Search

The purpose of the study was to determine the relationship between different approaches used in strategy teaching and students’ reading strategies metacognitive awareness. Two experimental groups and a control group were used at the 6th grade level in the study. In Group 1 the teacher acted as the "guide"; in Group 2 the explicit strategy teaching approach in which the teacher explained strategy use and acted as the "model" was adopted. Holistic reading strategies were used in the experimental groups. In the control group, strategies were taught under teacher guidance using an implicit approach and independently of each other. The study employed a partially mixed sequential dominant status design. Sampling was determined by criterion sampling. 95 students participated in the experimental phase of the study and 32 students participated in the qualitative phase. The implementation lasted 10 weeks. The data were collected using the "Metacognitive Awareness of Reading Strategies Inventory (MARSI)" and a semi-structured interview form. SPSS v. 22 and MAXQDA 12 software were used for data analysis. In the experimental groups in which the explicit strategy teaching approach and holistic reading strategies were used and teachers explained the strategies and modeled them or acted as the guide, a significant difference was observed in the students’ reading strategies metacognitive awareness skills. No significant difference was observed in the control group in which strategies were taught with an implicit approach under the guidance of the teacher and independently of each other. The qualitative data also supported these quantitative findings., Çalışmanın amacı, strateji öğretiminde kullanılan farklı yaklaşımlarla öğrencilerin okuma stratejileri bilişsel farkındalık becerileri arasında nasıl bir ilişki olduğunu belirlemektir. Araştırmada 6. sınıf düzeyinde 2 deney ve 1 kontrol grubuyla çalışılmıştır. 1. grupta öğretmenin “rehber”; 2. grupta öğretmenin stratejileri açıklayarak “model” olduğu açık strateji öğretim yaklaşımları benimsenmiştir. Deney gruplarında strateji öğretiminde, bütüncül okuma stratejileri kullanılmıştır. Kontrol grubunda stratejiler öğretmen rehberliğinde örtük bir yaklaşımla ve birbirinden bağımsız olarak öğretilmiştir. Araştırmanın modeli kısmen karma sıralı baskın statülü tasarımdır. Örneklem ölçüt örneklemeyle belirlenmiştir. Deneysel süreçte 95 öğrenci, nitel süreçte 32 öğrenciyle çalışılmıştır. Uygulama 10 hafta sürmüştür. Veriler, “Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri (MARSI)” ve yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Analizler SPSS 22 ve MAXQDA 12 programıyla yapılmıştır. Açık strateji öğretimi yaklaşımının ve bütüncül okuma stratejilerinin kullanıldığı, öğretmenin stratejileri açıklayarak “model” ve “rehber” olduğu deney gruplarında öğrencilerin okuma stratejileri bilişsel farkındalık becerilerinde farklılaşma olurken; stratejilerin örtük yaklaşımla öğretmen rehberliğinde ve bağımsız olarak öğretildiği kontrol grubunda farklılaşma gerçekleşmemiştir. Nitel veriler de nicel verileri desteklemektedir.

Today's communication possibilities bring along directive communication. Certain groups, institutions, or people can use communication to persuade for their special purposes. When Turkish main language curriculums were examined, even though the persuasive writing takes place at the elementary school level, it does not take place at the secondary school level. Contrary to this situation in Turkey, in the main language curriculums of many countries such as South Korea, China Hong-Kong, Singapore, Canada, Ireland, Australia, and the USA there is a systematic and important place at elementary and secondary school level for persuasive writing. In this research, moving from the lack of this writing skill at secondary school level, an action research process based on the question "How can the persuasive writing skills of 6th-grade students in secondary school be improved in Turkish lesson?" was carried out. For this purpose, a persuasive writing education program was prepared using a process - based writing model. This program was applied 15 weeks (34 class hours) in a class of 18 students and the effect of the program on the students was followed. Research questions are as follows: What is the opinion of students about persuasion before persuasive writing education?What is the effect of persuasive writing education on the ability of students to create the persuasive text?How is the relationship between persuasive text analysis and persuasive text creation?What are the views of students about persuasive writing education?What are the problems encountered in the research process?The data in the study were obtained from student products, evaluation rubric for persuasive text, analysis texts, checklist, student and researcher diary. In data analysis SPSS 23 and NVivo-11-Pro programs were used. In the direction of the findings, text creation and text analysis ability of 6th-grade students developed in the process and that there is a meaningful relationship between these skills. Moreover, it was seen that students did not succeed at the expected level in applying "counter opinions" and "source" items of persuasive expression in the process of text creation and text analysis, and there was no significant progress with the education process in "spelling" and "punctuation". On the other hand, it has been found that students are "good" level for “elaboration", " "transition words” and "very good" level for "title", "introduction", "development", "result", "thesis", "supporting opinions", "emotional orientation", "repeat", "call", "justification", “requirement statements". After analyses of researcher and student diaries, the themes have been reached that can increase productivity in education., Günümüzdeki iletişim olanakları, beraberinde yönlendirici iletişimi getirmektedir. Belirli gruplar, kurumlar veya insanlar iletişimi, pazarlama, siyasi vb. amaçlarla ikna edici biçimde kullanabilmektedir. Temel eğitimde ilkokul 1-5. sınıf düzeyinde Türkçe öğretim programında ikna edici yazma yüzeysel olarak yer alırken ortaokul 6-8. sınıf düzeylerinde Türkçe öğretim programında yer almamaktadır. Bu durumun aksine Güney Kore, Singapur, Kanada, İrlanda ve ABD gibi dünyadaki pek çok ülke, ana dili programında, ikna edici yazmaya 1-8. sınıf düzeyinde önemli bir yer ayrılmıştır. Bu çalışmada, programlardaki eksikliklerden hareketle “Türkçe dersinde, ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin ikna edici yazma becerileri nasıl geliştirilebilir?” sorusuna temellendirilmiş bir eylem araştırması yürütülmüştür. Bu amaçla süreç temelli yazma modeli kullanılarak bir ikna edici yazma eğitimi programı hazırlanmış, bu program 18 öğrenciden oluşan bir sınıfta 15 hafta (34 ders saati) uygulanmış ve programın öğrenciler üzerindeki etkisi takip edilmiştir. Araştırma soruları şöyledir:İkna edici yazma eğitimi öncesinde, öğrencilerin ikna ile ilgili görüşleri nelerdir?İkna edici yazma eğitiminin, öğrencilerin ikna edici metin oluşturma becerisi üzerindeki etkisi nedir?İkna edici yazma eğitimi kapsamında yapılan metin analizlerinin ikna edici metin oluşturmayla olan ilişkisi nasıldır? Öğrencilerin ikna edici yazma eğitimine yönelik görüşleri nelerdir?Araştırma sürecinde karşılaşılan sorunlar nelerdir?Araştırmada veriler; öğrenci ürünleri, ikna edici metin için değerlendirme rubriği, analiz metinleri, kontrol listesi, araştırmacı ve öğrenci günlükleriyle elde edilmiştir. Veri analizinde SPSS 23 ve NVivo 11 Pro programları kullanılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda altıncı sınıf öğrencilerinin ikna edici metin oluşturma ve metin analiz etme becerilerinin süreç içinde geliştiği, bu beceriler arasında anlamlı bir ilişki bulunduğu belirlenmiştir. Ayrıca, öğrencilerin, metin oluşturma ve analiz etme sürecinde ikna edici anlatımın “karşı görüşler” ve “kaynak” ögelerini uygulamada beklenen düzeyde başarılı olamadıkları, “yazım” ve “noktalama” ögelerinde eğitim süreci ile belirgin bir ilerleme kaydedemedikleri görülmüş; buna karşılık “detaylandırma”, “gereklilik ifadeleri” ögelerinde iyi düzeyine; “başlık” “giriş”, “gelişme”, “sonuç”, “tez”, “destekleyici görüşler”, “duygusal yönlendirme”, “tekrar”, “çağrı”, “gerekçelendirme” ve “geçiş ifadeleri” ögelerinde çok iyi düzeyinde başarılı oldukları tespit edilmiştir. Araştırmacı ve öğrenci görüşlerinin analizleri sonucunda eğitimde verimliliği arttırabilecek temalara ulaşılmıştır.

In this study, the comprehension activities included in the ‘Yeni Hitit’ (Turkish) and the ‘New Headway’ (English) series, which are designed as second language textbooks, were investigated in terms of diversity, quality, and appropriateness for basic language skills; and the assessment and evaluation questions used in these activities were studied in terms of coverage, type of question (open-ended, multiple-choice, matching, true/false, etc.), and comprehensibility, etc. individually using the survey method. Then, the reading and listening activities contained in the books were studied and evaluated separately. Following the evaluation, the efficiency of the books in the learning/teaching process, as well as their positive and negative aspects, was established and the books were compared. Finally, the results of the study were presented, compared with those of other studies, discussed and recommendations were made accordingly., Araştırmada ikinci dil öğretim kaynakları olarak hazırlanmış kitaplardan Yeni Hitit (Türkçe) ve New Headway (İngilizce) serilerinde yer alan anlama etkinlikleri; çeşitlilik, nitelik, temel dil becerilerine uygunluk ve bu etkinliklerde kullanılan ölçme-değerlendirme soruları; kapsam, soru çeşidi (açık uçlu, çoktan seçmeli, eşleştirmeli, var-yok, doğru-yanlış vb.), anlaşılma vb. yönlerden ayrı ayrı ve tarama yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Ardından söz konusu kitaplarda bulunan okuma ve dinleme etkinlikleri incelenmiş, ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Değerlendirme yapıldıktan sonra kitapların öğrenme-öğretme sürecindeki yeterliliği, olumlu ve olumsuz yönleri tespit edilmiş ve kitaplar karşılaştırılmıştır. Son olarak araştırmanın sonuçları ortaya konmuş, sonuçlar farklı araştırmalarla karşılaştırılarak tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Gökhan ARI (Aksaray Üniversitesi yazarı), Bu araştırmada çözümleyici puanlama yönergesine (analytic rubric) göre yapılan yazma performansının değerlendirilmesinde, değerlendirmeciler arasında uyum olup olmadığı belirlenmeye çalışılmış; ayrıca değerlendirme sürecini etkileyen faktörler incelenmiştir. Araştırmada kullanılan çözümleyici puanlama yönergesi üç bölüm ve on özellikten oluşmaktadır: Dış yapı (biçim, yazım ve noktalama), dil ve anlatım (sözcükler, cümleler, paragrafl ar, anlatım), düzenleme (başlık, serim, düğüm, çözüm). Çalışmanın temelini, İstanbul Anadolu yakasındaki (Beykoz, Kadıköy, Ümraniye, Üsküdar) okullarda altıncı ve yedinci sınıfta öğrenim gören iki yüz öğrencinin oluşturduğu öyküleyici metinler teşkil etmektedir. Metinler altı değerlendirmeci tarafından çözümleyici puanlama yönergesine göre değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonuçlarına göre değerlendirmeciler arası uyumun yeterli olduğu belirlenmiştir., In this study, the purpose was determine whether there was concordance among raters in the assessment of the writing performance using analytic rubric; furthermore, factors aff ecting the assessment process were examined. The analytic rubric used in the study consists of three sections and ten properties: External structure (format, spelling and punctuation), language and expression (vocabulary, sentences, paragraphs, and expression), organization (title, introduction, story, and conclusion). The basis of the study is composed of narrative texts written by 200 students studying at the sixth and seventh grades of schools located on the Anatolian side of Istanbul (i.e., Beykoz, Kadikoy, Umraniye, and Uskudar). Texts were assessed in accordance with the analytic rubric by six raters. It was determined that the concordance among raters was suff icient according to the results of the assessment.

279

Bibliyoterapi, kişilere okuma yoluyla ruhsal fayda sağlamayı amaçlayan bir tekniktir. Bibliyoterapi uygulamaları ile bireylere, kendi hayatlarında karşılaştıkları veya karşılaşacakları problemlerle başa çıkabilmeleri için farklı bakış açılarından yararlan

Bu araştırma, durum çalışması deseni ile yapılandırılmış nitel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul’daki devlet okullarında görev yapan 235 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma nesnesi ise Türkçe Dersi Öğretim Programı (2019) ve 20

ÖZETAraştırma, Türkçe öğretmenlerinin ve önerdikleri kitapların söylemleri bağlamında Türkçe eğitiminde okuma kültürü edindirme sürecinin ve ilişkili olarak dünya görüşünün belirlenmesi hedefiyle gerçekleştirilmiş bir durum çalışmasıdır. Türkçe öğretmenlerinin, çocuk yazınından yararlanma durum ve düzeyleri, niteliği, kapsamı; bu bağlamda önerilen kitaplar, onların söylemleri ve üzerine yapılan uygulamalar aracılığıyla yetiştirilmek istenen insan tipinin, dolayısıyla günümüz okuma kültürü anlayışının ve dünya görüşünün saptanması amaçlanmıştır.Araştırmanın çalışma grubu Türkçe öğretmenleridir. Örneklemi ise okunması en çok önerilen 2 kitap olan Küçük Prens ve Sol Ayağım'dır. Yarı yapılandırılmış görüşme yoluyla elde edilen söylemler ve ortaokul düzeyinde okutulan/okunması önerilen çocuk kitaplarında yer alan yazarın ve kitap kişilerinin söylemleri iki ayrı araştırmanın örneklemleri olarak seçilmiştir.Araştırmada veri toplama tekniği olarak doküman incelemesi, görüşme formu ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır.Çalışma, iki ayrı araştırmanın verilerinden hareketle oluşturulmuştur. Araştırmanın birinci aşamasında görüşmeden hareketle edinilen veriler derinlemesine bilgi edinebilmek amacıyla içerik çözümlemesi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Kuramsal çeşitlemenin sağlanması amacıyla araştırmanın ikinci aşamasında Türkçe öğretmenleri ile yapılan görüşmelerden ve seçilen 2 kitaptan alıntılanan söylem verileri eleştirel söylem çözümlemesi yoluyla analiz edilmiştir. Bu sayede okuma kültürü anlayışının ve dünya görüşünün belirlenmesi hedeflenmiştir.Araştırmada varılan sonuçlar özetle şöyledir: Türkçe öğretmenleri; Türkçe eğitimi ve çocuk yazınının kazanımlarının farkındadır ve onların dünya görüşü ile bu disiplinlerin dünya görüşü, dolayısıyla yetiştirilmek istenen insan tipi koşutluk göstermektedir. Bu insan tipi; saygılı, zararsız, barışçıl/uzlaşımcı, faydalı, bilgili/kültürlü, üretken/çalışkan, akılcı/sorgulayan, gelişime açık, dürüst, düşünceli/duyarlı, sevgi dolu/mutlu, kendisinin farkında/kendisine yetebilen, düzenli/sorumluluk sahibi, empati kuran, iyi niyetli, uyumlu, bencil olmayan, iletişimi kuvvetli, kültürüne ve değerlerine bağlı ve özgüven sahibidir. Önerilen/seçilen kitapların dünya görüşü ile bu anlayış koşutluk göstermektedir. Yetiştirilmek istenen insan tipi ile seçilen kitapların karakterlerinin özellikleri birçok noktada örtüşmektedir Bu bağlamda Türkçe öğretmenlerinin; düşünen, sorgulayan, duyarlı, özerk ve okuma kültürü edinmiş bireyler yetiştirmeyi hedefledikleri sonucuna ulaşılabilir. Yukarıda özetlenen anlayışın, uygulama sürecine yansıması değerlendirildiğinde, okul türü bağlamında gözle görülür bir ayrımın bulunduğu tespit edilmiştir. Özel okul öğretmenlerinin tamamının, dünya görüşü fark etmeksizin çocuk yazını ürünleri üzerine daha titizlikle durduğu ve Türkçe eğitiminin doğal bir aracı olarak yararlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Devlet okulunda ise okuma kültürü edindirme süreci, ders kitabı ve öğretmen odaklı yürümektedir. Bu süreci yalnızca lisansüstü eğitim gören ve alana ilgi duyan Türkçe öğretmenleri, olumlu ve nitelikli olarak yürütebilmektedir. Diğer öğretmenler ise ya kitap önermekten çekinmekte ya da 100 Temel Eser listesinden kitap önerisinde bulunmaktadır.Dolayısıyla tüm bu verilerden hareketle, Türkçe eğitimi bağlamında okuma kültürü edindirme süreci; okul türüne, öğretmenin ilgi, bilgi, dünya görüşü, MEB'in uygulamalarına ve yönlendirmelerine göre değişkenlik göstermektedir.Araştırmanın sonuçları doğrultusunda araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.ABSTRACTThe research is a case study of the process of reading culture in Turkish education in relation to the discourses of the Turkish teachers and the books they recommend with the aim of determining the worldview/ideology in relation to it. It is aimed to determine the type of individuals through the applications carried out about the situation and the level, the quality and the scope of Turkish teachers' utilization of children's literature; the books proposed in this context and their discourses and therefore the present understanding of reading culture and worldview/ideology.The study group of the research is Turkish teachers. The sample is the two most recommended books; the Little Prince and My Left Foot. The discourses obtained through semi-structured interviews and the discourses of the authors and characters in children's books/recommended at the secondary school level were chosen as samples of two separate researches.In the research, document review, interview form and personal information form were used as data collection techniqueThe study was based on the data of two different researches. In the first phase of the research, the data collected through interview were analyzed using content analysis method in order to obtain in-depth information. In the second phase of the research in order to provide theoretical diversities, interviews with Turkish teachers and data obtained from the 2 books selected were analyzed through critical discourse analysis. It was aimed to determine reading culture and worldview/ideology on this pageThe results obtained in the research are summarized as follows: Turkish teachers; they are aware of the achievements of Turkish education and children's literature and they show the worldview/ideology of these disciplines with their worldview/ideology, and therefore the type of human being desired to be raised. This type of individual is respectful, harmless, peaceful/negotiable, helpful, knowledgeable/culturally, productive/hardworking, rational/inquisitive, open to development, honest, considerate/sensitive, loving/happy, self-aware/self-well-intentioned, harmonious, unselfish, communicative, culturally dependent, and self-confident. This understanding is parallel to the worldview/ideology of the recommended/selected books. The characteristics of the characters of the selected type of human being and the characteristics of the characters of the selected books overlap in many points. In this regard, it may be concluded that Turkish teachers target to raise thinking, inquiring, sensitive, autonomous and literate individuals. It was found that when the reflection of above understanding on the implementation process is considered, there is a visible distinction in the context of the school type. All of the private school teachers reached the point that they regarded children's literature products more seriously without regard to the worldview/ideology, and they used literature as a natural tool of Turkish education. In the state school, the process of reading culture is focused on the course books and the teachers. This process can only be conducted positively and qualitatively by Turkish teachers who are studying at the graduate level and interested in the field. Other teachers are either hesitant to recommend the book or offer a book from the list of 100 Essential Works.Thus, based on such data, the process of reading culture in the context of Turkish education varies from the schools to teacher's interest, knowledge, worldview/ideology, and the applications and directions of the Ministry of National Education.Proposals for researchers and practitioners were made in line with the results of the research.

