Search

Copyright of Studia Paedagogica Ignatiana is the property of Jesuit University Ignatianum in Krakow and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Celem niniejszego tekstu jest rekonstrukcja koncepcji pedagogicznej i pedeutologicznej zawartej w Ćwiczeniach duchowych św. Ignacego według interpretacji Hansa Ursa von Balthasara i Adrienne von Speyr. Przedmiotem badań są wypowiedzi tych dwojga dwudziestowiecznych autorów na temat Ćwiczeń duchowych, a w szczególności ich aspektu pedagogicznego i pedeutologicznego. Zasadniczą metodą badań jest analiza literatury prymarnej i sekundarnej dotyczącej wskazanego przedmiotu badań. Wywód przeprowadzono w następujących etapach: W pierwszym punkcie zostało podjęte zagadnienie pedeutologiczne dotyczące osoby prowadzącego ćwiczenia i jego relacji z rekolektantami. Następnie nakreślona została pedagogia Ćwiczeń, w której wyróżniono trzy elementy. Pierwszym z nich jest teocentryczna wizja rzeczywistości zarysowana w Fundamencie i Zasadzie Ćwiczeń (CD 23) i wyrastający z niej postulat tzw. ignacjańskiej obojętności. Doprowadzenie do takiej postawy życiowej jest zasadniczym celem pedagogii Ćwiczeń. Dlatego jako drugi element przedstawiona została metoda prowadząca do uzyskania i ugruntowania postawy obojętności. Następnie poddano analizie trzeci, kluczowy element tej pedagogii, czyli wybór stanu życia. W konkluzji stwierdzono aktualność przedstawionych założeń pedagogicznych i pedeutologicznych, przeciwstawiających się sekularyzacji, egocentryzmowi oraz lękowi przed definitywnym zaangażowaniem, które są tak rozpowszechnione we współczesnej kulturze.

Copyright of Fabrica Litterarum Polono-Italica is the property of Wydawnictwo Uniwersytetu Slaskiego and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Forum Pedagogiczne / Pedagogical Forum is the property of Uniwersytet Kardynala Stefana Wyszynskiego w Warszawie and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Starting from Coleridge’s ode On Dejection the essay attempts to define complex relationships between dejection and joy also in the domain of pedagogy conceived of as the exercise in practicing the art of living. Faust’s complaint of the elimination of joy from teaching and learning clearly aims at a larger social project: a society of people who are active and critically assess social and political reality of the day. “Training”, which education has become, adapts the individual to perform repetitive tasks in order to adapt well to an increasingly mechanistic world. Already in the early decades of the 19th century, Thomas Carlyle said that if he had been looking for a single term to describe the new age, he would have found it in the word 'mechanical'. We understand joy as an inclusive rationality that not only allows for that which does not submit to the rigours of the currently valid understanding of rationality, but is capable of taking a step back on the path of “progress” made under the sign of rationality. It turns out to be necessary to accept the postulate of multiple ways of domiciling in the world, all of which apply in a “mild way”. Such mildness creates the right aura for the joy that comes from the practice of co-being with others.

W artykule dokonuje się porównania interpretacji pojęcia ideologii w badaniach edukacyjnych uprawianych przez niektórych uczonych katolickich z jego problematyzacją na gruncie świeckich, niekościelnych — zarówno krajowych, jak i zagranicznych — studiów edukacyjnych. Pojęciem centralnym jest tu ideologia, która według wybranych do polemiki badaczy katolickich w różnych postaciach infekuje nauki o wychowaniu; standardowo kojarzona jest przy tym z zafałszowaniem rzeczywistości, myśleniem utopijnym oraz indoktrynacją edukacyjną. Artykuł demonstruje niedostatki dogmatyczno-katolickiego ujęcia ideologii i pokazuje jego niezgodność z filozoficznie ugruntowanymi ujęciami zarówno ze strony pedagogów świeckich, jak i ze strony bardziej progresywnych badaczy katolickich. Autor argumentuje, że aby myśleć o ideologii edukacyjnej w prawdziwie nowoczesny i krytyczny sposób, nie można trzymać się dogmatycznych nauk Kościoła, lecz należy wziąć pod uwagę także opisowe oraz pozytywne — istotne dla pedagogiki — znaczenie tej kategorii, tak jak ma to miejsce w dyskursie pedagogiki krytycznej.

