Search

Introduction Intermittent fasting (IF) is most simply defined as periods of eating alternating with periods of not eating. It has become one of the most popular weight-loss diets in recent years. One reason for the rapid growth in popularity of intermittent fasting may be its simplicity, as this dietary regimen does not require a change in a person's current eating patterns, nor a change in foods. Aim of the study This review aims to present the current state of knowledge about intermittent fasting and answer the question of what effect this form of diet has on the human body and sports results and its benefits to health. Materials and methods The paper was created based on the Pubmed database. The literature was reviewed using the keywords: ”intermittent fasting”, ”16/8 fasting” and ”diet standards”. The current state of knowledge It has been shown that intermittent fasting can be helpful in controlling body weight and reducing metabolic diseases as a result of better glucose regulation and reduced inflammation. Weight reduction can also result in improved athletic performance. In addition, IF has positive effects on the cardiovascular system, specifically improving blood pressure, lowering heart rate, and regulating the body's lipid metabolism indicators. Summary Although there is evidence of the beneficial effects of intermittent fasting, more research needs to be conducted to evaluate the mechanisms, efficacy in humans, target populations, and safety of intermittent fasting. Undoubtedly, a certain group of people may benefit greatly from this type of diet, as it does not require a change in current eating habits due to the simplicity of this diet.

Introduction The current evidence from 2022 published by European Atherosclerosis Society brings the importance of the level of lipoprotein(a) and its influence on the human health. Especially atherosclerotic cardio-vascular events such as myocardial infarction, heart failure, stroke, atherosclerosis are taken into account. They prove, that the associations between the level of Lp(a) is linear with the occurrence of cardio-vascular events. High level of Lp(a), may contribute to the aortic stenosis, cause has pro-inflammatory and pro-atherosclerotic properties. The newest finding demonstrate that Lp(a) has no link with venous thrombosis. Nonetheless, very low level of may contribute with type 2 diabetes. It is recommended to measure the level of lipoprotein(a) at least once in adults to search the patients with higher value than norm. Even at low level of LDL, high Lp(a) is a risk factor for ASCVD. It brings the clinical importance of early detection of potential cardio-vascular diseases and introduction of management. The newest statement form EAS also brings promising possibilities due to specific Lp(a)-lowering therapies is in phase II/III trials. Aim of the study The following paper aims to present a review of the current knowledge about the influence of the level of Lp(a) on cardio-vascular disease and seeks to enhance knowledge and promote effective management of this prevalent condition. The primary goal is to promote the current problem to health care workers with up-to-date information to facilitate early recognition of cardiovascular events. Materials and methods This article presents the current state of knowledge of lipoprotein(a) found in various scientific articles. The following English keywords and its Polish equivalents were used to search Google Scholar's medical databases: lipoprotein(a), cardio-vascular disease, cardiovascular risk, aortic stenosis. The articles most pertinent to the subject have been chosen.

Hair loss is a problem that affects many people around the world. Androgenic alopecia (AGA) is the most common cause of hair loss affecting up to 50% of men and 40% of women over the age of 50. This type of hair loss is mediated by androgens, the strongest of which is dihydrotestosterone (DHT). This hormone influences the weakening hair follicles. The problem of excess DHT and the associated androgenic hair loss may concern people practicing sports, especially aerobic disciplines of moderate and high intensity. In the recent decades, many topical and oral therapies have been introduced to delay and stop hair loss. However, commonly used medications have only a partial and temporary effect, therefore alternative treatment methods are needed. Platelet-rich plasma (PRP) is known, among other things, for its use in orthopedics. The use of PRP may benefit athletes in the treatment of injuries to tendons, ligaments, muscles and cartilage. Many publications indicate good results with the use of PRP in the treatment of hair loss. The aim of this study is to summarise the published reports on the effect of platelet-rich plasma (PRP) on hair loss prevention in people with androgenic alopecia (AGA) and to analyse the papers discussing androgen levels in physically active people.

Introduction and purpose: The main aim of our study is to summarise existing knowledge and draw conclusions about the impact of magnesium deficiency on the occurrence of anxiety. Methodology: The literature available in the National Library of Medicine database at https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov and Google Scholar was reviewed. Articles were searched by using keywords: magnesium, deficiency, supplementation, anxiety disorders. Forty-seven research papers and meta-analyses were analysed. Description of the state of knowledge: Magnesium is an extremely important mineral in the human body involved in many physiological processes. A deficiency of this element affects the whole body and can cause mental disorders - including anxiety disorders. There are many theories showing a link between magnesium and anxiety disorders in both humans and animals. Magnesium has been shown to influence the function of neurotransmitters affecting the experience of anxiety. Supplementation in people with hypomagnesaemia has been proven to improve their health and well-being. However, it should be noted that supplements on the market vary in the bioavailability of the mineral, and the frequency of intake and dosage also affect the bioavailability of magnesium. Conclusions: It is important to ensure adequate levels of magnesium in the diet, given its impact on the proper functioning of the human body (including the nervous system) and the fact that most people consume insufficient amounts of this macronutrient. Evidence of a link between magnesium levels and anxiety has led to increased interest in the potential efficacy of magnesium supplementation to alleviate anxiety symptoms.

Introduction In this paper, we aim to present an analysis of the diagnostic, therapeutic, and rehabilitation procedures in a 23-year-old athlete with an anterior cruciate ligament (ACL) injury. The study includes the patient's medical history, circumstances of the injury, diagnostic and therapeutic procedures applied, as well as the course of postoperative rehabilitation. Objective The objective of our study is to present the anatomy of the ACL, the typical mechanism of injury, and diagnostic and therapeutic possibilities. Methods This is a retrospective study. The medical documentation and imaging studies were subjected to analysis. The analysis was complemented by a literature review based on publications in the English-language PubMed database. Results The case involves a 23-year-old soccer player with an isolated ACL injury in the right knee joint. The case analysis highlights the challenges related to diagnosis and decision-making regarding therapeutic procedures. ACL reconstruction using the STG method and lateral tenodesis with the iliotibial band in combination with postoperative rehabilitation resulted in a positive outcome in terms of knee joint stability and return to sports. Conclusions The review of this medical case underscores the importance of a personalized approach to each patient with an ACL injury, taking into account age, level of physical activity, and coexisting injuries within the knee joint. This allows for the correct decision on the best treatment method for the patient, facilitating a return to sports and minimizing the risk of complications.

Introduction and purpose: Inositol exists in the form of nine isomers, two of which are dominant - myo-inositol (MI) and D-chiro-inositol (DCI). It is a naturally occuring sugar involved in many biological pathways. Due to its insulin-sensitizing, anti-inflammatory and antioxidant properties, inositol has been suggested as a novel treatment agent in prevention and treatment of reproductive disorders. The paper presents currently available data regarding the impact of oral supplementation of inositol for fertility of women and men, reproductive outcomes among subfertile women with polycystic ovarian syndrome (PCOS) and its effectiveness on preventing and treating gestational diabetes mellitus (GDM). Material and methods of research: The search was conducted using PubMed and Google Scholarship databases available to November 2023. Results: Although the evidence is still insufficient, it is suggested that inositol may be beneficial for subfertile women, also those undergoing assisted reproductive techniques and in vitro fertilization. Moreover inositol can positively influence sperm quality. Myoinositol supplementation was also effective and safe for pregnant women with GDM and their children. In these women lower HOMA-IR (Homeostatic Model Assessment – Insulin Resistance) and reduction of fetal macrosomia were observed. Myoinositol also seems to be favorable for overweight or obese women in GDM prevention and treatment. Current findings indicate the positive impact for hormonal changes and restoration in menstrual cyclicity in women with PCOS, improving reproductive disorders in these patients. Conclusions: Overall, although findings are encouraging, further trials for this promising intervention are still required to support oral supplementation of inositol.

Introduction and purpose: Nowadays, when mental disorders are considered by the World Health Organisation as a global burden, the potential usage of psychedelic drugs as supportive therapy is gaining more attention worldwide. The aim of this paper is to summarize the usefulness of psilocybin - representative of psychedelics - in psychiatric venues. In this review we describe its properties, efficacy and adverse events in treating depression, trauma and obsessive-compulsive disorders. Brief description of the state of knowledge: Psilocybin demonstrates a safety profile which does not differ from standard drugs used in therapies of psychiatric disorders. Positive results of its administration were noticed on different psychiatric scales and are considered as clinically meaningful. With depression being the most common mental disease and growing demand for new remedies, most of the conducted research is concentrated on this subject, but there is also some evidence of its purpose in the treatment of trauma and obsessive-compulsive disorders. Conclusions: Psilocybin merits further research as foregoing results of conducted studies are pointing to its efficacy. Psychedelic-assisted therapies may create noteworthy opportunities to current matter in the standard treatment of psychiatric disorders and there is a possibility that in the future in some cases they will be considered as the first line treatment. Nevertheless, still more data is needed to determine its placement in the treatments.

Background: Nootropic drugs, at the beginning of their career, were used in the treatment of diseases such as attention deficit hyperactivity disorder (ADHD), Alzheimer's disease and narcolepsy. Nowadays, they are becoming more and more popular among students, where they are often called smart drugs or cognitive enhancers. Their properties that improve intellectual abilities and cognitive functions are used to, among other things, improve academic performance. Aim of the study: The purpose of this article was to summarize the current state of knowledge relating to the use of smart drugs among students. This study discusses the multidimensional issues of using this group of drugs. Material and methods: A cross-sectional search of relevant literature was performed in databases using accepted wording. Publications from 2003-2023 were included. The entire process has been supplemented with additional procedures to increase the reliability of this publication. Results: In most sources, the most common representative of smart drugs turned out to be methylphenidate. Nootropics were most often obtained by obtaining a prescription from a doctor, online trading or from friends. The factors motivating the use of substances from this group are primarily the desire to improve academic results, competitiveness and the number of obligations at the university. There are many risks associated with their use, but students are more aware of the positive effects. Conclusion: This paper presents various dimensions of the progressive spread of nootropic drugs. In addition to their undeniably positive effects, there are many risks, which are discussed in this article. Students' awareness should be formed through appropriate educational methods.

Hitchhiking has a long history as a form of alternative tourism and has experienced significant transformations in recent years due to the overall digitalisation of travel and culture. Similarly to other forms of mobilities, it was disrupted by the COVID-19 pandemic and non-pharmaceutical interventions aiming to stop the disease. The paper first defines hitchhiking as a social phenomenon and outlines its history from global and Polish perspectives. Then, it discusses the current developments and possible futures of hitchhiking culture. It is based first on the outline of the location of hitchhiking in contemporary popular culture, particularly Internet culture, and second on in-depth interviews with five young yet experienced lifestyle hitchhikers, performed during strict pandemic restrictions. The interviews focus on three major topics: modern challenges in hitchhiking, ITC (information and communication technologies) use, and hitchhiking during the pandemic. The results indicate the evolution of hitchhiking as a social phenomenon, where the cultural heritage of alternative lifestyles intertwines with the increasing role of the Internet and mobile communication. In conclusion, we postulate further studies, including applying new methodological approaches and asking research questions regarding, e.g. the commodification of tourism, the importance of web reputation, and interactions between hitchhikers, residents and drivers.

Streszczenie W pracy omówiono w sposób syntetyczny proces i nieprawidłowości wyceny przedsiębiorstw piłkarskich. Wykazano metody wyceny, ich mocne i słabe strony, a także ograniczenia. Przedstawiono czynniki, od których uzależniony jest proces ewaluacji klubów sportowych. Wyodrębniono i omówiono przykładowe sposoby wykorzystywane przez decydentów i księgowych w celu manipulowania sprawozdawczością finansową jednostki, które zmniejszają przejrzystość i zasadność wyceny wartości. W dalszej części opracowania opisane zostały uwarunkowania wyceny i oceny przedsiębiorstw piłkarskich w odniesieniu do ich ewidentnej specyfiki działalności. Celem badań było przedstawienie niejednoznaczności i trudności ewaluacji biznesu sportowego mającego szerokie nacechowanie jakościowe. Charakterystyka ta wpływa więc w znaczącym wymiarze na dyferencję w zakresie wartości księgowych i rynkowych. Materiałem badawczym wykorzystanym w opracowaniu jest przegląd literatury w danej dziedzina oraz symulacja proces wyceny przedsiębiorstwa piłkarskiego za pomocą analizy wskaźnikowej oraz wskaźników C/Z i C/WK. Słowa kluczowe: wycena przedsiębiorstw, kreatywna rachunkowość, wskaźniki finansowe Summary The paper shows in synthetic way a process and irregularities in the football business valuation. It has been shown selected valuation methods, their strengths, weaknesses and limitations. Paper also indicate the factors on which depends the process of clubs evaluations. Further part of article discusses examples of ways used by decision-makers and accountants to manipulate the financial reporting units that reduce transparency and legitimacy of valuation. The following part of the study describes the conditions of evaluation and assessment of enterprises of football in relation to their specific business evident. The aim of the study was to present ambiguity and difficulty evaluating sports business. Football business has wide range of features marked by quality factors. This characteristic affects so significant dimension to design differences among book value and market value. The research material used in the study is a review of the literature and simulation model of football business valuation based on ratio analysis, P/E and P/BV indicators. Keywords: business valuation, creative accounting, financial indicators

Gozhenko A. I., Bayazitov N. R., Levchenko E. M., Goriachyi V. V., Goriachyi A. V. Патогенетические механизмы фибрилляции предсердий и формирования предсердного фиброза = Pathogenic mechanisms of atrial fibrillation and atrial fibrosis formation. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(10):22-33. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.159538 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3921 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.09.2016. Revised 24.09.2016. Accepted: 07.10.2016. УДК: 616.12-008.313.2-036.12-089:615.849 Патогенетические механизмы фибрилляции предсердий и формирования предсердного фиброза А. И. Гоженко, Н. Р. Баязитов, Е. М. Левченко, В. В. Горячий, А. В. Горячий Украинский научно-исследовательский институт медицины транспорта, Одесская Областная клиническая больница Реферат Фибрилляция предсердий (ФП) является наиболее распространенной аритмией в клинической практике. Недавние экспериментальные исследования показали связь фибрилляции предсердий с застойной сердечной недостаточностью (ЗСН). В свою очередь ЗСН коррелирует с предсердным структурным ремоделированием заканчивающимся образование фиброза. Структурное ремоделирование является важным свойством субстрата ФП, продуцируя фиброз, который изменяет состав и функции предсердной ткани. Точные механизмы, лежащие в основе предсердного фиброза до конца не выяснены. Недавние экспериментальные и клинические исследования использующие анализ частотных характеристик показали, что ФП может быть характеризована с помощью отдельных стабильных, высокочастотных областей. Однако точный сигнальный процесс включенный в развитие предсердного фиброза на данный момент неизвестен. Исследования проведенные на животных подтвердили важную роль систем, с участием TGFb1, ангиотензина II и связанных с ним медиаторов в распространении фиброза у пациентов с СН. Исследования проведенные на моделях мышей с гиперэкспрессией TGFb1 показали наличие глубокого предсердного фиброза и фибрилляцию предсердий при наличии нормального желудочкового миокара. Сердечная недостаточность в модели на собаках также продуцировала увеличение в предсердиях экспрессии TGFb1. Ингибирование его предотвращало предсердный фиброз и развитие субстрата для фибрилляции предсердий. В настоящем документе рассматриваются современные представления о том, как предсердный фиброз создает субстрат для ФП, обобщаются имеющиеся данные о механизмах, фиброза и его распространения, и освещаются терапевтические подходы, направленные на уменьшение структурного ремоделирования для предотвращения ФП. Ключевые слова: фибрилляция предсердий, фиброз, катетерная абляция, структурное ремоделирование Pathogenic mechanisms of atrial fibrillation and atrial fibrosis formation A. I. Gozhenko, N. R. Bayazitov, E. M. Levchenko, V. V. Goriachyi, A. V. Goriachyi Ukrainian Scientific Research Institute of Transport Medicine, Odessa Regional Clinical Hospital Abstract Atrial fibrillation (AF) is the most common cardiac arrhythmia in clinical practice. Recent experimental studies have shown an association of atrial fibrillation with congestive heart failure (CHF). In turn, CHF correlates with atrial structural remodeling resulted in the formation of fibrosis. Structural remodelling is an important property of AF substrate, producing fibrosis, which alters the composition and function of the atrial tissue. The exact mechanisms underlying atrial fibrosis has not been fully elucidated. Recent experimental and clinical studies using frequency analysis showed that AF may be characterized by a single stable, high-frequency areas. However, the exact process of the signal included in the development of atrial fibrosis is currently unknown. Studies on animals have confirmed the important role of systems involving TGFb1, angiotensin II and related mediators distributing fibrosis in patients with HF. This paper reviews the current understanding of how atrial fibrosis creates a substrate for AF, summarizes available data on the mechanisms of fibrosis and its distribution, and highlights the therapeutic approaches aimed at reducing the structural remodeling to prevent AF. Key words: atrial fibrillation, fibrosis, catheter ablation, structural remodeling Патогенетичні механізми фібриляції передсердь і формування предсердного фіброзу А. І. Гоженко, М. Р. Баязітов, О. М. Левченко, В. В. Горячий, О. В. Горячий Український науково-дослідницький інститут медицини транспорту, Одеська Обласна клінічна лікарня Фібриляція передсердь (ФП) є найбільш поширеною аритмією в клінічній практиці. Недавні експериментальні дослідження показали зв'язок фібриляції передсердь із застійною серцевою недостатністю (ЗСН). У свою чергу ЗСН корелює з передсердним структурним ремоделюванням що закінчується утворенням фіброзу. Структурне ремоделювання є важливою властивістю субстрату ФП, продукуючи фіброз, який змінює склад і функції передсердної тканини. Точні механізми, що лежать в основі передсердного фіброзу до кінця не з'ясовані. Недавні експериментальні і клінічні дослідження які використовували аналіз частотних характеристик показали, що ФП може бути охарактеризована за допомогою окремих стабільних, високочастотних областей. Однак точний сигнальний процес включений в розвиток предсердного фіброзу на даний момент невідомий. Дослідження проведені на тваринах підтвердили важливу роль систем, за участю TGFb1, ангіотензину II і пов'язаних з ним медіаторів в поширенні фіброзу у пацієнтів з СН. У цьому документі розглядаються сучасні уявлення про те, як передсердний фіброз створює субстрат для ФП, узагальнюються наявні дані про механізми фіброзу і його поширення, і висвітлюються терапевтичні підходи, спрямовані на зменшення структурного ремоделювання для запобігання ФП. Ключові слова: фібриляція передсердь, фіброз, катетерная абляція, структурний ремоделирование

