Search

Belli bir işin başında yer almakla sonunda yer almanın hem avantajları hem de dezavantajları var. Varlık hakkında konuşma işinin başlarında yer alanlar arasında Aristoteles’in, işin sonunda (çağdaş dönemde) yer alanlar arasında ise Heidegger’in olduğunu görürüz. Aristoteles’in işin başında yer almasının avantajı, konunun çok taze olması ve ileri süreceği her tezin yeni ufuklar açma olanağının yüksek olması, dezavantajıysa Varlık hakkında geliştirilen tezlere karşı ileri sürülmüş/sürülecek eleştirilerden habersiz olması olgusudur. Mamafih Aristoteles’in dezavantajı Heidegger’in avantajına dönüşür. Zira Varlık hakkında geliştirilen tezlerin ulaştıkları çıkmazlara şahit olur, kendisinin kavramsallaştırmasıyla onto-teolojinin Batı fikriyatı açısından yol açtığı sosyo-politik sorunlarla yüzleşir. Heidegger’in dezavantajına gelince; kendi döneminde -özellikle Batı’da- yoğun bir şekilde yaşanan buhranlara tanıklık eder, bunun suçlusu olarak da felsefe tarihini işaret eder. Bir çağ için geçerli olan bulanım ve buhranlar üzerinden felsefe tarihini okumak Heidegger’i felsefe tarihinin dekonstrüksiyoncusuna dönüştürür. Varlık hakkında konuşma işinin başında ve sonunda yer almanın avantajları ve dezavantajları dışında bu iki filozofu Varlığa ilişkin farklı tezler serdetmeye iten saikler nelerdir? Başka bir ifadeyle Aristoteles’in Varlık konusuna eğilirken onu yönlendiren sorunsal, Heidegger’i Varlığın anlamını kaygı edinirken kendisini harekete geçiren sorunsalın aynısı mıdır? Çalışmamızda işbu soruya cevap aramaya çalışacağız. Bu istikamette öncelikle her iki filozofun takip ettikleri yöntem farklılıklarına değinerek, felsefeleri için temel olan kavramlarını analiz edeceğiz. Çalışmamıza ismini veren temel etken de böyle bir yöntemi takip ediyor oluşumuzdur. Amacımız sorunu kuşatmaktan ziyade, sorunu işaret ederek gelecek çalışmalar için bir girizgâh oluşturmaktan ibarettir., There are both advantages and disadvantages of being at the beginning of a certain job and at the end. We see that Aristotle is among those who are at the beginning of the conversation about Being, and Heidegger is among those who are at the end (in the contemporary period). The advantage of Aristotle at the beginning of the work is that the subject is very new and every thesis he puts forward has a high opportunity to open new horizons, and the disadvantage is that he is unaware of the criticisms that have been put forward against the theses about Being. However, Aristotle’s disadvantage turns into Heidegger’s advantage. Because he witnesses the deadlocks reached by the theses about Being, he confronts the socio-political problems caused by the Western idea of onto-theology with his conceptualization. As for Heidegger’s disadvantage; He witnessed the intense crises in his own period, especially in the West, and points out the history of philosophy as the culprit of this. Reading the history of philosophy through the crisis and crisis that is valid for an age turns Heidegger into the deconstructor of the history of philosophy. Apart from the advantages and disadvantages of being at the beginning and end of the conversation about Being, what are the motives that drive these two philosophers to present different theses about Being? In other words, is the problematic that guides Aristotle while dealing with the subject of Being, the same problematic that drives Heidegger while he worries about the meaning of Being? We will try to answer this question in our study. In this direction, first of all, we will analyze the concepts that are fundamental to their philosophies by addressing the differences in methods followed by both philosophers. The main factor that gives our work its name is that we follow such a method. The aim of our study is not to encompass the problem, but to point out the problem and form an introduction for future studies.

