Search

Nowadays, aluminum material is used in critical areas of manufacturing in terms of aviation and defense industries due to main properties such as lightness and machinability. Due to the heat treatment applicability according to the series properties, studies are carried out to increase the hardness value of aluminum material. In this study, hardness values of Al 6066 alloy under T6 heat treatment operation were measured at different artificial ageing time and temperature values and the most suitable situation was discussed. Combinations of 160, 180, 200, and 220°C as temperature and 2.45, 3.15, 3.45, 4.15 and 4.45 hours as time were applied. The experimental results obtained were uploaded to the database in an expert system program. In this way, the use and sharing of the data and the determination of the intermediate result values were made., Günümüzde alüminyum malzemesi hafifliği ve işlenebilirliği gibi ana etkenler dâhilinde havacılık ve savunma sanayisi başta olmak üzere kritik alanlarda kullanılmaktadır. Bulunduğu seri özelliklerine göre ısıl işlem uygulanabilirliğinden dolayı malzemenin mukavemet değerini artırma çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmada ise Al 6066 alaşımının T6 ısıl işlem operasyonu altında farklı suni yaşlandırma süre ve sıcaklık değerlerinde sertlik değerleri ölçülmüş ve en uygun durum ele alınmıştır. Sıcaklık değeri olarak 160, 180, 200 ve 220 °C, süre olarak ise 2.45, 3.15, 3.45, 4.15 ve 4.45 saat kombinasyonları uygulanmıştır. Elde edilen deneysel sonuçlar geliştirilen bir uzman sistem programı içerisindeki veri tabanına yüklenmiştir. Bu sayede verilerin kullanımı, paylaşımı ve ara sonuç değerlerinin belirlenmesi yapılmıştır.

In recent years, with the increase in the amount of data, the development of the technology required for the analysis of this data has made it easier for artificial intelligence to enter all areas. In this study, "Loneliness Scale for the Elderly" was used to measure loneliness level as a dependent variable, and the predictability of emotional and social loneliness parameters obtained was investigated with artificial intelligence and statistical techniques. For this reason, various scales were used to examine Emotional Loneliness (EL), and Social Loneliness (SL) and various input parameters were used in the scales. In this study, we designed an expert system which uses the Artificial Neural Network (ANN) - Machine Learning Algorithm and Multiple Linear Regression (MLR) statistical methods to estimate the SL and EL values by feeding with input values. Root Mean Squared Error (RMSE) and Correlation Coefficient (R) parameters were used to evaluate the predictive performance of the expert system. When the performance criteria were analyzed, it was found that ANN was the best predictor of SL and EL values. Social or emotional loneliness of individuals can be estimated by entering the questionnaire responses that are not included in the sample through the expert system developed in this study.

Mekanik sistemlerin optimum tasarımı konusu, Mühendislik ve Teknik Eğitimde önemli bir yer tutmaktadır. Tasarım işlemi, soyut ve sistem değişkeni fazla olması nedeniyle öğrenciler tarafından algılanması zordur. Bu çalışmada, mekanik sistemlerin tasarım eğitimi için geliştirilmiş kavramsal tasarım modelinin yapısı anlatılmıştır. Tasarım modeline ait görsel bir program hazırlanarak, en karmaşık mekanik sistemlerden olan takım tezgâhlarının tasarımına uygulanmıştır. Tasarım eğitim programıyla, şartname aşamasında fonksiyon temsilleriyle problemin tüm ve alt fonksiyon yapılarının tarifi yapılmıştır. Programın tasarım uzmanı kişiler tarafından oluşturulmuş bilgi tabanı sayesinde, kullanıcı uygulamalı eğitim sırasında yönlendirilebilmektedir. Bilgi tabanı gerektiğinde yetkili kişiler tarafından güncellenebilir ve diğer bilgisayarlara dağıtılabilir yapıdadır. Geliştirilen tasarım modeli ve uygulama programı sayesinde, mekanik sistemlerin tasarım eğitimi için gerekli eğitim süresi azaltılır, daha etkili eğitim ortamı sağlanır ve geliştirilebilir bilgi tabanıyla mühendislik eğitimine yardımcı olmaktadır. The subject of optimum design of mechanical systems has an important place in Engineering and Technical Education. Comprehension of design process by students is difficult due to its abstract nature and high number of system variables. In this study, definition of conceptual design model developed for mechanical systems design education is presented. A visual program that belongs to this education model is prepared and applied on tool benches which are one of the most complex mechanical systems. By using this design education program, description of all and sub function structures of the problem is made at the specifications stage. By the information base of the program created by design experts, students can be directed during the applied education. This information base can be updated by authorized persons when needed and it can be distributed to other computers. Thanks to this developed design education program, the education time necessary for mechanical systems design decreases, a more effective educational environment is created and a design instruction information base provides assistance to service and education.

Mühendislikişlemlerinde, yüzey kalitesi malzemelerin kalite göstergelerinden birisidir.Talaşlı imalat işlemlerinde elde edilmek istenen yüzey kalitesi, yüzeypürüzlülüğü ölçümüyle kontrol edilir. Yüzey pürüzlülüğü oluşumunu etkileyenbirçok faktör bulunmaktadır. Kullanılan kesici takım cinsi, malzeme türü, kesmeşartları gibi faktörler yüzey pürüzlüğü değişimini etkiler. Bu çalışmada,deneysel olarak bulunan ortalama yüzey pürüzlüğü değerleri geliştirilen uzmansistem bilgisayar programının bilgi tabanına dinamik olarak yüklenmektedir.Genel talaşlı imalat kesme şartlarına ait bilgilerde sisteme karar vermeaşamasında destek olmaktadır. Bu sayede, belirlenen kesme durumlarında oluşmasıbeklenen ortalama yüzey pürüzlüğü değeri, uzman sistemin sağladığı avantajlaçok hızlı ve doğru şekilde belirlenebilmektedir., In the process of engineering the surface quality is one of the indicators of the quality of materials. Surface quality which is aimed to attain in metal cutting processes is controlled by the measurement of surface roughness. There are many factors that affect the formation of surface roughness. Factors such as the type of cutting tool that is used, the type of material, cutting conditions influence the formation of surface roughness. In this study, polyamide materials surface roughness values which are detected experimentally are dynamically loaded on the database of expert system computer program that is developed. Information about general metal cutting conditions is also supportive in the process of detection of system. In this way polyamide material average surface roughness values that is expected to occur in the detected cutting conditions can be estimated fast and correctly with the help of the expert system.