Donnyk T. A. Динаміка показників біоелектричної активності головного мозку у хворих з віддаленими наслідками легкої черепно-мозкової травми під впливом програмованої сенсорної деривації = Dynamics of indicators of bioelectric activity of brain in patients with remote consequences of mild traumatic brain injury influenced programmable sensory deprivation = Динамика показателей биоэлектрической активности головного мозга у больных с отдаленными последствиями легкой черепно-мозговой травмы под. влиянием программируемой сенсорной депривации Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(10):493-500. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.164867 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3983 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.09.2016. Revised 24.09.2016. Accepted: 30.10.2016. УДК 616.8-092.6-001 Динаміка показників біоелектричної активності головного мозку у хворих з віддаленими наслідками легкої черепно-мозкової травми під впливом програмованої сенсорної деривації Т. А. Донник Харківська міська клінічна багатопрофільна лікарня № 25 Резюме В статті вивчено динаміку біоелектричної активності головного мозку у хворих з наслідками легкої черепно-мозкової травми до- та після програмованої сенсорної депривації. Внутрисистемна дезінтеграція діяльності ЦНС визначається порушенням співвідношення між активуючими та дезактивуючими системами мозку, про що свідчить на ЕЕГ депресія α-ритму в поєднанні з наростанням β-активності, це прояви переважання активуючих процесів в інтегративній діяльності мозку. Визначена органічна недостатність в області глибинних структур мозку, що порушує механізми регуляції, знижує адаптивні можливості цих хворих, а це може призводити до погіршення якості їх життя. Доведено, що програмована сенсорна депривація впливає на діяльність системи підкірки, стовбура мозку та структур гіпоталамічної області, що сприяє відновленню збалансованості та інтегрованості функціональної активності цих центрів та знижується активуючий вплив ретикулярної формації на коркові центри регулювання. Ключові слова: програмована сенсорна депривація, наслідки легкої черепно-мозкової травми, біоелектрична активність головного мозку. Dynamics of indicators of bioelectric activity of brain in patients with remote consequences of mild traumatic brain injury influenced programmable sensory deprivation T. A. Donnyk Kharkiv City Clinical Hospital № 25 Multidisciplinary Abstract The paper studied the dynamics of brain activity in patients with consequences of mild traumatic brain injury before and after programirovat sensory deprivation. Intersystem disintegration is determined by the relationship between the violation of activated and deactivated brain systems, which testifies about the α-rhythm depression combined with knots in β-activity, are manifestations of the prevalence of activating processes in the integrative activity of the brain. Revealed an organic insufficiency in the deep structures of the brain that disrupts the regulation mechanisms sigean adaptive capacity of these patients, and this may lead to a deterioration in their quality of life. It is proved that programirovat sensory deprivation affects subcortical system of the brain stem structures and the hypothalamic region that helps to restore zbalansirovannosti and integration of the functional activity of these structures and reduced activating influence of the reticular formation on cortical control centers. Key words: programmed sensory deprivation, the consequences of mild traumatic brain injury, bioelectric activity of the brain.

Burdukiewicz Anna, Pietraszewska Jadwiga, Aleksandra Stachoń, Andrzejewska Justyna, Basiak Marcin. Zmiany sekularne w budowie i proporcjach ciała piłkarzy ręcznych = Secular changes in the body build and body proportions of the handball players. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(9):367-378 eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.62003 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3840 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.08.2016. Revised 25.08.2016. Accepted: 06.09.2016. Zmiany sekularne w budowie i proporcjach ciała piłkarzy ręcznych Secular changes in the body build and body proportions of the handball players Burdukiewicz Anna1, Pietraszewska Jadwiga1, Aleksandra Stachoń1, Andrzejewska Justyna1, Basiak Marcin2 1 Zakład Antropologii Fizycznej, Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu 2 Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, student Adres do korespondencji: Anna Burdukiewicz Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu Zakład Antropologii Fizycznej Al. I.J. Paderewskiego 35, P-2 51-612 Wrocław Telefon: + 48 71 347 3313 E-mail: anna.burdukiewicz@awf.wroc.p Słowa kluczowe: zmiany długofalowe, antropometria, piłkarze ręczni Streszczenie: Cel. Celem pracy jest zbadanie przejawów trendu sekularnego w budowie i proporcjach ciała profesjonalnych graczy piłki ręcznej badanych w 1977 i 2014 roku. Materiał i metody. Ogółem zmierzono 51 mężczyzn. W opracowaniu wykorzystano wyniki pomiarów cech somatycznych: masa ciała, wysokość ciała, długość kończyny górnej, długość kończyny dolnej, wysokość siedzeniowa, zasięg kończyn górnych, obwody tułowia (obręczy barkowej, klatki piersiowej przez punkt xiphoidale, bioder), obwody segmentów kończyn (ramienia, przedramienia, uda, podudzia), fałdy skórno-tłuszczowe (pod dolnym kątem łopatki, na ramieniu, nad grzebieniem biodrowym, na podudziu). Cechy somatyczne posłużyły do wyliczenia wskaźników proporcji ciała oraz komponentów budowy (endomorfia, mezomorfia, ektomorfia). Wszystkie analizowane zmienne zostały poddane analizie statystycznej. Wyniki. Piłkarze ręczni z obu grup są wysokorośli, mają długie kończyny dolne i średnią długość korpusu ciała oraz masywną sylwetkę ciała. Odnotowano dodatni kierunek trendu w poziomie rozwoju wszystkich cech somatycznych za wyjątkiem zasięgu kończyn górnych. W analizowanych proporcjach ciała wystąpiła wyraźna tendencja do powiększenia relatywnej długości korpusu ciała, a ponadto sylwetka stała się bardziej androidalna. Wnioski. Kierunek zmian sekularnych w cechach wysokościowych i długościowych nie różni się od zaobserwowanego w populacji generalnej. Znaczne powiększenie masywności segmentów kończyn oraz komponentu mezomorfii należy wiązać ze zmianami w treningu sportowym. Key words: long-term changes, anthropometry, handball players Abstract: Aim. The aim of the paper is to investigate a secular trend in body build and proportions of professional handball players examined in the years 1977 and 2014. Material and methods. There were measured in total 51 males. In the analysis, the following measurements of the somatic features were used: body mass, body height, lower extremity length, sitting height, arm span, girths of trunk (shoulder, chest throught point xiphoidale, hip), the circumferences of the segments of extremities (arm, forearm, thigh, calf), skindfolds (subscapular, triceps, supraspinale and calf). The somatic features were used to calculate the body proportions’ indexes as well as the components of body build (endomorphy, mesomorphy, ectomorphy). All the variables were analyzed with statistical methods. Results. The handball players from both groups are high, have long lower extremities, an average length of trunk and massive body posture. There were noticed positive direction of trend in a level of development of all somatic features except the arm span. Among the analyzed body proportions, a significant tendency to enlarging the relative length of body trunk was observed and the trunk became more android. Conclusions. The direction of secular changes in the features of body high and length do not differ from these observed in a general population. The significant enlargement of body segments’ massiveness in extremities as well as mesomorphy component should be connected with the changes in sport training.

Beck Oliwia, Łakomski Mateusz, Kędziora–Kornatowska Kornelia, Radzimińska Agnieszka, Weber-Rajek Magdalena, Żukow Walery. Zdrowotne uwarunkowania niepełnosprawności osób starszych = Health determinants of disability in the elderly. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(9):471-478. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.151618 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3869 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.08.2016. Revised 25.08.2016. Accepted: 06.09.2016. Zdrowotne uwarunkowania niepełnosprawności osób starszych Health determinants of disability in the elderly Oliwia Beck¹ ², Mateusz Łakomski², Kornelia Kędziora–Kornatowska², Agnieszka Radzimińska3, Magdalena Weber-Rajek3, Walery Żukow4 1Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2Katedra i Klinika Geriatrii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy UMK w Toruniu 3Katedra Fizjoterapii, Zakład Podstaw Fizjoterapii, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, UMK w Toruniu 4Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz Streszczenie Artykuł przedstawia aktualną i prognozowaną sytuację demograficzno - społeczną Polski oraz jej konsekwencje, wyrażające się we wzroście liczby osób starszych z niepełnosprawnością. Podjęto w nim kwestie związane z definiowaniem niepełnosprawności oraz medycznymi i zdrowotnymi jej uwarunkowaniami. Problemy starszych osób niepełnosprawnych wynikające z występujących w tej grupie ograniczeń funkcjonalnych i zależności od otoczenia, a także kwestie edukacji zdrowotnej społeczeństwa stanowią zasadniczą część pracy. Tytułem podsumowania przeanalizowano wynikające z powyższych zagadnień obecne i przyszłe wyzwania stojące przed systemem opieki zdrowotnej państwa i przedstawiono rekomendacje. Słowa kluczowe: zdrowie, starzenie się, niepełnosprawność, niesamodzielność Abstract The paper describes the current and predicted sociodemographic situation of Poland along with its consequences, expressed in the growing number of the elderly and the disabled. Issues concerning defining disability, as well as medical and health determinants of that state, are discussed. Problems of elderly and disabled people resulting from their functional restrictions and dependency on others comprise the body of the paper. The analysis of current and upcoming challenges, together with recommendations for the health care system of the state, summarizes the article. Keywords: health, ageing, disability, dependency

Mateusz Tomanek, Zdzisław Markuszewski. Możliwości wdrożeń koncepcji zarządzania przez jakość (TQM) w klubach sportowych = The ability to implement TQM in sport clubs. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(9):966-974. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.212376 https://pbn.nauka.gov.pl/sedno-webapp/works/769709 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Pola nd Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License ( http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.09.2016. Revised 22.09.2016. Accepted: 30.09.2016. Streszczenie W artykule dokonano analizy możliwości wdrożenia TQM w klubach sportowych, oraz przedstawiono w jaki sposób można wykorzystać narzędzia stosowane w TQM w organizacjach sportowych. Słowa kluczowe: TQM, sport, klub sportowy, jakość, zarządzanie Abstract This paper provides an analysis of the ability to implement TQM in sport clubs, depicting the manner in which TQM tools can be used by said clubs. Keywords: TQM, sport, sport club, quality, management

Pesotskaya L., Glukhova N., Evdokimenko N., Zukow W. Evaluation of biological effects of water on the human body to change the energo-informational status = Оценка биологического влияния воды на организм человека по изменению его энерго-информационного состояния. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(9):736-756. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.159223 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3916 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.09.2016. Revised 24.09.2016. Accepted: 24.09.2016. EVALUATION OF BIOLOGICAL EFFECTS OF WATER ON THE HUMAN BODY TO CHANGE THE ENERGO-INFORMATIONAL STATUS 1Pesotskaya L., 2Glukhova N., 3Evdokimenko N., 4Zukow W. 1Dnipropetrovsk medical Academy Ministry of Health of Ukraine,pesotskaya23@mail.ru 2National mining University, Dnepropetrovsk, Ukraine, glnavi@ukr.net 3Ukrainian chemical-technological University, Dnepropetrovsk, Тanya@ibv.dp.ua 4Faculty of Physical Education, Health and Tourism, Kazimierz Wielki University, Bydgoszcz, Poland w.zukow@ukw.edu.pl Abstract. In the paper the results of the assessment of environmental parameters of two natural water samples on the basis of analyzing the characteristics of energy-the state of the human body, which was used as a detector. Conducted kirlianography fingers latching on x-ray film during the next time interval: immediately before and after the adoption of the water and through the week. The obtained images werescanned to determine the emission regions corresponding to organs and systems of the body in accordance with the scheme P. Mandela. Quantitatively assessed characteristics of the image brightness: the median relations of the minimum and maximum brightness values and their difference. The observed changes in energy activity and regulating the drainage systems of the body by drinking water, which confirms the informative value of kirlianography in the rapid assessment of biological activity of water. Key words: kirlianography, digital image processing, natural water. ОЦЕНКА БИОЛОГИЧЕСКОГО ВЛИЯНИЯ ВОДЫ НА ОРГАНИЗМ ЧЕЛОВЕКА ПО ИЗМЕНЕНИЮ ЕГО ЭНЕРГО-ИНФОРМАЦИОННОГО СОСТОЯНИЯ 1Песоцкая Л.А., 2Глухова Н.В., 3Евдокименко Н.М., Zukow W. 1ГУ «Днепропетровская медицинская академия МОЗ Украины» 2ГВУЗ «Национальный горный университет» г. Днепропетровск, Украина 3ГВУЗ «Украинский химико-технологический университет», г. Днепропетровск, 4UKW w Bydgoszcz, Polska Аннотация. В работе получены оценки экологических параметров двух образцов природной воды на основе анализа характеристик энергоинформационного состояния организма человека, который использовался в качестве детектора. Проведена кирлианфотография пальцев рук с фиксацией на рентгеновской пленке в течение следующего временного интервала: непосредственно до и после принятия воды и через неделю. Полученные изображения сканировались с целью определения областей свечения, соответствующих органам и системам организма согласно схеме П. Мандела. Количественно оценивались характеристики яркости изображения: медиана отношения минимального и максимального значения яркости и их разность. Отмечены изменения энергетической активности дренажных и регулирующих систем организма при приеме воды, что подтверждает информативность кирлианфотографии при экспресс-оценке биологической активности воды. Ключевые слова: кирлианфотография, цифровая обработка изображений, природная вода.

Sawicka Katarzyna, Kapłon Marta, Łuczyk Robert, Wawryniuk Agnieszka. Ocena częstości występowania składowych zespołu metabolicznego w grupie pacjentów ze stabilną dusznicą bolesną kwalifikowanych do planowej koronarografii = Assessment of frequency of components of metabolic syndrome in patients with stable angina qualified for planning angiography. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(9):391-421. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.62069 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3848 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.08.2016. Revised 25.08.2016. Accepted: 06.09.2016. Ocena częstości występowania składowych zespołu metabolicznego w grupie pacjentów ze stabilną dusznicą bolesną kwalifikowanych do planowej koronarografii Assessment of frequency of components of metabolic syndrome in patients with stable angina qualified for planning angiography Katarzyna Sawicka1, Marta Kapłon1, Robert Łuczyk1, Agnieszka Wawryniuk1 1Katedra Interny z Zakładem Pielęgniarstwa Internistycznego, Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 1Department of Internal Medicine with the Department of Internal Nursing, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin Streszczenie Wstęp. Ze stabilną dusznicą bolesną wiąże się występowanie zespołu metabolicznego. Zespół metaboliczny to zbiór wzajemnie powiązanych czynników metabolicznych takich jak: upośledzona tolerancja glukozy, insulinooporność, hiperinsulinemia, otyłość, zaburzenia lipidowe, nadciśnienie tętnicze. Zespół ten stanowi główną przyczynę rozwoju chorób sercowo-naczyniowych o podłożu miażdżycowym i cukrzycy typu 2. Za rozwój zespołu metabolicznego odpowiedzialne są predyspozycje genetyczne oraz współdziałające czynniki środowiskowe, w tym brak aktywności fizycznej oraz wysokokaloryczna dieta [1]. Materiał i metoda badań. W niniejszej pracy posłużono się metodą sondażu diagnostycznego. Do gromadzenia informacji wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety. Ankieta obejmowała 37 pytań, w tym 33 pytania zamknięte i 4 pytania półotwarte, w których istniała możliwość wpisania własnej odpowiedzi przez osoby ankietowane. Pytania pozwoliły na zebranie danych dotyczących cech demograficznych badanej populacji oraz ocenę zasobu wiedzy respondentów na temat poszczególnych składowych zespołu metabolicznego. Wyniki badań. 1. Uzyskane wyniki badań wskazują, że u 70% pacjentów ze stabilną dusznicą bolesną kwalifikowanych do planowej koronarografii występują składowe zespołu metabolicznego. 2. Istnieje zależność pomiędzy miejscem zamieszkania pacjenta, a występowaniem składowych zespołu metabolicznego: u osób mieszkających w mieście częściej występuje zespół metaboliczny. 3. Istnieje zależność pomiędzy stylem życia, a występowaniem składowych zespołu metabolicznego (u 54,5% ankietowanych, którzy prowadzą niezdrowy styl życia, istnieje problem występowania zespołu metabolicznego). 4. Nie istnieje zależność pomiędzy podejmowaniem aktywności fizycznej, a występowaniem składowych zespołu metabolicznego. 5. Nadciśnienie tętnicze jest najczęściej występującą składową zespołu metabolicznego wśród badanej populacji. 6. Osoby mieszkające w mieście częściej narażone są na występowanie zespołu metabolicznego niż mieszkańcy wsi. 7. Nie istnieje istotna statystycznie zależność pomiędzy paleniem papierosów i spożywaniem alkoholu, a występowaniem zespołu metabolicznego. 8. Występowanie zespołu metabolicznego stwierdzono równie często w grupie osób, które twierdziły, że odżywiają się zdrowo, jak i u tych, które nie prowadzą zdrowego stylu odżywiania. Słowa kluczowe: zespół metaboliczny, dusznica bolesna stabilna, koronarografia Summary Admission. With stable angina pectoris involves the metabolic syndrome. The metabolic syndrome is a collection of interrelated metabolic factors such as impaired glucose tolerance, insulin resistance, hyperinsulinemia, obesity, lipid disorders, hypertension. This team is the main cause of the development of cardiovascular disease atherosclerosis and type 2 diabetes for the development of the metabolic syndrome are responsible genetic predisposition and associated environmental factors, including a lack of physical activity and calorie diet [1]. Materials and methods of research. In this paper method was used diagnostic survey. To collect information used proprietary questionnaire. The survey consisted of 37 questions, including 33 closed questions and 4 semi-open questions in which it was possible to enter their own answers by the respondents. Questions allowed to collect data on the demographic characteristics of the study population and resource evaluation of respondents' knowledge about the individual components of the metabolic syndrome. Findings. 1. Results of the study indicate that 70% of patients with stable angina pectoris referred for elective coronary angiography are components of metabolic syndrome. 2. There is a relationship between the place of residence of the patient, and the presence of components of the metabolic syndrome: in people living in the city is more common metabolic syndrome. 3. There is a relationship between lifestyle and the presence of components of the metabolic syndrome (54.5% of respondents who lead an unhealthy lifestyle, there is a problem of occurrence of the metabolic syndrome). 4. There is no relationship between the taking of physical activity, and the presence of components of the metabolic syndrome. 5. Hypertension is the most common component of metabolic syndrome in the population studied. 6. If you live in the city often are exposed to metabolic syndrome than rural residents. 7. There is no statistically significant relationship between cigarette smoking and alcohol consumption, and the prevalence of metabolic syndrome. 8. The presence of metabolic syndrome was found as often in the group of people who claimed that nourish healthy and in those that do not lead a healthy way of eating. Keywords: metabolic syndrome, stable angina pectoris, coronary angiography