Artykuł poświęcony jest badaniom z zakresu fenomenologii społecznej ks. Józefa Tischnera (1931-2000), w których to jednym z najistotniejszych zagadnień jest Etyka solidarności, rozumiana tu jako Etyka sumień. Podstawowym założeniem tekstu było uznanie projektu Etyki solidarności jako źródłowo zaangażowanego społecznie, a także pedagogicznie. Co za tym idzie, celem najistotniejszym jest tu ujawnienie wewnętrznego potencjału powyższej propozycji dla analiz z zakresu pedagogiki ogólnej i społecznej. W roku 2021 minęła 90-ta rocznica urodzin Autora oraz 40-ta rocznica pierwszego wydania Etyki solidarności (1981), co stało się to dobrą okazją do rekonstrukcji podstawowych tez omawianego projektu, ale również próbą wskazania potencjału edukacyjnego, przy szczególnym uwzględnieniu problematyki społecznej w dobie wyzwań postawionych przed społeczeństwem demokratycznym w XXI wieku w Polsce i Europie.

Celem artykułu jest ukazanie Ewangelii jako źródła pedagogicznego myślenia i działania. Echo jej przesłania jest obecne w różnych nurtach i koncepcjach pedagogicznych uznawanych za nowoczesne i nowatorskie. Wskazuje to na synergiczny charakter pedagogiki odwołującej się do chrześcijaństwa, którego źródłem jest rzeczywistość zmartwychwstania Jezusa i wynikająca z tej prawdy nadzieja człowieka, że może osiągnąć zbawienie – szczęśliwe życie z Bogiem przez całą wieczność. Wydarzenia opisane w Ewangelii to wydarzenia zbawcze, których składowe tworzą sieć wzajemnych powiązań. W przestrzeni tej sieci ujawnia się synergia, rozumiana jako współdziałanie, którego efektem jest nie tylko wzmacnianie pożądanych wartości lub osłabianie niepożądanych zjawisk, lecz pojawianie się nowej jakości. Przejawia się ona w tym, że refleksja pedagogiczna i działania wychowawcze inspirowane ideą Ewangelii odwołują się nie tylko do wiedzy wynikającej z poznania naturalnego, ale także do wiedzy wzbogaconej poznaniem odwołującym się do Transcendencji. Przy czym korzystanie z efektów synergicznych wymaga poznania treści Ewangelii i zasad jej interpretacji.

Copyright of Studia Paedagogica Ignatiana is the property of Jesuit University Ignatianum in Krakow and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of International Journal of New Economics & Social Sciences (IJONESS) is the property of International Institute of Innovation Science-Education-Development in Warsaw and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Lubelski Rocznik Pedagogiczny is the property of Maria Curie-Sklodowska University in Lublin and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Society, Education, Language / Społeczeństwo. Edukacja. Język is the property of Akademia Mazowiecka w Plocku and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Social Pedagogy / Pedagogika Społeczna is the property of PEDAGOGIUM Wyzsza Szkola Nauk Spolecznych w Warszawie and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Szkoła Specjalna is the property of Akademia Pedagogiki Specjalnej im Marii Grzegorzewskiej and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Niniejszy artykuł stanowi wprowadzenie w myśl pedagogiczną Edyty Stein (1891–1942), której intencją było ukazanie związków między nauką o wychowaniu a antropologią. Dlatego też, w celu odnalezienia podstaw antropologii adekwatnej, scharakteryzowane zostaną różne antropologie, wynikające z nich ujęcia człowieka, które oddziałują na współczesną pedagogikę, a także oryginalna koncepcja wychowania w ujęciu Edyty Stein.

