Search

Bu tez çalışmasında, merkezi havalandırma sistemlerinde kullanılan hava akış kontrol valfleri ve test yöntemleri hakkında araştırmaların yapılması, ayrıca yenilikçi bir hava akış kontrol valfi geliştirmek için test yöntemlerinin denenerek sonuçlarının uygulamaya aktarılması ve literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda, ilk olarak hava akış kontrol valfleri ile ilgili alınmış patentler incelenmiştir. Hava akış kontrol valflerinin performansına etki eden tasarım parametreleri belirlenmiştir. Hava akış kontrol valfinin tasarım parametreleri olarak; hava akış kontrol valfinin konik yapısı, açıklık sayısı ve hava akış slot açısı belirlenmiştir. Diğer taraftan, davlumbaz tasarımı ile ilgili olarak; davlumbaza eklenen hava yönlendirici kılavuzun davlumbaz performansı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Yapılan tasarım optimizasyonları sonucu oluşturulan merkezi havalandırma sistemi davlumbazı ve hava akış kontrol valfi, farklı debi koşulunda yakalama hızı, debi için gerekli olan merkezi sistem basıncı ve koku performansı açısından değerlendirilmiştir. Ayrıca, Avrupa standardına uygun koku yakalama performansı gerçek ortam deneyleri sayısal analizler ile simüle edilmiştir. Sayısal analizler içim tam ölçekli bir mutfak ve davlumbaza monte edilmiş hava akış kontrol valfi modellenmiş. Analizlerde, ocak tarafından ısıtılmış su buharı ve metil etil keton karışımının hava akış kontrol valfi tarafından yakalanmasını simule etmektedir. Analiz sonuçları, yakalama hızı, koku yakalama performansı, türbülans oluşumu ve debi için gerekli olan sistem basıncı açısından incelenmiştir. Sayısal çalışmalarda hesaplamalı akışkanlar dinamiği yazılımı olan ANSYS Fluent 19.0 yazılımı kullanılmıştır. Analizlerde çok fazlı akışlar için akışkanların hareketini tanımlayan, standart ??–?? SST türbülans modeli kullanılmıştır. Sayısal analizler deneysel çalışmalar ile doğrulanmıştır. Çalışmalar sonucu geliştirilen yenilikçi hava akış kontrol valfi ile enerji tüketimi deneyleri gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen yenilikçi hava akış kontrol valfi sayesinde performans artışı sağlanmış ve tez çalışması kapsamında geliştirilen hava akış kontrol valfi tasarımına patent başvurusu yapılmıştır. The aim of this thesis is to conduct research on air flow control valves and test methods used in central ventilation systems, also as well as to trying test methods to develop an innovative air flow control valve, to transfer the results to application and to bring to the literature. For this purposes, firstly, patents related to air flow control valves were examined. The design parameters that affect the performance of the air flow control valves have been determined. The design parameters of the air flow control valve; the conical structure of the air flow control valve was determined as the number of openings and the air flow slot angle. On the other hand, regarding the hood design; the effects of the air-directing guide added to the hood on the hood performance were investigated. The central ventilation system hood and air flow control valve, which were created as a result of design optimizations, were evaluated in terms of capture velocity, central system pressure required for flow rate and odour performance under different flow conditions. In addition, odour capture performance in accordance with the European standard was simulated by numerical analysis of real environment experiments. A full scale kitchen and hood mounted air flow control valve is modeled for numerical analysis. The analyzes simulate the capture of a mixture of water vapor and methyl ethyl ketone heated by the cooker by the air flow control valve. Analysis results were examined in terms of capture rate, odour capture performance, turbulence formation and system pressure required for flow. ANSYS Fluent 19.0 software, which is a computational fluid dynamics software, was used in numerical studies. The standard ??–?? SST turbulence model, which describes the motion of fluids for multiphase flows, was used in the analyses. Numerical analyzes have been confirmed by experimental studies. Energy consumption experiments were carried out with the innovative air flow control valve developed as a result of the studies. Thanks to the innovative air flow control valve developed, performance increase has been achieved and a patent application has been made for the air flow control valve design developed within the scope of the thesis.

Bu çalışmada kullanılan numuneler kum döküm yöntemi kullanılarak üretilmiştir. Üretilen numuneler, Mo (Molibden) takviyeli ve Mo takviyesiz olarak üretilmiştir. Üretilen numunelere farklı sıcaklık, bekleme süresi ve soğutma ortamı gibi kıyas parametreleri kullanılarak ısıl işlem uygulanmıştır. Isıl işlem uygulanan numuneler parlatma işlemine tabi tutularak SEM görüntüleri alınmış ve numunelerin içi yapıları incelenmiştir. Numuneler belirli süre ve mesafe parametrelerine bağlı olarak, kum zımpara kullanılarak farklı yükler altında abraziv aşınma deneyine tabi tutulmuştur. Aşınma deneyi sonrası sonuçlar; uygulanan yük, aşınma miktarı, Mo varlığının etkilerine göre mukayese edilmiştir. Numunelerin mikro vickers sertlik ölçümleri yapılarak incelenmiştir. Yapılan deneysel çalışmalar sonrasında, belirli ısıl işlem parametrelerinin ve Mo takviyesinin, soğuk iş takım çeliğinin sertlik ve aşınma direnci üzerinde olumlu sonuçlar ortaya koyduğu belirlenmiştir. The samples used in this study were produced using the sand casting method. The produced samples were produced with and without Mo (Molybdenum) reinforcement. Heat treatment was applied to the produced samples by using comparison parameters such as different temperature, waiting time and cooling environment. The heat treated samples were polished and SEM images were taken and the internal structures of the samples were examined. The samples were subjected to abrasive wear test under different loads using sandpaper, depending on certain time and distance parameters. Results after the wear test; The effects of applied load, amount of wear and presence of Mo were compared. Micro Vickers hardness measurements of the samples were made. As a result of experimental studies, it has been determined that certain heat treatment parameters and Mo reinforcement give positive results on the hardness and wear resistance of cold work tool steel.

Günümüzde enerji ihtiyacının büyük bir bölümü fosil kaynaklı yakıtlardan karşılanmakta olup, fosil kökenli kaynakların gittikçe azalması ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayı alternatif enerji kaynakları gündeme gelmiştir. Alt ısıl değeri yüksek, maliyeti düşük ve kolay temin edilebilen asetilen gazı, dizel motorları için bir alternatif yakıt olarak görülmektedir. Bu çalışmada, dizel yakıt - atık kızartma yağı biyodizeli karışımı ile çalışan bir dizel motoruna asetilen gazı ilavesinin motor performansı ve egzoz emisyonlarına etkisi deneysel olarak incelenmiştir. Asetilen gazı, dakikada 10 L ve 15 L oranlarında dizel, B25 (%75 dizel+%25 biyodizel) ve B50 (%50 dizel+%50 biyodizel) yakıtları ile çalışan dizel motorunun emme havasına eklenerek motor testleri gerçekleştirilmiştir. Deney yakıtları dört zamanlı, 4 silindirli, su soğutmalı, turbo doldurmalı, Common Rail yakıt püskürtme sistemine sahip bir dizel motorunda 40 Nm, 60 Nm ve 80 Nm motor yüklerinde test edilerek performans ve emisyon değerleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Dizel, B25 ve B50 test yakıtlarına asetilen gazı ilavesi ısıl verim ve volümetrik verim değerlerinde azalmaya neden olurken, özgül yakıt tüketimi, özgül enerji tüketimi ve egzoz gaz sıcaklığı değerlerinde artışa neden olmuştur. Asetilen gazı katkısı ile NOx, HC, CO ve is emisyonları artarken, CO2 emisyonlarında azalma meydana gelmiştir. Today, a large part of the energy need is met from fossil fuels, and alternative energy sources have come to the fore due to the gradual decrease of fossil-based resources and their negative effects on the environment. Acetylene gas, which has a high lower calorific value, low cost and easily available, is seen as an alternative fuel for diesel engines. In this study, the effect of the addition of acetylene gas to a diesel engine operating with a diesel fuel-waste cooking oil biodiesel mixture on engine performance and exhaust emissions was experimentally investigated. Engine tests were carried out by adding acetylene gas to the intake air of the diesel engine operating with diesel, B25 (75% diesel+25% biodiesel) and B50 (50% diesel+50% biodiesel) fuels at a rate of 10 L and 15 L per minute. The performance and emission values were determined by testing the experimental fuels at 40 Nm, 60 Nm and 80 Nm engine loads in a four-stroke, 4-cylinder, water-cooled, turbocharged diesel engine with Common Rail fuel injection system. As a result of the study, the addition of acetylene gas to Diesel, B25 and B50 test fuels caused a decrease in thermal efficiency and volumetric efficiency, while an increase in specific fuel consumption, specific energy consumption and exhaust gas temperature values. With the contribution of acetylene gas, NOx, HC, CO and soot emissions increased, while CO2 emissions decreased.

St37 kalite çelikler, otomotiv ve inşaat malzemesi olarak hemen hemen her türlü sektörde çok yaygın kullanım alanlarına sahiptir. Bunun başlıca nedeni olarak performans derecesi ve maliyeti gösterilebilir. Hazırlanan bu çalışma ile St37 çeliğinin üç aşamalı olarak farklı şartlar altında korozyon mekanizmasının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu aşamalar sırasıyla; Elektro galvanizli veya galvanizsiz çeliğin korozyon mekanizması, asit yağmurları etkisinde korozyon mekanizması ve sıcak daldırma galvanizli St37 çeliğinin korozyon mekanizması olarak incelenmiştir. Üç aşamalı olarak yapılan deneysel çalışmada St37 çeliğinin korozyona karşı göstermiş olduğu davranışlar; Elektrokimyasal Empedans Spektroskopisi (EIS), Potansiyodinamik Polarizasyon (TP), Açık Devre Potansiyelleri (OCP), Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM), Enerji Dağılım Spektroskopisi (EDS) ve Optik Görüntüleme Analizi kullanılarak araştırılmıştır. Sonuç olarak, elde edilen bulgular ayrıntılı bir şekilde analiz edilmiş ve karşılaştırılmıştır. Buna göre, sıcak daldırma galvaniz ve elektro galvaniz işleminin korozyon direncini artırdığı ve daha etkili bir koruma sağladığı gözlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Ankraj Elemanı, Korozyon, St37, Sıcak daldırma galvaniz, Elektro galvaniz. St37 quality steels have very common usage areas in almost all kinds of sectors as automotive and construction materials. The main reason for this is the degree of performance and cost. In this study, it is aimed to examine the corrosion mechanism of St37 steel under different conditions in three stages. These stages are respectively; the corrosion mechanism of electro galvanized or non-galvanized steel, the corrosion mechanism under the influence of acid rain and the corrosion mechanism of hot-dip galvanized St37 steel were investigated. Behaviors of St37 steel against corrosion in the three-stage experimental study; Electrochemical Impedance Spectroscopy (EIS), Potentiodynamic Polarization (TP), Open Circuit Potentials (OCP), Scanning Electron Microscope (SEM), Energy Distribution Spectroscopy (EDS) and Optical Imaging Analysis were investigated using. As a result, the obtained findings were analyzed and compared in detail. Accordingly, it has been observed that hot-dip galvanization and electro-galvanization process increase corrosion resistance and provide more effective protection. Keywords: Anchor Element, Corrosion, St37, Hot-dip galvanized, Electro galvanized.

Eğitimden sosyal hayata halen etkisi devam eden pandemi süreçlerinden güçlü çıkılması için uzaktan eğitim uygulamalarının beraberinde getirdiği koşulların tüm yönleriyle anlaşılması gerektiği ortadır. Eğitim sürecinin güçlendirilmesi söz konusu olduğunda öğretmen ve ebeveynlik rollerinin araştırılması önemli hale gelmektedir. Özellikle normalleşme adımlarıyla başlayan yeni dönemde öğretmen ve çocuklarda ortaya çıkabilecek muhtemel sorunların erkenden fark edilmesi, önlenmesi ve eğitim sürecinin verimli hale getirilmesi öncelikler arasında olacaktır. Bu amaçla Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan öğretmen velilerin pandemi sürecinde uygulamaya konan uzaktan eğitimle ilgili mesleki ve ebeveynlik deneyimleri araştırılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim desenine göre yürütülmüş betimleyici nitelikte bir çalışmadır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilkokul, ortaokul ve lisede çalışan farklı branşlardan 11 (K=5, E=6) öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem büyüklüğünün belirlenmesinde nitel araştırmalarda öne çıkan veri doygunluğuna ulaşma prensibi benimsenmiştir. Çalışma kapsamında araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu üzerinden öğretmenler ile mülakatlar yapılmıştır. Mülakatlardan elde edilen verileri içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen en önemli bulguların başında öğretmen çocuklarının pandemi sürecinde psikososyal, akademik ve fiziksel gelişimi engelleyici sorunlar yaşadıkları yönündendir. Ayrıca öğretmenlerin sınıf yönetimi, mesleki sorumluluk ve mesleki gelişim alanlarına ilişkin önemli deneyimler yaşadığı gözlenmiştir. Araştırma sonuçları bu süreçte çocukların bilişsel, sosyal ve fiziksel yeterliklerinde bozulmalar olduğunu ve öğrenme motivasyonlarının azaldığını ortaya koymuştur. Öğretmenlerin ebeveynlik üzerine yaşadıkları deneyimlerin niteliği göz önüne alındığında pandemi dönemi ve sonrası okullarda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin eğitim-öğretim çalışmalarının odağına alınması önerilmektedir., Obviously, all aspects of the conditions brought along by distance education applications should be understood to come through more substantial from the pandemic processes that still have an impact on education and social life. Investigating teacher and parenting roles become important when strengthening the educational process is on the agenda. Especially in the new period starting with the normalization process, early recognition of possible problems that may be seen in teachers and children, preventing them, and making the education process efficient will be priorities. For this purpose, teachers' professional and parenting experiences working in schools affiliated to the Ministry of National Education related to distance education implemented during the pandemic process were examined. The research is a descriptive study carried out according to the phenomenology pattern, one of the qualitative research methods. A purposeful sampling method was used in the study. The research study group consists of 11 (F=5, M=6) teachers from different branches working in primary, secondary, and high schools affiliated to the Ministry of National Education. The principle of reaching data saturation prominent in qualitative research has been adopted in determining the sample size. Within the scope of the study, interviews were conducted with the teachers through the semi-structured interview form created by the researchers. The data obtained from the interviews were analyzed using the content analysis technique. One of the most important findings obtained from the research is that teachers' children experience problems that prevent psychosocial, academic, and physical development during the pandemic. Besides, it was observed that teachers had meaningful-essential experiences related to classroom management, professional responsibility, and professional development. The research results revealed that children's cognitive, social, and physical competencies had breakups and their learning motivation decreased in this process. Regarding teachers' experiences on parenting, it is suggested that educational studies focus on psychological counseling and guidance services in schools during and after the pandemic.

Spor psikolojisi, sporun psikolojik temeli, süreçleri ve etkilerini incelemektedir. Spor psikolojisi, spor ve egzersizde insan davranışının bilimsel çalışmasını ve bu bilginin aynı zamanda spor ve egzersiz ortamlarında pratik uygulamasını kapsamaktadır. Ayrıca spor psikolojisinin, hem bilimi hem de uygulamayı içeren bu yapısı, spor psikolojisinin bir disiplin olarak gelişmesinden itibaren görülmektedir. Sporda psikolojik gelişim veya uygulamadaki iyileştirmeyle, spordaki performansa dayalı becerilerin değerlendirilmesi ve geliştirilmesinde, ayrıca rekabetçi durumlarda sporcuların performansını en üst seviyeye çıkarmada son derece faydalı olduğu da göz önündedir. Günümüzde spordaki psikolojik bu gelişmelere paralel olarak, spor psikolojisi araştırmalarında önemli bir gelişme görülmektedir. Ortaya çıkan bu araştırma zenginliği; yalnızca alan içinde hem akademik hem de pratik önemi olan geniş bir konu yelpazesini incelemekle kalmamış, aynı zamanda diğer spor ve egzersiz bilim alanlarını ve psikoloji disiplininin çeşitli dallarını da bünyesine katmıştır. Böylesine bir ortamda bilginin ilerlemesinin en kritik unsuru, herhangi bir araştırma alanında düzenli olarak çalışmaları özetlenmesini, yansıtılmasını ve geri bildirim alınmasını gerektirir. Bu görev de genellikle bir literatür incelemesiyle yerine getirilir. Literatür incelemesi; bir konunun organizasyonu, yeniden yapılanması ve tanımlanmış yapı için ilk araç olarak işlev görür. Aynı zamanda gelecekteki araştırmaları yönlendirir, sürekli ilerleme için temel oluşturur ve referans noktalarına hizmet eder. Bu çalışmada da spor psikolojisinin geçmişten günümüze gelişimi, araştırma konuları ve spor psikolojisi araştırmalarında kullanılan yöntemler kısaca ele alınarak gelecek araştırmalara bir referans noktası oluşturulmaya çalışılmıştır., Sports psychology examines the psychological basis, processes and effects of sports. Sport psychology encompasses the scientific study of human behavior in sport and exercise, as well as the practical application of this knowledge in sport and exercise settings. In addition, this structure of sports psychology, which includes both science and practice, has been seen since the development of sports psychology as a discipline. It is also considered that it is extremely useful in evaluating and developing performance-based skills in sports, with psychological development or improvement in practice, and also in maximizing the performance of athletes in competitive situations. Today, in parallel with these psychological developments in sports, an important development is observed in sports psychology research. This wealth of research; not only has it examined a wide range of topics that have both academic and practical importance within the field, but it has also incorporated other fields of sports and exercise science and various branches of the discipline of psychology. The most critical element to the advancement of knowledge in such an environment requires regularly summarizing, reflecting, and receiving feedback on work in any field of research. This task is usually fulfilled by a literature review. Literature review; It functions as the first tool for the organization, restructuring and defined structure of a subject. It also guides future research, lays the foundation for continued progress, and serves as reference points. In this study, the development of sports psychology from past to present, research topics and methods used in sports psychology research were briefly discussed and a reference point for future research was tried to be established.