Selskyy P. R., Selskyy B. P. Алгоритм принятия решений для оптимизации прогнозирования развития заболеваний на первичном уровне с комплексным поэтапным применением информационных методик = The algorithm of decision-making to optimize the prediction of disease at the primary level with a complex phased application of information techniques. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(9):305-314. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.61842 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3846 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.08.2016. Revised 25.08.2016. Accepted: 06.09.2016. The algorithm of decision-making to optimize the prediction of disease at the primary level with a complex phased application of information techniques P. R. Selskyy, B. P. Selskyy State Institution of Higher Education “I. Horbachevsky Ternopil State Medical University of the Ministry of Health of Ukraine”, Ternopil, Ukraine Summary The paper describes the algorithm of decision-making to optimize the prediction of disease at the primary health care level with a complex phased application of information techniques. The approach is based on analysis of the average values of indicators, correlation coefficients, using multi-parameter neural network clustering, ROC-analysis and decision tree. The data of 63 patients with arterial hypertension obtained at teaching and practical centers of primary health care were used for the analysis. The blood pressure at the first treatment of the patients was as follows: systolic – (154,76 ± 2,29) mm Hg, diastolic – (92,94 ± 1,04) mm Hg, pulse pressure – (61,83 ± 1,95) mm Hg. Indicators of the upper and lower blood pressure were significantly lower compared with those before the treatment: systolic – (145,86 ± 2,01) mm Hg (P

Biryukov V. S. Системы менеджмента качества: медицинский аудит как расширенная программа клинического аудита = Quality management system: medical audit as extended program of clinical audit Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(8):823-841. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.167099 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/4000 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 01.08.2016. Revised 08.08.2016. Accepted: 26.08.2016. СИСТЕМЫ МЕНЕДЖМЕНТА КАЧЕСТВА: МЕДИЦИНСКИЙ АУДИТ КАК РАСШИРЕННАЯ ПРОГРАММА КЛИНИЧЕСКОГО АУДИТА В. С. Бирюков Одесский национальный медицинский университет Реферат Настоящая работа посвящена анализу сильных и слабых сторон клинического аудита. Полученные данные сопоставлены с возможностями аудита систем менеджмента качества (СМК) лечебных учреждений, разработанных и внедренных в соответствии с требованиями международных стандартов качества серии ИСО 9000. Всеобъемлющий характер аудита СМК не имеет той глубины, какой обладает клинический аудит. В свою очередь, клинический аудит не рассматривает вспомогательные процессы, обеспечивающие высокое качество оказания медицинских услуг. Сделан вывод о целесообразности объединения этих типов аудита в единый медицинский аудит. Ключевые слова: клинический аудит, медицинский аудит, аудит систем качества, стандарты ISO 9000, ISO 19011. QUALITY MANAGEMENT SYSTEM: MEDICAL AUDIT AS EXTENDED PROGRAM OF CLINICAL AUDIT V. S. Biryukov Odessa National Medical University Abstract This paper deals with analysis the strengths and weaknesses of clinical audit. The obtained data are compared with the capabilities of audit quality management systems (QMS) in medical institutions, developed and implemented in accordance with the requirements of international quality standards ISO 9000 series. The comprehensive nature the QMS audit does not have the depth as a clinical audit. In turn, clinical audit does not consider the supporting processes, providing high quality medical services. It was concluded that the feasibility of combining these audit types into a single medical audit. Keywords: clinical audit, medical audit, quality system, ISO 9000, ISO 19011

Siminska Joanna, Pietkun Katarzyna, Siedlecki Zygmunt, Grzyb Sebastian, Nowacka Krystyna, Hagner Wojciech, Grobelska Kinga, Beuth Wojciech. Znaczenie diagnostyki i leczenia trombolitycznego w udarze nieokrwiennym mózgu = The importance of diagnosis and treatment thrombolytic in ischemic stroke. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(8):363-374. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.60602 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3766 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 01.08.2016. Revised 08.08.2016. Accepted: 19.08.2016. ZNACZENIE DIAGNOSTYKI I LECZENIA TROMBOLITYCZNEGO W UDARZE NIEOKRWIENNYM MÓZGUTHE IMPORTANCE OF DIAGNOSIS AND TREATMENT THROMBOLYTIC IN ISCHEMIC STROKE Siminska Joanna1, Pietkun Katarzyna1,2, Siedlecki Zygmunt3, Grzyb Sebastian3, Nowacka Krystyna1,6, Hagner Wojciech1,6, Grobelska Kinga4, Beuth Wojciech5,6 1 Katedra i Klinika Rehabilitacji Collegium Medicum w Bydgoszczy 2 Katedra Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej Collegium Medicum w Bydgoszczy3 Klinika Neurochirurgii i Neurotraumatologii i Neurochirurgii Dziecięcej Collegium Medicum w Bydgoszczy 4 Klinika Medycyny Ratunkowej Collegium Medicum w Bydgoszczy 5 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Włocławku 6 Kujawska Szkoła Wyższa we Włocławku Streszczenie W pracy przedstawiono aktualne zasady postępowania przedszpitalnego podejmowanego przez zespół ratownictwa medycznego i postępowania wczesnoszpitalnego, które ma wpływ na dalszy proces leczenia. Przedstawiono również zastosowanie leczenia trombolityczego w tzw. Złotej godzinie udarowej. Należy mieć na uwadze, że każde minuty, które odraczają podjęcie właściwego leczenia udaru niedokrwiennego mózgu przyczyniają się do uniemożliwienia wdrożenia nowoczesnych, specyficznych metod leczenia ( leczenie trombolityczego). Słowa kluczowe: badania diagnostyczne, postępowanie ratunkowe, udar mózgu. Summary The paper presents the current rules of conduct undertaken by a team of prehospital emergency medical services and conduct prehospital, which has an impact on the further process of treatment. It also presents the use of the treatment thrombolysis. Golden time of impact. It should be noted that every minute that defer taking the proper treatment of ischemic stroke contribute to preventing the implementation of modern, specific treatment (treatment thrombolysis.) Key words: diagnostic tests, emergency procedures, stroke.

Tokarchuk N. I., Odarchuk I. V. Сравнительная характеристика показателей активности воспалительного процесса при пиелонефрите на фоне пузырно-мочеточникового рефлюкса у детей раннего возраста = The comparative characteristic of indicators of activity of inflammatory process with pyelonephritis on the background of vesicoureteral reflux in children of early age. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(8):734-746. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.62073 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3849 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.08.2016. Revised 25.08.2016. Accepted: 28.08.2016. УДК: 616.61-002.3:616.62-008.22-053.3 Сравнительная характеристика показателей активности воспалительного процесса при пиелонефрите на фоне пузырно-мочеточникового рефлюкса у детей раннего возраста Н. И. Токарчук, И. В. Одарчук Винницкий национальный медицинский университет им. Н. И. Пирогова, г. Винница, Украина Резюме В работе представлен анализ лабораторных показателей активности воспалительного процесса при пиелонефрите у детей раннего возраста. Определено повышение плазменной концентрации прокальцитонина и моноцитарного хемоаттрактантного протеина 1 у детей с пиелонефритом. Установлена высокая чувствительность и специфичность данных показателей при пиелонефрите у детей раннего возраста. Ключевые слова: пиелонефрит, дети раннего возраста, прокальцитонин, моноцитарный хемоаттрактантний протеин 1. The comparative characteristic of indicators of activity of inflammatory process with pyelonephritis on the background of vesicoureteral reflux in children of early age N. I. Tokarchuk, I. V. Odarchuk Vinnitsa National Pirogov Memorial Medical University, Vinnitsa, Ukraine Abstract The paper presents the analysis of laboratory indices of inflammatory process activity in case of pyelonephritis in children of early age. Determined increased plasma concentration of procalcitonin and monocyte chemoattractant protein1 inchildren with pyelonephritis. Plasma concentration of procalcitonin and monocyte chemoattractant protein 1 is higher in children with pyelonephritis on the background of vesicoureteral reflux than in children with primary pyelonephritis. It is shown that the levels of procalcitonin and monocyte chemoattractant protein 1 tended to increase with age of the examined children. The highest indicators were recorded at the age of 2 years 3 years than patients aged 1 month-1 year, 1 year-2 years and in children of the control group. Was determined increased production of markers of inflammation predominantly in girls than in boys, who were ill with pyelonephritis. This is due to the anatomical structure of the urinary system and greater probability of infection of urine and maintaining the inflammatory process in girls. Along with the increase in the degree of inflammatory activity in the kidneys increased levels of procalcitonin and monocyte chemoattractant protein 1. We have established high sensitivity and specificity of these indicators in pyelonephritis in children of early age. Key words: pyelonephritis, young children, procalcitonin, monocyte chemoattractant protein 1.

Ratuszek-Sadowska Dorota, Kowalski Mikołaj, Woźniak Kamila, Kochański Bartosz, Hagner Wojciech. Rehabilitacja neurologiczna pacjentki po udarze mózgu – opis przypadku = Neurological rehabilitation of a patient after stroke – case report. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(8):28-40. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.59685 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3725 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.07.2016. Revised 25.07.2016. Accepted: 28.07.2016. Rehabilitacja neurologiczna pacjentki po udarze mózgu – opis przypadku Neurological rehabilitation of a patient after stroke – case report Dorota Ratuszek-Sadowska1, Mikołaj Kowalski1, Kamila Woźniak2, Bartosz Kochański1, Wojciech Hagner1 1. Katedra i Klinika Rehabilitacji, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2. Klinika Neurochirurgii, Neurotraumatologii i Neurochirurgii Dziecięcej, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Streszczenie Udary mózgu stanowią najczęstszą przyczynę trwałej niepełnosprawności, prowadząc do utraty zdolności aktywnego życia. Terapia neurologiczna pacjentów po przebytym udarze jest głównie ukierunkowana na największy możliwy wzrost funkcji. Podczas terapii stosowane są różne techniki mające na celu hamowanie patologicznych wzorców ruchowych, a także stymulację reakcji o charakterze fizjologicznym. Celem niniejszej pracy jest omówienie, na podstawie zaprezentowanego przypadku, postępowania rehabilitacyjnego u 29-letniej pacjentki po udarze niedokrwiennym prawej półkuli mózgu w przednim obszarze unaczynienia. Badanie fizjoterapeutyczne, opierające się na Międzynarodowej Klasyfikacji ICF, oceniające zaburzenia w obrębie struktur ciała, funkcji oraz aktywności i uczestnictwa, wykazało osłabienie mięśni dolnego tułowia, dna miednicy oraz lewego biodra, hipotonię mięśniową strony bezpośrednio zajętej, a także zwiększone napięcie mięśniowe dystalnie w lewej kończynie górnej. Problemami pacjentki na poziomie aktywności było samodzielne wstawanie i stanie bez asekuracji oraz brak aktywności kończyny górnej lewej. Prowadzona terapia obejmowała regulacje napięcia mięśniowego, pracę nad wzmocnieniem mięśni tułowia lewego biodra oraz miednicy, torowanie prawidłowego obciążania strony bezpośrednio zajętej podczas zmian pozycji z siadu do stania oraz chodu, a także naukę czynności dnia codziennego. Słowa kluczowe: udar mózgu, rehabilitacja, terapia neurologiczna, ICF. Abstract Stroke is the most common cause of permanent disability, leading to loss of active life. Neurological therapy of the patients after stroke is mainly aimed at the greatest possible growth of the function. During the treatment there are various techniques designed to inhibit pathological movement patterns, as well as the stimulation of a physiological response. The aim of this paper is to discuss, on the basis of the presented case, rehabilitation methods of 29-year-old patient after ischemic stroke of the right hemisphere of the brain in the front area of the vasculature. The physiotherapy examination, based on the International Classification of ICF, assessing problems in the body structures, functions and activities and participation, showed a weakness of the lower trunk muscles, pelvic floor and left hip, muscles hypotonia of directly occupied side, as well as increased muscle tension in left upper limb. Problems of patient activity levels were independent standing up and able to stand without help and lack of left upper limb function activity. Neurological therapy included the muscle tone normalization, work on strengthen core, left hip and pelvis muscles, priming the correct loading of the directly occupied side during the position changes from sitting position to standing and walking, as well as learning of daily living activities. Key words: stroke, rehabilitation, neurological therapy, ICF.

Background: The benefits of regular moderate-to-vigorous leisure-time physical activity (LTPA) are well documented, and include reduced morbidity and mortality from cardiovascular disease, diabetes, cancer, depression, and other pervasive conditions. Despite these benefits, adults` participation in regular LTPA is still low. Many previous studies showed associations between adults` participation in LTPA and demographic factors but the results of these researches are inconsistent. The purpose of this study was to perform a systematic review of studies examining the relation between adults` participation in LTPA and two demographic variables: gender and age. Method: The systematic review was limited to four factors: leisure-time physical activity, adults, gender and age. Literature searches were conducted using predefined keywords in 6 key database. A total of 46 potential papers was identified. Of these 46 papers, 25 passed the eligibility criteria and were included in the systematic review. Results: In most of the analyzed studies showed no significant differences in the percentage of inactive men and women. Among sufficient active individuals there were more men than women. In all analyzed studies found significant association between the level of LTPA and age of men and women. However, the directions of these connections were different in individual countries, and age and gender groups. Conclusion: Relationships between adults` participation in LTPA and gender, and age are specific for men and women in individual countries, and age groups, therefore there is necessity to monitor the level of LTPA in these subgroups. The results of these studies should be useful in the creation of the strategies supported adults` participation in LTPA.

Pluta Agnieszka, Budnik-Szymoniuk Maria. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(7):540-547. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.58956 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3718 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 02.07.2016. Revised 25.07.2016. Accepted: 28.07.2016. Korzystny wpływ kwasów omega-3 na rozwój dziecka The beneficial effect of omega-3 acids on child development Agnieszka Pluta, Maria Budnik-Szymoniuk Department of Community Nursing Faculty of Health Sciences Collegium Medicum in Bydgoszcz of the Nicolaus Copernicus University in Toruń Zakład Pielęgniarstwa Społecznego Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Keywords: child development, omega-3acids, supplementation. Słowa kluczowe: rozwój dziecka, kwasy omega-3, suplementacja. Abstract Fatty acids are one of the determinants of normal development of the child. A special role is attributed to omega-3 acids. Representative of this group of acids include alpha-linolenic acid, eicosapentaenoic acid and docosahexaenoic acid. The paper presents the biological activity of omega-3 with a particular focus on their impact on child development. Streszczenie Kwasy tłuszczowe są jednym z determinantów prawidłowego rozwoju dziecka. Szczególną rolę przypisuje się kwasom omega-3. Przedstawicielami tej grupy kwasów są kwas alfa-linolenowy, dokozaheksaenowy oraz eikozapentaenowy. W pracy przedstawiono aktywność biologiczną kwasów omega-3 ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na rozwój dziecka.

Mędrak Anna, Piętak Joanna, Łosień Tomasz. Wpływ aktywności ruchowej i sportu na rozwój psychomotoryczny dziecka niepełnosprawnego ruchowo = The influence of physical activity and sport in the psychomotor development of physically disabled child. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(7):123-129. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.57282 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3661 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 25.05.2016. Revised 25.06.2016. Accepted: 28.06.2016. Wpływ aktywności ruchowej i sportu na rozwój psychomotoryczny dziecka niepełnosprawnego ruchowo The influence of physical activity and sport in the psychomotor development of physically disabled child Anna Mędrak, Joanna Piętak, Tomasz Łosień Koło Naukowe Neurorehabilitacji przy Zakładzie Rehabilitacji Leczniczej Katedry Fizjoterapii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Streszczenie Wstęp: Sport odgrywa ważną rolę w procesie rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych ruchowo oraz wpływa na poprawę jakości ich życia. Aktywność fizyczna poprzez swoją kompleksowość oddziałuje nie tylko na motorykę dziecka oraz funkcji życiowych, ale także uczy dyscypliny, pracy w grupie i rozwija poczucie własnej wartości w społeczeństwie. Dobór form aktywności fizycznej zależy od stanu fizycznego i psychicznego dziecka, które są źródłem pozytywnych doświadczeń procentujących w każdym aspekcie jego życia. Cel pracy: Celem pracy była analiza czynników mających wpływ na rozwój psychomotoryczny dzieci niepełnosprawnych ruchowo. Postawiono następujące pytania badawcze: • Jakie jest oddziaływanie sportu na rozwój psychomotoryczny dziecka niepełnosprawnego ruchowo? • Czy istnieją formy dofinansowania wsparcia rozwoju sportowego dla dzieci z niepełnosprawnością ruchową? • Jaka jest dostępność obiektów sportowych dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo (bariery architektoniczne)? Sport oddziałując wszechstronnie pozwala niepełnosprawnemu dziecku na akceptację własnej niepełnosprawności, uczy jak sobie z nią radzić, jak pokonywać trudności, oraz jak poprawić formę psychiczną poprzez działanie w grupie. Aktywność ruchowa sprzyja nawiązywaniu relacji międzyludzkich oraz pokonywaniu własnych słabości, co wspomaga proces kompleksowej rehabilitacji. Obecnie w Polsce jest coraz większa baza obiektów sportowych dostosowanych do potrzeb dzieci niepełnosprawnych ruchowo. Główne dofinansowanie pozyskiwane jest ze środków Unii Europejskiej oraz Ministerstwa Sportu i Turystyki. Istnieje także wiele fundacji wspierających rozwój sportowy dzieci niepełnosprawnych. Współcześnie coraz więcej obiektów sportowych dostosowanych jest do osób niepełnosprawnych, umożliwiając im aktywny udział w życiu społecznym i sportowym. W tym celu wykorzystuje się udogodnienia techniczne, takie jak: platformy, schodołazy, windy, krzesełka schodowe, podjazdy. W pracy podjęto próbę charakterystyki i usystematyzowania wyżej wymienionych zagadnień w odniesieniu do krajowych, ogólnodostępnych warunków rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych ruchowo. Słowa klucze: dzieci, niepełnosprawność, obiekty sportowe, sport. Introduction: Sport plays an important role in the rehabilitation of children with physical disabilities and impacts on the quality of their lives. Physical activity by its complexity not only affects the child's motor skills and life functions, but also teaches discipline, teamwork and develops self-esteem in society. The choice of physical activities depends on the physical and mental condition of the child, which are a source of positive experience which has a positive impact on every aspect of his or her life. The purpose: The aim of the study was to analyze factors influencing the psychomotor development of children with physical disabilities. The following research questions were raised: 1. What is the impact of sport on psychomotor development physically disabled child? 2. Are there any forms of financing to support the development of sports for children with physical disabilities? 3. What is the availability of sports facilities for children with physical disabilities (the architectural barriers)? By its’ versatility sport allows disabled child to accept their disability, teaches how to deal with it, how to overcome difficulties and how to improve mental condition through the action of the group. Physical activity promotes networking and overcoming their own weaknesses, which supports the process of comprehensive rehabilitation. Poland currently has a growing base of sports facilities adjusted to the needs of children with physical disabilities. Majority of funds is sourced from the European Union and the Ministry of Sport and Tourism. There are also many foundations supporting athletic development of children with disabilities. Nowadays, more and more sport facilities are being adapted to people with disabilities, allowing them to actively participate in social life and sport. The technical facilities, such as platforms, stair elevators, stair chairs, driveways are used to adjust architecture to disabled’s needs. This paper is an attempt to characterize and systematize the issues mentioned above in relation to conditions of national, public program of rehabilitation of children with physical disabilities. Key words: children, disabilities, sports facilities, sports.