The research results presented in this article are a fragment of a broader empirical material collected in order to find out the opinions of pedagogy students on the family as a space for identity formation. The theoretical considerations refer to Jerzy Nikitorowicz’s concept of a multifaceted and continuously forming identity, and to Erik H. Erikson’s psychosocial theory of development. In addition, an attempt was made to establish the answer to the question: What are the students’ opinions on the family as a space for the formation of their identity? In order to obtain an answer, the method of diagnostic survey was used in the research, and a questionnaire was used as a technique. The survey of 64 students of pedagogy shows that for most of them, the family is of great importance in the formation of their identity. Relationships with parents, siblings, grandmothers, grandfathers, and other relatives are factors that, according to the respondents, have a significant impact on the process of building their identity. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Family Upbringing / Wychowanie w Rodzinie is the property of Family Upbringing Editorial Board / Redakcja czasopisma Wychowanie w Rodzinie and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Artykuł omawia problem dotyczący wyglądu fizycznego osób starszych w kontekście stereotypu, jaki funkcjonuje na temat starości, i pokazuje go w kontekście relacji międzypokoleniowej. Dynamika przemian społeczno kulturowych, której jesteśmy twórcami i której doświadczamy, sprawiła, że żyjemy w czasie, w którym ciało stało się głównym tematem społecznej narracji. Problem jest o tyle poważniejszy, że narracja ta podporządkowana jest jednemu nurtowi, w którym obowiązuje estetyka młodości, sprawności fizycznej i komercyjnego piękna. Celem artykułu jest pokazanie obrazu starości, jaki istnieje w literaturze dla dzieci i refleksja nad nim w kontekście rzeczywistości, w której propaguje się kult ciała, a starość jest negowana i maskowana.

In the efforts to answer the educational sciences to the challenges of the present day, one cannot omit the answer to the question about the philosophical and pedagogical concept of a human being. In this study, the author draws attention to the human models currently functioning in pedagogical practice and proposes the adoption of an integral human model. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Przegląd Pedagogiczny is the property of Kazimierza Wielki University in Bydgoszcz and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Ze względu na wagę dziedzictwa kulturowego dla rozwoju gatunku ludzkiego niniejsza rekonstrukcja dyskursu biblijnego ujmująca go jako praktykę wychowawczą, systematycznie kształtującą postawy, jest działaniem zmierzającym do wydobycia uniwersalnych reguł człowieczeństwa. I nie chodzi tutaj tylko o coś, co niektórzy chcieliby zamknąć jako aksjomat w przestrzeni edukacji religijnej, czyli nie o poruszanie się wyłącznie w obrębie takiej przestrzeni odwołującej się wprost do koncepcji imitatio Dei, lecz o analizę praktyk codzienności oraz uniwersalnych zasad, w jakie ta codzienność się wpisuje. Wręcz chciałoby się powiedzieć, że moje działania będą zmierzały do uzyskania pewnego rodzaju dystansu wobec religii właśnie. W ramach tego naukowego namysłu, który staje się spacerem po humanistyce, od wielu lat będącym moim udziałem, poznaje się człowieka w kontekście podejmowanych decyzji i skutków, jakie one rodzą. Tym samym wydaje się, że schemat przyczynowo-skutkowy jest wpisany w naturę bycia człowiekiem i jakakolwiek próba pominięcia tej zasady ujawnia wprost niechęć do myślenia bądź ignorancję. Na tych kilku stronach docieram do uwarunkowań, które stoją za podejmowanymi decyzjami, aby w końcu zrekonstruować postawę samego Wychowawcy, użyteczną we współczesnej teorii wychowania. Chociaż kategoria językowa, jaką jest „dyskurs”, stała się bardzo modna w wypowiedziach naukowców, to jednak permanentnie pojawia się być może nieuświadomiony błąd w posługiwaniu się tym słowem. Błędem tym jest swego rodzaju personifikacja tejże kategorii pojęciowej, przypisująca pojęciom abstrakcyjnym cechy ludzkie. Być może wielu autorów nieświadomie popełnia tutaj błąd, który rzuca cień na cały naukowy wywód, a zarazem na logikę prezentowanych teorii, np. kiedy odczytujemy następujący tekst: „dyskursy podejmowały ponadczasowe problemy społeczne, kulturowe czy religijne”. Wszak to nie dyskursy podejmowały problemy, lecz ludzie przy pomocy takiego schematu językowego opisywali interesujące ich zjawiska komunikacji. Moje podejście do teorii dyskursu wynika z przekonania, że po pierwsze – nie istnieje możliwość dotarcia do rzeczywistości wychowawczej samej w sobie. Rzeczywistość jest wytwarzana w czasie rozumianym jako wielkość skalarna określająca kolejność zdarzeń, a także odstępy między zachodzącymi zdarzeniami. Po drugie – że w wychowawcze stosunki społeczne, analizowane w tym tekście, możemy wpisać kategorię władzy wychowującej jako głównego źródła kształtowania się społeczności opisanej na kartach Biblii, a zwłaszcza na kartach Starego Testamentu. Po trzecie – wydaje się, że w historii dziejów, historii biblijnej można mówić o jej dyskursywnym rozumieniu. Takie podejście, które jest charakterystyczne dla budowania za pomocą języka struktur rozumienia zjawisk, prowadzi do sytuacji konstruowania dialogu wychowawczego, którego efektem jest wymiana informacji w celu ukształtowania określonych postaw. Ciągłość tak rozumianego dyskursu wychowawczego prowadzi do stworzeniem ram, w których nienaruszalne tradycje oraz ich charakterystyczny kształt okazują się gwarancją pomyślnej przyszłości szczęśliwych ludzi.