Günümüzde artan bilgi ve öğrenme ihtiyacının karşılanmasında, geleneksel yöntemler yetersiz kalmaktadır. M.Ö 535-475 yılları arasında Efes'te yaşamış olan filozof Herakleitos "Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir" demiştir. Bilgi teknolojilerindeki gelişmelere paralel olarak, eğitim-öğretimde de akıllı öğretme sistemlerinin kullanıldığı birçok uygulama geliştirilmektedir. Akıllı öğretim sistemleri öğrenci odaklı olduğundan, öğrencinin bireysel olarak değerlendirilmesine imkân sağlar. Bu çalışmada, her bir öğrencinin yeterliliğinin ve öğrenme seviyesinin farklı olması fikrinden yola çıkarak, ilköğretimden yükseköğretime kadar eğitimin tüm aşamalarında kullanılabilecek bir yazılım geliştirilmiştir. Bu yazılımda yapay zekâ metotlarından, Uzman Sistem ve Bulanık Mantık teknikleri ayrı ayrı kullanılarak, her öğrencinin öğrenme süreci bireysel olarak değerlendirilmektedir. Öğrencilerin yetersiz olduğu problemli konular belirlenmekte ve bu konularda öğrencilere destek eğitimi verilmesi amaçlanmaktadır. Bu sistemde öğretmen modülü, öğrenci modülü ve sınıf modülü bulunmaktadır. Sistemde bir veri tabanı oluşturulmuştur. Bu veri tabanında öğrenciler, verilecek dersler, derslere ait konular, ders videoları ve öğrencinin ilgili konuyu kavrama seviyesinin ölçüldüğü değerlendirme sınavları bulunmaktadır. Geliştirilen Uzman Sistem yazılımı ve Bulanık mantık yöntemi ayrı ayrı test edilerek öğrencilerin başarı durumları değerlendirilmiştir. Hangi konularda, ne kadar, ders desteği verileceği belirlenmektedir. Ders desteği, veri tabanında bulunan derslere ait videolar ile sağlanmaktadır. Sistem her öğrenci için kişisel yetenekleri ve öğrenme düzeyleri doğrultusunda farklı öneriler üretebilmektedir. Her iki algoritmanın önerileri, destek eğitimine harcanacak toplam süre açısından karşılaştırılmıştır. Yapılan deneylerde Bulanık Mantık yöntemi yaklaşık %9 daha az zaman ile eksik tamamlama eğitimi önermiştir. Bu sistemde, öğrencinin kişisel düzeyine göre özel eğitim verilebilmekte, her öğrenciye ayrılan zaman artmakta ve eğitim öğretim maliyetleri düşmektedir. Öğretmenin rolü, ders tekrar eden değil, öğrencinin bilgi ihtiyaçlarına göre derse yön veren ders yöneticisi konumuna taşınmıştır., In meeting the today's information and learning needs, traditional education methods are inadequate. The philosopher Heraclitus who lived in Ephesus between 535-475 BC said "The only thing that does not change is the change itself". Parallel to the developments in information technology, many applications are being developed in which intelligent teaching systems are used in education. Since intelligent teaching systems are student-centered, they allow the student to be evaluated individually. In this study, a software was developed that can be used at all stages of education from primary education to higher education, based on the idea that the sufficiency and learning level of each student are different. In this software, the learning processes of each student are evaluated individually by using Expert system and Fuzzy Logic techniques from artificial intelligence methods separately. Problematic issues that students are inadequate are determined and it is aimed to provide support education for students in these subjects. In this system, there are teacher, student and class modules. A database was created in the system. This database contains students, lectures to be given, lecture topics, course videos and evaluation exams measuring the students' comprehending levels on the related subjects. The developed Expert System software and fuzzy logic method were tested separately to evaluate the success status of the students. It is determined how much the course support will be given in which subjects. Course support is provided by the course videos in the database. The system is able to produce different suggestions for each student in the direction of their personal abilities and learning levels. The recommendations of both algorithms were compared in terms of the total time to be spent on support education. In the conducted experiments, the Fuzzy Logic method has suggested a fulfilment education with approximately 9% less time. In this system, special education can be provided according to the individual level of the student, the time assigned for each student increases and the costs of education and training decrease. The role of the teacher has been moved to the role of course manager guiding the class according to the information needs of the student, rather than repeating the course.

Innovative medical technologies are developing day by day, as there is an important need for integrated medical expert systems (ESs) that will help to effectively manage and control diagnosis and treatment processes. These systems, with new approaches, have improved the experiences and capabilities of physicians to make the diagnosis of diseases. In this work, an integrated medical ES called Expert Doctor Verdis (Ex-Dr Verdis) is developed, which combines an advanced medical information system containing various medical services supported by information technologies, with ES capabilities in a single system. This system is also one kind of decision support system. Implementation of this system is applied for vertebral column diseases. Ex-Dr Verdis is a strong decision support tool with 94% sensitivity, 71% specificity, 87% positive, and 86% negative predictive values for the diagnosis of vertebral diseases. In addition to its facilities of medical information, Ex-Dr Verdis, with a sharing platform, provides physicians with the opportunity to share and discuss their own patients, cases, experiences, and expert knowledge with other colleagues. This integrated medical ES can be used in all hospital services, such as hematology, neurology, or cardiology, by adding new expert modules for other diseases.

E-Devlet uygulamaları, yerel yönetimler ve devletin vermiş olduğu hizmetler ile ilgili olarak birçok farklı ve bağımsız uygulama bulunmaktadır. Ancak bu uygulamaların kent bilgi sistemleri, coğrafi bilgi sistemleri ve mobil uygulamalar üzerinde erişiminde genel sınırlar ve özellikle sunulan bilgilerin yol haritası kavramı üzerinde eksiklikler bulunmaktadır. Yapılan çalışmada E-Devlet hizmetlerine bütünleşik artırılmış gerçeklik uzman sistem modeli oluşturulmuş. Oluşturulan modelde; bireylerin tercihlerine, yaşadıkları çevrede alabilecekleri hizmetlere ve günlük yaşamlarında karşılaştıkları vatandaşlık hizmet, servis ve problemleri çözmelerine yarayacak, bulut bilişim destekli uzman bir destek sistemin katmanları ve ilgili teknolojiler ile bütünleşik mimarı yapısı tanımlanmıştır. There are many different and independent practices in relation to the e-government services given by local authorities and the state. However, this practice of urban information systems, geographic information systems and mobile applications are limited by means of limits, lack of detailed information and documentation, solutions path roadmap. This paper offers a model on e-government services, integrated with augmented reality and an expert system model on cloud servers, adaptive to the preferences of the individual. This service mode can helps individuals to perform government tasks and duties, daily citizenship issues and help them for a development of a better life style and conditions. The model includes the cloud assisted experts system and their integration with the explanation of related technologies.