Kochański Bartosz, Kałużny Krystian, Kałużna Anna, Wołowiec Łukasz, Zukow Walery. Fizjoterapia w hipertonii przepony – opis przypadku = Physiotherapy in hypertonia of the diaphragm - a case study. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(7):471-478. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.58628 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3710 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.06.2016. Revised 09.07.2016. Accepted: 25.07.2016. Fizjoterapia w hipertonii przepony – opis przypadku Physiotherapy in hypertonia of the diaphragm - a case study Bartosz Kochański1, Krystian Kałużny1, Anna Kałużna1, Łukasz Wołowiec2, Walery Zukow3 1 Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; 2 II Katedra Kardiologii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; 3 Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy; Streszczenie. Przepona to główny miesień oddechowy człowieka, który oddziela od siebie przestrzenie o zupełnie innych warunkach fizycznych oraz funkcjach. Jednym z typów dysfunkcji przepony jest hipertonia przepony, która charakteryzuje się jej zbyt niskim ułożeniem podczas wydechu. W takiej sytuacji przepona nie ulega odpowiedniemu wznoszeniu podczas fazy wydechu co przekłada się na spłaszczenie jej kopuł. U pacjentów obserwuje się tor oddychania określany, jako wybitnie brzuszny ze zwiększonym ciśnieniem podprzeponowym. W pracy przedstawiono pacjenta o typowym obrazie klinicznym hipertonii przepony. Na podstawie analizy piśmiennictwa oraz doświadczeń własnych zaprezentowano wybrane techniki fizjoterapeutyczne stosowane w hipertonii przepony. Abstract The diaphragm is the main breathing muscle that separates the spaces with completely different physical conditions and functions. One type of the diaphragm dysfunction is hypertonia diaphragm, which is characterized by the arrangement is too low during exhalation. In this case, the diaphragm is not appropriate during the ascent phase of the exhaust which results in flattening of the domes. Patients observed of breathing referred to as eminently fever with increased pressure under the diaphragm. The paper presents a patient with a typical clinical picture of hypertonia diaphragm. Based on the analysis of the literature and our own experience presents selected physiotherapy techniques used in hypertonia diaphragm. Słowa kluczowe: hipertonia przepony, przepona, fizjoterapia. Key words: hipertonia diaphragm, diaphragm, physiotherapy.

Sirman V. M., Boris R. M., Nykytenko O. P., Zhukow W., Gozhenko A. I. Гостре ураження нирок при запальних процесах і шляхи їх корекції = Acute kidney damage in inflammatory processes and ways of their correction. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(7):11-26. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.56841 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3653 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 25.05.2016. Revised 25.06.2016. Accepted: 28.06.2016. Гостре ураження нирок при запальних процесах і шляхи їх корекції В. М. Сірман, Р. М. Борис, О. П. Никитенко, В. Жуков, А. І. Гоженко Державне підприємство «Український науково-дослідний інститут медицини транспорту МОЗ України», м. Одеса, Украина Резюме Метою дослідження було вивчення функціонального стану та механізмів порушеннями нирок при експериментальному перитоніті, а також при ад’ювантному артриті Пірсона у щурів. Для вирішення поставлених задач проведені серії експериментів in vivo. У роботі використано 189 самців білих щурів з середньою масою тіла 0,193±0,018 кг. Дослідження проводили через 2, 4, 6 і 12 міс. після індукції ад’ювантного артриту Пірсона. При експериментальному перитоніті, проведено 7 серій експериментів на 486 самцях білих щурів з масою тіла 0,17-0,30 кг. Встановлено, що при обох експериментальних моделях запалення виникають однотипні порушення функції нирок, які виявляються у зменшенні діурезу, зростанні екскреції білка та натрію, що пов’язано як із падінням швидкості клубочкової фільтрації, так і канальцевої реабсорбції води та натрію. Їх розвиток відрізняється у часі та залежить від строків виникнення та динаміки запального процесу. Ключові слова: гостре ураження нирок, ХХН, ХНН, ШКФ. Acute kidney damage in inflammatory processes and ways of their correction V. M. Sirman, R. M. Boris, O. P. Nykytenko, W. Zhukow, A. I. Gozhenko SE "Ukrainian Scientific Research Institute of Transport Medicine, Ministry of Health of Ukraine Resume The aim of the study was to investigate functional status and mechanisms of disorders of the kidneys in experimental peritonitis, as well as adjuvant arthritis in rats Pearson. To solve this problem, a series of experiments in vivo. The paper used 189 male albino rats with an average body weight of 0,193 ± 0,018 kg. The study was conducted at 2, 4, 6 and 12 months. After induction of adjuvant arthritis Pearson. In experimental peritonitis, 7 held a series of experiments on 486 white male rats weighing 0,17-0,30 kg. Found that in both experimental models of inflammation arising same type of renal dysfunction, which are to reduce urine output, increasing excretion of sodium and protein, which is associated with a drop in glomerular filtration rate and tubular reabsorption of water and sodium. Their development is different in time and depends on the timing of the emergence and dynamics of inflammation. Keywords: acute kidney damage, CKD, chronic renal failure, GFR.

Rogowicz Daniel, Wołowiec Łukasz, Banach Joanna, Buszko Katarzyna, Mosiądz Przemysław, Gilewski Wojciech, Zukow Walery, Sinkiewicz Władysław. Ocena wartości rokowniczej osoczowego stężenia białka C-reaktywnego oznaczonego metodą o wysokiej czułości (hs-CRP) u chorych z przewlekłą niewydolnością serca = Usefulness of serum high-sensitivity C-reactive protein (hs-CRP) level as prognostic factor in patients with chronic heart failure. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(7):513-524. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.58867 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3715 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.06.2016. Revised 15.07.2016. Accepted: 26.07.2016. Ocena wartości rokowniczej osoczowego stężenia białka C-reaktywnego oznaczonego metodą o wysokiej czułości (hs-CRP) u chorych z przewlekłą niewydolnością serca Usefulness of serum high-sensitivity C-reactive protein (hs-CRP) level as prognostic factor in patients with chronic heart failure Daniel Rogowicz1, Łukasz Wołowiec1, Joanna Banach1, Katarzyna Buszko2, Przemysław Mosiądz3, Wojciech Gilewski1, Walery Zukow4, Władysław Sinkiewicz1 1II Katedra Kardiologii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2Katedra Podstaw Teoretycznych Nauk Biomedycznych i Informatyki Medycznej, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 3Studenckie Koło Naukowe Diagnostyki i Terapii Niewydolności Serca, II Katedra Kardiologii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 4Instytut Kultury Fizycznej, Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Streszczenie Wstęp: Niewydolność serca (NS) jest schorzeniem kardiologicznym, które charakteryzuje się stale rosnącą zapadalnością i znaczną śmiertelnością. Wciąż trwają poszukiwania markerów biochemicznych, które pomogłyby lepiej opisać tę grupę pacjentów i posłużyły jako czynniki rokownicze w przewidywaniu zgonu u chorych z NS. Cel: Celem pracy była ocena wartości rokowniczej osoczowego stężenia białka C-reaktywnego oznaczonego metodą o wysokiej czułości (hs-CRP) u chorych z przewlekłą niewydolnością serca, jako ewentualnego predyktora zgonu w ciągu 24–miesięcznej obserwacji chorych ze skurczową przewlekłą niewydolnością serca (PNS). Materiał i metody: Badaną grupę stanowiło 165 pacjentów hospitalizowanych z PNS w II – IV klasie wg NYHA. U wszystkich pacjentów z grupy badanej przy przyjęciu wykonano rutynowe badania laboratoryjne, a także oznaczono osoczowe stężenie białka C-reaktywnego metodą turbidymetryczną o wysokiej czułości (hs-CRP), osoczowe stężenie ferrytyny oraz osoczowe stężenie N-końcowego propeptydu natriuretycznego typu B (NT-proBNP). Grupę kontrolną stanowiło 31 zdrowych ochotników. Jako punkt końcowy badania ustalono zgon z dowolnej przyczyny, a okres obserwacji wynosił 24 miesiące. Wyniki: W trakcie dwuletniego okresu obserwacji zmarło 28,5% pacjentów. Charakteryzowali się oni istotnie wyższą klasą NYHA, niższą frakcją wyrzutową oraz wyższymi medianami osoczowych stężeń hs-CRP, troponiny T i NT-proBNP. Porównując grupę badaną z grupą kontrolną wykazano, że osoczowy poziom hs-CRP różnił się istotnie statystycznie pomiędzy obiema grupami. W analizie jednoczynnikowej przeprowadzonej według modelu hazardu proporcjonalnego Cox’a wykazano istotny statystycznie wpływ na wystąpienie punktu końcowego następujących parametrów: klasy NYHA (p = 0,007), EF (p = 0,018), hs-CRP (p = 0,002), NT-proBNP (p < 0,001) oraz BMI (p = 0,0496). W analizie wieloczynnikowej wykazano, że hs-CRP (p = 0,028, HR=1,032), NT-proBNP(p = 0,007; HR = 1), klasa NYHA (p = 0,032; HR = 0,453) oraz BMI (p = 0,048, HR=1,051) są niezależnymi, istotnymi statystycznie czynnikami wpływającymi na wystąpienie zgonu w obserwowanej grupie chorych. Proponowany punkt odcięcia dla hs-CRP wyliczony na podstawie krzywej ROC wyniósł 11,99 mg/L, AUC=0,617 (0,521-0,712), p=0,0168, natomiast dla NT-proBNP wyniósł 1615 pg/ml, AUC=0,659 (0,569-0,75), p= 0,0005. Nie zaobserwowano istotnej statystycznie różnicy w mocy diagnostycznej testów pomiędzy hs-CRP i NT-proBNP. Dla poszczególnych punktów odcięcia dokonano analizy przeżycia Kaplana-Meiera i wykazano, że proponowane punkty odcięcia zarówno dla hs-CRP (p < 0,001), jak i NT-proBNP (p = 0,006) dzielą chorych na dwie grupy z istotnie statystycznie różnicą w długości życia. Podwyższone stężenia hs-CRP i NT-proBNP wiązały się z dużo większym ryzykiem wystąpienia zgonu, niż w przypadku tylko podwyższonego stężenia NT-proBNP. Wnioski: Osoczowe stężenie hs-CRP można uważać za wartościowy marker rokowniczy zgonu u chorych hospitalizowanych z rozpoznaniem skurczowej przewlekłej niewydolności serca w II-IV klasie wg NYHA. Słowa kluczowe: przewlekła niewydolność serca, hs-CRP, rokowanie. Abstract Introduction: Heart failure (NS) is a cardiological disease which is characterised by a constantly increasing morbidity and mortality rates. There are still searches for bio-chemical markers which better describe this group of patients and which may be used as prognostic factors in forecasting repeated hospitalization and death for patients with NS. Aim: The goal of this paper was to assess the usefulness of marking the highly specific C-reactive protein (hs-CRP) as a potential predicator for death within a 24-month follow-up in patients with systolic chronic heart failure (PNS). Methods: The study group was comprised of 165 patients with chronic NYHA II-IV class heart failure who were hospitalized. All patients from the examined group underwent, on admission, routine lab tests as well as they were tested for the plasmatic concentration of protein C-reactive with a turbidimetric method with high sensitivity (hs-CRP), plasmatic concentration of ferritin and plasmatic concentration of N-final pro-peptide natriuretic type B (NT-proBNP). 31 healthy individuals served as negative controls. The follow-up period took 24 months and the endpoint included the death for any reason during the follow-up. Results: 28.5% of patients died during a 2-year follow-up. Those patients were characterized by significantly statistically higher NYHA class, lower ejection fraction and higher plasma concentration medians of hs-CRP, troponin T and NT-proBNP. The comparison of the examined group and the control group has shown that the plasmatic hs-CRP level was statistically different in both groups. In univariate analysis, a statistically significant impact on the occurrence of the endpoint was observed: NYHA class (p = 0,007), EF (p = 0,018), hs-CRP (p = 0,002), NT-proBNP (p < 0,001) oraz BMI (p = 0,0496). Multivariate analysis has shown that hs-CRP (p = 0,028), NT-proBNP (p = 0,007), NYHA class (p = 0,032) and BMI (p = 0,048) are independent significant predictors of death. In the ROC analysis the suggested cut-off point for hs-CRP amounted to 11,99 mg/L, AUC=0,617 (0,521-0,712), p=0,0168, whereas for NT-proBNP it was 1615 pg/ml, AUC=0,659 (0,569-0,75), p=0,0005. No statistically significant difference in the power of diagnostic tests was observed between of hs-CRP and NT-proBNP. For particular cut-off points, Kaplan- Meier survival analysis was conducted. It was demonstrated that the suggested cut-off points for both hs-CRP (p