Bu çalışmada, farklı bilişsel farkındalık okuma stratejileri öğretiminin yapıldığı deney gruplarındaki öğrencilerle, mevcut Türkçe Öğretim Programı'na (2006) göre okuma öğretiminin yapıldığı kontrol grubundaki öğrencilerin bilişsel farkındalık, okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme düzeyleri arasında nasıl bir ilişki olduğunu tespit edebilmek amaçlanmıştır. Çalışmada nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma araştırma yöntemi benimsenmiştir.Araştırmanın nicel kısmında eşitlenmemiş ön-test son-test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında İstanbul/Pendik'te 6. sınıfa devam eden 95 öğrenci oluşturmaktadır. İkisi deney biri kontrol olmak üzere 3 farklı sınıfta 10 haftalık uygulama yapılmıştır. Nitel kısımda ise mevcut deney gruplarında bulunan 32 öğrenciyle yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan `Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri (MARSI)` ve araştırmacı tarafından geliştirilen `Öyküleyici Metinler İçin Analitik Eleştirel Düşünme Rubriği` kullanılmıştır. Nicel veriler SPSS 22 paket programıyla analiz edilmiştir. Gruplar arasında farklılaşma olup olmadığını belirlemek için t testi, ANOVA ve LSD analizinden yararlanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise MAXQDA 12 programından yararlanılarak içerik analizi yapılmıştır.Elde edilen sonuçlar özetle şöyledir: Öğrencilerin okuma stratejileri bilişsel farkındalık becerilerinde, SQ4R (deney1) ve ESO (deney2) grubu lehine anlamlı farklılık görülürken; mevcut Türkçe Öğretim programına göre öğretim yapılan kontrol grubunda anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Okuduğunu anlama, eleştirel düşünme ve okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme toplam puanlarında ESO grubu lehine anlamlı farklılık görülmektedir. SQ4R ve kontrol grubu arasında ise farklılık görülmemektedir. Nitel bulgular da nicel sonuçları destekler niteliktedir. This study aims to determine the relationship between metacognitive awareness, reading comprehension and critical thinking levels of the students in the control group on which different cognitive awareness reading strategies are applied and of the students in the experimental group on which reading teaching is applied according to the current Turkish Teaching Program (2006). Mixed research method has been adopted in the study where qualitative and quantitative methods are used together.Preliminary and final test control group quasi-experimental design that is not equalized in qualitative part of the research has been used. The study group consists of 95 students who study at 6th grade in Istanbul/Pendik, 2016-2017 academic year. 10-week application has been carried out in 3 different classrooms, two of them are experimental and one of them is control. Semi-structured interview has been made in the qualitative part with 32 students in the current experiment groups. `Metacognitive Awareness of Reading Strategies Inventory (MARSI)` of which Turkish validity and reliability study has been carried out and the `Analytical Critical Thinking Rubric for the Narrative Text` that has been developed by the researcher have been used as data collection tool. The quantitative data have been analyzed with SPSS 22 pack program. T-test, ANOVA and LSD analyses have been used in order to determine whether there is differentiation between the groups. Content analysis has been done by employing MAXQDA 12 program to analyze the qualitative data. The results obtained are summarized as follows: While a significant difference is seen in the reading strategies cognitive awareness skills of the students for the benefit of the SQ4R (experiment1) and Interactive Read Aloud (experiment2[IRA]) group, there is not a significant difference in the control group in which teaching is done according to the current Turkish Teaching program. A significant difference is seen in the reading comprehension, critical thinking and total scores of the reading comprehension and critical thinking for the benefit of IRA group. There is no difference between SQ4R and control group.The qualitative findings also support the quantitative results 462

Araştırma, Türkçe öğretmenlerinin ve önerdikleri kitapların söylemleri bağlamında Türkçe eğitiminde okuma kültürü edindirme sürecinin ve ilişkili olarak dünya görüşünün belirlenmesi hedefiyle gerçekleştirilmiş bir durum çalışmasıdır. Türkçe öğretmenlerinin, çocuk yazınından yararlanma durum ve düzeyleri, niteliği, kapsamı; bu bağlamda önerilen kitaplar, onların söylemleri ve üzerine yapılan uygulamalar aracılığıyla yetiştirilmek istenen insan tipinin, dolayısıyla günümüz okuma kültürü anlayışının ve dünya görüşünün saptanması amaçlanmıştır.Araştırmanın çalışma grubu Türkçe öğretmenleridir. Örneklemi ise okunması en çok önerilen 2 kitap olan Küçük Prens ve Sol Ayağım'dır. Yarı yapılandırılmış görüşme yoluyla elde edilen söylemler ve ortaokul düzeyinde okutulan/okunması önerilen çocuk kitaplarında yer alan yazarın ve kitap kişilerinin söylemleri iki ayrı araştırmanın örneklemleri olarak seçilmiştir.Araştırmada veri toplama tekniği olarak doküman incelemesi, görüşme formu ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır.Çalışma, iki ayrı araştırmanın verilerinden hareketle oluşturulmuştur. Araştırmanın birinci aşamasında görüşmeden hareketle edinilen veriler derinlemesine bilgi edinebilmek amacıyla içerik çözümlemesi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Kuramsal çeşitlemenin sağlanması amacıyla araştırmanın ikinci aşamasında Türkçe öğretmenleri ile yapılan görüşmelerden ve seçilen 2 kitaptan alıntılanan söylem verileri eleştirel söylem çözümlemesi yoluyla analiz edilmiştir. Bu sayede okuma kültürü anlayışının ve dünya görüşünün belirlenmesi hedeflenmiştir.Araştırmada varılan sonuçlar özetle şöyledir: Türkçe öğretmenleri; Türkçe eğitimi ve çocuk yazınının kazanımlarının farkındadır ve onların dünya görüşü ile bu disiplinlerin dünya görüşü, dolayısıyla yetiştirilmek istenen insan tipi koşutluk göstermektedir. Bu insan tipi; saygılı, zararsız, barışçıl/uzlaşımcı, faydalı, bilgili/kültürlü, üretken/çalışkan, akılcı/sorgulayan, gelişime açık, dürüst, düşünceli/duyarlı, sevgi dolu/mutlu, kendisinin farkında/kendisine yetebilen, düzenli/sorumluluk sahibi, empati kuran, iyi niyetli, uyumlu, bencil olmayan, iletişimi kuvvetli, kültürüne ve değerlerine bağlı ve özgüven sahibidir. Önerilen/seçilen kitapların dünya görüşü ile bu anlayış koşutluk göstermektedir. Yetiştirilmek istenen insan tipi ile seçilen kitapların karakterlerinin özellikleri birçok noktada örtüşmektedir Bu bağlamda Türkçe öğretmenlerinin; düşünen, sorgulayan, duyarlı, özerk ve okuma kültürü edinmiş bireyler yetiştirmeyi hedefledikleri sonucuna ulaşılabilir. Yukarıda özetlenen anlayışın, uygulama sürecine yansıması değerlendirildiğinde, okul türü bağlamında gözle görülür bir ayrımın bulunduğu tespit edilmiştir. Özel okul öğretmenlerinin tamamının, dünya görüşü fark etmeksizin çocuk yazını ürünleri üzerine daha titizlikle durduğu ve Türkçe eğitiminin doğal bir aracı olarak yararlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Devlet okulunda ise okuma kültürü edindirme süreci, ders kitabı ve öğretmen odaklı yürümektedir. Bu süreci yalnızca lisansüstü eğitim gören ve alana ilgi duyan Türkçe öğretmenleri, olumlu ve nitelikli olarak yürütebilmektedir. Diğer öğretmenler ise ya kitap önermekten çekinmekte ya da 100 Temel Eser listesinden kitap önerisinde bulunmaktadır.Dolayısıyla tüm bu verilerden hareketle, Türkçe eğitimi bağlamında okuma kültürü edindirme süreci; okul türüne, öğretmenin ilgi, bilgi, dünya görüşü, MEB'in uygulamalarına ve yönlendirmelerine göre değişkenlik göstermektedir.Araştırmanın sonuçları doğrultusunda araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar sözcükler: Türkçe öğretmeni, çocuk kitapları, okuma kültürü, söylem, eleştirel söylem çözümlemesi. The research is a case study of the process of reading culture in Turkish education in relation to the discourses of the Turkish teachers and the books they recommend with the aim of determining the worldview/ideology in relation to it. It is aimed to determine the type of individuals through the applications carried out about the situation and the level, the quality and the scope of Turkish teachers' utilization of children's literature; the books proposed in this context and their discourses and therefore the present understanding of reading culture and worldview/ideology.The study group of the research is Turkish teachers. The sample is the two most recommended books; the Little Prince and My Left Foot. The discourses obtained through semi-structured interviews and the discourses of the authors and characters in children's books/recommended at the secondary school level were chosen as samples of two separate researches.In the research, document review, interview form and personal information form were used as data collection techniqueThe study was based on the data of two different researches. In the first phase of the research, the data collected through interview were analyzed using content analysis method in order to obtain in-depth information. In the second phase of the research in order to provide theoretical diversities, interviews with Turkish teachers and data obtained from the 2 books selected were analyzed through critical discourse analysis. It was aimed to determine reading culture and worldview/ideology on this pageThe results obtained in the research are summarized as follows: Turkish teachers; they are aware of the achievements of Turkish education and children's literature and they show the worldview/ideology of these disciplines with their worldview/ideology, and therefore the type of human being desired to be raised. This type of individual is respectful, harmless, peaceful/negotiable, helpful, knowledgeable/culturally, productive/hardworking, rational/inquisitive, open to development, honest, considerate/sensitive, loving/happy, self-aware/self-well-intentioned, harmonious, unselfish, communicative, culturally dependent, and self-confident. This understanding is parallel to the worldview/ideology of the recommended/selected books. The characteristics of the characters of the selected type of human being and the characteristics of the characters of the selected books overlap in many points. In this regard, it may be concluded that Turkish teachers target to raise thinking, inquiring, sensitive, autonomous and literate individuals. It was found that when the reflection of above understanding on the implementation process is considered, there is a visible distinction in the context of the school type. All of the private school teachers reached the point that they regarded children's literature products more seriously without regard to the worldview/ideology, and they used literature as a natural tool of Turkish education. In the state school, the process of reading culture is focused on the course books and the teachers. This process can only be conducted positively and qualitatively by Turkish teachers who are studying at the graduate level and interested in the field. Other teachers are either hesitant to recommend the book or offer a book from the list of 100 Essential Works.Thus, based on such data, the process of reading culture in the context of Turkish education varies from the schools to teacher's interest, knowledge, worldview/ideology, and the applications and directions of the Ministry of National Education.Proposals for researchers and practitioners were made in line with the results of the research.Key words: Turkish teacher, children's books, reading culture, discourse, critical discourse analysis. 401

ÖZETBu çalışma “Türkçe dersinde, ortaokul öğrencilerinin ikna edici yazma becerileri nasıl geliştirilebilir?” sorusuna temellendirilmiş bir eylem araştırmasıdır. Bu amaçla süreç temelli yazma modeli kullanılarak bir ikna edici yazma eğitimi programı hazırlanmış, bu program 20 öğrenciden oluşan bir sınıfta 34 ders saati uygulanmış ve programın öğrenciler üzerindeki etkisi takip edilmiştir. Araştırma soruları: 1.İkna edici yazma eğitimi öncesinde, öğrencilerin iknayla ilgili görüşleri nelerdir?2.İkna edici yazma eğitiminin öğrencilerin ikna edici metin oluşturma becerisi üzerindeki etkisi nedir? 3.İkna edici yazma eğitimi kapsamında yapılan metin analizlerinin metin oluşturmayla olan ilişkisi nasıldır? 4.İkna edici yazma eğitiminin, öğrencilerin öz değerlendirme becerilerine etkisi nedir? 5.Öğrencilerin ve araştırmacının ikna edici yazma eğitimine yönelik görüşleri nelerdir? 6.İkna edici yazma eğitiminin öğrencilerin kendi yazma becerilerine yönelik görüşlerine etkisi nelerdir? Araştırmada veriler araştırmacı günlüğü, öğrenci günlüğü, ikna edici metin değerlendirme rubriği, ikna edici metin öz değerlendirme formu, analiz metinleri, kontrol listesi, görüşme ve öğrenci ürünleriyle elde edilmiştir. Veri analizinde nicel veriler için SPSS-15.0, Microsoft-Excell; nitel veriler için NVivo-11-Pro programları kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları özetle şöyledir; •Eğitim öncesinde öğrencilerin ikna edici yazma konusunda farkındalıklarının bulunmadığı ve oluşturdukları metinlerin rubriğe göre “yetersiz” düzeyinde olduğu görülmüştür. •İkna edici yazma eğitimi, (birkaç rubrik maddesi hariç) öğrencilerin ikna edici yazma becerilerini geliştirmiştir. •Öğrencilerin ikna edici yazma becerisi geliştikçe öz değerlendirme becerileri de gelişmiştir.•Öğrencilerin metin oluşturma ve metin analiz etme becerileri arasına pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. •Öğrenci ve araştırmacı görüşlerine yönelik temalar elde edilmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda ikna edici yazma becerisinin daha etkili bir şekilde kazandırılmasına yardımcı olabilecek öneriler sunulmuştur. İÇİNDEKİLER--------------------ABSTRACTAn Action Research on the Development of Persuasive Writing SkillThis study is an action research based on the question of "How can middle school students improve their persuasive writing skills in Turkish lesson?" For this purpose, a persuasive writing education program was prepared by using a process - based writing model. This program was implemented to 20 students in 34 class hours and the effect of the program on the students was followed. Research questions are as the followings:1.What are the opinions of students about persuasion before persuasive writing education?2.What is the effect of persuasive writing education on the ability of students to create persuasive text?3.What is the relationship between persuasive text analysis and the ability of students to text?4.What is the effect of persuasive writing education on students' self-evaluation skills?5.What are the opinions of the students and the researcher on persuasive writing education?6.What is the effect of persuasive writing education on students' views of their own writing skills?Research data were gathered by the researcher's diary, student's diary, evaluation rubrics for persuasive text, self-evaluation form for persuasive text, analyzed texts, checklist, interview and student products. In data analysis, qualitative and quantitative data analysis methods were used. •Students have no awareness on persuasive writing in the pre-education process and their pre-education texts are insufficient. •Through persuasive writing education, students' ability to write texts (except for some sub-skills) has progressively evolved in the process.•There is a significant positive relationship between the ability of students to create texts and analyze texts.•As the students' persuasive writing skills evolved, self-evaluation skills have also developed.•In addition, inductive and deductive analyzes were conducted on student and researcher views, and the analysis results revealed some clues as to how persuasive writing skills could teach students more effectively.CONTENTSChapter I. Introduction 1 Chapter II. Literature 6Chapter III. Method 121 Chapter IV. Findings 181Chapter V. Discussion, Results and Recommendations 278