Doktora Tezi Günümüzde sadece petrokimya tesislerinde değil, endüstriyel üretimin hemen her alanına yayılan ve üretimde kullanılan zehirli ve patlayıcı maddelerin oluşturduğu riskleri ve ortaya çıkan zararlı gazların etkilerinin azaltılması amacıyla, riskin tümüyle gerçekleşmesinden önce kaçağın yerinin zamanında tespit edilmesi gerekmektedir. Ayrıca ev ve işyerlerinde meydana gelen gaz kaçakları hayati tehlike oluşturmaktadır. Risklerin en aza indirilmesi, parasal kayıpların azaltılması ve özellikle can güvenliğinin sağlanmasındaki etkin rolü nedeniyle zararlı gaz algılama sistemlerinin önemi çok büyüktür. Bununla beraber gıda sektöründe hayvansal ürünlere olan talebe bağlı olarak, hayvansal üretim işletmeleri ve yetiştirilen hayvan sayısında gün geçtikçe artış olmaktadır. Hayvan yetiştirilen büyük tesislerdeki barınak ve kümeslerin iç ortamlarında hava kalitesi düşmekle beraber hayvanların solunumu sırasında ortaya çıkan gazlar ve biriken atıkların ayrışması sonucu zararlı gazlar birikmektedir. Bunun sonucu olarak hayvansal üretimde verim kayıpları olduğu gibi hayvanların ve çalışanların sağlığı da olumsuz yönde etkilenmektedir. Son yıllarda zararlı gaz algılama sistemlerinde gaz dedektörleri yerine farklı tiplerde tasarlanmış elektronik burun sistemleri kullanılmaya başlanmıştır. Metal oksit gaz sensörleri (MOX) yüksek hassasiyet ve düşük maliyetli oldukları için koku tanıma sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Elektronik Burun hızlı tanıma uygulamalarında, sadece tanıma zamanı değil sensörlerin tepki-yanıt süresi de dikkate alınması gereken başka bir parametredir. Sensörlerin zararlı gazlara karşı daha hızlı tepkime vermesi için elektronik burunun algılama ünitesi içinde analiz edilecek hava karışım yoğunluğunun arttırılması için yeni donanımlar ve yöntemler geliştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca Elektronik Burun performansı doğru sensör seçimi, algılama ünitesinin donanımsal yapısı ve kokuların türlü alanına göre doğru örüntü tanıma algoritması seçilmesiyle artmaktadır. Bununla beraber elektronik burun otomasyon sistemi ve web tabanlı uygulamalar içinde kullanılacaksa yapay sinir ağı yazılımının yanı sıra bir uzman sistem yazılımına da ihtiyaç duyacaktır. Zararlı gaz algılama sistemlerinde en önemli problem ortam içinde bulunan birden fazla yanıcı ve patlayıcı gazlar arasında hangisinin daha yoğun olduğunun tespit edilmesi ve bunların yoğunluğa göre kendi aralarında hassasiyet sıralanması yapılmasıdır. Tez çalışmasında zararlı kokuları algılayıp internet üzerinden ileten Elektronik Burun sisteminde yapay sinir ağı ve uzman sistemler beraber olarak kullanılmıştır. Yapay sinir ağı ve uzman sistemler birbirleriyle bütünleşmiş ve ilişkisel olarak tasarlanmıştır. Elektronik Burun sisteminde Uzman Sistem kullanılmasının amacı öğrenme ve test etme dışında karar verme ve otomatik kontrol işlevi kazandırılması amaçlanmıştır. Bu çalışmada Elektronik Burun algılama ünitesi içinde piyasada farklı zararlı gazları algılamak için imal edilmiş metal oksit gaz sensörleri kullanılmıştır. Bu sensörler yardımıyla zararlı kokuları algılayıp yapay sinir ağı (YSA) ile tanıyan, alt patlama sınırındaki (LEL) eşik değerlerinde alarm veren ve gerekli durumlarda otomatik veya el ile rölelere bağlı cihazları kontrol edebilen, zararlı gaz hassasiyet sıralaması yapabilen, algılanan zararlı gaz verilerini internet üzerinden ileterek sistemin son durumunu web sayfası üzerinde yayımlayan ve gerekli durumlarda Elektronik Burun sistemindeki rölelere bağlı cihazların internet üzerinden kontrolünü yapılabilen yeni bir uzman sistem yaklaşımı ile Elektronik Burun sistemi tasarlanmıştır. Bununla beraber zararlı gaz algılama sistemlerinin en önemli problemi olan ortam içinde bulunan birden fazla yanıcı ve patlayıcı gazlar arasında hangisinin daha yoğun olduğunun tespit etmekte ve bunların yoğunluğa göre kendi aralarında hassasiyet sıralanması yapılmaktadır. Ayrıca yeni bir elektronik burun prototipi ile Elektronik Burun yazılımı geliştirilmiştir. Abstract Today, in the petrochemical plants, industrial poisonous and explosives used in the productions made in industry pose a considerable risk. During these productions, harmful gases emerge. So as to reduce the effects and risks of harmful gases revealed, first of all, it should be necessary to determine the place of gas leakage exactly on time. Besides, the gas leakages emerging at homes and places of business constitute a crucial danger. Such kind of risks and financial loss are tried to reduce less and less through poisonous gas detection systems. Poisonous gas detection systems play an important role especially in maintaining life safety. Nevertheless, the number of stock farming and animal production enterprises is increasing considerably day by day depending on the demands to animal products in food industry.Indoor air quality of barns and poultry houses in big facilities where animals are raised is falling down due to animal feeding stuff and waste. On the other hand, harmful gases are accumulated through animal respiration, sweating and decomposition of wastes. As a result of these harmful gases, the health of animals and workers is also being affected negatively as well as production losses in animal raising. In recent years, different types of designed electronic nose systems have begun to be used instead of gas detectors in harmful gas detection systems. Because metal oxid sensors (MOX) have high precision and low cost, they are commonly used in smell recognition systems. Not only the recognition time but also the reaction-response duration should be taken into consideration in electronic nose quick recognition applications. The reaction- response duration of sensors is an important parametre. So that sensors react against harmful gases more quickly, air mixing density which will be analysed in the detection unit of the electronic nose should be increased. Nevertheless, new equipments and methods should be developed. Besides, the electronic nose performance is directly proportionate to true sensor selection and hardware structure of detection unity. And also, performance increases through the selection of algorithm which realizes the smell recognition correctly and quickly. On the other hand, the smell recognition could also be carried out through artificial neural network algorithms. But, artificial neural network is insufficient for electronic nose automation system and web based applications. These systems need expert system software as well as artificial neural network software. Besides, the most important problem in the metal oxid sensor-fitted gas detection systems is that more than one ignitable and explosive gases exist in the environment(contex/ setting). Metal oxid sensors are affected from all the ignitable and explosive gases. The determination and alignment of the ignitable and explosive gases in the setting about which one is denser through metal oxid sensor-fitted gas detection systems is an important problem. In the thesis study, the artificial neural network and expert systems have been used together in electronic nose system. The artificial neural network and expert systems have been integrated with each other and have been designed attitudinally. The aim of the use of expert system in electronic nose system is not only to learn and test but also to decide and obtain the automatic control procedure. In this study, metal oxid gas Sensors designed and produced to detect the different harmful gases in the market have been used in electronic nose detection unit. By means of these sensors; - An electronic nose system, through a new expert system, which detects and knows the harmful smells through artificial neural network , - gives an alarm in the threshold values at low explosive level, - can, in necessary situations, control the vehicles depending on automatic or relays with hand, - determines which one is denser among more than one ignitable and explosive gases and makes precision alignment among themselves dependent on their density, - webcasts the last situations of the detected harmful gas data by publishing on the internet, - can, in necessary situations, control the vehicles depending on relays in the electronic nose system on the web page has been designed. On the other hand, an electronic nose software has been designed through a new electronic nose prototype.