Kołłątaj Witold, Karwat Irena Dorota, Kołłątaj Barbara, Piecewicz-Szczęsna Halina, Sowa Magda. Profilaktyka nowotworów u kobiet w Polsce. Sukces, czy niepowodzenie? Opinie pacjentów, lekarzy i instytucji odpowiedzialnych za stan zdrowia – metaanaliza = Prevention of cancer in women in Poland. Success or failure? Opinions of patients, physicians and institutions responsible for health – meta-analysis. Kołłątaj Witold, Karwat Irena Dorota, Kołłątaj Barbara, Piecewicz-Szczęsna Halina, Sowa Magda. Profilaktyka nowotworów u kobiet w Polsce. Sukces, czy niepowodzenie? Opinie pacjentów, lekarzy i instytucji odpowiedzialnych za stan zdrowia – metaanaliza = Prevention of cancer in women in Poland. Success or failure? Opinions of patients, physicians and institutions responsible for health – meta-analysis. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(6):318-328. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.55608 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3585 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.05.2016. Revised 25.05.2016. Accepted: 10.06.2016. Profilaktyka nowotworów u kobiet w Polsce. Sukces, czy niepowodzenie? Opinie pacjentów, lekarzy i instytucji odpowiedzialnych za stan zdrowia – metaanaliza Prevention of cancer in women in Poland. Success or failure? Opinions of patients, physicians and institutions responsible for health – meta-analysis Witold Kołłątaj1, Irena Dorota Karwat2, Barbara Kołłątaj2, Halina Piecewicz‑Szczęsna2, Magda Sowa3 1Klinika Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 2Katedra i Zakład Epidemiologii i Metodologii Badań Klinicznych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 3Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Witold Kołłątaj Klinika Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej z Pracownią Metaboliczną UM w Lublinie ul. Profesora Antoniego Gębali 6, 20-093 Lublin e-mail: wk@data.pl Słowa kluczowe: nowotwory, profilaktyka, kobiety, opinie, metaanaliza. Keywords: cancer prevention, women, opinions, meta-analysis. Streszczenie Wstęp Choroby nowotworowe od wielu lat stanowią w Polsce drugą przyczynę zgonów. Co roku, z tego powodu, umiera niemal 100 000 osób, a liczba zgonów ma tendencję rosnącą. Wyniki leczenia nowotworów w Polsce są gorsze, niż w krajach Europy, diagnostyka często spóźniona, a profilaktyka niewystarczająco skuteczna. W celu poprawy stanu zdrowa społeczeństwa, rosną nakłady na leczenie i profilaktykę. W Polsce profilaktykę koordynuje Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych. Cel pracy Celem pracy jest próba rzetelnej oceny stanu profilaktyki nowotworów u kobiet w Polsce, uwzględniającej opinie zarówno organów odpowiedzialnych za ochronę zdrowia, lekarzy, organów kontroli, jak i pacjentów. Materiał i metody Materiał stanowiły sprawozdania podmiotów odpowiedzialnych za realizację profilaktyki nowotworów u kobiet, akty prawne, publikacje naukowe oceniające realizację profilaktyki nowotworów u kobiet w Polsce oraz dane z Audytu Społecznego Narodowych Programów Profilaktyki Nowotworowej. Wyniki i omówienie Ministerstwo Zdrowia oraz Narodowy Fundusz Zdrowia publikują dane, które podkreślają osiągnięcia profilaktyki nowotworów u kobiet w Polsce, natomiast opinie fachowych pracowników służby zdrowia (wyrażone w konkluzji realizowanych prac badawczych) oraz pacjentów wskazują na znaczne dysproporcje między założeniami programów profilaktycznych a ich faktyczną realizacją. Wśród niedociągnięć wymieniane są przede wszystkim niewystarczające działania edukacyjne, niedociągnięcia organizacyjne (nieuwzględnianie w harmonogramie badań grafiku pracy pacjentek, niewłaściwe informowanie o terminach badań, błędy w dystrybucji wezwań na badanie, nieprzyjazne kobietom warunki badania) oraz inne czynniki, które kobiety określają, jako podważające zaufanie do jakości badania. Najwięcej negatywnych emocji budzi stan komunikacji z grupami docelowymi kobiet oraz zaniedbania z zakresu edukacji. Wnioski • Optymistyczne oceny osiągnieć Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych ogłoszone przez Ministerstwo Zdrowia nie znajdują pełnego pokrycia w opiniach zarówno organów kontrolnych, pacjentów, jak i środowiska medycznego. • Liczne negatywne oceny programów profilaktycznych oraz sugestie głębokich reform Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych nie mają wpływu na plany Ministerstwa Zdrowia. • Celowym wydaje się analiza przyczyn takiego stanu rzeczy, kiedy to opinie świata nauki, wyrażane między innymi w publikacjach naukowych, nie skłaniają Ministerstwa Zdrowia do refleksji lub przynajmniej do wszczęcia polemiki ze środowiskiem naukowym i lekarzami praktykami. Summary Introduction For many last years, neoplastic diseases have been the second cause of death in Poland. Every year, such diseases are the reasons for almost 100 000 cases of death. The mortality because of neoplasms has got the increasing tendency. The results of cancer treatment in Poland are worse than in many European countries, diagnoses often delayed and the prevention insufficiently effective. In order to improve the health status of Polish population, the expenditures on treatment and prevention have been slightly raised. In Poland, the prevention is coordinated by the National Cancer Control Program. Aim The aim of the study was the assessment of cancer prevention in women in Poland, taking into account opinions of both Polish Ministry of Health, audit institutions, patients and the medical community. Material and methods The material consists of the reports of entities responsible for the implementation of cancer prevention in women, legislative acts, scientific publications evaluating the implementation of the prevention of cancer in women in Poland as well as data from the National Social Audit Program Cancer Prevention. Results and Discussion While the Ministry of Health and the National Health Fund publish data that highlight the achievements, medical community's opinions (expressed as the conclusions of ongoing researches) as well as the opinions of patients show a significant disparity between the objectives of prevention programs and their actual implementations. Among mentioned shortcomings there are: educational and organizational negligence (working hours of facilities dealing with the prevention are coinciding with the working hours of women, incorrect information about the terms of preventive procedures, improper schemes of distribution of calls for screenings, embarrassing and unpleasant conditions of screenings) as well as other factors that women define as those that prejudice them to take part in such medical procedures. The most negative emotions concern the mechanisms of communication between screening centers and the target groups of women and educational negligence. Conclusions 1. The optimistic assessment of achievements of the National Cancer Control Program proclaimed by the Polish Ministry of Health are not fully covered in the opinions of audit institutions, patients and the medical community. 2. Numerous negative opinions concerning prevention programs and suggestions of deep reform of the National Cancer Control Program have no effect on the plans of the Polish Ministry of Health. 3. It seems appropriate to analyze the causes of this state of affairs, when the opinions expressed by medical community, among others, published as scientific publications, do not tend to reflect the Ministry of Health, or at least to initiate a polemic with the medical-scientific experts and practitioners. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(6):318-328. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.55608 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3585 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.05.2016. Revised 25.05.2016. Accepted: 10.06.2016. Profilaktyka nowotworów u kobiet w Polsce. Sukces, czy niepowodzenie? Opinie pacjentów, lekarzy i instytucji odpowiedzialnych za stan zdrowia – metaanaliza Prevention of cancer in women in Poland. Success or failure? Opinions of patients, physicians and institutions responsible for health – meta-analysis Witold Kołłątaj1, Irena Dorota Karwat2, Barbara Kołłątaj2, Halina Piecewicz‑Szczęsna2, Magda Sowa3 1Klinika Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 2Katedra i Zakład Epidemiologii i Metodologii Badań Klinicznych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 3Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Witold Kołłątaj Klinika Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej z Pracownią Metaboliczną UM w Lublinie ul. Profesora Antoniego Gębali 6, 20-093 Lublin e-mail: wk@data.pl Słowa kluczowe: nowotwory, profilaktyka, kobiety, opinie, metaanaliza. Keywords: cancer prevention, women, opinions, meta-analysis. Streszczenie Wstęp Choroby nowotworowe od wielu lat stanowią w Polsce drugą przyczynę zgonów. Co roku, z tego powodu, umiera niemal 100 000 osób, a liczba zgonów ma tendencję rosnącą. Wyniki leczenia nowotworów w Polsce są gorsze, niż w krajach Europy, diagnostyka często spóźniona, a profilaktyka niewystarczająco skuteczna. W celu poprawy stanu zdrowa społeczeństwa, rosną nakłady na leczenie i profilaktykę. W Polsce profilaktykę koordynuje Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych. Cel pracy Celem pracy jest próba rzetelnej oceny stanu profilaktyki nowotworów u kobiet w Polsce, uwzględniającej opinie zarówno organów odpowiedzialnych za ochronę zdrowia, lekarzy, organów kontroli, jak i pacjentów. Materiał i metody Materiał stanowiły sprawozdania podmiotów odpowiedzialnych za realizację profilaktyki nowotworów u kobiet, akty prawne, publikacje naukowe oceniające realizację profilaktyki nowotworów u kobiet w Polsce oraz dane z Audytu Społecznego Narodowych Programów Profilaktyki Nowotworowej. Wyniki i omówienie Ministerstwo Zdrowia oraz Narodowy Fundusz Zdrowia publikują dane, które podkreślają osiągnięcia profilaktyki nowotworów u kobiet w Polsce, natomiast opinie fachowych pracowników służby zdrowia (wyrażone w konkluzji realizowanych prac badawczych) oraz pacjentów wskazują na znaczne dysproporcje między założeniami programów profilaktycznych a ich faktyczną realizacją. Wśród niedociągnięć wymieniane są przede wszystkim niewystarczające działania edukacyjne, niedociągnięcia organizacyjne (nieuwzględnianie w harmonogramie badań grafiku pracy pacjentek, niewłaściwe informowanie o terminach badań, błędy w dystrybucji wezwań na badanie, nieprzyjazne kobietom warunki badania) oraz inne czynniki, które kobiety określają, jako podważające zaufanie do jakości badania. Najwięcej negatywnych emocji budzi stan komunikacji z grupami docelowymi kobiet oraz zaniedbania z zakresu edukacji. Wnioski • Optymistyczne oceny osiągnieć Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych ogłoszone przez Ministerstwo Zdrowia nie znajdują pełnego pokrycia w opiniach zarówno organów kontrolnych, pacjentów, jak i środowiska medycznego. • Liczne negatywne oceny programów profilaktycznych oraz sugestie głębokich reform Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych nie mają wpływu na plany Ministerstwa Zdrowia. • Celowym wydaje się analiza przyczyn takiego stanu rzeczy, kiedy to opinie świata nauki, wyrażane między innymi w publikacjach naukowych, nie skłaniają Ministerstwa Zdrowia do refleksji lub przynajmniej do wszczęcia polemiki ze środowiskiem naukowym i lekarzami praktykami. Summary Introduction For many last years, neoplastic diseases have been the second cause of death in Poland. Every year, such diseases are the reasons for almost 100 000 cases of death. The mortality because of neoplasms has got the increasing tendency. The results of cancer treatment in Poland are worse than in many European countries, diagnoses often delayed and the prevention insufficiently effective. In order to improve the health status of Polish population, the expenditures on treatment and prevention have been slightly raised. In Poland, the prevention is coordinated by the National Cancer Control Program. Aim The aim of the study was the assessment of cancer prevention in women in Poland, taking into account opinions of both Polish Ministry of Health, audit institutions, patients and the medical community. Material and methods The material consists of the reports of entities responsible for the implementation of cancer prevention in women, legislative acts, scientific publications evaluating the implementation of the prevention of cancer in women in Poland as well as data from the National Social Audit Program Cancer Prevention. Results and Discussion While the Ministry of Health and the National Health Fund publish data that highlight the achievements, medical community's opinions (expressed as the conclusions of ongoing researches) as well as the opinions of patients show a significant disparity between the objectives of prevention programs and their actual implementations. Among mentioned shortcomings there are: educational and organizational negligence (working hours of facilities dealing with the prevention are coinciding with the working hours of women, incorrect information about the terms of preventive procedures, improper schemes of distribution of calls for screenings, embarrassing and unpleasant conditions of screenings) as well as other factors that women define as those that prejudice them to take part in such medical procedures. The most negative emotions concern the mechanisms of communication between screening centers and the target groups of women and educational negligence. Conclusions 1. The optimistic assessment of achievements of the National Cancer Control Program proclaimed by the Polish Ministry of Health are not fully covered in the opinions of audit institutions, patients and the medical community. 2. Numerous negative opinions concerning prevention programs and suggestions of deep reform of the National Cancer Control Program have no effect on the plans of the Polish Ministry of Health. 3. It seems appropriate to analyze the causes of this state of affairs, when the opinions expressed by medical community, among others, published as scientific publications, do not tend to reflect the Ministry of Health, or at least to initiate a polemic with the medical-scientific experts and practitioners.

Pałucka Klaudia, Łepecka-Klusek Celina, Pilewska-Kozak Anna B., Pawłowska-Muc Agnieszka K., Stadnicka Grażyna. Zespół napięcia przedmiesiączkowego – mit czy rzeczywistość = Premenstrual syndrome – myth or reality. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(6):478-490. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.56315 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3636 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.05.2016. Revised 25.05.2016. Accepted: 16.06.2016. Zespół napięcia przedmiesiączkowego – mit czy rzeczywistość Premenstrual syndrome – myth or reality Klaudia Pałucka ¹, Celina Łepecka-Klusek ², Anna B. Pilewska-Kozak ², Agnieszka K. Pawłowska-Muc ³, Grażyna Stadnicka 4 ¹ doktorantka w Katedrze i Klinice Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej Wydział Nauk o Zdrowiu UM w Lublinie ² Katedra i Klinika Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej Wydział Nauk o Zdrowiu UM w Lublinie ³ Powiatowe Centrum Medyczne w Grójcu Sp. z o. o 4 Zakład Podstaw Położnictwa Wydział Nauk o Zdrowiu UM w Lublinie mgr Klaudia Pałucka ¹, dr hab. n. med. Celina Łepecka-Klusek ², dr n. med. Anna B. Pilewska- Kozak ², mgr Agnieszka K. Pawłowska-Muc ³, dr n. med. Grażyna Stadnicka 4 Adres do korespondencji: Klaudia Pałucka Katedra i Klinika Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej UM w Lublinie Al. Racławickie 23 20-049 Lublin, Poland tel./fax. 81-7183286 claudiapalucka@onet.pl Kierownik kliniki: prof. dr hab. n. med. L. Putowski Streszczenie Wprowadzenie. W drugiej fazie cyklu miesiączkowego u większości kobiet pojawiają się dość specyficzne objawy natury somatycznej i psychicznej, które uznawane są za fizjologię. U 20-40% z nich mogą jednak świadczyć o patologii. Cel pracy. Celem pracy było wyjaśnienie, czym jest zespół napięcia przedmiesiączkowego, jak go rozpoznać oraz na czym polega pomoc chorej kobiecie. Materiał i metoda. Przy użyciu haseł przedmiotowych przeszukano uniwersytecką bazę danych, PubMed i MEDLINE. Przeszukanie elektroniczne ograniczono do prac w języku polskim i angielskim, opublikowanych w latach 2005-2015. Wyłoniono ogółem 55 pozycji (głównie lekarskich), z czego wykorzystano 34 oraz jedną ze strony internetowej Amerykańskiego Towarzystwa Położników i Ginekologów. Opis zebranego materiału. Z przeglądu piśmiennictwa wynika, że zespół napięcia przedmiesiączkowego to nie mit, lecz realny problem osobisty i medyczny. Zaburza funkcjonowanie kobiet w życiu społecznym i zawodowym. Rozpoznanie wymaga minimum dwumiesięcznej obserwacji objawów oraz wykluczenia innych chorób. Modyfikacja stylu życia i ewentualne leczenie farmakologiczne poprawiają samopoczucie i jakość życia kobiet. Przegląd piśmiennictwa ukazał dużą rozbieżność stanowisk autorów w omawianych kwestiach oraz zasugerował kierunki dalszych dociekań. Słowa kluczowe: cykl miesiączkowy, zespół napięcia przedmiesiączkowego, dysforyczne zaburzenia przedmiesiączkowe. Summary Introduction. Specific symptoms of somatic and psychological nature appear in the second phase of the menstrual cycle of many women. These symptoms are considered to be physiological, however, 20-40 % of them may indicate pathology. Aim of the study. The aim of this study was to explain what the premenstrual syndrome is, how to recognize it and treat a sick woman. Material and methods. The university database, Pubmed and MEDLINE was searched, using subject headings. The electronic search was limited to the Polish and English papers, published in the period 2005-2015. A total of 55 items (mostly medical) was selected and 34 of them were used. One of the sources was the website of American College of Obstetricians and Gynecologist. Description of the collected material. A review of the literature shows that the premenstrual syndrome is not a myth, but a real personal and medical problem. It impairs the functioning of women in the social and professional lives. The diagnosis requires a minimum of two-month observation of symptoms and the exclusion of other diseases. The lifestyle modification and possible pharmacological treatment improve the well-being and quality of women’s lives. The reviewed literature revealed a large discrepancy in the views of the authors on these issues and suggested directions for the future research. Key words: menstrual cycle, premenstrual syndrome, premenstrual dysphoric disorder.

Ismailova Dilyara, Gazdowska Zuzanna. Eating disorders in sport: Review of prevalence, risk factors, and studies of eating disorders in highly competing athletes. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(6):351-358. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.55703 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3588 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.05.2016. Revised 25.05.2016. Accepted: 10.06.2016. Eating disorders in sport: Review of prevalence, risk factors, and studies of eating disorders in highly competing athletes Dilyara Ismailova University of Social Sciences and Humanities, Warsaw, Poland Zuzanna Gazdowska University of Social Sciences and Humanities, Warsaw, Poland Dilyara Ismailova University of Social Sciences and Humanities, Warsaw, Poland mgr Zuzanna Gazdowska University of Social Sciences and Humanities, Warsaw, Poland; zgazdowska@swps.edu.pl Abstract In today’s society, where thinness is idealized and correlates with good personal characteristics, people resort to different actions in order to comply with social norms. Athletes do not differ; they face the same issue of body image and weight concerns as the rest of the society. In addition to general factors of eating disorders, they have an extra pressure from their sport environment to maintain certain body weight and body measurements. This type of pressure puts them in the high-risk zone for developing clinical eating disorders (Brownell, 1991; Byrne & McLean, 2002; Rodin & Larson, 1992; Smolak, Murnen, & Ruble, 2000). Numerous studies investigated this problem related to variety of risk factors (Krentz & Warschburger, 2011; Picard, 1999; Sundgot-Borgen, 1994). This paper is focused on reviewing the available and newest literature on prevalence, risk factors, and consequences of eating disorders in sport, specifically among elite athletes. Key words: eating disorders, eating disorders in sport, sport psychology.

Porzych Piotr, Pyskir Małgorzata, Ratuszek-Sadowska Dorota, Dzierżanowski Maciej, Trela Ewa, Nowacka Krystyna, Hagner‑Derengowska Magdalena. Analiza skuteczności terapeutycznej metody MDT McKenzie zastosowanej w leczeniu zespołu zaburzeń strukturalnych w odcinku szyjnym kręgosłupa u 26-letniego mężczyzny – opis przypadku = Analysis of therapeutic efficacy of MDT McKenzie method used in the treatment of cervical spine structural disorders in a 26-year-old man - a case report. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(6):491-504. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.56367 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3637 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.05.2016. Revised 25.05.2016. Accepted: 16.06.2016. Analiza skuteczności terapeutycznej metody MDT McKenzie zastosowanej w leczeniu zespołu zaburzeń strukturalnych w odcinku szyjnym kręgosłupa u 26-letniego mężczyzny – opis przypadku Analysis of therapeutic efficacy of MDT McKenzie method used in the treatment of cervical spine structural disorders in a 26-year-old man - a case report Piotr Porzych1, Małgorzata Pyskir1, Dorota Ratuszek-Sadowska1, Maciej Dzierżanowski2, Ewa Trela1, Krystyna Nowacka1, Magdalena Hagner‑Derengowska3,4 1. Katedra i Klinika Rehabilitacji, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2. Katedra Fizjoterapii, Zakład Terapii Manualnej, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 3. Bydgoska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy 4. Katedra Neuropsychologii Klinicznej, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Streszczenie Bóle występujące w obrębie szyi są zjawiskiem powszechnym. Wielogodzinne, wymuszone pozycje statyczne związane z pracą zawodową czy procesem edukacyjnym doprowadzają do przeciążeń kręgosłupa. Konsekwencją przeciążeń są zaburzenia funkcji kręgosłupa oraz zmiany strukturalne tkanek występujących w jego okolicy. Zmianom tym często towarzyszy ból. Złożona biomechanika kręgosłupa oraz różnorodność tkanek funkcjonalnie z nim związanych, stanowi istotny problem diagnostyczny. Metoda McKenzie poprzez opracowany model badania oparty na wywiadzie i badaniu przedmiotowym, pozwala wyodrębnić pacjentów o jednorodnym zaburzeniu narządu ruchu. Na jego podstawie zdiagnozować można mechaniczne źródło pochodzenia objawów oraz określić strukturę, która je generuje. W pracy opisano przypadek 26-letniego mężczyzny z bólem karku i kręczem prawostronnym, który został poddany terapii mechanicznej, poprzedzonej diagnozowaniem mechanicznym, w wyniku którego stwierdzono wystąpienie zespołu zaburzeń strukturalnych. Słowa kluczowe: kręcz karku, terapia mechaniczna, MCS Zebris. Abstract Pain occurring in the neck are common phenomenon. Forced, static and lasting many hours positions associated with work or educational process lead to overloading of the spine. Disorders of the spine function and structural changes of adjoining issue are the consequence of overloading. These changes are often associated by pain. The highly complicated spine biomechanics and a variety of functionally related tissues are an important diagnostic problem. McKenzie method allows to specify patients with homogeneous musculoskeletal disorder through elaborated diagnostic procedure based on an interview and physical examination. Mechanical cause of symptoms and structure that generates it can be identify based on it. This paper describes the case of 26-year-old man with neck pain and right torticollis, which has been submited to a mechanical treatment, preceded by a mechanical diagnosis, which concluded the complex of structural disorders. Key words: torticollis, mechanical treatment, MCS Zebris.