Bu çalışmada `Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Tasarlanan Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı`nın işlevi ve etkililiği incelenmiştir. Yenilenmiş Bloom Taksonomisine (YBT) göre tasarlanan, bir bölümü uygulanan ve değerlendirilen Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programının etkililiğini belirlemek için `Bir araç olarak öğretim programı tasarlama sürecinde Yenilenmiş Bloom Taksonomisinin etkililiği ne düzeydedir?` problem durumunun araştırılması hedeflenmiştir. Çalışma, program tasarısı hazırlama süreçlerine uygun olarak şu temel aşamalardan oluşmaktadır: İlk aşamada YBT'ye göre bir öğretim programı tasarlamaya yönelik ihtiyaç ve gerekçeler belirlenmiştir. İkinci aşamada program içeriğine karar verilmiş olup üçüncü aşamada bu içeriklere uygun hedef ve kazanımlar hazırlanmıştır. Dördüncü aşamada program tasarısının uygulama sürecinin (etkinliklerin) hazırlanması ve uygulanması süreçlerine, beşinci aşamada ise programın değerlendirilmesi süreçlerine yer verilmiştir. Öğretim programı tasarlama, uygulama ve değerlendirme süreçlerini kapsayan bu araştırmada nitel ve nicel yöntemlerin bir arada kullanıldığı `karma yöntem`in `açımlayıcı sıralı desen`ni kullanılmıştır. Tasarlanan öğretim programı ile ilgili nicel ve nitel verilerin aynı gruplardan toplanması, deney ve kontrol grubundan toplanan nitel verilerin sayı itibariyle nicel verilerle yakın oranda olması ve ilk nicel sonuçların alındığı örneklemlerin takip edilmesi nedeniyle bu desen kullanılmıştır.Nitel ve nicel yöntemlerin kullanım oranlarının birbirine yakın olduğu bu çalışmada her iki yöntem eş zamanlı olarak yürütülmüştür. Araştırmada nicel yöntemin kullanıldığı bölüm, öntest-sontest kontrol gruplu `deneysel desen`e göre tasarlanmıştır. Bağımsız değişkenin (Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Tasarlanan Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı etkinlikleri) araştırma öncesinde ve sonrasında bağımlı değişkenler olan başarı testleri ve ürün dosyaları üzerindeki etkisini belirlemek için nicel ölçme aracı olarak öntest-sontest kontrol gruplu başarı testti, dört konu izleme testi ve iki ürün dosyası kullanılmıştır. Araştırmanın nitel bölümü, YBT'ye göre hazırlanan program tasarısının etkililiğini denetmek amacıyla Türkçe dersinin öğrenme alanlarına (okuma, yazma, sözlü iletişim becerileri ve dil bilgisi) göre önceden hazırlanan ve uygulanan (etkinlikler) eğitim-öğretim sürecinde katılımcıların öğrenme yaşantılarında (bilişsel, duyuşsal ve üstbilisel özellikler) oluşan değişimin takip edildiği ve değerlendirildiği bir `eylem araştırması`dır.Uygulama, 2016-2017 eğitim-öğretim yılı güz döneminin kasım, aralık ve ocak ayları ile bahar döneminin şubat ve mart aylarında yapılmıştır. Uygulamaya Selami Ali Ortaokulu'nda eğitim-öğretim gören 6A, 6D ve 6C sınıfındaki öğrenciler katılmıştır. 6D sınıfındaki 28 öğrenci ile iki haftalık pilot uygulama yapılmıştır. Daha sonra asıl uygulama sürecine geçilmiştir. Asıl uygulamada deney grubu için 6C sınıfındaki 29 öğrenci seçilmiş olup bunların on dördü erkek, on beşi kızdır. Kontrol grubu için ise 6A sınıfındaki on üç kız ve on beş erkek olmak üzere toplam 28 öğrenci seçilmiştir. Deney grubu YBT'ye göre tasarlanan öğretim programı, kontrol grubu ise resmî olarak uygulanan öğretim programına göre öğrenme sürecine katılmışlardır. Veri toplama sürecinde farklı ve çoklu bir evrenden gelen farklı ölçme araçları kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, şu veri toplama araçları ile toplanmıştır: Konu izleme (başarı) testleri, konu izleme testi puanlama anahtarları, ürün dosyaları, ürün dosyası puanlama anahtarları, öntest-sontest kontrol ve deney gruplu başarı testi, başarı testini değerlendiren bütünsel dereceli puanlama anahtarı, öğrenciler için yarı yapılandırılmış açık uçlu anket, açık uçlu yoğunlaşmış öğretmen görüşme anketi ve öğretmenler için yapılandırılmış görüşme anketi. Toplanan nitel veriler, uzman görüşlerine sunulmuş ve puanlayıcı güvenirliğini sağlamak amacıyla önceden hazırlanan puanlama anahtarlarına göre farklı puanlayıcılara başvurulmuştur. Aynı zamanda bu veriler içerik, sıklık, frekans analizlerine göre incelenmiştir. Nicel veriler ise madde ve test güçlük indeksi, bağımlı/ilişkili grup t testi (paired samples t-test), bağımsız/ilişkisiz grup t testi (independent samples t-test) ve bir örneklem Shapiro-Wilk testine göre incelenmiştir. Tasarlanan programın değerlendirme sürecinde iç ve dış değerlendirme ile düzey belirleyici ve biçimlendirici değerlendirmelerin iç içe geçmiş yapısından yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen ihtiyaç analizi bulgularına göre dil becerileri (okuma, yazma ve sözlü iletişim becerileri) ve dil bilgisi ile ilgili içerik konularının belli bir sistematiğe göre verilmesi gerektiği görülmüştür. Bu nedenle YBT'nin bilgi türlerine (olgusal, kavramsal, işlemsel ve üstbilişsel) uygun olarak hazırlanan öğretim programının içeriği, yedi aşamadan oluşan bir etkinlik (kazanım ve içeriği uygulamaya aktarma süreçleri) planına göre tasarlanmıştır. Bilgi türlerine uygun olarak hedef ve kazanımların sınırları belirlenmiştir. Kazanımlar; YBT'deki hatırlama, anlama, uygulama, analiz etme, değerlendirme ve yaratma bilişsel kategorilerine uygun olarak yazılmıştır. Tasarlanan öğretim programının öğrenilebilirliğini belirlemek amacıyla deney grubu öğrencilerine öğretim sürecinde sunulan içerik ve araçlar şöyle sıralanmaktadır: sözlü iletişim, okuma, yazma becerileri ve dil bilgisi ile ilgili verilen bilgiler; bu kapsamda yapılan etkinlikler; değerlendirme süreçleri, araçları ve yapılan bu eğitim-öğretim sürecinin ihtiyaçları nasıl karşıladığı ile ilgili üstbilişsel ve duyuşsal tepkiler (görüş, düşünce, ilgi, değer verme vb.). Öğrencilerin verdiği üstbilişsel ve duyuşsal tepkilere bağlı olarak öğretim programının etkililiği nitel olarak değerlendirilmiştir. Yapılan inceleme sonucunda tasarlanan öğretim sürecinde kullanılan araçlar, verilen içerikler, etkinlikler, ölçme ve değerlendirme süreçleri ve öğretim sürecinin ihtiyaçları karşılama düzeyi ile ilgili öğrencilerin duygu ve düşüncelerinin büyük oranda olumlu olduğu belirlenmiştir. Böylece uygulamanın yapıldığı bölümden hareketle YBT'ye göre tasarlanan öğretim programındaki öğretim sürecinin öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarını desteklediği görülmüştür. Tasarlanan öğretim programının öğretilebilirliği yönündeki işlevselliğini ve etkililiğini belirlemek amacıyla deney grubu öğretmeni ile açık uçlu yoğunlaşmış bir görüşme gerçekleştirilmiştir. Uygulama sürecinin uygulayıcı öğretmen tarafından birçok yönden değerlendirildiği bu bölümdeki bulgulara göre yapılan eğitim-öğretim sürecinin başarılı, etkili, faydalı, eğitici, öğretici, kalıcı, yaratıcı ve amaca uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Bu bulgulardan hareketle YBT'ye göre hazırlanan öğretim programının uygulanan bölümü, uygulayıcı öğretmen tarafından başarılı bulunmuştur. Tasarlanan öğretim programının tamamı ile ilgili uzman görüşlerini belirlemek amacıyla yirmi üç Türkçe dersi öğretmeni tarafından program incelenmiştir. Bu konu ile ilgili verileri toplamak için yapılandırılmış anket kullanılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda Türkçe dersi öğretmenlerinin tasarlanan programın kazanımları, içerikleri, etkinlikleri; programda kullanılan yöntem, teknikler ve programın ölçme ve değerlendirme boyutları ile ilgili duygu ve düşüncelerinin çoğunlukla olumlu olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak `Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Tasarlanan Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı`nın, eğitim-öğretim sürecindeki gereksinimleri büyük ölçüde karşıladığı belirlenmiştir. Yapılan deneysel uygulamanın sonuçlarına bağlı olarak tasarlanan programın öğrencilerin okuma, yazma ve sözlü iletişim becerileri ve dil bilgisi yeterliliklerine uygun olduğu ve bunları desteklediği sonucuna varılmıştır. Aynı zamanda deneysel uygulamanın sonuçlarından hareketle tasarlanan programın öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve üstbilişsel gelişimlerini desteklediği ve akademik başarılarına katkı sağladığı belirlenmiştir. Ulaşılan bu sonuçlara göre tasarlanan öğretim programının eğitim-öğretim yönünden etkili ve işlevsel olduğu görülmüştür. In this study, the function and effectiveness of the `Turkish Lesson Curriculum Designed According to Revised Bloom's Taxonomy for Secondary School` was examined. It was aimed to investigate the following problem situation `What is the effectiveness of the Revised Bloom's Taxonomy as a tool in the process of designing curriculum?` in order to determine the effectiveness of the curriculum that was designed, partly applied and evaluated according to the Revised Bloom's Taxonomy (RBT). The study consists of the following basic steps in accordance with the preparation of curriculum design process: in the first step, the needs and reasons for designing a curriculum according to revised taxonomy have been determined. In the second step, the content of the curriculum has been decided and in the third step objectives (goals) and learning outcomes (acquisition) which are appropriated with content have been prepared. The fourth step includes the process of preparation and implementation of the curriculum process (activities). The fifth step includes the evaluation process of the curriculum. The research which covers the curriculum designing, implementation and evaluation processes was carried out according to the `Sequential Explanatory Design` of the `mixed method` in which qualitative and quantitative methods were used together. The reasons for that the quantitative and qualitative data used together in the research are as the followings: the quantitative and qualitative data related to the designed curriculum were collected from the same groups, qualitative data collected from the experimental and control groups have the close rate with the quantitative data and the samples of the first quantitative results were followed.In this study, because the usage rates of qualitative and quantitative methods have approximate value both of methods were carried out simultaneously. The part in which the quantitative method is used in the research, is designed according to `the experimental design` with pretest-posttest control group. To determine the effect of the independent variable (classroom activities of `Secondary School Turkish Lesson Curriculum Designed According to Revised Bloom's Taxonomy`) on the dependent variables (achievement tests and product files) the pretest-posttest control group achievement test, four achievement tests and two product files were used as quantitative measurement tools in the implementation. The qualitative part of the study, in order to check the effectiveness of the curriculum designed according to revised taxonomy, is an `action research` in which the change of the participants' learning experiences (cognitive, affective and metacognitive characteristics) based on the learning areas of the Turkish lesson (reading, writing, verbal communication skills and grammar) was followed and evaluated. The prepared design was implemented between November, December and January of the first semester and between February and March of the second semester in 2016-2017 academic year. 6A, 6D and 6C students attending at Selami Ali Secondary School participated in the implementation. A pilot study was conducted with 28 students in 6D class during two-weeks. Then the actual application was started. In the actual application, 29 students in the 6C class were selected as the experimental group, fourteen of these students are males and fifteen are females. For the control group, thirteen girls and fifteen boys in the 6A class (totally 28 students) were selected. The experimental group participated in process based on the designed curriculum according to the RBT and the control group participated in the learning process based on the official curriculum. Different measurement tools come from different and multiple environments used in the data collection process. The data of the study were collected with the following data collection tools: the follow-up (achievement) tests, grading keys of the follow-up (achievement) tests, product files, grading keys of product file, pretest-posttest control and experiment group achievement test, holistic rubric of achievement test, structured interview questionnaire for teachers, intensive interview questionnaire for teacher and semi-structured interview questionnaire for students. The collected qualitative data was presented to expert opinions. Different scorers were appealed to ensure the scoring reliability between scorers. At the same time, this data was analyzed according to the content analysis and the frequency analysis. Quantitative data was analyzed according to the item and test difficulty and distinguishing index, paired samples t-test, independent samples t-test and a sample Shapiro-Wilk test. Internal-external evaluation and summative-formative evaluations were used in the assessment process of the curriculum. According to the findings of needs analysis obtained in the research, it has been seen that language skills (reading, writing and verbal communication skills) and content related to grammar should be given according to a certain system. For this reason, the contents of the curriculum prepared according to the knowledge dimension of the revised taxonomy (factual, conceptual, procedural and metacognitive) were designed on a seven-step activity (processes of transferring learning outcomes and practice of the content) plan. The limits of the objectives and the learning outcomes (acquisitions) were determined in accordance with the knowledge dimensions. The learning outcomes were written in accordance with the cognitive categories of remembering, understanding, applying, analyzing, evaluating and creating of the Revised Bloom's Taxonomy. According to the designed curriculum, the level of reaching to learning outcomes and achievement levels of students during and after the implementation has been examined and evaluated. For this purpose, five achievement tests were applied, one of which summative and the others formative. As results of the review, it has been determined that students' metacognitive writing skills in metacognitive knowledge; speaking, listening/monitoring skills in procedural knowledge; writing skills in factual knowledge and the ability to use grammar in writing skills in conceptual knowledge are successful according to the results of the achievement tests and product files. At the same time, the significance of level of achievement difference between experimental and control groups was examined in order to examine the success of the designed curriculum. As a result of the findings about significance, it has been determined that the difference of the achievement levels between the experimental group (in which the curriculum activities designed according to RBT were applied) and the control group (in which the formal curriculum activities were applied) are more significant in favour of the experimental group. In order to determine the learnability of the designed curriculum, the content and tools presented to the students in the experimental group during the teaching process are listed as follows; information about verbal communication, reading, writing skills and grammar; activities carried out within these scopes; their metacognitive and affective reaction (interest, valuation, feeling, thought etc.) related to the assessment process and the tools and their level of satisfaction with the teaching process. The effectiveness of the curriculum was assessed depending on the metacognitive and affective responses of the students qualitatively. As a result of the examination it was determined that the feelings and thoughts of the students related to the tools, contents, activities, measurement and evaluation processes and level of their satisfaction with the needs of the teaching process are mostly positive. Thus, it has been seen that the teaching process of the curriculum designed according to the RBT supports students' learning needs in accordance with the part of the implementation. An intensive interview was conducted with the experimental group's teacher to determine the effectiveness of the designed curriculum in terms of teaching. According to the findings in this section where the implementation process was assessed by the teacher's practices in many ways, it has been concluded that the education and training process is successful, effective, beneficial, educational, instructive, permanent, creative and purposeful. Based on these findings, the part of the curriculum prepared according to RBT was found successful by the practitioner teacher (demonstrator). In order to determine the expert opinions regarding the curriculum, the curriculum was examined by twenty-three Turkish teachers. A structured questionnaire was used to examine teachers' opinions. As a result of the examination, it is seen that teachers' feeling and thought towards the contents, activities, methods and techniques used in the curriculum and their feeling and thought related to the assessment (measurement) and evaluation dimensions of the curriculum are mostly positive. Therefore, the designed curriculum was found to be successful by Turkish lesson teachers. As a result, it has been determined that the `Secondary School Turkish Lesson Curriculum Designed according to Revised Bloom's Taxonomy` completes the needs of the education and training process substantially. It was seen that the curriculum is adequate for the students' reading, writing, verbal communication skills and language proficiency (grammar). In addition, it has been determined that the curriculum supports these skills and proficiencies. At the same time it was determined that the curriculum supports students' cognitive, affective and metacognitive domains and contributes to their academic achievements. According to these results, it has been seen that the curriculum design is effective and functional in terms of education and training. 549

Bu araştırmada 2006, 2009 ve 2012 PISA okuma becerileri alanında dereceye girmiş olan Çin Hong-Kong, Finlandiya, Kore ve Singapur ile Türkiye'nin ana dili öğretim programlarını karşılaştırmak, benzer ve farklı yönlerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:1.Çin Hong-Kong, Finlandiya, Kore, Singapur ve Türkiye'nin ana dili öğretim programındaki dinleme alanı arasındaki benzerlik ve farklılıklar nelerdir?2.Çin Hong-Kong, Finlandiya, Kore, Singapur ve Türkiye'nin ana dili öğretim programındaki okuma alanı arasındaki benzerlik ve farklılıklar nelerdir?3.Çin Hong-Kong, Finlandiya, Kore, Singapur ve Türkiye'nin ana dili öğretim programındaki konuşma alanı arasındaki benzerlik ve farklılıklar nelerdir?4.Çin Hong-Kong, Finlandiya, Kore, Singapur ve Türkiye'nin ana dili öğretim programındaki yazma alanı arasındaki benzerlik ve farklılıklar nelerdir?5.Çin Hong-Kong, Finlandiya, Kore, Singapur ve Türkiye'nin ana dili öğretim programındaki dil bilgisi alanı arasındaki benzerlik ve farklılıklar nelerdir?6.Çin Hong-Kong, Finlandiya, Kore, Singapur ve Türkiye'nin ana dili öğretim programındaki diğer beceri alanları arasındaki benzerlik ve farklılıklar nelerdir?Araştırmada doküman incelemesi kullanılmış, elde edilen veriler içerik analizi kullanılarak incelenmiştir. Ülkelerin ana dili öğretim programlarına ülkelerin resmî eğitim bakanlığı siteleri aracılığıyla ulaşılmıştır.Çalışma sonunda bütün programlarda dört temel dil becerisi ve dil bilgisi alanının yer aldığı görülmüştür. PISA'da başarılı ülkelerin programlarında güncel metinlerin kullanıldığı, kazanım ve etkinlik sayılarının çok fazla olmadığı, bazı ülkelerde etkinliğe hiç yer verilmediği, dil bilgisi öğretiminin bağlam aracılığıyla doğrudan dil yapısına odaklanılmadan gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Programların Türkiye ile benzer ve farklı yönleri değerlendirilerek Türkiye'nin ana dili öğretim programı ve eğitim sistemine yönelik öneriler verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ana dili öğretim programı, PISA, Çin Hong-Kong, Finlandiya,Kore, Singapur, Türkiye This study aims to compare native language teaching programs of China Hong-Kong, Finland, Korea, Singapore which have been successful in PISA reading skill(Program for international student assessment) with Turkey and determine their similarities and differences. In the scope of the study, questions below are tried to be answered:1.What are the similarities and differences among the native language teaching programs of China Hong-Kong, Finland, Korea, Singapore and Turkey in listening skill?2.What are the similarities and differences among the native language teaching programs of China Hong-Kong, Finland, Korea, Singapore and Turkey in reading skill?3.What are the similarities and differences among the native language teaching programs of China Hong-Kong, Finland, Korea, Singapore and Turkey in speaking skill?4.What are the similarities and differences among the native language teaching programs of China Hong-Kong, Finland, Korea, Singapore and Turkey in writing skill?5.What are the similarities and differences among the native language teaching programs of China Hong-Kong, Finland, Korea, Singapore and Turkey in grammar field?6.What are the similarities and differences among the native language teaching programs of China Hong-Kong, Finland, Korea, Singapore and Turkey in other skills?In the study, document review method is used and data is analyzed with content analysis. Native language programs are obtained through official ministry of education sites of these countries.As the conclusion of this study, it is stated that all the programs include four basic language skills and grammar. It is also determined that successful countries in PISA use current texts, there are not numerous gains and activities, in some of the programs there is no activities and grammar teaching is practiced through context without directly focusing on grammatical structure. Similarities and differences of language teaching programs are analyzed and recommendations have been made toward native language teaching program and education system of Turkey.Keywords: Native language teaching program, PISA, China Hong-Kong, Finland,Korea, Singapore, Turkey. 209

ÖZETBu araştırmada, Ortaokul Türkçe Ders kitaplarında yer alan şiirlerin çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun olup olmadığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:1.Çocuk şiirlerinde bulunması gereken nitelikler nelerdir?2.5. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirler çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun mudur?3.6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirler çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun mudur?4.7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirler çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun mudur?5.8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirler çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun mudur?Araştırmada doküman incelemesi kullanılarak araştırmanın konusuyla ilgili kaynaklar incelenmiştir. Elde edilen veriler ışığında çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklerle ilgili 24 maddelik değerlendirme formu oluşturulmuştur. Bu maddeler bağlamında içerik analiz yöntemi kullanılarak Ortaokul Türkçe Ders kitaplarında yer alan şiirler değerlendirilmiştir. Çalışmada 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan şiirler her sınıf düzeyinde ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonunda her sınıf düzeyinin altında genel durum, tablo hâlinde sunulmuştur. Çalışmanın sonunda ise dört sınıf düzeyinde de şiirlerin ölçütlere uygun olma durumuna göre elde edilen oranlar tablo hâlinde verilmiştir. Buna göre ölçütlere en uygun şiirler 7. sınıf Türkçe ders kitabında yer almaktayken, bu ölçütlere uygun olmayan şiirler en fazla 6. sınıf Türkçe ders kitabında yer almaktadır. Ayrıca belirlenen ölçütlere en çok uyan şiirlerin Türkçe ders kitaplarında yer almasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Çocuk edebiyatı, şiir, çocuk şiiri ölçütleri, Türkçe ders kitabıABSTRACTIn this study it is aimed at determining whether poems in secondary school Turkish language coursebooks suitable to children’s literature criteria. In the scope of the study, questions below are tried to be answered:1.What is the facilities that is included in children poem? 2.Are the poems taking place in 5th grade of secondary school Turkish language coursebooks proper to criteria of children’s poetry?3.Are the poems taking place in 6th grade of secondary school Turkish language coursebooks proper to criteria of children’s poetry?4.Are the poems taking place in 7th grade of secondary school Turkish language coursebooks proper to criteria of children’s poetry?5.Are the poems taking place in 8th grade of secondary school Turkish language coursebooks proper to criteria of children’s poetry?Document review method is used in the study and sources about the subject of study are analysed. According to the obtained data, an assessment form including 24 article is comprised. Poems in secondary school coursebooks are evaluated by using content analysis according to the articles.In the study all the poems of 5th, 6th, 7th and 8th grades are evaluated on their own. At the end of each grades evaluation tables are given. As the conclusion of the study, appropriateness of poems to the criteria is given in the tables. In this context, poems in 7th grade coursebook is highly appropriate to the criteria, but poems in 6th grade are less appropriate. The poems in the coursebooks should be chosen according to appropriateness of given criteria.Keywords: Children’s literature, poetry, criteria of children poetry, Turkish language coursebook.

Toplumsal cinsiyet rolleri edinimi, bireyin sosyal ilişkileri ve sosyal gözlemleriyle gerçekleşmektedir. Sosyal ilişkilerin ve gözlemlerin en yoğun olduğu zaman dilimlerinden biri, bireyin eğitim-öğretim hayatıdır. Bu dönemde birey, rollerin ediniminde, kimi zaman öğretmenlerini gözlemler kimi zaman ise çeşitli kaynaklar tarafından kendisine sunulan örnekleri benimser. Bu durum, derslerde kullanılan her türlü materyal ile birlikte, ders kitaplarının da titiz bir biçimde hazırlanmasını ve kontrolünü gerekli kılmaktadır. Türkçe dersi bir ana dili dersidir. Dile özgü birçok ifade, toplumsal rollere ilişkin kalıp sözler en çok bu derste ele alınmaktadır. Diğer derslerde araç olarak kullanılan birçok ifade ve anlatım biçimi, Türkçe derslerinin asıl malzemesidir. Çünkü dersin amaçlarından biri, anlamı belirsiz veya örtülü olarak algılanan ifadelere ışık tutmaktır. Buna dilde kendisine çeşitli biçimlerde karşılık bulan toplumsal cinsiyet rolleri de dâhildir. Ortaokul döneminde, yaş düzeyleri, fiziksel ve biyolojik gelişimleri bakımından ergenlik döneminde bulunan öğrenciler, cinsiyete ilişkin farklılıklar ve kalıplarla bu dönemde sık sık karşılaşmaktadırlar. Bu araştırmada, ortaokul dönemi Türkçe ders kitaplarında sunulan cinsiyet ifadeleri ve toplumsal cinsiyet rolleri incelenmiştir. Kitaplar, her sınıf düzeyi için öğretmen kılavuz kitabı, ders kitabı ve öğrenci çalışma kitabı olarak ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Çalışmada metinlerle birlikte görsel unsurlar ve etkinlikler de ele alınmıştır. Sonuç olarak; Türkçe ders kitaplarında, toplumsal cinsiyet açısından özellikle yakın geçmişe oranla daha duyarlı bir yaklaşımın sergilendiği ancak bu durumun henüz yeterlilik kazanmadığı yargısına varılmıştır. Acquisition of gender roles, a person's social relationships and social observations are performed. Observation of social relations and one of the most intense period of time, is the period of a person's education. During this period, students sometimes observe teachers and sometimes the examples presented to them by the textbooks are adopted. In this case, any kind of material used in lessons and textbooks should be prepared in a manner sensitive. Turkish language course is a main course. Many language-specific expression patterns related to social roles are discussed in this course promises the most. Turkish courses, other courses are in use as a means of expression and the many forms of expression are used as the main material. Because one of the goals of the course, which is perceived as ambiguous expressed or implied, is to shed light on. This provision in the language itself in various forms, including gender roles is found. During secondary school age levels, in terms of physical and biological development during adolescence the students with gender differences and patterns are often encounter during this period.In this study, secondary school textbooks in the period of Turkish courses offered were examined gender expression and gender roles. Resource books for each grade level teachers' manuals, textbooks and student workbooks are evaluated separately. In this study, the visual elements with text and activities are also discussed. As a result; Turkish lessons in textbooks, compared to the recent past in relation to gender are presented in a more sensitive approach, but this is not yet sufficient. 216