Doktora Tezi Yazı insan yaşamının vazgeçilmez bir parçasıdır. Bilginin sonraki kuşaklara birikimli bir şekilde aktarılmasında yazının önemi büyüktür. Aynı zamanda duygu ve düşüncelerimizi de yazı ile kalıcı hale getirmek mümkündür. El yazısı ise daha derin bir anlam içermektedir. El yazısı, yazan kişi hakkında bir çok bilgiyi barındırır. Beyindeki nörolojik desenler tarafından temsil edilen kişilik özelliklerinin işaretidir el yazısı. Diğer bir deyişle beynimiz ve bilinçaltımız aslında alışkanlıklarımızın bir sonucu olarak karakterimizi biçimlendirmektedir. El yazısı incelenerek bireyin içinde bulunduğu ruh hali hakkında bir fikre varmak mümkündür. Sevinç, hüzün, öfke, kaygı bunlardan bazılarıdır. Kaygı, tespiti zor olan duygu durumlarından bir tanesidir. Birey, çok çeşitli nedenlerden ötürü kaygı duyabilir. Nedenlerin sayısı ve çeşitliliği oldukça fazladır. Aynı şekilde kaygıların türleri de çeşitlendirilebilir. Hayata karşı duyulan kaygılar, iş ve aile yaşamında hissedilen kaygılar, okul ortamındaki kaygılar bunlardan bazılarıdır. Bu çalışmada kaygı ile el yazısı arasındaki ilişkinin şekli araştırılmış ve kişinin kaygı durumunun tespiti için uzman sistem tabanlı bir uygulama geliştirilmiştir. Geliştirilen sistemi sayesinde kişinin içinde bulunduğu kaygı durumu hakkında bir kestirimde bulunabilmek mümkün olmaktadır. Bireyin kaygı tespiti, beş farklı eğitim modeli ile denenmiştir. Eğitim setine farklı özellikler eklenerek her modelin başarımı gözlenmiştir. Geliştirilen bu beş farklı model içerisinde en fazla %64,51'lik bir doğruluğa ulaşılmıştır. Çalışmada kaygı tahminin daha üst seviyede yapılabilmesi için bir takım önerilerde bulunulmuştur. Öneriler, gelecekte kaygı tahmini için geliştirilecek olan diğer sistemlere kaynaklık edecektir. Çalışma, bilgisayar mühendisliği ve tıp gibi iki farklı disiplinin ortak çalışması sonucu oluşturulmuştur..Anahtar Kelimeler : El yazısı, Stres, Kaygı, Uzman Sistem, Görüntü İşleme Abstract Writing is indispensible for human life. It has a major importance of transfer information to the next generations cumulatively. At the same time, it is possible to make our feelings and thoughts permanent through writing. Handwriting has much more inner meaning. It contains a lot of knowledge about an individual. It is a sign of traits represented by neurological patterns. In other words, our brain and subconsciousness actually form our character as a result of our habits. It is possible to get a comprehension about an individual mood by examining handwriting. Joy, sadness, anger, anxiety are some of them. Anxiety is one of the most difficult identified emotional states. An individual can get anxious because of numerous reasons. Number and variety of reasons are quite a lot of. Likewise, types of anxiety can also be diversified. Anxiety to life, feeling of anxiety about work and family life, anxiety at school are some of these. In this study relationship between anxiety and handwriting has been explored and an expert system has been developed for an individual anxiety assessment. It is possible to make an estimate of individual state of anxiety by using developed software system. The developed expert system software for identifying anxiety is experimented on five different training models. Achievement of an each model is observed by integrating new attributes into training set. Maximum assessment result among the five different models is %64.51. In this study, some suggestions are made for increasing the assessment results. These suggestions can be used for studies aiming to identify anxiety level. As result of two distinct disciplines collaboration, such computer engineering and medicine, this study is constituted.Keywords : Handwriting, Stress, Anxiety, Expert System, Image Processing

Doktora Tezi Yazı insan yaşamının vazgeçilmez bir parçasıdır. Bilginin sonraki kuşaklara birikimli bir şekilde aktarılmasında yazının önemi büyüktür. Aynı zamanda duygu ve düşüncelerimizi de yazı ile kalıcı hale getirmek mümkündür. El yazısı ise daha derin bir anlam içermektedir. El yazısı, yazan kişi hakkında bir çok bilgiyi barındırır. Beyindeki nörolojik desenler tarafından temsil edilen kişilik özelliklerinin işaretidir el yazısı. Diğer bir deyişle beynimiz ve bilinçaltımız aslında alışkanlıklarımızın bir sonucu olarak karakterimizi biçimlendirmektedir. El yazısı incelenerek bireyin içinde bulunduğu ruh hali hakkında bir fikre varmak mümkündür. Sevinç, hüzün, öfke, kaygı bunlardan bazılarıdır. Kaygı, tespiti zor olan duygu durumlarından bir tanesidir. Birey, çok çeşitli nedenlerden ötürü kaygı duyabilir. Nedenlerin sayısı ve çeşitliliği oldukça fazladır. Aynı şekilde kaygıların türleri de çeşitlendirilebilir. Hayata karşı duyulan kaygılar, iş ve aile yaşamında hissedilen kaygılar, okul ortamındaki kaygılar bunlardan bazılarıdır. Bu çalışmada kaygı ile el yazısı arasındaki ilişkinin şekli araştırılmış ve kişinin kaygı durumunun tespiti için uzman sistem tabanlı bir uygulama geliştirilmiştir. Geliştirilen sistemi sayesinde kişinin içinde bulunduğu kaygı durumu hakkında bir kestirimde bulunabilmek mümkün olmaktadır. Bireyin kaygı tespiti, beş farklı eğitim modeli ile denenmiştir. Eğitim setine farklı özellikler eklenerek her modelin başarımı gözlenmiştir. Geliştirilen bu beş farklı model içerisinde en fazla %64,51'lik bir doğruluğa ulaşılmıştır. Çalışmada kaygı tahminin daha üst seviyede yapılabilmesi için bir takım önerilerde bulunulmuştur. Öneriler, gelecekte kaygı tahmini için geliştirilecek olan diğer sistemlere kaynaklık edecektir. Çalışma, bilgisayar mühendisliği ve tıp gibi iki farklı disiplinin ortak çalışması sonucu oluşturulmuştur..Anahtar Kelimeler : El yazısı, Stres, Kaygı, Uzman Sistem, Görüntü İşleme Abstract Writing is indispensible for human life. It has a major importance of transfer information to the next generations cumulatively. At the same time, it is possible to make our feelings and thoughts permanent through writing. Handwriting has much more inner meaning. It contains a lot of knowledge about an individual. It is a sign of traits represented by neurological patterns. In other words, our brain and subconsciousness actually form our character as a result of our habits. It is possible to get a comprehension about an individual mood by examining handwriting. Joy, sadness, anger, anxiety are some of them. Anxiety is one of the most difficult identified emotional states. An individual can get anxious because of numerous reasons. Number and variety of reasons are quite a lot of. Likewise, types of anxiety can also be diversified. Anxiety to life, feeling of anxiety about work and family life, anxiety at school are some of these. In this study relationship between anxiety and handwriting has been explored and an expert system has been developed for an individual anxiety assessment. It is possible to make an estimate of individual state of anxiety by using developed software system. The developed expert system software for identifying anxiety is experimented on five different training models. Achievement of an each model is observed by integrating new attributes into training set. Maximum assessment result among the five different models is %64.51. In this study, some suggestions are made for increasing the assessment results. These suggestions can be used for studies aiming to identify anxiety level. As result of two distinct disciplines collaboration, such computer engineering and medicine, this study is constituted.Keywords : Handwriting, Stress, Anxiety, Expert System, Image Processing

url: http://sutod.selcuk.edu.tr/sutod/article/view/77, Bir cihaz, bir yapı veya bir sistem, kendisinden beklenen fonksiyonları yerine getiremediği durumlarda birtakım arızalara yol açmaktadır. Bu arızaların bakım onarım faaliyetleri de; ilgili kurum, kuruluş veya şirketlerde bazı kayıplara (zaman, finansal vb.) sebep olmaktadır. Geliştirilen bir uzman sistem aracılığıyla etkili bir arıza teşhis sistemi kullanılarak bir makinenin herhangi bir yerindeki arızası kolayca belirlenebilir, belirlenen arıza ile ilgili hızlı ve doğru birtakım değerlendirmeler yapılabilir. Bu çalışmada, girdi ekranından yapılan tercihleri yorumlayarak arızalı cihazın tamiri konusunda önerilerde bulunan bir uzman sistem geliştirilmiştir. Geliştirilen sistem, yorumlama işleminde bilgi tabanını kullanmaktadır. Geliştirilen sistem tarafından kullanılan kural tabanı arızalı cihazların katalog bilgilerinden, servis notlarından ve “uzman” yetkili servislerin tecrübelerinden toplanarak oluşturulmuştur. Geliştirilen sistem, NetBeans 6.9.1 ortamında JAVA programlama dili kullanılarak hazırlanmıştır., A device, a structure or a system have caused some faults when they could not perform the functions expected of them. Maintenance and repair activities of these faults causes to some losses (time, financial etc.) in some institutions, organizations or companies. A fault in anywhere of a machine can easily be detected by using the effective a fault diagnosis system with developed an expert system and some assessments can be made quickly and accurately related to the determined defect. In this study, an expert system developed that advises on repair of faulty devices by interpreting the choices made from the input screen. The developed system uses the knowledge base in interpretation process. Rule base used by developed system is prepared by gathering from catalog information of the faulty devices, service notes and experiment of the “expert” competent services. Developed system, has been prepared by used Java Programming Language in NetBeans 6.9.1 environment.