Bu çalışmanın amacı, 0-12 aylık bebeği olan annelerin ek gıdalara erken başlama nedenlerini ve etkileyen faktörleri belirlemektir. Araştırma kesitsel olarak, Mart-Aralık 2017 tarihleri arasında, Aydın İlinin Çine ilçesine bağlı bir Aile Sağlığı Merkezi’nde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, bu tarihler arasında bu Aile Sağlığı Merkezi’ne başvuran ve 0-12 aylık bebeği olan anneler, örneklemini 170 anne oluşturmuştur. Araştırmanın verileri "Anket Formu" ile yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Veriler sayı ve yüzde olarak ifade edilmiş, gruplar arasındaki farklılıklar Pearson ki-kare testi ile incelenmiştir. Veriler Statistical Package for the Social Sciences (24,0) programı ile değerlendirilmiş, tüm analizler için p, The aim of this study is to determine the reasons and factors affecting the early start of solid foods for mothers with babies aged 0-12 months. The cross-sectional study was carried out in a Family Health Center in the Cine district of Aydın Province between March and December 2017. The population of the study consisted of mothers who applied to this Family Health Center between these dates and had babies of 0-12 months, and 170 mothers were included in the sample. The data of the research were collected by face-to-face interview method with the "Survey Form". Data were expressed as numbers and percentages, and differences between groups were analyzed using the Pearson chi-square test. The data were evaluated with the Statistical Package for the Social Sciences (24.0) program, and a p value of

Giriş: Bu çalışmada özel gereksinimli bireylere matematik becerilerinin öğretiminde Somut-Yarı Somut-Soyut (SY-YS-S) öğretim uygulamalarının kanıta dayalı olma durumunun değerlendirmesi amaçlanmaktadır.Yöntem: Bu çalışmada, 1980-2020 yılları arasında ulusal ve uluslararası kaynaklarda yayımlanan çalışmaların, betimsel analiz ve kanıta dayalı olma standartlarına göre analiz süreçleri gerçekleştirilmiştir. İlk taramalar sonucunda toplamda 52 çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmalardan dâhil etme ölçütlerini karşılayan toplam 21 çalışma betimsel analiz sürecine dâhil edilmiştir. Ardından, tek-denekli araştırmalar için belirlenmiş olan niteliksel ölçütler dikkate alınarak bu çalışmalar yöntemsel açıdan değerlendirilmiştir. Niteliksel ölçütlerin tamamını karşılayan 17 çalışma görsel ve meta-analiz sürecine alınmıştır.Bulgular: Betimsel analiz bulgularına göre, çalışmaların 2011-2019 yılları arasında yoğunlaştığı ve sıklıkla özel öğrenme güçlüğü olan çocuklara yönelik gerçekleştirildiği görülmüştür. Yöntemsel özelliklere bakıldığında; araştırma deseni olarak sıklıkla denekler arası yoklama denemeli çoklu yoklama modelinin kullanıldığı; bağımlı değişken olarak problem çözme alanında en çok onluk bozma gerektiren çıkarma işlemi içeren problemleri çözme becerisi ve dört işlem becerileri alanında ise sıklıkla çarpma işlemi becerisine yer verildiği görülmüştür. S-YS-S stratejisinin sıklıkla doğrudan öğretim yöntemi ile sunulduğu ve RENAME stratejisi ile desteklendiği görülmektedir. İncelenen araştırmaların tümünde grafiksel analiz kullanılmış; ancak istatistiksel analizlere tüm çalışmalarda yer verilmemiştir. Kanıta dayalı değerlendirmeye ilişkin bulgulara bakıldığında, niteliksel ölçütlerin tamamını karşılayan 17 çalışmadan 16’sında olumlu etki görülmüştür. Meta-analiz çalışmalarında, ÖVY ve Tau-U etki büyüklüğü analiz sonuçları ise bulgular başlığında ayrıntılandırılmıştır.Tartışma: Elde edilen bu bulgular, S-YS-S öğretiminin kanıta dayalı bir uygulama olduğunu gösterir niteliktedir. Elde edilen bulgular alanyazın dikkate alınarak tartışılmış, araştırmacılara ve uygulamacılara önerilerde bulunulmuştur., Introduction: This study aimed to evaluate whether Concrete-Representational-Abstract (CRA) teaching practices adopted in teaching mathematical skills to individuals with special needs were evidence-based.Method: In this study, the analysis processes of the studies published in national and international sources between 1980 and 2020 were completed in line with descriptive analysis standards and standards for being evidence-based. As a result of the first search, a total of 52 studies were reached. Of these studies, 21 studies that met the inclusion criteria were included in the descriptive analysis process. Afterward, these studies were evaluated methodologically by considering the quality indicators for single-subject research designs. Seventeen studies that met all the quality indicators were included in the visual and meta-analysis process.Findings: According to the descriptive analysis results, it was observed that studies were mostly conducted between 2011 and 2019 and were often carried out on children with specific learning disabilities. Concerning methodological characteristics, it was seen that the multiple probe design across participants was frequently used as the research design, and subtraction with regrouping problem-solving skills in the field of problem-solving and multiplication skills in the field of four operations skills were included as dependent variables. The CRA strategy is observed to be often presented by the direct instruction method and supported by the RENAME strategy. Graphical analysis was used in all the studies reviewed. However, statistical analyses were not included in all studies. When the findings regarding evidence-based evaluation were examined, a positive effect was observed in 16 out of 17 studies meeting all the quality indicators. In meta-analysis studies, the results of PND and Tau-U effect size analysis are detailed under the Results heading. Discussion: These results demonstrate that CRA instruction is an evidence-based practice. The results obtained were discussed in line with the literature, and recommendations were made to researchers and intervention agents.

inancial globalization has entered to an important phase, after capital account liberalizations in 1980s for developed countries, and in 1990s for developing countries. In this phase, systemic risk factors are increased, negative events and expectations became more likely to spread and effect all markets. Particularly in stock markets, it is seen that markets of many countries integrated with “global” market rapidly, but level of this integration has not reached to remarkably high levels and does not result with strong co-movements. Even faced crises cause similar reactions in stock markets in short-term, after-shock movements may show distinct characteristics. In this framework, possible effects of World Health Organization’s pandemic announcement for the disease COVID-19, which is made on 11 March 2020, on the changes in co-movements of stock markets are investigated by using Principal Component Analysis and a change point detection analysis. Daily index movements until the date 31.12.2020 of 20 stock markets, including Turkey are used in analyses. Additionally, impact of pandemic related local numbers and restriction levels on Turkish stock market is examined., Finansal küreselleşme, 1980’li yıllarda gelişmiş ülkelerde ve 1990’lı yıllarda gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıkan sermaye hareket serbestlikleri ile birlikte önemli bir aşamaya geçmiştir. Bu aşamada sistemik risk unsurları artmış, olumsuz gelişme ve beklentiler tüm piyasalara hızla yayılarak etki edebilir hale gelmiştir. Hisse senedi piyasaları özelinde bakıldığında çok sayıda ülke piyasasının “küresel” piyasaya hızlı bir şekilde entegre olduğu görülmüş ancak söz konusu entegrasyonun düzeyi, tüm ülke piyasalarının güçlü bir şekilde birlikte hareket edecekleri seviyelere ulaşmamıştır. Yaşanan krizler karşısında kısa dönemde benzer reaksiyonlar gözleniyor olsa da şoklar sonrası hareketlilikler önemli farklılıklar gösterebilmektedir. Bu çerçevede, COVID-19 hastalığının Dünya Sağlık Örgütü tarafından 11 Mart 2020 tarihinde küresel ölçekte salgın ilan edilmesi ile hisse senedi piyasalarının birlikte hareketlerinde bir değişim olup olmadığı, olduysa değişimin ne şekilde olduğu temel bileşenler analizi ve değişim noktası analizi ile araştırılmıştır. Analizde 31.12.2020 tarihine kadar gerçekleşen günlük endeks hareketleri kullanılmıştır ve Türkiye ile birlikte 20 ülke piyasası dâhil edilmiştir. Ayrıca Türkiye hisse senedi piyasasının, ülkede salgının seyrine ilişkin açıklanan sayı ve kısıtlamalardan ne düzeyde etkilendiği de incelenmiştir.

Kadın hareketi, Sanayi Devrimi, 2. Dünya Savaşı, Soğuk Savaş ve Neoliberalizm dönemlerinde ortaya koyduğu tepkisel değişimle tarihsel gelişimini sürdürmektedir. İçinde bulunduğumuz dijital bilişim ve küreselleşme çağında da yeni bir gelişim deneyimlemektedir. Dijital teknolojilerin yükselişi, internetin yaygınlaşması, sosyal değişimlerin sanal ortamlarda odaklılığına yol açmaktadır. Dolayısıyla sosyal değişim önermeleriyle kadın hak savunucuları da oluşturdukları bloglar, internet siteleri, e-dergiler ile farklı kadın grupları da bu sanal alana girmektedirler. Dijital ortamla karşılaşılan sosyal hareketler, kadın hak savunuculuğunu da farklılaştırmakta; tarihsel feminist hareketlerin ortaya çıkardığı taleplerini ekleyerek farklı kadın kimliklerini ortaya çıkarmaktadır. Son yıllarda kadın hak savunuculuğunun etkilemeye çalıştığı ve doğal olarak da etkilendiği önemli sosyal hareketliliklerden biri de Arap Baharı olarak kabul edilebilir. Ancak gerek Batılılaşma gerekse sekülerleşme deneyimlerine Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinden daha önce ulaşan Tunus ve Türkiye, kadın hak savunuculuğunun feminist alternatif medya yayın organlarında kendini göstermesi, bu sosyal hareketliliklere neoliberalizm ve küreselleşme bağlamında yeni kuşak kadın haklarını eklemeye çalışması, geleneksel feminist taleplerini bu sosyal hareketliliğin öncelikleri arasına aldırmayı başarmasıyla öne çıkmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, özellikle yeni medya ile internetin yeni kamusal alan fonksiyonunun artmasından iyi düzeyde yararlanan bu iki ülke kadın hak savunuculuğunun feminist alternatif medya yayın organları aracılığıyla oluşturduğu yeni kadın kimlikleri bu çalışmada incelenmektedir., Women’s movement continues the historical development it underwent during the Industrial Revolution, World War II, the Cold War, and the Neoliberal period with reactive changes. It’s also experiencing new developments under the current digital information and globalization era. The rise of digital technologies and the spread of the internet allow social change to occur with the digital environments as its focal points. Accordingly, this digital environment includes the blogs, internet sites, and e-magazines curated by women’s rights activists with propositions of social change. The social movements encountered on the digital environment transform women’s rights advocacy and build upon the historical demands of the women’s movement to bring out new female identities. The Arab Spring can also be considered one of the social movements that the women’s movement tried to influence, and naturally got influenced by, in recent years. Despite, Turkey and Tunisia, the countries that experienced Westernization or secularization before the rest of the Middle East and North Africa, stand out in the self-manifestation women’s right advocacy on alternative media, the attempt at including the new wave of women’s rights to these social movements under the context of neoliberalism and globalization, and successfully allowing the inclusion of traditional feminist demands into the priorities of these social movements. This study explores how these two countries, that especially highly benefit from the emerging new role of the internet as a public sphere, saw women’s rights advocacy creating new female identities using the feminist alternative media platforms.

COVID-19 is a disease that emerged in Wuhan, China at the end of 2019, transmitted from person to person through droplets and spread all over the world in a short time and declared as a pandemic by the World Health Organization. Currently, there is no confirmed treatment method for the disease. Therefore, it is very important to minimize the risk of infection by strengthening the immune system with a healthy and balanced diet. In this process, many national and international nutrition organizations and health societies emphasize the importance of nutrition and dietitian. The purpose of this review is to review the literature on healthy nutrition of individuals against the disease during the pandemic process, and to present practices and recommendations for the maintenance, improvement and protection of health in the light of guidelines published by relevant national and international organizations., COVID-19, Çin’in Wuhan şehrinde 2019 yılı sonlarında ortaya çıkan, damlacık yoluyla insandan insana bulaşan ve kısa zamanda tüm dünyaya yayılarak Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilen bir hastalıktır. Hastalığın günümüzde kesin olarak doğrulanmış bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla sağlıklı ve dengeli beslenme ile bağışıklık sisteminin güçlendirilerek enfeksiyon riskini en aza indirmek oldukça önemlidir. Bu süreçte ulusal ve uluslararası birçok beslenme otoriteleri ve sağlık kuruluşları, beslenmenin ve diyetisyenin önemini vurgulamaktadır. Bu derlemenin amacı, pandemi sürecinde hastalığa karşı bireylerin sağlıklı beslenmesine ilişkin literatür bilgilerini gözden geçirerek ilgili ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından yayınlanmış olan rehberler ışığında sağlığın sürdürülmesi, iyileştirilmesi ve korunmasına yönelik uygulamaları ve önerileri sunmaktır.

This study was carried out to determine the perspectives and stigmatization tendencies of the university students studying in health-related departments towards different groups exposed to stigmatization. This descriptive research was carried out with 491 students studying at a Foundation University Faculty of Health Sciences in Istanbul. The data were collected using sociodemographic characteristics and regarding individuals exposed to stigmatization interview form and the Stigma Scale. The average age of the students is 20.35±1.56, 91.4% of them are women and 37.1% are students of the nursing department. It was determined that 45.4% of the students found the stigmatization of people wrong, 52.7% of them thought that individuals showing abnormal behavior should be stigmatized. It was determined that 56.8% of the students had a high tendency to stigmatization. It was determined that 4th-grade students' stigmatization tendency scores were higher than other grades. It was determined that male students' prejudice scores were higher than female students. It was determined that the stigmatization tendency scores of the students of the nutrition and dietetics department were lower than the other departments and that the students of the health management department were higher than the other departments. It was found that the labeling and psychological health scores of the students in the nuclear family structure and the prejudice scores of the students in the extended family structure were high. It is thought that the addition of subjects aimed at reducing the tendency to stigmatize individuals with different characteristics to the curriculum of health-related higher education programs will be effective in reducing students' tendency to stigmatization and gaining awareness., Bu araştırma, sağlıkla ilgili bölümlerde okuyan üniversite öğrencilerinin damgalamaya maruz kalan farklı gruplardaki bireylere yönelik yönelik bakış açılarını ve damgalama eğilimlerini belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. Bu tanımlayıcı araştırma İstanbul’da bir Vakıf Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören 491 öğrenci ile gerçekleştirildi. Veriler sosyodemografik özellikler ve damgalamaya maruz kalan bireylere ilişkin görüşme formu ve Damgalama Ölçeği kullanılarak toplandı. Öğrencilerin yaş ortalaması 20,35±1,56 olup, %91,4’ü kadın ve %37,1’i hemşirelik bölümü öğrencisidir. Öğrencilerin %45,4’ünün insanların damgalanmasını yanlış bulduğu, %52,7’sinin normal dışı davranış gösteren bireylerin damgalanması gerektiğini düşündüğü belirlendi. Öğrencilerin %56,8’inin damgalama eğilimlerinin yüksek olduğu belirlendi. 4. sınıf öğrencilerinin damgalama eğilimi puanlarının diğer sınıflara göre yüksek olduğu belirlendi. Erkek öğrencilerin önyargı puanlarının, kız öğrencilerden yüksek olduğu saptandı. Beslenme ve diyetetik bölümü öğrencilerinin damgalama eğilimi puanlarının diğer bölümlere göre düşük, sağlık yönetimi bölümü öğrencilerinin diğer bölümlere göre yüksek olduğu belirlendi. Çekirdek aile yapısındaki öğrencilerin etiketleme ve psikolojik sağlık puanlarının, geniş aile yapısında olan öğrencilerin ön yargı puanlarının yüksek olduğu saptandı. Sağlıkla ilgili yükseköğretim programlarının müfredatına farklı özelliklere sahip bireyleri damgalama eğilimini azaltmaya yönelik konuların eklenmesinin öğrencilerin damgalanma eğilimini azaltmada ve farkındalık kazanmalarında etkili olacağı düşünülmektedir.

Doğurganlığın düzenlenmesi ve aile planlaması kavramları birbiri yerine kullanılan oldukça kapsamlı kavramlardır. Doğurganlığın düzenlenmesi hizmeti; riskli ve istenmeyen gebeliklerin önlenmesinin yanı sıra gebelik planlayan çiftler için ovulasyon zamanının belirlenmesinde önemli rol oynar. Sağlık bakım profesyonelleri tarafından sunulan kaliteli, etkin ve sürekli doğurganlığın düzenlenmesi hizmeti; adolesanlar, postpartum dönemdeki kadınlar, perimenopozal dönemdeki kadınlar, engelli kadınlar, mülteci kadınlar, erkekler gibi özellikli gruplarda ve kronik sağlık sorunu olan bireylerde morbidite ve mortalite oranlarının en aza indirilmesinde önemli rol oynayan koruyucu bir sağlık hizmetidir. Kullanılan kontrasepsiyon yönteminin sürekliliği ve etkinliği bireye özgü sunulan danışmanlık hizmeti ile yakından ilişkilidir. Bu nedenle sağlık bakım profesyonelleri özellikli gruplara ve kronik sağlık sorunu olan bireylere özgü doğurganlığın düzenlenmesi hizmeti vermelidir.Doğurganlığın düzenlenmesi yöntemleri ile ilgili birçok çalışma olmasına rağmen özellikli grupların ve kronik sağlık sorunu olan bireylerin kontraseptif yöntem seçimine dair yapılan çalışma sayısı sınırlıdır. Bu bağlamda özellikli gruplara ve kronik sağlık sorunu olan bireylere yönelik uygun kontraseptif yöntemin belirlenmesine ve bu bireylere verilecek danışmanlık hizmetine yönelik çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu derlemede amaç özellikli gruplara ve kronik sağlık sorunu olan bireylere uygun kontraseptif yöntemleri irdelemek ve sağlık bakım profesyonellerine yönelik güncel bir kaynak oluşturmaktır., The concepts of regulation of fertility and family planning are quite comprehensive consepts used interchangeably. Regulation of fertility service plays an important role in determining ovulation time for couples planning pregnancy as well as preventing risky and unwanted pregnancies. Quality, effective and continuous regulation of fertility services provided by health care professionals is a preventive health care service that plays a significant role in minimizing morbidity and mortality rates in diverse groups such as adolescents, postpartum women, women near menopause, women with disabilities, refugee women, men and individuals with chronic health problem. The continuity and effectiveness of the contraception method used is closely related to the individual counseling service. Therefore, health care professionals should provide regulation of fertility service to diverse groups and individuals with chronic health problem.The number of studies on the selection of contraceptive methods in diverse groups and individuals with chronic health conditions is limited, despite the fact that there are several studies on regulation of fertility methods. In this context, studies are required to determine the best contraceptive method for diverse groups and individuals with chronic health conditions, as well as to provide consultation services.The aim of this review is to examine appropriate contraceptive methods in diverse groups and individuals with chronic health problem and to compose an up-to-date resource for health care professionals.

YÖK Tez No: 686838 Bu çalışmada, Bursa ilinde faaliyet gösteren bir pres fabrikasında ki çalışanların iş sağlığı ve güvenliği kültürünün tespiti ve iş verimliliği üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma için veri toplama anket formu hazırlanarak pres çalışanlarına uygulanmıştır. Bu bağlamda üç bölüm içeren veri toplama formu oluşturulmuştur. Düzenlenen veri toplama formu demografik bilgiler, iş sağlığı ve güvenliği kültürü, iş verimliliği anketlerinden oluşmaktadır. Anket çalışması 70 personele uygulanarak toplamda 70 anket değerlendirmeye alınmıştır. Örneklem grubundan toplanan veriler SPSS Windows version 23.0 paket programında non parametrik testler uygulanmıştır. Kullanılan ölçeklere 'Açımlayıcı Faktör Analizi' yapılmıştır. Kullanılan ölçeğin faktörleşme boyutu 'Temel Bileşenler Analizi' ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgularda, iş sağlığı ve güvenliği kültürü ile iş verimliliği arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Araştırma neticesinde iş güvenliği kültürü, iş verimliliğinin yükselmesine büyük ölçüde katkı sağlamaktadır. Sonuç olarak iş güvenliği kültür algısı yüksek olan çalışanların iş verimliliği seviyesinin daha yüksek olmasına neden olmaktadır. In this study, the main aim is to determine occupational health and safety cultures of the workers of a press factory which is active in Bursa city and investigate the effect of that on the work productivity. For this study, data collection survey forms were prepared and applied to press workers.In this context, survey forms which contain there sections, were created. The held data collection form is to consist of demographic information,occupational health and safety culture and work productivity. Survey study were applied to 70 workers and 70 surveys were taken to evaluate.The datas which were collected from sample group were applied to non-parametric tests on SPSS Windows Version 23.0 package program."Explanatory Factor Analsis" was applied to the used scales.The factorization dimension of used scale was analyzed with "Basic Components Analysis" On the findings, a significant and positive relation was detected between occupational health and safety culture and work productivity. On behalf of the study, occupational safety culture highly contribute to the rise of work productivity. As a result, the workers who have better perception of occupational safety culture also have better work productivity levels.

Günümüzde plastik kalıplama teknolojisi gün geçtikçe büyük bir hızla gelişmektedir. Plastik sektörünün gelişmesi ve plastikler üzerine yapılan araştırmaların artmasıyla birlikte hem maliyet hem de fiziksel açıdan, plastikler metallere göre birçok alanda tercih edilir bir hale gelmiştir. Plastik enjeksiyon ile üretim tekniğinin hızlı ve ucuz, imalat bakımından çok rekabetçi olması, tasarımcıları ve üreticileri çok daha kalın cidarlı parçaları da bu teknikle üretmeye zorlamıştır. Bu kalınlıklar doğal olarak çeşitli imalat ve enjeksiyon proses risklerini de beraberinde getirmektedir. Bu teknikle üretilen parçaların kalitesine; proses şartları, kalıp tasarımı ve polimer malzemelerin özellikleri etki etmektedir. Özellikle kalın cidarlı parçaların imalatında kalıp tasarımının en önemli aşaması olan soğutma sisteminin tasarımı çok önemli bir yer tutmaktadır. Enjeksiyon işlemi sonrasında gerek kalıptan hemen çıktıktan sonra gerekse ortam sıcaklığına düşürüldükten sonra üretilen parçalarda toleransları aşan çekme ve çarpılma problemleri meydana gelmektedir. Uygun bir soğutma tasarımı ürün üzerindeki çekme, çarpılma ve çökme gibi ürünün kalitesine yönelik özellikleri olumlu yönde etkilemektedir. Bu çalışmada, YYPE (Yüksek yoğunluklu polietilen) malzemeden tesisatlarda kullanılan kalın cidarlı ekleme parçası ele alınmıştır. Aynı kalıp üzerinden ve aynı proses parametreleriyle klasik ve geliştirilmiş soğutma sistemi tasarımı karşılaştırmalı olarak test edilmiştir. Soğutma sisteminin geliştirilmesinde "Moldex3D''akış analiz programından yararlanılarak soğutma kanallarının konumları ve olası çekme ve çarpılmalar belirlenmiştir. Enjeksiyon sonrasındaki ölçüsel kontroller neticesinde numunelerdeki çekme ve çarpılma değerleri incelenmiştir. Geliştirilmiş soğutma tasarımı (GST) klasik sisteme göre boydaki çekmede %12, çarpılmada ise %48 daha düşük oranlar gözlenmiştir. Ayrıca geliştirilmiş soğutma sisteminde ütüleme sürelerinin arttırılması ile parça kalitesindeki pozitif değişimler incelenmiştir. Aynı çevrim süresi ve basınçlar kullanılarak dört farklı ütüleme süresi (110-160-200-250s) kullanılmış ve kalıpta boyuna çekmelerde ortalama %37, çarpılmalarda ise %57,64 düşme tespit edilmiştir. Aynı zamanda ütüleme süresinin artması numunelerdeki kütlesel artışla beraber mekanik mukavemette de %7,16 oranında artış olduğu belirlenmiştir. Today, plastic molding technology is developing rapidly day by day. With the development of the plastics industry and the increase in research on plastics, plastics have become preferred in many areas compared to metals in terms of both cost and physical aspects. The fact that the production technique with plastic injection is fast and inexpensive and very competitive in terms of manufacturing has forced designers and manufacturers to produce much thicker-walled parts with this technique. These thicknesses naturally bring along various manufacturing and injection process risks. The quality of the parts produced with this technique; process conditions, mold design and properties of polymer materials affect. The design of the cooling system, which is the most important part of mold design, especially in the production of thick-walled parts, has a very important place. After the injection process, shrinkage and distortion problems that exceed the tolerances occur in the parts produced either immediately after exiting the mold or after being lowered to ambient temperature. A suitable cooling design positively affects the quality of the product, such as shrinkage, distortion and collapse. In the experimental study, the thick-walled joining part used in HDPE (High density polyethylene) material installations was discussed. The classical and advanced cooling system design was tested comparatively on the same mold and with the same process parameters. In the development of the cooling system, the positions of the cooling channels and possible shrinkage and distortions were determined by using the "Moldex3D" flow analysis program. As a result of the dimensional checks after injection, the tensile and distortion values of the samples were examined. Improved cooling design (GST) was observed to be 12% lower in length shrinkage and 48% lower in distortion compared to the classical system. In addition, the positive changes in the quality of the parts were investigated by increasing the ironing times in the improved cooling system. By using the same cycle time and pressures, four different packing times (110-160-200-250s) were used and an average decrease of 37% in draft lengths and 57.64% reduction in distortion was detected. At the same time, it was determined that the mechanical strength increased by 7.16% with the increase in the packing time and the mass increase in the samples.

