Search

Sirman V. M., Borys R. M., Nykytenko O. P., Zukow W., Gozhenko A. I. Вплив трансплантації ембріональних прогеніторних клітин на функцію нирок = Effect of transplantation embryonic progenitor cells on renal function. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(2):349-366. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.56017 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3614 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.01.2016. Revised 12.02.2016. Accepted: 27.02.2016. УДК: 616.61-008-089.843:615.361.013 В. М. Сірман, Р. М. Борис, О. П. Никитенко, В. Жуков, А. І. Гоженко Український науково-дослідний інститут медицини транспорту МОЗ України, м. Одеса, Украина UMK w Toruniu Резюме Метою нашого дослідження було вивчення впливу трансплантації ембріональних прогеніторних клітин на функцію нирок при експериментальному перитоніті та при ад’ювантному артриті Пірсона у щурів. У роботі використано 189 самців білих щурів з середньою масою тіла 0,193±0,018 кг. Дослідження проводили через 2, 4, 6 і 12 міс. після індукції ад’ювантного артриту Пірсона. При експериментальному перитоніті, проведено 7 серій експериментів на 486 самцях білих щурів з масою тіла 0,17-0,30 кг. Встановлено, що при обох експериментальних моделях запалення трансплантація ембріональних прогеніторних клітин сприяє значному підвищенню діурезу за рахунок збільшення швидкості клубочкової фільтрації, що суттєво знижує вміст креатиніну у плазмі крові. Крім того, під впливом трансплантації ембріональних прогеніторних клітин спостерігається дворазове зниження втрат білка з кінцевою сечею, стандартизованих за об’ємом клубочкового фільтрату. Ключові слова: гостре ураження нирок, ШКФ, трансплантація ембріональних прогеніторних клітин. EFFECT OF TRANSPLANTATION EMBRYONIC PROGENITOR CELLS ON RENAL FUNCTION V. M. Sirman, R. M. Borys, O. P. Nykytenko, W. Zukow, A. I. Gozhenko Ukrainian Scientific Research Institute of Transport Medicine, Ministry of Health of Ukraine UMK w Toruniu Resume The aim of our study was to examine the influence of transplantation of embryonic progenitor cells in renal function in experimental peritonitis and in adjuvant arthritis in rats Pearson. The paper used 189 male albino rats with an average body weight of 0,193 ± 0,018 kg. The study was conducted at 2, 4, 6 and 12 months. After induction of adjuvant arthritis Pearson. In experimental peritonitis, held 7 series of experiments on 486 white male rats weighing 0,17-0,30 kg. Found that in both experimental models of inflammation transplantation of embryonic progenitor cells contributes to a significant increase in urine output by increasing glomerular filtration rate, which significantly reduces creatinine in blood plasma. In addition, under the influence of transplantation of embryonic progenitor cells there is a twofold decrease loss of protein from the final urine volume standardized glomerular filtrate. Keywords: acute kidney damage, GFR, Transplantation of embryonic progenitor cells.

Sheremet М. І., Shidlovskyy V. O., Sydorchuk L. P. Assessment of proliferation and apoptosis markers in patients with autoimmune thyroiditis. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(1):179-188. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.45327 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/45327 https://pbn.nauka.gov.pl/works/709555 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.12.2015. Revised 12.01.2016. Accepted: 25.01.2016. UDC 616.441-002: 616-002.18 ASSESSMENT OF PROLIFERATION AND APOPTOSIS MARKERS IN PATIENTS WITH AUTOIMMUNE THYROIDITIS М. І. Sheremet, V. O. Shidlovskyy*, L. P. Sydorchuk Bukovinian State Medical University, Chernivtsi, Ukraine *I.Y. Horbachevsky State Medical University, Ternopol, Ukraine Abstract The paper presents results of a comparative analysis of apoptosis and proliferative activity in the tissue of the thyroid gland (TG) in patients with autoimmune thyroiditis (AIT) and thyroid adenoma (TA) compared with morphologically unaltered thyroid tissue. In immunohistochemical study of the tissue we detected high proliferative activity of lymphoid tissue in patients with AIT, moderate proliferative activity of tissue in TA and low activity beyond it. In AIT one can notice intensive expression of Fas, Bcl-2 and Ki-67 compared to both morphologically unchanged tissue and the thyroid adenoma, which indicates immunological destruction of the thyroid epithelium. While studying combined indicators of apoptosis and proliferation in these patients we found out that in patients with AIT the number of all groups of connected cells is by 3-25 times higher as compared both to the group of patients with TA and to those with morphologically unchanged thyroid tissue. We also discuss possible mechanisms of the disorders found. Key words: thyroid gland, autoimmune thyroiditis, apoptosis, markers of proliferation.

Strączyńska Agnieszka, Weber-Rajek Magdalena, Radzimińska Agnieszka, Strojek Katarzyna, Goch Aleksander, Zukow Walery. Znaczenie diagnostyczne klasyfikacji rozwojowych we wczesnym rozpoznaniu mózgowego porażenia dziecięcego = The diagnostic importance of diagnostic developmental classifications in the early diagnosis of cerebral palsy. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(1):207-218. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.45339 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/45339 https://pbn.nauka.gov.pl/works/709894 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.12.2015. Revised 12.01.2016. Accepted: 25.01.2016. Znaczenie diagnostyczne klasyfikacji rozwojowych we wczesnym rozpoznaniu mózgowego porażenia dziecięcego The diagnostic importance of diagnostic developmental classifications in the early diagnosis of cerebral palsy Agnieszka Strączyńska1, Magdalena Weber-Rajek1, Agnieszka Radzimińska1, Katarzyna Strojek1, Aleksander Goch1, Walery Zukow2 1Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Katedra Fizjoterapii, Bydgoszcz, Polska 2Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska Streszczenie Skale rozwojowe są powszechnie stosowane w programie wczesnej interwencji. Zaleca się ich stosowanie w ocenie motorycznej niemowląt i małych dzieci, jako podstawowe narzędzia diagnostyczne i prognozujące cel terapii. Badanie neurorozwojowe mają przede wszystkim na celu wykrywanie zagrożenia występowania mózgowego porażenia dziecięcego i innych deficytów wynikających z zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego. W dostępnej literaturze opisano wiele klasyfikacji rozwojowych jednak nie zawsze odznaczają się one wysoką specyficznością i czułością w określaniu poziomu nieprawidłowości. Praca ma na celu przybliżenia cech charakterystycznych poszczególnych testów diagnostycznych z oceną ich rzetelności i trafności zastosowania we wczesnym rozpoznaniu mózgowego porażenia dziecięcego. Słowa kluczowe: mózgowe porażenie dziecięce, diagnostyka niemowlaków, testy przesiewowe, zaburzenia rozwoju. Abstract The developmental scales are widely used in the early intervention. It They areis recommended to be for used in the motor assessments in of infants and young children, as the basic diagnostic tools and forecasting the therapeutic target. The neurodevelopmental examinations are primarily aimed at detecting the risk (risk factors) of cerebral palsy and other deficits consequent resulting from disorders of the central nervous system. The literature describes many developmental classifications, however, not always are they are characterized by high specificity and sensitivity in determining the level of disabilities. The paper aims to introduce the characteristics of individual diagnostic tests and simultaneously with evaluation of their reliability and application validity of the application in early diagnosis of cerebral palsy. Keywords: cerebral palsy, developmental disorders, infant diagnostics infants, screening tests.

Sirman V. M., Boris R. M., Nykytenko O. P., Zukow W., Gozhenko A. I. Гостре ураження нирок при запальних процесах і шляхи їх корекції = Acute kidney damage in inflammatory processes and ways of their correction. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(1):349-368. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.47347 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3417 https://pbn.nauka.gov.pl/works/719461 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 01.01.2016. Revised 12.01.2016. Accepted: 31.01.2016. УДК 616.61-002 Гостре ураження нирок при запальних процесах і шляхи їх корекції В. М. Сірман, Р. М. Борис, О. П. Никитенко, В. A. Жуков, А. І. Гоженко Державне підприємство «Український науково-дослідний інститут медицини транспорту МОЗ України», м. Одеса, Украина Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska Резюме Метою дослідження було вивчення функціонального стану та механізмів порушеннями нирок при експериментальному перитоніті, а також при ад’ювантному артриті Пірсона у щурів. Для вирішення поставлених задач проведені серії експериментів in vivo. У роботі використано 189 самців білих щурів з середньою масою тіла 0,193±0,018 кг. Дослідження проводили через 2, 4, 6 і 12 міс. після індукції ад’ювантного артриту Пірсона. При експериментальному перитоніті, проведено 7 серій експериментів на 486 самцях білих щурів з масою тіла 0,17-0,30 кг. Встановлено, що при обох експериментальних моделях запалення виникають однотипні порушення функції нирок, які виявляються у зменшенні діурезу, зростанні екскреції білка та натрію, що пов’язано як із падінням швидкості клубочкової фільтрації, так і канальцевої реабсорбції води та натрію. Їх розвиток відрізняється у часі та залежить від строків виникнення та динаміки запального процесу. Ключові слова: гостре ураження нирок, ХХН, ХНН, ШКФ. Acute kidney damage in inflammatory processes and ways of their correction V. M. Sirman, R. M. Boris, O. P. Nykytenko, W. Zukow, A. I. Gozhenko SE "Ukrainian Scientific Research Institute of Transport Medicine, Ministry of Health of Ukraine Kazimierz Wielki University, Bydgoszcz, Poland Abstract The aim of the study was to investigate functional status and mechanisms of disorders of the kidneys in experimental peritonitis, as well as adjuvant arthritis in rats Pearson. To solve this problem, a series of experiments in vivo. The paper used 189 male albino rats with an average body weight of 0,193 ± 0,018 kg. The study was conducted at 2, 4, 6 and 12 months. After induction of adjuvant arthritis Pearson. In experimental peritonitis, 7 held a series of experiments on 486 white male rats weighing 0,17-0,30 kg. Found that in both experimental models of inflammation arising same type of renal dysfunction, which are to reduce urine output, increasing excretion of sodium and protein, which is associated with a drop in glomerular filtration rate and tubular reabsorption of water and sodium. Their development is different in time and depends on the timing of the emergence and dynamics of inflammation. Keywords: acute kidney damage, CKD, chronic renal failure, GFR.

In the past 10 years, cardiomyopathy has been diagnosed in 16 athletes, out of them in 13 this abnormality has been ascertained for the first time when they were examined or they were in the outpatient department. The paper provides clinical and instrumental findings of 13 patients with hypertrophic cardiopathy and 3 with dilated cardiomyopathy whose diagnosis was established by making a differential diagnosis of congenital and acquired heart diseases, coronary heart disease, essential hypertension and athletic heart. Most athletes with hypertrophic cardiomyopathy has an asymptomatic or mild natural history.

Klimczyk Agata. Kapitał zakładowy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością = Share capital of the limited liability company. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(12):767-774. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.51106 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3510 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport (null) 2391-8306 7 © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.12.2015. Revised 25.12.2015. Accepted: 29.12.2015. Kapitał zakładowy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Share capital of the limited liability company Agata Klimczyk Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Abstrakt Cel pracy było przedstawienie zagadnień związanych z kapitałem zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W pracy zastosowano następujące metody badań: przegląd piśmiennictwa i orzecznictwa Abstrakt: W niniejszej publikacji przybliżono kwestię kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a także zdefiniowano pojęcie kapitału zakładowego, jego ustawowe minimum oraz uzyskano odpowiedz na pytanie - jakie wkłady można uznać za niepieniężne, pieniężne, a jakie podlegają wyłączeniu?. Przedstawiono czym jest wkład pieniężny i niepieniężny (aport). W pracy wskazano problematykę obniżenia oraz podwyższenia kapitału zakładowego, przelaniu jego nadwyżki (agio) do kapitału zapasowego. Ustalając kapitał zakładowy spółki należy pamiętać, że spółka z o.o. odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem oraz, że ustalenie niskiego progu kapitału zakładowego może spowodować niebezpieczną sytuację w przypadku popadnięcia w zadłużenie spółki. Należy podkreślić, że w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego trzeba opłacić podatek od czynności cywilnoprawnych, który wynosi 0,5%[1]. Podatek ten dotyczy wartości, o którą zwiększono kapitał zakładowy. Abstract The aim of this paper is to present issues related to the share capital of a limited liability company. In this article are used the following methods of analysis: review of the literature and case law. In this publication is showed the issue of the share capital of a limited liability company, and also defined the concept of the share capital of its statutory minimum, so as to obtain answer to the question - what contributions can be considered as non-cash, cash equivalents. It shows what is the contribution of cash and non-cash (aport). The author identified issues and the reduction of the share capital, its and agio. In determining the capital of the company, is necessary to note that the limited liability company is responsible for the obligations of all its assets. It should be noted that in the case of a share capital increase must be paid tax on civil law transactions, which amounts to 0.5%. Słowa kluczowe: spółka z o.o., kapitał zakładowy Keyword: share capital, limited liability company [1]https://e-konsultantprawny.pl/pl/aktualnosci/jak-dokapitalizowac-spolke-z-oo/, dostęp 12.11.2015.