Date of Conference: 18-20 April 2012 Within Ottoman Text Archive Project a web interface to aid in uploading, binarization, line and word segmentation, labeling, recognition and testing of the Ottoman Turkish texts has been developed. It became possible to retrieve expert knowledge of scholars working with Ottoman archives through this interface, and apply this knowledge in developing further technologies in transliteration of historical manuscripts. © 2012 IEEE.

Bilgisayar teknolojilerinin günlük hayatın hemen hemen her alanına girmesiyle beraber, hayat standardı da her geçen gün yükselmektedir. Bilgisayar kullanımı, tıp alanında hastalıkların teşhis ve tedavisinde önemli bir yere sahiptir. Doğru karar verme tıp alanındaki önemli süreçlerden birisidir. Bu nedenle, doktorlara yardımcı olması açısından, bilgisayar destekli karar verme sistemlerinin önemi her geçen gün artmaktadır. Günümüzde önemli hastalıklardan biri olan demir eksikliği anemisi tanısını koyabilmek için detaylı tetkik gerekmektedir. Klasik olarak bakılan kan tetkikleri ile tam tanı koymak oldukça zordur. Bu çalışmada; bulanık uzman sistem ile demir eksikliği anemisinin seviyesini tespit etme ve bu sayede uzman hekimlere uygulayacakları tedavi öncesinde tam tanı koymalarına destek verici bir sistem tasarlanmıştır. Sistem tasarımının gerçekleşme sürecinde: Gerçek hasta bireylerden alınan kayıtlar incelenmiş, uzman hekimle birlikte girişler bulanıklaştırılarak bulanık kural tabanı oluşturulmuştur. Literatürde sıkça kullanılan Mamdani çıkarım mekanizması ve Centroid durulaştırma metodu kullanılmıştır. Bir görsel programlama dili olan Delphi 2010 yardımıyla tasarlanan sistemin çalışması sonuncunda, anemi seviyesinin somut bir şekilde gösterilmesi sağlanmıştır., Along with the computer technology which has entered almost every part of our daily life, our life standards have significantly improved. The usage of the computer has an important role in the field of medicine to diagnose and treat diseases. The right decision is one of the most important processes in the field of medicine. For this reason, computer assisted determination systems are becoming more and more important to help the physicians. Detailed examinations are required to diagnose of iron deficiency anemia which is an important disease of today. It is so difficult to diagnose definitely by means of classical blood analysis. In this study, a fuzzy expert system was designed to determine the level of iron deficiency anemia and thus, expert physicians were provided with a system to assist them determine an exact diagnosis prior to their treatment. While realizing the system design, the laboratory records obtained from real patients were examined, the input parameters were fuzzified and the rule base was built with an expert physician. The centroid defuzzification method was used together with the Mamdani inference mechanism which is often used in the literature. With the help of Delphi 2010, which is a visual programming language, the level of the anemia was concretely displayed as the result of the operations of the system.

Günümüzde sık görülmeye başlanan hastalıklardan olan kalp rahatsızlıkları insanlar arasında bebek yaşlardan başlayıp, ileri yaşlardaki insanlara kadar tüm yaş gruplarında rastlanan bir rahatsızlıktır. Medikal alana, bilgisayar teknolojisinin de girmesi ve tıp alanında yapılan araştırmalar yardımıyla birçok hastalık da olduğu gibi kalp rahatsızlıklarında da tedaviler geliştirilmiş ve yüksek oranda başarılı sonuçlar alınmaya başlanmıştır. Kalp rahatsızlıkları için en sık kullanılan tedaviler olan anjiyo ve bypass ameliyatları, alanında uzman kişilerce yapılan ameliyatlar olarak göze çarpmaktadır. Kalp ve damar rahatsızlıkları tedavisinin gerçekleştirildiği ameliyatların en önemli safhaları şüphesiz hastanın ameliyat boyunca hayati değerlerinin takibinin yapıldığı safhalar olmuştur. Bu safhalarda görevli olan hemşireler ve anestezistlerin ameliyat boyunca en fazla zorlandıkları bölüm, hastanın hayati fonksiyonlarının değerlerinin fazla olmasından kaynaklı takip zorluğu olan bölümdür. Takip zorluğunun yanı sıra bu hayati fonksiyonların değerlerinin birbirlerine göre durumlarının belirlenmesi, bu değerlerin yorumlanması işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu değerlerin doğru yorumlanması, ameliyatın gidişatının kontrol edilmesini ve ameliyatın başarıyla sonuçlanmasını sağlayan en önemli etkenlerdendir. Bu çalışmada ameliyat sırasında karşılaşılan hayati fonksiyonların değerlerinin takip güçlüğünün ve takip sonrası elde edilen verilerin yorumlanmasını ve ameliyatın gidişatının belirlenmesi işlemlerinde karşılaşılan zorlukların bir bulanık uzman sistem ile giderilmesi işlemi gerçekleştirilmiştir. Hastadan alınan verilerin anlık olarak birbirlerine göre durumlarının bulanıklaştırılarak, belirli bir bilgi tabanından sorgulanıp durulaştırılması işleminin gerçekleştirilmesi ve hastanın durumunun görsel ve işitsel olarak bildirilmesi sağlanmıştır., In present day, common disase that is recently seen on humans between all age ranges from babies until older people is heart disease. New treatments are improved and started to be gotten new high succesful results like gotten on much field of medicine by integration between computer science and medical field and with the helps of researches in the field of medicine. Angiography and bypass surgery that are recently used treatments for heart disases, seem to be made by experts in the field of hearth disase. Certainly, the most important stages of the Hearth and vascular disases treatment operations are the stages that contain tracing vital functions of the patient during the surgery. The most difficult phase that is most insistant in coroner bypass surgery for nurses and anesthetists is tracing phase of the patient's more vital functions. As well as tracing difficulty of more vital functions, determining conditions of vital functions to comparing each other, achieving interpretation of vital functions's values must be done. Interpretation of all these values is in the the most important factors for controlling the course of the surgery and taking successfully concluded.In this study elimination of the difficulties of tracing vital functions and interpreting difficulty of the values that is resulted during tracing, the difficulty that is encountered in determination phase to course of the surgery is achieved by designing a fuzzy logic expert system. Fuzzification of the values of vital functions, determined to each other, that are taken instantly from patient during coroner bypass surgery, defuzzification of fuzzificated vital functions' values to each other by querying from doctor based information base and notification of patient's condition during surgery by visual and auditory are achieved.

