl sulfate as surface active agents, high flocculation recoveries for the talc suspension with these oils were reached. Especially, in the presence of sodium oleate and kerosene, the talc suspension could be flocculated with a recovery of 95%.

Bu çalışmada, Eskişehir-Bozüyük bölgesi Eczacıbaşı Esan’da üretilen ve dökümde kullanılan kilin filtrasyon işleminde enerji maliyetini indirmek, işlem süresini azaltmak için flokülasyon özelliklerinin saptanması ve kil-su ayırımını gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Kil minerallerinin elektrokinetik potansiyel ölçümlerine göre yüzey yükü belirlenmiştir. Flokülasyon performansı numunenin kalan bulanıklık değerine ve flokların çökelme hızına göre değerlendirilmiştir. Deneysel çalışmaların ilk aşamasında döküm kilinin elektrokinetik potansiyel ölçümleri yapılarak yüzey yükü tespit edilmiş, ölçüm yapılan tüm pH değerlerinde negatif yüzey yükü göstermiştir. İkinci aşamada kil numunesinin üç ayrı katı oranında sedimantasyon deneyi yapılmış olup; örnek alındığı halindeki katı oranında 24 saat bekleme süresi sonrasında çökelme olmadığı, %3 katı oranında ayrışma olduğu gözlenmiştir. Üçüncü aşamada ise uygun flokülant ve miktarı için flokülasyon testleri yapılmış en düşük bulanıklık değeri % 3 katı oranında (17 NTU) yüksek molekül ağırlıklı anyonik flokülant (350 A) ile 10,4 mg/l dozajında elde edilmiştir. Optimum flokülant tipi ve dozajı belirlendikten sonra değişik pH’larda tekrar flokülasyon deneyleri yapılmış burada da en iyi sonucun % 3 katı oranında doğal pH’ da olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak çalışmada kullanılan kil numunesinin doğal katı oranında flokülantlarla çöktürülmesi işlemi başarısız olup, % 3 ve % 5 katı oranlarında yapılan deneylerin sonuç verdiğini ve en iyi sonucu daha az polimer kullanılarak elde edilen bulanıklık değeri ile % 3 katı oranı olduğu bulunmuştur. In this study, it is aimed to reduce the energy cost in the filtration of the clay which is processed by Eczacıbaşı Esan in Bozüyük and used in casting and solid-liquid separation time. In order to achieve these, the flocculation characteristics of the clay such as the surface charge of clay particles were measured using Zeta Meter. Flocculation performance was evaluated according to the remaining turbidity value of the sample and the sedimentation rate of the flocks. In the first stage of the experimental studies, the surface charge of the casting clay was determined by electro kinetic mobility measurements and at all of the pH values the surface charge measured to be negative. In the second stage, sedimentation tests were carried out in three different solid ratio of clay sample; it was observed that there was no sedimentation in the solid ratio of the sample taken after 24-hour waiting period and that there is decomposition in the 3% solid ratio. In the third phase, flocculation tests were carried out in order to determine for the most appropriate flocculant type. It was determined that using 10.4 mg/l anionic flocculant (350 A) of high molecular weight the lowest turbidity value to be 17 NTU for suspension of 3% solid ratio. After determining the optimum flocculant type, flocculation tests were carried out in different pH values again and the best result was obtained in suspension having 3% solid ratio and at natural pH. As a result, precipitation of clay from suspension having plant solid ratio with flocculants produced poor results the tests with 3% and 5% solid ratio were successful, however the best results were obtained with the turbidity value by using lesser amount of polymers in the 3% solid ratio.

Kullanılabilir nitelikteki su miktarının düşük olması, suyun tekrar kullanımını gereklilik haline getirmektedir. Bu yüzden atıksu arıtımında yenilikçi, daha etkili ve ucuz teknikleri geliştirme zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Artan nüfus ve gelişen sanayiye bağlı olarak her geçen gün farklı karakteristikte ve daha yüksek debilerde atıksularla karşı karşıya kalınmaktadır. Bu nedenle gerek maliyet ve gerekse giderim verimi açısından ihtiyaçlara cevap verecek yeni arıtım yöntemleri için arayışlar sürmektedir. Bu çalışmada, son yıllarda diğer arıtım yöntemlerine kıyasla avantajlarıyla göz önüne çıkan ileri arıtım tekniklerinden elektrokimyasal arıtım yöntemlerinden biri olan elektrokoagülasyon irdelenmiştir. Elektrokoagülasyon yöntemi ile arıtım yönteminin temel mekanizması, diğer arıtım yöntemlerine göre avantaj ve dezavantajları, önemli işletme parametreleri ve elektrokoagülasyonun tercih edilme sebepleri incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Su ve Atıksu Arıtımı, Koagülasyon, Flokülasyon, Elektrokimyasal Prosesler, Elektrokoagülasyon Have low amount of available water, the water makes a reuse requirement. Therefore, innovative wastewater treatment, it became necessary to develop more effective and cheaper techniques.The amount of wastewaters with different characterizations and high flow rate has increased based on increasing population and developing technology at any moment. Therefore, it has been done new studies in order to obtain both a sufficient pollutant removal efficiency and low treatment costs. In this case, it is researched electrocoagulation is one of the methods of electrochemical treatment processes which have a lot of advantageous in comparison with other methods. Moreover; the basic principles, advantageous and disadvantageous, important operating parameters and the reasons to prefer electrocoagulation of electrochemical treatment in comparison with other methods are determined.Key Words: Water and Wastewater Treatment, Coagulation, Flocculation, Electrochemical Processes, Electrocoagulation 97