Artan dünya nüfusu ile birlikte enerji ihtiyacında artış meydana gelmiştir. Bu nedenle enerji kaynaklarının verimli ve etkili bir şekilde kullanılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan uluslararası projeksiyonlar sonucunda dünyada bilinen rezervlerle dünyadaki en etkili enerji kaynaklarının yüz yıllık ömrü olduğu görülmektedir. Enerji kullanımının önemli oranı binalarda gerçekleşmektedir. Bu nedenle binalarda ısı enerjisinin korunması büyük önem taşımaktadır, yalıtım malzemeleri de bu yüzden yapılmış ve kullanılmaya başlamıştır. Binalarda ısı enerjisinin korunabilmesi için ısı yalıtım malzemelerine ihtiyacın her geçen gün arttığı görülmektedir. Bu ihtiyaçların karşılanabilmesi için yeni malzeme ve yeni teknoloji arayışlarının sürdüğü görülmektedir. Bu çalışmada Düzce ili 2020 yılı ortalama sıcaklık değerlerine göre analizin iç ve dış ortam sıcaklıkları belirlenmiştir. Bulunan değerlere göre perlit malzemesi kullanılarak yapılan analizde ısı kaybı ve buna bağlı olarak maliyet hesabı yapılmış ve geri ödeme süresi tartışılmıştır. TS 825 standartlarına göre özgül ısı kaybı hesaplanarak yorumlanmış ve tavsiyelerde bulunulmuştur. With the increasing world population, there has been an increase in energy needs. Therefore, it has been concluded that energy resources should be used efficiently and effectively. As a result of the international projections made, it is seen that the most effective energy resources in the world with the reserves known in the world have a hundred-year life. A significant proportion of energy use takes place in buildings. For this reason, the protection of heat energy in buildings is of great importance, and therefore insulation materials have been made and started to be used. It is seen that the need for thermal insulation materials is increasing day by day in order to preserve heat energy in buildings. It is seen that the search for new materials and new technology continues to meet these needs. In this study, indoor and outdoor temperatures of the analysis were determined according to the average temperature values of Düzce province for 2020. According to the values found, heat loss and cost calculation was made in the analysis using perlite material and the payback period were discussed. Specific heat loss is calculated according to TS 825 standards, interpreted and recommendations are made.

Denizcilikte taşımacılık ve hizmet sektöründe olduğu gibi askeri amaçlı gemilerde de ana tahrik motorlarının tamamına yakını dizel motorlardan oluşmaktadır. Araştırmada Milli Savunma Bakanlığı İstanbul Tersanesi Komutanlığı bünyesindeki motor test istasyo

Günümüzde işletmeler yüksek verim, düşük maliyet, müşteri memnuniyeti ve en önemlisi ise zamandan kazanç elde etmek için dijitalleşme ile hızlı gelişen dünyaya uyum sağlamayı amaçlamaktadır. Dünya piyasalarında üretici firma sektörlerinin başında yer alan otomotiv sektörü de dijitalleşmede yerini almaktadır. Çalışmada incelenen firma, otomotiv yedek parçası üretimiyle sektördeki yerini almaktadır. İşletme dijitalleşmeye geçişte hem tezgâh hem de yazılımsal olarak yatırımlar yapmıştır. Bu süreçteki amaç işletmenin dijitalleşmeye geçişiyle tezgah verimliliğini arttırmak istemesidir. Çalışmada toplam ekipman etkinliğini hesaplayarak verimliliği olumsuz yönde etkileyen duruşlara Kaizen çalışması uygulanmıştır. Kaizen çalışmasının sonucunda verimlilikte artış gözlenmiştir. Dijitalleşme ile temelde uzman bilgisine daha çok ihtiyaç doğmuştur. Verimliliğin daha da arttırılabilmesi için güçlü olasılık teorisine sahip olması ve tutarsız olasılıkların ortadan kaldırılması nedeni ile Bayes ağı kullanılmıştır. Çalışmanın uygulama kısmında ki en önemli noktası toplam ekipman etkinliği bileşenlerinin, Bayes ağının verimlilik değişkeni olarak ağ senaryosu oluşturulması ve uzman görüşleri ile verimliliği arttıracak öneriler sunulmuş olmasıdır. At the present time,businesses aim to adapt to the rapidly developing world with digitalization in order to gain high efficiency, low cost, customer satisfaction and most importantly, time. The automotive sector, which is at the forefront of the manufacturing company sectors in the world markets, also takes its place in digitalization. The company examined in the study takes its place in the sector with the production of automotive spare parts. The company has invested in both machine and software in the transition to digitalization. The aim in this process is that the business wants to increase the efficiency of the machine with the transition to digitalization. In the study, Kaizen study was applied to the postures that adversely affected the efficiency by calculating the total equipment efficiency. As a result of the Kaizen study, an increase in productivity was observed. With digitalization, there has been a greater need for expert knowledge. In order to further increase the efficiency, Bayesian network is used because of its strong probability theory and elimination of inconsistent probabilities. The most important point in the application part of the study is the creation of a network scenario as the efficiency variable of the total equipment efficiency components of the Bayesian network and suggestions to increase efficiency with expert opinions.

İki farklı yüzey arasında ortaya çıkan ısı farkı ve uç noktalarında meydana gelen akım sayesinde, ön yüzey ısınırken arka yüzeyi soğuyan sistemlere termoelektrik malzemeler denir. Son yüzyıllarda termoelektrik teknolojisinin tahmin edilenden daha fazla gelişmesi ve ortaya çıkacak sistem maliyetlerinin düşürülmesi sayesinde kullanım kolaylığı sağlanarak hem de uygulamaların alanları geliştirilmiştir. Termoelektrik modüller, karmaşık olmayan yapıya sahip olup kullanımı kolay sistemlerdir. Bu sistem yapılarının karmaşık olmaması ve üst bölgesinden gecen gerilim sayesinde uygulanabilirliği daha kolay olmaktadır. Traktörlerin ve iş makinalarının çalışma koşulları göz önüne alındığında, araçlarda içme suyunu soğutabilecek bir üniteye ihtiyaç duyulduğu için bu çalışma yapılmış ve prototip cihaz üretilmiştir. Bu sebepten dolayı termoelektrik modüller kullanarak 12V ile çakmaklıktan çalıştırılabilecek portatif, yenilikçi ve hızlı bir soğutucu tasarımı üzerine çalışılmıştır. İçme suyu sıcaklık değeri TSE standartları tarafından belirlenmiş olup, tasarımı yapılan cihaz da kullanılan termoelektrik soğutucu modüller sayesinde istenilen suyun sıcaklık değerine ulaşıncaya kadar kısa bir sürede soğutulmuştur. Thermoelectric materials can heat up on one side and cool down on the other by the current occurring the points due to the difference in temperature between two different surfaces. In years, thermoelectric technology has progressed dramatically and system costs have been reduced drastically, resulting in improved ease of use and further application. Thermoelectric materials are easy to use and uncomplicated systems. The system does not have a inextricable structure and it is easier to apply the voltage passing through the top. In this application, considering operating conditions of tractors and construction machines, a unit is needed for cooling the water in the vehicles. Therefore, we have been worked on portable, innovative and fast cooler design that can be operated from a cigarette lighter with 12V using thermoelectric modules. The water determined by TSE standards has been cooled in a short time to the desired temperature value thermoelectric cooler modules used in the designed device.

Makine Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışmada, farklı magnezyum ve silisyum seviyelerine sahip alüminyumların farklı ısıl işlem periyotlarında dayanım özellikleri ve sertlik değişimleri gözlemlenmiştir. Farklı alaşımlara uygulanan mekanik testler sonucunda, 6082 alaşımının kullanımının, yüksek mukavemet istenen durumlarda 6060 ve 6063 alaşımına göre daha az maliyetli olduğu, ısıl işlem süresinden tasarruf sağlanarak enerji maliyetlerinin düşürüldüğü sonucuna varılmıştır. 12 saat ısıl işlem süresine sahip, 1070 saf alüminyum ve 6063, 6060 ve 6082 alaşımlarından, 16 HW ile en sert malzemenin 6082 alaşımı olduğu ve bazı 6082 alaşımlı numunelerin kırılmadığı tespit edilmiştir. In this study which is prepared as a Master's thesis of the Department of Mechanical Engineering, the strength properties and hardness changes of aluminum with different magnesium and silicon levels were observed in different heat treatment periods. As a result of the mechanical tests applied to different alloys, it has been concluded that the using of 6082 alloy is less costly than 6060 and 6063 alloys when high strength is required, and energy costs are reduced by saving heat treatment time. Of the 1070 pure aluminum and 6063, 6060 and 6082 alloys with a heat treatment time of 12 hours, it was determined that the hardest material was 6082 alloy with 16 HW and some 6082 alloy samples did not break.

MIG/MAG veya gazaltı kaynak yöntemi en çok kullanılan kaynak metodu olup robot destekli olarak kullanılabilirken, yüksek kaynak hızları ve yüksek kaynak metali yığma özelliğine sahiptir. Endüstriyel robot teknolojilerinin gelişmesiyle, kaynaklı yöntem prosesleri; robotik uygulamalar alanında hızlıca yerini almıştır. Sürekli geliştirilen yeni donanımlar ve yöntemler; daha yüksek verimli bir üretim yöntemi olma özelliğini ön plana çıkarmaktadır. Bununla birlikte operatöre bağlı hatalarının oluşmaması yöntemin güvenilirliğini arttırmıştır. Bu çalışmada, robotik ark kaynak uygulamalarında kullanılan inverter tip kaynak makinelerinin darbe özelliği ile geleneksel kaynak yönteminde kullanılan akım yönteminin termomekanik haddelenmiş S700MC ve S355MC çeliklerinin sertlik ve mikroyapısı üzerine etkisi incelenmiştir. Deneysel çalışmalar sonucunda; her iki çelik türünün sertlik değerleri karşılaştırıldığında, geleneksel akım sertlik değerlerinin, darbeli akım sertlik değerlerine göre yüksek çıktığı tespit edilmiştir. Darbeli akım ile kaynatılan çeliklerin, geleneksel akım yöntemi ile kaynatılan çeliklere kıyasla maksimum çekme ve akma mukavemetlerinin daha yüksek, tane yapılarının ise daha büyük olduğu gözlemlenmiştir. MIG/MAG or Gas Metal Arc Welding method is the most widely used welding method and ıt can be used with robot support, while it has high welding speeds and high weld metal accumulation. With the development of Industrial Robot Technologies, welded methods processes have quickly taken place in the field of robotic applications. Constantly developing new equipment and methods bring the feature of being a more efficient production method. However, the absence of operator errors has increased the reliability of the method. In this study, the effects of the pulse feature of the inverter type welding machines used in robotic arc welding applications and the current method used in the conventional welding method on the hardness and micro-structure of the thermo-mechanically rolled S700MC and S355MC steels were investigated. As the result of the experimental studies; when the hardness measures of each two types of steel were compared, it was detected that conventional current hardness measure is higher than the pulse current hardness measure. The steels that welded by pulse current have the higher maximum tension strength, the yield strength measures and bigger micro-structure than the steels that welded by conventional current method.

Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanan bu çalışmada, dişlilerdeki profil ve istikamet sapmalarının düz dişli geometrisine sahip bir dişli pompanın çalışma sesine ve verimine olan etkisi incelenmiştir. Bir pompa tasarımından yola çıkılarak; pompanın boyutlandırılmasında kullanılan tasarım girdileri, tasarım formülleri ve tasarımın şekillendirilmesi ile ilgili temel bilgiler verilecektir. Tez çalışması sırasında, dişli kalite parametreleri olan dişli profil ve istikamet hataları detaylı olarak incelenecektir. İmalat sonrasında ölçüm cihazıyla ölçülen numune dişliler, bu sapma aralığına, yani kalitelerine göre kategorize edilecektir. Farklı kalitelere sahip dişlilerden meydana gelen pompalar ses odasında test edilerek, pompaların hem çalışma sesi hem de çalışma verimleri incelenecektir. Bu sayede dişli profil ve istikamet sapmalarının etkileri ile ilgili bir sonuca varılacaktır. In this study, which has been prepared as Mechanical Engineering Master's Thesis, the effect of profile and tooth flank deviations on gears on the operating sound and efficiency of a gear pump with spur gear geometry has been investigated. Based on a pump design; the design inputs used in the dimensioning of the pump, the design formulas and the basic information about the design of the design will be given. During the thesis, gear profile and flank errors, which are determined gear accuracy, will be examined. The sample gears measured with the measuring device after manufacture will be categorized according to this deviation range, that is, gear accuracy. Pumps consisting of gears of different qualities will be tested in the sound chamber, and both the operating sound and operating efficiency of the pumps will be examined. In this way, a conclusion about the effects of gear profile and flank deviations will be reached.

Ekonomik ve siyasi gereklilikler sonucu tüm dünyada yenilenebilir enerji yatırımları çeşitli teşvikler ile desteklenmekte, fosil yakıtlı sistemler ise regülasyonlar ile kısıtlanmaktadır. Bu tez; klasik ısıtma, soğutma, güç sistemlerini daha verimli hale getirmek veya alternatiflerini, yenilenebilir enerji kaynaklı sistemler ile üretmek ve bu alternatifi ofis binası kimliğine uygun yapılarda sayısal ortamda uygulamayı amaçlamaktadır. Bu nedenle ofis binası kimliğine uygun üç farklı sistem tasarımı sayısal ortamda farklı senaryolar olarak yürütülmüştür. Bu senaryolar klasik ısıtma-soğutma sistemi, birleşik soğutma-ısıtma-güç sistemi ve sıfır enerji binası olarak belirlenmiştir. Her bir senaryo için Bursa-Türkiye iklim şartlarında, kamu binası olarak hizmet vermekte olan, 1558 m2 taban alanı oturumlu, 6 katlı ve 9026 m2 kapalı alana sahip örnek binanın enerji ve yaşam döngüsü maliyet analizleri ayrı ayrı yapılmış olup, yenilenebilir enerji kaynaklı senaryo için 3 farklı alt senaryo üretilmiştir. Hourly Analysis Program (HAP) tarafından yürütülen analiz sonucu; bina soğutma dizayn yükü 742,7 kW, bina ısıtma dizayn yükü ise 439,8 kW olarak bulunmuştur. Toprak kaynaklı ısı pompası hesabı U tipi dikey kuyu tasarımı esas alınarak yapılmış olup, soğutma için gerekli kuyu boyu 20.371 m, ısıtma için gerekli kuyu boyu 9.137 m olarak hesaplanmıştır. Dikey kuyu boyu hesapları sonrası kuyuya deşarj edilen ortalama ısı miktarı -44,3 W/m, kuyudan çekilen ortalama ısı miktarı ise 34 W/m olarak belirlenmiştir. Fotovoltaik tesis yıllık enerji üretimi 607.639 kWh olarak belirlenmiş olup poly kristal silisyum hücreli paneller ile toplam yüzey alanı 2.787 m2 olan tesis kurulumu öngörülmüştür. Bu tesisin fotovoltaik panel kurulu gücü 463 kWp olarak hesaplanmıştır. Yaşam döngüsü maliyet analizleri P1-P2 metot kullanılarak yapılmış olup hesaplamalar sonucu birleşik soğutma-ısıtma-güç tesisi için fazladan yatırım bedeli geri ödeme süresi 37 ay iken iyileştirilmiş sıfır enerji binası dizaynı için 94 ay olarak bulunmuştur. Benzer olarak tesis yatırım bedelinin tamamını geri ödeme süresi ise birleşik soğutma-ısıtma-güç tesisi için 58 ay, iyileştirilmiş sıfır enerji binası için 127 ay olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak ofis binası kimliğine uygun hibrit sıfır enerji binası (hava soğutmalı kondenser + toprak kaynaklı ısı pompası+ hava kaynaklı soğutucu+ fotovoltaik güç tesisi) tasarımı önerilmiştir. As a result of economic and political requirements, renewable energy investments are supported with various incentives all over the world, while fossil fuel systems are restricted by regulations. This article aims to make conventional heating, cooling and power systems more efficient or to develop an alternative system based on renewable energy by modelling an office building. For this reason, three different system designs compatible with office building identity are constructed as different scenarios on a computational setting. These scenarios are determined as classical heating-cooling system, combined cooling-heating-power system and zero energy building. Energy and life-cycle cost analyses of the test building, which serves as a public facility in the climate conditions of Bursa – Turkey, are conducted separately for each scenario, and 3 different sub-scenarios were generated under the renewable energy scenario. As a result of the analysis performed by using Hourly Analysis Program (HAP), the building's cooling design load was found to be 742.7 kW, and the heating design load was found to be 439.8 kW. The ground source heat pump calculation was performed by taking U-type vertical borehole as basis, which gave the resulting figures of necessary borehole length, 20,371 m for cooling and 9,137 m for heating. After vertical borehole calculations, the average amount of heat discharged into the borehole was determined as -44,3 W/m, and the average amount of heat drawn from the borehole was determined as 34 W/m. Annual energy generation of the photovoltaic plant was determined as 607.639 kWh, a value that was projected by a plant installation with polycrystalline silicon photovoltaic panel with a total surface area of 2.787 m2. The photovoltaic panel installed power of for this plant was calculated as 463 kWp. Lifecycle cost analyses were performed by using P1-P2 method and according to the calculations, the payback period for the extra investment cost is 37 months for the combined cooling-heating-power plant, whereas it is 94 months for the improved zero energy building design. Similarly, the payback period for the full investment cost is determined as 58 months for the combined cooling-heating-power plant, and 127 months for the improved zero energy building design. As a result, a hybrid zero energy building (air source condenser + ground source heat pump, hava kaynaklı soğutucu, photovoltaic power plant) is proposed as the best design option for the office building identity.