Hojan Marcin, Krupa Adam. Zagrożenia procesami osuwiskowymi związane z planowaną rewitalizacją ścieżki spacerowej na Winnej Górze w Ujściu = Landslide risk associated with the planned revitalization of the walking path on the Winna Góra in Ujście. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(12):731-743. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.47020 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3411 https://pbn.nauka.gov.pl/works/718158 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport (null) 2391-8306 7 © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.12.2015. Revised 25.12.2015. Accepted: 29.12.2015. Zagrożenia procesami osuwiskowymi związane z planowaną rewitalizacją ścieżki spacerowej na Winnej Górze w Ujściu Landslide risk associated with the planned revitalization of the walking path on the Winna Góra in Ujście Hojan Marcin, Krupa Adam Instytut Geografii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Abstrakt W artykule przedstawiono zagrożenia związane z rewitalizacją ścieżki spacerowej na Winnej Górze w Ujściu. Szczególną uwagę zwrócono na opady atmosferyczne, które są ważnym czynnikiem wpływającym na zainicjowanie ruchów masowych. Wskazano istniejący stan przekształceń rzeźby na Winnej Górze oraz przeanalizowano możliwe skutki realizacji przebudowy ścieżki w pierwotnym założeniu. Słowa kluczowe: procesy stokowe, ruchy masowe, przebudowa ścieżki. Abstract The paper presents the risks associated with the revitalization of the walking path at Winna Góra (Vine Mountain) in Ujście. Particular attention was paid to the precipitation, which is an important factor in the initiation of mass movements. The existing state of transformation sculptures at Winna Góra and analyzed the possible effects of the implementation of the reconstruction of the path of the original premise was indicated. Keywords: slope processes, mass movements, path reconstruction.

Gierszewski Piotr, Miler Karol, Kaszubski Michał. Charakterystyka stratyfikacji termicznej i chemicznej wód jeziora Ostrowite (PNBT) w roku 2015 = Features of the thermal and chemical stratification of the Ostrowite Lake water in the year 2015. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(12):217-229. ISSN 2391-8306. DOIhttp://dx.doi.org/10.5281/zenodo.35354 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%2812%29%3A217-229 http://pbn.nauka.gov.pl/works/679838 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 10.11.2015. Revised 25.11.2015. Accepted: 14.12.2015. Charakterystyka stratyfikacji termicznej i chemicznej wód jeziora Ostrowite (PNBT) w roku 2015 Features of the thermal and chemical stratification of the Ostrowite Lake water in the year 2015 Piotr Gierszewski1, Karol Miler1, Michał Kaszubski2 1. Instytut Geografii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy 2. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Polska Akademia Nauk Abstrakt W artykule przedstawiono problem zróżnicowania stratyfikacji termicznej i chemicznej wód w wieloakwenowym jeziorze Ostrowite położnym na obszarze Parku Narodowego „Bory Tucholskie”. Na podstawie pomiarów temperatury, koncentracji tlenu rozpuszczonego w wodzie i wartości przewodnictwa elektrolitycznego wody w okresie wiosennej cyrkulacji i letniej stagnacji wykazano różny charakter stratyfikacji wód w poszczególnych akwenach jeziora. Określono, że największym indywidualizmem pod tym względem charakteryzowała się wschodnia rynna jeziora. Ze względu na wielkość oraz cechy morfometryczne ta część jeziora wykazywała mniejszą dynamikę wód. Słowa kluczowe: jezioro dymiktyczne, stratyfikacja wód, zróżnicowanie temperatury wody, koncentracja tlenu, przewodnictwo elektrolityczne, jezioro Ostrowite. Abstract The paper presents the problem of the diversity of thermal and chemical stratification in the multi-pools Ostrowite Lake, situated on the area of the National Park "Tucholskie Forests". Based on measurements of temperature, dissolved oxygen concentration in water and the electrolytic conductivity of water conducted during spring turnover and summer stagnation of water, the diversity of water stratification in various pools of the lake has been shown. The greatest individuality due to the course of stratification, was occurred in the western channel of the lake. Taking into account the size and morphometric parameters, this part of the lake revealed a lower dynamic of water. Key words: dimictic lake, water stratification, water temperature diversity, oxygen concentration, electrolytic conductance, Ostrowite Lake.

Klotško Małgorzata, Walewska-Zielecka Bożena, Olejniczak Dominik, Skonieczna Joanna. Wiedza i deklarowane postawy rodziców wobec szczepień ochronnych dla dzieci w Warszawie i Tallinie = Knowledge and declared attitude of parents to protective vaccination for children in Warsaw and Tallin. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(12):89-98. ISSN 2391-8306. DOIhttp://dx.doi.org/10.5281/zenodo.35011 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%2812%29%3A89-98 http://pbn.nauka.gov.pl/works/676933 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 25.09.2015. Revised 25.10.2015. Accepted: 08.12.2015. WIEDZA I DEKLAROWANE POSTAWY RODZICÓW WOBEC SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH DLA DZIECI W WARSZAWIE I TALLINIE KNOWLEDGE AND DECLARED ATTITUDE OF PARENTS TO PROTECTIVE VACCINATION FOR CHILDREN IN WARSAW AND TALLIN Małgorzata Klotško1, Bożena Walewska-Zielecka2, Dominik Olejniczak2, Joanna Skonieczna2 1 Absolwentka kierunku Zdrowie Publiczne Wydział Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny 2 Warszawski Uniwersytet Medyczny Zakład Zdrowia Publicznego ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Bożena Walewska- Zielecka Warszawski Uniwersytet Medyczny Zakład Zdrowia Publicznego ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa Tel: 22 599 21 80 Fax: 22 599 21 81 Słowa kluczowe: szczepienia ochronne, zachowania zdrowotne, Polska, Estonia. Keywords: vaccination, health behaviors, Poland, Estonia. Streszczenie Wprowadzenie Szczepienia, jako jedno ze szczytowych osiągnięć w medycynie stanowią istotny element realizowania polityki zdrowotnej na szczeblu krajowym I globalnym. Regularne uodparnianie dzieci oraz ludzi dorosłych poprawiło jakość i przedłużyło długość życia. Ponadto szczepienia wyeliminowały ospę prawdziwą oraz przyczyniły się do ograniczenia występowania niektórych chorób takich jak polio, świnki czy tężca. Szczepienia zaliczane są do profilaktyki swoistej pierwszego rzędu, która ma za zadanie wpływać na jeden z trzech elementów łańcucha epidemicznego - na wrażliwą populację. Materiał i metody Materiał stanowiło 231 osób rodziców dzieci objętych obowiązkowymi szczepieniami ochronnymi w Warszawie i Tallinie. Wśród ankietowanych znalazły się 173 oraz 58 mężczyzn.. Badanie było przeprowadzone przy użyciu komputera CAWI (ang. Computer-Assisted Web Interview) oraz metodą papierową PAPI (ang. Paper nad Pencil Interview). Do obliczeń korelacji zastosowano test Chi, zaś za poziom istotności przyjęto wartość 0,05. Wyniki Po zastosowaniu metody top2boxes wynika, że w Estonii 30% wierzy w bezpieczeństwo szczepionek, natomiast 70% nie. W Polsce wynik ten kształtuje się odpowiednio na poziomie 38% i 62%. Po zastosowaniu metody top2boxes wynika, że w Estonii 48% badanych widzi w pormowaniu szczepień interes producentów, natomiast 52% nie zgadza się z tym. Natomiast w Polsce na korzyści koncernów wskazuje 59% i 41 % zaprzecza tej teorii. Po zastosowaniu metody top2boxes okazuje się, że w Estonii 84% badanych popiera dobrowolność szczepień, natomiast 15% jest przeciwnych. Natomiast w Polsce jest 65% zwolenników dobrowolności szczepień i 35 % jej przeciwników. Wnioski Rodzice w Estonii i Polsce są świadomi zalet wypływających ze szczepienia dzieci. Może świadczyć o tym udzielenie przez większość ankietowanych pozytywnych odpowiedzi na pytanie 1,2 i 3. Niestety większość z nich nie posiada wiedzy na temat największego osiągnięcia szczepień jakim jest eradykacja ospy prawdziwej w 1980 roku. Może to świadczyć o braku informacji na ten temat ze strony instytucji zajmujących się ochroną zdrowia jak i samego personelu medycznego, szczególnie lekarzy rodzinnych. Rodzice dzieci w Polsce i Estonii nie są wystarczająco informowani na temat wpływu szczepień na zdrowie dziecka. Świadczy o tym zaznaczenie przez większość respondentów pozytywnych odpowiedzi na pytanie 4, 5, i 6. W celu poprawy tej sytuacji należy edukować społeczeństwo poprzez rzetelne kampanie społeczne. Bardzo dużą role powinien odgrywać tutaj personel medyczny, a szczególnie położne, lekarze rodzinni i pediatrzy. Abstract Introduction. Vaccination as one of the top achievements in medicine is an important part of implementing health policy at the national and global levels. Regular immunization of children and adults improved quality of life and extended its expectancy. In addition, inoculation eliminated smallpox and have contributed to reducing the incidence of certain diseases such as polio, mumps and tetanus. Vaccination is classified as specific first order prevention which affects one of the three components of an epidemic chain - the sensitive population. Material and methods The material consisted of 231 persons (parents of children) covered by the mandatory vaccinations in Warsaw and in Tallinn (Estonia). Among those surveyed were 173 and 58 men. The study was conducted using a computer CAWI (Computer-Assisted Web Interview) approach and paper PAPI (Paper on Pencil Interview) one. For the calculation of correlation a Chi test was used, and a level of significance was set at 0.05. Results After applying the top2boxes method following results appeared. In Tallinn 30% of respondents believe in the safety of vaccines, while 70% do not. In Warsaw, these results are respectively 38% and 62%. When it comes to promoting of vaccination there are 48% of respondents in Estonia who see the interest of vaccine producers in its promoting, while 52% of them disagree with that. Whereas in Poland 59% of them are for the benefit of corporations and 41% deny this theory. Differences are seen in regard of the voluntary vaccination. It appears that in Estonia there are 84% of respondents who support its voluntariness, while 15% are opposed. In Poland it is 65% as proponents of vaccination voluntariness and 35% as opponents of it. Conclusions Parents in Estonia and Poland are aware of the advantages arising from the vaccination of children. It may indicates from positive responses to the initial three questions of the majority of respondents. Unfortunately most of them do not have knowledge about the greatest achievement of vaccination which is the eradication of smallpox in 1980. This may indicate a lack of information from the institutions dealing with the health care and the medical staff, especially family doctors. Parents of children in both countries are not sufficiently informed about the impact of vaccination on the health of the child. Evidence of this is selection of positive answers to following three questions by the majority of respondents. In order to improve this situation should educate the public should be educated by reliable social campaigns. A very big role here should be played by medical personnel, particularly midwives, family doctors and pediatricians.

Cegliński Paweł. Zarys problematyki wyłączenia odpowiedzialności karnej sprawcy wypadku sportowego = Exclusion of criminal liability of sports participants for sport injuries. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(12):647-655. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.44760 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%2812%29%3A647-655 https://pbn.nauka.gov.pl/works/694775 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Original Text published © The Author (s) 2015. Cegliński Paweł. Zarys problematyki wyłączenia odpowiedzialności karnej sprawcy wypadku sportowego = Exclusion of criminal liability of sports participants for sport injuries. Quality in Sport. 2015;1(4):46-53. eISSN 2450-3118. The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport (null) 2391-8306 7 © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.12.2015. Revised 25.12.2015. Accepted: 29.12.2015. Paweł Cegliński Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Zarys problematyki wyłączenia odpowiedzialności karnej sprawcy wypadku sportowego Exclusion of criminal liability of sports participants for sport injuries Streszczenie Niniejszy artykuł dotyczy jednego z wielu problemów prawa karnego, którym jest odpowiedzialność karna sprawcy wypadku sportowego. Wywód oparto na najpowszechniej aprobowanej w nauce i praktyce koncepcji kontratypu dozwolonego ryzyka sportowego. W badaniach posłużono się metodą studiowania i analizy polskiej literatury przedmiotu. Rozważania teoretyczne uzupełniono przykładami empirycznymi. Słowa kluczowe: wypadek sportowy, prawo karne, ryzyko sportowe, wyłączenie bezprawności kryminalnej Abstract This paper deals with one of the criminal law problems, which is criminal liability of sports participants for injuries occuring during the practice of a sport. This article aims to provide a brief summarization of the most important conception explaining this problem in Polish law – sport risk as a circumstance excluding criminal liability. The research is supported by the analysis of Polish literature. There are also some empirical examples involved. Keywords: sport injuries, criminal law, sport risk, exclusion of criminal liability

Krupa Adam, Hojan Marcin. Analiza poglądów na rozwój ozów = Analysis of views on the esker genesis. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(12):717-730. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.47019 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3410 https://pbn.nauka.gov.pl/works/718157 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport (null) 2391-8306 7 © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.12.2015. Revised 25.12.2015. Accepted: 29.12.2015. Analiza poglądów na rozwój ozów Analysis of views on the esker genesis Krupa Adam, Hojan Marcin Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska Abstrakt W niniejszym artykule zaprezentowano historię poglądów na temat ozów, jak również analizę ich obecnego stanu z odniesieniem do własnych badań i obserwacji na obszarze Pojezierza Krajeńskiego. Słowa kluczowe: ozy, drenaż lądolodu, środowisko subglacjalne, środowisko inglacjalne, środowisko supraglacjalne. Abstract This paper presents the history of views on the esker genesis, as well as an analysis of their current state with reference to own research and observations in the area of Krajna Lakeland. Keywords: eskers, ice sheet drainage, subglacial environment, inglacial environment, supraglacial environment.