Tezin amacı periodontal diş hastalığı tedavisinde teşhis, tanı ve tedavi yöntemlerini analiz edilip bu hastalıkla ilişkili olarak bulanık uzman sistem geliştirmek ve hastalığın teşhis ve tedavi yönteminde diş hekimine yardımcı olacak bir bilgisayar programı yapmaktır. Bunun için bu tezde periodontal diş hastalıkları teşhis, tanı ve tedavi yöntemleri detaylı bir şekilde incelenmiştir. Tasarlanan bulanık uzman sistem; diş hekimini çalışmasını kolaylaştırarak en doğru teşhisi koymakta ve uygun tedavi uygulamakta olup diş hekimine yardımcı olacağı ön görülmektedir. Sistem diş hekimlerine bağlı olarak ortaya çıkması mümkün olan zaman kaybını azaltarak hastalığa müdahale hızını artıracaktır. Böylece hastanın iyileşme sürecini daha kolay hale getirmek amaçlanmıştır. Bu tez önceki yazılmış tıbbi ve dental manada uzman sistem, bulanık uzman sistem, genetik algoritma ve yapay sinir ağları konulu tez, proje, makaleler incelenerek yapılmıştır. Böylece oluşturulan bulanık uzman sistem tasarımında daha etkili bir yöntem kullanılması sağlanmıştır. Periodontal diş hastalığının tespitinde kullanılacak olan bulanık uzman sistem klinik, radyografik bulguları giriş değerleri olarak algılanmış ve çıkış olarak hastalığın derecesi tespit edilmiştir. Hastalığın derecesini ve bulanıklaştırılamayan diğer değerler olan hastalıkla ilişkili risk faktörlerini bir uzman diş hekimi tarafından oluşturulan kural tabanı uzman sisteme dâhil ederek çıkış değeri olarak hastalığın çeşidi ve tedavi yöntemi tespit edilmiştir., The aim of the thesis is to design a Fuzzy Expert System (FES) for diagnosis of periodontal dental disease by analyzing diagnosis and treatment methods and to develop a computer program to help dentists for investigating, diagnosing and treating the disease. For this, the thesis of periodontal diseases, dental diagnosis, diagnostic and treatment methods were examined in detail. The designed Fuzzy Expert Systemis expected to help dentists by facilitating their job with the most correct diagnosis and treatment method. Depending on the emergence of the dentist as possible by reducing the loss of time will increase the speed of disease intervention. This speed is, indirectly, the patient's improvement was to make the process easier. This thesis, written in previous medical and dental sense, expert systems, fuzzy expert systems, genetic algorithms and artificial neural networks, thesis, project, articles were examined. Thus, the use of generated fuzzy expert system has helped design a more effective method. The Fuzzy Expert System to be used in diagnosing periodontal disease perceives the clinical and radiographic findings and determines the severity of disease as output. Expert system includes the severity of disease and other risk factors that cannot be fuzzified, and thus determines the type of disease and treatment method as output values.

URL: http://sutod.selcuk.edu.tr/sutod/article/view/101, Mikrobiyolojide, tanıya ulaşmak için muayene, sorgulama ve laboratuar yöntemlerine başvurulur. Laboratuar tetkikleri ve bu tetkiklerin değerlendirilmesi hastalık tanısında ayrı bir önem teşkil etmektedir. Bu çalışmada, gerçekleştirilen web ara yüzlü bulanık girişli uzman sistem tasarımı ile mikrobiyoloji laboratuarı tetkikleri analiz edilmiştir. Tahlil değer aralıklarına (düşük, normal, yüksek) göre risk faktörlerinin belirlenmesi ve kullanıcının anlamını bilmediği terimlerin anlaşılacak şekilde kullanıcıların bilgisine sunulması sağlanmıştır. Yapılan çalışmanın veri tabanı uzman doktorlarla oluşturulmuş ve bir ara yüz yazılarak sistem web ortamında yayınlanmıştır. Kullanıcılar, ‘Değerlendirmeyi nasıl buldunuz’ kısmından tasarlanan sistemi değerlendirmişlerdir. Bu sayede sistemin başarı oranı belirlenmiştir. Tasarlanan sistemi 617 kullanıcı değerlendirmiştir. Değerlendirme sonucunda tasarlanan sistemin, bayanlarda %86, erkeklerde %91 ve genelde de %89 başarı oranıyla değerlendirme yaptığı belirlenmiştir., In order to reach the diagnosis, checking, questioning and lab methods are used in microbiology. Laboratory verifications and the evaluation of these verifications are of a great importance in the diagnosis of a disease. In this study, with the design of web page expert system Microbiology Laboratory Verifications has been analyzed. According to the test value ranges, (low, normal, high) the risk factors has been identified and the users are made possible to learn the unknown terms in a comprehensible way. The data base of the study done has been formed by expert doctors and an interface has been written and it has been published in the web portal. The users have evaluated the system from the part named “How did you find the evaluation?” so, the success rate of the system has been determined. 617 users have evaluated the designed system. In the result of the evaluation it has been identified that 86% of women, 91% of men and 89% of all found the system successful.

Günümüz global pazar ihtiyaçlarına cevap verebilecek ve rekabet edebilecek ürünlerin otomotiv endüstrisinde üretilebilmesi için ürün tasarım maliyetlerinin ve pazara çıkış sürelerinin en aza indirgenmesi gerekmektedir. Geliştrilen yaklaşım ile teknoloji kullanımı açısından önemli konumda olan kalıp üretiminin iyileştirilmesi bağlamında, kalıp tasarım sürecinde geçen sürenin uzman gereksiniminin ve tasarımcı hatalarının en aza indirgenmesi hedeflenmiştir. Projenin hedefi, ofis ortamında atelyeye entegre, kalıp tasarımını kolaylaştırıcı ve geliştirmeye açık bir metodun uyarlanması yönünde, tasarım kuralları ve parametrik tasarım tekniği ile geliştirilen, tasarımcıya yardımcı bir sistemin devreye alınmasıdır. Günümüz rekabet ortamına ayak uydurabilmek için kalıp tasarım süreci çalışmalarının uzman sistemler, benzetimler ve parametrik tasarım tekniği kullanılarak geliştirilmiş sistemler ile desteklenmesi gerekmektedir. Sac kalıpçılığında tasarım kurallarının kullanımı, simulasyonlar ve algoritma tabanlı bilgiyi kullanan kodların yazılması kalıp tasarım sürecinin eniyilemesine yardımcı olmaktadır. Bu çalışma ile otomotiv endüstrisinde sac kalıp tasarımlarının, kalıp tasarım kuralları ve parametrik tasarım tekniği kullanılarak hazırlanan bir ara yüz ile kontrolü ve standartlaştırılması ile tasarım sürecinin eniyilemesi anlatılmaktadır. Geliştirilen uzman sistem ile elde edilen kazanımlar endüstriyel bir kalıp tasarım uygulama çalışması ile anlatılmıştır. In today’s global markets, the key for competing of automotive manufacturers is to produce low-priced, high quality and reliable products in a short time. In this research, rule based die design techniques, parametric modelling and computer aided design techniques are employed to reduce the time required for die design process with the goal of manufacturing high quality sheet metal parts through a cost effective approach by reducing dependency on human expertise. The project aims to implement an integrated die design and manufacturing system for the use of workshop and office environments to produce cost efficient dies in shorter lead times. In today’s stamping die industry majority of the design tasks are not yet defined in an algorithmic way. Therefore, die design process must be supported by advanced techniques like expert systems, virtual simulations, parametrical modelling. The use of rule based design techniques, parametric modelling and computer aided design techniques helps to improve the optimization of the die design process. In this study it is aimed to show how the die design process can be standardized and optimized through an interface created by use of design rules and parametric design techniques. The effectiveness and validity of the proposed approach are shown with die design case study in the automotive industry. Tofaş Kalıp Tasarım Yöneticiliği