Weber Dorota, Nalepa Dorota, Rogala Renata, Charzyńska-Gula Marianna. Stosowanie używek a czynniki społeczno-demograficzne = Applying of stimulants and social - demographic factors. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(6):135-145. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.54717 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3560 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.05.2016. Revised 25.05.2016. Accepted: 25.05.2016. Stosowanie używek a czynniki społeczno-demograficzne Applying of stimulants and social-demographic factors Dorota Weber1, Dorota Nalepa2, Renata Rogala3, Marianna Charzyńska-Gula4 1Absolwentka Kierunku Pielęgniarstwo -Warszawski Uniwersytet Medyczny 2Doktorantka Katedry Nefrologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, adres email: nalepad1@wp.pl 3Doktorantka studiów doktoranckich w Zakładzie Kwalifikowanej Pomocy Medycznej z Pracownią Ratownictwa Medycznego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 4Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Stanisława Tarnowskiego w Tarnobrzegu Streszczenie Wstęp. Autorzy wielu prac potwierdzają popularny pogląd, że „palacze piją, a pijący palą”. Ponadto ci, którzy piją najwięcej, zwykle też najwięcej palą. Jednoczesne używanie tych dwóch środków stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Badania przeprowadzane wśród osób leczonych z powodu alkoholizmu i innych uzależnień wykazały, że w okresie 12 lat zmarły 222 osoby spośród 845 badanych. Celem pracy jest ukazanie, czy czynniki społeczno – demograficzne mają wpływ na stosowanie używek takich jak: papierosy i alkohol. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w 2015 roku w jednej z lubelskiej przychodni. Do badań zakwalifikowano 148 respondentów. Zastosowaną metodą w badaniach był sondaż diagnostyczny a wykorzystaną techniką kwestionariusz wywiadu przeprowadzony wśród respondentów, w którym wykorzystano metryczkę i wywiad . Badaniem objęto 148 respondentów, których podzielono na 2 grupy: uczących się i pracujących. Wyniki. Badania własne ukazały, że palenie tytoniu to nałóg nie spotykany u 74,6% respondentów uczących się i 46% pracujących. Osoby uczące się tj. w młodszym wieku, mniej palą niż osoby starsze. Analiza statystyczna wykazała, że alkoholu nie pija tylko 9 badanych (13,8%) wśród osób uczących się i 21 (26,3%)wśród pracujących. Wnioski Według przedstawionych badań na stosowanie alkoholu wpływa zarówno wiek, płeć jak i miejsce zamieszkania, natomiast na palenie papierosów ma wpływ wiek respondentów. Słowa kluczowe: stosowanie używek, czynniki społeczno-demograficzne. Abstract Introduction. A number of scientists confirm the common belief that “smokers drink and drunks smoke”. In addition, those who abuse alcohol the most usually smoke excessively. Simultaneous abusing both of these substances poses a threat to public health. The research conducted among patients treated with the addiction to alcohol and other addictions as well has shown that in the span of twelve years, out of 845 examined patients, 222 persons died. The aim of this paper is to show whether socio-demographic factors exert an impact on using such stimulants as: cigarettes and alcohol. Materials and methods. The research was carried out in a clinic in Lublin in the year 2015. 148 respondents were qualified for the investigation. The method applied for the study was a diagnostic survey, and the technique used was a questionnaire conducted in the form of an interview with respondents, taking into account their birth certificate and an interview. The investigation covered 148 persons, who were split into 2 groups: the learning and the working ones. Findings. The investigation indicated that smoking nicotine is a habit which is not found in 74.6% studying persons and in 46% working persons. Students, i.e. persons at a younger age, smoke less than older persons. The statistical analysis revealed that alcohol is not consumed by only 9 examined persons (13.8%) out of the studying ones, and 21 (26.3%) out of the working ones. Conclusions. In the light of the research, alcohol consumption is linked with both age, gender and the place of living, whereas smoking cigarettes is connected with the age of the respondents. Key words: use of stimulants, socio-demographic factors.

Beck Oliwia, Łakomski Mateusz, Kędziora–Kornatowska Kornelia, Radzimińska Agnieszka, Weber-Rajek Magdalena, Żukow Walery. Otępienia jako choroby cywilizacyjne i społeczne XXI wieku = Dementia as a civilization and social diseases of the 21st century. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(6):677-694. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.101640 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3865 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 25.05.2016. Revised 25.06.2016. Accepted: 28.06.2016. Otępienia jako choroby cywilizacyjne i społeczne XXI wieku Dementia as a civilization and social diseases of the 21st century Oliwia Beck1,2, Mateusz Łakomski2, Kornelia Kędziora–Kornatowska2, Agnieszka Radzimińska3, Magdalena-Weber-Rajek3, Walery Żukow4 1Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2Katedra i Klinika Geriatrii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy UMK w Toruniu 3Katerda Fizjoterapii, Zakład Podstaw Fizjoterapii, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy UMK w Toruniu 4Uniwersytet Kazimierza Wielskiego, Bydgoszcz Streszczenie Starzenie się społeczeństw wpłynęło na zwiększenie zainteresowania zaburzeniami procesów poznawczych, dla których najważniejszym czynnikiem ryzyka jest wiek. Notowany wzrost liczby zachorowań związany jest wiec przede wszystkim z wydłużeniem się średniej długości życia współczesnych społeczeństw cywilizacyjnych. Terminem, którego używa się na określenie wielu różnych chorób mózgu, których wspólną cechą jest utrata funkcji intelektualnych i poznawczych, jest otępienie. Praca przedstawia kluczowe informacje dotyczące zaburzeń neurodegeneracyjnych, w tym najczęściej występującej choroby Alzheimera, stanowiącej wyzwanie dla zdrowia publicznego. słowa kluczowe: starzenie się, otępienie, choroba Alzheimera Abstract Recent population ageing has contributed to the growth of interest in cognitive impairments. The most important risk factor for cognitive impairments is age. Current and predicted socio-demographic trends have made these issues important for an ever - increasing number of people and pose a major public health concern. The term that describes multiple neurodegenerative disorders of the brain, which common feature is the loss of intellectual and cognitive functions, is dementia. The paper describes the key data on neurodegenerative disorders, including Alzheimer’s disease, being the leading cause of dementia worldwide. key words: ageing, dementia, Alzheimer’s Disease

The paper analyses the modern history of the spread of doping in Olympic sports, the IOC’s fight against this negative phenomenon and activities of the World Anti-Doping Agency (WADA) established in 1999 and designed to eradicate doping. It is shown that, despite the ever-increasing financial and human resources and legal capabilities, intensive propaganda efforts, increased volume of testing, severe sanctions, and support from reputable international organizations (UN, UNESCO, Council of Europe), the Agency's multi-year activities is not only brought Olympic sport closer to solving the problem, but also dramatically aggravated and made it dangerous for the credibility and the well-being of the Olympic movement. It is not only and not so much about the competition in elite sport that dramatically increased in recent years along with socio-political and commercial attractiveness of success at the Olympics, but about fundamentally misguided methodology underlying the WADA activities and based on the neglect of the achievements of biological, medical, and sports sciences and the realities of the modern high performance sport, and drawn up on the ideas of lawyers, economists, and «universal managers». The paper outlines in detail outcomes of the activities of the WADA and anti-doping laboratories accredited by the Agency, which manifested themselves in many crisis phenomena moved far beyond the limits of the Olympic sport. Furthermore, the prospects of coming out of the grave crisis developed in this area are delineated.

Szwajdler Paweł. The Legal Aspects of Corruption in Sport = Prawne aspekty korupcji w sporcie. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(5):445-451. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.62001 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3852 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.05.2016. Revised 25.05.2016. Accepted: 25.05.2016. The Legal Aspects of Corruption in Sport Prawne aspekty korupcji w sporcie Paweł Szwajdler e-mail: pawel.szwajdler@onet.pl Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Abstrakt: W niniejszym artykule przedstawiono zarys obowiązujących oraz proponowanych rozwiązań jurydycznych, przeciwdziałających zjawisku korupcji w sporcie. Na początku rozważań poruszono zagadnienia o charakterze ogólnym, a mianowicie zdefiniowano pojęcie korupcji oraz pokazano jej oddziaływanie na funkcjonowanie społeczeństwa. Następnie omówiono wpływ zachowań korupcyjnych na życie sportowe. W głównej części pracy zaprezentowano wybrane rozwiązania skierowane przeciwko korupcji w sporcie oraz postulaty dotyczące przedmiotowego zagadnienia, wskazywane przez przedstawicieli doktryny prawa sportowego. Abstract: The author of this paper presents legal measures against corruption in sport. The overall issues such as the notion of corruption and influence of corruption on the society are discussed in the beginning of this article. Furthermore, it is showed the influence of corruptive behaviours on sport. In the main part of this paper, the author considers selected measures against corruption in sport and opinions of legal researchers about them. Key words: sport, corruption, law, anti- corruption measures, integrity of sport Słowa kluczowe: sport, korupcja, prawo, przeciwdziałanie korupcji, integralność sportu

Koczkodaj Pawel, Sobol Maria, Badowska-Kozakiewicz Anna Maria. Ocena wiedzy uczniów warszawskich szkół średnich na temat skutków zdrowotnych wynikających z nadmiernego korzystania z promieniowania ultrafioletowego (UV) = Knowledge assessment about health effects caused by excessive use of ultraviolet radiation (UV) among high school students in Warsaw. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(5):94-110. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.51293 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3512 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.04.2016. Revised 25.04.2016. Accepted: 10.05.2016. Ocena wiedzy uczniów warszawskich szkół średnich na temat skutków zdrowotnych wynikających z nadmiernego korzystania z promieniowania ultrafioletowego (UV) Knowledge assessment about health effects caused by excessive use of ultraviolet radiation (UV) among high school students in Warsaw Paweł Koczkodaj1, Maria Sobol2, Anna Maria Badowska-Kozakiewicz3 Pawel Koczkodaj1, Maria Sobol2, Anna Maria Badowska-Kozakiewicz3 Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka, Warszawski Uniwersytet Medyczny Department of Human Biophysics and Physiology, Medical University of Warsaw Słowa kluczowe: promieniowanie ultrafioletowe (UV), choroby skóry, czerniak, profilaktyka, edukacja zdrowotna. Key words: ultraviolet radiation (UV), skin diseases, melanoma, prevention, health education. Streszczenie 1. Wprowadzenie i cel pracy Promieniowanie ultrafioletowe jest obecne w codziennym życiu każdego człowieka. Stale rosnąca liczba nowych przypadków nowotworów złośliwych skóry w Polsce i na świecie może sugerować brak odpowiedniej wiedzy w zakresie fotoprotekcji. Podnoszenie świadomości społecznej, szczególnie wśród młodych ludzi, odnośnie skutków zdrowotnych nadmiernego działania promieniowania UV, pełni kluczową rolę w odniesieniu do ich obecnego i przyszłego stanu zdrowia. Celem przeprowadzonego badania była ocena poziomu wiedzy uczniów warszawskich szkół średnich na temat skutków zdrowotnych wynikających z nadmiernego korzystania z promieniowania ultrafioletowego, a także poznanie zachowań zdrowotnych młodych osób podczas korzystania z promieniowania UV. 2. Materiał i metodyka Zbadano 153 uczniów warszawskich szkół średnich. Rozkład płci był losowy, przedział wiekowy badanych wynosił od 17 do 19 lat. Badanie zostało przeprowadzone przy pomocy autorskiego kwestionariusza w wersji papierowej, składającego się z 29 pytań. Do zbadania związku między wybranymi cechami został zastosowany test niezależności chi-kwadrat (χ2) (pakiet STATISTICA12). W testach przyjęto poziom istotności p≤0,05. W zależności od liczebności zastosowano właściwe poprawki do testu chi-kwadrat. 3. Wyniki i wnioski Nie wystąpiła zależność pomiędzy takimi cechami jak: korzystanie z urządzeń opalających i postrzeganie poparzenia skóry jako czynnika kancerogennego, korzystanie z solarium i regularne przeglądanie znamion barwnikowych, wystąpienie czerniaka złośliwego skóry w przeszłości w rodzinie i korzystanie z urządzeń opalających, wystąpienie poparzenia skóry i częstość stosowania preparatów z filtrem UV. Powyższe wyniki mogą świadczyć o niekompletności wiedzy ankietowanych w zakresie wpływu UV na zdrowie człowieka. Abstract 1. Introduction and aim Ultraviolet radiation is present in the daily life of every human being. The constantly growing number of new cases of skin cancer in Poland and in the world can suggest a lack of adequate knowledge of photoprotection. Raising public awareness, especially among young people about the health effects of excessive UV radiation use, plays a key role in relation to their current and future health. The aim of the study was to assess the level of knowledge among high school students in Warsaw about the health effects resulting from excessive use of ultraviolet radiation, as well as knowledge concerning health behaviors of young people using UV radiation. 2. Material and methods The study group consists of 153 students from Warsaw high schools. The gender distribution was random, the age range of the respondents was 17 to 19 years. The study was conducted using paper questionnaire, consisting of 29 questions. To examine the relationship between the selected traits has been applied test of independence chi-square (χ2) (STATISTICA12 package). In tests the level of significance was p≤0.05. Depending on the size used appropriate amendments to the chi-square test. 3. Results and conclusions There was no relationship between such features as: the use of tanning devices and perception of skin burns as a carcinogenic factor, the use of the solarium and regularly reviewing pigmented moles, the occurrence of malignant melanoma of the skin in the past in the family and the use of tanning devices, the occurrence of skin burns and frequency of use of formulations with UV protection. This may indicate incomplete knowledge of the respondents in terms of the impact of UV on human health.

Barczykowska Ewa, Ślusarz Robert, Lewicka Marta, Lewandowska Barbara, Kurylak Andrzej. Evaluation of paediatric injury hospitalization incidence at Hospital Ward in Grudziądz. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(4):429-446. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.50582 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3491 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.04.2016. Revised 25.04.2016. Accepted: 27.04.2016. Evaluation of paediatric injury hospitalization incidence at Hospital Ward in Grudziądz Ewa Barczykowska1, Robert Ślusarz2, Marta Lewicka1,3, Barbara Lewandowska4, Andrzej Kurylak1,3 1Paediatric Nursing Department, L. Rydygier Collegium Medicum in Bydgoszcz, Nicolaus Copernicus University (UMK) in Toruń 2Neurological and Neurosurgical Nursing Department, L. Rydygier Collegium Medicum in Bydgoszcz, Nicolaus Copernicus University (UMK) in Toruń 3J. Brudziński Voivodship Paediatric Hospital in Bydgoszcz 4Correction Unit No. 2 in Grudziadz Mailing address: Marta Lewicka, Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy, UMK w Toruniu, ul. Techników 3, 85-801 Bydgoszcz, Poland; Phone 52 585 21 93, e-mail: marta_grabinska@hotmail.com Abstract Introduction. Children's and adolescents' injuries are a serious medical problem, as they lead to substantial medical and socio-economic effects. Aim of the paper. The aim of the conducted research was to analyze incidence and causes of hospitalizing children between birth and 18 years of age on the grounds of injuries. Material and methods. Medical histories of 2 832 children between birth and 18 years of age treated for injuries in 2006-2010 in Wladyslaw Bieganski Regional Specialist Hospital in Grudziadz were analyzed. Results. Correlations between treatment method and subsequent years of research (p

Rajs Arkadiusz, Aleksiewicz Mariusz, Banaszak-Piechowska Agnieszka, Gospodarczyk Jacek. Methodology and applications of eyetracking. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(4):115-121. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.49872 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3455 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.03.2016. Revised 10.04.2016. Accepted: 10.04.2016. METHODOLOGY AND APPLICATIONS OF EYETRACKING dr inż. Arkadiusz Rajs Institute of Telecommunications and Computer Science, University of Science andTechnology, Al. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz, arajs@utp.edu.pl dr inż. Mariusz Aleksiewicz Institute of Telecommunications and Computer Science, University of Science and Technology, Al. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz,, mariusz.aleksiewicz@utp.edu.pl dr Agnieszka Banaszak-Piechowska Institute of Physics, Faculty of Mathematics, Physics and Technique Science, Kazimierz Wielki University, 85-052 Bydgoszcz, Powstanców Wlkp. 2, agnb@ukw.edu.pl dr inż. Jacek Gospodarczyk Institute of Computer Science and Mechatronics, University of Economy, Garbary 2,85-229 Bydgoszcz, jacek.gospodarczyk@byd.pl Summary Eyetracking gives great capability of computer’s systems control and study of usability applications. In this paper we show construction of eyetracker and range of applications. Key words: eyetracker, computer vision.

Deluga Alina, Dobrowolska Beata, Kosicka Bogumiła, Brzozowska Agnieszka. Wartościowanie zdrowia w opinii pielęgniarek w odniesieniu do zmiennych społeczno – demograficznych = Health evaluation with relation to socio-demographic variables – nurses’ opinions. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(4):167-180. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.50028 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3460 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 20.03.2016. Revised 17.04.2016. Accepted: 17.04.2016. Wartościowanie zdrowia w opinii pielęgniarek w odniesieniu do zmiennych społeczno – demograficznych Health evaluation with relation to socio-demographic variables – nurses’ opinions Alina Deluga, Beata Dobrowolska, Bogumiła Kosicka, Agnieszka Brzozowska 1. dr n med. Alina Deluga Alina Deluga, MSc, PhD Zakład Medycyny Rodzinnej i Pielęgniarstwa Środowiskowego, UM Lublin Department of Family Medicine and Community Nursing, Medical University of Lublin 2. dr n hum. Beata Dobrowolska Beata Dobrowolska, MSc, PhD Katedra Rozwoju Pielęgniarstwa, UM Lublin Department of Nursing Development, Medical University of Lublin 3. dr n med. Bogumiła Kosicka Bogumila Kosicka, MSc, PhD Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie, UM Lublin Department of Management in Nursing, Medical University of Lublin 4. mgr Agnieszka Brzozowska Agnieszka Brzozowska, MSc Zakład Matematyki i Biostatystyki Medycznej, UM Lublin Department of Mathematics and Medical Biostatistics, Medical University of Lublin Słowa kluczowe: wartościowanie zdrowia, pielęgniarki, zmienne społeczno-demograficzne Key words: health evaluation, nurses, socio-demographic variables Streszczenie Wstęp Zdrowie stanowi jedną z najważniejszych wartości, na podstawie której dokonuje się wyboru zachowań zdrowotnych będących składową stylu życia człowieka. Cel pracy Celem pracy jest ocena wartości zdrowia w opinii pielęgniarek w zależności od zmiennych społeczno – demograficznych. Materiał i metody Badania przeprowadzono w 2014 i 2015 roku. Objęto nimi 191 pielęgniarek, będących studentami – studiów pomostowych licencjackich i magisterskich w wieku od 22 do 47 lat. Do zebrania materiału użyto standaryzowanego narzędzia badawczego – LKZ (Lista Kryteriów Zdrowia), autorstwa Z. Juczyńskiego. Wyniki Przeprowadzone badania wykazały, że pielęgniarki najwyższą wagę przypisują zdrowiu rozumianemu w kategorii właściwość i stan, określanemu przez stwierdzenia „nie odczuwać żadnych dolegliwości fizycznych”, „mieć sprawne wszystkie części ciała” oraz „czuć się szczęśliwym przez większość czasu”. Ankietowani po 40 roku życia, będący w związku małżeńskim, zamieszkujący małe miasta istotnie częściej wybierali kryterium zdrowia „nie odczuwać żadnych dolegliwości fizycznych”, (p=0,03) w porównaniu z badanymi z młodszych grup wiekowych, którzy częściej wskazywali na kryterium „potrafić dobrze współżyć z innymi ludźmi” (p=0,01). Wnioski Ocena znaczenia i wartościowania zdrowia jest ważnym elementem oceny świadomości prozdrowotnej pielęgniarek i jest zależna od zmiennych społeczno-demograficznych. Pielęgniarki najwyższą wagę przypisują zdrowiu utożsamianemu z właściwością i stanem, co charakteryzuje instrumentalne podejście do zdrowia. Abstract Introduction Health constitutes one of the most important values in human life and the basis for people’s decisions on their health behaviours which are components of their lifestyle. Aim The main aim of this paper is to evaluate the value of health in the opinion of nurses with relation to socio-demographic variables. Material and methods The study was carried out in years 2014 and 2015. It included 191 nurses who were students of nursing, both of bachelor bridging and master studies, from 22 to 47 years of age. The data were collected with a standardized research tool – the List of Health Criteria (LKZ Lista Kryteriów Zdrowia) by Z. Juczyński. Outcomes The study outcome showed that the respondents pay much attention mainly to health understood in the categories of property and state, described by the following statements: „not experiencing any ailments”, “having all the body parts healthy” and “feeling happy most of the time”. Those surveyed at the age of 40 plus, married and living in small towns more often chose the health criterion „not experiencing any ailments” (p = 0.03) than those younger ones who primarily marked the category “being able to efficiently coexist with other people” (p=0.01). Conclusions Health evaluation and significance are prominent elements of pro-health awareness in the nurses. Moreover, they/health behaviours depend on socio-demographic variables. The nurses pay much attention to health being associated with property and state, which characterizes an instrumental approach to health.