Bu çalışmada, -20 mikron doğaltaş tozu ile hazırlanmış atıksu numunesinin flokülasyon özellikleri belirlenmiş ve flok-flotasyonu yönteminin uygulanması ile atıksuyun arıtılabilirliği araştırılmıştır. Flokülasyon performansı atıksuyun kalan bulanıklık değerine ve flokların çökelme hızına göre; flok-flotasyonu yönteminin başarısı ise atıksuyun kalan bulanıklık değeri ve yüzdürme verimine göre değerlendirilmiştir. Deneysel çalışmalar üç aşamada yürütülmüştür. İlk aşamada uygun flokülant seçimi ve miktarı için flokülasyon testleri yapılmıştır. En düşük bulanıklık değeri (3 NTU) ve en yüksek çökelme hızı (870 mm/dk) SPP 508 anyonik flokülant ile 0,3 mg/L dozajında elde edilmiştir. İkinci aşamada, uygun toplayıcı tipinin ve miktarının belirlendiği ön flotasyon deneyleri klasik hücrede yapılmıştır. 750 gr/ton dozajında Aero 845 anyonik toplayıcının en uygun flotasyon reaktifi olduğu tespit edilmiştir. Son aşamada ise Jameson flotasyon hücresinde flok-flotasyonu deneyleri iki aşamalı gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamadan geçirilen temizlenmiş atıksu numunesi koşullandırılarak, ikinci aşama olarak tekrar sisteme geri beslenmiş ve flotasyona tabii tutulmuştur. Birinci aşamada en iyi sonuç, doğal pH’da (pH=8) anyonik toplayıcı (Aero 845) ve katyonik flokülant (Enfloc 440 C) kullanılması ile elde edilmiş ve atıksuyun başlangıç bulanıklık değeri 12000 NTU’dan 304 NTU’ya düşürülmüş ve %99.2 yüzdürme verimine ulaşılmıştır. İkinci aşamada, atıksuyun bulanıklık değeri noniyonik SPPN 134 flokülant kullanılması ile 27 NTU’ ya kadar düşürülmüştür. En yüksek yüzdürme verimi (%99.9) ise Enfloc 440 C katyonik flokülant ile elde edilmiştir. Noniyonik SPPN 134 flokülantının ve Aero 845 toplayıcının birlikte kullanıldığı; koşullandırma süresi, besleme debisi ve katı oranının yüzdürme verimine etkisinin incelendiği Jameson flotasyon deneylerinde ise en yüksek yüzdürme verimleri 5 dakika koşullandırma süresi, 7.5 L/dk besleme debisi ve %2 katı oranında elde edilmiştir. Sonuç olarak Jameson hücresinde flok-flotasyonu yönteminin iki aşamalı olarak uygulanması halinde, karışık doğaltaş tozları içeren atıksuyun %99.9 yüzdürme verimiyle temizlenebileceği bulunmuştur. In this study, flocculation properties of a wastewater sample prepared from natural stone powder cutting fines of -20 micron were determined and possibility of its treatment was investigated by applying floc-flotation method. Flocculation performances were evaluated according to residual turbidity of wastewater and settling rate of flocs while the success of floc-flotation was determined by residual turbidity of wastewater and flotation recovery. Experiments were made in three stages. In the first stage, the flocculation tests were carried out in jar test machine for the selection and the appropriate amount of the flocculants. In these experiments, the least turbidity value (3 NTU) and the highest settling rate (870 mm/min) were obtained by SPP 508 anionic flocculant with 0.3 mg/L dosage. In the second stage of experiments, pre-flotation tests were carried out in classical flotation cell to determine suitable type and the amount of the collector. Anionic type of Aero 845 collector with 750 gr/ton dosage was found the most suitable. In the final stage, floc-flotation experiments were carried out in a Jameson flotation cell with two stage experiments. The cleared wastewater obtained from the first flotation stage was conditioned and fed back to the system again to apply second stage flotation. The best result in the first stage was obtained at natural pH (pH=8) by using anionic collector type (Aero 845) with cationic type of flocculant (Enfloc 440 C) and the initial turbidity value of 12000 NTU was reduced to 304 NTU with 99.2% flotation recovery. In the second stage flotation, turbidity value of wastewater was reduced to 27 NTU by using SPPN 134 flocculant. The highest flotation recovery was obtained as 99.9% by cationic type of flocculant (Enfloc 440 C). In the experiments where the effect of conditioning time, feed flowrate and solid ratio on flotation recovery were investigated, the highest recovery was obtained at 5 min conditioning time, 7.5 L/min feed flowrate and 2% solid ratio by using nonionic type of flocculant (SPPN 134) with Aero 845 collector. In conclusion, the wastewater containing mixed natural stone cutting can be cleared with a 99.9% flotation recovery by applying two stage floc-flotation in Jameson cell.

Günümüzde, atık olarak ortaya çıkan malzemelerin yeniden kullanımı ve geri dönüşümü önem taşımaktadır. Andezit çok eski dönemlerden bu yana mimari, inşaat, sanat alanlarında yaygın olarak kullanılan ısı değişimlerine ve dona dayanıklı volkanik kökenli bir kayaçtır. Andezitin işleme esnasında meydana gelen artık ve tozlarının gerek beton içerisinde gerekse diğer yapı malzemelerinin bileşiminde, katkı maddesi olarak değerlendirilmesi araştırmaları devam etmektedir. Bu çalışmada, Konya ilindeki bir andezit mermeri işleme tesisi atıksuyunun farklı koagülant ve flokülantlar kullanılarak koagülasyon-flokülasyon prosesleriyle arıtımı sonucu ortaya çıkan andezit çamurları, beton katkısı olarak kullanılmıştır. Bu atık çamur kuru ve ıslak formda 250 dozluk beton bileşimine %0,5-1,5 arasında değişen oranlarda katılmıştır. Betonlar üzerinde basınç dayanımı, işlenebilirlik, donma çözülme, su emme, kapiler su emme, boşluk oranı deneyleri yürütülmüştür. Çalışma sonucunda kuru formda kullanılan %0,5 dozunda alum, FeCl3 ve sepiyolit içerikli katkılar betonda en iyi dayanımları vermişlerdir. Bu değerler sırasıyla 24,60, 25,10 ve 23,93 MPa' dır. Islak formda % 0,5-1,5 oranındaki sepiyolit ve FeCl3 katkısının doz arttıkça basınç dayanımını arttırdığı ve betonun işlenebilirliğini geliştirdiği gözlenmiştir. Bu artışlar sepiyolit için %3,4, FeCl3 için %2,5'tir. Katkısız betonun çökme değeri olan 14,5 cm bu çalışmada katkılarla 16-18 cm'e kadar yükseltmiştir. Organik yapıdaki katkılar diğerlerinden daha az başarılıdır. Donma-çözülme sonrası yapısal değişiklikler katkısız betondakine yakın değerlerdir. Sadece kapiler su emme katsayısında 2×10-3 ile 6×10-3 cm2/sn arasında artış gözlenmiştir. Uygulamada ıslak formda kullanmak ve karışıma eklenen katkı hacmi kadar suyu eksiltmek daha başarılı sonuç vermektedir. Ayrıca bu sayede arıtma tesisinde çamur susuzlaştırma ve kurutma ünitelerine gerek kalmadan çamur betonda kullanılabileceğinden önemli ekonomik kazanç sağlamaktadır. Andezit çamurunun doğaya atılmasının önlenmesi de ciddi bir ekolojik kazanç sağlayacaktır., Storage or disposal of waste products can cause environmental pollution and problems such as natural resources pollution. Today re-use and recycling of waste material is important. Andesite is a volcanic rock that has been commonly used in architecture, building and art and resistance against for heat exchange and frost since the ancient times. Andesite processing that occurs during the waste and dust in the concrete and other building materials of research continues to evaluate as an additive material. In this study, the physicochemical sludge from the coagulation-flocculation of an andesite marble processing plant wastewater was used as concrete additive. Particulate and liquid form of the sludge was tried at 0,5 to 1,5% w/w of the cement for C25 concrete mix. Compressive strenght, workability, freze/thaw resistence, water absorbtion, capillary suction, void ratio and porozity were followed. The best compressive strenght was achived with 0,5% w/w for particulate addition of alum, FeCl3 , and sepiolite sludges as 24,60, 25,10 and 23,93 MPa. These values were improved by the addition of liquid sludge. In liquid from as additive quantity increased. Compressive strengths incresased up to 3,4 % for sepiolite and 2,5% for FeCl3. The workability of the concrete (14,5 cm) was improved up to 16-18 cm by the additives. The additive sludges obtained with organic flocculants were warse than tehe other additives. The structural changes after freeze/thaw tests were very close to the raw concrete; only the capilary suction had increased by 2×10-3 -6×10-3 cm2/sn. Liquid form addition was suggested together with the reduction in water volume equal to additive volume. The primary advantage of liquid form utilization is the economical sawings as there will be no need to sludge dewatering and drying facilities in the treatment plant. And the important ecological sawing will be tehe prevention of discharge of the andesite processing sludge to the nature.