Bu araştırmada, 1981 Türkçe Eğitimi Programı?na göre hazırlanan 2006-2007 eğitim-öğretim yılında okutulan MEB 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinler ile 2006 Türkçe Öğretim Programı?na göre hazırlanan 2011-2012 eğitim-öğretim yılında okutulan MEB 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinleri değerler bakımından inceleyip karşılaştırmak amaçlanmıştır. Bu çalışmada, aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:1.1981 Türkçe Öğretim Programı?na göre hazırlanan 8.sınıf Türkçe ders kitapları, değerler bakımından ne gibi özelliklere sahiptir?2.2006 Türkçe Öğretim Programı?na göre hazırlanan 8.sınıf Türkçe ders kitapları, değerler bakımından ne gibi özelliklere sahiptir?3.1981 ve 2006 Türkçe Öğretim Programlarına göre hazırlanan 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde, değerler bakımından ne gibi farklılıklar vardır?4.Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin değer aktarımı açısından önemi nedir?Araştırmanın örneklemi 2006-2007 ve 2011-2012 eğitim-öğretim yıllarında sekizinci sınıflarda okutulan MEB yayınevine ait Türkçe ders kitaplarıdır.Mevcut Türkçe Öğretim Programı?nda Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde bulunması gereken değerlere yer verilmediğinden söz konusu ders kitaplarındaki metinler, nitel araştırma yöntemlerinden belge tarama ve doküman incelemesi yöntemleriyle değerler bakımından taranmış, metinlerden hareketle değer listesi oluşturulmuştur. 2006-2007 ve 2011-2012 eğitim-öğretim yıllarında sekizinci sınıflarda okutulan MEB yayınevine ait Türkçe ders kitaplarındaki metinler, içerdikleri değerler bakımından betimsel analiz yaklaşımına göre analiz edilip elde edilen bulgular tablo ve grafiğe aktarılmıştır.Bu çalışmanın bundan sonra yayımlanacak olan Türkçe öğretim programları, ders kitapları ile hazırlanacak makale, tezlere yol göstereceği düşünülmektedir.Anahtar sözcükler: Değer, Türkçe ders kitabı, metin. It is aimed to search and compare the reading texts in the Ministry Of Education (MEB)Turkish Course Books that are prepared according to The Turkish Teaching Programme in 1981 and taught to 8th grade students in 2006-2007 Education Year, and the reading texts in the Ministry Of Education (MEB)Turkish Course Books that are prepared according to The Turkish Teaching Programme in 2006 and taught to 8th grade students in 2012-2013 Education Year in terms of values in this research.The answers of the following questions below are sought in this work.1.What kind of characteristic features do the 8th grade Turkish Course Books which are prepared according to the Turkish Teaching programme in 1981 embody in terms of values?2.What kind of characteristic features do the 8th grade Turkish Course Books which are prepared according to the Turkish Teaching programme in 2006 embody in terms of values?3.What kind of differences are there between the texts in the 8th grade Turkish Books which are prepared according to the Turkish Teaching programme in 1981 and 2006?4.What is the importance of the reading texts in the Turkish Books in terms of conveying the values?The samples of the research are the Ministry of Education(MEB) 8th grade Turkish books which are taught in 2006-2007 and 2011-20012 education years.As the compulsory values aren?t included in the reading texts of the Turkish Books in the existing Turkish Teaching Programme, the texts in these course books are scanned by using the documant scannig and document researching methods among the qualitative research techniques and the values list is made from these reading texts. The reading texts in the 8th grade Turkish Books of the Ministry of Education Publication(MEB) which are taught in 2006-2007 and 2011-20012 education years are analysed according to the descriptive analysis in terms of the values which they embody and the findings are tranferred into the chart and the diagram.Key Words: Values, Turkish Books , Texts. 127

ÖZETBu araştırmada, 1981 Türkçe Eğitimi Programı’na göre hazırlanan 2006-2007 eğitim-öğretim yılında okutulan MEB 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinler ile 2006 Türkçe Öğretim Programı’na göre hazırlanan 2011-2012 eğitim-öğretim yılında okutulan MEB 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinleri değerler bakımından inceleyip karşılaştırmak amaçlanmıştır. Bu çalışmada, aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:1.1981 Türkçe Öğretim Programı’na göre hazırlanan 8.sınıf Türkçe ders kitapları, değerler bakımından ne gibi özelliklere sahiptir?2.2006 Türkçe Öğretim Programı’na göre hazırlanan 8.sınıf Türkçe ders kitapları, değerler bakımından ne gibi özelliklere sahiptir?3.1981 ve 2006 Türkçe Öğretim Programlarına göre hazırlanan 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde, değerler bakımından ne gibi farklılıklar vardır?4.Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin değer aktarımı açısından önemi nedir?Araştırmanın örneklemi 2006-2007 ve 2011-2012 eğitim-öğretim yıllarında sekizinci sınıflarda okutulan MEB yayınevine ait Türkçe ders kitaplarıdır.Mevcut Türkçe Öğretim Programı’nda Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde bulunması gereken değerlere yer verilmediğinden söz konusu ders kitaplarındaki metinler, nitel araştırma yöntemlerinden belge tarama ve doküman incelemesi yöntemleriyle değerler bakımından taranmış, metinlerden hareketle değer listesi oluşturulmuştur. 2006-2007 ve 2011-2012 eğitim-öğretim yıllarında sekizinci sınıflarda okutulan MEB yayınevine ait Türkçe ders kitaplarındaki metinler, içerdikleri değerler bakımından betimsel analiz yaklaşımına göre analiz edilip elde edilen bulgular tablo ve grafiğe aktarılmıştır.Bu çalışmanın bundan sonra yayımlanacak olan Türkçe öğretim programları, ders kitapları ile hazırlanacak makale, tezlere yol göstereceği düşünülmektedirABSTRACTIt is aimed to search and compare the reading texts in the Ministry Of Education (MEB)Turkish Course Books that are prepared according to The Turkish Teaching Programme in 1981 and taught to 8th grade students in 2006-2007 Education Year, and the reading texts in the Ministry Of Education (MEB)Turkish Course Books that are prepared according to The Turkish Teaching Programme in 2006 and taught to 8th grade students in 2012-2013 Education Year in terms of values in this research.The answers of the following questions below are sought in this work.1.What kind of characteristic features do the 8th grade Turkish Course Books which are prepared according to the Turkish Teaching programme in 1981 embody in terms of values?2.What kind of characteristic features do the 8th grade Turkish Course Books which are prepared according to the Turkish Teaching programme in 2006 embody in terms of values?3.What kind of differences are there between the texts in the 8th grade Turkish Books which are prepared according to the Turkish Teaching programme in 1981 and 2006?4.What is the importance of the reading texts in the Turkish Books in terms of conveying the values?The samples of the research are the Ministry of Education(MEB) 8th grade Turkish books which are taught in 2006-2007 and 2011-20012 education years.As the compulsory values aren’t included in the reading texts of the Turkish Books in the existing Turkish Teaching Programme, the texts in these course books are scanned by using the documant scannig and document researching methods among the qualitative research techniques and the values list is made from these reading texts. The reading texts in the 8th grade Turkish Books of the Ministry of Education Publication(MEB) which are taught in 2006-2007 and 2011-20012 education years are analysed according to the descriptive analysis in terms of the values which they embody and the findings are tranferred into the chart and the diagram.Key Words: Values, Turkish Books , Texts.

Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma becerilerini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu çalışmada, aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:1. Ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığında artan sınıf seviyesine göre farklılaşma var mıdır?2. Ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığında akademik başarıya göre farklılaşma var mıdır?3. Ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığında cinsiyete göre farklılaşma var mıdır?4. Ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığında sosyo-ekonomik seviyeye göre farklılaşma var mıdır?Araştırmanın örneklemini 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Zeytinburnu ilçesinde bulunan sosyo-ekonomik çevre bakımından 3 farklı grubu (üst, orta, alt) temsil eden okullarda öğrenim görmekte olan 1092 tane ortaokul öğrencisi oluşturmuştur.Araştırmadan elde edilen verilerle ilgili analizler şöyledir:Öğrencilerin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığını belirlemek amacıyla bağımlı değişkenin (fiilimsilerin kullanım sıklığı) bağımsız değişkenlerle (sınıf düzeyi, akademik başarı, cinsiyet, sosyo-ekonomik seviye) etkileşimi analiz edilirken t testi, varyans analizi, LSD istatistik teknikleri kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen bulgular şöyledir:Sınıf değişkenine göre öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında 5. sınıf öğrencilerinin, 6, 7. ve 8. sınıf öğrencilerine göre daha az fiilimsi kullandığı; 6. sınıf öğrencilerinin 7. sınıf öğrencilerine göre daha az fiilimsi kullandığı; ancak 8. sınıf öğrencilerinin fiilimsi kullanımı ile 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin kullanımı arasında fark olmadığı görülmüştür.Akademik başarı değişkenine göre öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında en çok fiilimsi kullanan öğrencilerin akademik başarısının yüksek; en az fiilimsi kullanan öğrencilerin ise akademik başarısının düşük olduğu görülmüştür.Cinsiyet değişkenine göre öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında kız öğrencilerin fiilimsi kullanımının erkek öğrencilerden fazla olduğu görülmüştür.Sosyo-ekonomik seviye değişkenine göre öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında üst gruptaki öğrencilerin fiilimsi kullanımının orta ve alt gruptaki öğrencilerden fazla olduğu; orta ve alt grubu temsil eden öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında farklılık olmadığı görülmüştür.En çok kullanılan isim-fiil eki `-mA (f=2019)`, sıfat-fiil `-DIk (f=1331)`, zarf-fiil eki ise `-Ip (f=1337)` ekidir.Ortaokul öğrencileri sırasıyla: en fazla zarf-fiil (f=5378), isim-fiil (f=2694), en az ise sıfat-fiil eklerini (f=2465) kullanmıştır. 1092 öğrencinin toplamda kullandığı fiilimsi sayısı 10.537'dir.Anahtar Kelimeler: Ana Dili, Dil Bilgisi, Fiilimsi, Yazılı Anlatım. In this study, it is aimed to identify the use of the verbal in written expression of the students. In this study, it is looked for an answer for the following questions:1.Is there any differentiation of the verbal use frequency of middle school students in the written expression according to increased grade level?2.Is there any differentiation of the verbal use frequency of middle school students in the written expression according to academic achievement?3.Is there any differentiation of the verbal use frequency of middle school students in the written expression according to the gender?4.Is there any differentiation of the verbal use frequency of middle school students in the written expression according to the socio-economic level?1092 middle school students who studying in the schools where representing 3 different groups (top, middle, bottom) in terms of socio- economic environment and being in the district of Zeytinburnu constituted the sample of the study in the academic year 2012-2013. Analyses in accordance with the data obtained from the study are as follows:While it was analyzing the interaction of the dependent variable (frequency of verbal use) with the independent variables (grade level, academic achievement, gender, socio- economical level) in order to determine the verbal use frequency in the written expression of students, t-test, analysis of variance, LSD statistical techniques were used.The findings of the study are as follows:According to the class variable, it was observed that the verbals were used by 5th class students lower than 6th, 7th and 8th class students, by 6th class students lower than 7th class students, otherwise there is no difference between 8th class students and 6th and 7th class students in terms of the verbal use. According to the academic achievement, it was observed that the highest frequency of verbal use was in the students who their academic achievements were highest, and the lowest frequency of verbal use was in the students who their academic achievements were lowest.According to the gender variable, it was observed that the frequency of verbal use in the female students were more than the male students. According to the variable of social-economic level, it was observed that the verbal use of upper group students was more than the middle and sub-group students; and otherwise there was no difference between middle and sub-group students in the frequency of verbal use.The most commonly used verbal noun affix is `-mA (f=2019)`, participle affix is `-DIk (f=1331)`, adverbial affix is `-Ip (f=1337)`.Respectively, the middle school students used adverbials (f=5378), verbal noun (f=2694) at most and participles (f= 2465) at least. The total number of verbal which 1092 students used is 10.537.Key Words: Mother Language, Grammer, Verbal, Written Expression. 165

ÖZETBu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma becerilerini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu çalışmada, aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:1. Ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığında artan sınıf seviyesine göre farklılaşma var mıdır?2. Ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığında akademik başarıya göre farklılaşma var mıdır?3. Ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığında cinsiyete göre farklılaşma var mıdır?4. Ortaokul öğrencilerinin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığında sosyo-ekonomik seviyeye göre farklılaşma var mıdır?Araştırmanın örneklemini 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Zeytinburnu ilçesinde bulunan sosyo-ekonomik çevre bakımından 3 farklı grubu (üst, orta, alt) temsil eden okullarda öğrenim görmekte olan 1092 tane ortaokul öğrencisi oluşturmuştur.Araştırmadan elde edilen verilerle ilgili analizler şöyledir:Öğrencilerin yazılı anlatımda fiilimsi kullanma sıklığını belirlemek amacıyla bağımlı değişkenin (fiilimsilerin kullanım sıklığı) bağımsız değişkenlerle (sınıf düzeyi, akademik başarı, cinsiyet, sosyo-ekonomik seviye) etkileşimi analiz edilirken t testi, varyans analizi, LSD istatistik teknikleri kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen bulgular şöyledir:Sınıf değişkenine göre öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında 5. sınıf öğrencilerinin, 6, 7. ve 8. sınıf öğrencilerine göre daha az fiilimsi kullandığı; 6. sınıf öğrencilerinin 7. sınıf öğrencilerine göre daha az fiilimsi kullandığı; ancak 8. sınıf öğrencilerinin fiilimsi kullanımı ile 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin kullanımı arasında fark olmadığı görülmüştür.Akademik başarı değişkenine göre öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında en çok fiilimsi kullanan öğrencilerin akademik başarısının yüksek; en az fiilimsi kullanan öğrencilerin ise akademik başarısının düşük olduğu görülmüştür.Cinsiyet değişkenine göre öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında kız öğrencilerin fiilimsi kullanımının erkek öğrencilerden fazla olduğu görülmüştür.Sosyo-ekonomik seviye değişkenine göre öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında üst gruptaki öğrencilerin fiilimsi kullanımının orta ve alt gruptaki öğrencilerden fazla olduğu; orta ve alt grubu temsil eden öğrencilerin fiilimsi kullanma sıklığında farklılık olmadığı görülmüştür.En çok kullanılan isim-fiil eki "-mA (f=2019)", sıfat-fiil "-DIk (f=1331)", zarf-fiil eki ise "-Ip (f=1337)" ekidir.Ortaokul öğrencileri sırasıyla: en fazla zarf-fiil (f=5378), isim-fiil (f=2694), en az ise sıfat-fiil eklerini (f=2465) kullanmıştır. 1092 öğrencinin toplamda kullandığı fiilimsi sayısı 10.537'dir.ABSTRACTIn this study, it is aimed to identify the use of the verbal in written expression of the students. In this study, it is looked for an answer for the following questions:1.Is there any differentiation of the verbal use frequency of middle school students in the written expression according to increased grade level?2.Is there any differentiation of the verbal use frequency of middle school students in the written expression according to academic achievement?3.Is there any differentiation of the verbal use frequency of middle school students in the written expression according to the gender?4.Is there any differentiation of the verbal use frequency of middle school students in the written expression according to the socio-economic level?1092 middle school students who studying in the schools where representing 3 different groups (top, middle, bottom) in terms of socio- economic environment and being in the district of Zeytinburnu constituted the sample of the study in the academic year 2012-2013. Analyses in accordance with the data obtained from the study are as follows:While it was analyzing the interaction of the dependent variable (frequency of verbal use) with the independent variables (grade level, academic achievement, gender, socio- economical level) in order to determine the verbal use frequency in the written expression of students, t-test, analysis of variance, LSD statistical techniques were used.The findings of the study are as follows:According to the class variable, it was observed that the verbals were used by 5th class students lower than 6th, 7th and 8th class students, by 6th class students lower than 7th class students, otherwise there is no difference between 8th class students and 6th and 7th class students in terms of the verbal use. According to the academic achievement, it was observed that the highest frequency of verbal use was in the students who their academic achievements were highest, and the lowest frequency of verbal use was in the students who their academic achievements were lowest.According to the gender variable, it was observed that the frequency of verbal use in the female students were more than the male students. According to the variable of social-economic level, it was observed that the verbal use of upper group students was more than the middle and sub-group students; and otherwise there was no difference between middle and sub-group students in the frequency of verbal use.The most commonly used verbal noun affix is “-mA (f=2019)”, participle affix is “-DIk (f=1331)”, adverbial affix is “-Ip (f=1337)”.Respectively, the middle school students used adverbials (f=5378), verbal noun (f=2694) at most and participles (f= 2465) at least. The total number of verbal which 1092 students used is 10.537.

ÖZETİKİNCİ DİL ÖĞRETİM KAYNAKLARINDA YER ALAN ANLAMA ETKİNLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI(YENİ HİTİT VE NEW HEADWAY ÖRNEKLEMİ)İletişim araçlarının gittikçe artan bir hızla gelişmesi ve uluslar arasındaki ekonomi, siyaset, turizm vb. alanlardaki ilişkilerin yoğunlaşması ulusları birbirine yakınlaştırmış; kendi ana dillerinin yanı sıra diğer ülkelerin dillerini öğrenme gereksinimini ortaya çıkararak ikinci dil öğrenme isteğinin artmasına sebep olmuştur. İkinci dil öğrenme isteğinin bir gereklilik olarak ortaya çıkması ulusların kendi ana dillerini geniş bir alana yayma isteklerini de perçinlemiş ve ikinci dil öğretiminin önem kazanmasına olanak sağlamıştır. Bu noktada ikinci dil öğretimi sırasında dil öğrencisi ve öğretmenin yanında önemli bir öğretim kaynağı olan ders kitabı da önem kazanmıştır ve bu alanda pek çok ders kitabı hazırlanmıştır.Çalışmada ikinci dil öğretim kaynakları olarak hazırlanmış kitaplardan ikisi olan Yeni Hitit (Türkçe) ve New Headway (İngilizce) serilerinde yer alan anlama etkinlikleri; çeşitlilik, nitelik, temel dil becerilerine uygunluk ve bu etkinliklerde kullanılan ölçme-değerlendirme soruları; kapsam, soru çeşidi (açık uçlu, çoktan seçmeli, eşleştirmeli, var-yok, doğru-yanlış vb.), anlaşılma vb. yönlerden ayrı ayrı ve tarama yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Ardından söz konusu kitaplarda bulunan okuma ve dinleme etkinlikleri incelenmiş, ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Değerlendirme yapıldıktan sonra kitapların öğrenme-öğretme sürecindeki yeterliliği, olumlu ve olumsuz yönleri tespit edilmiştir ve kitaplar karşılaştırılmıştır. Son olarak araştırmanın sonuçları ortaya konmuş, sonuçlar farklı araştırmalarla karşılaştırılarak tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.Bu çalışmanın Türkçe ve İngilizcenin ikinci dil olarak öğretimi amacıyla yayımlanacak olan ders kitaplarına yol gösterici olacağı düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: İkinci/Yabancı dil öğretimi, ders kitabı, anlama, ölçme-değerlendirmeABSTRACTTHE COMPARISON OF UNDERSTANDING ACTIVITIES IN THE SECOND LANGUAGE TEACHING SOURCES(THE SAMPLE OF YENİ HİTİT AND NEW HEADWAY)The increasing development of means of communication and the concentration of relationship in the fields of economy, tourism and politics between nations have caused nations to become closer to each other. In addition to their native languages, they have also caused increase of wish of language learning by introducing the need of teaching languages of the other countries. The need of learning second language has riveted nations to extend their mother languages in larger areas and provided the teaching of second language to be important. In that aspect, during the second language teaching, the course books have also been important besides language learner and teacher. So, many course books have been written in this area. In this research, the comprehension activities in Yeni Hitit (Turkish) and New Headway (English) as the two of second language teaching resources have been analyzed separately and using scanning method in the ways of variety, quality, coherence with basic language skills, measurement and evaluation questions used in these activities, content, variety of question (open-ended, multiple choice, matching, true-false, exist-absent questions) and being understood, etc… After that evaluation has been made. After the evaluation, the efficiency of the books in process of learning-teaching, their pros and cons have been confirmed and comparison has been made between books. Finally, the results of the research have been introduced, compared with the other researches, discussed and suggestions have been made.This study is thought to throw a light on being pressed course books so as to teaching English and Turkish as second language.Key words: Teaching of second/foreign language, course books, comprehension, measurement and evaluation.