11.08.2021 tarihine kadar kullanımı yazar tarafından kısıtlanmıştır. YÖK Tez No: 656204 Otomotiv sektöründe ağırlık hafifletme ve dolayısıyla daha az yakıt tüketen araçların üretilmesi temel tasarım hedeflerinden biri haline gelmiştir. Bu amacın mekanik performanstan ödün verilmeden gerçekleştirilebilmesi, yapısal elemanlarda daha yüksek mukavemete sahip olan gelişmiş yüksek mukavemetli çeliklerin (AHSS) yaygın kullanılmasını gerektirmektedir. Bu çelikler benzersiz süneklik ve mukavemet özellik kombinasyonları göstermektedirler. Yüksek özgül mukavemetleri sayesinde otomotiv sektöründe etkili çözüm olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Bununla birlikte, yaygın bir davranış olarak, AHSS'nin artan mukavemet seviyelerine azalan süneklik / şekillendirilebilirlik seviyeleri eşlik etmektedir. Bu davranış, delik delme veya kesme gibi işlemler sonrasında uygulanan ikincil deformasyon sırasında daha da belirgin hale gelerek önemli endüstriyel problemleri de beraberinde getirmektedir. Bu kavramı incelemek için delik genişletme testi kesme işlemlerinden sonra kenarların lokal şekillenebilirliğini simüle eden bir yöntem olarak yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Diğer yandan, delik genişletme testi çatlak boyunun sac kalınlığına ulaştığı anda operatör inisiyatifiyle sonlandırılmaktadır. Bu uygulama, operatöre bağımlı olduğundan test sonuçlarında saçılımlara neden olmaktadır. Testin yüksek çözünürlüklü kamera ile takip edilmesi ile operatör bazlı saçılımların belli oranda önüne geçilebilmektedir. Ancak bu yöntem nispeten pahalı olmasının yanı sıra farklı kalınlıktaki malzemeler söz konusu olduğunda yeterli hassasiyette performans göstermemektedir. Çoğu durumda, test sistemleri deney sırasında ortaya çıkan şekillendirme kuvveti ve zımba deplasmanını kayıt altına tutmaktadır. Ancak bu veriler genellikle test sonuçları ile hiç ilişkilendirilmemektedir. Benzer şekilde söz konusu verilerin testin sonlandırılması ile ilgili karar mekanizmasında da kullanılmadığı görülmüştür. Bu çalışmada delik genişletme testini sonlandırmak için kuvvet-deplasman eğrisinin test sırasındaki değişimi, eğri karakteristiklerinin deformasyon adımlarıyla eşleştirilmesine yönelik bir yaklaşım ortaya konulmuştur. Bu doğrultuda son zamanlarda otomotiv sektöründe geniş kullanım alanına sahip olan DP 780 çelik saclara ait ince (1,00 mm) ve kalın (1,80 mm) malzemelerin hem delik delme hem de bu deliklerin test edilmesine yönelik süreçler deneysel ve hesaplamalı yaklaşımlar kullanılarak karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, kalınlıktan bağımsız olarak, delik genişletme testleri sırasında numunelerin şekillendirilmesinin hem elastik hem de plastik deformasyon kapsamındaki farklı aşamalarda gerçekleştiği anlaşılmıştır. Bu aşamalar arasındaki geçiş sırasında deplasmana göre zımba kuvveti değişim hızının (dF/dx) belirgin değişimler sergilediği görülmüştür. Bu değişimin çatlak oluşma ve ilerlemesi sürecinde ise neredeyse sabit kaldığı gözlemlenmiştir. Bu davranışa dayanarak, test sırasında dF/dx değerleri izlenerek çatlağın oluşma sürecinin numuneyi gözlemlemeden belirlenebileceği gösterilmiştir. In the automotive industry, weight reduction and therefore the production of vehicles that consume less fuel has become one of the main design objectives. The realization of this goal without compromising mechanical performance requires the widespread use of advanced high strength steels (AHSS) with higher strength in structural elements. These steels show unique combinations of ductility and strength properties. By means of their high specific strength, they introduced as an effective solution in the automotive industry. However, as a common behavior, increasing strength levels of AHSS accompanied with decreasing ductility/formability levels. This behavior becomes more pronounced during secondary deformation applied after processes such as punching or cutting, lead to important industrial problems. To examine this concept, hole expansion test has been started to be widely used as a method that simulates the local formability of the edges after cutting operations. On the other hand, the hole expansion test is terminated when crack formation occurs throughout the thickness on the initiative of the operatör. However, since this is an operator-dependent process, it causes scattering in test results. However, this approach is an operator-dependent process, Because of that, it causes scattering in test results. Monitoring the test with a high-resolution camera is also a method used to minimize the scattering of the test results. However, this method is relatively expensive also does not perform with sufficient precision when materials of different thickness are concerned. In most cases, test systems record the forming force and punch displacement during the experiment. However, these data are generally not associated with test results at all. Similarly, it was seen that these data were not used in the decision-making mechanism regarding the termination of the test. In this study, to terminate the hole expansion test, an approach to change in force-displacement curve during the test and to match the curve characteristics with the deformation steps is presented. Within the scope of this approach, the test was terminated by matching the characteristic features of the force-displacement curves revealed in the DG tests with the deformation state. In this direction, the processes for punching and hole expansion testing of thin (1,00 mm) and thick (1,80 mm) materials belonging to DP 780 steel sheets, which have recently been widely used in the automotive industry, have been comparatively examined using experimental and computational approaches. According to the results, regardless of the thickness, it was understood that the forming of the samples during the hole expansion tests, took place at different stages under both elastic and plastic deformation. It was observed that, during the transition between these stages, the rate of change of punch force (dF / dx) with respect to the displacement exhibits significant changes. It was seen that, this change remained almost constant during the crack formation and propagation process. Based on this behavior, it has been shown that by monitoring dF / dx values during testing, the crack formation process can be determined without observing the sample.

Otomotiv sektöründe geçmişten beri yeterli mukavemet ve uzama değerlerine sahip yüksek mukavemetli çelikler (HSS) tercih edilmektedir. Otomobillerde yapısal parçalar yüksek çarpma direnci gerektirir, belirli parçalarda bu durum malzeme kırılma tokluğuna ve sac kalınlığına bağlıdır. BIW (metal parçaların birbirine kaynatılarak gövdeyi oluşturmuş hali) araçlardaki en ağır ve en büyük yapıdır. Orta büyüklükte bir binek otomobilin toplam ağırlığının yaklaşık %20 ila 30'unu oluşturur. BIW kütlesini yüksek mukavemet kullanarak azaltmak, önemli ölçüde ağırlık tasarrufu ve gelişmiş çarpışma direnci sağlayabilir. Bu tür uygulamaların örnekleri, darbe kirişleri, B-Pillar takviyeleri ve tampon çubuklardır. HSS, düşük karbonlu çeliklerin mukavemet ve ağırlık oranını iyileştirmek için geliştirilmiştir. Mikro alaşımlama, eritme uygulaması, ısıl işlem veya bunların bir kombinasyonu ile daha yüksek mukavemetler elde edilir. HSS için bu limitler, 255-550 MPa akma mukavemet aralığındadır. Araç ağırlığındaki azalma ise, bir aracın yakıt ekonomisine katkıda bulunmaktadır. Fakat kullanılan çeliklerin kaynaklanması esnasında tercih edilen elektrotların ömrüne dair çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışma da fabrika koşullarında çinko kaplamalı HSLA sac malzemenin nokta kaynağı ile birleştirilmesi 300 kez atılarak yapılmıştır. Kaynak prosesi esnasında değişken akım şiddeti altında ve sabit sürelerde denenerek en uygun koşullarda üretimin gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Kaynak denemeleri sonrası elektrodun boyutsal ölçümleri (elektrot boyunda kısalma) incelenerek, elektrotların ömürleri hakkında bilgi edinilmiştir. Sac malzemedeki kaynak çapının boyutsal ölçümü, mikroyapısal incelemeler ve kesitten alınan mikrosertlik yardımıyla kaynak sertliği ile çökme hakkında bilgi edinilmiştir. HX340LAD+Z malzemesinde meydana gelen sıçrantıların tespiti SEM-EDS ve EDX çalışmaları ile ortaya çıkarılmıştır. Boyutsal ölçümler sonucunda kaynak bölgesi ve elektrot yüzeyinin F tipi elektrot ucu ile yapılan deneylerde G tipi elektrot ucu ile yapılan deneylere göre daha iyi sonuç verdiği açıkça görülmektedir. Çekirdek iç ve dış çap farkının artması ısı girdisinin arttığını göstermektedir. SEM-EDS ve EDX çalışmaları ile çok ciddi oranda çinko birikiminin veya yüzeylere transferinin gerçekleştiğini işaret etmektedir. F tipi elektrot ile yapılan denemelerde elementel dağılım genel olarak homojen olmakla beraber yüzeydeki gözeneklerin içerisinde çinkonun bulunması yüzeyde çinko buharının oluşması ve buharlaşma ile beraber gözeneklerde hapsolması neticesinde, yoğunlaştığı ve biriktiği düşünülmektedir. G tipi elektrodun mikrosertlik üzerine etkisi oldukca belirgindir. Sertlik değerleri elektrot tipine göre G, B ve F sırasıyla ortalama olarak artmaktadır. Deneyler ve analizler neticesinde belli bir süre sonunda hangi elektrodun daha verimli olduğu belirlenmiştir. HSLA Steels as a term refers to high strength low alloy steels. Steels in HSS class are preferred due to their high strength. High Strength Low Alloy Grades. HSLA steels have small amounts of alloying elements such as phosphorus, manganese or silicon added to low carbon (0.02 - 0.13% C) steels to achieve high strength levels. In these steels, higher strength is obtained by rapid cooling to form a very fine ferrite grain size. The solid solution is strengthened with phosphorus, nitrogen, silicon and manganese. Formation of carbides or carbonitrides occurs with vanadium, nickel, and titanium. These steels have better mechanical properties, corrosion resistance and weldability than mild steels [1]. HSS has been developed to improve the strength / weight ratio of low carbon steels. Higher strengths are obtained by micro alloying, melting application, heat treatment or a combination of these. HSS covers a wide variety of properties and strength levels. For HSS, these limits are in the yield strength range of 255-550 MPa. Using HSS instead of mild steel in an automotive body structure can reduce its weight by about 40% without sacrificing performance. Overall, a 10% reduction in weight can increase a vehicle's fuel economy by about 8% [1]. HSS and AHSS are more difficult to bend than plain carbon steels due to their higher yield strength and lower ductility. This requires more strength, greater bending radius, more mold cavity, and more springback. It may be necessary to remove cutting burrs in the bending area and to straighten corners. Whenever possible, the bending axis should be perpendicular to the direction of rolling. If the bending axis must be parallel to the rolling direction, it may be necessary to use cross rolled material depending on the severity of the bending. Due to the high ratio of yield strength to elastic modulus of HSS and AHSS, a greater amount of springback occurs in the shaped part compared to soft steel. Structural parts in automobiles require high impact resistance, in certain parts this condition depends on the material fracture toughness and sheet thickness. Most of the structural components in current production are made of steel sheets with a tensile strength of 270 to 540 MPa. A major problem in using higher strength steels for automotive applications is the increased springback of formed parts. For a constant elastic modulus, springback increases with an increase in the yield strength of sheet metal. BIW (body-in-white is the stage in automobile manufacturing where the frame of a car body is assembled, i.e. before painting.) is the heaviest and largest structure in vehicles. It accounts for about 20 to 30% of the total weight of a medium-sized passenger car. Reducing the white body mass using high strength can provide significant weight savings and improved crash resistance. Examples of such applications are impact beams, B-Pillar stiffeners and bumper bars. The quality of the pressed parts is critical to avoid problems in assembly and final product performance. Quality problems; Formability problems such as excessive compression or splitting, wrinkling caused by excessive stress, and dimensional accuracy problems caused by spring-back caused by elastic recovery. It has been found that controlling metal flow into the mold cavity is crucial for both part quality and dimensional accuracy. Various alternative mold processes are being evaluated for HSS. These focus primarily on better process control and various ways of inducing shape-adjusted tension in pressing. These processes include programmable pot rim to change the force-strike trajectory, draining rods to increase the confining force as the press approaches the sub-base, and flexible coupler technology for local control of the binder area. Adjusting the binding force in the process can provide better quality and improved part consistency. Resistance spot welding, which is mentioned in the literature as Resistance Spot Welding (RSW), is applied by joining metals by applying pressure. In the method, current is passed through the bonding area for a long time. With the resistance of the welded materials to the current, heating occurs and melting and therefore the weld pool are formed. The weld pool formation is almost stopped by the application of current and pressure is applied and the combination process is completed with cooling under this pressure. The heat generated by time between metal plates is a product of the total resistance, square density of the current and the duration of the welding. Several parameters describe the resistance spot welding process, while the time and available force describe the welding process. The surfaces of sheet metal and the size, shape and thickness of the electrodes greatly affect the weld quality. It is possible to achieve the preferred core diameter by repositioning the welding time perfectly against the current density. In this study, zinc coated HSLA sheet metal material was joined by spot welding 300 times under factory conditions. During the welding process, it was ensured that production was carried out under the most suitable conditions by testing under variable current intensity and at fixed times. After the welding trials, the dimensional measurements of the electrode (shortening of the electrode length) were examined and information about the life of the electrodes was obtained. With the help of dimensional measurement of the weld diameter in sheet material, microstructural studies and microhardness taken from the cross-section, information about weld hardness and collapse was obtained. Detection of spatter in HX340LAD + Z material was revealed by SEM imaging and EDS studies. As a result of experiments and analysis, it was determined which electrode was more efficient after a certain period of time. First of all, the HX340 LAD + Z coded sheet materials, which are the basis of the study, were supplied from ERDEMİR A.Ş. in the form of zinc-coated rolls, and the slicing was carried out to YILDIZ KALIP A.Ş. It was carried out in-house. Test certificate of the product obtained from ERDEMİR A.Ş. By choosing HSLA steel as the material, the effect of zinc coating on spot welding has also been investigated. The sample was cut in the laser cutting device to make the cut product dimensions of 1500 x 900 x 60 mm ready for spot welding. The areas of the sheet plates to be spot welded are divided into sections and made ready for welding. Three different electrode tip forms with a fixed diameter of 16 mm, which are mostly used in the automotive industry and in our factory, have been selected and spot welding has been started. The parameters used during spot welding of the sheets with the above features are the current (A) provided that the electrode tip form and the welding current application time are constant (ms). Before proceeding to the application experiments, preliminary tests were made on the sheet according to the spot resistance welding electrode tip types, and the parameters that could occur without spatter and adhesion were determined. Experimental studies were grouped and applications were carried out at different currents according to the electrode type. Application values / ranges of preferred parameters were found during spot welding. Experiments were carried out on a 120 kVA spot resistance welding machine from Mactera. After cutting sheet metal samples containing three hundred electrode tips and 300th spot welding, the laboratories of the Technology and Application Research Center (Afyon Kocatepe University) and Afyon Kocatepe University, Faculty of Technology, Metallurgy and Materials Engineering Department are primarily abrasive. It was cut with cut stone and then polished with bakelite. For the polishing process, starting from 220G and using sandpaper up to 1200G, the surfaces were sanded and then it was brought to a mirror brightness by using 1 µm Alumina powder. After the polishing process, the microstructure was revealed by etching with 1% Nital. N-point source cross-sectional images were carefully taken using Olympus brand optical microscopes and then sent with devices in TUAM and Technology Faculty Research Laboratories for Microhardness measurement. While microstructure imaging was performed with SEM-LEO 1430 VP, additionally, element analysis was performed with OXFORD EDX device. Microhardness measurements of the sheet material taken from the welding interruption, the load applied in SHIMADZU HMV-2 device is 50 g, the time the load is applied is 10 seconds. As a result of microhardness measurements made in triplicate, evaluation was made on the average value. By making dimensional measurements of the sheet material and the electrode, information was obtained about the collapse in the sheet material and the wear on the electrode. In Figure 2.3, a visual about how dimensional measurements are made is presented. Although there are no serious changes in the welding electrode before and after welding, it is seen that the F type electrode is exposed to the most shape change when the change in size or decrease in the amount of increase is observed. Due to the shape of the G type electrode, rather than having a more flat protrusion and having a more balanced pressing surface as in the B type electrode, the narrowness of the area that facilitates deformation and reduces the core thickness compared to others, can play an important role in the shape change. Further wear or decrease in size of lower electrodes is associated with increased heat input. Unlike the F and G type electrodes, the high amount of corrosion may be that the electrode is completely zinc coated, allowing the formation of CuZn compound and more easily exposed to mass erosion. Although no investigation has been made in this regard, the absence of Copper on B type electrode surfaces and the presence of only Zinc in very high amounts indicates this direction. It is seen that Copper is encountered for G Type electrode, but due to the low amount of this amount, it is seen that a serious Copper transfer does not occur. Low Copper transfer, when considered in the other two electrode profiles, is a very important factor in reducing electrode wear. Although the elemental distribution is generally homogeneous, it is thought that it condenses and accumulates as a result of the presence of Zinc in the pores on the surface and the formation of zinc vapor on the surface and entrapment in the vaporization pores. As a result of the physical and microstructural examinations of the welding area and electrode surface, the following conclusions have been reached. In the experiments with F type electrode tip, it is clearly seen that it gives better results compared to the experiments made with the G type electrode tip, which gives good results. Accordingly, it is subject to deformation after a while due to heat accumulation. Weight loss may occur from the electrode material as a result of alloying with Zinc occurring at the welding of steels. The effect of G type electrode on microhardness is quite obvious. The hardness values of the electrode type G, B and F increase on average, respectively.

Son yıllarda otomotiv sektöründe çevreci uygulamaları destekleyen hibrit, elektrikli ve yakıt hücreli taşıtlar eğilimi gelişirken; bu trendler ağırlık ve maliyetleri azaltma ile performans ve yakıt ekonomisini iyileştirme gibi tamamlayıcı uygulamalarla desteklenmektedir. Güvenlik zafiyeti oluşturmadan yapılacak olan optimizasyon çalışmaları, araçları en uygun tasarım aşamasına getirme gayesiyle yürütülmektedir. Bu bağlamda ticari araçlarda optimizasyon çalışmaları son dönemlerde ön plana çıkmaktadır.Topoloji optimizasyonu, belirli bir tasarım alanı içerisindeki malzeme dağılımını belirli yük ve sınır koşulları için en uygun hale getiren ve bir dizi performans hedefini karşılayan bir yaklaşımdır. Bu çalışmada, ticari bir otobüsün gövde yapısında optimizasyon çalışmaları yapılmıştır. Bu bağlamda topoloji optimizasyonu tekniği kullanılarak profil örgü yapısının geometrik olarak değiştirilmesi suretiyle en uygun tasarıma ulaşılmıştır. En uygun profil örgü yapısının belirlenmesinin akabinde bu profillerin üzerinde kalınlık optimizasyonu gerçekleştirilmiştir.Bir ticari taşıtın gövdesinin yol koşullarındaki mukavemetini değerlendirmenin birçok yöntemi bulunmaktadır. Bu çalışmada mevcut yöntemler arasında genel bir yaklaşım olduğu değerlendirilen gövde katılık değerleri ölçüt olarak kabul edilmiştir. Gövde katılığı değerlendirilirken burulma ve eğilme katılığı literatürde yer alan yöntemlerle ölçülmüştür.Optimizasyon çalışması sonucunda elde edilen optimize edilmiş otobüs gövdesinin gövde katılık değerleri, optimizasyon öncesindeki gövdenin katılık değeri ve literatürden elde edilen ideal katılık değerleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Optimizasyon çalışması sonucunda %11 kütle kazancına ulaşılmıştır. Optimize gövde katılık değerleri incelendiğinde farklı senaryolarda ortalama %4 azalma gözlemlense de optimize gövde katılık değerleri literatürdeki verileri sağlamaktadır. Ayrıca kilogram başına düşen katılık değerlerindeki ortalama %7`lik artış da gözlemlenmiştir.--------------------In recent years, trend of hybrid, electric and fuel cell vehicles that support environmentalist practices in the automotive industry has been developing; these trends are supported by complementary applications such as reducing weight and costs, and improving performance and fuel economy. Optimization studies to be carried out without creating a security weakness are performed with the aim of bringing the vehicles to the most appropriate design stage. In this context, optimization studies in commercial vehicles have come to the fore in recent years.Topology optimization is an approach that optimizes material distribution within a given design area for specified load and boundary conditions while meets a range of performance goals. In this study, optimization studies were performed on the commercial bus body structure. By this way, the most appropriate design was achieved by geometrically changing the profile structure using the topology optimization technique. Following the determination of the most suitable profile structure, thickness optimization was performed on these topologically optimized profiles.Various methods exist to evaluate the strength of the body of a commercial vehicle in road conditions. In this study, body stiffness values, which are considered to be a general approach among the existing methods, were accepted as criteria. While evaluating the stiffness values of the bus body structure, torsional stiffness and bending stiffness were obtained by the methods that found in literature.The body stiffness values of the optimized bus body which obtained after the optimization study, the stiffness value of the body before the optimization and the ideal stiffness values obtained from the literature were examined comparatively. At the end of the optimization process 11% weight reduction is achieved. Although, optimized body stiffness values decreased by 4%, those values considered adequate when compared with the data in the literature. Also, there is a significant increase of 7% in values of body stiffness per kilogram.