Autorka tekstu napisanego w formie eseju recenzyjnego wyłania z treści kolejnych rozdziałów monografii pewne tropy, asumpty, metafory, figury retoryczne, symbole, kategorie, które uspójniają jej rozumienie jako całości. Tworzą one, tym samym, horyzont czytania tekstów kultury dla pedagogiki. Są nimi przykładowo: pogranicza, granice, podróż, droga, powroty, dzieciństwo, wyobraźnia czy ciało. Transgresyjny charakter kultury ubogaca człowieka, a pedagogika kultury jest metaforycznym wehikułem przebudzeń, które nasycają edukację czynnikiem nie-obojętności.

Introduction. During the Second World War, besides the fact that Poznan University stayed closed, Poznan University pedagogy was continuing its didactic, research and organizational activities under the „Secret” University of the Western Lands (UZZ) in Warsaw, which was set up in 1940-1945. In the UZZ structure, there was the Department of Humanistic Studies with a pedagogy section. Research Aim. It is the trial to reconstruct the history of Poznan University pedagogy at UZZ in Warsaw. The short characteristic of secret teaching during the Second World War was done. The circumstances of UZZ origin were shown as well as its organizational and human structure, and pedagogical classes activities under the Department of Humanistic Studies. The aim is the trial to fill the academic gap, which is the beginning to further, deepened research and analyses. Evidence-based Facts. There is some information in the related literature connected with the University of the Western Lands in Warsaw but there is no analysis of Poznan educators who supported the secret University in Warsaw with their organizational, didactic and research activities. Summary. Poznan University pedagogy in the structures of University of the Western Lands could continue interwar traditions of pedagogical training thanks to Ludwik Jaxa-Bykowski who was the UZZ co-creator and organizer, and who was the head of the Department of Pedagogy and Teaching at Poznan University between 1927 and 1933. Marian Wachowski is mentioned as well. He came from Poznan educators and supported the Department of Humanistic Studies activity.

Artykuł opisuje sylwetkę Mariana Borkowskiego (ur. 1934) – kompozytora, pianisty, muzykologa i pedagoga kompozycji. W sześciu rozdziałach przedstawiono stan badań nad jego twórczością, wykształcenie, począwszy od nauki w rodzinnych Pabianicach, aż do powrotu ze studiów uzupełniających w Paryżu. Omówiono różne formy działalności pedagogicznej Borkowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem pedagogiki kompozycji. Podstawę rozważań tworzy refleksja o twórczości kompozytorskiej ze wskazaniem na periodyzację tej twórczości, cechy stylu i technikę kompozytorską.