Ahmet Ayhan Çitil’in Matematik ve Metafizik eseri Kant’ın kapattığı metafizik kapısını -Kant’ın projesini dikkate alarak- yeniden açarak yeni bir ontolojinin temellerini atıyor. Söz konusu ontolojinin en temel konulardan birisi “yaratma/yaratılış”tır. Yaratılış, her ne kadar din felsefesinin konusu olarak kabul görse de ontolojiyle doğrudan alakalıdır. Ve bu konuyu ontoloji içerisinde ele alan filozoflardan biri de Platon’dur. Timaios diyalogunda yaratılış üzerinde duran Platon, yoktan değil var’dan yaratan bir Tanrı fikri geliştirir. “Tanrı olmadığı zaman bütün, doğal olarak ne durumda bulunuyorsa, onlar da tümüyle o durumdaydılar. İşte Tanrı, onları bu durumlarıyla aldı, onlara idealar ve sayılarla ayrı ayrı biçimler verdi (…) Bize bütün konuşmamızda kılavuzluk etmesi gereken ilke, işte budur” (Platon, 2001, s. 59). Timaios’un bu paragrafının Matematik ve Metafizik’le ilişkisi olduğu söylenebilir. “Tanrı, onları bu durumlarıyla aldı, onlara idealar ve sayılarla ayrı ayrı biçimler verdi” tezi ve Matematik ve Metafizik’in “bireyselleştirme” ve “ayırma” ilkeleri arasında irtibat kurulabilir. Bu irtibatı kurabilmek için Parmenides diyaloguna bakmalıyız. Sözü edilen diyalogda idealarla tikellerin irtibatı ele alınarak tikellerin nasıl ortaya çıktığı meselesi ciddi bir sorunsala dönüştürülür. Yani Parmenides diyalogunun sorunsalı –ki yanıtsız/çözümsüz bırakır- yaratma meselesiyle ilintilidir. Diyalogun sorununa yanıtı Plotinus vermeye çalışır.

When we use metaphysics as a word, we miss a nuance. This nuance, “which is primary: physics or metaphysics?” It is very important for the answer to the question. And this nuance is related to the dual nature of metaphysics. The principles of metaphysics and metaphysics as disciplines are two different issues. In this sense, it can be assumed that every society has some metaphysical principles. However, this does not mean that every society can develop metaphysics as a discipline. In order to develop metaphysics as a discipline, it is necessary to develop natural sciences first, and then to use the results obtained from natural sciences to develop metaphysics as a discipline. In our article, we will try to show the fields that feed metaphysical teachings and the connection between these fields and metaphysical teachings with examples from the history of philosophy., Metafizik kavramı kullanılırken tayin edici bir nüansın gözden kaçırılması “fizik mi önce gelir yoksa metafizik mi” sorusuna yanıt bulmayı zorlaştırır. Söz konusu nüans metafiziğin “iki kollu” yapısına ilişkindir. Metafizik ilkelerin - kavramlara dökül(e)meyen, yoruma kapalı olan ve daha çok tecrübe etmekle farkına varılan şeyler- varlığıyla, bir disiplin olarak metafizik iki farklı olguyu işaret eder. Bu bağlamda uygarlık düzeyi dikkate alınmaksızın her toplumun bazı metafizik ilkelere sahip olduğu söylenebilir. Ancak aynı zamanda metafizik ilkelere sahip olan toplumların disiplin olarak metafiziği geliştiremedikleri gözlemlenir. Metafiziği disiplin olarak geliştirmek için doğa bilimleriyle iştigal edilmeli ve doğa bilimlerinin sonuçlarından yararlanılmalıdır. Çalışmamızda metafizik öğretilerini besleyen alanlar ve bu alanlarla metafizik öğretilerinin irtibatını felsefe tarihinden örneklerle göstermeye çalışacağız.