Inconel 718 gibi süper alaşım malzemeler, yüksek sıcaklıklarda mukavemetlerini korumaları, ısı iletim katsayılarının düşük olması, pekleşme kabiliyetlerinin olması gibi sebeplerden dolayı geleneksel yöntemlerle imalat süreçleri zor ve maliyetli olan malze

Dünyada lojistiğin önemi her geçen gün artmaktadır. Lojistik biçimleri arasında karayolu taşımacılığı önemli bir yer tutmaktadır. Karayolu taşımacılığında kullanılan ağır yük taşıtlarının hacimsel büyüklükleri ve ağırlık kapasiteleri itibari ile karayolunda seyahat eden diğer araçlar için önemli risk faktörü olarak ortaya çıkmaktadır. Ağır yük taşıtlarında araç ağırlıklarının azaltılması, aracın daha fazla yük taşıyabilmesine imkan sağlanması nedeniyle lojistik firmalarının karlılığını artırmaktadır. Bununla birlikte aracın daha fazla yük taşıyabilmesi, karayollarındaki araç sayısının azalmasına etki etmekte, buna bağlı olarak trafikteki kaza riskinin ve karbon salınımının azalmasını sağlamaktadır. Bu nedenle ağır yük taşıtları mümkün olan en hafif donanımlarla imal edilmesi lojistik firmalarının satın alacakları aracın belirlenmesinde önemli bir kriterdir. Ağır yük taşıtlarına arkadan çarpma durumundaki trafik kazalarında ortaya çıkan ölümlerin azaltılması için arka koruma donanımına ilişkin Regülasyon 58'in 02'inci versiyonuna güncelleme yapılarak 03'üncü versiyonu yayınlanmıştır. Çalışmada, arka koruma donanımında yasal olarak yapılan bu değişiklikler nedeni ile arka koruma donanımı ağırlığının asgari düzeyde etkilenmesi ve donanımdaki bu ağırlık değişikliğinin araç taşıma kapasitesine asgari etkisi için yeni arka koruma donanımı tasarımı yapılmıştır. Yapılan tasarım sonlu elemanlar yöntemi ile analiz edilerek doğrulanmıştır. Doğrulanan tasarıma Regülasyon 58'de belirtilen yeni test kuvvetlerine göre statik testler yapılarak arka koruma donanımı uygunluğu doğrulanmıştır. The importance of logistics in the world is increasing day by day. Road transport has an important place among the forms of logistics. Heavy goods vehicles used in road transport emerge as an important risk factor for other vehicles traveling on the road due to their volumetric size and weight capacity. It increases the profitability of logistics companies by reducing vehicle weights in heavy load vehicles and allowing the vehicle to carry more loads. However, the fact that the vehicle can carry more load has an effect on the decrease in the number of vehicles on the highways, thus reducing the risk of accidents and carbon emissions in traffic. For this reason, the production of heavy-duty vehicles with the lightest possible devices is an important criterion in determining the vehicle to be purchased by logistics companies. In order to reduce the deaths caused by traffic accidents in the case of rear-end collisions with heavy goods vehicles, the 02nd version of Regulation 58 regarding the rear underrun protection devices was updated and the 03th version was published. In the study, due to these legal changes in the rear underrun protection devices, the weight of the rear underrun protection is minimally affected and a new rear underrun protection devices has been designed for the minimum effect of this weight change on the vehicle carrying capacity. The design has been analyzed and verified using the finite element method. Static tests were performed according to the new test forces specified in Regulation 58 to the confirmed design and the compatibility of the rear underrun protection devices was verified.

Günümüz endüstrisinde demir ve çelikten sonra en çok alüminyum ve alüminyum alaşımları kullanılmaktadır. 6061 alüminyumun özellikle savunma sanayisinde kullanılmasının yanı sıra, uçak sanayi, gemi inşaat sektörü, askeri köprüler, uzay uygulamaları gibi ağır sanayilerde kullanımı oldukça fazladır. Bu çalışmada 80x80x30 mm ebatlarında alüminyum 6061-T651 alaşımına yüzey frezeleme işlemi uygulanmıştır. Çalışmada ayrıca malzemeye ve kesici takımlara kriyojenik işlem uygulanmıştır. Deneyler normal malzeme/normal takım, normal malzeme/kriyojenik takım, kriyojenik malzeme/normal takım, kriyojenik malzeme/kriyojenik takımlar için her bir eşlemede 27 deney olmak üzere toplam 108 deney yapılmıştır. Deneysel tasarım için tam faktöriyel tasarım kullanılmış, kesme parametreleri olarak üç farklı kaplamalı kesici takım (Al2O3-TiCN-TiN, TiAlN-NANO ve AlTiN-ÇOK KATMANLI), üç farklı kesme hızı (250,350,450 m/dak) ve üç farklı ilerleme (0,15, 0,30, 0,45 mm/diş) kullanılmıştır. Deneylerde kesme derinliği 0,5 mm olarak sabit tutulmuştur. Yürütülen her bir deney sonrası işlenen yüzeyin başından ve sonundan yüzey pürüzlülüğü ölçülmüştür. Ayrıca kesici takımlarda oluşan takım aşınması optik mikroskop ile incelenmiştir. Deneyler esnasında kesme bölgesinde oluşan ısılar da termal kamera ile gözlemlenmiştir. Deneysel sonuçlar varyans analizi ve üç boyutlu grafiklerle yorumlanmıştır. Kriyojenik işlem uygulanmış kesici takımlarla yürütülen deneylerde yüzey pürüzlülüğü ve takım aşınması için en iyi sonuçlar elde edilmiştir. Termal kamerayla ölçülen sıcaklıklar incelendiğinde en düşük sıcaklıklar kriyojenik işlem görmüş malzeme ve takımlarla yürütülen deneylerden elde edilmiştir. Aluminium and its alloys are the most commonly used materials after iron and steel in industry today. The alloy referred to as the 6061 aluminum is widely used in the defense industry, as well as in heavy industries such as aircraft manufacture, shipbuilding, construction of military bridges, and space applications. In this study, an aluminum alloy of 6061-T651 with dimensions of 80 x 80 x 30 mm underwent a surface milling process. Furthermore, the cryogenic process was applied to the material and the cutting tools. A total of 108 tests were performed with 27 tests for each of the matchings for normal material with normal tools, normal material with cryogenic tools, cryogenic material with normal tools, and cryogenic material with cryogenic tools. Full factorial design was used for the test design, with cutting parameters defined as cutting tools with 3 different coatings (Al2O3-TiCN-TiN, TiAlN-NANO, and AlTiN multilayer), at 3 different cutting speeds (250, 350, 450 m/min), and with 3 different feed rates (0.15, 0.30, and 0.45 mm/tooth). Shaving dimensions were kept constant at 0.5 mm. Following each test, surface roughness of the treated surface was measured at the beginning and end sections. Furthermore, tool wear in cutting tools was examined under the optical microscope and the temperature in the cutting zones was observed with a thermal camera. Test results were evaluated with a variance analysis, as well as using 2D and 3D graphics. Best test results were obtained with the cutting tools that were treated with the cryogenic process. A review of the temperatures measured with a thermal camera showed that the lowest temperatures were obtained from experiments conducted with the materials and tools that previously underwent cryogenic treatment.

Bu çalışmada, bir dizel motor, homojen dolgulu sıkıştırma ateşlemeli (HCCI) modda çalışır hale dönüştürülmüştür. HCCI modda çalışan motor ile yapılan deneylerde, farklı oranlarda hafif nafta ve benzin karışımları kullanılmıştır. HCCI modda yapılan deneylerde kullanılan yakıtlar; %100 hafif nafta, %90 hafif nafta + %10 benzin, %80 hafif nafta + %20 benzin, %70 hafif nafta + %30 benzin, %50 hafif nafta + %50 benzindir. HCCI modda çalışan motor ile yapılan deneylerde, farklı enjeksiyon süreleri ve motor hızlarında testler gerçekleştirilmiştir. Motor hızları 1100 d/d, 1300 d/d, 1500 d/d ve 1700 d/d olarak seçilmiştir. Deneylerde, 7 ms ile 15 ms aralığında 0,5 ms artımla farklı yakıt enjeksiyon sürelerinde motordan veri alınabilmiştir. %100 dizel yakıtı, motorun standart dizel modunda çalıştığı şartlarda referans olarak yapılan deneylerde kullanılmıştır. HCCI modda yapılan deneylerdeki en yüksek tork değeri, %80 hafif nafta + %20 benzin karışımı kullanılan deneyde, 1500 d/d motor hızında, 13,575 Nm olarak ölçülmüştür. Dizel modda, standart dizel yakıtı kullanılarak yapılan deneyler ile HCCI modda, %100 hafif nafta kullanılarak yapılan deneyler kıyaslandığında, 1500 d/d motor hızında, döndürme momentinin %28,52, efektif gücün %28,76, özgül yakıt tüketiminin %25,16, HC emisyonunun %31,27 oranında azaldığı, NO emisyonunun ise tamamen ortadan kalktığı görülmüştür. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, maksimum torkun ölçüldüğü 1500 d/d motor hızında yapılan deneylerde, karışım içerisindeki benzin oranının artması torkun artmasına ve motorun çalışma aralığının azalmasına sebep olmuştur. Karışımlardaki benzin oranı artışının; düşük motor hızlarında HC emisyonunu azalttığı görülürken, yüksek motor hızlarında yanmada meydana gelen düzensizlik ve vuruntu sebebiyle HC emisyonunu yükselttiği görülmüştür. NO emisyonları ise HCCI yanmasının düşük sıcaklıkta gerçekleşmesi sebebiyle tamamen ortadan kalkmıştır. In this study, a diesel engine was converted to operate homogeneous charge compression ignition (HCCI) mode. In the experiments with the engine operating in HCCI mode, light naphtha and gasoline mixtures in different proportions were used. Fuels used in experiments in HCCI mode; 100% light naphtha, 90% light naphtha + 10% gasoline, 80% light naphtha + 20% gasoline, 70% light naphtha + 30% gasoline, 50% light naphtha + 50% gasoline. In the experiments with the engine operating in HCCI mode, tests were carried out at different injection duration and engine speeds. Engine speeds were selected as 1100 rpm, 1300 rpm, 1500 rpm and 1700 rpm. In the experiments, data was obtained from the engine at different fuel injection duration with an increment of 0.5 ms in the range of 7 ms to 15 ms. 100% diesel fuel was used in the tests performed as a reference under the conditions of the engine operating in standard diesel mode. The highest torque value in the experiments conducted in HCCI mode was measured as 13,575 Nm at 1500 rpm engine speed in the experiment using 80% light naphtha + 20% gasoline mixture. At 1500 rpm engine speed, comparing the experiments made using standard diesel fuel in diesel mode and using 100% light naphtha in HCCI mode, torque 28.52%, effective power 28.76%, specific fuel consumption 25.16%, HC emission 31.27% decreased and NO emission completely disappeared. According to the results obtained from the research, in the experiments conducted at 1500 rpm engine speed where the maximum torque was measured, the increase in the gasoline ratio in the mixture caused the torque to increase and the working range of the engine to decrease. Increase of gasoline ratio in mixtures; It has been observed that it reduces HC emission at low engine speeds, while it has been observed to increase HC emission due to the irregularity and knocking occurring in the combustion at high engine speeds. NO emissions have been completely eliminated due to the low temperature combustion of HCCl.

Bu çalışmada gaz türbinlerinde kullanılan geometrisi belli son kademe kompresör rotor kanadının yapısal ve termal analizi ANSYS programı kullanılarak yapılmıştır. Bunun için elimizde var olan mevcut kompresör kanadının 3 boyutlu modellemesi yapılmıştır. Daha sonra bu model ANSYS programına aktarılarak analizleri yapılmıştır. Yapılan analizlerde kanat geometrisinde oluşan parametreler saptanmıştır. Seçilen parametreler ile bir tasarım geometrisi oluşturularak mevcut kanadın çalışma koşullarındaki dayanımı incelenmiştir. Bu çalışmada konu edilen tüm dış parametreler gerçek saha şartlarında çalışan bir F sınıfı gaz türbinin değerleri alınmıştır. Alınan değerlerin kanat üzerinde farklı bölgelerdeki gerilmeleri incelenmiştir. Yapılan bu çalışma aynı zamanda tersinir bir mühendislik çalışması olup gerçek saha şartlarının kompresör kanatları üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Analize başlamadan önce gaz türbinleri hakkında genel bilgiler sunulmuştur. Gaz türbinleri kısaca tanıtılmış ve daha sonra türbinlerin temel çalışma prensipleri anlatılmıştır. Bilindiği gibi gaz türbinleri Termodinamik esaslar temel alınarak şekillendirilir. Bu çalışmada kısaca gaz türbinlerinde gerçekleşen mühendislik termodinamiği de anlatılmıştır. In this study, the structural and thermal analysis of the final stage compressor rotor blades, which are known, performed by using ANSYS program. For that reason, 3D model of the existing compressor blade has been done. Later on, this model was transferred to the ANSYS program and analyzed. In the analysis, the parameters formed in the blade geometry were determined. By creating a design geometry with the selected parameters, the stress of the existing blade under operating conditions were examined. All external parameters in this study were taken from an F-class gas turbine operating under real field conditions. The stresses of the obtained values in different regions on the blade were examined. This study is also a reverse engineering study and the effects of real field conditions on the compressor blades have been analyzed. Before starting the analysis, general information about gas turbines have been presented. Gas turbines have been briefly introduced and then the basic operating principles of turbines have been explained. As it is known, gas turbines shaped based on thermodynamic principles. In this study, engineering thermodynamics in gas turbines briefly explained.

Petrol endüstrisinde, ham petrolün üretimi, taşınması ve işlenmesi sırasında borular ile petrol pompalandığında bir çok potansiyel riskler ve sorunlar ortaya çıkmaktadır. Ortaya çıkan bu riskler ve bu problemler petrol endüstrisindeki çalışanlar tarafından çözülmeye çalışılmaktadır. Bu problemlerin bazıları karmaşık ve zordur. Petrol ve petrol ürünlerinin istasyona taşıyan, ham petrol boru hatlarındaki korozyon oluşumudur. Bu korozyon oluşumu hakkında yapılan uygulama ve literatür çalışması incelenmiştir. Literatür çalışmasında elde edilen deneysel sonuç değerleri çalışmamızda dikkate alınarak uygulamalar yapılmıştır. Materyal ve yöntem Bölümünde Petrol boru hatların sınıflandırılması yapıldı. Türkiye'de petrol borularının gelişimi kullanılması ve Türkiye'den geçen petrol boru hatları incelendi. Deneysel çalışmada Batman-Dörtyol petrol boru hattı örnek alınarak çalışma düzenlendi. Korozyon ve korozyonu etkileyen faktörler, Korozyon maliyetleri ve korozyon hızı ölçme yöntemleri hakkında çalışmalar yapıldı. Korozyondan korunma yöntemleri hakkında çalışmalar incelendi. Petrol üretim sahalarından rafinaj istasyonuna kadar taşınan ham petrol boru hatlarındaki korozyon oluşumu, ham petrol bileşenlerinin çokluğu ve karmaşıklığı nedeni ile petrol endüstrisinde büyük hasarlara ve maliyet kayıplarına neden olmaktadır. Bu çalışmada, Petrol sahalarındaki karakteristik boru hatlarında yaygın olarak kullanılan 5LX42 ve 5LX52 malzeme yüzeyine kaplama yöntemleri uygulanarak korozyon etkilerinin elektrokimyasal metotlarla araştırılması hususunda deneysel uygulamalar yapılmıştır. Yapılan deneylerin karşılaştırmaları farklı kaplama ve koruma yöntemleri kullanılmıştır. İlk önce bir numunenin kaplamasız olarak korozyona ve aşınmaya maruz bırakılarak incelendi. Daha sonra kaplama yöntemleri uygulanarak deneysel çalışmalar yapılmıştır. Yapılan çalışmalarda epoksi kaplamalı numuneleri boyadıktan sonra belirlenen deney şartlarında toprağa gömülmüştür. Toprağa gömülme süresi 24 hafta (altı ay) olarak belirlendi. Daha sonra Epoksi+ Poliüretan kaplaması, numuneler temizleme işleminden sonra kurutma işlemine tabi tutuldu. Bu işlemden sonra aynı şekilde sırasıyla Epoksi elyaflar la korunacak şekilde muhafaza altına alınmıştır. Tüm deneysel çalışmalarda çalışma öncesi ve çalışma sonrası, bu deneysel uygulamada kullanılan numuneler üzerinde Ölçümler yapıldı, ağırlıkları ölçüldü ve mikoskobik görüntüleri alındı. Çalışmada ölçümler sonucunda elde edilen veriler tablo ve grafikleri elde edildi. Karşılaştırmaları yapıldı. Yaptığımız deneysel çalışmada elde ettiğimiz sonuçlar da kaplamasız boruların korozyon oranı daha yüksek olduğu görüldü. Katodik korumanın her iki tip boruda daha güçlü olduğu görüldü. Kaplamasız boru koruma oranı daha düşüktür ve 5LX42 tipin gömülü olduğu toprağın, 5LX52 tipe göre korozyona karşı daha yüksek bir direnç gösterdiği görülmüştür.--------------------In the oil industry, many potential risks and problems arise when oil is pumped through pipes during the production, transportation and processing of crude oil. These risks and these problems are tried to be solved by the workers in the oil industry. Some of these problems are complex and difficult. It is the corrosion formation in crude oil pipelines that transports oil and petroleum products to the station. The application and literature study about this corrosion formation has been examined. The experimental results obtained in the literature study were taken into consideration in our study and applications were made. Petroleum pipelines were classified in the Materials and Methods Section. Using the development of the oil pipeline and oil pipelines from Turkey in Turkey were examined. In the experimental study, the Batman-Dörtyol oil pipeline was taken as an example. Studies were conducted on corrosion and factors affecting corrosion, corrosion costs and corrosion rate measurement methods. Studies on corrosion protection methods were examined. Corrosion formation in the crude oil pipelines carried from the oil production fields to the refining station causes great damages and cost losses in the oil industry due to the abundance and complexity of the crude oil components.In this study, experimental applications were made to investigate the effects of corrosion by electrochemical methods by applying coating methods to the surface of 5LX42 and 5LX52 material, which are widely used in characteristic pipelines in oil fields. Different coating and protection methods were used for comparisons of the experiments. First, a sample was examined uncoated by exposure to corrosion and abrasion. Then, experimental studies were carried out by applying coating methods. After painting the epoxy coated samples in the studies, they were buried in the soil under the determined test conditions. The burial period was determined as 24 weeks (six months). Then the Epoxy + Polyurethane coating was subjected to the drying process after the samples were cleaned. After this process, it was preserved in the same way, respectively, with epoxy fibers. In all experimental studies before and after the study, measurements were made on the samples used in this experimental application, their weights were measured and SEM images were taken. Tables and graphics of the data obtained as a result of the measurements in the study were obtained. Comparisons were made. The results we obtained in our experimental study showed that the corrosion rate of uncoated pipes was higher. Cathodic protection was found to be stronger in both types of pipes. The uncoated pipe protection rate is lower and it has been observed that the embedded soil of the 5LX42 type has a higher corrosion resistance than the 5LX52 type.

YÖK Tez: 678157 Plastik esaslı levhaların vakum ve ısı ile şekil verme parametrelerinin ürünün kalınlık dağılımı üzerine etkisinin araştırılması üzerine deneysel bir araştırma yapılmıştır. Yapılan araştırmada malzeme türü, malzeme kalınlığı, erkek kalıp çapı ve ön şekil verme sırasında dalma derinliğinin değiştirilmesinin ürünün kalınlık dağılımını nasıl etkilediği belirlenmiştir. Farklı parametreler kullanılarak imal edilen numunelerin her birinden çeyrek dilim parça kesilmiştir. Kesilen parçaların her iki yüzeyinde daha önceden belirlenen 28 adet ölçüm noktasından kalınlık ölçümleri alınıp veriler karşılaştırılmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda erkek kalıp ve dalma derinliği değişimlerin nihai ürün kalınlık dağılımını açıklamak için bir kurala bağlanamayacağını göstermiştir. Her bir erkek kalıp çapı ve dalma derinliği için ayrı ayrı çıkarımlar yapılması gerekmektedir. Experimental research was conducted on the investigation of the effect of thermoforming parameters for plastic-based sheets on thermoformed product's final thickness distribution. In this work, effect of material type, material thickness, male mold (plug) diameter, and varying plug depth on thickness distribution of the product has been investigated during thermoforming. A quarter of each sample was cut and taken for measurements. Thickness was measured at 28 points which were predetermined paths. Measured experimental data was compared for each case. As a result of the research, it has been shown that the changes in the diameter of the male mold and the length of the plug depth cannot be attributed to a rule to explain the final product thickness distribution. Separate inference should be made for each die diameter and plug depth.