Bu çalışmada andezit işleme tesisi atıksuyundan bulanıklığın giderilmesinde fizikokimyasal yöntemin etkisi incelenmiştir. Arıtma sonunda oluşan arıtma çamurlarının özellikleri de belirlenmiştir. Çalışmada her bir koagülant, flokülant ve mineraller için uygun doz, karıştırma hızı ve süresi, çökelme süresi ve pH parametrelerinin belirlenmesi gerçekleştirilmiştir. Koagülasyon için Alüminyum sülfat (Al2(SO4)3x18H2O, sodyum alüminat (NaAlO2), polialüminyum klorür (Al(OH)15(SO4)0,125Cl1,25), demir(3) klorür (FeCl3), flokülasyon için %40'lık ve %30'luk yüksek ve orta molekül ağırlıklı anyonik flokülant, %40'lık orta ve yüksek molekül ağırlıklı katyonik flokülant ve noniyonik flokülant kullanılmıştır. Koagülasyon için en uygun koagülant, 240 mg/L doz, 60 saniye karıştırma süresi, 20 dakika çökelme süresi, 60 rpm karıştırma hızı ve 6.5 pH'da %98'lik bulanıklık giderim verimi ile demir(3) klorür, flokülasyon için de 11 mg/L doz, 30 saniye karıştırma süresi, 10 dakika çökelme süresi, 30 rpm karıştırma hızı ve 8 pH'da %98'lik bulanıklık giderim verimiyle Y.M.A anyonik flokülant olarak belirlenmiştir. Andezit işleme tesisi atıksuyundan bulanıklığın giderilmesinde zeolit, sepiyolit ve pomza minerallerinin etkisi de araştırılmıştır. Mineraller arasında en uygun olanı 800 mg/L doz, 90 saniye karıştırma süresi, 110 dakika çökelme süresi, 120 rpm karıştırma hızı ve 6.5 pH'da %59'luk bulanıklık giderim verimiyle pomza mineralidir. Minerallerle arıtmanın maliyet, işletim koşulları ve bulanıklık giderim verimi açısından uygun olmadığı tespit edilmiştir. Tez çalışması sonunda andezit işleme atıksuyunun arıtmında; %98 gibi yüksek bulanıklık giderim verimi, 64.67 NTU sonuç bulanıklık değeri ve diğer faktörler göz önünde bulundurularak en uygun kimyasal Y.M.A anyonik flokülant, uygun proseste flokülasyon prosesi olarak belirlenmiştir. Ayrıca Y.M.A anyonik flokülantla gerçekleştirilen arıtma sonunda oluşan çamurun yoğunluğu 0.751 g/cm3, katı yüzdesi %21.1, çökelme hızı 48.4 mm/dk, AKM konsantrasyonu 158025 mg/L'dir., In this study, the effectiveness of the physicochemical method on turbity removal from the wastewater of andesite proccessing plant was investigated. At the end of treatment, characteristics of sludge was determined. In the study each coagulant , identifying mixing speed and time, settling time and pH parameters for flocculant and minerals were carried out. For coagulation Al2(SO4)3x18H2O, NaAlO2, Al(OH)15(SO4)0,125Cl1,25, FeCl3 as coagulant, for flocculation polyacrylamide based anionic polymer of high and medium molecular weight, polyacrylamide based cationic polymer of high and medium molecular weight and nonionic polymer as flocculant were used. The most convenient coagulant for coagulation , iron (3) chloride which has 240 mg/L dose, 60seconds mixing time, 20 minutes settling time, 60 rpm mixing speed and % 98 of turbudity removing efficiency for 6.5 pH was determined. Also for flocculation, polyacrylamide based anionic polymer of high molecular which has 11 mg/L dose, 30 seconds mixing time, 10 minutes settling time, 30 rpm mixing speed and % 98 of turbudity removing efficiency for 8 pH. When removing turbudity from wastewater of andesite processing plant ,the effects of zeolite , sepiolite and pumice minerals were also investigated.The most convenient mine among the others is pumice mineral. Because it has 800 mg/L dose, 90 seconds of mixing time, 110 minutes of settling time, 120 rpm of mixing speed , % 59 of turbudity removing efficiency for 6.5 pH. Treatment with minerals was identified as unsuitable in terms of cost, operating conditions and removing turbudity efficiency. In the end of thesis study, for treatment of andesite processing plant?s wastewater, the most convenient chemical polyacrylamide based anionic polymer of high molecular and flocculation process as the most convenient process were determined taking into consideration %98 turbidity removing efficiency, 64.67 NTU output turbidity value and other factors. Also density of the sludge occuring in the end of the treatment carried out with polyacrylamide based anionic polymer of high molecular is 0.751 g/cm3. Its solid matter percentage is %21.1 its settling speed is 48.4 mm/min and its suspended solids? concentration is 158025 mg/L.

Bu çalışma üç aşamadan meydana gelmiştir: İlkinde, yüzey aktif madde olarak sodyum oleat ve sodyum dodesil sülfat, inorganik tuzlar olarak ise magnezyum, baryum, alüminyum ve demir klorürler varlığında kolemanit mineralinin elektrokinetik, koagülasyon, makaslama flokülasyonu ve yağ aglomerasyonu özellikleri belirlenmiştir. İkincisinde, ince tane hazırlama yöntemleri olarak makaslama flokülasyonu, kolon ve flok flotasyonu ile kolemanit içeren bor cevherinin zenginleştirilmesi araştırılmıştır. Son olarak ise, aynı teknikler ile kolemanit içeren bor cevheri tesis artığının zenginleştirilmesi çalışılmıştır. Kolemanit numunesinin izoelektrik noktası pH 10.2 olarak belirlenmiş olup, pH 7-12 aralığında mineralin zeta potansiyeli yüzey aktif maddelerin adsorpsiyonu ile negatif değerlere sahip olmuştur. Ayrıca, inorganik tuzlar pH ve katyon konsantrasyonuna bağlı olarak kolemanitin yüzey şarjını ve koagülasyon davranışlarını değiştirmiştir. Kolemanitin sodyum oleat ve sodyum dodesil sülfat ile makaslama flokülasyonu özellikleri pH, yüzey aktif madde konsantrasyonu, karıştırma hızı, karıştırma süresi, inorganik tuzlar ve dispersant konsantrasyonuna bağlı olarak araştırılmıştır. Sodyum oleatın kolemanit süspansiyonunun flokülasyonunda SDS'dan daha etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, 500 dev/dak'lık bir karıştırma hızı ve 3 dakikalık bir karıştırma süresinin kolemanit süspansiyonunun maksimum flokülasyonunun eldesi için gerekli olduğu bulunmuştur. Sodyum silikat, sodyum oleat ve SDS ile kolemanitin flokülasyonunu kuvvetle engellemiştir. Ancak, sodyum pirofosfat ve sodyum hekzametafosfat söz konusu olduğunda, kolemanit süspansiyonunun SDS varlığında dispersiyonu gözlenmemiştir. Kolemanit içeren bor cevherinin ve artığının makaslama flokülasyonu, kolon ve flok flotasyonu yöntemleri ile zenginleştirilmesinde Aero 801'in performansı SDS'dan daha yüksek olup, sodyum pirofosfat ve sodyum hekzametafosfat ise seçimliliği artırmıştır. Elde edilen sonuçlar, kolemanit içeren bor cevheri ve artığının makaslama flokülasyonu ile zenginleştirilmesinin kolon ve flok flotasyonuna göre daha etkili olduğunu göstermiştir. Optimum şartlar altında, %26.98 B2O3 içeren cevherden çift-aşamalı makaslama flokülasyonu ile %38.65 B2O3 tenörlü konsantre, %20.67 B2O3 içeren artıktan ise makaslama flokülasyonu ile %34.14 B2O3 tenörlü konsantre elde edilmiştir., This study is made of three stages: Firstly, electrokinetic, coagulation, shear flocculation and oil agglomeration characteristics of colemanite mineral were determined in the presence of sodium oleate and sodium dodecyl sulfate (SDS) as surfactants, and magnesium, barium, aluminum and ferric chlorides as inorganic salts. Secondly, enrichment of boron ore containing colemanite was investigated by shear flocculation, column and floc flotation as fine particle processing methods. Lastly, enrichment of boron ore tailing containing colemanite was studied with the same techniques. The isoelectric point of the colemanite sample was determined as a pH of 10.2, however the zeta potential of the mineral had negative values with the adsorption of the surfactants in the pH range of 7-12. Also, inorganic salts varied the surface charge and coagulation behaviours of colemanite, depending on pH and cation concentration. The shear flocculation properties of colemanite with sodium oleate and sodium dodecyl sulfate were investigated depending on pH, surfactant concentration, stirring speed, flocculation time, inorganic salts and dispersant concentration. It was determined that sodium oleate was more effective in the flocculation of colemanite suspension than SDS. In addition, it was found that a stirring speed of 500 rpm and a flocculation time of 3 min were required to achieve the maximum degree of flocculation of the colemanite suspension. Sodium silicate strongly prevented the flocculation of colemanite with sodium oleate and SDS. However, in the case of sodium pyrophosphate and sodium hexzametaphosphate, dispersion of the colemanite suspension was not observed in the presence of SDS. In the enrichment of boron ore and tailing containing colemanite by shear flocculation, column and floc flotation methods, the performance of Aero 801 was higher than SDS, and also sodium pyrophosphate and sodium hexzametaphosphate improved the selectivity. The obtained results showed that the beneficiation of boron ore and tailing containing colemanite by shear flocculation was more effective with respect to the column and floc flotation. Under the optimum conditions, the concentrate of 38.65% B2O3 could be recovered by two-stage shear flocculation from the ore containing 26.98% B2O3 and also the concentrate of 34.14% B2O3 could be obtained by shear flocculation from the tailing containing 20.67% B2O3.