2. ÖZETBİRLEŞİK KELİMELERİN YAZIMIBirleşik kelimeler, farklı anlam ya da yapı özelliklerine sahip en az iki kelimenin Türkçenin gramer özelliklerine uygun olarak bir araya gelmesiyle oluşurlar. Dile zengin bir anlatım, farklı anlamlar kazandıran birleşik kelimelerin yazımı Türkçede çözülememiş sorunlardan biridir. Esasında 1 Kasım 1928’de yapılan Harf İnkılâbı’ndan bugüne Türkçede yazımla ilgili netlik kazanamamış birçok sorun bulunmaktadır.Bu çalışma Birleşik Kelimelerin Yazımı ile ilgili sorunların tespit edilmesini amaçlamaktadır. Bu amaçla Türkçenin yazımı ile ilgili ilk kılavuz olan İmlâ Lûgati (İL 1928) ve güncel son kılavuz hükmündeki Yazım Kılavuzu (YK 2005) arasındaki TDK tarafından hazırlanan tüm imlâ, yazım, yeni imlâ, yeni yazım kılavuzları birleşik kelimelerin yazımı konusunda incelenmiş ve değişiklikler ortaya konmuştur. Ayrıca İL 1928 ve YK 2005’te geçen tüm birleşik kelimeler tablo hâline getirilmiş, yazımı değişen birleşik kelimeler karşılaştırmalı olarak bu tabloda yer almıştır. Böylece Türkçenin birleşik kelime varlığı da gözler önüne serilmiştir.Çalışmada birleşik kelimelerin anlam ve şekil/yapı yönünden oluşumları da incelenmiş, İL 1928 ve YK 2005’te yer alan tüm birleşik kelimeler şekil/yapı yönünden tasnif edilmiştir. Bu sayede birleşik kelimelerin yapı özellikleri bakımından çeşitliliği de ortaya konmuştur.Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde araştırmanın ana hatları, problem ve çalışma modeline ilişkin açıklama ve bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde birleşik kelimeler her açıdan ele alınmış ve incelenmiştir. Ayrıca bu bölümde 1928’den bugüne TDK tarafından hazırlanan tüm kılavuzlar esas alınarak değişen kurallar mukayese edilmiştir. Bu bilgiler çeşitli tablolarla desteklenmiştir. Üçüncü bölümde birleşik kelimelerin bitişik ve ayrı yazılışlarıyla ilgili kurallar yer almaktadır. Ayrıca Türkçenin köklü bir sorunu olarak addedilen Birleşik Kelimelerin Yazımı Sorunu, akademik literatürün taranmasıyla çok yönlü olarak ele alınmıştır. Çalışmanın sonuç bölümünde, gerek kılavuzların taranmasıyla elde edilen bulgular gerekse birleşik kelimelerle ilgili akademik çalışmalar göz önünde bulundurularak varılan sonuçlar ortaya konmuştur. İL 1928 ve YK 2005’te yer alan 19.823 birleşik kelime tablo hâline getirilmiştir. Ayrıca bu 19.823 birleşik kelimenin şekil/yapı özellikleri de tasnif edilerek çalışmanın Ekler kısmına eklenmiştir.Anahtar Kelimeler: Birleşik kelime, yazım kılavuzları, yazım, kelime grupları. 3. ABSTRACTTHE SPELLİNG OF THE COMPOUND WORDSCompound words, are formed by combining at least two words that have different meanings and structures in accordance with Turkish grammar. Spelling of the compound words which enrich the language with various expression and meanings still remains as one of the unresolved problems in Turkish. Actually, since the Alphabet Revolution in November 1, 1928, many unresolved spelling problems exist in Turkish.This work aims to determine the problems about The Spelling of the Compound Words. To this end; all spelling, orthography, new spelling and new orthography guides prepared by TDK (Turkish Language Foundation) between the first Turkish orthography guide İmlâ Lûgati (İL 1928) and the most up to date guide Yazım Kılavuzu (YK 2005) were studied for spelling of the compound words and the changes were presented. Besides, all of the compound words in İL 1928 and YK 2005 were tabulated and the compound words in Turkish were displayed.In this study, formations of the compound words were studied in terms of the meaning and form/structure and all of the compound words in YK 2005 were classified with respect to the form/structure. Thanks to that, diversity of compound words in terms of structure features were presented.The thesis consists of three main parts. Outline of the study and explanations and information about the problem and study model were given in the first part. In the second part, compound words were covered and studied in all aspects. Besides, the varying rules were compared with regard to all of the guides prepared by TDK since 1928. This information was supported by various tables. In the third part, the rules about the compound words' separate and adjacent spellings are found. Besides; named as a fundamental problem, Spelling of Compound Words Issue was covered by scanning the academic literature.In the final part, conclusions were presented by considering both the findings from guides and academic studies about the compound words. 19.823 compound words from İL 1928 and YK 2005 were tabulated. Besides, these 19.823 words' form/structure features were classified and added in the Appendix.Key Words: Compound words, spelling guides, spelling, word phrase.

ÖZETBu araştırmada zekâ düzeylerine göre oluşturulmuş iki farklı grup yaratıcı yazma becerileri düzeyleri açısından karşılaştırılmıştır.Araştırmaya 2009- 2010 eğitim öğretim yılında tam günlük heterojen eğitim gruplarının uygulandığı T.C. Beyazıt İlköğretim Okulundan 6, 7, 8. sınıf düzeyindeki 49 üstün, 33 normal öğrenci; normal ikili eğitimin uygulandığı T.C. Bayrampaşa Ahmet Haşim İlköğretim Okulundan 6, 7, 8. sınıf düzeyindeki 41 normal öğrenci ve tamamlayıcı eğitim hizmeti veren İstanbul Bilim Sanat merkezine devam eden 24 üstün olmak üzere toplam 147 öğrenci katılmıştır. Normal öğrenciler rastgele seçilmiştir.Araştırmada öğrencilerden Bäumer’e ait “Siyah Çadır” adlı resim uyaran olarak kullanılarak bir hikâye yazmaları istenmiştir. Öğrencilerin yazdıkları metinlerin değerlendirilmesinde çözümleyici puanlama yönergesine göre dış yapı, dil ve anlatım, düzenleme özellikleri bakımından değerlendirilmiştir. Metinlerde dış yapı özelliği olarak, biçim ve yazım noktalama kuralları; dil ve anlatım olarak sözcük, cümle, paragraf ve anlatım; düzenleme olarak başlık, serim, düğüm çözüm özelliklerinin düzeyleri tespit edilmiştir.Normal öğrenciler üstün yetenekli öğrencilere göre üstün yetenekli öğrencilere göre biçim ve paragraf konusunda daha başarılı iken, üstün yetenekli öğrencilerin yazım kuralları, sözcük, cümle, anlatım, başlık, serim, düğüm ve çözüm bölümlerinde daha başarılı oldukları tespit edilmiştir. Normal öğrencilerde başarının orta ve iyi seviyede yoğunlaştığı görülürken, üstün yetenekli öğrencilerde dağılımın uçlara doğru kaydığı görülmüştür. Üstün yetenekli öğrencilerde bireysel performansların öne çıktığı belirlenmiştir.Araştırma sonuçlarına öneriler getirilmiştir.Anahtar Sözcükler: Türkçe öğretimi, üstün zekâlı çocuklar, yaratıcı yazma teknikleri, hikâye edici metin ABSTRACT In that research, two groups made up according to intelligence level are compared about their creative writing skills. In that research 49 gifted and 33 normal students in 6th 7th 8th grades educated full time in heterogeneous classes in Beyazıt Primary school. And 41 normal students in 6th 7th 8th grade in Bayrampaşa Ahmet Haşim Priimary school and also 24 gifted students attending Istanbul Science and Art Center providing supplemental educational services, totally 147 students take part in. Normal students were choosen randomly. In the research, students were asked for to write down a narrative text depending on Baumer's work called “ Siyah Çadır “ . Students texts were evaluated in terms of external structure, language and voice organizotion according to analytic rubric.In texts as external structure forms and conventions ( spelling and puctuation ) , as a languagae and voice , word , sentences , paragraphs , voice and as organization ; title starting developing and ending levels were found out. While normal students were more successful than gifted according to form and paragraph, gifted were more successful than normal students in terms of conventions, words ,sentences , title , starting , developing and ending. While success is intensively seen on middle and high level students, distributions of gifted were shifted towards the end of. Performance levels change individulally among gifted students. According to result of this research get suggestions.Key words: Turkish education, gifted chidren, creative writing tecniques, narrative

Türk Edebiyatı dersinin en önemli gereçleri ders kitaplarıdır. Bu kitapların Türkçenin söz varlığını başarılı bir şekilde yansıtması ve öğrencilerin söz dağarcıklarını geliştirmeye ve zenginleştirmeye katkı sağlaması beklenir. Ancak kitapların bu konudaki yeterliği sıkça tartışılan bir konudur.Bu çalışmada 9. Sınıf Türk Edebiyatı ders kitabının söz varlığı incelenmiştir. ?MEB 9. Sınıf Türk Edebiyatı ders kitabında yer alan metinler, söz varlığı açısından ne gibi özellikler göstermektedir?? sorusu çalışmanın problem cümlesini oluşturmaktadır. Çalışmanın giriş bölümünde ?tez başlığı?, ?problem cümlesi?, ?problem durumu?, ?araştırmanın amaçları?, ?araştırmanın önemi? ortaya konmuştur. İkinci bölümde ?sözcük?, ?söz varlığı ve söz dağarcığı?, ?Dil ve Anlatım ve Türk Edebiyatı Öğretim Programına göre sözcük öğretimi? hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde araştırmada kullanılan yöntemler yer almıştır, elde edilen bulgular ve bunların değerlendirmeleri dördüncü bölümdedir. Beşinci bölümde ise araştırma sonuçları ortaya konulmuş ve öneriler sunulmuştur.Araştırmada Millî Eğitim Bakanlığının yayımladığı ve 2009?2010 öğretim yılında kullanılan 9. Sınıf Türk Edebiyatı ders kitabı esas alınmıştır.Bulgular ve değerlendirme kısmında 9. Sınıf Türk Edebiyatı ders kitabında yer alan metinlerin genel dizinleri ile sıklık dizini verilmiştir. Bu bulgular ışığında farklı açılardan karşılaştırmalar yapılmıştır. Araştırma bulgulara dayalı sonuçlar ve getirilen önerilerle tamamlanmıştır. Textbooks of Turkish courses are the main materials for Turkish literature. They are supposed to present the Turkish vocabulary successfully and help the students improve and enrich their vocabulary. However, the sufficiency of the textbooks is an ongoing debate.Our study investigates the vocabulary of 9. Turkish litareture textbooks. ?What kind of features the texts in Turkish litaretüre textbooks of MEB for 9. degree of secondary education have, in terms of vocabulary? is the topic problem that leads this study.The introduction section displays `the title?, `the topic problem?, `the state of the problem?, `the aims? and `the importance? of the research. The second chapter deals with the `word?, `vocabulary?, `teaching vocabulary according to Language and Speech and Turkish language curriculum?, and each chapter has been detailed with sub-titles. The third chapter displays the methods of the research, the findings and the evaluations are in the fourth chapter. The last chapter presents the results of our research and the suggestions.This research is based on the Turkish litareture textbooks published by MEB for 9.th class (in 2009-2010), of secondary education.In the findings and evaluations section general index and frequency index of the texts placed in the 9th Turkish Literature textbook are given. In light of these findings, comparisons are made from different angles.The study is ended with results based on research and recommendations. 315

ÖZETİLKÖĞRETİM 6, 7, 8. SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARININ CÜMLE BAKIMINDAN İNCELENMESİCümle bir dilin anlatım birimidir. Cümle olmadan düşünceler tam olarak aktarılamaz. Öyle ki bir dilin tam anlamıyla öğrenildiğinin göstergesi dili konuşan bireylerin cümle kurma becerileriyle doğru orantılıdır. Cümle öğretiminin gerçekleşmesi için ders kitapları önemlidir. Ders kitapları, eğitim öğretim sürecinin programa uygun olarak, planlı şekilde ilerlemesinde yararlanılan temel kaynaktır. Bu nedenle Türkçe ders kitaplarındaki cümleler sayı, uzunluk ve çeşitlilik bakımından öğrenci seviyesine uygun olmalıdır.Bu çalışma 6, 7, 8, sınıf Türkçe ders kitaplarını cümle bakımından incelemek, böylelikle Türkçe ders kitaplarında geçen cümle çeşitliliğini öğrenmek için hazırlanmıştır.Türkçe ders kitapları Türkçe öğretim programının yürütülmesi için zorunlu kaynaklardır. Türkçe öğretimi programına göre cümle 8. sınıf ders kitabında çeşitli yönlerden öğretilmektedir. 6 ve 7. sınıf ders kitabında ise cümle diğer dil bilgisi konularının pekiştirilmesi ve değerlendirilmesi için bir araç niteliğindedir.Araştırmanın birinci bölümünde araştırmanın amacı ve problem durumu verilmiştir. İkinci bölümde cümle, cümle ögeleri, cümle türleri, cümle bilgisi öğretimi, ve ders kitaplarındaki cümle konusu işlenmiştir. Üçüncü bölümde araştırmanın yöntemi belirtilmiş, dördüncü bölümde araştırma sonucu elde edilen bulgu ve yorumlara yer verilmiştir. Son bölüm olan beşinci bölümde ise araştırma sonuçları ve öneriler sunulmuştur.Araştırma sonuçlarından elde edilen başlıca bulgular şöyle özetlenebilir:1.İlköğretim 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında, fiil cümlesi isim cümlesine, kurallı cümle devrik cümleye, basit cümle birleşik cümleye göre fazla kullanılmıştır.2Sıralı, bağlı ve eksiltili cümlelere ders kitaplarında fazla yer verilmemiştir.3Türkçe ders kitaplarında bütün cümle türlerine örnekler bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Cümle, cümle çeşitleri, cümle bilgisi öğretimi, Türkçe ders kitabı.ABSTRACTA sentence is a unit of language expression. The thoughts can not be transferred completely without sentence. The indicator of that a language is learned fully is in direct proportion to the speakers’ skills of construction of sentence. The textbooks are important for sentence teaching. The textbooks are the basic sources which are used for improving planned and programmed education teaching process. Therefore sentences in the Turkish textbooks must be suitable for the level of students in terms of number, length and variety.This study is prepared to examine 6, 7, 8 grade Turkish textbooks so that to learn sentence variety in Turkish textbooks in this way.Turkish textbooks are compulsory sources to carry out Turkish teaching. According to Turkish teaching program the sentence is teached in various ways in 8 grade textbook. The sentence is a tool to reinforce and evaluate other grammar issues in 6-7 grade textbooks.In the first part of the research were given objectives of the study and problem situations. In the second part were studied sentence, sentence elements, sentence types, syntax teaching and sentence subjects in the textbooks. In the third part the method of research is mentioned, in the fourth part the findings and comments gained from research results took place. In the fifth part the last part the results of research and suggestions are presented.The findings gained from the results of research can be summarized like that:1. In the primary education 6-7-8 grade textbooks it is more used verb sentence than noun sentence, regular sentence than inverted sentence, simple sentence than compound sentence.2. Coordinate sentence, conjunctive sentence and elliptic sentences are not given more space in textbooks.3. There are examples of all types of sentences in the Turkish textbooks.Key Words: Sentence, sentence varietions, syntax teaching, Turkish textbook

ÖZETTÜRKÇE DERSİNDE BEYİN TEMELLİ ÖĞRENMENİNAKADEMİK BAŞARIYA VE KALICILIĞA ETKİSİHızla değişen yaşam koşullarına paralel olarak değişen ve gelişen eğitim kurumlarının toplumun gereksinimlerini ve beklentilerine yanıt verebilme sürecinde Türkçe dersi en önemli derslerden biridir. Türkçe dersi içerdiği sözel bilgilerin yoğunluğu nedeniyle özellikle bilgi basamağında bilişsel öğrenmelerin yoğun olduğu bir alan olarak algılanmaktadır. Oysa yaşam koşulları bireylerin yalnızca bilgiye sahip olmalarını değil, bilgiyi sorgulamalarını, farklı zamanlarda farklı durumlara transfer edebilmelerini, eleştirel, yaratıcı, düşünebilmelerini bir başka deyişle sahip oldukları bilgiyi kullanabilmelerini gerektirmektedir. Bu zorunluluk Türkçe dersinde farklı öğretim yaklaşımlarının uygulanmasını gündeme getirmektedir. Bu farklı öğretim yaklaşımlarından biri de öğrencilerin beynin doğal işleyiş sürecine uygun öğrenmesini savunan beyin temelli öğrenmedir.Bu araştırmanın amacı, ilköğretim sekizinci sınıfta Türkçe dersinde beyin temelli öğrenmenin akademik başarıya ve kalıcılığa etkisini belirlemektir. Denek modellerinden “öntest-sontest kontrol gruplu model”e göre desenlenen araştırma, 2008- 2009 öğretim yılı bahar döneminde İstanbul Fuat Köprülü İlköğretim Okulu’nda deney ve kontrol grubu olarak belirlenen 8-G ve 8-H sınıflarında gerçekleştirilmiştir.Araştırmada veri toplamak amacıyla öğrencilerin denkleştirilmesinde kullanılmak üzere bir anket formu, öğrencilerin akademik başarılarını ve öğrenilenlerin kalıcılık düzeyini ölçecek bir başarı testi, Türkçe dersinin beyin temelli öğrenmeye göre işlenebilmesi için ders planları, ders notları, sınıf içi etkinlikler için öğretim materyalleri, ayrıca öğrencilerin beyin temelli öğrenmeye ilişkin görüşlerini almaya yönelik bir anket formu geliştirilmiştir.Araştırmayla ilgili tüm istatistiksel çözümlemelerde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Grupların ortalama puanları ile puan dağılımlarının standart sapmaları hesaplanmıştır. Grup içi ve gruplararası karşılaştırmalarda t testinden yararlanılmış ve anlamlılık düzeyi olarak .05 güven düzeyi benimsenmiştir.Yapılan veri çözümlemelerinden sonra şu sonuçlara ulaşılmıştır:1.Türkçe dersinde beyin temelli öğrenme yaklaşımı uygulanan deney grubu ile, geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubunun akademik başarıları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark vardır.2.Türkçe dersinde, beyin temelli öğrenme yaklaşımı uygulanan deney grubu ile geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubu arasında öğrenmenin kalıcılık düzeyi bakımından deney grubu lehine anlamlı bir fark vardır. 3.Öğrencilerin beyin temelli öğrenmeye ilişkin görüşleri olumlu yöndedir. Öğrenciler beyin temelli öğrenmenin öğrenmeyi ezbercilikten uzaklaştırdığını; kalıcı ve zevkli öğrenme sağladığını düşünmektedir.Anahtar Kelimeler: Beyin temelli öğrenme, Türkçe Öğretimi, fiilimsiler, dil bilgisi öğretimi.ABSTRACTTHE EFFECT OF BRAIN-BASED LEARNING TO SUCCESS AND RETENTION IN TURKISH STUDIESEducation has an important role to educate individuals who will provide the continuity of society for the changing life standarts. From this perspective, it can be said that ‘Turkish Studies’, which helps students to make sense of their society and the world, is one of the most important courses in elementary education since the above-mentioned knowledge and skills are given via ‘Turkish Studies’ course in elementary schools. Since the course of ‘Turkish Studies’ involves immense verbal content, it is perceived as a course which offers a myriad of opportunities of cognitive learning at knowledge level. On the other hand, the conditions of life require individuals not only who have knowledge but also who are able to criticize, who are able to transfer their knowledge to new situations and who are able to think critically and creatively. Thus, it seems inevitable that the course of ‘Turkish Studies’, which reflects many aspects of the real life, aids in the development of such important skills. This nature of the given course entails the adaption of different teaching approaches in the classroom. One of these approaches is ‘Brain-Based Learning’ which holds that learners learn best if they are taught in accordance with brain naturel learning system. The present study aims to investigate whether “Brain-Based Learning” has an effect on academic success and retention. The study was conducted in Fuat Köprülü Elementary School, İstanbul. The participants of the study were 8th grade students in Fuat Köprülü Elementary School. The data was collected in fall term in 2008-2009 academic year. Fall semester, with 8th grade students. Participants were divided into two groups-one as the control group while the other as thecontent experimental group.In the present study, the following data collection instruments were used; a questionnaire for biographical information, pre and post- tests that were used to measure the learners’ academic success and retention level, lesson-plans, various teaching materials for classroom activities, a questionnaire to gather the learners’ perspectives on Brain Based Learning. The data obtained was analysed by a computer programme SPSS. The arithmetic means and standard deviations were calculated for each group. The data was subjected to t-tests for inter- and between- group comparisons. The significance level was .05. The following results were obtained in the present study:1. There was a significant difference between the success of control group and experimental group, experimental group being more successful than the control group.2. There was a significant difference in how much information is retained between the control group and the experimental group.3. The learners seemed to have positive perspectives on Brain-Based Learning. They seemed to think that Brain-Based Learning provides memorable and enjoyable learning experiences without a need for memorizing content.Key words: Brain-Based learning, Turkish teaching, achievement, gerundials, grammer teaching.