Günümüzde yüksek mukavemetli ve aynı zamanda hafif malzeme arayışı, endüstriyel birçok uygulamada performansı artırmak için üzerinde çalışılan son derece güncel ve yeni bir konudur. İşte bu yüzden kompozit malzemeler giderek önem kazanmaktadır. Kompozit malzemeler iki veya daha fazla bileşenin bir araya getirilmesi ile oluşturulan daha üstün özelliklerdeki malzemelerdir. Özellikle yüksek mukavemetli kompozit malzemeler olarak bilinen fiber takviyeli plastiklerin (FTP) ileri teknoloji gerektiren uygulamalarda kullanımı oldukça fazladır. Bu uygulamalardan bazıları denizcilik, havacılık, motor sporları, enerji ve savunma sanayi uygulamalarıdır. Ancak uzun üretim süreleri, yüksek üretim maliyetleri ve karmaşık geometrili üretim zorlukları gibi halen çözülmesi gereken bazı zorluklar bulunmaktadır. Halihazırda kullanılan filaman sarma, pultrüzyon çekme, kalıba yatırma gibi bazı yöntemler bulunmasına rağmen yüksek seviyede dayanımın elde edilebilmesi için en etkili yöntem yuvarlayarak sarma yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada karbon fiber kompozit boru üretimi için silindirik alüminyum boruların kalıp olarak kullanıldığı bir rezistanslı ısıtma fırını imal edilmiştir. Unidirectional (UD) olarak bilinen tek yönlü dokumalı karbon/epoksi prepreg malzemeler alüminyum kalıplara sarılmıştır. Ardından düzgün yüzey özelliklerini sağlamak ve son üründe oluşabilecek katman ayrılmalarını önlemek için yeterli basıncı sağlaması adına ısıl bantlar kullanılmıştır. Isıtma hızı, maksimum sıcaklık ve plato süresi gibi değerler üretici firmanın önerdiği değerlere göre seçilmiştir. Endüstrideki farklı potansiyel uygulama alanları göz önüne alınarak prepreg malzemelerin kalıplara serilmesi farklı açılar (0, 15, 30, 45, 60, 75 ve 90°) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Son ürünlerin mukavemetleri ise standart mekanik dayanım testleri uygulanarak belirlenmiştir. Test sonuçlarına göre grafiksel veriler oluşturulmuş ve tartışılmıştır. Sonuçlar fiber yönünün karbon fiber kompozit boru üretiminde son derece önemli olduğunu göstermiştir. Searching of high strength and lightweight materials are hot topic for enhancing the performance of the industrial applications. This is why the composite materials are getting more attention. Composite materials are obtaining from two or more materials and they contain the superior properties of these materials. Especially fibre reinforcement plastics (FRP) which are known as high strength composite materials are used in a considerable amount of high-tech applications. Some of these applications can be listed as marine, aviation, motorsports, energy and defence industry applications. However, there are still some challenges needs to be handled such as long production times, high production costs and difficulties for complex geometries. Although there are several production methods are existing for these geometries like filament winding, pultrusion and lay up in a mold, the roll wrapping method is the most efficient method for enhancing highest strength for the materials. For this reason, a resistance heater assisted oven is manufactured and cylindrical pipe aluminium materials used as mold to manufacture carbon fibre composite pipes in the present study. Unidirectional carbon/epoxy prepreg materials were roll wrapped to these aluminium mold. Shrink tapes are used to enhance the surface smoothness and required pressure for prevent delaminating of the product during the process. Heating rates, the maximum temperature value and the dwelling time values were chosen according to the manufacturer's recommendations. Prepregs are roll wrapped to the mold at the determined angles (0, 15, 30, 45, 60, 75 and 90°) according to the different potential usages areas in the industry. The strength of the products is measured with standard mechanical tests. According to the test results the graphical data are created and discussed. The results indicated that the fibre orientation is crucial for the strength of the carbon fibre composite pipe material.

Çeşitli endüstriyel paketleme sektörlerinde gıda, kimyasal madde, ilaç veya kozmetik gibi ürünlerin ağırlıklarını tartmak, dozajlamak ve küçük torbalarda ambalajlamak amacıyla çeşitli paketleme makinaları kullanılmaktadır. Bu çalışmada, katı gıda paketleme sektöründe kullanılan kademeli çalışan dikey paketleme makinası üzerinde çeşitli tasarım değişiklikleri yapılarak, paketleme kapasitesinin arttırılması ve paketleme maliyetlerinin azaltılması hedeflenmiştir. Kademeli dikey paketlemede makinasında yapılan yeniliklerin hangi nedenlerden dolayı yapıldığı izah edilmiştir. Kademeli dikey paketleme makinasının revizyonu yapılarak imal edilecek sürekli dikey paketleme makinasının üretim kapasiteleri karşılaştırılıp paketleme maliyet analizleri yapılacaktır. İmal edilen sürekli dikey paketleme makinasıyla kombine çalışan "karşılıklı sıcak eleman temaslı birleştirme yöntemiyle" çift katlı Polietilen/Polietilen teraftalat (PE/PET), düşük yoğunluklu polietilen (LDPE) ve Polipropilen (PP) polimer ambalaj filmleri, farklı sıcaklık değerlerinde yan ve alt kenar birleştirmeleri yapılmıştır. Birleştirme kalitesini değerlendirmek amacıyla önce gözle muayene sonra T-sıyırma deneyi uygulanmıştır. Sonuç olarak, kademeli dikey paketleme makinası üzerinde çeşitli yenilikler yapılarak, sürekli ambalajlama yapabilen ve sürekli dikey paketleme makinası olarak adlandırılan makina tasarlanmış ve imal edilerek başarıyla çalıştırılmıştır. Kademeli dikey paketleme makinasının ortalama ambalajlama kapasitesi 12-20 adet/dakika olmasına rağmen, geliştirilmiş sürekli dikey paketleme makinasıyla 90-100 adet/dakika çift katlı PE/PET torbaya ambalajlama, 70-80 adet/dakika LDPE torbaya ambalajlama ve 80-90 adet/dakika PP torbaya ambalajlama kapasitesine ulaşılmıştır. Tasarlanıp imal edilen sürekli dikey paketleme makinasıyla yapılan ambalaj paketleme kapasitesi, 4-5 kat oranında artmıştır. Böylece kademeli dikey paketleme makinasında yapılan yenilikler sayesinde, dakikadaki paketleme sayısı artmış ve paketleme maliyeti de azaltılmıştır. Ayrıca sürekli dikey paketleme makinasıyla kombine çalışan "karşılıklı sıcak eleman temaslı birleştirme" düzeneğinin kullanılmasıyla birleştirilen PP, LDPE, çift katlı PE/PET polimer ambalajların birleştirme kalitesine eleman (çene) sıcaklığının etki ettiği tespit edilmiştir. Ambalajların birleşme bölgelerindeki görsel muayene ve T-sıyırma deneyi dikkate alındığında ve bekleme süresi (0.6 saniye) ve basma kuvveti (235 kgf) sabit tutulduğunda, PP ambalaj filmi için en uygun eleman (çene) sıcaklığının 135°C ve çift katlı PE/PET ambalaj filmi için ise 150°C olduğu belirlenmiştir. LDPE ambalaj filmi için bekleme süresi (0.75 saniye) ve basma kuvveti (471 kgf) sabit tutulduğunda, en uygun eleman sıcaklığının 120°C olduğu tespit edilmiştir. Various packaging machines designed for weighing, dosing and packaging in small bags of products such as food, chemicals, pharmaceuticals or cosmetics are used in various industrial packaging sectors. In this study, in order to increase the packaging capacity and reduce packaging costs, the various design revisions were made on the low-capacity and gradually vertical packaging machine used in the solid food packaging industry. For this purpose, a design change has been made on the selected vertical packaging machine and a continuous vertical packaging machine has been developed. The reasons for the innovations made in the gradually vertical packaging machine will be explained. The packaging cost analyses were carried out by comparing the production capacities of the continuous vertical packaging machine with the gradually vertical packaging machine. In this study, the effect of heat sealing temperature on the joining quality of the bottom and side edges of Polyethylene/Polyethylene terephthalate (PE/PET) two ply, low-density polyethylene (LDPE) and Polypropylene (PP) polymer packages joint by "heat sealing joining technique" combined with the continuous vertical packaging machine was investigated. In order to evaluate the joint quality, first visual inspection followed by T-peel test was carried out. As a result, some various innovations were made on the progressive vertical packaging machine, and the machine, which is capable of continuous packaging and called the continuous vertical packaging machine, was designed and successfully produced and operated. The average packaging capacity of the gradually vertical packaging machine is 12-20 pcs/min. The two ply PE/PET, LDPE and PP packaging capacities of 90-100 pcs/min, 70-80 pcs/min and 80-90 pcs/min, respectively were produced by the continuous vertical packaging machine. Thus, the packaging capacity of the continuous vertical packaging machine has increased by 4-5 times as compare to the gradually vertical packaging machine. In addition, the number of packaging per minute has increased and the packaging cost has been reduced. In additions, the experimental results show that the heat sealing temperature on the joint quality of PP, LDPE, two ply PE/PET polymer packages joint by "heat sealing joining technique" combined with the continuous vertical packaging machine was determined to be affected. For PP and PE/PET packaging, when the dwell time (0.6 seconds) and the compression force (235 kgf) were kept constant, the optimum heat sealing temperature was determined to be 135°C and 150°C, respectively. On the other hand, for LDPE packaging, when the dwell time (0.75 seconds) and the compression force (471 kgf) were kept constant, the optimum heat sealing temperature was determined to be 120°C.

Gelişen teknolojiler ve rekabetçi piyasa, firmaları, daha kaliteli ürünleri daha kısa zamanda piyasaya sürmeleri konusunda zorlamaktadır. Firmalar bu rekabetçi ortamda süreçlerini devam ettirmek amacıyla bilgisayar destekli mühendislik yazılımları kullanmaya başlamışlar ve zaman içerisinde tüm sistemlerini bilgisayarlar üzerine kurmuşlardır. Günümüzde ürünler, bilgisayar ortamında tasarlanmakta; doğrulamaları, yazılımla yapılmakta; imalat işlemleri için de spesifik yazılımlar kullanılmaktadır. Mühendislikle ilgili tüm veriler de bilgisayarlarda oluşturulup saklanmaktadır.Üretim işiyle uğraşanlar için zaman tasarrufu sağlanırken, bir yandan da verilerin yönetilmesi ile ilgili sorunlar da çıkabilmektedir. İşletmedeki her birim, aynı işin yapılması için birlikte çalışmaktadır. Her birimin, kendisiyle ilgili olan kısmı bulması ve bu verileri erişmesi gerekmektedir. Mevcut verilerin güncelliği, doğruluğu veya sorumluluk alanı ile ilgili bir sistemin varlığı bu noktada hayati bir anlam kazanmaktadır. Herhangi bir veri yönetim sistemi kullanılmaması durumunda, veriler farklı depolama yöntemleri ile istasyonlar arasında taşındığında, en son tasarıma kimin sahip olduğu, en son değişiklikleri kimin yaptığı ve hatta hangi tasarımdan kimin sorumlu olduğu dahi tam olarak takip edilememekte; tasarım ve iş akışları ile çalışan personelin inisiyatifine kalmaktadır. Hatalı teknik resimlerin imalata gitmesinin önünde de hiçbir engel bulunmamaktadır. Bu da sadece firmalara değil, ülke ekonomisine de zarar vermektedir.Özellikle COVID-19 sürecinde fiziksel ortamlar ortadan kaldırılırken birimler arasında bilgi paylaşımı için fiziksel ziyaretlerin yapılması veya fiziksel ziyaretler yapılamadığı için verilerin elde edilmemesi, işletmelerin fonksiyonlarını sürdürebilmeleri açısından çok büyük bir problem oluşturmaktadır. Öte yandan sürdürülebilirlik hedeflerini tutturabilmek için kaynakların kullanımının azaltılması ve israfın ortadan kaldırılması için de bu tür süreçlerin optimize edilmesi bir zorunluluk halini almıştır.Bu tez çalışmasında, ahşap boyama makinaları imalatı yapan firmada, sadece mekanik tasarım biriminin değil aynı zamanda imalat, depo, iş planlama, kalite kontrol, elektrik tasarım, satın alma gibi tüm birimlerin imalat için gerekli mühendislik verilerine erişmesini sağlayacak bir sistem geliştirilmiştir. Bu tür bir sistem kullanılmadığı takdirde oluşan zaman israfı, hatalı üretim ve mühendislik kayıpları incelenerek, sistem devreye alındıktan sonra ortaya çıkan verim analizi yapılmıştır. Yönetim ekibinin bu verileri takip etmesi ve bir işin imalata gidebilmesi için bir onay mekanizması geliştirilmiştir. Üretilen mühendislik verilerinin ihtiyacı olan tüm birimler tarafından ulaşılabilir; diğer birimler içinse ulaşılamaz olması sağlanarak bilgisayar başındaki personel için daha net ve verimli bir çalışma ortamı oluşturulmuştur. Sadece zaman tasarrufu yapılarak ve hatalı parça imal edilmeyerek doğrudan maliyetlerde %80 azalma yakalanmıştır.--------------------Developing technologies and a competitive market force companies to launch higher quality products in a shorter time. Companies have started to use computer-aided engineering software to continue their processes in this competitive environment and over time they have installed all their systems on computers. Today, products are designed in a computer environment; verification is done by software; Specific software is also used for manufacturing processes. All engineering related data are also created and stored on computers.While saving time for those dealing with the production business, problems may also arise in managing data. Each unit in the business works together to do the same job. Each unit needs to find the part related to it and access this data. The existence of a system related to the actuality, accuracy, or area of responsibility of existing data gains a vital meaning at this point.If a data management system is not used, when data is transferred between stations with different storage methods, it cannot be tracked exactly who owns the latest design, who made the latest changes, and even who is responsible for which design; design, and workflows are up to the initiative of the working staff. There is also no obstacle for defective technical drawings to go to manufacturing. This harms not only companies but also the national economy.Especially in the process of COVID-19, while physical environments are eliminated, physical visits to share information between units or the inability to obtain data because physical visits cannot be made creates a huge problem for businesses to continue their functions. On the other hand, it has become a necessity to optimize such processes to reduce the use of resources and to eliminate waste to achieve sustainability goals.In this thesis, a system has been developed that will enable not only the mechanical design unit but also all units such as manufacturing, warehouse, business planning, quality control, electrical design, procurement, to access engineering data required for manufacturing in the company that manufactures wood painting machines. If such a system is not used, the waste of time, faulty production, and engineering losses are examined, and the resulting efficiency analysis is made after the system is put into use. An approval mechanism has been developed for the management team to follow this data and to allow a job to go to production. The engineering data produced can be accessed by all units that are needed; a clearer and more efficient working environment was created for the computer staff by making it unreachable for other units. 80% reduction in direct costs was achieved by only saving time and not manufacturing faulty parts.

Günümüzde karayolu taşımacılığında yaygın olarak kullanılan yarı römork araçların değişken yükler ve yol koşullarında önemli yüklere maruz kalması ile beraber bu alanda mühendislik çalışmalarına gereksinim duyulmuştur. Yapılan çalışmada yarı römorkların bir çeşidi olan hidrolik dümenlemeli lowbed araçlarının şasisinde belirli yük koşulları ve sınır şartlarında sonlu elemanlar yöntemi ile ön görülen gerilmeler ve iyileştirme çalışmaları ele alınmıştır. Bu çalışmada ilk olarak kütle ve boyutlar ile ilgili mevzuat, tip onaylar, teknik gereklilikler ve saha istekleri dikkate alınarak şasi tasarımı 3 boyutlu ortamda Creo programı ile yapılmıştır. 3 boyutlu şasi tasarımı bitişi ile sonlu elemanlar yöntemi programı Hyperworks ile yapısal statik analiz gerçekleştirilmiştir. Elde edilen analiz sonuçları ile kritik gerilme (MPa) ve deformasyonlar (mm) incelendikten sonra kritik bölgeler tespit edilmiştir. Tespit edilen bölgelere tasarım iyileştirme çalışmaları ve sonrasında analizler ikinci duruma göre yapılarak tasarım iyileştirmeleri doğrulanmıştır. İyileştirme çalışmaları sonrası daha rijit ve daha güvenli bir şasi elde edildiği tespit edilmiş, detaylı bilgiler sonuç ve öneriler bölümünde açıklanmıştır. Nowadays, as the semi-trailer vehicles, which are widely used in road transportation, are exposed to significant loads under variable loads and road conditions, engineering studies have been required in this field. In the study, the stresses and improvement studies predicted by the finite element method under certain load conditions and boundary conditions in the chassis of hydraulic steering lowbed vehicles, which are a type of semi-trailers, are discussed. In this study, firstly, the chassis design was made in 3D environment with the Creo program, taking into account the legislation related to mass and dimensions, type approvals, technical requirements and site requirements. Structural static analysis was carried out with the finite element method program Hyperworks, with the end of the 3D chassis design. Critical regions were determined after examining the critical stress (MPa) and deformations (mm) with the obtained analysis results. Design improvement studies and subsequent analysis were made according to the second situation in the determined regions and the design improvements were verified. It has been determined that a more rigid and safer chassis has been obtained after the improvement works, and detailed information is explained in the results and recommendations section.

Eylül 2021'de tam olarak yürürlüğe girecek olan endüstriyel araçlar için arka alt koruma tamponlarını düzenleyen yeni R58-03 yönetmeliğiyle, araç üreticileri veya üstyapıcılarının araçlarını bu yasal güncellemeye uygun arka alt koruma tamponları ile donatması gerekecektir. R58-03 ile birlikte mevcut regülasyon R58-02 yönetmeliğine uygun bir arka alt koruma tamponuna ilave olarak %70 ve %100 oranında daha fazla test kuvveti uygulanacaktır. Aynı zamanda tasarım ölçüleri de endüstriyel araçlara arkadan çarpmalı kazalarında yaralanma ve ölüm oranını azaltmak amacı ile iyileştirmeler yapılmıştır. Yeni regülasyonun devreye girmesi ile birlikte en sık kullanılan metal arka alt korumaların yeni test şartlarını sağlayabilmeleri için belirli bir miktar ağrılık artışı kaçınılmaz olacaktır. Ayrıca endüstriyel EV'de kullanılan bataryaların diesel bir araç komponentlerine göre daha ağır olması nedeni ile CW yüksek oranda artmaktadır. Bu da EV'lerde hem taşıma kapasiteleri hem de kattedeceği mesafelernin azalması anlamını taşımaktadır. Özellikle EV'lerde ilave ağırlık artışının minimize edilebilmesi ile birlikte endüstriyel araçların taşıma kapasiteleri diesel araca yaklaşabilir ve kattedeceği mesafe arttırılabilir. Diesel araçlarda CW'nin artması yakıt tüketimini arttırdığı gibi CO2 salınımını da arttırmaktadır. Enerjinin verimli kullanımı, çevreci bir yaklaşım için düşük yoğunluklu ve yüksek mukavemetli ürünlerin kullanımı üzerinde araştırma yapılmıştır. Çalışma kapsamında, farklı arka alt koruma tampon kesitlerin R58-03 test kuvvetlerine verdikleri tepki sonucunda en ideal arka alt koruma tampon kesitinin nasıl olması gerektiği ve R58-03 şartlarına uygun metal arka alt koruma tamponları ile alternatif alüminyum arka alt koruma tampon çeşitleri kullanımı sonucunda ağırlık değişimi araştırılmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler doğrultusuda mevcut R58-02'ye uygun C tipi arka alt koruma tamponların R58-03 şartlarını sağlayabilmesi için artan test şartları doğrultusunda güçlendirilmesi gerekliliği ve ağırlık artışı ortaya çıkmıştır. Alternatif olarak yuvarlak standart profil şeklinde tasarlanan arka alt koruma tamponlarında da R58-03 şartlarını sağlayabilmesi ağırlık artışı olmadan yapılan tasarımlar sağlanamamıştır. Ağırlığı arttışı ile test şartlarını sağlayabilmiştir. Dikdörtgen kesitli tasarlanan orta mukavemet sınıfındaki alüminyum arka alt koruma tamponu ağırlık düşüşü ile testi geçmiştir. Ayrıca yüksek mukavemetli alüminyum tercihi ile R58-03 şartlarını yukarlak kesitli arka alt koruma tamponuna göre ~10 Kg (%42) daha hafif olarak sağlamıştır. With the new R58-03 regulation regulating rear underrun bumpers for industrial vehicles, which will come into full force in September 2021, vehicle manufacturers or bodybuilders will need to equip their vehicles with rear underrun bumpers in accordance with this legal update. With R58-03, 70% and 100% more test force will be applied in addition to a rear underrun bumper in accordance with the current regulation R58-02 regulation. At the same time, improvements have been made in design measures to reduce the rate of injury and death in rear-end crashes in industrial vehicles. With the introduction of the new regulation, a certain amount of increase in weight will be inevitable for the most frequently used metal rear underrun protection to meet the new test conditions. In addition, CW increases at a high rate due to the fact that the batteries used in industrial EV are heavier than diesel vehicle components. This means that both the carrying capacity and the distance traveled in EVs decrease. Especially with the ability to minimize the additional weight increase in EVs, the carrying capacity of industrial vehicles can approach the diesel vehicle and the distance it will travel can be increased. Increasing CW in diesel vehicles not only increases fuel consumption but also increases CO2 emission. Research has been carried out on the efficient use of energy and the use of low density and high strength products for an environmentally friendly approach. Within the scope of the study, as a result of the reaction of different rear underguard bumper sections to R58-03 test forces, how the most ideal rear underguard bumper section should be and the weight change as a result of the use of metal rear under protection bumpers in accordance with R58-03 conditions and alternative aluminum rear underrun protection bumpers. It has been investigated. In line with the data obtained from the study, it has been revealed that the C type rear under protection bumpers in accordance with R58-02 must be strengthened in line with the increasing test conditions and weight increase in order to meet the requirements of R58-03. Alternatively, the rear bottom protection bumpers designed in the form of a round standard profile could not be achieved without the weight increase, which could meet the R58-03 requirements. With the increase in weight, it was able to meet the test conditions. The aluminum rear lower protection bumper, designed with a rectangular cross-section, in the medium strength class, passed the test with weight reduction. In addition, with its high-strength aluminum preference, it has achieved the R58-03 conditions as ~ 10 Kg (42%) lighter than the upward section rear lower protection bumper.