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2010, Türkiye, dünyanın en büyük tinkal cevheri yataklarına sahiptir. Tinkal cevheri, suda çözünmeyen safsızlıklar içerir. Tinkalden boraks dekahidrat ve boraks pentahidrat üretimlerinde, bu safsızlıkların boraks çözeltilerinden ayrılması flokülasyon işlemi ile yürütülmektedir. Bu amaçla flokülan olarak poliakrilamid ve polietilen oksit polimerler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, farklı kimyasal yapı ve molekül ağırlığındaki poliakrilamid polimerlerin sentezi gliserin-Ce(IV), etilen glikol-Ce(IV), isopropanol-Ce(IV) ve aseton gliserol-Ce(IV) redoks çiftleri kullanılarak yapılmıştır. Sentezlenen polimerler hidroliz edilerek, çeşitli anyoniklik derecesine sahip polimerler elde edilmiştir. Tüm polimerler, tinkal cevherinin içerdiği safsızlıkların flokülasyonunda kullanılmıştır. Deneyler jar-test cihazı kullanılarak yürütülmüş, polimerlerin flokülasyon davranışları hem kendi aralarında hem de ticari polimerler ile kıyaslanmıştır. Flokülasyona, flokülanın yapısı, yük yoğunluğu, flokülasyon sıcaklığı, süspansiyonun boraks konsantrasyonu ve süspansiyonun katı içeriği gibi değişkenlerin etkisi incelenmiştir. Ayrıca sentezlenen poliakrilamid polimerlerin polietilen oksit ile birlikte kullanımı incelenmiştir. Sonuçlara göre sıcaklığın artması flokülasyon işlemi üzerinde olumsuz etki gösterirken, süspansiyonun katı içeriğinin ve boraks konsantrasyonunun artması flokülasyonu iyileştirmiştir. Yüksek sıcaklık, boraks konsantrasyonu ve katı içeriğinde lineer polimerler daha etkin olmuştur ancak farklı deney koşullarında farklı sonuçlar gözlenmiştir., Türkiye has the largest tincal ore deposit of the world. Tincal ore contains water insoluble materials. In the production of borax decahydrate and pentahydrate, seperation of these impurities from borax solutions is done by flocculation operation. For this purpose, polyacrylamide and polyethylene oxide polymers are used as flocculants. In this study, polyacrylamide polymers with different chemical structure and molecular weight were synthesized by using glycerol-Ce(IV), ethylene glycol-Ce(IV), isopropanol-Ce(IV) and acetonglycerol-Ce(IV) redox pairs. By hydrolysis of synthesized polymers, polymers with varying anionicity were obtained. All polymers were used on the flocculation of water insoluble materials in tincal ore. Flocculation behaviours of polymers were compared with each other and commercial polymers by using jar-test device. The effect of flocculant structure, charge density, flocculation temperature, borax concentration and solid content on flocculation were investigated. Also, the use of synthesized polyacrylamide polymers with polyethylene oxide was investigated. According to the results, increase in the solid content and borax concentration of the suspension, enhance the flocculation while increase in the temperature causes adverse effects. At high temperature, solid content and borax concentration, linear polymers are the most effective flocculants, but different results were observed at different experimential conditions., Yüksek Lisans, M.Sc.

