Search

Between Trauma and Reification, or on Aestheticization of Representations of the Past and on Patterns of Social MemoryThis paper attempts to answer two questions: first, how aestheticization and mediatization of representations of the past affects the possibility of their transmission between milieus distinguished by incompatible social memories, identifications or value and symbolic systems; second, how aestheticization of narratives of the past can affect the ability of their recipients to distinguish between individuals and collectives. The key concept is the degree of reification of collectives and the impact of such reification on the possibility to communicate representations of traumatic experiences of individuals. The author focuses on some feature films and analyses their ability to promote or inhibit dehumanization of individuals. Między traumą a reifikacją, czyli o estetyzacji reprezentacji przeszłości i schematach pamięci społecznejCelem artykułu jest odpowiedzieć na dwa pytania: po pierwsze, w jaki sposób estetyzacja i mediatyzacja reprezentacji przeszłości rzutuje na możliwości ich transmisji między środowiskami społecznymi, które odznaczają się niewspółmiernymi pamięciami społecznymi, tożsamościami zbiorowymi, systemami wartości i systemami symbolicznymi. Po drugie, w jaki sposób estetyzacja opowieści o przeszłości może oddziaływać na zdolność jej odbiorców do rozróżniania między jednostkami i zbiorowościami. Kluczową kategorią, wokół której osnuta jest zawierająca się w tekście argumentacja, jest przerost (hipertrofia) urzeczowienia z poziomu spontaniczności do poziomu refleksyjności, czyli z poziomu postaw przed-teoretycznych do poziomu postaw teoretycznych. Autor koncentruje się na kwestii uzależnienia społecznego przyzwolenia na publiczne ujawnianie przez ofiary przemocy swych traumatycznych doświadczeń od społecznien reprodukowanej tendencji do reifikacji zbiorowości. Sięga do przykładu wybranych filmów fabularnych o tematyce historycznej i autobiograficznej, koncentrując się na ich zdolności do lansowania bądź przeciwstawiania się dehumanizacji.

Celem artykułu jest analiza specyficznej kreacji podmiotowości w dwóch powieściach fantasy autorstwa Michaela Swanwicka: Córce żelaznego smoka i Smokach Babel. Interpretacji poddano powtarzające się w narracji oraz w świecie przedstawionym zabiegi antropomorfizacji bytów nieożywionych, przedmiotowego traktowania bohaterów i kreowania postaci o niejasnym statusie ontologicznym. Swanwick przedstawia tu świat, w którym granice wszelkich bytów i relacje między nimi są płynne. Zamiast egalitarnej wspólnoty w rezultacie powstaje jednak okrutna zbiorowość wzajemnie wykorzystujących się istot, którą odczytywać można jako narzędzie hiperbolicznej krytyki współczesnej konsumpcji. The aim of the article is to analyze a peculiar creation of subjectivity in two fantasy novels by Michael Swanwick: The Iron Dragon’s Daughter and The Dragons of Babel. Subject to interpretation were anthropomorphism of inanimate objects, reification of characters of ontologically ambiguous beings recurring both in the narrative and in the world depicted. Swanwick describes here a world where boundaries of all beings as well as relationships between them are fluent. However, as a result he creates not an egalitarian community, but a cruel collective of mutually exploiting figures, that can be understood as a hyperbolic criticism of contemporary consumption.

In the article Inne życie wiersza – twórczość Darka Foksa focuses on the description of a postmodern poem as an object saturated with life, reified and anthropomorphized. The phenomenon of the recurrent reification, the inclusion in the context of cultural processes aimed at dematerialization of medium is shown on the example of the poetry by Darek Foks. What must be emphasised is the principle of a totemic thinking determining the process of reification in the poetry of this author.