Pilewska Wiesława, Matczak Paweł. Aspekty sprawności sportowej w rywalizacji tanecznej par tańca sportowego stylu standardowego na podstawie oceny wyników próby wytrzymałości 20 m – bieg wahadłowy = Aspects of fitness sports pairs dance in dance competition sports style standard performance assessment tests strength – 20 m gear swing. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(11):595-605. eISSN 2391-8306. DOIhttp://dx.doi.org/10.5281/zenodo.35706 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%2811%29%3A595-605 http://pbn.nauka.gov.pl/works/684904 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Original Text published © The Author (s) 2015. Pilewska Wiesława, Matczak Paweł. Aspekty sprawności sportowej w rywalizacji tanecznej par tańca sportowego stylu standardowego na podstawie oceny wyników próby wytrzymałości 20 m – bieg wahadłowy. Quality in Sport. 2015;1(1):45-54. eISSN 2450-3118. The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport (null) 2391-8306 7 © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland. Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.11.2015. Revised 20.11.2015. Accepted: 30.11.2015. Wiesława Pilewska, Paweł Matczak Instytut Kultury Fizycznej, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Aspekty sprawności sportowej w rywalizacji tanecznej par tańca sportowego stylu standardowego na podstawie oceny wyników próby wytrzymałości 20 m – bieg wahadłowy Aspects of fitness sports pairs dance in dance competition sports style standard performance assessment tests strength – 20 m gear swing Streszczenie Cel pracy W niniejszej pracy podjęto próbę charakterystyki poziomu zdolności wytrzymałościowych par C-S klasowych tańca sportowego stylu standardowego w odniesieniu do aspektów sportowej działalności tanecznej. Materiał Grupę badawczą stanowiły sportowe pary taneczne, trenujące w Toruńskim Klubie Tanecznym Dance & Dance. Grupa liczyła 22 osoby tworząc 11 par. Wiek badanych mieścił się w przedziale 16-22 lata. Grupa na turniejach prezentowała grupę wiekową powyżej 15 lat. W badanej grupie dwie pary prezentowały klasę „C”, sześć klasę „B”, dwie pary klasę „A”, jedna para klasę „S”. Metody badawcze Do pomiaru wytrzymałości wykorzystano 20-metrowy bieg wahadłowy. Test polegał na pokonywaniu 20 metrowych odcinków w określonym czasie. Sygnały określające tempo znajdowały się na nagraniu pozyskane ze strony Narodowego Centrum Badania Kondycji Fizycznej (ncbkf.pl). Niemożność utrzymania tempa lub spóźnienie się na sygnał oznaczający rozpoczęcie kolejnego cyklu, był znakiem do ukończenia testu. Wyniki i wnioski • W grupie tancerzy C-S klasowych, stylu standardowego odnotowano istotną statystycznie p≥0,01 współzależność pomiędzy uzyskiwanymi wynikami próby 20 metrowego biegu wahadłowego a ich poziomem sportowym. • We wszystkich grupach (tancerzy i tancerek) odnotowano wprost proporcjonalny charakter współzależności pomiędzy wynikiem sportowym a poziomem zdolności wytrzymałościowych (określonych wynikami 20 metrowego biegu wahadłowego). • Na przykładzie najlepszych par wnioskować można że profil pary powinien ukazywać dominację partnera w poziomie wytrzymałością a ich partnerki powinny prezentować 60-70% poziomu partnera. Zarówno mniejsza jak i większa różnica wykazują tendencję do słabszych wyników sportowych i charakteryzowała pary o niższym poziomie sportowym. Słowa kluczowe: taniec towarzyski, styl standardowy, 20-metrowy bieg wahadłowy, poziom sportowy. Abstract Aim of the study In this paper, an attempt to level the characteristics of endurance capacity C-S couples sporty style dance class standard in relation to aspects of dance sport activities. Materials The research group sports were couples dancing, Training in Torun Club & Dance the Dance Dance. The group consisted of 22 people forming 11 pairs. The age of respondents ranged from 16-22 years. The group presented the age-group tournaments over 15 years. In the group of two pairs presented a class "C" six class "B", two pairs of class "A", one pair of class "S". Research Methods Used to measure the strength of a 20-meters gear swing. The test was to overcome the 20 meters sections at a given time. Signals determining the pace were on record obtained from the National Center for the Study of Physical Constitution (ncbkf.pl).Inability to keep pace or late in the signal indicating the start of the next cycle, was a sign to complete the test. Results and conclusions • In the group of dancers C-S class, style standard p≥0,01 reported a statistically significant correlation between the results of those obtained sample of 20 meters gear swing and their level of sport. • In all groups (dancers) were recorded directly proportional nature of the correlation between the outcome and the level of sports endurance capacity (specific results of 20-meters gear swing). • For example, the best pairs can be inferred that the profile should show the dominance of a partner in the level of strength and their partners should represent 60-70% of the partner. Both smaller and larger difference tend to be weaker performance was characterized by a pair of sports and a lower level of sports. Key words: ballroom dancing, style standard, 20-meters gear swing, sports level.

Kochański Bartosz, Kałużna Anna, Kałużny Krystian, Wołowiec Łukasz, Zukow Walery, Hagner Wojciech. Zespół przetrenowania w sporcie – mechanizm, objawy, przyczyny = Overtraining in sport - mechanism, symptoms, causes. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(10):51-60. ISSN 2391-8306. DOIhttp://dx.doi.org/10.5281/zenodo.31946 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%2810%29%3A51-60 https://pbn.nauka.gov.pl/works/649284 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.08.2015. Revised 05.09.2015. Accepted: 29.09.2015. Zespół przetrenowania w sporcie – mechanizm, objawy, przyczyny Overtraining in sport - mechanism, symptoms, causes Bartosz Kochański1, Anna Kałużna1, Krystian Kałużny1, Łukasz Wołowiec2, Walery Zukow3, Wojciech Hagner1 1Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; 2II Katedra Kardiologii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu;3Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy; Streszczenie Zespół przetrenowania (Overtraining syndrome - OTS) spowodowany jest zbyt dużymi obciążeniami oraz zaburzeniem równowagi i odpowiednich stosunków pomiędzy treningiem, a regeneracją. Zespół przetrenowania stanowi poważny problem we współczesnym sporcie, ponieważ może powodować nie tylko obniżenie lub całościową utratę formy zawodnika, ale również ma negatywny wpływ na jego zdrowie. W pracy zaprezentowano zjawisko zespołu przetrenowania. Opisano hipotezy dotyczące mechanizmu powstawania zespołu przetrenowania, jego przyczyny oraz objawy. Abstract Overtraining syndrome (OTS) is caused by too high loads and imbalance between training and recovery. It is a serious problem in modern sport, because it can cause not only an overall reduction or loss of form player, but also has a negative impact on the health of the player. The paper presents the phenomenon of overtraining syndrome. The paper describes the causes, symptoms and hypotheses about the mechanism of the overtraining syndrome. Słowa kluczowe: zespół przetrenowania, medycyna sportowa. Keywords: overtraining syndrome, sports medicine.

Gazdowska Zuzanna, Ryszkiewicz Maja, Parzelski Dariusz. Polska adaptacja Kwestionariusza Źródeł Pewności Siebie w Sporcie (SSCQ-PL) – geneza teoretyczna oraz badanie pilotażowe właściwości psychometrycznych = Polish adaptation of Sources of Sport-Confidence Questionnaire (SSCQ-PL) theoretical background and pilot study of psychometric properties. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(10):207-220. ISSN 2391-8306. DOIhttp://dx.doi.org/10.5281/zenodo.32743 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%2810%29%3A207-220 https://pbn.nauka.gov.pl/works/662374 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.08.2015. Revised 05.09.2015. Accepted: 20.10.2015. Polska adaptacja Kwestionariusza Źródeł Pewności Siebie w Sporcie (SSCQ-PL) – geneza teoretyczna oraz badanie pilotażowe właściwości psychometrycznych Polish adaptation of Sources of Sport-Confidence Questionnaire (SSCQ-PL) theoretical background and pilot study of psychometric properties Zuzanna Gazdowska – SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny / SWPS University of Social Sciences and Humanities Maja Ryszkiewicz - SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny / SWPS University of Social Sciences and Humanities Dariusz Parzelski - SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny / SWPS University of Social Sciences and Humanities Słowa kluczowe: pewność siebie, źródła sportowej pewności siebie, samoocena, własna skuteczność. Key words: self-confidence, sources of sport-confidence, self-esteem, self-efficacy. Streszczenie Celem artykułu jest przedstawienie założeń teoretycznych leżących u podstaw Kwestionariusza Źródeł Pewności Siebie w Sporcie SSCQ-PL. Narzędzie to służy do pomiaru źródeł sportowej pewności siebie rozumianej jako pewność sportowca, która związana jest ze świadomością tego, że posiada umiejętności i zdolności, aby osiągnąć sukces w swojej dyscyplinie (Vealey, 1998). Niniejsza publikacja ukazuje etapy dokonywania językowo-kulturowej adaptacji Kwestionariusza SSCQ do warunków polskich. Przedstawiono również wyniki badania właściwości psychometrycznych, nowo powstałego narzędzia, takich jak trafność teoretyczna i kryterialna oraz rzetelność. Na potrzeby badania pilotażowego przebadano 100 osób będących czynnymi sportowcami, zarówno amatorami, jak i zawodowcami. Potwierdzona została rzetelność i trafność teoretyczna adaptowanego Kwestionariusza. Trafność kryterialna narzędzia zbadana poprzez korelacje ze zmiennymi samoocena (kwestionariusz SES) i poczucie własnej skuteczności (kwestionariusz GSES) nie została potwierdzona. Abstract The aim of this paper is to present the theoretical assumptions which form the basis for Sources of Sport-Confidence Questionnaire SSCQ-PL. This Questionnaire is used to measure the sources of sport-confidence understood as the athlete’s confidence, connected with the awareness that s/he has the skills and abilities necessary to achieve the success in own discipline (Vealey, 1998). This publication depicts the primary stages of preparation of the linguistic-cultural adaptation of SSCQ to the Polish conditions. Results of the psychometric properties research (such as the theoretical and criterion validity and reliability) are presented. For the needs of the pilot study, 100 participants were examined. They are active athletes, both amateurs and professionals. The theoretical validity and reliability of adapted Questionnaire were confirmed. Correlation with the SES Questionnaire and GSES Questionnaire did not confirm the criterion validity of the SSCQ-PL.

Kochański Bartosz, Kałużna Anna, Kałużny Krystian, Kluska Kamil, Płoszaj Ola, Zukow Walery, Hagner Wojciech. Urazy w boksie – medyczny punkt widzenia = Injuries in boxing - a medical point of view. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(9):559-568. ISSN 2391-8306. DOI10.5281/zenodo.31475 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.31475 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%289%29%3A559-568 https://pbn.nauka.gov.pl/works/635217 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.08.2015. Revised 05.09.2015. Accepted: 05.09.2015. Urazy w boksie – medyczny punkt widzenia Injuries in boxing - a medical point of view Bartosz Kochański1, Anna Kałużna1, Krystian Kałużny1, Kamil Kluska1, Ola Płoszaj2, Walery Zukow3, Wojciech Hagner1 1Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2Bydgoska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy 3Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Streszczenie Boks jest dyscypliną sportową polegającą na bezpośredniej walce na pięści dwóch zawodników, według określonych zasad przy ograniczonym polu uderzeń. Istotą boksu jest pokonanie przeciwnika poprzez pozbawienie go możliwości dalszej rywalizacji. Specyfika boksu wiążę się z dużym ryzkiem występowania urazów i kontuzji. W pracy zaprezentowano wybrane aspekty medyczne związane z boksem. Opisano czynniki ryzyka i przyczyny urazów i kontuzji w boksie. Dokonano analizy występowania urazów i kontuzji u pięściarzy. Zwrócono szczególną uwagę na uszkodzenia w obrębie głowy. Abstract Boxing is a sport consisting in direct fistfight two players, according to certain rules with a limited field of strokes. The essence of boxing is to beat your opponent by depriving it of the possibility of further competition. The specificity of boxing correlated with a risk of injuries and injury. The paper presents selected medical aspects associated with boxing. The paper described the risk factors and causes of injury in boxing. The work was done analysis of the existence of injury to the boxers. Special attention is paid to damage the head. Słowa kluczowe: boks, urazy, kontuzje, medycyna sportowa. Keywords: boxing, injury, injuries, sports medicine.