Frydrych-Szymonik Aleksandra, Augustyn Gabriela, Szyguła Zbigniew. Znaczenie snu i sposoby poprawy jego jakości u sportowców = Impact of sleep and methods to improve its quality in the context of sporting activities. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(5):157-176. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.51416 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3518 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 15.04.2016. Revised 29.04.2016. Accepted: 12.05.2016. Znaczenie snu i sposoby poprawy jego jakości u sportowców Impact of sleep and methods to improve its quality in the context of sporting activities Aleksandra Frydrych-Szymonik1, Gabriela Augustyn1, Zbigniew Szyguła2 Aleksandra Frydrych-Szymonik1, Gabriela Augustyn1, Zbigniew Szyguła2 1Studia doktoranckie, Wydział Wychowania Fizycznego, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie, 2Zakład Medycyny Sportowej i Żywienia Człowieka, Wydział Wychowania Fizycznego i Sportu, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie 1Doctoral studies, Faculty of Physical Education, The University of Physical Education in Krakow 2Section of Sports Medicine and Human Nutrition, Faculty of Physical Education and Sport, The University of Physical Education in Krakow Aleksandra Frydrych-Szymonik, afrydrychszymonik@gmail.com, tel. 601 146 509 AWF w Krakowie, Al. Jana Pawła II 78, 31-571 Kraków Słowa kluczowe: deficyt snu, drzemka, odnowa biologiczna sportowców, używki Key words: sleep disorders, nap, athletic recovery, drugs Streszczenie Cel Pracy Celem pracy było określenie znaczenia snu i wskazanie sposobów poprawy jego jakości u sportowców na podstawie przeglądu piśmiennictwa naukowego. Materiał i Metody Do analizy wybrano zagraniczne artykuły opublikowane w latach 2005 do 2015, korzystając z bazy danych: Medline EBSCO, Medline Ovid, PubMed oraz internetową wyszukiwarkę artykułów naukowych – Google Scholar. W przeglądzie uwzględniono prace oryginalne, zawierające w temacie (subjects) pojęcia: „sleep” i „athletes”. Z analizy wykluczono prace dotyczące medycznych zaburzeń snu oraz te, które nie mają związku ze sportem. Wyniki Zaburzenia snu stają się coraz częstszą przyczyną obniżania sprawności psychofizycznej zawodników, a biorą się one głównie z niewielkiej wiedzy na temat higieny snu. Zbyt mała liczba godzin snu powoduje szereg negatywnych zmian w organizmie, co w konsekwencji ma związek z obniżeniem zdolności wysiłkowej sportowców. Wnioski Należy dbać o prawidłową jakość i ilość snu oraz wprowadzać odpowiednio zaplanowane drzemki regeneracyjne w odnowie biologicznej zawodników. W działaniach optymalizujących sen sportowców należy również brać pod uwagę fakt, iż dieta, nawyki żywieniowe oraz używki mają znaczący wpływ na jakość i ilość snu człowieka. Abstract The aim of the study was to define the impact of sleep and identify methods to improve its quality in athletes , drawing on a review of the scientific literature. Methods Foreign literature published from 2005 to 2015 was reviewed using the following databases: Medline, PubMed and Google Scholar. The review included original papers, containing in the title the following expression: "sleep" and "athletes". The analysis excluded articles about the sleep disorders and articles not related to sports. Results Sleep disorders have had an increasingly negative impact on the psychophysical abilities of athletes, and they are mainly caused by little knowledge of the sleep hygiene. An insufficient amount of sleep brings about a number of changes to the human body that can have a negative impact which implies a decrease of athletic performance. Conclusion Proper quality and amount of sleep must be ensured, and duly scheduled regeneration naps have to be introduced in the recovery of athletes. In order to optimize the sleep of athletes, the effect of diet, nutrition habits and stimulants on the quality and amount of sleep has to be taken into consideration.

Borys R. M., Sirman V. M., Nykytenko O. P., Zukow W., Gozhenko A. I. Характеристика динаміки змін гемостазу, протеолізу, фібринолізу і ліпопероксидації у тканині нирок = Description of dynamics change hemostasis, proteolysis, fibrinolysis and lipid peroxidation in kidney tissue. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(3):241-258. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.56064 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3615 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.03.2016. Revised 20.03.2016. Accepted: 23.03.2016. УДК: 616.61-008.9:616.151.5 ХАРАКТЕРИСТИКА ДИНАМІКИ ЗМІН ГЕМОСТАЗУ, ПРОТЕОЛІЗУ, ФІБРИНОЛІЗУ І ЛІПОПЕРОКСИДАЦІЇ У ТКАНИНІ НИРОК Р. М. Борис, В. М. Сірман, О. П. Никитенко, В. Жуков, А. І. Гоженко Український науково-дослідний інститут медицини транспорту МОЗ України, м. Одеса, Украина UMK w Toruniu Резюме Метою нашого дослідження було вивчити та проаналізувати динаміку змін гемостазу, протеолізу, фібринолізу і ліпопероксидації у тканині нирок при експериментальному перитоніті, а також при ад’ювантному артриті Пірсона у щурів та визначення динаміки змін біохімічних показників, що характеризують основні патофізіологічні механізми клітинного і тканинного ураження нирок. Для вирішення поставлених задач проведені серії експериментів in vivo. У роботі використано 189 самців білих щурів з середньою масою тіла 0,193±0,018 кг. Дослідження проводили через 2, 4, 6 і 12 міс. після індукції ад’ювантного артриту Пірсона. При експериментальному перитоніті, проведено 7 серій експериментів на 486 самцях білих щурів з масою тіла 0,17-0,30 кг. Встановлено, що при обох експериментальних моделях запалення виникають однотипні механізми гемостазу, протеолізу, фібрінолізу і ліпопероксидації у тканині органу. Ключові слова: ураження нирок, протеоліз, фібриноліз, ліпопероксидація. DESCRIPTION OF DYNAMICS CHANGE HEMOSTASIS, PROTEOLYSIS, FIBRINOLYSIS AND LIPID PEROXIDATION IN KIDNEY TISSUE R. M. Borys, V. M. Sirman, O. P. Nykytenko, W. Zukow, A. I. Gozhenko Ukrainian Scientific Research Institute of Transport Medicine, Ministry of Health of Ukraine UMK w Toruniu Resume The aim of our study was to examine and analyze the dynamics of changes in hemostasis, proteolysis, fibrinolysis and lipid peroxidation in kidney tissue in experimental peritonitis, as well as adjuvant arthritis in rats Pearson and determine dynamic changes of biochemical indicators of the basic pathophysiological mechanisms of cell and tissue damage to the kidneys . To solve this problem, a series of experiments in vivo. The paper used 189 male albino rats with an average body weight of 0,193 ± 0,018 kg. The study was conducted at 2, 4, 6 and 12 months. After induction of adjuvant arthritis Pearson. In experimental peritonitis, held 7 series of experiments on 486 white male rats weighing 0,17-0,30 kg. Found that in both experimental models of inflammation there are similar mechanisms of hemostasis, proteolysis, fibrinolysis and lipid peroxidation in the fabric body. Keywords: kidney damage, proteolysis, fibrinolysis, lipid peroxidation.

The paper is devoted to the analysis of the preconditions for origination and peculiarities of the formation of beach team sports (volleyball, handball, football) in the world, along with the generalization of international experience of their functioning at the present stage of the development of sport. In the paper, the balance of forces in the international sports arena is examined and Brazilian national teams were found to occupy leading positions in this group of sports. Conditions ensuring effective functioning of beach team sports in this country are analyzed. The prospects for their further development are identified.

Mikos Marcin, Juszczyk Grzegorz, Czerw Aleksandra. Nowe prawa i obowiązki ratowników medycznych w świetle nowelizacji ustawy o PRM = New rights and duties of paramedics according to the updated Law on National Medical Emergency Services. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(2):311-315. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.46832 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3409 https://pbn.nauka.gov.pl/works/717768 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.01.2016. Revised 12.02.2016. Accepted: 27.02.2016. Nowe prawa i obowiązki ratowników medycznych w świetle nowelizacji ustawy o PRM New rights and duties of paramedics according to the updated Law on National Medical Emergency Services Marcin Mikos (1), Grzegorz Juszczyk (2), Aleksandra Czerw(2) (1) Polskie Towarzystwo Prawa Medycznego (2) Warszawski Uniwersytet Medyczny, Zakład Zdrowia Publicznego Słowa kluczowe: ratownik medyczny, Państwowe Ratownictwo Medyczne. Key words: medical profession of paramedics, The Law on National Medical Emergency Services. Streszczenie Zmiany w prawie dotyczące wykonywania zawodu ratownika medycznego są źródłem nowych praw i obowiązków w zakresie wykonywania tego zawodu w Polsce. Nowe przepisy wprowadzają także ustawowe gwarancje przestrzegania praw pacjenta przez ratowników medycznych. W pracy opisane zostały najważniejsze zmiany wynikające z nowelizacji z dnia 25 września 2015 roku ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym mające bezpośredni wpływ na uwarunkowania zawodowe paramedyków. Abstract Changes in the law regulating medical profession of paramedics are fundamental sources of new rights and duties of this occupation in Poland. New regulations introduce legal boundaries for obeying the patients’ rights by paramedics. The paper describes the key changes based on the update of the Law on National Medical Emergency Services form 25th of September 2015, which directly influence occupational duties of paramedics in Poland.

The paper summarizes the new data on the technical and tactical preparation of elite athletes in team sports. The main content of the paper involves the data of own research on the issue of improving sports mastery in elite volleyball players. The formulas and rating scales are developed for assessing the technical and tactical preparedness of team players based on the indicators of their competitive activity (efficiency of attacking actions, the effectiveness of the serving, the effectiveness of the technical and tactical actions in attack). The program of improving technical and tactical actions in attack in elite volleyball players with different team role was proposed based on pedagogical analysis and interpretation of indicators of competitive activity.

Bartoshyk, N.V. Судово-медична характеристика вогнепальних пошкоджень, спричинених мисливськими патронами калібру 8х57 мм, що споряджені експансивними кулями, з дистанцій 50 м та 100 м, та встановлення наявності відкладання хімічних елементів в ділянках ушкоджень = Forensic description of сaused by 8x57 mm hunting cartridges equipped with expanding bullets shot at 50 m and 100 m and study of chemical elements deposition in the area of damage. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(3):41-47. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.47418 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3418 https://pbn.nauka.gov.pl/works/719624 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.01.2016. Revised 12.02.2016. Accepted: 27.02.2016. СУДОВО-МЕДИЧНА ХАРАКТЕРИСТИКА ВОГНЕПАЛЬНИХ ПОШКОДЖЕНЬ, СПРИЧИНЕНИХ МИСЛИВСЬКИМИ ПАТРОНАМИ КАЛІБРУ 8х57 мм, ЩО СПОРЯДЖЕНІ ЕКСПАНСИВНИМИ КУЛЯМИ, З ДИСТАНЦІЙ 50 М ТА 100 М, ТА ВСТАНОВЛЕННЯ НАЯВНОСТІ ВІДКЛАДАННЯ ХІМІЧНИХ ЕЛЕМЕНТІВ В ДІЛЯНКАХ УШКОДЖЕНЬ Н. В. Бартошик КЗ ЛОР «Львівське обласне бюро судово-медичної експертизи» Резюме Викладені результати експериментальних досліджень пошкоджень на камуфльованій тканині патронами 8х57мм, що споряджені експансивними кулями різних торгових марок з дистанцій 50 та 100метрів та визначення відкладання хімічних елементів в ділянках ушкоджень. Зважаючи на все більшу поширеність нарізної вогнепальної зброї серед мисливців, а також на кількість нещасних випадків під час полювання було доцільно дослідити одні з найпопулярніших патронів калібру 8х57мм, що споряджені експансивними кулями. Конструкція цих куль передбачає істотне збільшення діаметру при потраплянні в м’які тканини. Як правило, першою перешкодою на шляху кулі, що ранить є одяг, що захищає тіло людини від впливу зовнішнього середовища та першим сприймає дію факторів пострілу. Оскільки ці кулі мають різну форму та володіють різними видами експансивності, то й морфологічні особливості вхідних ушкоджень на тканині будуть відрізнятися. Важливою ознакою вогнепальних ушкоджень є металізація. Відкладання металів утворюється за рахунок стирання внутрішньої поверхні каналу ствола зброї, кулі чи її оболонки, а також за рахунок вибухової хімічної суміші капсуля. Найбільш надійні результати виявлення цих хімічних елементів можна отримати за допомогою рентгенфлуоресцентного спектрального аналізу. При проведеннях судово-медико-криміналістичних експертиз у випадку ушкоджень кулями, що споряджені в патрони 8х57мм, за результатами хімічного складу в ділянці пошкодження та його відсоткового співвідношення можна буде встановити торгову марку виробника патронів та дальність здійснення пострілу. Ключові слова: вогнепальні пошкодження, камуфльована тканина, експансивні кулі, хімічні елементи. FORENSIC DESCRIPTION OF СAUSED BY 8X57 MM HUNTING CARTRIDGES EQUIPPED WITH EXPANDING BULLETS SHOT AT 50 M AND 100 M AND STUDY OF CHEMICAL ELEMENTS DEPOSITION IN THE AREA OF DAMAGE N.V. Bartoshyk Lviv Regional Bureau of Forensic Examination Summary The paper presents the results of experimental study of the damage of camouflage fabric caused by 8X57mm cartridges with expanding bullets from different manufacturers shot at 50 mand 100 mand assessment of chemical elements deposition in the area of damage. Taking into account the increasing popularity of rifled firearms with hunters, as well as the growing number of accidents occurring while hunting, it was regarded important to study 8X57mm cartridges with expanding bullets, which are the most popular among the hunting community. These bullets are designed to increase in diameter on impact. As a rule, the first obstacle the bullet encounters on its way is clothes, which protect the body against the impact of environmental factors and are the first to be affected by the shot factors. Since these bullets come in a variety of shapes and have different expanding ability, morphological features of entrance damage on the fabric will also differ. An important feature of gunshot damage is metallization. Metals are deposited due to abrasion of the inner surface of the bore, bullet or its shell, and also owing to the explosive mixture of the primer. The most reliable results of detecting these elements can be obtained using X-ray fluorescence spectroscopy. While conducting forensic examination in case of damage caused by bullets inserted into 8X57mm cartridges, the chemical composition of the deposited substances and their proportion in the area of damage will make it possible to ascertain the manufacturer of the cartridges and shooting distance. Key words: gunshot damage, camouflage fabric, expanding bullets, chemical elements.