Bu çalışmada amaç çözelti sertleştirmesiyle mukavemetlendirilen ferritik küre grafitli dökme demirlerin mekanik özelliklerine östemper ısıl işleminin etkisini araştırmaktır. Numuneler Y-formunda ASTM A571M ye göre kum döküm ile üretilmiştir. Optik, taramalı mikroskoplar ve XRD yardımıyla malzemelerin mikroyapısı incelenmiştir. Sertlik, darbe ve çekme testleri yardımıyla numunelerin mekanik özellikleri incelenmiştir. Darbe testi sonrası kırılma yüzeyleri taramalı elektron mikroskobu ile incelenmiştir. Östemper ısıl işlemi sonrası yapıda %70 ferrrit ve %30 beynit oluşumunun en yüksek darbe tokluğu, akma mukavemetini verdiği belirlenmiştir. Mikroyapıdaki ösferrit fazı yapının sünekliği, tokluğu, ve uzama kabiliyeti üzerinde olumlu etki oluşturmuştur. Numunelerin mekanik özelliklerinin büyük ölçüde yapıdaki ösferrit ve kalıntı östenit oranına bağlı olarak değiştiği belirlenmiştir. Çözelti sertleştirmesiyle mukavemetlendirilen ferritik küre grafitli dökme demirlerin talaşlı imalatlarının kolay olması endüstriyel ölçekte maliyetleri düşürmektedir. Östemper ısıl işlemi bu tip malzemelerin deformasyon esnasında akma mukavemetlerini uzama kabiliyetlerini matriste bulunan ferritik faz yardımıyla artırırlar. Isıl işlem mukavemeti artırır ve süneklilk bir yapıda oluşan beynit fazı sebebiyle bir miktar düşer. Yapıda yüksek silis konsantrasyonu karbür oluşumunu engeller ancak çözelti sertleşmesiyle mukavemet artışını da sağlamış olur. Yüksek akma mukavemetinin yanında diğer avantajlar olarak çok iyi talaşlı izlenebilirliği ekleyebiliriz. Mevcut çalışmada çözelti sertleşmesi ile mukavemetlendirilen ferritik küre grafitli dökme demirlerde östemper ısıl işlem parametrelerinin mikrosertik, tokluk ve çekme mukavemeti üzerindeki etkileri incelenmiştir. The aim of this study was to investigate the influence of austempering on the mechanical properties of solution-strengthened ferritic cast ductile irons. The mold was formed in a Y-shaped geometry corresponding to ASTM A571M. The microstructural examinations of the samples were conducted using optical microscopy, scanning electron microscopy, and X-ray diffraction. Hardness, impact, and tensile tests were performed to determine the mechanical features. After the impact test, the fracture surface morphology was analyzed with scanning electron microscopy. The austempering results showed that the matrix structure with 70% ferrite and 30% bainite had the highest fracture toughness and yield strength. The ausferrite phase in microstructure played a positive role in ductility, toughness, and strain rates. The mechanical properties were strongly related to the amounts of ausferrite and retained ferrite ratio. Production of SSF-DI at industrial scale leads to price savings owing to decreased machining costs. Austempered SSF-DI materials have a relatively high yield strength and elongation at failure, depending on the matrix of soft ferritic structure. Heat treatments cause an increase in strength, so ductility decreases because of the structure of the bainite. The silicon content in the microstructure restricts the iron carbide formation in as-cast DI, but it increases the solid solution strengthening. In addition to good yield strength, the other advantages can also be aligned as very good machinability. The present study focused on investigating the influence of austempering parameters on microhardness, toughness features, and tensile strength of solid solution-strengthened ferritic (SSF)-DI.

Son yıllarda güvenlikten ödün vermeden daha hafif ve çevre dostu araçlar üretmek için otomotiv endüstrisinde AHSS ve UHSS çeliklerin kullanımı artmıştır. Araç gövdesi üzerinde yaygın olarak kullanılan çift fazlı çelikler, sahip oldukları martenzit adacıklı ferritik mikroyapıları, onlara geleneksel çeliklere nazaran daha düşük akma oranı, daha yüksek mukavemet ve mükemmel şekillendirme özellikleri kazandırmaktadır. Lakin otomobil üzerinde çarpmalara karşı çok daha yüksek mukavemetin istendiği kompleks geometrilere sahip orta direk ve kapı parçalarının imalatında çift fazlı çelikler geri yaylanma ve yırtık oluşması gibi major dezavantajlar ortaya çıkarmaktadır. Dayanımı arttırmak ve bahsedilen problemleri aşmak için sıcak şekillendirme prosesi otomotiv endüstrisi için çözüm olmuştur. Boron-Mangan alaşımlı çelik malzemenin kullanıldığı sıcak şekilendirme teknolojisinde, proses öncesi malzemenin ısıtılıp sonrasında şekil verme esnasında hızlıca soğutulması ile değişime uğrayan mikroyapı, malzemenin istenilen özellikleri kazanmasına sebep olmaktadır. Diğer taraftan nokta direnç kaynağı otomotiv imalatında kullanılan en yaygın birleştirme yöntemidir. Yapılan son araştırmalarda yüksek mukavemetli çeliklerin nokta direnç kaynağı esnasında yaşadıkları metalurjik değişimden dolayı kaynak çekirdeklerinde çatlak meydana geldiği belirtilmiştir. Yalın üretim sisteminde hatasız parçaların hızlı bir şekilde müşteriye sevk edilmesi gerektiğinden, nokta direnç kaynağında yüksek mukavemetli parçaların hatasız birleştirilmesi için en uygun kaynak parametre değerlerinin, metalurjik değişimlerin ve mekanik özelliklerin bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmada DP1000 ve 22MnB5 çeliklerinin nokta direnç kayanğı le birleştirilmesinde farklı parametrelerin kaynak dayanımına ve kaynak kalitesine etkisi araştırılmıştır. Punta kaynaklı birleştirmeleri üretmek için 120 kVA gücünde akım sağlayan ve elektrik akım kontrolüne sahip olan sabit spot makinesi kullanılmıştır. Kaynak zamanı olarak 5, 10, 15, 20, 25, 30 periyot belirlenmiştir. Kaynak akım şiddetleri ise 5 Ka'den 10kA'e yaklaşık 1 kA arttırılarak ayarlanmıştır. Elektrot baskı kuvveti sabit bırakılmıştır. Numunelerin kaynak akım şiddeti ve kaynak zaman parametrelerinin çekme-makaslama, çekme-sıyırma dayanımlarına etkileri incelenip optik mikroskop kullanarak makro boyutta çekirdek boyutları ölçülmüştür. Bütün bunlara ek olarak mikroyapı görüntüleri ve SEM görüntüleri tetkik edilerek mikro vickers sertlik ölçümleriyle deneyler bitirilmiştir. Sonuç itibariyle kaynak zamanı, kaynak akım şiddetinin ve kaynak çekirdeği geometrisinin çekme-makaslama ve çekme-sıyırma kuvvetine etkisi tespit edilmiş olunup, en uygun kaynak akım şiddeti ve kaynak zaman değerleri elde edilmiştir. The purpose of this study is to determine the welding parameters of spot welding that provide optimum mechanical properties after joining the DP and Boron steels which are widely used in automotive industry. A fixed spot machine, which supplies 120 kVA current and has an electric current controlled pneumatic system, was used to produce spot resistance welded joints. 5, 10, 15, 20, 25, 30 periods are determined as the welding time. Welding current intensities are adjusted by increasing about 1 kA from 5 Ka to 10kA. Electrode pressure force is left constant. Tensile-shear and tensile-peel tests were applied to the samples after joining. Using an optical microscope, the macro size core sizes were determined. In addition to all these, microstructure images, EDS analysis and SEM images were examined and the experiments were completed with micro vickers hardness measurements. As a result, the effects of welding time, welding current intensity and welding core geometry on tensile-shear and pull-stripping force were determined and a weld lobe graph was obtained depending on the welding current intensity and welding time which determines the optimum values.

Kaplama işlemleri yüzey aşınması ve yorulmaya etkisi açısından makine imalat sektöründe teknolojinin gelişmesi ile daha çok önem kazanmaktadır. Tasarım sonucunda makinelerde kullanılan makine parçaları, operasyon sürecinde yıpranmaktadır. Tribolojide makinelerde oluşan bu yıpranmaya aşınma adı verilir. Aşınma, iki makine elemanının birbirine bağıl hareketi ve güç iletim sırasında yüksek basınç altında kalarak kalıcı deformasyona uğraması ile oluşur. Hareket ve güç ileten dişli çark mekanizmalarında da pinyon tarafından dişli çark’a kuvvet iletilir. Bu sırada dişlilerin diş yüzeyinde yüksek basınç oluşumu nedeni ile diş yüzeylerinde aşınmalar ve dişlilerin kenarlarında kırılmalar meydana gelmektedir. Bu süreçlerin takibi ve gerekli durumlarda aşınmaları önlemek için gerekli tedbirlerin alınması makine sektöründe en önemli hususlardan biridir. Mekanik sistemlerde aşınma olayının ortadan kaldırılması ne kadar ulaşmak istenilen beklenti olsa da bilim adamları ve ilgili alanda çalışan mühendisler ancak aşınma olayını minimize etmenin yollarını deneysel çalışmalar ile araştırmaktadır. Dinamik ve yüzey temaslı makine parçalarından düz dişli çarkların diş yüzeyinden aşınmayı azaltan en önemli yöntemlerden yağlama işlemi geçse de yüksek gerilme altında çalışan düz dişlinin diş yüzeylerini kaplama yöntemleri ile geliştirmektedir. Bu metotlardan birisi yüksek gerilme altında çalışan yüzeyleri çalışma şartlarına uygun kaplama uygulaması geçmektedir. Bu çalışmada AISI 316 çelik malzemesinden imal edilen düz dişliler, WS2, WC/C, MoS2, birbirinden farklı kaplama malzemesi ile kaplanmıştır. Deneysel çalışmada dişlileri çalıştıran deney düzeneği kurulmuştur. Çalışma sürecinde diş profili yüzeylerinde oluşan aşınmaların parametrik değerleri incelenmiştir. Kaplama etkisinin incelemesi ile düz dişlinin diş yüzeyinin üzerine hasar analizleri yapılmıştır. Hasar analizi için veriler binde bir hassas Precisa terazi, Mitutoyo pürüzlülük cihazı ve Nikon SMZ800N stereo mikroskop ile toplanmıştır. Yapılacak hasar analizleri neticesinde yüzeylere uygulanan WS2, WC/C, MoS2 kaplamalar dikkate alınarak karşılaştırmaları yapılmıştır.İncelenen çalışmalar dişli çark mekanizmalarının çalışma şartları altında maruz kaldıkları problemleri tespit edilmiştir. Bu problemler için çözüm önerileri sunuldu ve bu çözüm önerilerinin karşılaştırmaları yaılmıştır. Deneysel sonuçlar ağırlık kaybının büyük ölçüde dönme tekrarına bağlı olduğunu göstermiştir. Sırası ile hız ve kaplama malzemesi cinsi takip etmiştir. Optimum test parametreleri ağırlık kaybında ve yüzey pürüzlülük değerinde WS2 kaplaması olduğunu göstermiştir. Coating processes gain more importance with the development of technology in the machinery manufacturing sector in terms of its effect on surface wear and fatigue. The machine parts used in the machines are worn during the operation process. In tribology, this event is called wear. Wear occurs when two machine elements have relatively motion and are in relative contact under high pressure during power transmission. In gear wheel mechanisms that transmit motion and power, due to the high pressure on the tooth surface of the gears during the transmission of force from the pinion to the gear wheel, wear on the tooth surfaces and fractures on the edges of the gears occur. It is one of the most important issues in the machinery industry to follow these processes and take necessary precautions before wearing out occurs. Although it is an expectation to eliminate the wear phenomenon from mechanical systems, scientists and engineers tried ways to minimize the wear phenomenon. Because wear is in the nature and it cannot be eliminated from mechanical systems. Even though the most famous methods of reducing wear from the tooth surface of spur gear is lubricating method, the tooth surfaces of spur gear that are operating under high stress are developed by coating methods. One of these methods is the application of suitable coating. Spur gears made of AISI 316 Steel material will be coated with different coating method such as WS2, WC / C, MoS2. In the experimental study, the parametric values of the wear formed on the tooth profile surfaces during the working process of the gears will be examined. In addition, the effects of different coatings that applied to spur gear will be examined. Data for damage analysis were collected with a one-thousandth precision Precisa balance, Mitutoyo Roughness Tester, and Nikon SMZ800N Stereo Microscope. The investigated studies determined the problems that gear wheel mechanisms were exposed to under operating conditions. Solution suggestions were presented for the detected problems. Comparisons of these solution suggestions were made.Experimental results showed that weight loss was largely dependent on rotation repetition. Speed and coating material type followed, respectively. Optimum test parameters showed the WS2 coating at weight loss and surface roughness value

Bu çalışmada, otomobil iklimlendirme sistemlerinde kullanılan R134a soğutucu akışkanına alternatif R1234yf soğutucu akışkanı ile beraber değişken (DKK) ve sabit (SKK) kapasiteli kompresörlerin performansları deneysel olarak incelenmiştir. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği labaratuvarlarında gerçek otomobil kliması elemanlarından deneysel bir iklimlendirme cihazı kurulmuştur. Soğutma çevrim elemanları olan evaporatör, kondenser, sıvı tankı, SKK ve DKK kompresörleri, genleşme elemanı ve iç ısı değiştiriciye (IHX) ilaveten elektriksel kontrol elemanları bulunmaktadır. Deneysel otomobil iklimlendirme cihazında istenilen deney şartları bilgisayar yardımı ile oluşturulabilmekte ve kontrol edilebilmektedir. Anlık veri değerleri deney süresi boyunca takip edilebilmektedir. Farklı kondenser ve evaporatör giriş hava akım sıcaklıkları ve hızları ile farklı kompresör devirlerini içeren 862 adet deney yapılmıştır. Elde edilen deney verileri enerji ve ekserji denklemleri ile analizleri yapılmış ve sonuçlar grafikler haline getirilerek çalışmada sunulmuştur. DKK ile çalışılan farklı soğutucu akışkan deneyleri sonucunda, düşük hava akım giriş sıcaklıklarında kapasite kontrol sisteminin R1234yf soğutucu akışkanı kullanımında R134a kullanımına göre daha etkin olduğu gözlemlenmiştir. Bunun sonucu olarak; düşük hava akım sıcaklıklarında R1234yf'li sistemin kompresör gücü, kütlesel debisi, toplam yok edilen ekserji değerlerinin R134a'lı sisteme göre daha az olduğu soğutma tesir katsayısının (STK) artan kompresör devrine bağlı olarak çok az yüksek olduğu görülmüştür. Yüksek hava akım sıcaklıklarında R1234yf'li sistemde dolaşan soğutucu akışkan debisi miktarının R134a'lı sisteme göre yaklaşık %55 yüksek olmasına bağlı olarak soğutma kapasitesi, kompresör gücü ve toplam yok edilen ekserji değerlerinin daha fazla ancak STK değeri R134a'lı sisteme göre daha az olduğu gözlemlenmiştir. R1234yf soğutucu akışkanı ile çalışan değişken ve sabit kapasiteli kompresör deneylerinin sonucunda; düşük hava akımı giriş sıcaklıklarında DKK kompresörün kapasite kontrol sisteminin etkisi ile SKK'ye göre yaklaşık %63,6 daha yüksek STK'ye sahip olduğu görülmüştür. DKK kullanılan sistemde R1234yf ve R134a soğutucu akışkanların performansına IHX'in etkisinin gözlemlendiği deneylerde; R134a'lı sistemin yüksek hava akımı giriş sıcaklıkları hariç IHX'in STK değerini genel olarak arttırdığı görülmüştür. Evaporatör hava akımı hızının artması ile DKK'nin kapasite kontrol sistemi etkisini azaltmasına bağlı olarak STK değerinin azalmasına neden olurken SKK sisteminin STK değerinin çok az artmasına neden olmakta olduğu gözlemlenmiştir. In this study, the performance of variable (VCC) and fixed (FCC) capacity compressors together with the R1234yf refrigerant alternative to R134a refrigerant used in automobile air conditioning systems were experimentally investigated. An experimental air conditioning device from real automobile air conditioners was installed in the Mechanical Engineering Laboratories of Sakarya University of Applied Sciences, Faculty of Technology. There are electrical control elements in addition to the refrigeration cycle elements such as evaporator, condenser, liquid tank, FCC and VCC compressors, expansion element and internal heat exchanger (IHX). The experimental conditions desired in the experimental automobile air conditioning device can be conditioned and controlled with the help of a computer. Instant data values can be followed throughout the experiment period. 862 experiments were carried out including different condenser and evaporator inlet air flow temperatures and speeds and different compressor speeds. The obtained experimental data were analyzed with energy and exergy equations and the results were presented in the study by being graphed. As a result of different refrigerant experiments working with VCC compressor, it has been observed that the capacity control system is more effective than R134a in the use of R1234yf refrigerant at low air flow inlet temperatures. As a result of this; It has been observed that the cooling capacity, compressor power, mass flow rate, discharge, total destroyed exergy values of the system with R1234yf at low air flow temperatures are lower than the system with R134a and the cooling of performance (COP) is slightly higher due to the increasing compressor speed. . Due to the fact that the amount of refrigerant flow circulating in the R1234yf system at high air flow temperatures is approximately 55% higher than the system with R34a, the cooling capacity, compressor power and total destroyed exergy values are higher, but the COP are it was observed to be less than the system with R134a. As a result of variable and fixed capacity compressor tests working with R1234yf refrigerant; With the effect of the capacity control system of the VCC compressor at low airflow inlet temperatures, it has been observed that it has approximately 63.6% higher COP than the FCC compressor. In the experiments where the effect of IHX was observed on the performance of R1234yf and R134a refrigerants in the system using VCC compressor; It has been observed that the system with R134a generally increases the COP value of IHX, except for high airflow inlet temperatures. It has been observed that the increase in the evaporator air flow velocity causes the COP value to decrease due to the decrease in the effect of the capacity control system of the VCC compressor, while the COP value of the FCC system slightly increases.