Türkçe ders kitapları, Türkçe öğretiminin en önemli aracı konumundadır. Söz konusu ders kitaplarının Türkçenin söz varlığını öğrencilerin gelişim sürecini gözeterek başarılı bir şekilde yansıtması ve öğrencilerin söz dağarcıklarını geliştirmesi en önemli beklentidir.?7. sınıf ders kitapları söz varlığı açısından ne gibi özellikler göstermektedir?? sorusu araştırmamızın temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle, Talim Terbiye Kurulu'nun 2009-2010 Eğitim Öğretim yılında okutulmasını tavsiye ettiği 7. sınıf ders kitaplarından basıma verilmiş beş kitap incelenmiştir. Bu kitaplar: Erdem Yayınları, Harf Yayınları, Koza Yayınları ve MEB Yayınları'na ait kitaplardır.Araştırmanın birinci bölümünde çalışmanın birinci bölümü olan giriş kısmını `konu seçimi ve amacı', `tez başlığı', `problem durumu', `araştırmanın önemi ve amacı' oluşturmaktadır. İkinci bölümde `dil ile ilgili kavram ve beceriler', üçüncü bölümde `söz varlığı ve söz dağarcığı', dördüncü bölümde `Türkçe ders kitabı ve metinler' hakkında bilgiler verilerek gerekli görülen alt başlık türleri sınıflandırılmıştır. Beşinci bölüm `Türkçe dersinde okutulan 7. sınıf Türkçe ders kitapları üzerine yapılan bir araştırma' ana başlığı altında, `kitapların tanıtımı'nı, `araştırmada kullanılan yöntemler'i, elde edilen `bulgular'ı ele almaktadır. Altıncı bölümde ise, `araştırmanın değerlendirme ve sonuçları' ortaya konularak, `öneriler' sunulmuştur.Yapılan çalışmanın, 7. sınıf ders Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığını ortaya koyarak, daha sonra yayımlanacak olan ders kitaplarına ışık tutacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Dil, söz varlığı ve dağarcığı, Türkçe ders kitabı. Turkish textbooks are the most fundamental instruments in teaching Turkish. Reflecting the Turkish vocabulary in line with the development processes of pupils successfully and enhancing the vocabulary of pupils is the greatest acquisition expected from the aforementioned textbooks.The question ?What kind of features do 7th grade Turkish textbooks possess with respect to the vocabulary?? constitute the basis of our research. In this respect, five textbooks among textbooks of 7th grade that were recommended to be studied by the Turkish Board of Education in 2009-2010 Academic Year and that were published have been analysed. These textbooks were published by Erdem Publishing House, Harf Publishing House, Koza Publishing House and the Turkish Ministry of Education Publishing House.The first chapter of the research displays the introduction part `selection of the subject and its objective?, `title of the subject?, `state of the problem?, `the importance of the research and its objective?. At the second chapter, knowledge on `notions and skills related to language?, at the third chapter knowledge on `vocabulary?, at the fourth chapter knowledge on `the Turkish textbook and texts? have been given and required subheadings have been classified. Under the main heading `a research made on 7th grade Turkish textbooks studied at the Turkish lesson? the fifth chapter deals with the `presentation of the books?, ` methods utilized during the research? and `findings? obtained. Finally, the sixth chapter displays `the evaluations and results of the research? and offers `suggestions?.This research is intended to introduce the vocabulary at 7th grade Turkish textbooks and shed light on textbooks that are going to be published in the future.Key Words: Language, vocabulary, Turkish textbook 446

ÖZETBu araştırma, 6. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığını tespit edebilmek ve elde edilen neticeleri ortaya koyabilmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada incelemeye alınan ders kitapları, Talim ve Terbiye Kurulunun 2009-2010 Eğitim-Öğretim yılında Türkçe derslerinde 6. sınıf seviyesinde okutulmasını tavsiye ettiği kitaplardan beş tanesini içermektedir. Bahsi geçen eğitim-öğretim yılında 6. sınıf Türkçe derslerinde okutulması tavsiye edilen yedi kitaptan ikisi basılmadığından bu inceleme Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Evrensel İletişim Yayınları, Tuna Matbaacılık, Özgün Matbaacılık ve Koza Yayın Dağıtım’a ait kitapları içermektedir. Bu beş ders kitabında yer alan toplam 100 metindeki tüm sözcükler değerlendirmeye alınmıştır. Araştırmanın birinci bölümünde ‘sözcük’, ikinci bölümünde ‘söz varlığı, söz varlığını oluşturan ögeler, temel dil becerileri ve söz varlığını geliştirmeye yönelik etkinlik örnekleri’, üçüncü bölümünde ‘metin tanımı, türleri ve Türkçe ders kitaplarındaki metinler hakkında bilgi’, dördüncü bölümünde ‘Türkçe dersinde okutulan 6. sınıf ders kitapları üzerine yapılan araştırma, araştırmada kullanılan yöntemler, elde edilen bulgular ve bunların değerlendirilmesi’ yer almıştır. Beşinci bölümünde ise araştırma sonuçları ortaya konulmuş ve öneriler sunulmuştur.Bu çalışmanın, 6. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığını ortaya koyarak, daha sonra yayımlanacak ders kitaplarına ışık tutacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Sözcük, söz varlığı, temel söz varlığı, Türkçe ders kitabıABSTRACTThis research aims to identify the vocabulary in the textbooks studied in the grade 6 Turkish program, and to communicate the findings. The research looks at the five of the textbooks from the recommended reading list for grade 6 by the Turkish Board of Education for the 2009-10 School Year. The reading list contains seven textbooks but two of them have not been published. The textbooks that were examined in this project were published by the following publishers: the Ministry of Education Publishing House, Evrensel Publishing, Tuna Press, Özgün Press and Koza Publishing House. All the words in the 100 texts in these five textbooks were the subject of this study. The first chapter of this research looks at “words”; the second chapter looks at “vocabulary, elements of vocabulary, basic language skills and activitiy samples for expanding vocabulary; the third chapter looks at “text definition, types of text as well as information about the texts included in the Turkish textbooks; the fourth chapter looks at “the research on textbooks studied in grade 6 Turkish program, the methods used, the findings and evaluation of the findings. Finally, the fifth chapter contains conclusions based on the findings, and offers suggestions. This research is intended to inform the future textbooks to be studied in grade 6 Turkish program, by identifying the vocabulary in the textbooks in question. Key Words: Word, vocabulary, basic vocabulary, Turkish course book

Türkçe ders kitapları Türkçe öğretiminin temel unsurlarındandır. Hazırlanan kitapların Türkçenin söz varlığını başarılı bir şekilde yansıtması ve öğrencilerin söz dağarcığını geliştirmeye katkıda bulunacak düzeyde olması beklenmektedir. Bu açıdan Türkçe ders kitapların ne durumda olduğu önem arz etmektedir.Bu araştırma, sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığını tespit edebilmek ve elde edilen sonuçları ortaya koyabilmek amacıyla yapılmıştır.Çalışmada incelemeye alınan ders kitapları, Talim ve Terbiye Kurulunun 2009-2010 Eğitim-Öğretim yılında Türkçe dersinde sekizinci sınıf düzeyinde okutulmasını tavsiye ettiği kitaplardan beş tanesidir. Söz konusu eğitim-öğretim yılında sekizinci sınıf Türkçe derslerinde okutulması tavsiye edilen sekiz kitaptan üçü basılmadığından bu incelemede Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Pasifik Yayınları, Harf Eğitim Yayınları, Koza Yayınları, Batu Yayınlarına ait kitaplardan beş tanesi esas alınmıştır.Beş ders kitabında yer alan metinlerdeki sözcüklerin tamamı söz varlığı açısından değerlendirmeye alınmıştır. Araştırmanın birinci bölümde `sözcük', ikinci bölümde `söz varlığı', `Türkçe Öğretim Programı'na göre sözcük öğretimi ve Türkçe ders kitapları' hakkında bilgiler verilmiş, gerekli alt başlık türleri sınıflandırılmıştır. Üçüncü bölümde araştırmada kullanılan yöntemler ve uygulama süreci yer almaktadır. Dördüncü bölümde araştırmada elde edilen bulgular ve bunların değerlendirmeleri yer almaktadır. Beşinci bölümde ise araştırma sonuçları ortaya konulmuş ve öneriler sunulmuştur.Bu çalışmanın sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığını ortaya koyarak daha sonra yayımlanacak ders kitaplarına yol gösterici olacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Sözcük, söz varlığı, söz dağarcığı, Türkçe ders kitabı The textbooks of Turkish courses are the basic key components of teaching Turkish language. These textbooks are supposed to reflect Turkish vocabulary successfully and enhance the vocabulary of the pupils. In this respect, the situation of the Turkish textbooks becomes a significant issue.This research is aimed to determine the vocabulary of the Turkish textbooks for the 8th grade and present the outcomes.The books being reviewed are five of the books that are recommended for the 8th grade level by the Council of Education and Morality.As the three of the subject textbooks recommended for 8th grade are not published, this research is grounded on five books belonging to the MEB, Pasifik, Harf Eğitim, Koza and Batu Publications. The entire words in the texts from these textbooks are assessed in terms of vocabulary. The first phase of the research displays ?word?; the second phase deals with ?vocabulary?. Besides, ?Teaching vocabulary and Turkish textbooks according to Turkish language curriculum?? are clarified and the essential subheadings are categorized. The third phase states the methods and implementation process used in this research. The fourth phase exhibits the facts and the assessment. The fifth phase presents the outcomes of the research and suggestions.This research is considered to guide the upcoming Turkish textbook releases by determining the vocabulary in the Turkish textbooks for 8th grade.Key Words : Word, Vocabulary, Turkish textbooks. 493

ÖZETCÜMLE BİLGİSİ KONUSUNDAKİ TERİM, TANIM VE TASNİF FARKLILIKLARININ CÜMLE ÖĞRETİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİGünümüzde dil bilgisi öğretimi alanında, konu anlatımlı test kitaplarına, temel dil bilgisi kitaplarına, sözlüklere, dil bilgisi yardımcı ders kitaplarına ve genel ağda oluşturulmuş verilere sık sık rastlanmaktadır. Böyle bir ortamda bilgiye kolay, çabuk ulaşılması ve bilginin işlenmesi kaçınılmaz gibi görünmektedir ki bu da dil bilgisi öğretimi açısından sevindirici bir durumdur. Bu olumlu şartların yanında konuyla ilgili olarak akla birkaç soru gelmektedir: Kaynaklarda verilen bilgiler ne kadar doğru ve tutarlıdır? Kullanılan terimlere özen gösterilmiş midir? Eserlerde aynı kavram için birden fazla terim kullanılmış mıdır? Bir kavram için birden fazla tanım yapılıyorsa bu, tasnif farklılığına da sebep olmuş mudur? Bu soruların yanıtları olumsuzsa böyle bir ortamda, dil bilgisi öğrenimi için bilgiye kolay ve çabuk ulaşılıyor olmasının önemi var mıdır? Tüm bu sorulara olumlu yanıt vermek maalesef mümkün gibi görünmemektedir. Günümüzde, öğretimi zorlaştırıcı etkenler ve bilgi farklılıkları, ana dilimizi öğrenmek için başvurduğumuz temel eserlerde mevcuttur. Bu sebepten dolayı ana dili öğretiminin bel kemiği durumunda olan dil bilgisi konusunda ciddi sorunlar bulunmakta ve bu konuda henüz kalıcı çözümler sunulamamaktadır.Çalışmanın temel amacı, günümüzde dil bilgisi öğretiminde kullanılan kaynaklardaki cümle türleriyle ilgili terim, tanım ve tasnif konusunda verilen bilgilerin ortaya konulması, karşılaştırılması ve bilgilerdeki benzerliklerin ve farklılıkların tespit edilmesiyle bu farklılıklara çözüm önerileri sunulmasıdır. Bunun için ortalama otuza yakın eserde yer alan cümle türlerinin terim, tanım ve tasnif durumları her bir cümle için ayrı ayrı ele alınmış ve bu konuda verilen örnekler de konuyu somutlaştırmak amacıyla çalışmaya dâhil edilmiştir. ABSTRACTNowadays, test books with explanation, main grammar books, dictionaries, subsidiary grammar course books and internet sites about education are very commonly used in the field of grammar education.In such an environment, it seems inevitable to access to the knowledge promptly and process this knowledge easily which creates a satisfactory situation in the aspect of grammar education.Besides these affirmative conditions, some questions which are related with the subject matter come into minds: To what extent is this information consistent and accurate? Is enough attention shown for the expressions that are used? Are more than one term used for the same concept in the works? Does that cause differences in the classification if more than one definition is made? If the responses to these questions are negative, is it significant to access the information easily and promptly while learning grammar in such an environment? Unfortunately it seems improbable to give positive responses to these questions.At the present time, information diversifications and hardening factors for education , exist in the basic works which we apply for learning native language. Thus there are serious difficulties in the field of grammar which is the skelation of teaching language but any permanent solutions are presented for this problem.The main target of this study is, to introduce the terms related with the clause types, give their definition and classification, comparison and finding out the similarities and the differences between the information by taking into consideration the scientific documents and to propose suggestions for the solution of eliminating the datas which cause negative effects in teaching grammar. For that reason, approximately in thirty works, term, definition and the classification of the clause types are separately handled for each sentence and examples are included in the study in order to embody the study.Key Words: Turkish education, classification of sentences, explanation of sentences, clause information.

Bu çalışma ilköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin atasözlerini algılama düzeylerini ve atasözlerini algılamada öğrencilerin hangi noktalarda problem yaşadıklarını belirlemeyi amaçlamaktadır.İstanbul ilinde Gaziosmanpaşa ilçesinde seçilen üç okulda 6, 7 ve 8. sınıfın her birinden 50 öğrenci olmak üzere toplam 450 öğrenci çalışma kapsamı içinde yer almaktadır. Çalışma 2007-2008 Eğitim ve Öğretim yılının ikinci yarıyılında uygulanmıştır. Ayrıca İstanbul ilinde görev yapan 50 Türkçe öğretmeninin de bu konuda görüşleri alınmıştır.İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin atasözlerini algılama düzeylerini ve en çok problem yaşadıkları noktaları tespit etmek için doküman incelemesi ve görüşme modeli kullanılmıştır. Bulgular betimleme yöntemi ile ortaya konulmuştur. Öğrencilere ve öğretmenlere uygulanan anketler ve literatürden elde edilen verilerden çıkarılan öneriler çalışmanın sonunda sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Eğitim-Öğretim, Ana Dili, Atasözleri, Algılama Düzeyi This study aims to determine proverbs understanding level of students who are in 6., 7. and 8. class in primary school and these students might have problems which point of proverbs understanding.Selecting 6, 7 and 8. class? from each one fifty students which are totaly four hundrend fifty at three school in İstanbul take place in study. This study was made in second half of 2007-2008 education year. In addition fifty Turkish teachers? , which working in İstanbul, ideas was taken.Documents examination and meeting modelling is used to determine the issue which the students in primary-second step-school face the most common problem and these students? proverbs understanding level. Findings are put forward with describing procedure. The surveys which applied with students and teachers and proportions which is concluded of datums which obtained from literature are presented to at the final of the study.Key Words: Education-Teaching, Mother Tongue, Proverbs, Level of Perception 171

ÖZETİLKÖĞRETİM 6, 7 ve 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ATASÖZLERİNİ ALGILAMA DÜZEYLERİBu çalışma ilköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin atasözlerini algılama düzeylerini ve atasözlerini algılamada öğrencilerin hangi noktalarda problem yaşadıklarını belirlemeyi amaçlamaktadır. İstanbul ilinde Gaziosmanpaşa ilçesinde seçilen üç okulda 6, 7 ve 8. sınıfın her birinden 50 öğrenci olmak üzere toplam 450 öğrenci çalışma kapsamı içinde yer almaktadır. Çalışma 2007-2008 Eğitim ve Öğretim yılının ikinci yarıyılında uygulanmıştır. Ayrıca İstanbul ilinde görev yapan 50 Türkçe öğretmeninin de bu konuda görüşleri alınmıştır. İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin atasözlerini algılama düzeylerini ve en çok problem yaşadıkları noktaları tespit etmek için doküman incelemesi ve görüşme modeli kullanılmıştır. Bulgular betimleme yöntemi ile ortaya konulmuştur. Öğrencilere ve öğretmenlere uygulanan anketler ve literatürden elde edilen verilerden çıkarılan öneriler çalışmanın sonunda sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Eğitim-Öğretim, Ana Dili, Atasözleri, Algılama Düzeyi ABSTRACT6, 7 AND 8th GRADE PRİMARY SCHOOL STUDENTS’ LEVEL OF UNDERSTANDİNG THE PROVERBSThis study aims to determine proverbs understanding level of students who are in 6., 7. and 8. class in primary school and these students might have problems which point of proverbs understanding.Selecting 6, 7 and 8. class’ from each one fifty students which are totaly four hundrend fifty at three school in İstanbul take place in study. This study was made in second half of 2007-2008 education year. In addition fifty Turkish teachers’ , which working in İstanbul, ideas was taken.Documents examination and meeting modelling is used to determine the issue which the students in primary-second step-school face the most common problem and these students’ proverbs understanding level. Findings are put forward with describing procedure. The surveys which applied with students and teachers and proportions which is concluded of datums which obtained from literature are presented to at the final of the study.Key Words: Education-Teaching, Mother Tongue, Proverbs, Level of Perception

BİLİŞSEL ÖĞRENME KURAMI IŞIĞINDA TÜRKÇE DERSİ HEDEFLERİNE UYGUN OLARAK KULLANILABİLECEK YÖNTEM VE TEKNİKLERBu çalışma, öğrencilerin bilişsel gelişimleri doğrultusunda Türkçe dersinde kullanılabilecek yöntem ve teknikleri tanımak, bu yöntem ve tekniklerin etkililik derecesini saptamak ve Türkçe dersi programında belirtilen amaçlara ulaşmakta yeterli olup, olmadığını araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçlarla anket form hazırlanmış ve genellikle İstanbul’un Eyüp ve Kadıköy ilçelerinde görev yapan Türkçe öğretmenleriyle çalışma yapılmıştır. Örneklemde toplam 146 öğretmen yer almaktadır.Çalışmada bilişsel öğrenme kuramı ve bilişsel alanın özelliklerine değinilmiş. Türkçe dersinin amaçları göz önünde tutularak yöntem ve teknikler kullanılma amaçlarına ve uygulamalarına göre ele alınmıştır.Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Öncelikle öğretmenlere Türkçe dersinde kullanılabilecek yöntem ve teknikler verilmiş ve bunları hangi sıklıkta kullandıklarını işaretlemeleri istenmiştir. Ardından öğretmenlerden Türkçe dersi alanlarında hangi yöntem ve tekniklere yer verdiklerini belirtmeleri istenmiş ve son olarak bazı etkili yöntem ve teknikleri az kullanma ya da hiç kullanmama nedenlerini belirtmeleri istenmiştir. Elde edilen veriler SPSS programından yararlanılarak tablolar hâlinde ortaya koyulmuş. Bulgular benzer çalışmalarla karşılaştırılarak yorumlanmış ve sonuçlara ulaşılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre;1.Strateji, yöntem ve tekniklerin sınıflanması ve uygulanmasıyla ilgili kavram kargaşası yaşanmaktadır.2.Sunuş yoluyla öğretim stratejisine dayanan geleneksel öğrenme yöntemlerinin kullanımı Türkçe dersinde daha fazladır.3.Farklı yöntem ve tekniklere yer vermek Türkçe dersini daha verimli hale getirecektir.4.Türkçe dersinin alanlarında kullanılabilecek belli yöntem ve teknikler vardır.5.Yöntem ve tekniklerin uygulanmasıyla ilgili başta fizikî şartlardan ve öğrencilerden kaynaklanan çeşitli nedenler vardır.THE METHODS AND TECHNIQUES APPROPRIATE TO USE IN TURKISH LECTURES WITH THE ULLUMINATION OF COGNITIVE LEARNING THEORYThis piece of work is produced in order to recognize the methods and the techniques that can be used with the direction of cognitive development of pupils in Turkish lectures, to identify their effectiveness, and furthermore, to research whether they are sufficient enough to achieve the goals that are determined in the schelude of Turkish lectures or not. In order to achieve those aims and provide information, a questionnaire is prepared and applied to the teachers who generally work in İstanbul’s districts such as Eyüp and Kadıköy. In this very work, the features of cognitive learning theory along with cognitive domain are mentioned. Keeping to the aims of Turkish lecture, the techniques and methods are handled according to the use of their aims and applications. The crosshatching method is used,in the research. First of all, having been given the methods and techniques, that can be used in teaching Turkish, the teachers are asked to mark one of the answers which states how often they use those techniques and methods. Secondly, the teachers are supposed to state which techniques and methods they usually use in their lectures and finally, they are asked to mark the reasons that let them carry out the techniques and methods rarely, or not using them at all, although they are known as effective ways of teaching Turkish. After the datas are obtained, they are presented as tables by using the program, SPSS. Moreover, to come to a conclusion, the results are interpreted after being compared with the similar works that have done before.According to the results of research;1.There is a confusion of concept in strategy, classification and application of the techniques and methods.2.The use of traditional learning methods which are entirely based on teacher presentation is widespread in Turkish lectures.3.Carrying out different methods and techniques in Turkish lectures will increase the productivity.4.There are certain techniques and methods that can be used in Turkish lectures.5.The application of techniques and methods results from various reasons such as environmental conditions and states of pupils.