YÖK Tez ID: 237203 Bu tez çalışmasında, işletmelerde önemli bir fonksiyon olan üretim çizelgelemenin Uzman Sistemlerle tasarlanarak, gerçek yaşam problemlerine daha etkin çözümler üretmesi amaçlanmaktadır. Mevcut çizelgeleme teorileri çoğunlukla gerçek yaşamda etkisiz kalmakta ya da yeterli etkiyi gösterememektedirler. Üretim ortamının etkinliğini belirleyen çizelgeleme fonksiyonunun işletmelerde önemli bir yeri vardır. Siparişlerin zamanında teslimi, makine, işgücü, hammadde gibi kaynakların kısıtlar altında etkin kullanımı çizelgelemenin etkinliğine bağlıdır.İşletmelerde çizelgeleme problemleri, teorik çizelgeleme modelleriyle etkin bir çözüme kavuşturulamamaktadır. Çizelgeleme teorileri, gerçek problemlere uygulandığında etkisiz kalmakta ve problemleri çoğunlukla çözememektedirler. Üretim ortamında uzman olarak yer alan insan daha etkin çözümler üretebilmektedir. Bu noktada insan uzmanın, üretim çizelgeleme konusundaki bilgisini, tecrübesini, yorumlamasını ve etkin çözümler üretebilmesi yeteneğini uzman sistemler ile bilgisayarda programlayarak etkin çözümler üretilebilecektir. Çalışmada belirlenen işletme için, uzman sistem ile çizelgeleme modeli tasarlanmıştır. Çizelgeleme fonksiyonu incelenerek, insan uzmanların tecrübelerini, bilgilerini ve çözüm tekniklerini içeren bilgi tabanı ve kural tabanı oluşturulmuştur. In this thesis, it is aimed to design an expert system for the production scheduling which can solve real life problems more efficient. Current scheduling theories usually can not be efficient for real life problems. Scheduling has an important role for the manufacturing companies. The efficiency of labor force, machines, materials and on time deliveries depend on the efficiency of scheduling.Scheduling problems can not be solved with theoretical models. Human, who is in manufacturing environment, plans and generates more effective solutions. So, the way of generating effective solutions is to design a computer based system that uses human expert?s knowledge, experience and explanation ability about scheduling. In this study, by using human experts? knowledge and experiences and solution techniques, information and rule bases of an expert system for scheduling is designed.

WOS: 000273014100022 In this paper, an expert system software has been developed and integrated to identify the spur and helical gears, and to extract their detailed dimensions from solid models designed in a CAD system. The STEP files of CAD models of gears have been used as input to the whole system. The algorithm is executed in two main stages. In the first stage, the spur and helical gears are identified by expert system by reasoning STEP physical file of CAD model belonging to any gear and rules represented in a knowledge base constructed for the expert system. In the second stage, detailed dimensions of the identified gears are extracted via data obtained from STEP file. Although the developed approach is only applied to spur and helical gears in this study, it can be successfully implemented to different part families such as bolts, nuts, washers, pipes etc. for other CAD/CAM applications.

Bu çalısma tuzlu toprakların yıkanmasında suyun miktarını bulanık mantık yöntemiyle belirleyip toprak tipine göre en uygun miktarda su verip yıkamak amacı ile yapılmıstır. Bu çalısmada tuzlu toprakların ıslahı, yani yıkama suyunun miktarının tahmini daha genis boyutlarda, bulanık mantık yönteminin uygulanması ile incelenmis ve gerekli ıslah tedbirleri detaylı olarak ortaya konmustur. Topraktaki toplam tuzluluk oranı ve tuzun türüne baglı olarak tuzun yıkanması için verilecek su miktarının uzman bilgilerine dayanılarak belirlenmesi problemi geleneksel yöntemlere göre bir çok avantajları olan bulanık kontrol kullanılarak çözüme kavusturulmaya çalısılmıstır. Suyun miktarının belirlenmesi için iki girisli ve bir çıkıslı bulanık uzman sistem tasarlanmıstır. Çalısmanın ana kısmını olusturan bulanık uzman sistem tasarımı için Matlab Fuzzy Logic Toolbox programı kullanılmıstır. Bulanık uzman sistem için giris parametreleri olarak topragın yıkanabilirlik katsayısı ve toplam tuzluluk oranı seçilerek, çıkarım mekanizması olarak ?Mamdani? yöntemi, durulastırma yöntemi olarak ?Centroid? yöntemi kullanılmıs, çıkıs parametresi olarak da topragı yıkamak için gereken suyun miktarı belirlenmıstir. Bir uzman yardımıyla tüm parametrelerin sayısal verileri bulanıklastırılarak dilsel degisken olarak ifadeleri çıkartılmıstır. Bu ifadelere göre bulanık kümeler ve kurallar olusturulmustur. Bu kümelerin ve bulanık kuralların agırlık dereceleri matematiksel olarak ifade edilmistir. Her bir parametrenin üyelik ve agırlık derecelerine göre durulastırması yapılarak kesin sayısal sonuçlar elde edilmistir. Sonuç olarak da bulanık uzman sistem ile elde edilen sonuçlar literatürden alınan deneysel verilerle karsılastırılarak degerlendirmeler yapılmıstır. Bulanık uzman sistem ile elde edilen sonuçların deney verileri ile % 98 oranında dogrulandıgı görülmüstür., This study was conducted to determine the water norm in reclamation of saline soils with fuzzy expert system for giving the appropriate water norm for each type of soils. In this study the prediction of water norm in reclamation of saline soils has been widely investigated with fuzzy expert systems and exposed the required reclamation precautions with details. Determining problem of reclamation water norm, relating with total salinity and salinity type of soils based to expert?s knowledge, tried to be solved with more advantageous method, fuzzy controller than traditional methods. Fuzzy expert system which has two inputs and one output has been designed to determine the water norm of reclamation. To design the fuzzy expert system which is a main part of this study, Matlab Fuzzy Logic Toolbox software has been used. Saltiness coefficient and total salinty ratio of soils has been selected as a input parameters for fuzzy expert system. For output parameter, water norm for reclamation of soils has been selected. Mamdani?s method has been selected as a inference method and ?Centroid? method has been selected as a defuzzification method. All of digital values for input has been fuzzificated with expert of the field and expressed as a linguistic variables. Fuzzy sets and fuzzy rules has been formed for these expressions. Gravity degree of these fuzzy sets and fuzzy rules has been expressed mathematically. Definite digital values has been obtained with defuzzifying each parameters based their membership and gravity degree. As a conclusion, result values concluded with fuzzy expert system has been compared with experimental values. These results have matched approximately 98 % with experimental values.

In this study, a conceptual design model has been developed for design of mechanical systems. This design model was applied to the conceptual design of machine tools. Function representations are used for definition of the problem at which specification stage of design process model. Function representations are used for definition of the problem at which specification stage of design process model. At the TOSITA program, which is an application of design process of lathes, an expert system decision mechanism which can select classical and CNC turning machine tools and which has two different data bases has been developed. Developed model lowered the cost of the design and shorten the time span required for design.