Woźniak Kamila, Ratuszek-Sadowska Dorota, Śniegocki Maciej. Dyskopatia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym u 10 - letniego dziecka - opis przypadku = Discopathy of the lumbar spine in a 10 - years old child - case study. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(9):351-362. ISSN 2391-8306. DOI10.5281/zenodo.30934 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.30934 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%289%29%3A351-362 https://pbn.nauka.gov.pl/works/624249 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 25.08.2015. Revised 05.09.2015. Accepted: 12.09.2015. Dyskopatia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym u 10 - letniego dziecka - opis przypadku Discopathy of the lumbar spine in a 10 - years old child - case study Kamila Woźniak1, Dorota Ratuszek-Sadowska2, Maciej Śniegocki1 • 1. Klinika Neurochirurgii, Neurotraumatologii i Neurochirurgii Dziecięcej, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska Department of Neurosurgery, Neurotraumatology and Pediatric Neurosurgery Collegium Medicum in Bydgoszcz, Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland • 2. Katedra i Klinika Rehabilitacji, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska 2.Chair and Department of Rehabilitation Medicine, Collegium Medicum in Bydgoszcz, Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland Streszczenie Dyskopatia lędźwiowa stanowi niezwykle rzadki problem występujący u dzieci i młodzieży. W 1945 roku Wahren przedstawił pierwszy opis dotyczący dyskopatii kręgosłupa w odcinku lędźwiowo - krzyżowym u dziecka. Dyskopatia lędźwiowa w populacji pediatrycznej występuje niezmiernie rzadko, a jeszcze rzadziej wymaga interwencji operacyjnej. Powszechnie uważa się, że czynnikami predysponującymi do występowania dyskopatii w odcinku lędźwiowo - krzyżowym w populacji pediatrycznej są dyscypliny sportowe związane ze zwiększonym ryzykiem urazu lub nadmiernymi obciążeniami kręgosłupa, otyłość, wysoki wzrost, przebyty uraz okolicy lędźwiowo – krzyżowej. Dyskopatia u dzieci i młodzieży wykazuje pewne cechy charakterystyczne różniące ją od dorosłych. W literaturze światowej istnieje wiele prac dotyczących metod postępowania w leczeniu dyskopatii kręgosłupa w populacji pediatrycznej, ale nie ma jednoznacznych wytycznych dotyczących kwalifikacji chorych do leczenia operacyjnego. Autorzy przedstawiają opis przypadku klinicznego: 10 - letniego chłopca operowanego z powodu wypukliny jądra miażdżystego w przestrzeni L5/S1. Leczenie chirurgiczne dyskopatii kręgosłupa w odcinku lędźwiowo - krzyżowym u dzieci i młodzieży jest metodą, uzasadnioną tylko wtedy, gdy leczenie zachowawcze okaże się nieskuteczne. Z drugiej strony w przypadku ewidentnego braku efektywności leczenia zachowawczego, nie należy zbyt długo zwlekać z decyzją o podjęciu leczenia operacyjnego. W populacji pediatrycznej wybór metody leczenia i kwalifikacja do leczenia chirurgicznego musi wynikać każdorazowo z wnikliwej analizy każdego przypadku. Słowa kluczowe: dyskopatia, odcinek lędźwiowy kręgosłupa, przepuklina krążka międzykręgowego, populacja pediatryczna, fenestracja. Abstract Lumbar discopathy is a rare clinical problem for children and adolescents. The first description of lumbosacral discopathy was presented in 1945 by Wahren. Lumbar intervertebral discs problem in the pediatric population is extremely rare, and even more rarely requires surgical intervention. It is widely believed that the predisposing factors for the occurrence of disc herniation in the pediatric population are practicing some sports associated with an increased risk of injury or overloads of the spine, obesity, high growth, previous lumbosacral trauma. Intervertebral discs in children and adolescents exhibit certain characteristics that differ from the adults. In the world literature there are many papers about methods of treatment of spinal disc disease in the pediatric patients, but there are no clear guidelines for the selection of patients for surgery. The authors present clinical case: 10-year-old boy operated because of herniation nucleus pulposus at the L5 / S1 level. Taking into account the above facts, it is concluded that surgical treatment in children and adolescents is a method justified only when conservative treatment proves ineffective. On the other hand, dangerous for the patient is the long delay in making a decision about surgery in a situation of obvious inefficiencies conservative treatment, because especially in the pediatric population choice of treatment and classification for surgical treatment must result in each case with careful analysis of each case. Key words: discopathy, lumbar spine, intervertebral disc herniation, pediatric population, fenestration.

Weber-Rajek Magdalena, Baumgart Mariusz, Michalski Adam, Radzimińska Agnieszka, Goch Aleksander, Lulińska-Kulik Ewelina, Zukow Walery. Students’ health behaviors – own research = Zachowania zdrowotne studentów – badania własne. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(9):647-662. ISSN 2391-8306. DOI10.5281/zenodo.31757 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.31757 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%289%29%3A647-662 https://pbn.nauka.gov.pl/works/642067 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.08.2015. Revised 05.09.2015. Accepted: 29.09.2015. Students’ health behaviors – own research Zachowania zdrowotne studentów – badania własne Magdalena Weber-Rajek1, Mariusz Baumgart2, Adam Michalski3, Agnieszka Radzimińska1, Aleksander Goch1, Ewelina Lulińska-Kulik3, Walery Zukow4 1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum w Bydgoszczy Katedra Fizjoterapii, Bydgoszcz, Polska / Nicolaus Copernicus University in Toruń, Collegium Medicum in Bydgoszcz, Department of Physiotherapy, Bydgoszcz, Poland 2. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej, Bydgoszcz, Polska / Nicolaus Copernicus University in Toruń, Collegium Medicum in Bydgoszcz, Department of Anatomy, Bydgoszcz, Poland 3. Bydgoska Szkoła Wyższa, Bydgoszcz, Polska / University of Bydgoszcz, Bydgoszcz, Poland 4. Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska / Kazimierz Wielki University, Bydgoszcz, Poland Summary Introduction Life style is the main health determiner. Early adulthood is the best period for achieving long-term advantages by choosing healthy life style. However, the results of the research concerning health behaviours of the young people done in Poland and in the world are not satisfactory. The aim of the study The aim of the research paper was to evaluate health behaviors among the young people studying on various courses at one of the universities in Bydgoszcz. The aim of the research was also to state whether there is any difference between health behaviors of the students studying on medical courses and non-medical ones and whether there is a difference in health behaviours among women and men. Material and Methods 150 students (82 women and 68 men) from the University of Bydgoszcz studying: Physiotherapy, Dietetics and Logistics were examined. The research was done with use the Inventory of Health Behavior (IoHB) by Juczyński. Statistical analysis was done with the package PQStat package version 1.4.8. Results An average IoHB result for the entire examined group amounts to 6.96 sten which forms the border between results medium and high. The best IoHB questionnaire results were obtained in the category “proper nutrition habits”, the worst in the category “health practices”. Conclusions There is a need for further research concerning health habits among the young people and dissemination of health promotion programs at all educational levels. Key words: health behaviors, students. Streszczenie Wstęp Styl życia jest głównym determinantem zdrowia. Wczesna dorosłość jest najlepszym okresem dla osiągnięcia długotrwałych korzyści z wyboru zdrowego trybu życia. Jednakże wyniki badań dotyczących zachowań zdrowotnych młodzieży prowadzonych w Polsce i na świecie nie są zadawalające. Cel badań Celem pracy była ocena zachowań zdrowotnych młodzieży studiującej w jednej z bydgoskich szkół wyższych na różnych kierunkach studiów. Badania miały także na celu określenie, czy istnieje różnica w zachowaniach zdrowotnych studentów studiujących na kierunkach medycznych i niemedycznych oraz czy istnieje różnica w zachowaniach zdrowotnych między kobietami i mężczyznami. Materiał i Metody Badaniami objęto 150 studentów (82 kobiety i 68 mężczyzn) z Bydgoskiej Szkoły Wyższej studiujących na kierunkach: Fizjoterapia, Dietetyka i Logistyka. Do badań wykorzystano Inwentarz zachowań zdrowotnych (IZZ) Zygfryda Juczyńskiego. Analizę statystyczną przeprowadzono wykorzystując pakiet PQStat wersja 1.4.8. Wyniki Średni wynik kwestionariusza IZZ dla całej badanej grupy wynosi 6,96 sten, co stanowi granicę między wynikami średnimi i wysokimi. Najlepsze wyniki kwestionariusza IZZ uzyskali studenci Dietetyki, najgorsze studenci Logistyki. W całej badanej grupie najlepsze wyniki uzyskano kategorii „prawidłowe nawyki żywieniowe”, najgorsze w kategorii „praktyki zdrowotne”. Wnioski Istnieje potrzeba dalszych badań zachowań zdrowotnych młodzieży i upowszechniania programów promocji zdrowia na wszystkich etapach edukacji. Słowa kluczowe: zachowania zdrowotne, studenci.

Samosyuk N. I., Samosyuk I. Z., Fedorov S. N., Chuhraeva E. N., Zukow W. Вегетативно-сосудистая дистония: диагностика и лечение с включением современных методов физиотерапии = Vegetative-vascular dystonia: diagnosis and treatment with the inclusion of modern methods of physiotherapy. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):117-152. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.19327 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%287%29%3A117-152 https://pbn.nauka.gov.pl/works/578820 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.19327 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 21.04.2015. Revised 28.05.2015. Accepted: 30.06.2015. Вегетативно-сосудистая дистония: диагностика и лечение с включением современных методов физиотерапии Vegetative-vascular dystonia: diagnosis and treatment with the inclusion of modern methods of physiotherapy Samosyuk N. I.1, Samosyuk I. Z.1, Fedorov S. N.1, Chuhraeva E. N.1, Zukow W.2 Самосюк Н. И.1, Самосюк И. З.1, Федоров С. Н., Чухраева Е. Н.1, Жуков В. А.2 1National Medical Academy of post-graduate education named after P. L. Shupyk, Kiev, Ukraine 2Kazimierz Wielki University, Bydgoszcz, Poland 1Национальная медицинская академия последипломного образования имени П. Л. Шупика, Киев, Украина 2Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska Резюме В статье рассматриваются вопросы нейроциркуляторной дистонии и вегетативно-сосудистой дистонии, нозологическая принадлежность которых широко дискутируется в литературе. Авторы показывают в данной работе формирование клинического представления от «ВСД» и «НЦД», приводят классификацию, особенности их клинического течения и методики современной физиотерапии. Статья может представлять интерес широкому кругу врачей: неврологам, терапевтам, семейным врачам, врачам общей практики, студентам старших курсов медицинских ВУЗов и др. Ключевые слова: вегетативно-сосудистая дистония, вегето-сосудистая дистония, диагностика, лечение, физиотерапия. Abstract The article discusses using neuro-circulator dystonia and vegetative-vascular dystonia, nosologic belonging which is widely discussed in the literature. In this paper, the authors show the formation of the clinical presentation of "VCD" and "NCD", lead classification, peculiarities of their clinical evolution and modern methods of physiotherapy. The article may be of interest to a wide range of doctors: neurologists, general practitioners, family doctors, physicians, undergraduate students of medical universities, etc. Key words: vegetative-vascular dystonia, vegeto-vascular dystonia, diagnosis, treatment, physiotherapy. Содержание Вступление Соматоформные расстройства Лечение расстройств, связанных с психогенным дистрессом Соматизированные депрессии Условия, в которых должна проводиться медицинская помощь больным с ВСД Формирование клинического представления «ВСД» и некоторые возможные причины ее развития, варианты течения Классификация Клиника Диагностика Лечение. Общие рекомендации Современные методы физиотерапии в лечении НЦД и ВСД

Rutynskyi Mykhailo. A historical and geographical analyses of peculiarities of establishing Yaremche-Vorokhta resort area, the largest in the Eastern Carpathians of the Austro-Hungarian period. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):475-488. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.21156 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%287%29%3A475-488 https://pbn.nauka.gov.pl/works/593179 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.21156 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.06.2015. Revised 15.07.2015. Accepted: 15.07.2015. A HISTORICAL AND GEOGRAPHICAL ANALYSES OF PECULIARITIES OF ESTABLISHING YAREMCHE-VOROKHTA RESORT AREA, THE LARGEST IN THE EASTERN CARPATHIANS OF THE AUSTRO-HUNGARIAN PERIOD Mykhailo Rutynskyi* *Ivan Franko National University of Lviv, 41, Doroshenko St., UA – 79000 L’viv, Ukraine, gm_lviv@i.ua Abstract This paper analyses the historical and geographical conditions and the peculiarities of formation of the spa and climatic health resort area along the Prut river in the Eastern Carpathians at the end of XIX-th and the beginning of the XX-th century. The main centers of that climatic health resort area were mountainous villages Yaremche, Dora, Tatariv, Mykulychyn, Vorokhta located along the Trans-Carpathian railway line opened at the end of the nineteenth century. The peculiarities of establishing the health-recreation specialization of the settlements within the studied mountainous area were analyzed. The process of consolidation of the Hutsul villages in the polycentric Yaremche-Vorokhta resort area of the Alpine spa and climatic health resorts type is found out. Key words: spa and climatic health resort, historical and geographical analyses, health and recreational specialization, natural health-improvement resources, resort recreation, stages of resort area development.