Günümüzde dil bilgisi öğretimi alanında, konu anlatımlı test kitaplarına, temel dil bilgisi kitaplarına, sözlüklere, dil bilgisi yardımcı ders kitaplarına ve genel ağda oluşturulmuş verilere sık sık rastlanmaktadır. Böyle bir ortamda bilgiye kolay, çabuk ulaşılması ve bilginin işlenmesi kaçınılmaz gibi görünmektedir ki bu da dil bilgisi öğretimi açısından sevindirici bir durumdur.Bu olumlu şartların yanında konuyla ilgili olarak akla birkaç soru gelmektedir: Kaynaklarda verilen bilgiler ne kadar doğru ve tutarlıdır? Kullanılan terimlere özen gösterilmiş midir? Eserlerde aynı kavram için birden fazla terim kullanılmış mıdır? Bir kavram için birden fazla tanım yapılıyorsa bu, tasnif farklılığına da sebep olmuş mudur? Bu soruların yanıtları olumsuzsa böyle bir ortamda, dil bilgisi öğrenimi için bilgiye kolay ve çabuk ulaşılıyor olmasının önemi var mıdır? Tüm bu sorulara olumlu yanıt vermek maalesef mümkün gibi görünmemektedir.Günümüzde, öğretimi zorlaştırıcı etkenler ve bilgi farklılıkları, ana dilimizi öğrenmek için başvurduğumuz temel eserlerde mevcuttur. Bu sebepten dolayı ana dili öğretiminin bel kemiği durumunda olan dil bilgisi konusunda ciddi sorunlar bulunmakta ve bu konuda henüz kalıcı çözümler sunulamamaktadır.Çalışmanın temel amacı, günümüzde dil bilgisi öğretiminde kullanılan kaynaklardaki cümle türleriyle ilgili terim, tanım ve tasnif konusunda verilen bilgilerin ortaya konulması, karşılaştırılması ve bilgilerdeki benzerliklerin ve farklılıkların tespit edilmesiyle bu farklılıklara çözüm önerileri sunulmasıdır. Bunun için ortalama otuza yakın eserde yer alan cümle türlerinin terim, tanım ve tasnif durumları her bir cümle için ayrı ayrı ele alınmış ve bu konuda verilen örnekler de konuyu somutlaştırmak amacıyla çalışmaya dâhil edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Türkçe öğretimi, cümle tasnifi, cümle tanımı, cümle bilgisi. Nowadays, test books with explanation, main grammar books, dictionaries, subsidiary grammar course books and internet sites about education are very commonly used in the field of grammar education.In such an environment, it seems inevitable to access to the knowledge promptly and process this knowledge easily which creates a satisfactory situation in the aspect of grammar education.Besides these affirmative conditions, some questions which are related with the subject matter come into minds: To what extent is this information consistent and accurate? Is enough attention shown for the expressions that are used? Are more than one term used for the same concept in the works? Does that cause differences in the classification if more than one definition is made? If the responses to these questions are negative, is it significant to access the information easily and promptly while learning grammar in such an environment? Unfortunately it seems improbable to give positive responses to these questions.At the present time, information diversifications and hardening factors for education , exist in the basic works which we apply for learning native language. Thus there are serious difficulties in the field of grammar which is the skelation of teaching language but any permanent solutions are presented for this problem.The main target of this study is, to introduce the terms related with the clause types, give their definition and classification, comparison and finding out the similarities and the differences between the information by taking into consideration the scientific documents and to propose suggestions for the solution of eliminating the datas which cause negative effects in teaching grammar. For that reason, approximately in thirty works, term, definition and the classification of the clause types are separately handled for each sentence and examples are included in the study in order to embody the study.Key Words: Turkish education, classification of sentences, explanation of sentences, clause information. 329

ÖZETÖĞRENCİLERİN HİKÂYE EDİCİ METİNLERİNİN ÇÖZÜMLEYİCİ PUANLAMA YÖNERGESİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ (6. VE 7. SINIF ÖRNEĞİ)Bu araştırmada altıncı ve yedinci sınıfta öğrenim gören 623 öğrencinin yazdığı hikâye edici metinler, “çözümleyici puanlama yönergesi”ne göre dış yapı, dil ve anlatım, düzenleme özellikleri bakımından değerlendirilmiştir. Metinlerde çözümleyici puanlama yönergesine göre dış yapı olarak biçim ve kurallar (yazım ve noktalama); dil ve anlatım olarak sözcük, cümle, paragraf, anlatım; düzenleme olarak başlık, serim, düğüm, çözüm özelliklerinin ne düzeyde olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu özellikler, metindilbilim ve kompozisyon öğretimi bakımından öğrencilerin metinlerinde bulunması ve değerlendirmesi gereken özelliklerdir. Tarama modeline göre hazırlanan araştırmada doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerden yaşadıkları veya şahit oldukları bir olayı hikâye etmeleri istenmiştir. Araştırma bulgularına göre her iki sınıf seviyesinde de kız öğrencilerin, erkek öğrencilerden daha başarılı metinler oluşturdukları tespit edilmiştir. Altıncı sınıf öğrencileri, başarı ortalamalarına göre cümle, düğüm ve çözüm özellikleri bakımından yedinci sınıf öğrencilerinden daha başarılı bulunmuştur. Yedinci sınıf öğrencilerinin yazdığı metinlerin değerlendirme ortalamalarına göre biçim, kural, sözcük, paragraf, başlık, serim özellikleri bakımından altıncı sınıf öğrencilerinden daha başarılı bulunmuştur. İki sınıfın anlatım özelliği ortalaması aynıdır.Araştırmada öğrencilerin metin oluşturmada özellikle yazım ve noktalama kurallarına uymada sıkıntılar yaşadıkları tespit edilmiştir. Metin alanı içinde ve dışında boşluklar bırakma, bitişik el yazısı ile yazma, cümle kurma, paragraf oluşturma, konunun anlatımında asıl olaydan uzaklaşma, ayrıntılara yer verememe; serim bölümünde zaman, kişi, yer, olay ögelerini eksik ya da belirsiz anlatma; olayı tam olarak bitirememe gibi sorunlarla karşılaştıkları belirlenmiştir.Öğrencilerin genel olarak hikâye edici anlatımı kullanarak metin türüne uydukları, başlık yapabildikleri, gözlemlerini yansıtabildikleri belirlenmiştir. Kimi öğrencilerin etkili biçimde sebep-sonuç ilişkilerine yer verdiği, betimleme ve açıklama yapabildikleri, olayın anlatımına duygu ve düşüncelerini ekleyerek metin oluşturabildikleri tespit edilmiştir.Değerlendirmeciler arası uyumun belirlenmesinde tesadüfî olarak 200 metin (100’ü altıncı sınıf, 100’ü yedinci sınıf) seçilmiş, bunlar altı değerlendirmeci tarafından değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonuçları Pearson korelasyon analizi ve Kendall uygunluk kat sayısı kullanılarak analiz edilmiştir. Değerlendirme sonucunda cümle, anlatım ve düğüm özelliklerinde orta derecede uyum, diğer özelliklerde yüksek derecede bir uyum bulunmuştur.Araştırma sonuçlarına göre öneriler getirilmiştir.Anahtar Sözcükler: Türkçe öğretimi, hikâye edici metin, yazma, değerlendirme, puanlama yönergesi ABSTRACTASSESSMENT OF STUDENTS’ NARRATIVE TEXTS BY ANALYTIC RUBRIC (GRADE 6 AND 7)In that research, according to analytic rubric, narrative texts which were written by 623 students who are studying in sixth and seventh class were evaluated. At the time of this evaluation, texts were assessed in terms of external structure, language and voice, organization. In texts, as external structure; forms and conventions (spelling and punctuation), as language and voice; words, sentences, paragraphs, voice and as organization; title, starting, developing and ending were assessed to ascertain. How these traits are used by students. These traits must be included and evaluated, according to rules of text linguistics and composition learning.In that research, a narration was expected from the students. These narrations must be lived in writer’s life. During the evaluation of texts, analytic rubric was used to analyse texts which were written by students.According to search results, girl students were more successful than boy students in both sixth and seventh class. Also, according to success average, sixth class students were more successful than seventh class students in terms of using sentences, developing and ending traits. However, according to assesment average of texts which were written by seventh class students who were more successful then sixth class students in terms of form, conventions, words, paragraphs, title and starting traits. Voice traits of both class students are equal to each other.During the research, it showed that students have some important problems on text writing especially about spelling and punctuation rules. It was obtained that these problems are putting blanks in and out of text area, writing with adjacent handwriting, making sentences, forming paragraphs, flying off at tangent, not having detail, ambiguous and missing explanation about time, person, place, event component in starting part and not completing the story as a whole.That study showed that, in generally, students obey text type with using narrative explanation, creating title and reflecting their observation successfully. Also it was determined that, some students use cause-effect relations effectively and they make succesful descriptive narration and explanations well. Also they are successful to combine their emotions and ideas wth the text.At the time of research, 200 texts (100 from sixth class students, 100 from seventh class students) were choosen randomly and these texts were evaluated by six evaluator. Evaluation results were analyzed by using Pearson corelation analyzer and Kendall’s coefficient of concordance (w). At the end of that investigation, middle level accordance was founded on properties of sentence, explanation and developing parts of texts. Also, on other properties, high level accordance has founded. According to results of research get suggestions.Key words: Turkish teaching, narrative, writing, assessment, analytic rubric.

Dil, insan için çok önemli bir olgudur. İnsanı dünyaya bağlar. Çocuk, doğduğuandan itibaren çevresinin etkisine girmektedir. Dil öğrenmeye de bu çevredebaşlamaktadır. Ana dili eğitimi çocuğun çevresine göre şekillenmektedir.Okul, ana dili eğitiminde önemli bir yere sahiptir. Eğitim belli bir plana göreyapıldığı için daha sağlıklı olmaktadır. Çocuklar burada ana dillerini daha iyiöğrenmektedir. Okulda kullanılan araçlardan biri de sözlüktür. Sözlükler dilöğreniminde etkili bir yere sahiptir. Sözlükler hazırlanırken gerekli özengösterilmelidir. Piyasada çok fazla sözlük olmasına rağmen yaptığımız incelemedebunların birçoğunun yeterli olmadığını gördük. Sözlüklere baktığımızda birçoğununbaşında açıklama bile olmadığı görülmektedir.Çalışmamızın ilk bölümünde ?Giriş?, ikinci bölümünde ?Ana Dili ?, üçüncübölümünde ?'Kelime bilgisi, sözlük?, dördüncü bölümünde ?Sözlüklerin `amaddeleri'nde yer alan kelimelerin tablosu?, beşinci bölümünde ?Yöntem?,altıncı bölümünde ?Sonuç ve Öneriler? bulunmaktadır. Bu bölümde bulgularyorumlanarak öneriler sunulmuştur.Bu çalışmamızda 1945-2005 yılları arasında yayınlanan okul sözlüklerindenrast gele seçtiğimiz 17 sözlüğü inceledik. Bu sözlükler değişik tarihlerde değişikyayınevleri tarafından hazırlanmıştır. Yaptığımız incelemede bu sözlüklerin `amaddeleri'nde yer alan kelimelerin tamamını tespit ettik. Daha sonraoluşturduğumuz tabloda bu kelimelerin hangi sözlüklerde yer alıp almadığınıbelirledik. Sözlüklerin okul çağındaki çocukların ihtiyaçları düşünülmeden, gerekliön hazırlık yapılmadan hazırlandığı ortaya çıkmıştır. We have seven parts in our work. The first parts `Intraduction? the second port is`Mother Tongue? the third part is `Vocabulary knowledge, dictionsry? the fourth part is ``Thetable of words which take place in the ?a sevtions of the dictionaries.??The fifth parth is ``Methodology?? the sixth part is `` Evidence and Commerts?? theseventh part is ``Conclusıon, Discussıon and Decommedatıon. In this section the results arediscussed and recommendetıons are presented.In our work ve have studied on seventeen dictioneries that ve have chosen randomlyamong the dictioneries that are published between 1945- 2005. These dictioneries areprepored by different publish houses in diffrerent dates. In our study we found out all of thewords that take place in the ``a section?? of these dictioneries.In the followıng chart we have figured out that in wich dictioneries these words takeplace or not. We have seen that the dictioneries are prepared. Without considering the needsof the children of school age and without any preparation.Language is a very important thing for humankid. It connects human to the world. Achild is affected by its environment since born. He starts learning a langue in thisenvironment. The education of this mother tongue takes its shape his environment accordingto.School has an important place in mother tongue education. Education is more healtybecause itis dore for a particular plan. Children learn their mother tongue better at school. Oneof the thing used at school is dictionary. Dictioneries has a huge impact in learning a langue.Neccessory care must be given when preparing a language. Atthough there are a lot ofdictioneries at the markets it is understood that most of them are not sufficient. When we lookat the dictioneries we see that lots of them don?t have an explanatıon at the beginning 147

ÖZETÖğrencilerin sözcük dağarcığını belirlemeye yönelik yapılan çalışmalardaortaya çıkan sonuçlar eğitim programında belirlenen hedeflerin çok altındagörülmektedir.Yaptığımız çalışmada öğrenme stratejisine uygun, ilköğretim okullarındaTürkçe öğretim programında, öğrencilerin “sözcük dağarcığınıngeliştirilmesi”nde kullanılan tekniklerden; “serbest okuma etkinliğininöğrencilerin sözcük dağarcığının gelişimine katkısı nedir?” sorusu araştırmanınproblem cümlesini oluşturmaktadır.Çalışmanın ilk bölümünde “Giriş”, ikinci bölümünde “Anlama”, üçüncübölümünde “Söz Varlığı”, dördüncü bölümünde “Sözcük DağarcığınıGeliştirme Sorunu ve Çözüm Yolları”, beşinci bölümünde “Yöntem”,altıncı bölümünde “Bulgular ve Yorum”, yedinci bölümünde “Sonuç,Tartışma ve Öneriler” bulunmaktadır. Bu bölümde bulgular yorumlanaraköneriler sunulmuştur. Son kısımda ek olarak okutulan hikayeler veuygulanan testlere yer verilmiş, gerekli alt başlık türleri sınıflandırılmıştır.Bu çalışma 2006-2007 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Kartalilçesinde bulunan Mahmut Kemal İnal İlköğretim Okulu’nda yapılmıştır.Araştırmaya 80 öğrenci katılmıştır.Kelime testi kısmında 50 soru kullanılmıştır. Anketteki sorularla başarıdurumu ön test – son test tekniğine göre değerlendirilmiş, bulgular toplam 33tabloyla yorumlanmıştır. Deney ve kontrol gruplarının serbest okuma tekniğiile başarı oranları arasındaki farklar t-testi ve tek yönlü varyans analizikullanılarak ölçülmüştür. Bu çalışmalardan sonra, serbest okuma etkinliğininöğrencilerin sözcük kazanımına olumlu etkide bulunduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar SözcüklerSözcükSözcük dağarcığıOkumaSerbest okuma etkinliği ABSTRACTThe results appeared about the studies to determine the store of knowledgeof words of students seem to be under the target.In the secondary schools, in Turkish Teaching Program in secondaryschools, among the techniques used to “develop store of knowledge of words ofstudents”; the question “What is the contribution of free reading activities todevelop the store of knowledge of words?” is the problem sentence of thisresearch.In the first part of the study “Introduction”, in the second part“Understanding”, in the third part “Existence of Word”, in the fourth part“Problem of Improving the Store of Knowledge of Words and Ways of Solutions”,in the fifth part “Method”, in the sixth part “Findings and Comments” in theseventh part “Result, Discussion and Suggestions” are available. In this part, too,finding werw interpreted and some suggestions were done. In the last part, thestories that are read by students and tests applied were represtented, andnecessary subtitle types were classified.This research were done in 2006-2007 education year in Mahmut Kemalİnal Primary School in Kartal, İstanbul. 80 students joined the survery.In the “word test” part there were 50 questions. For each question 33 tablewere used. The rates of success related with free reading technique of theexperiment and check groups were measured by the difference of gender t-testand one way variance analysis.Key wordsWordsVocabularyReadingFree reading activities