Bu çalışmanın amacı, mermer işletmelerinde açığa çıkan atık sulardaki askıda ki katı maddelerin çökeltilmesinde genellikle tercih edilen yüksek maliyetli polielektrolitler yerine alternatif koagülant/flokülant/doğal mineral türlerinin belirlenmesi ve optimum koşulların tespit edilerek, bu optimum koşullarda elde edilen mermer çamurlarının özelliklerinin karşılaştırılmasıdır. Deneylerde orijinal tesis atık suyu kullanılmıştır. Koagülant olarak FeCl3.6H2O, Al2(SO4)3.18H2O, PACl, NaAlO2.nH2O, doğal malzeme olarak zeolit, sepiyolit ve pomza, flokülant olarak anyonik, katyonik, noniyonik flokülantlar kullanılmıştır. Koagülant/ flokülant türü ve dozajı, karıştırma süresi/ hızı, çökelme süresi ve pH çalışılan deneysel parametrelerdir. Deneysel çalışmalarda kullanılan koagülant ve flokülantların performansları, süspansiyonun zamana bağlı ara yüzey yüksekliği değişimi ile deneysel çalışmalar sonucu oluşan temiz suyun bulanıklık verileri kullanılarak değerlendirilmiştir. Deneysel çalışmaların son aşamasında kullanılan koagülant, flokülant ve doğal malzemeler için tespit edilen optimum koşullarda elde edilen mermer çamurlarının özellikleri belirlenmiştir. Koagülasyon, flokülasyon ve doğal minerallerle sedimantasyon deneylerinde belirlenen optimum koşullar için en iyi sonucu; koagülantlar içerisinde % 86 verim ve 18,38 NTU bulanıklık değeriyle FeCl3.6H2O, flokülantlar içerisinde % 97 verim ve 2,58 NTU bulanıklık değeri ile anyonik flokülant, doğal mineraller arasında ise % 94 verim 8,06 NTU bulanıklık değeriyle zeolit vermiştir. FeCl3.6H2O, anyonik flokülant ve zeolit için belirlenen optimum koşullardaki çökelme hızları sırasıyla 700 mm/dk, 900 mm/dk, 730 mm/dk'dır. Sonuç olarak; gerek elde edilen bulanıklık değerleri gerekse yüksek çökelme hızına sahip olması nedeniyle traverten süspansiyonlarından bulanıklık giderimin de flokülantlar koagülantlara göre daha iyi sonuçlar vermiştir. Ancak, koagülantlar ve mineraller ile de etkili bir giderimin sağlandığı söylenebilir. Polimerler ile birlikte minerallerin de kullanımı ile daha etkili bir giderim sağlanılabileceği düşünülmektedir. Böylece hem maliyet açısından hem de çevre açısından da daha olumlu sonuçlar elde edilebilecektir., The aim of this study to determine alternative coagulant/flocculant/ natural mineral types and to compare it with costly polyelectrolyte which is generally preferred in the sedimentation of suspending solid materials in wastewater from marble plants and to determine optimal conditions and to compare the features of marble sludge from them under these optimal conditions. In the experiments carried out waste water from real plants was used. As coagulant were used FeC13, 6H2O, Al2(SO4)3.18H2O, PACI, NaAlO2nH2O and as natural mineral were used zeolite, sepiyolite, pumice and as flocculant were used anionic, cationic, nonionic flocculant. Coagulant/flocculant type and dosage, mixing time/speed, sedimentation time and pH were the experimental parameters. The performances of the coagulant and flocculant in the experimental studies were assessed with the amount of change in the interface height and by using turbidity values of clean water resulting from experimental studies. The features of the marble waste obtained under optimal conditions for coagulant, flocculant and natural materials used at the last stage of experimental studies were determined. The best result for the optimum conditions determined with sedimentation experiments with coagulation, flocculation and natural minerals was that of FeC136H2O among coagulants with 86 % efficiency and 18,38 NTU turbidity value and was that of anionic flocculant among flocculant with 97 % efficiency and 2,58 NTU turbidity value and was that of zeolite with 94 % efficiency and 8,06 NTU turbidity value. The sedimentation speeds of FeC136H2O, anionic flocculant and zeolite under optimal conditions were 700 mm/min, 900 mm/min, 730mm/min, respectively. As a result, flocculant materials gave better results than coagulants in the removal of turbidity in travertine suspensions as they both have better turbidity values and higher sedimentation speed. However, it can be said that an efficient removal of turbidity can also be achieved with coagulants and minerals. The use of minerals together with polymers a more efficient removal can be achieved. Thus, more positive result for the environment and cost efficient results will be achieved.

AsmaĢ manyezit iĢletmesinde -20 mm altı tüvenan cevher tambur tipi manyetik ayırıcıdan geçirilmekte, konsantre satılmakta, artık ise stoklanmaktadır. Ayrıca triyaja verilen +20 mm tüvenan cevherin ara ürünü ya satıcıya geri verilmektedir veya sahada stoklanmaktadır. Bu çalıĢmada, yukarıda konu edilen -20 mm altı cevherin ve triyaj ara ürünün zenginleĢtirilerek değerlendirilmesi hedeflenmiĢtir. Bu amaçla, -20 mm altı cevher beĢ grupta sınıflandırıldıktan sonra her bir grup manyetik ayırmaya tabi tutulmuĢ ve sonucunda %92,57 MgO, %2,34 CaO, %2,85 SiO₂, %0,75 Fe₂O₃ tenörlü konsantre %90,50 verimle kazanılmıĢtır. Aynı Ģekilde triyaj ara ürünü de beĢ grupta sınıflandırıldıktan sonra her bir grup manyetik ayırmaya tabi tutulmuĢ ve sonucunda %83,97 MgO, %3,20 CaO, %10,78 SiO₂, %0,46 Fe₂O₃ tenörlü konsantre % 80,34 verimle kazanılmıĢtır. Tesiste atık depolama ve su sıkıntısı da vardır. Bu konuda tesisin sulu atıkları ile çalıĢılmıĢtır. Flokülant kullanılarak çöktürme deneyleri yapılmıĢ, tesisin su ihtiyacını karĢılayacak tikiner dizayn edilmiĢtir. Flokülasyon deneylerinde, SNF flokülantı 35gr/ton katı oranında kullanımı en iyi sonucu vermiĢtir. In AsmaĢ magnesite mine, run of mine below 20 mm is fed to drum type magnetic separator. Obtained concentrate is sold, tailing is stocked. Also, run of mine above 20 mm is fed to triage and middle product is whether sent back to the seller or stocked on site. In this study, the aim of this study is to add value to run of mine below 20 mm and middle product of triage by enrichment. For this purpose, samples were classified in five groups, and then each group was subjected to the magnetic separation. As a result, 92,57 % MgO, 2,34 % CaO, 2,85 % SiO2, 0,75 % Fe2O3 grade concentrate was obtained with a recovery of 90,50 %. Also, middlings product of triage was classified in five groups, and then each group was subjected to the magnetic separation. As a result, 83,97 % MgO, 3,20 % CaO, 10,78 % SiO2, 0,46 % Fe2O3 grade concentrate was obtained with a recovery of 80,34 %. In the plant, there are tailing stockpiling and water supply problems. Therefore, the tailings in the form of slurry were studied. Precipitation tests were carried out by using flocculant, and a thickner was designed to supply the water to the plant. In flocculant tests, SNF flocculant gave the best results at the rate of 35 gr per ton.

Bu çalışmada, değişik kimyasal ortamlarda çökelen kil tabakalarının mukavemet ve konsolidasyon davranışlarında meydana gelen değişimin boşluk sıvısının dielektrik sabitine bağlı olarak belirlenmesi için bir çalışma yürütülmüştür. Bu amaçla iki farklı ucu temsil etmesi açısından biri kaolinit diğeri ise montmorillonit ağırlıklı olan iki kil türü seçilmiştir. Kimyasal sıvılar olarak ise dielektrik sabiti değişiminin geniş bir aralığını yansıtması amacıyla 4 farklı sıvı (methanol, ethanol, izo-propil alkol ve asetik asit) kullanılmıştır. Bu sıvıların değişik konsantrasyonları (%20, %40, %60 ve %80) kullanılarak Atterberg limit deneyleri yapılmış, elde edilen likit limit değerlerinin iki katı su muhtevasında olacak şekilde hazırlanan karışımlar 100 kPa ön konsolide basıncı altında konsolide edilmiştir. Ön konsolide edilen bu karışımdan alınan numuneler üzerinde ise serbest basınç, üç eksenli basınç, kesme kutusu, vane (kanatlı kesme) ve konsolidasyon deneyleri yapılmıştır. Ayrıca kimyasal sıvılar varlığında tanecikler arasındaki etkileşimin doğasını anlamak amacıyla killerin optik mikroskop (OM) görüntüleri alınmıştır. Laboratuar şartlarında yapılan deneyler sonucunda killerin kayma mukavemeti ve sıkışma davranışlarının tanecikler arasındaki boşluk sıvılarının değişimi ve buna bağlı olarak fiziko-kimyasal kuvvetlerin değişiminden önemli ölçüde etkilendiği görülmüştür. Boşluk sıvısının azalan dielektrik sabiti ve artan kimyasal sıvı konsantrasyonu ile birlikte bazı özel durumlar haricinde her iki kil türünde de mukavemet artışları gerçekleşmiş, sıkışma ve şişme indisi değerleri ise azalmıştır. Kaolinitin davranışı üzerinde Van der Walls çekim kuvvetleri etkili olurken, montmorillonitik ağırlıklı Aksaray kilinin davranışı diffüz çift tabaka itme kuvvetleri tarafından kontrol edilmiştir. Optik mikroskopla elde edilen ve taneciklerin flokülasyonunu net bir şekilde gösteren fotoğraf görüntüleri, bulunan mukavemet ve konsolidasyon deney sonuçlarıyla örtüşmüştür. Ayrıca literatürde değişik araştırmacılarca yapılan çalışmalarda elde edilen sonuçların tez çalışmasının deneysel sonuçlarıyla uyumlu olduğu görülmüştür., This study is an investigation conducted on determining the strength and the consolidation behaviors of the clay layers settled under various chemical conditions in which the dielectric constant of the pore liquid was varying. For this objective, two different clay types are chosen, one of which was kaolinite and the other mostly montmorillonite to represent the two different extreme ends of clays. Four different liquids (methanol, ethanol, iso-propyl alcohol and acidic acid) were used as the chemical liquids to represent the wide variation interval of the dielectric constant. Atterberg limit tests were performed with various concentrations of these liquids (20%, 40%, 60% and 80%), and the mixtures were prepared with the water content of two times of the obtained liquid limit which were consolidated under 100 kPa pre-consolidation pressure. Then, the pre-consolidated specimens were subjected to free compression, triaxial compression, shear box, vane shear and consolidation tests. Additionally, the optical microscope (OM) views of the clays were taken to determine the nature of the interaction between the grains subjected to chemical liquids. At the end of the tests performed under laboratory conditions, the shear strength and the compression behaviors of the clays were found to be considerably affected from the variation of the pore liquids between the grains which cause to have changes in physico-chemical forces. The increase in strength values and the decrease in compression and swelling indexes were observed for both of the clay types under the condition of decreasing dielectric constant and increasing chemical liquid concentration except some special conditions. Van der Walls attraction forces influenced the behavior of kaolinite and the behavior of the mostly montmorillonite Aksaray clay was controlled by the repulsive forces of the diffused dual-layer. The optical microscope views clearly displaying the flocculation of the grains overlapped with the results obtained in the strength and consolidation tests that were also in accordance with the results determined by former researches of the literature.