W artykule przedstawione zostały argumenty uzasadniające postrzeganie edukacji jako wartości autotelicznej. Celem tej narracji jest filozoficzno-pedagogiczna analiza edukacji jako zjawiska wymagającego ciągłej aktualizacji w świadomości społecznej. Autoteliczny charakter edukacji został omówiony w kontekście trzech obecnych w niej składników. Składają się nań idee, ludzie i instytucje. Każdy z nich zawiera w sobie swoiste dla siebie ograniczenia. Kontekstem rozważań są zarówno przesłanki historyczne, jak i określone uwarunkowania społeczno-kulturowe, o których szerzej pisałem w autorskiej koncepcji metahistorii w badaniach myśli pedagogicznej. W warstwie metodologicznej odwołuję się do metahistorii idei, analizując imponderabilia aksjologiczne edukacji, wskazując z jednej strony na jej atrybuty, a z drugiej na jej ograniczenia i potencjał. Pozostaję także w zgodzie z konstruktywizmem, którego zasadniczą dla poniższych badań ideę wyraził K. Ajdukiewicz twierdząc, że od wyboru aparatury pojęciowej zależy nasz obraz świata konstruowany z danych doświadczenia. Jako wynik badań chciałbym uznać przekonującą argumentację na rzecz niezbywalności pojęcia edukacji jako swoistego rusztowania kategorialnego w obszarze interpretacji naukowych i realnej edukacji jako swoistego szkieletu w konstruowaniu naszego człowieczeństwa. Artykuł ma charakter otwarty i stanowi zaproszenie do dyskusji.

Każdy człowiek żyje w świecie wartości. Życie samo w sobie jest procesem rozpoznawania i oceniania określonych wartości – jest nieustannym wartościowaniem polegającym na ustanawianiu wzajemnej relacji pomiędzy emocjonalnym zrozumieniem znaczenia wartości i racjonalnym poznaniu ich obiektywnego funkcjonowania w rzeczywistości. W artykule omówiono schemat procesów wartościowania w trakcie budowy indywidualnego systemu wartości, który tworzą dwie odrębne struktury wywodzące się z podwójnego odniesienia wartości do osoby i do istnienia. Są to: osobowość i metawartości. Osobowość jest elementem statycznym – raz ukształtowana w dzieciństwie może być jedynie w niewielkim stopniu korygowana w życiu dorosłym. Metawartości są elementami dynamicznymi – są przez całe życie tworzone, rozbudowywane i kategoryzowane w hierarchicznej strukturze zaspokajania potrzeb człowieka. W podsumowaniu artykułu przedstawiono krótką charakterystykę wychowania dojrzałej osobowości w oparciu o omówiony schemat indywidualnego wartościowania (edukacja aksjologiczna). Podstawą tych działań wychowawczych jest budowanie sytuacji aksjologicznych, na które dziecko będzie reagować, dokonując wyboru i zajmując w ten sposób aktywną postawę zarówno wobec świata, jak i wobec samego siebie.

Copyright of Elementary Education in Theory & Practice is the property of Jesuit University Ignatianum in Krakow and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Elementary Education in Theory & Practice is the property of Jesuit University Ignatianum in Krakow and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Social Pedagogy / Pedagogika Społeczna is the property of PEDAGOGIUM Wyzsza Szkola Nauk Spolecznych w Warszawie and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Spektrum dyscyplin naukowych zajmujących się człowiekiem i jego światem jest dość różnorodne w swoim bogactwie. Jednakże w dotychczasowych osiągnięciach nauki wiedza o człowieku spośród wszystkich rodzajów wiedzy wzbudza największy niedosyt. Współczesne nauki o człowieku, uprawiając swój przedmiot badań oraz realizując wytyczone cele i zadania, coraz chętniej nawiązują interdyscyplinarne kontakty korzystając z dorobku naukowego różnych dyscyplin wspomagających i poszerzających swoje własne osiągnięcia oraz możliwości rozwoju. Początek naszego stulecia zdominowany został przez „wielką rewolucję” wspieraną przez naukę i jej osiągnięcia stawiające człowieka wobec jeszcze większych zadań do rozwiązania oraz dylematów o niespotykanej dotąd skali złożoności i problematyczności. Tymczasem w obliczu doświadczania niedosytu wiedzy o człowieku coraz odważniej lansowane są przez transhumanizm przedsięwzięcia w zakresie przezwyciężenia ludzkich ograniczeń w celu poprawy / „ulepszania” kondycji ludzkiej. Ów stan rzeczy stawia przed nauką i edukacją wyzwania, którym w obliczu rodzących się dylematów niełatwo będzie stawić czoła, a przy tym generuje liczne kluczowe problemy ad deliberandum.