Türkçe ders kitapları, Türkçe öğretiminin en önemli gereçleri konumundadır. Bukitapların Türkçenin söz varlığını başarılı bir şekilde yansıtması ve öğrencilerin sözdağarcıklarını geliştirmeye ve zenginleştirmeye katkı sağlaması beklenir. Ancak kitaplarınyeterliği sıkça tartışılan bir konudur.Yaptığımız çalışmada Türkçe ders kitaplarının söz varlıkları incelenmiştir. ?MEBilköğretim 6, 7. ve 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinler, söz varlığı açısındanne gibi özellikler göstermektedir?? sorusu çalışmanın problem cümlesini oluşturmaktadır.Çalışmanın giriş bölümünde `tez başlığı', `problem cümlesi', `problem durumu',`araştırmanın amaçları', `araştırmanın önemi' ortaya konmuştur. Birinci bölümde`sözcük', ikinci bölümde `söz varlığı ve söz dağarcığı', üçüncü bölümde `Türkçe ÖğretimProgramına göre sözcük öğretimi' hakkında bilgiler verilmiş, gerekli alt başlık türlerisınıflandırılmıştır. Dördüncü bölümde araştırmada kullanılan yöntemler, elde edilenbulgular ve bunların değerlendirmeleri yer almıştır. Beşinci bölümde ise araştırmasonuçları ortaya konulmuş ve öneriler sunulmuştur.Araştırmada Milli Eğitim Bakanlığının yayımladığı ilköğretim 6. sınıf (2004basımlı), 7. sınıf (2000 basımlı) ve 8. sınıf (2002 basımlı) Türkçe ders kitapları esasalınmıştır.Bulgular kısmında yukarıda belirtilen kitaplarda yer alan metinlerin geneldizinleri ile, çeşitli söz varlığı birimleri açısından sınıf bazında dizinler verilmiştir. Yorumkısmında ise bu bulgular ışığında genel ve sınıflar arasında farklı açılardankarşılaştırmalar yapılmıştır.Araştırma sonucunda Milli Eğitim Bakanlığının yukarıda belirtilen tarihlerdeyayımladığı Türkçe ders kitaplarının söz varlıkları ortaya konmuştur. Sınıflar arasındayapılan karşılaştırmada, sınıf seviyesinin artışı ile metinlerin söz varlığında da belirli Textbooks of Turkish courses are the main materials for teaching Turkishlanguage. They are supposed to present successfully the Turkish vocabulary and helppupils to improve and enrich their vocabulary. However, the sufficiency of the textbooks isan ongoing debate.Our study investigates the vocabulary of Turkish textbooks. ?What kind offeatures does the texts, existent in Turkish textbooks of MEB for 6, 7 and 8. degree ofelementary education, in terms of vocabulary? This is the problem topic that leads thisstudy.The introduction section displays `the title?, `the problem topic?, `the state ofproblem?, `the aims? and `the importance? of the research. The first chapter deals with the`word?, the second is about `vocabulary?, the third is about `teaching vocabulary accordingto Turkish language curriculum?, and each chapter have detailed with sub-titles. The fourthchapter displays the methods of the research, the findings and the evaluations. The lastchapter presents the results of our research and the suggestions.This research is based on the Turkish textbooks published by MEB for 6.th class(in 2004), 7.th class (in 2000), and 8.th class (in 2002) of elementary education.The findings section gives the general index of the texts of the books mentionedabove, and the indexes per classes, according to vocabulary units. At the commentarysection, in the light of the findings, we compared the results about the classes according tosome different aspects.As the result of this study, the vocabulary of the Turkish textbooks of MEBmentioned above are exhibited. According to the comparisons between the classes, it isobserved that, the vocabulary of the texts increases as the grade increase. However, thisincrease is not occurring in some units of vocabulary, on the contrary a degree of decreaseobserved. 294

ÖZETTürkçe ders kitapları, Türkçe öğretiminin en önemli gereçleri konumundadır. Bu kitapların Türkçenin söz varlığını başarılı bir şekilde yansıtması ve öğrencilerin söz dağarcıklarını geliştirmeye ve zenginleştirmeye katkı sağlaması beklenir. Ancak kitapların yeterliği sıkça tartışılan bir konudur.Yaptığımız çalışmada Türkçe ders kitaplarının söz varlıkları incelenmiştir. “MEB ilköğretim 6, 7. ve 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinler, söz varlığı açısından ne gibi özellikler göstermektedir?” sorusu çalışmanın problem cümlesini oluşturmaktadır.Çalışmanın giriş bölümünde ‘tez başlığı’, ‘problem cümlesi’, ‘problem durumu’, ‘araştırmanın amaçları’, ‘araştırmanın önemi’ ortaya konmuştur. Birinci bölümde ‘sözcük’, ikinci bölümde ‘söz varlığı ve söz dağarcığı’, üçüncü bölümde ‘Türkçe Öğretim Programına göre sözcük öğretimi’ hakkında bilgiler verilmiş, gerekli alt başlık türleri sınıflandırılmıştır. Dördüncü bölümde araştırmada kullanılan yöntemler, elde edilen bulgular ve bunların değerlendirmeleri yer almıştır. Beşinci bölümde ise araştırma sonuçları ortaya konulmuş ve öneriler sunulmuştur.Araştırmada Milli Eğitim Bakanlığının yayımladığı ilköğretim 6. sınıf (2004 basımlı), 7. sınıf (2000 basımlı) ve 8. sınıf (2002 basımlı) Türkçe ders kitapları esas alınmıştır. Bulgular kısmında yukarıda belirtilen kitaplarda yer alan metinlerin genel dizinleri ile, çeşitli söz varlığı birimleri açısından sınıf bazında dizinler verilmiştir. Yorum kısmında ise bu bulgular ışığında genel ve sınıflar arasında farklı açılardan karşılaştırmalar yapılmıştır.Araştırma sonucunda Milli Eğitim Bakanlığının yukarıda belirtilen tarihlerde yayımladığı Türkçe ders kitaplarının söz varlıkları ortaya konmuştur. Sınıflar arasında yapılan karşılaştırmada, sınıf seviyesinin artışı ile metinlerin söz varlığında da belirli oranda bir artış olduğu gözlemlenmiş, ancak bu artışın söz varlığının bazı birimlerinde söz konusu olmadığı, hatta azalmaların yaşandığı görülmüştür. SUMMARYTextbooks of Turkish courses are the main materials for teaching Turkish language. They are supposed to present successfully the Turkish vocabulary and help pupils to improve and enrich their vocabulary. However, the sufficiency of the textbooks is an ongoing debate.Our study investigates the vocabulary of Turkish textbooks. “What kind of features does the texts, existent in Turkish textbooks of MEB for 6, 7 and 8. degree of elementary education, in terms of vocabulary? This is the problem topic that leads this study.The introduction section displays ‘the title’, ‘the problem topic’, ‘the state of problem’, ‘the aims’ and ‘the importance’ of the research. The first chapter deals with the ‘word’, the second is about ‘vocabulary’, the third is about ‘teaching vocabulary according to Turkish language curriculum’, and each chapter have detailed with sub-titles. The fourth chapter displays the methods of the research, the findings and the evaluations. The last chapter presents the results of our research and the suggestions.This research is based on the Turkish textbooks published by MEB for 6.th class (in 2004), 7.th class (in 2000), and 8.th class (in 2002) of elementary education. The findings section gives the general index of the texts of the books mentioned above, and the indexes per classes, according to vocabulary units. At the commentary section, in the light of the findings, we compared the results about the classes according to some different aspects.As the result of this study, the vocabulary of the Turkish textbooks of MEB mentioned above are exhibited. According to the comparisons between the classes, it is observed that, the vocabulary of the texts increases as the grade increase. However, this increase is not occurring in some units of vocabulary, on the contrary a degree of decrease observed.

ÖZETBu araştırma ilköğretim okulu ikinci kademe Türkçe öğretmenlerinin anlama ve anlatım davranışlarının kazandırılmasına dair bakış açılarını ve bu alandaki uygulamalarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmamızda bu uygulama kapsamındaki öğretmenlerin sorulara verdikleri cevapların cinsiyetlerine, meslekî kıdemlerine ve mezun oldukları fakültelere göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır. Bu amaçla İstanbul Anadolu yakasındaki resmî okulların oluşturduğu evrenden, belli özellikleri göz önüne alınmadan belirlenen okullarda 103 Türkçe öğretmeni örneklem grubunu oluşturmuştur.Uygulanan anket sonucu elde edilen verilerle:1. Öğretmenlerin Türkçe Öğretim Programındaki anlama ve anlatım davranışlarının kazandırılmasına dair görüş ve uygulamalarının cinsiyetlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla t-testi, 2. Öğretmenlerin Türkçe Öğretim Programındaki anlama ve anlatım davranışlarının kazandırılmasına dair görüş ve uygulamalarının meslekî kıdeme ve mezun oldukları fakültelere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla Kruskall Wallis testi,3. Uygulanan Kruskall Wallis testi sonuçlarına bağlı olarak farklılık çıkan gruplar arasında ise Mann-Whitney U Testi uygulanmıştır. Elde edilen istatistikî sonuçlar şunlardır:1. Türkçe Öğretim Programındaki anlama ve anlatım davranışlarının kazandırılmasına dair öğretmenlerin görüş ve uygulamaları cinsiyete göre farklılık göstermemektedir.2. Türkçe Öğretim Programındaki anlama ve anlatım davranışlarının kazandırılmasına dair öğretmenlerin görüş ve uygulamalarında meslekî kıdeme göre farklılıklar görülmüştür. Bu farklılıklar; bakış açısı sorularında, ders işleme ile ilgili sorularda ve öğretim teknolojisi ile ilgili sorularda ortaya çıkmıştır. 3. Türkçe Öğretim Programındaki anlama ve anlatım davranışlarının kazandırılmasına dair öğretmenlerin görüş ve uygulamalarında mezun olunan fakülteye göre farklılıklar görülmüştür. Bu farklılıklar; bakış açısı sorularında, ders işleme ile ilgili sorularda, anlatım yöntem ve teknikleri ile ilgili sorularda, ölçme ve değerlendirme ile ilgili sorularda ortaya çıkmıştır. SUMMARYThis research has been made in order to understand how primary school second level Turkish language teachers approach to the methods to make them perceive and apply understanding and expression behaviors. In this research, answers were evaluated by taking into consideration how such as sex, professional seniority and graduated school and faculty differences affect or not affect the given answers. In order to understand these characteristics, 103 Turkish language teachers, chosen randomly for this sampling group, without taking certain characteristics into consideration, from the cosmos of official schools around the Asian Coast of Istanbul.The results of this survey that was conducted:1. T test has been made in order to understand how sex is affects Turkish Language Teachers' different opinions on the earning the of understanding and expression behaviors, and their practicing of these behaviors; 2. Kruskall Wallis test has been made in order to understand whether professional seniority and graduated schools and faculties are effective on Turkish Language Teachers' different opinions on the earning the of understanding and expression behaviors, and their practicing of these behaviors; 3. Mann-Whitney U test has been given to these groups that displayed differences from each other according to the results of Kruskall Wallis test. Statistical results are as below:1. Turkish Language Teachers' opinions on and practicing of understanding and expression behaviors of have not proven to be different in connection to sexual differences. 2. Turkish Language Teachers' opinions on and practicing of understanding and expression behaviors of have been proven to be different in connection to professional seniority differences or graduated school. These differences have been detected in questions pertaining to the points of view, teaching and technologies of teaching. 3. Turkish Language Teachers' opinions on and practicing of understanding and expression behaviors of have been proven to be different in connection to the graduated faculty. These differences have been detected in questions pertaining to the points of view, teaching, expressing methods and techniques, measurement and evaluation.

ÖZET Öğrencilerin sözcük dağarcığını belirlemeye yönelik yapılan çalışmalarda ortaya çıkan sonuçlar eğitim programında belirlenen hedeflerin çok altında görülmektedir. Yaptığımız çalışmada öğrenme stratejisine uygun, uygulamalı ve katılımlı yeni tekniklerin öğrencilerin sözcük dağarcığına katkısı incelenmiştir. `İlköğretim okullarında Türkçe Öğretim Programındaki öğrencilerin sözcük dağarcığının geliştirilmesinde kullanılan tekniklerle; çağrışım, tamamlama ve serbest yazma tekniklerinin öğrencilerin sözcük dağarcığım zenginleştirmesine katkısı nedir?` sorusu araştırmanın problem cümlesini oluşturmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde `Anlama`, ikinci bölümünde `Yazılı Anlatım ve Dil Kullanımı`, üçüncü bölümünde `Çağrışım Tekniği`, dördüncü bölümde `Söz varlığı`, beşinci bölümde `Çalışmanın Uygulanması`, altıncı bölümde `Sözcük Dağarcığını Geliştirme Teknikleri` hakkında bilgiler verilmiş, gerekli alt başlık türleri sınıflandırılmış; son bölümde de bulgular yorumlanarak öneriler sunulmuştur. Bu çalışma 2003-2004 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Beykoz ilçesinde bulunan dört okulda yapılmıştır. Araştırmaya 190 öğrenci katılmıştır. Bulgular ve yorumlar kısmında 8. sınıflarda 15 soru kullanılmıştır. Her soru için ayrı yüzdelik hesaplamaların kullanıldığı 15 tabloya yer verilmiştir. Deney ve kontrol gruplarının çağrışım, serbest yazma ve tamamlama teknikleri ile basan oranlan, öğrencilerin cinsiyet farklılaşması t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılarak ölçülmüştür. Araştırmada elde edilen sonuçlar şunlardır: 1. Sistemli bir şekilde yapılan sözcük dağarcığım geliştirme teknikleri öğrencileri derse karşı güdülemekte ve öğrencilerin derste aktif olmasını sağlamaktadır. 2. Öğrencilerin sözcük dağarcığını geliştirmede çağnşım, serbest yazma ve tamamlama çalışmalan, kullanılan klâsik tekniğe göre daha etkilidir. 3. Öğrencinin, öğrendiği bir kelimeyi yazılı anlatımda kullanması; öğrenilen sözcüğün zihinde daha kalıcı olmasını sağlamıştır.4. Bu tekniklerle güdülenen öğrenci, kendini daha iyi ifade edebilmekte, yazma uygulamasını zevkle yapmaktadır. 5. Sözcük dağarcığını anlayabilme ve bu birimleri kullanabilme gücüne öğrenci ilköğretim çağında başlamalıdır. VI SUMMARY The results optained in the studies which aim to detect the vocabulary of students are far behind the objectives put forward in the education program. In the research conducted, the contribution of new methods, which are appropriate to learning strategy and also practical and applicable, has been studied. `What is the contribution of the techniques which are used to develop the vocabulary of the students in the Program of Turkish Teaching in Primary schools and the Association, Completion and Free Writing tecniques` is a question which is the problem sentence in this research. This study gives information about `Understanding` in the first part, `Writing and Language Use` in the second, `Association Tecnique` in the third, `Vocabulary` in the fourth, `Practice of Study` in the fifth, and `Tecniques to Improve Vocabulary` in the sixth. Also, necessary subtitles have been classified and the data have been evaluated in the last part. This research has been conducted in four schools in Beykoz-Istanbul in 2003- 2004 School Year with the participation of 190 students. In the Data and Evaluation part, fifteen questions were used in eighth classes. Fifteen charts were used for fifteen questions with different percentage calculations for each one. The Free Writing techique and success rate of the Experiment and Control groups were measured by using gender differentiation, t-test and one way variance analysis. The results optained in this study are these: 1. The techniques, practiced in a system to improve vocabulary, encourage the students for lessons and activate them. 2. The Assosication, Free writing and Completion techniques are more effective than the classical techniques. 3. The use of the vocabulary that students have learnt in writing results in permanence in mind. VII4. The students encourged with these techniques are able to express themselves better and enjoy the writing. 5. Students should acquire the ability of understanding vocabulary and using it effectively in primary school. VIII 139

ÖZETÖğrencilerin sözcük dağarcığını belirlemeye yönelik yapılan çalışmalarda ortaya çıkan sonuçlar eğitim programında belirlenen hedeflerin çok altında görülmektedir.Yaptığımız çalışmada öğrenme stratejisine uygun, uygulamalı ve katılımlı yeni tekniklerin öğrencilerin sözcük dağarcığına katkısı incelenmiştir. "İlköğretim okullarında Türkçe Öğretim Programındaki öğrencilerin sözcük dağarcığının geliştirilmesinde kullanılan tekniklerle; çağrışım, tamamlama ve serbest yazma tekniklerinin öğrencilerin sözcük dağarcığını zenginleştirmesine katkısı nedir?" sorusu araştırmanın problem cümlesini oluşturmaktadır.Çalışmanın ilk bölümünde "Anlama", ikinci bölümünde "Yazılı Anlatım ve Dil Kullanımı", üçüncü bölümünde "Çağrışım Tekniği", dördüncü bölümde "Söz varlığı", beşinci bölümde "Çalışmanın Uygulanması", altıncı bölümde "Sözcük Dağarcığını Geliştirme Teknikleri" hakkında bilgiler verilmiş, gerekli alt başlık türleri sınıflandırılmış; son bölümde de bulgular yorumlanarak öneriler sunulmuştur.Bu çalışma 2003-2004 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Beykoz ilçesinde bulunan dört okulda yapılmıştır. Araştırmaya 190 öğrenci katılmıştır. Bulgular ve yorumlar kısmında 8. sınıflarda 15 soru kullanılmıştır. Her soru için ayrı yüzdelik hesaplamaların kullanıldığı 15 tabloya yer verilmiştir. Deney ve kontrol gruplarının çağrışım, serbest yazma ve tamamlama teknikleri ile başarı oranları, öğrencilerin cinsiyet farklılaşması t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılarak ölçülmüştür. Araştırmada elde edilen sonuçlar şunlardır:1. Sistemli bir şekilde yapılan sözcük dağarcığını geliştirme teknikleri öğrencileri derse karşı güdülemekte ve öğrencilerin derste aktif olmasını sağlamaktadır.2. Öğrencilerin sözcük dağarcığını geliştirmede çağrışım, serbest yazma ve tamamlama çalışmaları, kullanılan klâsik tekniğe göre daha etkilidir.3. Öğrencinin, öğrendiği bir kelimeyi yazılı anlatımda kullanması; öğrenilen sözcüğün zihinde daha kalıcı olmasını sağlamıştır.4. Bu tekniklerle güdülenen öğrenci, kendini daha iyi ifade edebilmekte, yazma uygulamasını zevkle yapmaktadır. 5. Sözcük dağarcığını anlayabilme ve bu birimleri kullanabilme gücüne öğrenci ilköğretim çağında başlamalıdır. SUMMARYThe results optained in the studies which aim to detect the vocabulary of students are far behind the objectives put forward in the education program. In the research conducted, the contribution of new methods, which are appropriate to learning strategy and also practical and applicable, has been studied. "What is the contribution of the techniques which are used to develop the vocabulary of the students in the Program of Turkish Teaching in Primary schools and the Association, Completion and Free Writing tecniques" is a question which is the problem sentence in this research. This study gives information about "Understanding" in the first part, "Writing and Language Use" in the second, "Association Tecnique" in the third, "Vocabulary" in the fourth, "Practice of Study" in the fifth, and "Tecniques to Improve Vocabulary" in the sixth. Also, necessary subtitles have been classified and the data have been evaluated in the last part. This research has been conducted in four schools in Beykoz-İstanbul in 2003-2004 School Year with the participation of 190 students.In the Data and Evaluation part, fifteen questions were used in eighth classes. Fifteen charts were used for fifteen questions with different percentage calculations for each one. The Free Writing techique and success rate of the Experiment and Control groups were measured by using gender differentiation, t-test and one way variance analysis. The results optained in this study are these: 1. The techniques, practiced in a system to improve vocabulary, encourage the students for lessons and activate them.2. The Assosication, Free writing and Completion techniques are more effective than the classical techniques.3. The use of the vocabulary that students have learnt in writing results in permanence in mind.4. The students encourged with these techniques are able to express themselves better and enjoy the writing.5. Students should acquire the ability of understanding vocabulary and using it effectively in primary school.

Zerrin ÇetindağLiselere Giriş Sınavı (LGS) Türkçe Soru Profili ve Bunun 6, 7, 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarıyla Karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi)İstanbul, 2003____________________________________________________________ÖZETBu çalışmada -1998-2002 yılları arası- Liselere Giriş Sınavı (LGS) Türkçe bölümü sorularını konulara göre dağılımı yapılmış, ortaya çıkan tablo, 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitapları ve 6, 7, 8. sınıf Türkçe öğretimi müfredatıyla karşılaştırılmıştır.Çalışma, ders kitapları, ölçme ve değerlendirme kavramlarının eğitimdeki yeri ve LGS'nin tarihçesi gibi konuların yer aldığı GİRİŞ ile başlamaktadır.1. BÖLÜM'de yıllara göre LGS Türkçe konu dağılımı ve soruların değerlendirilmesi yapılmıştır.Ders kitaplarının ayrıntılı olarak incelendiği 2. BÖLÜM'de ayrıca kitapların konu dağılımları ve dizinleri de çıkarılmıştır. 3. BÖLÜM, LGS konularının Türkçe programındaki dağılımından meydana gelmektedir.Çalışmanın son bölümü olan 4. BÖLÜM'de sonuç ve öneriler bulunmaktadır. SUMMARYIn this studying question of Turkish part of High School Entrance Examination [LGS] between 1998-2001 are distributed according to topics. The table which is appeared is compared with Turkish education curriculum.The studying begins with introduction in which cause books, consept of measuring and evaluation in education and the history of the High School Entrance Exam take part.In this first part Turkish topics of High School Entrance Exam are distributed according to years and question are appraised.In the second part cause books are studied carefully as detailed. In addition, subject distributions and index of books are found.The third part consist of the distribution of the subjects of High School Entrance Examination in Turkish curriculum.In the fourth part which is the last part of the studying conclusion and suggestions take part.