Dünya'da ve Türkiye'de hızla büyüyen nüfusla birlikte olusan katı atıklar ve bunların olusturduğu sızıntı suları, ekolojik dengenin ve çevrenin korunmasını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu sebeplerden dolayı sızıntı sularının arıtılması gerekmektedir. Bu amaçla katı atık düzenli depolama sahasında olusan sızıntı sularının farklı pH ve farklı kimyasal maddelerle ön arıtılabilirliği incelenmistir. Çalısmada sızıntı suyu olarak Konya Kenti katı atık düzenli depolama sahası sızıntı suları kullanılmıs ve standart jar test düzeneği kullanılarak farklı kimyasal maddeler (A12(SO4)3, FeCl3 ve FeSO4) kireç, NaOH ve H2SO4 ile pH'ı ayarlanmıs sızıntı suyuna verilerek organik madde ve renk giderim verimleri incelenmistir. Ayrıca sızıntı suyunun kendi pH değerinde toz aktif karbon ve klinoptilolit ile de ön arıtım çalısması yapılmıstır. Çalısılan sızıntı suyu genç sızıntı suyu özelliğinde olup BO?/KO? oranı 0,44-0,8 aralığındadır. Yapılan karakterizasyon çalısmalarında KO? konsantrasyonunun 7676- 55420 mg/L, BO? konsantrasyonunun 4050-36625 mg/L, NH4-N konsantrasyonunun ise 813-1122 mg/L olduğu görülmüstür. Ön arıtımda kullanılan maddelerin KO? giderim verimi üzerine etkisi karsılastırıldığında en uygun verimi H2SO4 ile pH'ı 3'e ayarlanmıs numunenin FeCl3 ile koagülasyon-flokülasyon çalısmasında elde edildiği, optimum ii dozun 11 g/L ve KO? gideriminin % 50 olduğu görülmüstür. Doğal maddelerde ise hem KO? gideriminde hem de renk gideriminde kimyasal maddelere nazaran daha düsük verimler sağlandığı görülmüstür. Renk gideriminde alüm, FeCl3 ve FeSO4 3 g/L konsantrasyonunda en iyi verim sırasıyla % 99, % 98 ve % 99 ile sağlanmıstır. Ayrıca hava sıyırması yapılarak, 2, 4, 6, 8, 12 ve 24 saatlik havalandırma süreleri sonunda farklı hava debilerinde (1, 2, 5 L/dak.) elde edilen amonyum giderimleri gözlenmistir. En uygun hava miktarı 1 L/dak olarak belirlenmis olup, en iyi amonyum giderimi 8 saatlik havalandırma sonucunda % 84 olarak elde edilmistir., With the rapidly increasing population in the World and Turkey, solid wastes and its leachates affect the ecological balance and environmental protection, adversely. For this reason, it is essential to treat the leachates. For this purpose, treatability of landfill leachate at different pH value and different chemicals was investigated. At this study, leachate from Konya Municipal Solid Waste Landfill was used as leachate, and color and organic matter removal were studied by using different chemical matters (A12(SO4)3, FeCl3 and FeSO4 ) in the pH adjustment with lime, NaOH and H2SO4. Also pretreatment of landfill leachate with natural matter PAC and klinoptilolit was studied at leachates own pH value. The leachate was characterized as young landfill leachate and the ratio of BOD/COD was 0,44-0,8. In the characterization studies, it was found that COD concentration was 7676-55420 mg/L, BOD concentration was 4050-36625 mg/L and NH4-N concentration was 813-1122 mg/L. Compared to the chemicals, the removal efficiency of the leachate coagulated with FeCl3 at pH=3 adjusted with H2SO4 was the ii highest and the optimum dosage was 11 g/L whereas COD removal was 50%. With the use of natural caogulant material, both COD removal and color removal were lower than the conventional chemical treatments. The highest color removal in A12(SO4)3, FeCl3 and FeSO4 coagulation were obtained in 3 g/L dosage and the efficiencies were 98%, 98%, 99%, respectively. Also air stripping at different flow rates (1, 2 and 5 L/min ) and different aeration times (2, 4, 6, 8, 12 and 24 hours ) were studied and ammonia removal efficiencies were investigated. It was determined that the optimum flow rate was 1 L/min and the optimum efficiency ,84%, was obtained after 8 hours aeration.