W artykule zaprezentowano rozważania nad dorobkiem pedagogicznym Jacka Woronieckiego. Odwołano się do prac autora, w których etykę i aspekt moralny uczynił podstawowym przejawem szeroko rozumianej działalności edukacyjno-wychowawczej. Kierowany troską o właściwy poziom moralny człowieka we wszelkich przejawach jego życia, zbudował katalog refleksji i podpowiedzi, z których możemy czerpać niezależnie od aktualnych uwarunkowań. Przemyślenia z nich płynące, skłaniające czytelnika do budowania moralnie prawidłowych relacji między osobą wychowawcy i wychowanka, czynią z podmiotowości człowieka podstawowy paradygmat edukacji, tak istotny i niezbywalny również w dzisiejszych realiach. Przedmiotem dociekań niniejszego artykułu uczyniono zatem kwestię aktualności poglądów Woronieckiego w odniesieniu do współczesnej przestrzeni oddziaływań edukacyjnych. Wskazano tu na podnoszony przez myśliciela istotny aspekt integralności etyki z pedagogiką, stanowiący filar jego pedagogiki, a ściślej aretologii, będącej syntezą humanizmu greckiej paidei oraz chrześcijańskiej pedagogiki. Osobne miejsce poświęcono epistemologicznym odniesieniom idei paedagogiae perennis wskazującej na nierozłączność poznawczą filozofii i pedagogiki oraz – w wymiarze praktyki pedagogicznej – wychowania i edukacji. Biorąc pod uwagę konieczność nieustannych poszukiwań przez współczesnych pedagogów nowych edukacyjnych ścieżek, obierania nieraz trudnych kierunków w swojej praktyce zawodowej, klasyczna myśl Woronieckiego w świecie zrelatywizowanych wartości może się okazać ścieżką wiodącą „człowieka do moralnej dojrzałości”. Dorobek Woronieckiego posiada w tym zakresie ogromny, ponadczasowy walor pedagogiczny.

Artykuł przedstawia problematykę tanatopedagogiki jako względnie nowego obszaru badań pedagogicznych. Główny akcent rozważań został położony na jej filozoficzny charakter i możliwości wsparcia współczesnego człowieka w przezwyciężaniu lęku egzystencjalnego związanego ze śmiercią. Jej obecność w pedagogice wydaje się coraz bardziej konieczna ze względu na jej całożyciowy charakter, konieczność przeciwstawienia się lękowi przed śmiercią tuszowanemu przez popkulturę, a przede wszystkim ze względu na możliwość przemiany duchowej, która może dokonać się w procesie wychowania.

Autor oryginału w eseistycznym stylu prezentuje siedem podstawowych zasad adekwatnego uprawiania edukacji, jakie płyną z jego osobistych nauczycielskich doświadczeń. Są to zasady zarówno pedeutologiczne, jak i pedagogiczne, w tym metodyczne oraz relacyjne, niestety rzadko w praktyce wdrażane.

Artykuł przedstawia bogactwo znaczeń związanych z pojęciem duchowości. Zaprezentowano w nim kilka charakterystycznych definicji, które poddano krytycznej analizie w kontekście pedagogiki kultury B. Nawroczyńskiego. Duchowość analizowana w perspektywie świeckiej, naukowej wydaje się nie tylko bardziej uniwersalna, ale także wolna od ograniczeń, jakie pociągają za sobą ujęcia teonomiczne. Najszerszym pojęciem duchowości jest pojęcie wspólnoty duchowej, które otwarte jest na wielość treści i form, które mogą ją wypełnić.