Vakulenko D. V. Информационная система взаимодействия специалиста по массажу и пациента = Information system of interaction of massage specialist and patient. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(6):503-518. ISSN 2391-8306. DOIhttp://dx.doi.org/10.5281/zenodo.44548 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%286%29%3A503-518 https://pbn.nauka.gov.pl/works/690091 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 25.04.2015. Revised 05.05.2015. Accepted: 26.06.2015. УДК: 519. 876.2: 611.018.4 Информационная система взаимодействия специалиста по массажу и пациента Information system of interaction of massage specialist and patient Д. В. Вакуленко D. V. Vakulenko Тернопольский государственный медицинский университет им. И.Я. Горбачевского Ternopil State Medical University by I.Ya. Horbachevsky Abstract This paper considers the medical-information system - massage specialist, the patient and space where procedure of massage is conducted. Important concepts are entered, necessary to ensure healthy of bioenergy massage specialist and the patient. The experience gained both in eastern medicine, traditional medicine so directly sponsored and proposed approaches are necessary to ensure patient care and specialist massage. Keywords: massage, bioenergetic protection of patient information system. Резюме В работе предложена информационная система, в которой рассматриваются специалист по массажу, пациент и пространство, где происходит процедура массажа. Предлагаются важные понятия, необходимые для обеспечения биоэнергетического здоровья специалиста по массажу и больного. Обобщен опыт, наработанный в восточной медицине, в традиционной медицине и непосредственно авторами, предложены подходы, необходимые для обеспечения здоровья пациента и специалиста по массажу. Ключевые слова: масаж, биоэнергетическая защита, пациент информационная система.

Niewiadomski Tomasz, Napierała Marek, Pezala Małgorzata, Zukow Walery. Aktywność fizyczna i odżywianie w zdrowym stylu życia uczniów w wieku 10-13 lat ze Szkoły Podstawowej nr 9 w Inoworocławiu = Nutrition physical activity and healthy lifestyle in pupils aged 10-13 years of Primary School no 9 in Inoworocław. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(6):355-374. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.18713 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%286%29%3A355-374 https://pbn.nauka.gov.pl/works/567419 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.18713 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 21.04.2015. Revised 28.05.2015. Accepted: 16.06.2015. AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA I ODŻYWIANIE W ZDROWYM STYLU ŻYCIA UCZNIÓW W WIEKU 10-13 LAT ZE SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 9 W INOWOROCŁAWIU NUTRITION PHYSICAL ACTIVITY AND HEALTHY LIFESTYLE IN PUPILS AGED 10-13 YEARS OF PRIMARY SCHOOL NO 9 IN INOWOROCŁAW Tomasz Niewiadomski1, Marek Napierała2, Małgorzata Pezala2, Walery Zukow2 1Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy 2Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Słowa kluczowe: aktywność, odżywianie, zdrowy styl życia. Key words: activity, nutrition, healthy lifestyle. Streszczenie Niniejsze opracowanie dotyczy aktywności fizycznej i zdrowego odżywianie w zdrowym stylu życia. Celem pracy było zaprezentowanie czasu wolnego, aktywności fizycznej i odżywiania dzieci w wieku od 10 do 13 lat w Szkole Podstawowej nr 9 w Inowrocławiu. Praca składała się z dwóch części, teoretycznej i badawczej. Realizując temat postawiono następujące pytania badawcze: • 1. Jak dzieci spędzają czas wolny? • 2. Czy aktywność ruchowa odgrywa ważną rolę w życiu dzieci? • 3. Czy dzieci rozumieją potrzebę zdrowego odżywiania? • 4. Jaka jest samoocena sprawności fizycznej i zdrowia dzieci? Na podstawie pytań szczegółowych sformułowano hipotezę główną, która mówiła o tym iż aktywny tryb życia i zdrowe, racjonalne odżywianie pozytywnie wpływa na prawidłowy rozwój dzieci i młodzieży. Przy realizacji pracy zastosowano wiele metod badawczych. Wśród nich najważniejszą rolę odegrała ankieta, która dała realny obraz spędzania wolnego czasu i podejmowania aktywności fizycznej przez dzieci. Ankieta była anonimowa, a badaniami objęto grupę 60 osób. Opracowane następujące wnioski: • 1. Dzieci dysponują znacznym czasem wolnym, którym nie potrafią prawidłowo dysonować. • 2. Najczęściej podejmowaną formą spędzania czasu wolnego jest granie na komputerze bądź oglądanie telewizji. • 3. Dzieci zdają sobie sprawę, z tego jak ważna jest aktywność fizyczna, jednak wybierają bierny tryb życia. • 4. Dzieci najbardziej lubią jeździć na rowerze, a chłopcy grać w piłkę nożną. • 5. Dzieci rozumieją potrzebę zdrowego odżywania i uprawianie sportu by wieść zdrowy tryb życia. Abstract The aim of the present study was to leisure time, physical activity and nutrition of children between the ages of 10 to 13 years in the Primary School No. 9 in Inowrocław. Work consisted of two parts, the theoretical and research. In pursuing erected on the following research questions: 1. How children spend their free time? 2. Does physical activity plays an important role in the lives of children? 3. Do the children understand the need for healthy eating? 4. What is the self-esteem of physical fitness and health of children? On the basis of detailed questions hypothesized principal, who spoke about this that an active lifestyle and a healthy, balanced diet positively affects the normal development of children and youth. In carrying the paper the multiple test methods. Among them, the most important role played by survey that gave a realistic picture of leisure and physical activity by children. The survey was anonymous, and research involved a group of 60 people. Developed following conclusions: 1. Children have substantial free time, which can not properly effects. 2. Most frequently undertaken a form of leisure is to play on the computer or watching TV. 3. Children are aware of how important physical activity, however, opt for passive lifestyle. 4. Children most like to ride a bike, and the boys play football. 5. Children understand the need for healthy nutrition and sport to live a healthy lifestyle.

Kochański Bartosz, Plaskiewicz Anna, Ratuszek Dorota, Cichosz Michał, Wołowiec Łukasz, Dylewska Monika, Zukow Walery. Postępowanie fizjoterapeutyczne w hipotonii przepony – opis przypadku = Physiotherapy in hypotension diaphragm - a case study. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(6):433-440. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.19029 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%286%29%3A433-440 https://pbn.nauka.gov.pl/works/573170 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.19029 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 21.04.2015. Revised 28.05.2015. Accepted: 24.06.2015. Postępowanie fizjoterapeutyczne w hipotonii przepony – opis przypadku Physiotherapy in hypotension diaphragm - a case study Bartosz Kochański1, Anna Plaskiewicz1, Dorota Ratuszek1, Michał Cichosz2, Łukasz Wołowiec3, Monika Dylewska4,Walery Zukow5 1Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2Jolly Med Szpital rehabilitacyjny Popielówek. Oddział rehabilitacji neurologicznej 3Studenckie Koło Naukowe Diagnostyki i Terapii Niewydolności Serca, II Katedra Kardiologii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 4Bydgoska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy 5Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Streszczenie Przepona jest głównym mięśniem oddechowym człowieka - wykonuje aż dwadzieścia tysięcy cykli pracy w ciągu doby. Dysfunkcje przepony mogą wpływać na powstawanie zaburzeń w narządzie ruchu oraz nieprawidłowości w biomechanice i wzorcach oddychania. Jednym z typów dysfunkcji przepony jest hipotonia przepony. W pracy przedstawiono przypadek pacjenta z hipotonią przepony. Na przykładzie omawianego pacjenta zaprezentowano obraz kliniczny oraz postępowanie fizjoterapeutyczne w hipotonii przepony. Abstract The diaphragm is the main respiratory muscle - performs up to twenty thousand cycles per day. Dysfunction of the diaphragm can influence by disturbances in the organ movement, and irregularities in biomechanics and breathing patterns. One of the types diaphragm dysfunction is hypotension diaphragm. The paper presents a case of a patient with hypotension diaphragm. The paper presents clinical picture and physiotherapy in hypertension diaphragm. Słowa kluczowe: przepona, oddychanie, hipotonia przepony. Keywords: diaphragm, breathing, hypotension diaphragm.

Plaskiewicz Anna, Kałużny Krystian, Kochański Bartosz, Płoszaj Ola, Lulińska-Kuklik Ewelina, Weber-Rajek Magdalena, Zukow Walery. Zastosowanie fizykoterapii w leczeniu dolegliwości bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa = The use of physical therapy in the treatment of pain lumbar spine. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(5):11-20. ISSN 2391-8306. DOI: 10.5281/zenodo.17290 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%285%29%3A11-20 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.17290 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.02.2015. Revised 27.03.2015. Accepted: 15.04.2015. Zastosowanie fizykoterapii w leczeniu dolegliwości bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa The use of physical therapy in the treatment of pain lumbar spine Anna Plaskiewicz1, Krystian Kałużny1, Bartosz Kochański1, Ola Płoszaj2, Ewelina Lulińska-Kuklik2, Magdalena Weber-Rajek3, Walery Zukow4 1) Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2) Bydgoska Szkoła Wyższa, Bydgoszcz 3) Katedra Fizjoterapii, Zakład Kinezyterapii i Masażu Leczniczego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 4) Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Streszczenie Dolegliwości bólowe kręgosłupa stanowią jeden z największych problemów zdrowotnych współczesnego społeczeństwa. W leczeniu zachowawczym dolegliwości bólowych kręgosłupa stosuje się wiele form i specjalistycznych metod terapii. Jedną z nich jest fizykoterapia. W pracy zaprezentowano zastosowanie oraz rolę fizykoterapii w leczeniu dolegliwości bólowych kręgosłupa w odcinku lędźwiowym. Przedstawiono wybrane formy leczenia fizykalnego tj. termoterapia, elektroterapia, magnetoterapia, laseroterapia oraz ultradźwięki. Opisano działanie poszczególnych bodźców na organizm oraz zwrócono uwagę na wskazania i przeciwwskazania do leczenia fizykalnego. Słowa kluczowe: dolegliwości bólowe kręgosłupa, leczenie zachowawcze, fizykoterapia. Abstract Back pain is one of the major health problems of modern society. The conservative treatment of back pain used many forms and specialized treatments. One of them is physical therapy. The paper presents the application and the role of physical therapy in the treatment of pain in the lumbar spine. The authors present the selected forms of physical treatment, ie. Thermotherapy, electrotherapy, magnetic, laser and ultrasound. This paper describes the effect of various stimuli on the body, and drew attention to the indications and contraindications for physical therapy. Keywords: back pain, conservative treatment, physical therapy.

Szumińska Danuta, Giętkowski Tomasz, Czapiewski Sebastian. Ocena zmiany warunków hydrologicznych na terenach zurbanizowanych z wykorzystaniem technik GIS = GIS-based assessment of changes related to hydrological conditions in urban areas. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(5):173-182. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.17494 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%285%29%3A173-182 https://pbn.nauka.gov.pl/works/559397 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.17494 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.02.2015. Revised 27.04.2015. Accepted: 08.05.2015. Ocena zmiany warunków hydrologicznych na terenach zurbanizowanych z wykorzystaniem technik GIS GIS-based assessment of changes related to hydrological conditions in urban areas Danuta Szumińska1, Tomasz Giętkowski, Sebastian Czapiewski Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy email: dszum@ukw.edu.pl1 Streszczenie W artykule zaprezentowano możliwości wykorzystania technik GIS do przeprowadzenia analizy zmiany warunków hydrologicznych. Badania przeprowadzono na terenie zurbanizowanym, na którym dokonano zmian rzeźby oraz sposobu użytkowania terenu. Spowodowało to pojawieniem się problemów z odwodnieniem terenu, przede wszystkim w czasie wzmożonego zasilania z opadów deszczu i roztopów śniegu. W celu określenia przyczyn występujących problemów porównano rzeźbę terenu oraz wyznaczono kierunki odpływu wód powierzchniowych przed i po zagospodarowaniu działki d (Ryc. 1). Czasochłonne i kosztochłonne badania geologiczne wykonano w minimalnym zakresie (Tab. 1) i zostały one wykorzystane jako informacja uzupełniająca, pozwalająca na ocenę możliwości infiltracji wody w podłoże. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że główne przyczyny problemów z odwodnieniem terenu związane są ze stworzeniem barier w postaci podmurówek ogrodzeń zlokalizowanych prostopadle do kierunków odpływu wody (Fot. 1, Fot. 2). Zmiany rzeźby były w analizowanym przypadku czynnikiem mniej istotnym. Słowa kluczowe: warunki hydrologiczne, infiltracja, model rzeźby terenu, kierunki odpływu, użytkowanie terenu, tereny zurbanizowane. Abstract The paper discusses the possibilities of employing GIS for conducting analysis of changes in hydrological conditions. The study was carried out in an urban area featuring altered relief and use of land. This caused problems with draining the terrain, particularly at times of increased rainwater and meltwater supply. In order to identify the causes of the occurring problems, we compared land relief prior and after the plot was developed, as well as indicated the directions of surface water runoff (Fig. 1). Time-consuming and expensive geological research activities were restricted to minimum (Tab. 2) and the data thus obtained were used as supplementary information to assess the capacity for water infiltration into the ground. The study enabled us to draw a conclusion that the main cause of the drainage problems is related to the construction of barriers, i.e. fencing base running perpendicular to the direction of water runoff (Photo 1 and 2). The changes in land relief were in this case of lesser importance. Key words: hydrological conditions, infiltration, digital elevation model, runoff directions, land use, urban areas.