Barit mineralinin flokülasyon özellikleri anyonik (A-150), katyonik (C-521) ve iyonik olmayan (N-100) polimerleri kullanılarak araştırılmıştır. A-150 ve N-100 polimerleri barit süspansiyonu C-521'den daha güçlü şekilde floküle etmişlerdir. A- 150 polimeri ile barit süspansiyonu nötr pH seviyesinde iyi floküle edilirken, N-100 polimeri süspansiyonun pH değişiminden çok fazla etkilenmemiştir. A-150 ve N-100 polimerleri ile barit süspansiyonunun flokülasyonu üzerine karıştırma hızı ve flokülasyon süresinin etkilerini belirlemek için yürütülen deneylerden, 500 dev/dak'lık bir karıştırma hızı ve 3 dak'lık bir flokülasyon süresinin barite tanelerinin en yüksek agregasyon derecesini elde etmek için gerekli olduğu bulunmuştur. C-521 polimeri ile flokülasyon ise düşük karıştırma hızında artmış ve flokülasyon süresinin değişiminden çok az etkilenmiştir. Ayrıca, CaCl2, MgCl2 ve BaCl2'ün barit süspansiyonu üzerindeki etkileri araştırılmış ve bu katyonların yüksek pH seviyelerinde barit süspansiyonu üzerinde daha etkili oldukları tespit edilmiştir. pH 11'de A-150 polimeri ile flokülasyon deneyleri için, kalsiyum, magnezyum ve baryum iyonlarının belirli konsantrasyonlarının süspansiyona ön ilavesiyle, yani flokülasyon öncesi kararsızlaştırma işlemi, barit süspansiyonunun flokülasyonu koagülasyon işlemiyle iyileştirilmiştir. Bununla birlikte, bu katyonların ön ilavesi N- 100 ve C-521 polimerleri ile barit süspansiyonun flokülasyonunda bir azalmaya sebep olmuştur, Flocculation characteristics of barite mineral were investigated using anionic (A-150), cationic (C-521) and non-ionic (N-100) polymers. A-150 and N-100 polymers strongly flocculated the barite suspension than C-521 polymer. While the barite suspension with A-150 polymer was flocculated well at neutral pH level, N- 100 polymer was not much affected by the pH changes of the suspension. From the experiments carried out to determine the effects of stirring speed and flocculation time on the flocculation of barite suspension with A-150 and N-100 polymers, it was found that a stirring speed of 500 rpm and a flocculation time of 3 min were required to achieve the maximum aggregation degree of barite particles. The flocculation with C-521 polymer increased at low stirring speed and was very little affected by the variation of the flocculation time. In addition, the effects of CaCl2, MgCl2 and BaCl2 on the barite suspensions were investigated and it was determined that these cations were more effective on the barite suspension at high pH levels. For the flocculation experiments with A-150 polymer at pH 11 with pre-addition of particular concentrations of calcium, magnesium and barium ions into the suspension, i.e. destabilization process prior to the flocculation, the flocculation of the barite suspension was enhanced by the coagulation process. However, the pre- addition of these cations caused a decrease in the flocculation of the barite suspension with N-100 and C-521 polymers.

Teşhis ve tedavi amacıyla hastalar üzerinde kullanılan ilaçlar hem hastanelerde, hem de doktorlar tarafından reçetelendirilerek evlerde kullanılmaktadır. Tıbbi maddeler, hastalar tarafından kullanıldıktan sonra bir kısmı metabolizma tarafından kullanılırken, kullanılmayan kısım idrar yoluyla dışarıya atılır. Bu sayede kanalizasyona ve oradan da arıtma tesisine ulaşır. Bu sırada biyolojik olarak bozunmazlarsa yada arıtma tesisinde arıtım sırasında yok edilmezlerse içme sularına karışabilirler. Hastane içinde çeşitli birimlerden gelen sıvı atıklar doğrudan kanalizasyona verilmektedir. Hastane atıksuları; evsel nitelikli atıksulardan ve hasta servisleri, laboratuarlar, morg, kan bankası ve çamaşırhanelerden gelen sulardan oluşmaktadır. Her birimin atıksuyu oldukça yüksek konsantrasyonda bir kirliliğe sahiptir ancak hastanedeki evsel nitelikli atıksularla karıştığı için belirli oranda seyrelmektedir. Her endüstriyel proses potansiyel bir kirlilik kaynağıdır ve meydana gelen bu atıksular için spesifik bir arıtım gerekir. Atıksu arıtımları maliyeti artırır ve bu nedenle atıksu arıtımlarının etkinliğini artırmak için yapılacak her çalışma önemlidir. Bu durum bütün endüstri kollan için aynıdır, ancak tabakhaneler gibi işlenmesi zor atıksuyu olan düşük yada orta ölçekli endüstriler için özellikle önem taşır. Bu tür endüstrilerin atıksuyunu arıtabilmek için sıklıkla kullanılan işlem koagülasyon- flokülasyondur. Bu tez çalışmasında, Eskişehir'de bulunan Anadolu Üniversitesi Mavi Hastane ile Devlet Hastane'sinin atıksuları incelenmiş ve bu atıksuların özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla kimyasal ve bakteriyolojik analizler yapılmıştır. Anadolu Üniversitesi Mavi Hastane atıksularının koagülasyon- flokülasyon yöntemi kullanılarak arıtılabilirliği incelenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Jar Testi deneyleri yapılmıştır.Öncelikle optimum koagülant dozu ve optimum pH belirlenmiştir.Daha sonra uygun yardımcı koagülant miktarı belirlenmiştir.Alum, FeCU ve kil kullanılarak yapılan bu deneylerde en iyi bulanıklık ve KOt giderim veriminin alum kullanılarak gerçekleştiği belirlenmiştir., Medicines for diagnostic and theurapatic purposes are used on patients both in hospitals and at homes after prescribed by doctors. While some of the medical substances are used with metabolisms, some of them excreted by the patients after administration and therefore reach the municipal sewage and wastewater treatment plants with the excretion. If they are not biodegraded or eliminated in the wastewater treatment plants, they are emitted into surface water and finally they may reach drinking water. Hospital wastewaters include wastewaters having household characteristics and wastewaters coming from different departments such as services, laboratories, morgue, blood bank and laundry. Wastewaters from each department are highly contaminated but they seem to be diluted in the wastewaters having domestic characteristics. Every industrial process is a potential source of pollution and requires a specific treatment for the wastes produced. Waste treatments increases the plant cost, therefore any attempt to improve their efficiency is valuable. This applies to all kinds of industries but is particularly important for low or medium added value industries with "difficult" wastes like tanneries. Coagulation-flocculation followed by clarification is the most widely used process for treating the wastewater in this kind of industry. In this study, in this project, the wastewaters from Mavi Hospital and Government Hospital located in Eskişehir were analyzed to define their characteristics. Therefore, chemical and bacteriological analyses were done. Treatment of wastewaters of a Mavi Hospital which was located İn Anadolu University and whose general characteristics have been defined is analyzed using coagulation-flocculation.First of all optimal coagulant dose and optimal pH were found, and then an appropriate auxiliary coagulant quantity was found. For this reason, jar tests were done using alum, FeCfe, and clay, and the most efficient turbidity and COD removal is achieved by using alum.