Szwajdler Paweł. The Protection of Sports Trademarks in the Recent Case Law of the Court of Justice of the European Union = Ochrona sportowych znaków towarów w świetle najnowszego orzecznictwa TSUE. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(9):357-362. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.61991 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3851 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.08.2016. Revised 25.08.2016. Accepted: 06.09.2016. The Protection of Sports Trademarks in the Recent Case Law of the Court of Justice of the European Union Ochrona sportowych znaków towarów w świetle najnowszego orzecznictwa TSUE Paweł Szwajdler e-mail: pawel.szwajdler@onet.pl Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Abstract The main aim of this work is to give an answer to the question: are sports trademarks treated in EU in different way than other trademarks? The author of this article was inspired by two recent judgements of EU Court of Justice. First of them is related to sports shoes and second one to football club crest. Above- mentioned judgement are interesting, because both of them concern marks, which are similar to registered trademarks. Therefore, it is able to show boundaries of the protection of sports trademarks. This paper contains also overall considerations about trademarks, sports trademarks and their protection. Abstrakt Głównym celem niniejszego artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy sportowe znaki towarowe podlegają w Unii Europejskiej szczególnej ochronie prawnej. Inspirację dla zarysowanych w zdaniu poprzednim rozważań stanowią dwa wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Pierwszy spośród nich dotyczy ochrony konturów herbu klubu piłkarskiego, natomiast drugi dotyka problemów związanych z charakterystycznym znakiem umieszczanym na produktach znanej marki butów sportowych. Omawiane w niniejszej pracy wyroki są wyjątkowo interesujące, ponieważ wiążą się z ochroną znaków li tylko przypominających zarejestrowane ZTUE. Artykuł zawiera również ogólne refleksje na temat znaków towarowych, sportowych znaków towarowych oraz przeciwdziałania ich naruszeniom. Słowa kluczowe: sport, znak towarowy, TSUE, prawo własności intelektualnej, sportowy znak towarowy Key word: sport, trademark, sports trademark, EU Court of Justice, intellectual property rights

Banaczkowska Alicja, Eksterowicz Jerzy, Zukow Walery. Kuchnia tradycyjna jako czynnik wpływający na rozwój turystyki regionu na przykładzie Krajny = Traditional Kitchen as a factor in the development of tourism in the region as an example Krajna. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(2):47-63. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.45767 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3377 https://pbn.nauka.gov.pl/works/713068 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 01.01.2016. Revised 12.01.2016. Accepted: 31.01.2016. Kuchnia tradycyjna jako czynnik wpływający na rozwój turystyki regionu na przykładzie Krajny Traditional Kitchen as a factor in the development of tourism in the region as an example Krajna Alicja Banaczkowska1, Jerzy Eksterowicz2, Walery Zukow2 1Wyższa Szkoła Gospodarki, Bydgoszcz 2Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz Słowa kluczowe: kuchnia tradycyjna, turystyka, Krajna. Keywords: traditional kitchen, tourism, Krajna. Streszczenie Wstęp Niniejsze opracowanie dotyczy wpływu walorów lokalnej kuchni tradycyjnej na rozwój turystyki. W tym ujęciu wskazany został region kulturowy Krajny, tzw. ziemi pogranicza. Podjęto się omówienia powyższego zagadnienia ze względu na potrzebę i jednocześnie obowiązek czerpania z dziedzictwa kulturowego, z pożytkiem dla rozwoju społeczeństwa. Przykładem takiego działania dającego impuls dla rozwoju turystyki może być wykorzystanie smaków i aromatów dawnej kuchni polskiej, jako atrakcji przyciągającej turystów. Cel pracy Celem przeprowadzanych badań jest określenie wpływu kulturowo-etnicznych walorów regionu (kuchnia regionalna) na rozwijanie się funkcji turystycznej w danym regionie na przykładzie Krajny. Obszar wybrany został z uwagi na zainteresowanie tematyką propagowania elementów kultury ludowej oraz możliwości realizacji tematu w tym posiadane kompetencje, czas i środki techniczne. Nie bez znaczenia są też własne doświadczenia współautorki, która początkowo była odbiorcą przekazu sztuki ludowej, a następnie także jej animatorem. Problemy i hipotezy badawcze Problem badawczy według ( Frakfort'a-Nachmias'a, 2001) to bodziec intelektualny wywołujący reakcję w postaci badań naukowych. Problem badawczy może być ustanowiony jako zdanie twierdzące lub pytające, a samo sformułowanie problemu polega na określeniu pytania, na które albo jeszcze nie ma odpowiedzi, albo nie jest ona dostatecznie precyzyjna. Jest formułowany za pomocą określonych pojęć, które odzwierciedlają zjawiska empiryczne. Hipoteza badawcza jest to wstępna odpowiedz na postawiony problem, dająca się sprawdzić empirycznie (należy ją zweryfikować w toku badań). W niniejszej pracy wyodrębniono następujące problemy badawcze oraz hipotezy: Problem główny: • Jaki jest stopień oddziaływania tradycyjnej kuchni na wzrost zainteresowania danym regionem zarówno przez potencjalnych turystów jak i lokalnych mieszkańców? Problemy szczegółowe: • Jaki jest poziom zainteresowania kuchnią regionalną wśród mieszkańców województw: głównie wielkopolskiego, pomorskiego i kujawsko-pomorskiego (ze względu na przynależność administracyjną Krajny)? • Jaka jest wiedza na temat potraw staropolskich i regionalnych? • Czy w świadomości społecznej funkcjonuje pojęcie restauracji typu karczma oferującej regionalne jedzenie? • Czy Krajna jako region kulturowy jest rozpoznawalna? • Czy kuchnia regionalna jest atrakcyjna? • Czy atrakcyjność kuchni regionalnej może być czynnikiem decydującym o wyborze miejsca wypoczynku lub podróży? • Czy metody promocji produktów regionalnych są wystarczające? Hipoteza główna: • Zakłada się, że stopień oddziaływania tradycyjnej kuchni na wzrost zainteresowania danym regionem zarówno przez potencjalnych turystów jak i lokalnych mieszkańców jest wysoki. Hipotezy szczegółowe: • Zakłada się, że poziom zainteresowania kuchnią regionalną wśród mieszkańców województw: wielkopolskiego, pomorskiego i kujawsko-pomorskiego (ze względu na przynależność administracyjną Krajny) jest na średnim poziomie. • Zakłada się, że wiedza na temat potraw staropolskich i regionalnych jest na średnim poziomie. • Zakłada się, że w świadomości społecznej, w stopniu umiarkowanym funkcjonuje pojęcie restauracji typu karczma oferującej regionalne jedzenie. • Zakłada się, że Krajna jako region kulturowy jest rozpoznawalna. • Zakłada się, że kuchnia regionalna jest atrakcyjna. • Zakłada się, że atrakcyjność kuchni regionalnej może być czynnikiem decydującym o wyborze miejsca wypoczynku lub podróży w stopniu wysokim. • Zakłada się, że metody promocji produktów regionalnych są niewystarczające. Metody, techniki i narzędzia pomiaru Zastosowane metody badawcze w niniejszym opracowaniu to: sondaż diagnostyczny, a jako główną technikę przyjęto badania ankietowe, kwestionariusz ankiety składający się z 6 pytań, w większości zamkniętych, został wypełniony online przez próbę 117 respondentów. Badania miały zmierzyć poziom wiedzy o potrawach regionalnych oraz zainteresowania Krajną jako regionem kulturowym. Z uwagi na wysoką ocenę atrakcyjności potraw tradycyjnych kuchni regionalnej, postanowiono potwierdzić dany punkt badań ankietowych przy pomocy technik wspierających proces badawczy, jakimi są obserwacja oraz wywiad swobodny-terenowy. Obserwacje i wywiad swobodny- terenowy , który stanowiły poniekąd badanie opinii konsumentów, przeprowadzono na próbie 52 osób, zadbano o to aby próba ta reprezentowała osoby w różnym wieku zamieszkujące na wsi i w mieście. Wyniki Badań i ich omówienie Charakterystyka badanej grupy/próby Badania sondażowe zostały przeprowadzone na próbie 117 osób z doboru losowego prostego, w przedziale wiekowym 19-30 lat. Ludzie ci są mieszkańcami województw: wielkopolskiego, pomorskiego, kujawsko-pomorskiego. Badani respondenci pochodzili zarówno z obszarów wiejskich jak i miejskich. Weryfikacja hipotez Weryfikacja przeprowadzona w oparciu o łączne wyniki badań wykazała, że potwierdziło się siedem z ośmiu założonych hipotez. Hipoteza nr 1 zakładająca, że stopień oddziaływania tradycyjnej kuchni na wzrost zainteresowania danym regionem zarówno przez potencjalnych turystów jak i lokalnych mieszkańców jest wysoki, w pełni potwierdziła się. Hipoteza nr 2 zakładająca, że poziom zainteresowania kuchnią regionalną wśród mieszkańców województw: wielkopolskiego, pomorskiego i kujawsko-pomorskiego jest na średnim poziomie, nie potwierdziła się Hipoteza nr 3 zakładająca, że wiedza na temat potraw staropolskich i regionalnych jest na średnim poziomie, potwierdziła się. Hipoteza nr 4 zakładająca, że w świadomości społecznej, w stopniu umiarkowanym funkcjonuje pojęcie restauracji typu karczma oferującej regionalne jedzenie, potwierdziła się. Hipoteza nr 5 zakładająca, że Krajna jako region kulturowy jest rozpoznawalna, potwierdziła się. Hipoteza nr 6 zakładająca, że kuchnia regionalna jest atrakcyjna, potwierdziła się. Respondenci ocenili kuchnię regionalną jako szczególnie atrakcyjną. Hipoteza nr 7 zakładająca, że atrakcyjność kuchni regionalnej może być czynnikiem decydującym o wyborze miejsca wypoczynku lub podróży w stopniu wysokim, potwierdziła się. Hipoteza nr 8 zakładająca, że metody promocji produktów regionalnych są nie wystarczające, potwierdziła się. Wnioski W wyniku analizy przeprowadzonych badań zostały sformułowane następujące wnioski: • Atrakcyjność potraw sporządzanych wg tradycyjnych receptur, z wykorzystaniem naturalnych składników pozytywnie wpływa na wybór miejsca wypoczynku bądź podróży. • Regionalna tradycyjna kuchnia stanowi element wysoce atrakcyjny a jako taki może wpływać na rozwój turystyki kulturowej, a także turystyki w ogóle w badanym rejonie. • Ważną rolę w zakresie upowszechnienia produktów tradycyjnych i kuchni regionalnej mają restauracje, karczmy lub oberże, które kultywują tradycję lokalną poprzez wystrój wnętrz i kuchnię regionalną. • Kuchnia regionalna może być znakomitym uzupełnieniem innych produktów turystycznych, w szczególności związanych z dziedzictwem narodowym i kulturową turystyką lokalną. Summary Introduction This study concerns the impact of values of the local traditional cuisine on the development of tourism. In this perspective, the region has been designated a cultural Krajny called. land border. It is taken to discuss this issue because of the need and obligation at the same time learn from the cultural heritage for the benefit of the development of society. An example of this giving impetus to the development of tourism may be the use of flavors and aromas of the old Polish cuisine as a tourist attracting tourists. Aim The aim of the research is to determine the impact of cultural and ethnic values of the region (regional cuisine) to develop a tourism function in the region for example Krajna. The area was chosen because of the interest in the subject of promoting elements of folk culture and the feasibility of the topic including their competence, time and technical means. Not without significance is also co-author of his own experience, which initially was the recipient of media folk art, and also the animator. Problems and hypotheses According to the research problem (Frakfort-Nachmias 2001) is an impressive intellectual stimulus response in the form of research. The research problem can be established as an affirmative sentence or questioning, and the same formulation of the problem is to determine the questions that have either no response, or it is not sufficiently precise. It is formulated using specific terms that reflect the empirical phenomena. The hypothesis of the research is preliminary answer to the stated problem, giving up empirically (to be verified in the course of research). In this paper, the following research problems and hypotheses: The root problem: 1. What is the degree of impact on the traditional increase in interest in the region by both potential tourists and locals? Specific problems: 1. What is the level of interest in regional cuisine among the inhabitants of the provinces mainly Wielkopolska, Pomerania and Kujawy-Pomerania (on grounds of administrative Krajna)? 2. What is the knowledge of traditional Polish dishes and regional authorities? 3. Is the public awareness for the concept tavern-style restaurant offering regional food? 4. Is Krajna as a cultural region is recognizable? 5. Are regional cuisine is attractive? 6. Does the attractiveness of regional cuisine can be a decisive factor in choosing a vacation destination or travel? 7. Do the methods promote regional produce sufficient? Main hypothesis: 1. It is assumed that the degree of impact on the traditional increase in interest in the region by both potential tourists and locals is high. Hypotheses particulars: 1. It is assumed that the level of interest in regional cuisine among the inhabitants of the provinces of Wielkopolska, Pomerania and Kujawy-Pomerania (on grounds of administrative Krajny) is at a medium level. 2. It is assumed that knowledge of traditional Polish dishes and regional is at a medium level. 3. It is assumed that in the public consciousness, moderate operating concept restaurant type inn offering regional food. 4. It is assumed that Krajna as a cultural region is recognizable. 5. It is assumed that the regional cuisine is attractive. 6. It is assumed that the attractiveness of regional cuisine can be a decisive factor the choice of vacation destination or travel to a high degree. 7. It is assumed that the methods of promoting regional products are insufficient. Methods, techniques and tools of measurement The research methods used in this study are: diagnostic survey, and as the main technique adopted surveys, a questionnaire consisting of with 6 questions, most of them closed was completed online by 117 respondents attempt. The research was to measure the level of knowledge about regional dishes and interest Krajná as a cultural region. Due to the high rating the attractiveness of traditional dishes of regional cuisine, it was decided to confirm the point of the survey with the help of techniques to support the research process, which are observation and interview-free terrain. Observations and interview free- terrain, which were to some extent the consumer survey, conducted on a sample of 52 people taken care of is that this attempt was represented by people of all ages living in the countryside and in the city. Research Results and Discussion Characteristics of the study group / trials Surveys were conducted on a sample of 117 people with simple random sampling, in the age group 19-30 years. These people are residents of the provinces of Wielkopolskie, Kujawsko-Pomorskie and Pomorskie. The respondents came from both rural and urban areas. verification of hypotheses Verification carried out based on the combined results of the research showed that confirmed seven of the eight established hypotheses. Hypothesis No. 1 assuming that the degree of impact on the traditional increase in interest in the region by both potential tourists and locals alike is high, fully confirmed the. Hypothesis No. 2 assuming that the level of interest in regional cuisine among the inhabitants of the provinces of Wielkopolskie, Kujawsko-Pomorskie and Pomorskie is at the average level, has not confirmed the Hypothesis 3 assuming that the knowledge of traditional Polish dishes and regional authorities is at the average level, confirmed the. Hypothesis No. 4 assuming that in the public consciousness, moderate operating concept restaurant type inn offers regional food, a confirmed. Hypothesis No. 5 assuming that Krajna as a cultural region is recognized, confirmed the. Hypothesis No. 6 assuming that the regional cuisine is attractive, confirmed the. Respondents assessed the regional cuisine as particularly attractive. Hypothesis No. 7 assuming that the attractiveness of regional cuisine can be a decisive factor in choosing a vacation destination or travel to a high degree, confirmed the. Hypothesis No. 8 assuming that the methods of promoting regional products are not sufficient to confirmed. Conclusion As a result of the analysis of the research were formulated following conclusions: 1. The attractiveness of dishes prepared according to traditional recipes, using natural ingredients positively influence the choice of vacation destination or travel. 2. Regional traditional cuisine is part of a highly attractive and as such can affect the development of cultural tourism, and tourism in general in the studied area. 3. An important role in the dissemination of traditional and regional cuisine are restaurants, inns and taverns that cultivate the local tradition through the décor and regional cuisine. 4. Regional cuisine can be an excellent complement to other tourism products, in particular those related to national heritage and local cultural tourism.

Łubkowska Wioletta, Połeć Justyna, Szark-Eckardt Mirosława, Żukowska Hanna. Subjective assessment of kinesitherapy as an element of comprehensive rehabilitation process of subjects with lower spine pain. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(2):255-266. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.46656 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3398 https://pbn.nauka.gov.pl/works/717132 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.01.2016. Revised 12.02.2016. Accepted: 21.02.2016. Subjective assessment of kinesitherapy as an element of comprehensive rehabilitation process of subjects with lower spine pain Łubkowska Wioletta¹, Połeć Justyna¹, Szark-Eckardt Mirosława², Żukowska Hanna² ¹ Department of Physical Education and Health Promotion, University of Szczecin, Poland ² Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Abstract Background. Spinal pain has triggered interest in many fields of medicine, such as orthopedics, neurology, rheumatology, and rehabilitation. Despite ongoing development of surgery techniques, a major role is played by fitness improvement treatments, which need to be promoted. The aim of the research was a subjective assessment of kinesitherapy as an element of comprehensive rehabilitation process of subjects with lower spine pain. Material/Methods. This paper has an empirical character. The research was conducted amongst a randomly selected group of 60 patients of Independent Public Health Care Unit in Choszczno, Poland (rehabilitation at an outpatients’ clinic), aged 20-51. All of them were subjected to a series of 10 kinesitherapy treatments. The research used diagnostic polling method and the following techniques: survey and implicit interview. Results. The research proved that after completion of 10 treatments, the subjects noticed a significant improvement of their health. Kinesitherapy helped return to an active professional life for those who were forced to resign or suspend their work. Subjects reported that 10 kinesitherapy treatments were enough to notice their effectiveness in lumbar spine pain reduction. Kinesitherapy treatments resulted in a reduced usage of painkillers. Conclusions. There is evidence of positive impact of physical exercise on treatment results and beneficial effects in patients with spinal pain. Proper education aimed at changing bad habits and advising how to care for spine may be a powerful way to fight for health. Keywords: spine, pain syndromes, lumbar spine, kinesitherapy, curative exercises, improving fitness.

Sirman V. M., Borys R. M., Nykytenko O. P., Zukow W., Gozhenko A. I. Вплив трансплантації ембріональних прогеніторних клітин на функцію нирок = Effect of transplantation embryonic progenitor cells on renal function. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(2):349-366. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.56017 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3614 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.01.2016. Revised 12.02.2016. Accepted: 27.02.2016. УДК: 616.61-008-089.843:615.361.013 В. М. Сірман, Р. М. Борис, О. П. Никитенко, В. Жуков, А. І. Гоженко Український науково-дослідний інститут медицини транспорту МОЗ України, м. Одеса, Украина UMK w Toruniu Резюме Метою нашого дослідження було вивчення впливу трансплантації ембріональних прогеніторних клітин на функцію нирок при експериментальному перитоніті та при ад’ювантному артриті Пірсона у щурів. У роботі використано 189 самців білих щурів з середньою масою тіла 0,193±0,018 кг. Дослідження проводили через 2, 4, 6 і 12 міс. після індукції ад’ювантного артриту Пірсона. При експериментальному перитоніті, проведено 7 серій експериментів на 486 самцях білих щурів з масою тіла 0,17-0,30 кг. Встановлено, що при обох експериментальних моделях запалення трансплантація ембріональних прогеніторних клітин сприяє значному підвищенню діурезу за рахунок збільшення швидкості клубочкової фільтрації, що суттєво знижує вміст креатиніну у плазмі крові. Крім того, під впливом трансплантації ембріональних прогеніторних клітин спостерігається дворазове зниження втрат білка з кінцевою сечею, стандартизованих за об’ємом клубочкового фільтрату. Ключові слова: гостре ураження нирок, ШКФ, трансплантація ембріональних прогеніторних клітин. EFFECT OF TRANSPLANTATION EMBRYONIC PROGENITOR CELLS ON RENAL FUNCTION V. M. Sirman, R. M. Borys, O. P. Nykytenko, W. Zukow, A. I. Gozhenko Ukrainian Scientific Research Institute of Transport Medicine, Ministry of Health of Ukraine UMK w Toruniu Resume The aim of our study was to examine the influence of transplantation of embryonic progenitor cells in renal function in experimental peritonitis and in adjuvant arthritis in rats Pearson. The paper used 189 male albino rats with an average body weight of 0,193 ± 0,018 kg. The study was conducted at 2, 4, 6 and 12 months. After induction of adjuvant arthritis Pearson. In experimental peritonitis, held 7 series of experiments on 486 white male rats weighing 0,17-0,30 kg. Found that in both experimental models of inflammation transplantation of embryonic progenitor cells contributes to a significant increase in urine output by increasing glomerular filtration rate, which significantly reduces creatinine in blood plasma. In addition, under the influence of transplantation of embryonic progenitor cells there is a twofold decrease loss of protein from the final urine volume standardized glomerular filtrate. Keywords: acute kidney damage, GFR, Transplantation of embryonic progenitor cells.