Makara-Studzińska Marta, Madej Agata. Przemoc wobec kobiet a depresja – przegląd badań = Violence against women and depression - overview of research. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(5):373-388. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.17895 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%285%29%3A373-388 https://pbn.nauka.gov.pl/works/561541 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.17895 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.10.2014. Revised 18.01.2015. Accepted: 25.02.2015. PRZEMOC WOBEC KOBIET A DEPRESJA – PRZEGLĄD BADAŃ VIOLENCE AGAINST WOMEN AND DEPRESSION - OVERVIEW OF RESEARCH Marta Makara-Studzińska, Agata Madej Zakład Psychologii Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie Department of Applied Psychology, Medical University of Lublin Streszczenie Cel. Praca jest przeglądem badań dotyczących związku pomiędzy doświadczaniem przemocy przez kobiety a ryzykiem występowania symptomów depresji. Ważnym celem było również pokazanie rozmiaru problemu jakim jest przemoc. Sprawa stosowania przemocy wobec kobiet jest współcześnie bardzo aktualna i nagłaśniana w społeczeństwie. Dane policyjne potwierdzają, iż z roku na rok coraz więcej kobiet pada ofiarami zachowań o charakterze przemocowym. Poglądy. W większości prezentowanych wyników badań został ujawniony ścisły związek pomiędzy doznawana przemocą a występowaniem u kobiet objawów depresyjnych. Ponadto znacznie częściej doświadczają one problemów ze zdrowiem psychicznym w postaci zespołu stresu pourazowego (PTSD), uzależnienia, zaburzeń kontaktu, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, zaburzeń odżywiania, autoagresji, trwałych zaburzeń pamięci oraz skłonności samobójczych. Sprawca przemocy stara się zniewolić swoją ofiarę i przejąć nad nią kontrolę. W ten sposób wytwarza się u niej przekonanie, że zasłużyła sobie na takie traktowanie. Życie bitych kobiet zaczyna się skupiać wokół codziennych prób przetrwania i unikania represji ze strony oprawcy. Z czasem przestają się liczyć z własnymi poglądami i myślami, przez co tracą poczucie tego, co jest dla nich dobre, a co złe. Wnioski. Uzyskane rezultaty mogą posłużyć do wyznaczania kierunków terapii dla ofiar przemocy, jak również uskutecznić działania profilaktyczne i prewencyjne. Słowa kluczowe: przemoc – przemoc wobec małżonka – depresja – kobieta maltretowana – psychoterapia. Abstract Aim. The paper is an overview of research on the relationship between the experience of violence by women and the risk of symptoms of depression. An important goal was also to show the extent of the problem of violence. The case of violence against women is an up-to-date topic, which is publicized in society. The police data confirm that each year an increasing number of women become victims of violent behavior. Views. Most of the presented research results of studies reveal a close relationship between experiencing violence and the occurrence of depressive symptoms in women. In addition, they are more likely to experience mental health problems in the form of post-traumatic stress disorder (PTSD), addictions, contact disorder, obsessive-compulsive disorder, eating disorders, self-harm, permanent memory disorders and suicidal tendencies. The abuser is trying to enslave the victim and take control of it. In this manner, she starts to believe that the woman deserves such treatment. The life of abused women begins to focus around everyday trials of survival and avoid reprisals from the tormentor. With time, they cease to think about their own views and thoughts, thus losing the sense of what is good and bad for them. Conclusions. The obtained results can be used to determine the directions of therapy for victims of violence, as well as to improve prophylactic and preventive measures. Keywords: violence – spouse abuse – depression – battered women – psychotherapy.

Mreła A., Sokołov O. Compositions of fuzzy relations applied to veryfication learning outcomes on the example of the major “Geodesy and Cartography”. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(5):183-192. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.17495 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%285%29%3A183-192 https://pbn.nauka.gov.pl/works/559399 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.17495 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.02.2015. Revised 27.04.2015. Accepted: 08.05.2015. COMPOSITIONS OF FUZZY RELATIONS APPLIED TO VERYFICATION LEARNING OUTCOMES ON THE EXAMPLE OF THE MAJOR “GEODESY AND CARTOGRAPHY” A. Mreła, O. Sokołov A. Mreła, Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy Polska, 85-023 Bydgoszcz, ul. Toruńska 55-57 E-mail: a.mrela@kpsw.edu.pl O. Sokołov, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Polska, 88-100 Toruń, ul Gagarina 11 E-mail: o.sokolov@umk.pl Abstract The paper presents discussion about using mathematical functions in order to help academic teachers to verify acquirement of learning outcomes by students on the example of the major “geodesy and cartography”. It is relatively easy to build fuzzy relation describing levels of realization and validation learning outcomes during subject examinations and the fuzzy relation with students’ grades is already built by teachers, the problem is to combine these two relations to get one which describes the level of acquiring learning outcomes by students. There are two main requirements facing this combinations and the paper shows that the best combination according to these requirements is algebraic composition. Keywords: learning outcome, fuzzy relation, algebraic composition.

Krupa Adam, Hojan Marcin, Rurek Mirosław, Giętkowski Tomasz. Sukcesja osadowa kopalnego koryta rzeki meandrującej na przykładzie Radacznicy (woj. Wielkopolskie, Polska) = Sedimentary succession of a fossil meandering river channel on the example of Radacznica (Wielkopolska voivodeship, Poland). Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(5):263-274. ISSN 2391-8306. DOI 10.5281/zenodo.17735 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%285%29%3A263-274 https://pbn.nauka.gov.pl/works/560514 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.17735 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.02.2015. Revised 27.04.2015. Accepted: 08.05.2015. Sukcesja osadowa kopalnego koryta rzeki meandrującej na przykładzie Radacznicy (woj. Wielkopolskie, Polska) Sedimentary succession of a fossil meandering river channel on the example of Radacznica (Wielkopolska voivodeship, Poland) Krupa Adam, Hojan Marcin, Rurek Mirosław, Giętkowski Tomasz Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska Abstrakt W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych w dolinie Radacznicy. Stanowi ona głęboko wciętą w wysoczyznę formę, która posiada miejscami płaskie dno. W jednej z wykonanych odkrywek stwierdzono występowanie specyficznej sedymentacji, która wskazuje na meandrujący charakter rzeki. Paleokoryta zostały szczegółowo przeanalizowane (typy osadów, rozmiary, rekonstrukcja środowiska), aby określić sukcesję osadową. Wyniki wskazują, że nawet tak małe rzeki jak Radacznica mogą zmieniać położenie swojego koryta w wyniku różnych czynników naturalnych, a w ostatnich latach również antropogenicznych. Słowa kluczowe: paleokoryta, sedymentacja, osady korytowe i pozakorytowe, dolina erozyjna. Abstract This paper presents results of research conducted in the Radacznica valley. The valley is deeply cut into the morainic upland and forms a rather narrow V-shaped gorge in its upper part as well as a wider, flat-bottomed section in its lower reaches. In one of the examined pits the evidences for the meandering nature of the river have been found. The structures of the paleochannel were analyzed in details to determine the sedimentary succession. The results show that even such small rivers as Radacznica can change the position of its bed due to the influences of natural factors as well as in recent years the anthropogenic. Key words: paleochanels, sedmientation, chanel and overbank deposits, erosion valley.

Kochański Bartosz, Kałużny Krystian, Plaskiewicz Anna, Ratuszek‑Sadowska Dorota,Hagner Wojciech, Zukow Walery. Metody oceny aktywności mięśnia poprzecznego brzucha stosowane w rehabilitacji = Methods of assessing the activity of the transversus abdominis muscle used in rehabilitation. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(4):81-89. ISSN 2391-8306. DOI: 10.5281/zenodo.16625 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%284%29%3A81-89 https://pbn.nauka.gov.pl/works/553238 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.16625 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.01.2014. Revised 27.02.2015. Accepted: 15.03.2015. Metody oceny aktywności mięśnia poprzecznego brzucha stosowane w rehabilitacji Methods of assessing the activity of the transversus abdominis muscle used in rehabilitation Bartosz Kochański1, Krystian Kałużny1, Anna Plaskiewicz1, Dorota Ratuszek‑Sadowska2,Wojciech Hagner1, Walery Zukow3 1Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2Katedra Neuropsychologii Klinicznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 3Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska Streszczenie Nowoczesny model funkcjonalny dzieli mięśnie kręgosłupa w odcinku lędźwiowym na stabilizatory lokalne, stabilizatory globalne jednostawowe oraz stabilizatory globalne wielostawowe. Grupa mięśni lokalnych zapewnia stabilność kręgosłupa poprzez tzw. napięcie wyprzedzające (feedforward). Utworzona jest przez przeponę, m. poprzeczny brzucha (TrA), włókna głębokie m. wielodzielnego lędźwi, włókna tylne m. lędźwiowego oraz m. dna miednicy. Kluczową rolę w stabilizacji i odpowiedniej kontroli ruchu kręgosłupa odgrywa miesień poprzeczny brzucha. Ocena aktywności TrA jest bardzo ważnym elementem postępowania leczniczego, ponieważ może pomóc w diagnozowaniu pacjentów oraz planowaniu terapii. W pracy przedstawiono wybrane metody oceny aktywności mięśnia poprzecznego brzucha stosowane w rehabilitacji. Słowa kluczowe: miesień poprzeczny brzucha, TrA, stabilizatory lokalne, ocena aktywności. Abstract Modern functional model divides the muscles of the lumbar spine at the local stabilizers and global stabilizers. Local muscle group provides stability to the spine by feedforward tension. Local stabilizers consist of the diaphragm, the transverse abdominal muscle (TRA), the fibers deep Multifidus muscle, fiber back of the lumbar muscle and pelvic floor muscles. An important role in the stabilization and proper spinal motion control plays a transverse abdominal muscle. Assessment TRA activity is a very important part of treatment because it can help in the diagnosis of patients and treatment programming. The paper presents selected methods for assessing the activity of the transversus abdominis muscle used in rehabilitation. Keywords: transverse abdominal muscle, TRA, local stabilizers, activity assessment.

Kochański Bartosz, Plaskiewicz Anna, Kałużny Krystian, Dylewska Monika, Płoszaj Ola, Hagner-Derengowska Magdalena, Zukow Walery. Functional Movement Screen (FMS) - kompleksowy system oceny funkcjonalnej pacjenta = Functional Movement Screen (FMS) - a comprehensive system for the functional evaluation of the patient. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(4):90-101. ISSN 2391-8306. DOI: 10.5281/zenodo.16626 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%284%29%3A90-101 https://pbn.nauka.gov.pl/works/553239 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.16626 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.01.2014. Revised 27.03.2015. Accepted: 27.03.2015. Functional Movement Screen (FMS) - kompleksowy system oceny funkcjonalnej pacjenta Functional Movement Screen (FMS) - a comprehensive system for the functional evaluation of the patient Bartosz Kochański1,Anna Plaskiewicz1, Krystian Kałużny1,Monika Dylewska2, Ola Płoszaj2, Magdalena Hagner-Derengowska3, Walery Zukow4 1) Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2) Bydgoska Szkoła Wyższa, Bydgoszcz 3) Katedra Neuropsychologii Klinicznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 4) Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska Streszczenie System oceny funkcjonalnej - Functional Movement Screen (FMS) został stworzony przez Graya Cooka oraz Lee Burtona w 1995 roku. FMS jest koncepcją, która umożliwia kompleksową analizę jakości podstawowych wzorców ruchowych, ocenę ryzyka kontuzji oraz stwierdzenie istnienia ograniczeń i asymetrii. Test FMS złożony jest z 7 prób (głęboki przysiad, przeniesienie kończyny dolnej nad płotkiem, przysiad w wykroku, ruchomość obręczy barkowej, aktywne uniesienie wyprostowanej kończyny dolnej, ugięcie ramion w podporze, stabilność rotacyjna tułowia). W pracy zaprezentowano test Functional Movement Screen, jako kompleksowy system oceny funkcjonalnej pacjenta. Słowa kluczowe: Functional Movement Screen, FMS, ocena funkcjonalna, rehabilitacja. Abstract Functional Movement Screen (FMS) was created by Gray Cook and Lee Burton in 1995. FMS is a concept that allows comprehensive analysis of the quality of basic movement patterns, risk assessment and finding of injury to the limitations and asymmetries. FMS test consists of 7 samples (deep squat, hurdle step, in-line lunge, shoulder mobility, active straight leg raise, trunk stability push up, rotational stability). The paper presents the Functional Movement Screen test, as a comprehensive system of functional assessment of the patient. Key words: Functional Movement Screen, FMS, functional assessment, rehabilitation.