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2003, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2003, Kara Kuvvetlerinin tüm personelinin %18’ini, subay,yedek subay, uzman personel, sivil memur ve işçi olan profesyonel personel oluşturmaktadır. K.K.K.lığı subay, yedek subay, astsubay, uzman erbaş, askeri öğrenci, sivil memur ve işçi kategorilerinde yıllık olarak yaklaşık 150,000 adayı sınava tabi tutmakta ve bunların içinden en uygun olan 20,000’ini seçmeye ve sınıflandırmaya çalışmaktadır. Kara Kuvvetlerinin etkinliğini sağlayan faktörlerin başında; ülke savunması için kullanılan teknik donanımın yeterli olması, bu teknik donanımı kullanacak ve yönetecek personelin işe, işyerine uygunluğu gelir. Çünkü teknoloji tek başına Kara Kuvvetlerinin bu görevi yerine getirebilmesine imkan sağlamamaktadır. Bu yüzden bu teknolojiyi kullanabilecek en uygun personeli en uygun işe seçmek çok önemlidir. Silahlı Kuvvetler teknik bilgi gerektiren kadrolarını, bu görevleri yerine getirebilecek kaliteli personelle dolduramama zorluğuyla karşı karşıyadır. Bu sebeplerden dolayı, Silahlı Kuvvetler, şu anki personel seçim sisteminin etkinliği sorgulayıp, sistemin modernize edilmesi veya yeni bir sistemin kurulmasıyla ilgili yoğun bir çalışma içindedir. Yapılan çalışmalar ve incelemeler sonucu personel seçimine yönelik bir uzman sistem modeli geliştirilmiştir. Modelin temelinde, ideal personel adaylarının değerlendirilmesinde kullanılacak test veya bataryaların belirlendiği bir kural ayarlayıcısı, kural ayarlayıcı tarafından test ve bataryayı oluşturan soruların sorulması ve cevabının alınması, personel tarafından verilen cevabın doğru veya yanlışlığına göre yeni sorunun sorulması, her soru soruluşta personelin vermiş olduğu cevaplara göre test notunu puanlandırılması ve bu işlemlerin sonunda elde edilen bilgiler ile personelin tercihlerine göre atamasının yapılmasını içeren bir çıkarım mekanizması bulunmaktadır. Doğru seçim için en önemli faktörlerden birisi de, sınavla işin programda eşleştirilmesidir. Silahlı Kuvvetlerde çok fazla iş vardır. Bu işlerin pozisyonlarının analiz edilip tanımlanması gereklidir. İş ile personel arasındaki yeterince yapılan iş analiz ve tanımlama ilişkisi o işe sahip olacak kişinin beceri, bilgi ve yeteneğiyle o iş için gerekli olan bilgi ve beceri uyuşmazlığının üstesinden gelmesini sağlar. Bu program Kara Kuvvetleri İnsan Kaynakları Değerlendirme, Seçme ve Sınıflandırma (İKDSS) Projesinin bir parçası olup, Kuvvete para, zaman kazandırıp, doğru personel seçme imkanı verecektir., Officers, non-commissioned officers, specialists, civilian officials and workers who may collectively be called “professional personnel” comprise 18% of the Army’s manpower. The Army annually screens about 150,000 applicants and recruits 20,000 to military schools of various levels (high schools, technical occupational schools beyond high schools, or Military Academy), directly to officer and non-commissioned officer categories, and Army civilian positions. One of the most important factors in determining efficiency of Army is the skill of the personals. It is as important as the adequateness of the equipment and tools used in defense of country. Since technology alone is not capable of allowing Army to achieve its aim, it is necessary to choose personal who can cooperate with the technological structures mentioned above. In short, today, making use of the highest technology is not sufficient by itself, but it is also necessary to find the most appropriate and the best personal for duty. The Army has chronic difficulties filling its technical and highly technical job positions with qualified personnel. For this reason, the effectiveness of the Army’s present personnel selection system is questioned, and efforts are intensified to modernize it or set up a completely new system. The expert system model to personnel selection activities is developed result from working and researching. Fundamental of this model is that. There are rules about selecting test or battery for free duty. Depending on this rules, questions is asked by candidate answer result. If answer is true, the next question is harder than preceding. If answer is false, the next question is same difficulty, then calculate candidate test score. Finally, in the inference engine section, the application evaluate the candidate test score and its the other results (personality test result, … etc.) then assign personal to right duty. The most important factor in the program is test-job matching for right selection. Army has about a lot of job positions which must be analyzed and described. Concerns about person-job match must indicate adequacy of analyzing and describing the job positions appropriately, thus leading to an incongruence of job requirements and knowledge, skills and abilities of incumbents. The application is a part of Human Resources Assessment, Selection and Classification System (HRASC) Project in Army that provides saving money, time and selecting right personal to right job., Yüksek Lisans, M.Sc.

Uzmanlar, endüstride tasarım bilgileri ve imalat tekniklerini birlikte organize ederek bir ürünü meydana getirmek için yıllardır çalışmaktadırlar. Geleneksel olarak bir ürünü tasarım özelliklerine göre üretmek için bu alanda tecrübeli bir kişiye duyulan ihtiyaç halen devam etmektedir. Bununla beraber, teknolojide üretim tekniklerinde meydana gelen hızlı gelişmeler, bu tür imalat problemlerini çözmede tecrübeli bir insana bağımlı olmaktan kurtulmayı gerektirmektedir. Çünkü, herhangi bir alanda bir kişinin uzmanlaşması bir hayli zaman almaktadır. Son yıllarda tasarımın ürüne dönüşmesinde planlayıcı olarak, bir insan yerine, aynı görevleri daha kısa zamanda ve optimum şartlarda yerine getirmekte kullanılan çok değişik yazılımlar geliştirilmiştir. Bu çalışmada prizmatik parçaların işlem planlarını otomatik olarak yerine getirmek üzere, uzman sistem yaklaşımı kullanan üretken bir Bilgisayar Destekli İşlem Planlama (BDİP) sistemi geliştirilmiştir. Sistemde üç boyuttu (3B) parça verilerini temsil etmek için Sınır Temsiline (ST) dayalı Ürün Model Verileri Değişimi için STEP standart kullanılmıştır. Sistem stok seçimi, taslak ve bitmiş parça tasarlama, referans yüzeyi seçimi, operasyon seçimi ve sıralama, bağlama ve araparça oluşturma modüllerinden meydana gelir. Sistemin çıktısı ise, çalışmada ele alınan örnek parçalar için işlem planlama, kesici takım-takım tezgahı seçimi ve bağlama işlemi kartlarından oluşur., The experts have been trying to produce a product for many years by organizing the industrial design information and production techniques together. In order to produce a product according to the traditional methods a human expert is needed continuously. However, rapidly developing progressions in the technological production techniques need not to be depended on a person who is experienced in solving these kinds of productions' problems. Because, becoming a human expert in any field takes too much time. In recent years in order to convert of a design into a product instead of a human who is as a planner different software has been developed in optimum conditions. In this thesis, a generative Computer Aided Process Planning system (CAPP) has been developed to carry out the process planning for prismatic parts by using expert system approach automatically. In this system, STEP standard has been used to represent 3D (three dimensional) parts for the Product Model Data Exchange (PMDE) depending on the Boundary Representation (B-rep). The system consists of blank and finished part design, reference surface selection, operation selection and sequencing, cutter and machine tool selection, HI calculation of machining parameters and fixturing and intermediate part generating modules. Output of the system for sample parts handling in this study include process planning, cutter and machine tool selection and fixturing charts.