Sıcak dövme süreci imalat endüstrisinde çok yoğun olarak kullanılan imalat yöntemlerinden biridir. Dövme sürecinde metalik malzemelerin rahat şekilde plastik deformasyona uğramaları ve kolay şekillenmeleri için metalik malzemeler yeniden kristallenme sıca

ÖZET ÇELİK LEVHALARIN ERGİTMELİ ALIN KAYNAK BİRLEŞTİRMELERİNDE AÇISAL ÇARPILMAYA ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ Kaynak yöntemleri iş parçalarına lokal ısıtma yaparak birleştirme gerçekleşmektedir. Birleşme bölgesinin her noktasında heterojen ısıtma ve

Otomotiv sektöründe günümüzde sıklıkla tercih edilen sac malzemelerin başında geliştirilmiş yüksek mukavemete sahip çelikler (AHSS) gelmektedir. AHSS çelikleri ile yüksek mukavemet, iyi süneklik ve yeterli enerji sönümleme değerleri sağlanmaktadır. Bu değerlerle birlikte AHSS çeliklerin performans ve şekillenebilirlik faydaları da vardır. Dünyadaki karbondioksit salınımının önemli bir kısmı otomobillerden ve otomotiv endüstrisinden gelmekte olup, yüksek mukavemetli çeliklerin araçlarda kullanımı hafiflik sağlamasından dolayı karbon emisyonu ve yakıt tasarrufuna imkan tanımaktadır. Bu özellikleri otomotiv endüstrisinde kullanımlarını artırmış ve araştırılmalarını cazip hale getirmiştir. Özellikle bu çeliklerin kaynak yapılabilirliği konusunda çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışmada çinko kaplamalı DP600 sac malzemenin nokta kaynağı ile birleştirilmesi işlemi 300 adet uygulama ile yapılmıştır. Kaynak prosesi esnasında akım sabit tutularak farklı kaynak süreleri denenmiş ve en uygun koşullarda üretimin gerçekleşmesi sağlanmıştır. Uygulama deneylerine geçmeden önce, direnç nokta kaynağı farklı elektrot uç türlerine göre sac üzerinde ön denemeler yapılmış olup sıçrama ve yapışma olmadan gerçekleşebildiği uygun parametreler belirlenmiştir. Deneysel çalışmalar gruplandırılmış ve elektrot tipine göre farklı akımlarda uygulamalar yapılmıştır. Kademeli olarak takip edilen nokta kaynağı 300 adette bitirilmiştir. Her bir parametre ile yapılan 300. nokta kaynağı bölgesi kesilerek analiz için hazır hale getirilmiştir. 300. nokta kaynağını içeren sac numunelerin kesilmesi ile, nokta kaynağının tam ortasında olacak şekilde öncelikle aşındırıcı kesme taşı ile numune kesilmiş ve daha sonra bakalite alınarak parlatılmıştır. Parlatma işlemi için 220G'den başlanmış ve 1200G'ye kadar zımpara kullanılarak yüzeyler zımparalanmış ve daha sonra 1 mikrometrelik Alümina tozu kullanarak ayna parlaklığına getirilmiştir. Parlatma işleminin ardından %1'lik Nital ile dağlayarak mikroyapının ortaya çıkması sağlanmıştır. Kaynak denemeleri sonrası elektrodun boyutsal ölçümleri incelenmiş, elektrotların ömürleri hakkında bilgi edinilmiştir. Malzemedeki kaynak çapının boyutsal ölçümü, mikroyapısal incelemeler ve kesitten alınan mikrosertlik yardımıyla kaynak sertliği ile çökme hakkında bilgi sahibi olunmuştur. Sac malzemede meydana gelen sıçrantıların tespiti SEM-EDS ve EDX çalışmaları ile ortaya çıkarılmıştır. Deneyler ve analizler neticesinde belli bir süre sonunda hangi elektrodun daha verimli olduğu belirlenmiştir. Advanced high strength steels (AHSS) are one of the most preferred materials in the automotive industry. High strength, good ductility and sufficient energy absorption values are provided by AHSS steels. Also with these values, AHSS steels have performance and formability advantages. Considering that a high percent of carbondioxide emissions in the world are caused by the automobile and automotive industry, the use of AHSS steels in vehicles provides carbon emissions and fuel savings due to their lightness. These features have increased their use in the automotive industry and made their research attractive. Especially studies on the weldability of these steels continue. In this study, the process of joining the zinc-coated DP600 material with spot welding was done with 300 spot weld. During the welding process, the current was kept constant and different welding times were tried and production was carried out under the most suitable conditions. Before starting the application tests, preliminary tests were carried out according to the resistance spot welding according to different electrode types on the sheet and the appropriate parameters that can be performed without spatter and sticking were determined. Experimental studies were grouped and applications were made at different currents according to the electrode type. The progressively tracked point source was terminated at 300. The 300th spot welding area made with each parameter was cut and made ready for analysis. 300th sheet metal samples containing spot welding were cut and the sample was first cut with an abrasive cut-off stone in the middle of spot welding and then mounted and polished. The polishing process was started from 220G and the surfaces were sanded with sandpaper up to 1200G and then brought to a mirror shine by using 1 micrometer Alumina powder. Etched with 1% Nitral to reveal the microstructure after polishing. After the trials, the measurements of the electrode were examined and information about the lifetime of the electrodes was obtained. With the help of dimensional measurement of weld diameter in material, microstructural studies and microhardness taken from the section, information about weld hardness and collapse was obtained. Detection of spatter in sheet material was revealed by SEM-EDS, XRD studies. As a result of experiments and analyzes, it was determined which electrode was more efficient after a certain period of time.

Polimer elektrolit membran (PEM) yakıt hücreleri, yüksek enerji verimlilikleri ve daha az çevre kirliliği oluşturması gibi avantajları sebebiyle ilgi görmeye başlamıştır. PEM yakıt hücrelerinde bipolar plakalar üzerinde yer alan gaz akış kanalları, reaktant gaz dağılımını ve elektrokimyasal reaksiyonlar sonucunda oluşan suyu hücreden atılmasını sağlamaktadır. Akış kanal tasarımı yakıt hücresi performansı açısından önemli bir yere sahiptir ve bu konuda literatürde birçok çalışma yer almaktadır. Bu çalışmada reaktant gaz dağılımının daha homojen olduğu ve su tahliye kabiliyetinin daha iyi olduğu bir akış kanal tasarımı geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu konuda doğadan esinlenerek bir yaprak tasarım ve murray kanununa göre oluşturulan yaprak tasarım modelleri literatürde sıkça karşılaşmakta olduğumuz serpantin tasarım modeli ile karşılaştırılmıştır. Yapılan çalışma Ansys FLUENT programı kullanılarak Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği (HAD) yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 4 cm2 aktif alana sahip olan yakıt hücresi modelleri için farklı hücre voltajlarında (0,45V, 0,55V, 0,65V, 0,75V, 0,85V) analizler gerçekleştirilerek sonuçlar incelenmiştir. Hücre içerisindeki basınç, hız, sıcaklık, akım yoğunluğu, reaktant gaz dağılımları, reaksiyon sonucu oluşan suyun membran ve katot kanallarındaki dağılımları incelenmiştir. Oluşturulan bu üç tasarımın düşük akım yoğunluklarında yaklaşık olarak aynı performanslara sahip oldukları görülmüştür. Murray kanununa göre oluşturulan yaprak tasarımın 0,8 mA/cm2 gibi yüksek akım yoğunluklarında daha iyi performans gösterdiği görülmüştür. Buradan murray kanununa göre oluşturulan bu yaprak tasarımın su tahliye kabiliyetinin daha iyi olduğu sonucuna varılmıştır. Aynı zamanda akış kanal uzunluğunun büyük olmasının hücre performansını kötü yönde etkilediği görülmüştür. Bu çalışmada akış kanal optimizasyonunun PEM yakıt hücrelerinin yüksek akım yoğunluğu değerlerinde su yönetiminin iyileştirilerek konsantrasyon kayıplarının azaltılmasıyla performanslarının artacağını göstermiştir. Polymer electrolyte membrane (PEM) fuel cells have begun to attract attention due to their advantages, such as high energy efficiency and less environmental pollution. Gas flow channels located on bipolar plates in PEM fuel cells allow the distribution of reactant gas and the removal of water formed as a result of electrochemical reactions from the cell. Flow channel design has an important place in terms of fuel cell performance, and many studies on this topic are included in the literature. In this study, an attempt was made to develop a flow channel design in which the reactant gas distribution is more homogeneous and the water discharge capability is better. In this regard, a leaf design inspired by nature and leaf design models created according to murray's law have been compared with the serpentine design model, which we often encounter in the literature. The study was carried out by Computational Fluid Dynamics (HAD) method using Ansys FLUENT program. In the study, the results were examined by analyzing different cell voltages (0.45V, 0.55V, 0.65V, 0.75V, 0.85V) for fuel cell models with an active area of 4 cm2. Pressure, velocity, temperature, current density, reactant gas distributions, the distribution of water formed as a result of the reaction in the membrane and cathode channels were studied. These three designs were found to have approximately the same performance at low current densities. The leaf design created by Murray's law was found to perform better at high current densities such as 0.8 mA/cm2. From here, it is concluded that this leaf design, created according to murray's law, has a better ability to drain water. At the same time, large flow channel length was found to have a bad effect on cell performance. In this study, flow channel optimization showed that PEM fuel cells would improve their performance by improving water management at high current density values and reducing concentration losses.

İnsan hayatının vazgeçilmez unsuru olan su ve ona ulaşım şehir yaşamının temelini teşkil eder. İlk yerleşimler su kaynaklarına yakın yapılırken günümüzde teknolojinin gelişmesi ile su insanların yaşadığı yere ulaştırılabilir hale gelmiştir. Ana su kaynaklarından yüksek maliyetlerle ve emeklerle şehirlere getirilen ve arıtılan su ana depodan sonra boru hatları ile kademeli olarak şehre verilir. Bu dağıtımda çelik, duktil font, PVC, PE vb. içme suyu boruları kullanılır. Üretim kolaylığı, ekonomikliği, branjman (abone bağlantısı) kolaylığı, az bakım gerektirmesi vb. unsurlar göz önüne alındığında PE borular günümüzde şehir şebekelerinde en çok kullanılan boru olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak bu borunun tamiratında kalifiye eleman, uzun zaman, yataklama ve gömlekleme esnasında taş tozu gerektirmesi vb. dezavantajları bulunmaktadır. Tamirat esnasındaki nem kaynak bölgesinde kılcal çatlaklara ve dolayısıyla basınç yükseldikçe artan sızıntıya, yataklama veya gömlekleme esnasında dolgu içine giren keskin bir taş parçası geceleri yükselen basınç ile uzayan boru boyundan dolayı borunun çizilmesine, zamanla sızın oluşturmasına ve patlamasına neden olmaktadır. Böyle durumlarda PE boru için ortaya çıkan olumsuzlukları en aza indirmek üzere kullanılabilecek en ideal yöntem basınç kontrolüdür. Basınç kontrolü için kullanılan basınç kırıcı vanalar, basıncın hıza dönüşmesi durumunda debinin artışına müsaade ederek su ihtiyacının karşılanmasında kısıtlama yapmamaktadır. Ancak su kullanımının ve hızının azalıp basıncın yükselmeye başlaması durumunda içme suyu hattını kapatarak boruları gereksiz yüksek basınçtan korumaktadır. Bu çalışma kapsamında 204 adet işyeri, 787 adet konut abonesi olmak üzere toplam 991 abonesi olan bir izole alt ölçüm bölgesinde basınç kontrolü yapılmadan odanın girişine montajı yapılan elektromanyetik debimetre ile 3 ay boyunca sisteme verilen su miktarı aylık olarak ölçülmüştür. Bu 3 aylık süre içerisinde içmesuyu şebeke sistemine 6.2 ile 7 bar basınç aralığında toplam 55813 m3 su temini yapılmış olup, 991 abonenin toplam 3 aylık tahakkuk sarfiyatı ise 28838 m3 olarak ölçülmüştür ve şebekedeki minimum gece debisi 4.4 l/sn olup kayıp-kaçak oranımız ise %48 olarak hesaplanmıştır. Sonrasında izole alt bölgenin girişine monte edilen basınç düşürücü vananın gerçek zamanlı kontrolü yapılarak içmesuyu şebeke sistemine 4.5 bar basınçta su temin edilmiştir. Basıncı kontrol altına alınan içmesuyu şebekesine 3 aylık süre boyunca 44159 m3 su temini yapılmış olup, abonelerin toplam tahakkuk sarfiyatı ise 27382 m3 olarak ölçülmüştür. Bununla beraber gerçek zamanlı basınç kontrolü süresince içmesuyu şebeke sistemine temin edilen su miktarında 11654 m3 su tasarrufu sağlanmış olmakla birlikte kayıp kaçak oranı %48 seviyelerinden %37 seviyelerine indirilmiş olup, minimum gece debisi ise 4.4 l/sn'den 2.63 l/sn düzeyine indirilmiştir. Daha sonrasında izole alt ölçüm bölgesindeki içmesuyu şebekelerinin Epanet programında hidrolik modeli tasarlanarak simülasyonu yapılmıştır. Simülasyon sonuçları ile sahadaki gerçek sonuçlar karşılaştırılmış ve hata oranı %2 ile %4 arasında tespit edilmiş olup sahadaki gerçek verilerle karşılaştırıldığında yakın sonuçlar elde edilmiştir. Water is an important source in the life of human beings and has a very close impact on the construction of city life. In the past, the first settlements were made nearby water sources whereas today the technology has been developed so well that water has been made reachable to places where humans are living. Today, this technology makes it possible that water is being transferred from the water resources to the water purification processes and from the water pipelines to the cities by putting high costs and efforts into this process. Within the scope of this process steel, ductile font, PVC, PE etc. is being used within the Water Distribution Network. By taking the development process, the costs, the easiness of the subscription and the fact that less effort is needed for the maintenance of the pipelines into consideration it has been discovered that PE pipelines are being used the most within the city Water Distribution Network. However, the usage of this kind of pipelines on the other hand has as a disadvantage; that it is hard to find a qualified and experienced worker that can work with this kind of pipelines, that it takes long time to repair the pipelines and that stone power is needed during the cushioning and covering process. During the repair process of these pipelines, it has been realized that in the moisture source areas micro cracks are being developed and as a result leakage occurs once the pressure is getting higher. As a result, during the cushioning or covering process sharp stone pieces as ending up in the fillings which consequently scratches the pipelines once the pressure gets higher which leads to pipe leakages and bursts. In this case, the ideal option to handle these disadvantages within the PE pipelines is to take control over the pressure. Pressure reduction valves that are being used for the control of pressure are handling the flow rate to meet the water request without constraint once the pressure is being transferred into speed. However, once the reduction in water consumption and the reduction of the speed starts, the Water Distribution Network will be shut down to prevent the pipelines from unnecessary high pressure. Within the scope of this research, an isolated District Metered Area with 204 workplaces and 787 residence subscriptions (a total of 991 subscriptions) has been created to measure the monthly water supply within that area by placing an electromagnetic flow- meter at the entrance of the isolated District Metered Area for a period of three months. The results during this period have shown that within the potable water supply network a total number of 55813 m3 water with a pressure between 6.2 and 7 bar has been supplied, 28838 m3 accrual expenditure for the total above mentioned subscriptions have been measured and the minimum night flow during this period has been measured around 4.4 l/s whereby the seepage loss has been calculated around 48%. Later, a real- time pressure reducing valve has been mounted at the entrance of the isolated District Metered Area whereby the water has been supplied with 4.5 bar. During the period of 3 months a total of 44159 m3 has been supplied whereby 27382 m3 water has been consumed by the total number of subscribers in that area. In addition, a measurement with a real-time pressure has been made whereby 11654 m3 water has been saved. As a result, water loss had been reduced from 48% to 37% and the minimum water flow during the night has been reduced from 4.4 l/s to 2.63 l/s. Subsequently, a hydraulic model within a program named Epanet has been used to create a simulation in the isolated district metered area. The results from both the simulation and the field have been measured and compared with each other. From the comparison it has been concluded that the detected error rate of both measurements was between 2- 4 % which means that the measurement results of the simulation were close to the results of the measurements that have been taken place in the field.

Polimer Elektrolit membranı (PEM) yakıt hücrelerinin çevre kirliliğine avantaj sağlamasının yanı sıra yüksek enerji verimi ile diğer yakıt pillerine göre daha çok ilgi görmeye başlamıştır ancak PEM yakıt hücrelerinin asıl görevi bipolar plakalar üzerinde yer alan gazın çift yönde akan reaktant gaz dağılımını sağlarken aynı zamanda elektrokimyasal reaksiyonlar sonucunda oluşan suyu hücreden atmayı sağlamasıdır. Oluşan gaz dağılımını ve suyun tahliye edilmesini etkileyen faktörlerden birisi de akışın gerçekleşeceği geometridir. Bu çalışmalarda sadece akıştaki geometrik dizaynı değil suyun tahliye kabiliyetinin daha net ve iyi bir şekilde gerçekleştirerek reaktant gaz dağılımının daha homojen olabileceği bir yapı elde edilmeye çalışılmıştır. Bu konuda çeşitli şekillerden esinlenerek spiral tasarımı geometriye uygun ölçüm ve değerlerle birlikte oluşturulmuştur. Literatürde sıkça bulunan serpatin modeli ele alınarak spiral modeli ile grafiksel, fibonacci geometrisi ile polarizasyon eğrisinde karşılaştırılmıştır. Yapılan çalışma ilk olarak belirlenen ölçülerde çizilip Ansys FLUENT programının fluid özelliği ile akışkanların dinamiksel ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu çalışmada gaz akışının gerçekleştiği alan 4 cm2 olarak alınmış ve tüm kritik nokta değerleri bu alana göre girilmiştir. Ortaya çıkan yapının Hücre içerisinde sadece voltajdan kaynaklı sıcaklık değişimleri değil basınç, hız, akım yoğunluğu, reaktant gaz dağılımları reaksiyonların sonucunda oluşan suyun membran içindeki dahil olmak üzere katot kanallarındaki dağılımlarıda inceleme altına alınmıştır. Oluşturulan bu üç tasarımın düşük akım yoğunluklarında yaklaşık olarak aynı performanslara sahip oldukları görülmüştür. Serpantin tasarımında elde edilen değerler neticesinde diğer tasarımlara göre daha net ve iyi performasların akımın yüksek olduğu yerlerde görüldüğü fark edilmiştir. Bu farkın görülmesi ile akış kanalındaki alanın uzunlukla orantılı şekilde artış göstermesi hücre performansına dezavantaj durum kazandırmış ve kötü yönde etkilemiştir. Anahtar Kelimeler: PEM Yakıt Hücreleri, HAD, Akış Kanal Tasarımı Polymer Electrolyte membrane (PEM) fuel cells have started to attract more attention compared to other fuel cells due to their high energy efficiency, as well as the advantage of less environmental pollution. The main task of these PEM fuel cells is to provide the double-flowing reactant gas distribution of the gas on the bipolar plates, while at the same time removing the water formed as a result of electrochemical reactions from the cell. One of the factors affecting the gas distribution and the discharge of water is the geometry in which the flow will take place. In these studies, it has been tried to obtain a structure in which the reactant gas distribution can be more homogeneous by realizing not only the geometric design in the flow, but also the discharge ability of the water more clearly and better. In this regard, inspired by various shapes, the spiral design was created with measurements and values suitable for geometry. The serpatine model, which is frequently found in the literature, was taken into consideration and compared with the spiral model graphically, and the Fibonacci geometry with the polarization curve. The study was first drawn in the determined dimensions and dynamical measurements of fluids were carried out with the fluid feature of the Ansys FLUENT program. In this study, the area where the gas flow takes place is taken as 4 cm2 and all critical point values are entered according to this area. In the resulting structure, not only the temperature changes due to voltage, but also the pressure, velocity, current density, reactant gas distributions, and the distribution of the water formed as a result of the reactions in the cathode channels, including inside the membrane, were examined. It has been observed that these three designs have approximately the same performances at low current densities. As a result of the values obtained in the serpentine design, it has been noticed that more clear and better performances are seen in places where the current is high compared to other designs. With this difference, the increase in the area in the flow channel proportionally to the length has brought a disadvantage to the cell performance and adversely affected it. Keywords: PEM Fuel Cells, CFD, Flow Channel Design

Günümüzün imalat endüstrisinde yaygın olarak kullanılan AISI 8620 (21NiCrMo2) sementasyon çeliği makine, pim, mil ve dişli çark yapımında tercih edilen başlıca malzemeler arasında yer almaktadır. Malzemelere uygulanan kriyojenik işlemin mekanik özelliklere olumlu yönde etkileri olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, AISI 8620 çeliğe; sementasyon işlemine tamamlayıcı olarak -196 °C'de 24 ve 36 saat bekletme süreli kriyojenik işlem ve sonrasında 2 saat temperleme işlemi uygulanmıştır. Dört farklı grupta sınıflandırılan numunelerin makro - mikro sertlik, çekme, darbe, aşınma, korozyon testleri ve mikroyapı incelemeleri gerçekleştirilerek malzemenin mekanik özellikleri üzerinde kriyojenik işlemin etkileri araştırılmıştır. Sonuç olarak, 24 saat bekletme süreli kriyojenik işlemin bu malzemenin mekanik özelliklerini, korozyon direncini ve mikroyapısını iyileştirmede optimum bekletme süresi olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, kriyojenik işlemin etkisi ile kristal yapının olumlu yönde değiştiği gözlenmiştir. AISI 8620 (21NiCrMo2) cementation steel, which is widely used in today's manufacturing industry, is among the materials preferred in machinery, pins, shafts and gear wheels. It is known that cryogenic treatment applied to materials has positive effects on mechanical properties. In this study, AISI 8620 steel; as a complement to the cementation process, cryogenic treatment with 24 and 36 hours holding time at -196 °C and then 2 hours tempering process was applied. The effects of cryogenic treatment on the mechanical properties of the material were investigated by performing macro - micro hardness, tensile, impact, wear, corrosion tests and microstructure examinations of the samples classified in four different groups. As a result, it was found that the cryogenic treatment with 24 hours holding time was the optimum holding time to improve the mechanical properties, corrosion resistance and microstructure of this material. In addition, it was observed that the crystal structure changed positively with the effect of the cryogenic treatment.