Augustynowicz Anna, Czerw Aleksandra, Wrześniewska-Wal Iwona, Fronczak Adam. Ochrona prawna pielęgniarki / położnej w razie agresywnych zachowań pacjentów w podmiotach leczniczych = Legal protection of the nurse / midwife in case of aggressive behavior of patients in therapeutic entities. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(3):259-268. ISSN 2391-8306. DOI: 10.5281/zenodo.16425 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%283%29%3A259-268 https://pbn.nauka.gov.pl/works/550410 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.16425 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.01.2014. Revised 27.02.2015. Accepted: 12.03.2015. Ochrona prawna pielęgniarki/położnej w razie agresywnych zachowań pacjentów w podmiotach leczniczych Legal protection of the nurse / midwife in case of aggressive behavior of patients in therapeutic entities Anna Augustynowicz 1, Aleksandra Czerw 2, Iwona Wrześniewska-Wal 3, Adam Fronczak 2 1. Katedra iZakład Zdrowia Publicznego WUM, Szkoła Zdrowia Publicznego CMKP 2. Katedra iZakład Zdrowia Publicznego WUM 3. Szkoła Zdrowia Publicznego CMKP Correspondence to Anna Augustynowicz PhD, Zakład Zdrowia Publicznego, Medical University of Warsaw, ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa, Poland Tel: + 48 22 599 21 80; fax. + 48 22 599 21 80; e-mail: aaugustynowicz@poczta.onet.p Streszczenie W artykule przedstawiono zasady ochrony prawnej przysługujące pielęgniarce i położnej w razie agresywnych zachowań pacjentów. Personel medyczny w razie agresywnych zachowań pacjentów może dochodzić roszczeń zarówno na drodze procesu karnego, jak i cywilnego. Z punktu widzenia ochrony karnej istotne znaczenie ma fakt, iż pielęgniarka i położna podczas i w związku z wykonywaniem czynności polegających na udzielaniu świadczeń zdrowotnych korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych. W przypadku agresji słownej pacjent może ponieść odpowiedzialność karną za znieważenie funkcjonariusza publicznego (art. 226 k.k.), ewentualnie za zniesławienie (art. 212 k.k.). Do grupy tej należy również dodać przestępstwo kierowania gróźb pod adresem pielęgniarki/położnej (art. 190 k.k.). Następstwem agresji fizycznej może być odpowiedzialność za naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego (art. 222 k.k.), czynną napaść (223 k.k.) a także za spowodowanie lekkiego, średniego lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 156 k.k., art. 157 § 1 k.k.). Poza sankcjami natury karnej, agresywnie zachowujący się pacjent może ponieść odpowiedzialność cywilną z tytułu naruszenia dóbr osobistych. Dobrem osobistym naruszanym działaniami pacjenta będzie cześć. Agresja fizyczna lub słowna powodować może powstanie szkody majątkowej w postaci straty poniesionej w wyniku zdarzenia szkodzącego, a także utraconych korzyści. W tym przypadku pielęgniarce, położnej przysługuje wobec pacjenta roszczenie z art. 415 k.c. Abstract This paper presents the principles of legal protection enjoyed by the nurse and midwife in the case of aggressive behavior of patients. Medical personnel in the event of violent behavior of patients can seek redress through a process of both criminal and civil law. From the point of view of criminal law important is the fact that the nurse and midwife during and in connection with the performance of the loans of health care benefits from the protection provided for public servants. In the case of verbal aggression, the patient may incur criminal liability for insulting a public official (art. 226 of the Penal Code), or for defamation (art. 212 of the Penal Code). To this group should also be added an offense targeting threats against a nurse / midwife (Art. 190 of the Penal Code). The consequence of physical aggression may be responsible for the assault and battery of a public official (art. 222 of the Penal Code), assault (223 of the Penal Code), as well as causing a light, medium or serious bodily injury (art. 156 of the Penal Code, Art. 157 § 1 of the Penal Code). In addition to the sanctions of a criminal nature, behaving aggressively, the patient may incur liability for the infringement of personal rights. The infringed personal good will honor the patient's activities. Physical or verbal aggression may result in the damage of property in the form of loss incurred as a result of detrimental events, as well as lost profits. In this case, the nurse, midwife patient is entitled to claim under Art. 415 of the Civil Code. Słowa kluczowe: pielęgniarka, położna, agresywny pacjent, ochrona prawna. Keywords: nurse, midwife, aggressive patient, legal protection.

Pietrykowska Anna, Kochański Bartosz, Plaskiewicz Anna, Kałużny Krystian, Zukow Walery, Hagner Wojciech. Znaczenie badań laboratoryjnych w diagnostyce udaru mózgu = The importance of laboratory tests in the diagnosis of stroke. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(2):133-140. ISSN 2391-8306. DOI: 10.5281/zenodo.15696 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%282%29%3A133-140 https://pbn.nauka.gov.pl/works/541393 http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.15696 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011 – 2014 http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive Deklaracja. Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie. Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r. The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014). © The Author (s) 2015; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.10.2014. Revised 18.01.2015. Accepted: 25.02.2015. Znaczenie badań laboratoryjnych w diagnostyce udaru mózgu The importance of laboratory tests in the diagnosis of stroke Anna Pietrykowska1, Bartosz Kochański2, Anna Plaskiewicz2, Krystian Kałużny2, Walery Żukow3, Wojciech Hagner2 1Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej II Katedry Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Polska 2Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska 3Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska Streszczenie Diagnostyka laboratoryjna jest dynamicznie rozwijającą się dyscypliną medycyny. Na całym świecie prowadzone są liczne badania mające na celu określenie parametrów biologicznych i fizykochemicznych krwi istotnych dla diagnostyki udaru mózgu. Diagnostyka laboratoryjna daje nowe możliwości w diagnozowaniu, monitorowaniu i leczeniu pacjentów z udarem mózgu. W pracy przedstawiono zastosowanie badań laboratoryjnych w diagnostyce udaru mózgu. Zwrócono szczególną uwagę na znaczenie biomarkerów tj.: TNF – alfa, Mózgowy peptyd natriuretyczny (BNP), Czynnik von Willebranda (vWF), Białko S100B, Enolaza neurospecyficzna (NSE) oraz leptyna. Słowa kluczowe: udar mózgu, biomarkery, diagnostyka laboratoryjna. Abstract Laboratory diagnosis is a rapidly growing discipline of medicine. In the world there are many studies conducted to determine the biological and physicochemical parameters of blood significant for the diagnosis of stroke. Laboratory diagnosis gives new possibilities in the diagnosis, monitoring and treatment of patients with stroke. The paper presents the use of laboratory tests in the diagnosis of stroke. Special attention is paid to the importance of biomarkers: TNF - alpha, Brain natriuretic peptide (BNP), von Willebrand factor (vWF), S100B protein, neuron specific enolase (NSE) and leptin. Key words: stroke, biomarkers, laboratory diagnosis.

Introduction and purpose: Inositol exists in the form of nine isomers, two of which are dominant - myo-inositol (MI) and D-chiro-inositol (DCI). It is a naturally occuring sugar involved in many biological pathways. Due to its insulin-sensitizing, anti-inflammatory and antioxidant properties, inositol has been suggested as a novel treatment agent in prevention and treatment of reproductive disorders. The paper presents currently available data regarding the impact of oral supplementation of inositol for fertility of women and men, reproductive outcomes among subfertile women with polycystic ovarian syndrome (PCOS) and its effectiveness on preventing and treating gestational diabetes mellitus (GDM). Material and methods of research: The search was conducted using PubMed and Google Scholarship databases available to November 2023. Results: Although the evidence is still insufficient, it is suggested that inositol may be beneficial for subfertile women, also those undergoing assisted reproductive techniques and in vitro fertilization. Moreover inositol can positively influence sperm quality. Myoinositol supplementation was also effective and safe for pregnant women with GDM and their children. In these women lower HOMA-IR (Homeostatic Model Assessment – Insulin Resistance) and reduction of fetal macrosomia were observed. Myoinositol also seems to be favorable for overweight or obese women in GDM prevention and treatment. Current findings indicate the positive impact for hormonal changes and restoration in menstrual cyclicity in women with PCOS, improving reproductive disorders in these patients. Conclusions: Overall, although findings are encouraging, further trials for this promising intervention are still required to support oral supplementation of inositol.

Introduction and purpose: Nowadays, when mental disorders are considered by the World Health Organisation as a global burden, the potential usage of psychedelic drugs as supportive therapy is gaining more attention worldwide. The aim of this paper is to summarize the usefulness of psilocybin - representative of psychedelics - in psychiatric venues. In this review we describe its properties, efficacy and adverse events in treating depression, trauma and obsessive-compulsive disorders. Brief description of the state of knowledge: Psilocybin demonstrates a safety profile which does not differ from standard drugs used in therapies of psychiatric disorders. Positive results of its administration were noticed on different psychiatric scales and are considered as clinically meaningful. With depression being the most common mental disease and growing demand for new remedies, most of the conducted research is concentrated on this subject, but there is also some evidence of its purpose in the treatment of trauma and obsessive-compulsive disorders. Conclusions: Psilocybin merits further research as foregoing results of conducted studies are pointing to its efficacy. Psychedelic-assisted therapies may create noteworthy opportunities to current matter in the standard treatment of psychiatric disorders and there is a possibility that in the future in some cases they will be considered as the first line treatment. Nevertheless, still more data is needed to determine its placement in the treatments.

Background: Nootropic drugs, at the beginning of their career, were used in the treatment of diseases such as attention deficit hyperactivity disorder (ADHD), Alzheimer's disease and narcolepsy. Nowadays, they are becoming more and more popular among students, where they are often called smart drugs or cognitive enhancers. Their properties that improve intellectual abilities and cognitive functions are used to, among other things, improve academic performance. Aim of the study: The purpose of this article was to summarize the current state of knowledge relating to the use of smart drugs among students. This study discusses the multidimensional issues of using this group of drugs. Material and methods: A cross-sectional search of relevant literature was performed in databases using accepted wording. Publications from 2003-2023 were included. The entire process has been supplemented with additional procedures to increase the reliability of this publication. Results: In most sources, the most common representative of smart drugs turned out to be methylphenidate. Nootropics were most often obtained by obtaining a prescription from a doctor, online trading or from friends. The factors motivating the use of substances from this group are primarily the desire to improve academic results, competitiveness and the number of obligations at the university. There are many risks associated with their use, but students are more aware of the positive effects. Conclusion: This paper presents various dimensions of the progressive spread of nootropic drugs. In addition to their undeniably positive effects, there are many risks, which are discussed in this article. Students' awareness should be formed through appropriate educational methods.

Hitchhiking has a long history as a form of alternative tourism and has experienced significant transformations in recent years due to the overall digitalisation of travel and culture. Similarly to other forms of mobilities, it was disrupted by the COVID-19 pandemic and non-pharmaceutical interventions aiming to stop the disease. The paper first defines hitchhiking as a social phenomenon and outlines its history from global and Polish perspectives. Then, it discusses the current developments and possible futures of hitchhiking culture. It is based first on the outline of the location of hitchhiking in contemporary popular culture, particularly Internet culture, and second on in-depth interviews with five young yet experienced lifestyle hitchhikers, performed during strict pandemic restrictions. The interviews focus on three major topics: modern challenges in hitchhiking, ITC (information and communication technologies) use, and hitchhiking during the pandemic. The results indicate the evolution of hitchhiking as a social phenomenon, where the cultural heritage of alternative lifestyles intertwines with the increasing role of the Internet and mobile communication. In conclusion, we postulate further studies, including applying new methodological approaches and asking research questions regarding, e.g. the commodification of tourism, the importance of web reputation, and interactions between hitchhikers, residents and drivers.

Introduction and purpose Since people have been conducting surgeries to improve their health, they have always faced the problem of pain that these actions inevitably bring. Propofol as an anesetic is one of the solutions to these problems. Due to the widespread use of this drug, its side effects are often observed. This paper aims to gather the available knowledge about the adverse reactions of propofol in clinical practice and to present ways to reduce the risk of their occurrence described in the literature. Material and methods The following review of the work was based on viewable data obtained from the PubMed database and Google Scholar. The key words used in the search were: propofol, propofol infiusion syndrome, propofol bradycardia, propofol infusion pain, propofol neuroprotection, propofol hypotension. Conclusions Studies indicate a number of possible solutions to reduce the risk or intensity of individual side effects. . There are many possibilities, both pharmacological and non-pharmacological, fulfilling this task – administration of propofol simultaneously with drugs of other groups responsible for sedation, replacement of propofol with another sedation drug in selected situations, cold compresses, analgetic usage of vibrations. These methods require further research and the development of appropriate protocols for use in clinical situations.

Introduction: The main causes of chronic kidney disease (CKD) are diabetic and hypertensive nephropathy. The incidence of civilization diseases is increasing, which also indirectly affects the increase in the incidence of CKD. The patient's therapy after the diagnosis should include the care of a multi-specialist therapeutic team that will remove as many restrictions as possible in everyday functioning and ensure a high quality of life. In addition to the selection of individual renal replacement therapy, i.a. physical rehabilitation. Despite the fact that in the course of chronic kidney disease physical activity is impaired by numerous pathophysiological processes, the patient should be encouraged to undertake physical activity in order to reduce the risk of death due to cardiovascular diseases, as well as to eliminate many other adverse health effects of the disease. The following paper aims to analyze the impact of physical activity on CKD patients and the pathophysiological causes of low physical activity in this group of patients and the possibility of implementing rehabilitation as an element of comprehensive therapy. Aim of the study: To review the current literature on the physical activity of patients with chronic kidney disease Materials and Methods: A review of the publications available in PubMed, using the key words „chronic kidney disease”, „psychical activity in chronic kidney disease”, physical activity”, „kidney failure”, „dialysis”, „renal rehabilitation”, „quality of life”

Copyright of European Science Review is the property of Premier Publishing s.r.o. and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

This paper presents the use of ground, snow, and air temperature measurements for the construction of makeshift snow shelters. In Poland, in the coldest places (the Tatra Mountains, the Orava Basin) the temperature values at the contact of the ground surface with the snow cover usually oscillate in the range from 0°C to −3°C. Therefore, when constructing snow shelters, a snow insulation layer should not be left on the ground inside the shelter, which blocks the heating of the shelter interior by the heat accumulated in the ground A very big influence on the temperature inside snow shelters is the size of the entrance opening and the height of its location. The larger the opening and the higher it is located in relation to the ground, the lower the temperature values and the greater the vertical thermal gradient occur inside the shelter. The temperature in a properly constructed snow shelter is regulated by covering the entrance hole. The thickness of the walls, and especially the roof of the shelter, should not exceed 40 cm. Walls with a thickness of 30 cm provide sufficient thermal insulation.