Ill 4. ÖZET Çamur susuzlaştırma, çamurdaki toplam katı madde konsantrasyonunu kimyasal ilavesi ile arttırmak olarak tanımlanabilir. Çamurdaki toplam katı madde konsantrasyonu, çamurun içindeki su oranına ve çeşidine bağlı olarak değişmektedir. Sadece çamur içerisindeki serbest su mekanik yollar ile aynştınlabilmekte diğer bağ yapmış olan su molekülleri kimyasal şartlandırma ile ortamdan uzaMaştırUabilmektedir. Kimyasal şartlandırma esnasmda çamurun yüzey yüküne bakılarak anyonik veya katyonik polimer ilavesi ile suyun ayrıştırılması hızlandınlmaktadır. Polielektrolitler, çamur şartlandırmada en çok kullanılan kimyasallardır. Polimer ihtiyacı, miktarı ve çeşidi çamurun anyonik yüzey yükü ile belirlenir. Aüksu çamuru içerisinde bulunan su çeşitleri katı maddelerle oluşturdukları bağ yapılarına göre sınıflara ayrılmıştır. Afcksu arıtma tesislerinin susuzlaştuılabilmesi değerlendirilirken pek çok yöntem kullanılmasına karşın, en yaygın metot spesifik filtrasyon direnci (SRF) ve kapiler emme zamanı (CST) gibi parametrelerin ölçümü ile çamurun filtre edilebilirliğinin saptanmasıdır. Bu parametreler akışkanın gözenekli bir ortam boyunca hareketine dayanır ve filtre edilebilirliğin iyi birer göstergesidir. Yüksen SRF ve CST değerlerine sahip bir çamur genellikle `zor susuzlaşünlabilir` olarak değerlendirilir. Bu çalışmada; Bursa Organize Sanayi Bölgesi (BOSB) Atıksu Arıtma Tesisi Çamurunun susuzlaşunlabilirliği değerlendirilmiştir. Değişik konsantrasyon ve dozlarda sekiz farklı katyonik polimer ilavesi ile çamura Büchner Hunisinde filtre edilebilirlik testi uygulanacak ve SRF değerleri saptanmıştır. Bulunan SRF değerlerinden en düşük SRF değerine sahip olan polimerler seçilecek ve mekanik susuzlaştırma öncesi ve kimyasal şartlandırma sonrası çamurlara uygulanarak çamurun karakterizasyonu yapılarak ve tesis için konsantrasyon ve ekonomik açıdan en uygun polimer belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: BOSB, Özgül Filtre Direnci (SRF), şartlandırma, çamur susuzlaştırma, flokülasyon, polimer, çamur. IV 5. ABSTRACT EXPERIMENTAL ANALYSIS OF DEWATERING PROCESS OF POLMER FLOCCULATED BOSB WASTEWATER TREATMENT PLANT SLUDGE The dewatering result can be described by total solids concentration of the sludge cake and amount of conditioning agents. Achieved total solids concentration of the sludge cake depends on the distribution of water types in the sludge, since only the free water can be separated during mechanical dewatering. During conditioning the sludge coagulates because of addition of other chemicals such as cationic polymers and the release of water is accelerated. Polyelectrolytes have become a primary choice as a conditioner for sludge dewatering operations. The polymer demand is basically determined by the anionic surface charge of the sludge particles. The various types of water in sewage sludge are mainly distinguished by type and intensity of their physical bonding to the solids. The bonding forces can be understood as an attraction between the sludge particles and the adsorbed water molecules. After chemical conditioning, sludges are dewatered with mechanical dewatering devices of various shear stresses. The degree of floe breakage and deformation in cake filtration strongly affects the performance of the dewatering equipment. Capillary suction time (CST) and specific resistance of filtration (SRF) are the most commonly used indices for determining the optimal dose of polymer conditioning. A sludge sample that has high SRF and CST values is usually referred as difficult to dewater'. In this study, the filterability of Bursa Industrial Zone (BOSB) Wastewater Treatment Plant Sludge were characterized using SRF data. The specific resistance to filtration (SRF) of sludge was determined using a Buncher funnel. Different concentration and dosage of 8 different polymers affected the SRF values, and the optimal dosage of polyelectrolyte conditioner defined. Key words: BOSB, specific resistance to filtration (SRF), conditioning, sludge dewatering, focculation, polymer, sludge. 112

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2002, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2002, Bu çalışmada;kil çöktürme işlemlerinde, ultrasonik titreşim ilk defa kullanılmıştır. Değişik çökme koşullarında, kil numunelerininin çökme karakteristiklerini karşılaştırmak amacıyla, doğal ortamda ve ultrasonik titreşim etkisinde, çöktürme deneyleri yapılarak, pülpte katı oranı, flokülant ilavesi ve ultrasonik titreşim uygulaması gibi parametreler incelenmiş, optimum çöktürme koşulları tespit edilmiştir. Ultrasonik titreşim uygulaması ile yapılan çöktürme işlemi, tüm pülpte katı oranlarında, doğal ortamdaki çöktürmeye göre daha iyi sonuçlar vermiştir. Ultrasonik ortamda ve doğal ortamda flokülant ilavesinin, çöktürme hızında, belirgin bir artış sağladığı görülmüştür. Çöktürme işlemini hızlandıran flokülant miktarları, doğal ortamdaki çöktürmede çok büyük değerler olmakla birlikte, ultrasonik titreşim etkisinde, az miktarda flokülant ilaveleri en iyi sonucu vermektedir. Ultrasonik titreşim uygulaması ile, çöktürme süresi yarı yarıya azabilmekte ve çöktürme sonu pülpte katı oranı belirgin şekilde artmaktadır., In this study, ultrasonic treatment is purposed to be used as a first time in the sedimentation of clay. Sedimentation experiments are performed at the natural and ultrasonic media in order to compare the sedimentation characteristics of clay samples in different settling conditions. The effects of several parameters such as pulp density, flocculant addition and ultrasonic treatment on the sedimentation of clay are investigated and the optimum settling conditions are determined. Apication of ultrasonic treatment gave better results than the ones in natural medium in all pulp densities. Remarkable increases are observed in the settling rates with the flocculant addition in either natural or ultrasonic medium. Flocculant additions for enhancing the sedimentation were extremely high in natural medium, however with the small amount of flocculant addition in ulltrasonic medium gave the best results. Settling time was almost reduced by half and the final pulp density was remarkably increased with the application of ultrasonic treatment., Yüksek Lisans, M.Sc.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Maden Mühendisliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 12198, Bu tez çalışmasında; Etibank Kırka Boraks İşletmesi tinkal konsantratör artıklarının çökme karekteristiği ve salkımlaştırılarak endüstride kullanılabilirliği araştırılmıştır. Konsantratör artığı % 4-% 10 katı oranında ve 300-400 M /h debidedir. Tinkal konsantratör artığının salkımlaştırılarak çöktürülmesi amacıyla bir çok flokülan ve koagülant madde alternatif olarak seçilmiştir. Yapılan deneylerle en iyi sonucun, 500-600 gr. flokülan / ton katı kullanım ile, Magnafloc 342 ile (Anyonik) sağlanıldığı tespit edilmiştir. Magnafloc 342'nin kullanılması ile, tabii çöküşe nazaran çöküş hızı 33 kat arttırılmıştır. Salkımlaştırılarak çöktürülebilen tinkal artığını, seramik sanayinde sır hazırlamada katkı maddesi olarak kullanılabileceği sonucu ortaya çıkmıştır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Maden Mühendisliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 12189, Cevher hazırlama işlemleri sonucunda suda dağılmış ince boyutlu malzemenin sudan uzaklaştırılması veya başka bir yere nakledilmesi daima sorun yaratmaktadır. Günümüzde pek yaygın olmasa da kullanılmaya başlanılan çökeltmeyi hızlandırıcı maddeler ile (Flokülan ve Koagülan) bu sorunu belirli ölçüde gidermek mümkün olmaktadır. Etibamk Bigadiç Bor mineralleri yıkama tesisi artığının katı-sıvı ayırımı bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Tesis artığı % 22,53 katı oranında ve 200-250 m/ saat miktarında olup göletlerde biriktirilmekte ve böylece çevreye zarar vermesi önlenmeye çalışılmaktadır. Katı-sıvı ayırma işleminde, katıyı değişik flokülan cinslerleri kullanılarak salkımlaştırmak suretiyle ayırma yoluna gidilmiştir. Yapılan deneyler sonucunda katıların normal kritik noktasına çökelme hızı 0,0028 cm/dak dan 0,235 cm/dak ya yükseltmiştir. Böylece çökelme hızı yaklaşık 80 kat artırılmıştır. Katı yoğunlaştırma oranı ise % 8,01 den % 17,17 ye yükseltilmiştir. Orta Anyonik bir flokülanın 1665 gr/tn. katı miktarında kullanılması ile elde edilen bu sonuçlar diğerleriyle karşılaştırıldığında en uygun sonuçlar olarak ortaya çıkmıştır.