Przedmiotem rozważań jest teza Gianni Vattimo o konieczności racjonalizacji hermeneutyki ze względu na zarzucany jej relatywizm i estetyzm. Z tej perspektywy autor rozważa projekty proponowane przez Bartosza Brożka oraz Chrysostomosa Mantzavinosa, oparte na założeniu głoszącym, że zjawiska poznawcze leżące u podstaw rozumienia ludzkich zachowań oraz będących ich wynikiem artefaktów można opisać przy pomocy metod naturalistycznych. Na końcu bada, czy te próby, przychodzące spoza obszaru ruchu hermeneutycznego, dają nadzieję na wyeliminowanie wad hermeneutyki wymienianych przez Vattimo oraz jakie są perspektywy dalszych badań nad tym problemem.

W 2022 roku przypada 25 rocznica powstania Katedry Historii Wychowania funkcjonującej w ramach obecnego Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie. Celem artykułu jest zaprezentowanie sylwetki pierwszego kierownika katedry, ks. prof. Ludwika Piechnika SJ. Badania przeprowadzono metodą analizy dokumentów – zarówno źródłowych, jak i opracowań. Artykuł wpisuje się w nurt badań biograficznych. Śledząc edukacyjne losy ks. Ludwika Piechnika, można zauważyć, że jego życie utkane było z wydarzeń, decyzji, które budowały krok po kroku wychowawcę młodzieży, naukowca, wykładowcę akademickiego, wreszcie kierownika katedry. Był historykiem i pedagogiem, dlatego badanie przeszłości edukacyjnej pozostawało w polu jego głównych zainteresowań. Zajmowała go również edukacyjna teraźniejszość, w którą zaangażował się jako wychowawca i organizator opieki zastępczej. Z analizy biografii Profesora Ludwika Piechnika wyłania się sylwetka osoby, która – przejawiając niezwykłą wrażliwość wobec dzieci i młodzieży – nie ograniczała się do analiz teoretycznych, ale wyrażała przekonanie, że trzeba być blisko tych, o których się pisze. Można zatem powiedzieć o nim, że potrafił umiejętnie łączyć teorię z edukacyjną praktyką.

Przedmiotem artykułu jest postać profesora Stanisława Michalskiego – z wykształcenia i praktyki pedagoga, badacza dziejów oświaty, opiekuna naukowego wielu historyków wychowania. Celem publikacji jest przedstawienie Michalskiego w kontekście jego dorobku naukowego oraz organizacyjnego, związanego przede wszystkim z utworzeniem na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu odrębnej jednostki zajmującej się dziejami oświaty – Zakładu Historii Wychowania, którego był pierwszym kierownikiem. Opisano genezę i motywy powołania zakładu oraz pierwszy okres jego działalności. Ukazane zostały główne obszary zainteresowań naukowych Michalskiego: sylwetki i myśl pedagogiczna wybitnych działaczy społecznych i oświatowych XIX i XX wieku, historia oświaty rolniczej i edukacja młodzieży wiejskiej, dzieje zawodowego ruchu nauczycielskiego i kształcenie nauczycieli w Polsce oraz wyraźnie dookreślone poglądy na metodologię historii wychowania. Zaznaczono aktywność profesora w gremiach UAM, bogate doświadczenie w roli promotora, a także współpracę z ośrodkami badawczymi z całej Polski. Wykorzystano metodę faktograficzną, tj. dokonana została krytyczna analiza materiałów źródłowych (archiwalnych i drukowanych), a także licznych powstałych opracowań w badanej tematyce.

Copyright of Social Pedagogy / Pedagogika Społeczna is the property of PEDAGOGIUM Wyzsza Szkola Nauk Spolecznych w Warszawie and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Social Pedagogy / Pedagogika Społeczna is the property of PEDAGOGIUM Wyzsza Szkola Nauk Spolecznych w Warszawie and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Polska Myśl Pedagogiczna is the property of Jagiellonian University Press and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

The aim of the author’s discussion is to present an overview of the issue of play and its importance for development of preschool children. The first part of the article focused on the reference to the definition and function of play. In the next part, various theories and classifications of play were presented. In the last part, play of younger and older preschool children was characterized. The conclusions emphasized the importance of the developmental function of play, as well as described it as the basic form of activity for preschool children. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Forum Pedagogiczne / Pedagogical Forum is the property of Uniwersytet Kardynala Stefana Wyszynskiego w Warszawie and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)