The aim of the paper is to present the discipline of football in the provinces of Stanisławów and Ternopil in the years 1920-1939. The area of Stanisławów and Ternopil provinces was mainly inhabited by the Poles, Ukrainians and Jews. In the years 1920-1939, the number of clubs and sports associations that ran football sections among Polish, Jewish and Ukrainian citizens grew. Initially, those clubs and sports associations belonged to Lviv Regional Football Association (OZPN). In mid 20s and in the 30s of the 20th century, football organizational structures were created: sub-region of Stanisławów, sub-region of Ternopil and Stanisławów OZPN. The football players of Rewera Stanisławów, Pogoń Stryj and Strzelec Górka Stanisławów became successful all over Poland. In the years 1934-1939, the footballers from the province of Stanisławów – as representatives of Stanisławów OZPN – took part in playoffs to get promoted to the national league. Junior football players of Rewera Stanisławów and Strzelec Górka Stanisławów took part in final tournaments of Polish junior championships in the years 1936-1939.

Introduction and Purpose: Human health is influenced by a variety of factors, such as genetics, environment, lifestyle, and accessibility to healthcare. While some of these factors are beyond the control of the patient, lifestyle, which is considered the primary determinant of a healthy life, strongly relies on individual choices. In this paper, we aim to demonstrate the benefits of adopting a vegetarian diet as a cornerstone for maintaining good health and as a supplementary approach to treating common diseases.State of Knowledge: The vegetarian diet is primarily based on plants and includes products from animals, such as eggs and dairy. However, it excludes all types of meat and any products that require the death of animals. This diet is adopted for various reasons, including religious, socio-economic, or ethical considerations. It is recognized globally and has become a subject of scientific research for numerous scholars. Many studies investigate its influence on human health, and the results are generally positive. The diet is frequently used as a treatment, often in combination with specific pharmaceutical drugs. This approach leads to weight reduction, decreases the risk of cardiovascular diseases, and can have positive therapeutic effects on conditions like gout or chronic kidney disease. Given that some of these diseases have become increasingly problematic for public health systems, a vegetarian diet can help decrease the number of people affected by them.Conclusion: Given that cardiovascular diseases and incidents are the leading causes of death worldwide, adopting a vegetarian diet can assist patients in avoiding them by reducing their LDL levels and decreasing blood pressure. This diet demonstrates a positive therapeutic effect on patients dealing with chronic kidney disease and gout. It aids in weight reduction and helps prevent the development of metabolic syndrome, which has a variety of beneficial effects.

Introduction and purpose. Andexanet alfa (AA) is a recombinant modified version of human activated factor X. It is used as an antidote for apixsaban and rivaroxaban when reversal of anticoagulation due to life-threatening or uncontrolled bleeding is necessary. The aim of this paper is to present AA’s characteristics, treatment costs, clinical trial outcomes, and its use in medicine. Material and methods. A review of the available literature was performed by searching the PubMed and GoogleScholar databases using the following keywords: “andexanet alfa”, “factor Xa inhibitors”, “anticoagulant reversal”. Literature analysis. AA sequesters factor Xa inhibitors, which reactivates the endogenous factor Xa and reverses the anticoagulant effect. It is well tolerated, with a rapid onset of action. Side effects such as pneumonia, urinary tract infections and augmented thromboembolic risk have been observed. There are two dosing regimens, dependant on the ingested anticoagulant dose. Single dose cost is as high as 30 or 60 thousand USD. Conclusion. AA represents a therapeutic advancement and can prove life-saving in patients who experience an acute major bleeding while treated with direct oral anticoagulants. Single dose cost is high, therefore its availability for use may be restricted.

Introduction: Hashimoto's disease is an autoimmune disorder that develops as a result of a pathological reaction of the patient's immune system, which consequently destroys the body's own healthy cells and tissues. Genetic, environmental and immunological factors influence its development. The disease may initially be asymptomatic. The exact aetiology of the disease is unknown. The worldwide incidence is approximately 10-12%. Purpose: This paper aims to present the influence of genetic factors, environmental factors, trace elements, and diet on the development and course of Hashimoto's disease based on the current state of knowledge. Conclusions: Hashimoto's disease is a multifactorial disease, but the relevance of all factors presented in the development and progression has not yet been confirmed. To date, a special diet for patients has not been created. Further research is needed to better understand the pathogenesis of the disease in order to help patients control HT. Methods: Data for the article were retrieved using PubMed setting the time descriptors to 2013-2023.

Introduction : Turner syndrome (TS) is one of the most common genetic disorders affecting approximatley 1 in 2,000-25000 live-born girls. TS is the result of complete oraz partial monosomy of the C chromosome. About half have monosomy X (45,X) and 5-10% have duplication (isochromosome) of the long arm of one X (46,X,i(Xq)). Most of the rest have mosaicism.(1) The aim of the study: The purpose of this review paper is to present the observations regarding this disease, including epidemiology, diagnosis and detailed examination of the individual needs of the patient affected by the disease. Matrials and methods: This review was based on available data collected in the PubMed database and Google Scholar web serach engine, using key words: Turner’s syndrome, diagnosis of Turner Syndrome, sex chromosome aneuploidies Summary: The article draws attention to the complexity of Turner syndrome, the variety of symptoms and the progress in the diagnosis and therapy of this disease. Early diagnosis, specialist care and modern therapeutic methods have a positive impact on the quality of life of TS patients. Future studies of molecular mechanisms and therapeutic efficacy may improve the care of patients affected by this rare disease.

Introduction and aim. Nowadays, the increasing resistance of bacteria is a concerning and challenging issue in terms of effective treatment of bacterial infections. The amount of available antibiotics has been quite constant for many years. The search for substances alternative to older classes of drugs, among which resistance is growing, has been ongoing for years. One of the newly introduced available alternatives is lefamulin. The aim of this paper is to present the potential benefits of its use in comunity-acquired bacterial pneumonia (CABP). Material and methods. A review of the available literature was performed by searching the PubMed and GoogleScholar databases using the following key words: lefamulin; BC3781; pleuromutilin; CABP; community acquired pneumonia. Analysis of literature. Lefamulin is a bacteriostatic antibiotic from the group of pleuromutilins, which has a unique mechanism of action consisting in binding to the bacterial 50S ribosomal subunit in the peptidyl transferase center. Thanks to this, it rarely causes resistance among other groups of antibiotics and is characterized by a safe action profile. Its spectrum of action includes bacteria causing CABP. In phase III studies, the efficacy of lefamulin monotherapy was comparable to that of moxifloxacin with or without linezolid in CABP. Thanks to broad spectrum of action its usefulness may also extend to treatment of methicillin-resistant Staphylococcus aureus, vancomycin-resistant Enterococcus faecium, and multidrug-resistant organisms associated with sexually transmitted infections, e.g., Neisseria gonorrhoeae, Mycoplasma genitalium, although more additional clinical and pharmacodynamic data is needed. Conclusion. Lefamulin is a promising addition to the antibiotic armamentarium for treating CABP. Its unique mechanism of action, activity against typical and atypical bacteria, flexible dosing options, and favorable safety profile make it a beneficial choice for clinicians.

Introduction and aim. In recent years growing awareness of the society regarding healthy lifestyle leads to increased interest in regular physical activity and usage of dietary supplements. Creatine supplementation is often used among athletes to improve muscle mass, performance and recovery. The aim of this paper is to present the effects of creatine supplementation as well as its function in the body, forms and ways of intake, and potential benefits of its use. Material and methods. A review of the available literature was performed by searching the PubMed and GoogleScholar databases using the following keywords: creatine, creatine supplementation, sports nutrition, brain function Analysis of literature. Creatine is one of the most popular supplements recommended for athletes. It catalyzes transfer of phosphate groups into high energy compounds contributing in energy transportation and cellular energy buffering for cells and tissues with high energy demands. Its supplementation improves exercise performance, increases muscle mass and enhances recovery after training. In addition, there are indications that creatine shows promise in reducing symptoms associated with concussion, mild traumatic brain injury, and depression. Conclusion. Creatine supplementation is used in sport mainly to improve exercise performance and muscle gain, however, it also plays an important role in brain function. In future it may be used in reducing symptoms associated with concussion, mild traumatic brain injury and depression.

Introduction and aim. Cardiovascular diseases are the main cause of mortality in the world. One of the alterable risk factors of ischaemic heart disease is dyslipidemia. Discovery and usage of a new group of drugs - PCSK9 (proprotein convertase subtilisin/kexin type 9) inhibitors lead to a decrease of LDL-C (low-density lipoprotein cholesterol) levels in patients who are resistant to standard hypolipidemic therapy. The aim of this paper is to introduce PCSK9 inhibitors and describe their usage in medicine. Material and methods. A review of the available literature was performed by searching the PubMed and GoogleScholar databases using the following key words: PCSK9 inhibitors; alirocumab; evolocumab; inclisiran. Analysis of the literature. According to the European Society of Cardiology guidelines for dyslipidemias from year 2019, the main aim of dyslipidemia treatment is LDL-C reduction to target values depending on patient risk levels. It may be achieved in 2 ways, namely, by lifestyle modification or by pharmacological treatment with statins, fibrates and cholesterol absorption inhibitors. However, a therapy with PCSK9 inhibitors may be considered the most effective in certain groups of patients. Evolocumab and alirocumab are 2 representatives of those new drugs, which are allowed for use in 3 scenarios – in patients with familial hypercholesterolemia, in those with high risk of cardiovascular incident, and in those with statin intolerance. The major advantage of the aforementioned drugs is their safety. Since 2021 inclisiran (the first drug in siRNA class) is available for use as a new type of PCSK9 blocker. Conclusion. PCSK9 inhibitors can be life-saving for patients with a high risk of cardiovascular incidents associated with an elevated level of LDL-C. They reduce LDL-C more efficiently and have fewer side effects in comparison with the other hypolipidemic drugs. Therefore, PCSK9 inhibitors play a very important role in the lipid-lowering treatment.

Heart tumors are a rare oncological problem. Nevertheless, they are an important element of cardio-oncology that should not be forgotten. The development of imaging techniques has made it possible to increase the probability of making a diagnosis in a non-invasive way. Despite the development of techniques such as computed tomography, magnetic resonance imaging or positron emission tomography, histopathological examination still remains the gold standard for making the final diagnosis and determining the appropriate therapeutic procedure. This paper is a summary of the available knowledge on the symptoms, diagnosis and treatment options of cardiac tumors. Data were obtained from PubMed and Google Scholar.

AIM OF THE PAPER: Evaluation of influence of physical activity on selected perinatal parameters. MATERIALS AND METHODS: The study included 300 women in physiological pregnancy. The group was divided to physical active and non-physical active women by KAPAS survey which they fill out retrospectively. Both groups were identical in counts. Selected perinatal parameters were monitored such as: increase of body mass, in which week the pregnancy ended, necessity of using induction labor or supply with synthetic oxytocin and crotch injuries. The respondents of both groups fill up the KAPAS questionnaire second time up to 7 days after labor to assess physical activity during pregnancy. RESULTS: Both groups were homogenic in terms of somatic features. Increase of body mass was statistically significant lover in group of physically active women compare to non-active women. Birth mass of infant was significantly higher in the group of physically non-active women. It was proved that there is significant differences in physical activity during pregnancy between both groups. There were dependency between age and delivery term in physically active women. There were strong relationship between week when the pregnancy ended and necessity of using induction labor in both groups. There were no relationship between supplying with synthetic oxytocin during labor, crotch injuries and physical activity. CONCLUSION: Physical activity during pregnancy decreased the percentage of labor with inductive delivery and prevents weight gain during pregnancy. Women that were active before pregnancy sustained there physical activity during pregnancy. Women that weren’t active before pregnancy also weren’t active during pregnancy. Physical activity have no relationship with crotch injury or necessity of using synthetic oxytocin during labor.

Introduction and purpose: While irritable bowel syndrome (IBS) and functional dyspepsia (FD) are common problems in everyday clinical practice, their treatment often remains inefficient. The aim of our work is to present the newest discoveries and research conducted in the topic, while putting special accents on methods available in Poland. We decided to refer to British Society of Gastroenterology guidelines of treatment of IBS and FD as commonly accepted treatment standards in Europe. Description of the state of knowledge: Number of patients suffering from IBS and FD remains high. According to current research, there are some new therapeutical options in IBS: fecal microbiota transplant, spinal catepsin S, olorinab and tenapanor. Methods already being in use in other applications such as vitamin D supplementation, losartan and fecal microbiota transplant are also being investigated. Fecal microbiota transplant seems the most promising one. There are no new treatment options in FD, however there are new research on already used rifaximin and prokinetics, which show their efficacy. Intensive research is being conducted on the use of herbal medicines in treatment of FD. Even though some papers prove the effectiveness of acupuncture we have decided to omit this topic due to its controversial nature. Conclusions: Treatment of IBS and FD remains difficult, there are few advances in that area. Unconventional methods such as herbal medicine and fecal microbiota transplant seem to be gaining in importance.