Although justice is one of the central concepts of Gilgamesh, one of the oldest known written sources, there is no definition of justice on which all people agree. However, in order to reach the truth of any concept, not everyone has to agree on a certain definition of the concept. Perhaps it may have been stated centuries ago what the true nature of justice was. If so, where should we look for the true definition of justice: in scriptures, myths, literary works, or works of philosophers? In our study, we will discuss the theses of some philosophers who have tried to examine what the true nature of justice is. Plato comes first among those who reason about what justice is. We will try to examine the path Plato followed in order to reach the meaning of justice and the validity of this path today. The aim of our study is to remind Plato's definition of justice, to show its validity and whether the concept of justice has been addressed in his academy today. Our study shows which aspects of the concept of justice have been “beclouded” after Machiavelli. This will contribute to the lack of research examining the philosophical adventure of the concept of justice. In this analysis, we have reached the thesis that the horizon of truth indicated by the definition of Plato’s concept of justice has aspects that cannot be beclouded and we have been reconsidered., Adalet, bilinen en eski yazılı kaynaklardan olan Gılgamış’ın bile merkezi kavramlarından olmasına rağmen bütün insanların üzerinde ittifak ettiği adalet tanımı mevcut değil. Ancak herhangi bir kavramın hakikatine ulaşmak için herkesin bu kavramla ilgili belli bir tanımın üzerinde ittifak etmesi gerekmez. Bu sebeple belki de adalet’in hakiki doğasının ne olduğu asırlar önce ifade edilmiş olabilir. Eğer bu böyleyse “adalet”in hakiki tanımını nerede aramamız gerekir? Kutsal metinlerde mi, mitlerde mi, edebi eserlerde mi yoksa filozofların eserlerinde mi? Çalışmamızda adalet’in hakiki doğasının ne olduğunu irdelemeye çalışmış bazı isimlerin tezleri üzere fikir yürüteceğiz. “Adalet”in ne olduğuyla ilgili kafa yoran isimlerin başında Platon gelir. Adalet anlamına ulaşmak için Platon'un nasıl bir yol takip ettiğini irdelemeye çalışacağız. Çalışmamızın amacı Platon’un adalet tanımını yeniden hatırlatmak, geçerliliğini felsefi açıdan test etmek ve günümüz akademisinde onun açtığı ufuk üzerinde adalet kavramının ele alınıp alınmadığını göstermektir. Machiavelli sonrasında adalet kavramının hangi cihetlerinin “karartıldığını” göstermesi bakımından önem arz eden çalışmamız, adalet kavramının geçirmiş olduğu felsefi serüveni inceleyen araştırmaların eksikliğinin giderilmesine de katkıda bulunacağını düşünüyoruz. İşbu irdelememizde Platon’un adalet kavramına ilişkin verdiği tanımın işaret ettiği hakikat ufkunun karartılamayan ve kendisini yeniden düşünmemizi sağlayan cihetlerinin olduğu tezine ulaştık.

Adalet, bilinen en eski yazılı kaynaklardan olan Gılgamış’ın bile merkezi kavramlarından olmasına rağmen bütün insanların üzerinde ittifak ettiği adalet tanımı mevcut değil. Ancak herhangi bir kavramın hakikatine ulaşmak için herkesin bu kavramla ilgili belli bir tanımın üzerinde ittifak etmesi gerekmez. Bu sebeple belki de adalet’in hakiki doğasının ne olduğu asırlar önce ifade edilmiş olabilir. Eğer bu böyleyse “adalet”in hakiki tanımını nerede aramamız gerekir? Kutsal metinlerde mi, mitlerde mi, edebi eserlerde mi yoksa filozofların eserlerinde mi? Çalışmamızda adalet’in hakiki doğasının ne olduğunu irdelemeye çalışmış bazı isimlerin tezleri üzere fikir yürüteceğiz. “Adalet”in ne olduğuyla ilgili kafa yoran isimlerin başında Platon gelir. Adalet anlamına ulaşmak için Platon'un nasıl bir yol takip ettiğini irdelemeye çalışacağız. Çalışmamızın amacı Platon’un adalet tanımını yeniden hatırlatmak, geçerliliğini felsefi açıdan test etmek ve günümüz akademisinde onun açtığı ufuk üzerinde adalet kavramının ele alınıp alınmadığını göstermektir. Machiavelli sonrasında adalet kavramının hangi cihetlerinin “karartıldığını” göstermesi bakımından önem arz eden çalışmamız, adalet kavramının geçirmiş olduğu felsefi serüveni inceleyen araştırmaların eksikliğinin giderilmesine de katkıda bulunacağını düşünüyoruz. İşbu irdelememizde Platon’un adalet kavramına ilişkin verdiği tanımın işaret ettiği hakikat ufkunun karartılamayan ve kendisini yeniden düşünmemizi sağlayan cihetlerinin olduğu tezine ulaştık., Although justice is one of the central concepts of Gilgamesh, one of the oldest known written sources, there is no definition of justice on which all people agree. However, in order to reach the truth of any concept, not everyone has to agree on a certain definition of the concept. Perhaps it may have been stated centuries ago what the true nature of justice was. If so, where should we look for the true definition of justice: in scriptures, myths, literary works, or works of philosophers? In our study, we will discuss the theses of some philosophers who have tried to examine what the true nature of justice is. Plato comes first among those who reason about what justice is. We will try to examine the path Plato followed in order to reach the meaning of justice and the validity of this path today. The aim of our study is to remind Plato's definition of justice, to show its validity and whether the concept of justice has been addressed in his academy today. Our study shows which aspects of the concept of justice have been “beclouded” after Machiavelli. This will contribute to the lack of research examining the philosophical adventure of the concept of justice. In this analysis, we have reached the thesis that the horizon of truth indicated by the definition of Plato’s concept of justice has aspects that cannot be beclouded and we have been reconsidered.