Search

Στην παρούσα εργασία εξετάζεται η σειρά των προτασιακών όρων στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ). Ο στόχος της μελέτης είναι διττός. Πρώτον η εξέταση διάφορων πιθανών σειρών σε αποφαντικές προτάσεις με απώτερο σκοπό τον καθορισμό της βασικής σειράς των όρων στην ΕΝΓ, κάτι το οποίο δεν έχει επαρκώς μέχρι στιγμής μελετηθεί, και δεύτερον ο εντοπισμός της σειράς των όρων σε ερωτηματικές προτάσεις μερικής αγνοίας, κάτι που δεν έχει ερευνηθεί καθόλου μέχρι στιγμής για την ΕΝΓ. Σε αυτά τα σημεία έγκειται η πρωτοτυπία της συγκεκριμένης μελέτης. Για την εκμαίευση των γλωσσικών δεδομένων διεξήχθησαν δύο πειράματα περιγραφής εικόνων στα οποία φυσικοί ομιλητές της ΕΝΓ συμμετείχαν εθελοντικά. Η πειραματική διαδικασία χωρίστηκε σε δύο μέρη· το Πείραμα 1 αφορά τις αποφαντικές προτάσεις και το Πείραμα 2 τις ερωτηματικές προτάσεις μερικής αγνοίας. Με βάση τα αποτελέσματα που προέκυψαν, υποστηρίζεται ότι η βασική σειρά των όρων στην ΕΝΓ είναι η Υποκείμενο Αντικείμενο Ρήμα (ΥΑΡ) και ενδέχεται να επηρεάζεται από πραγματολογικούς παράγοντες (π.χ. εστίαση), μορφολογικούς παράγοντες (π.χ. όψη), αλλά και από το είδος του ρήματος. Όσον αφορά τις ερωτήσεις μερικής αγνοίας διαπιστώνεται ότι η ΕΝΓ ανήκει στην κατηγορία ΝΓ όπου οι ερωτηματικές λέξεις εκφράζονται μέσω ξεχωριστών νοημάτων. Τα ερωτηματικά στοιχεία μαρκάρονται με μη χειριμικά στοιχεία (ΜΧΣ), όπως είναι το κούνημα του κεφαλιού και το συνοφρύωμα, ενώ τα ερωτηματικά στοιχεία εμφανίζονται στο τέλος της πρότασης, δηλαδή στη δεξιά περιφέρεια. Υιοθετώντας το μοντέλο που προτείνουν οι Cecchetto et al. (2009) για την Ιταλική Νοηματική Γλώσσα, υποστηρίζεται ότι η εμφάνιση των ερωτηματικών στοιχείων στο τέλος της πρότασης είναι αποτέλεσμα δεξιόστροφης μετακίνησης των στοιχείων από την ορισματική τους θέση στη θέση του Χαρακτηριστή της Φράσης Συμπληρωματικού Δείκτη (ΧΑΡ/ΦΣΔ). Η εργασία χωρίζεται σε επτά κεφάλαια. Στα πρώτα τέσσερα κεφάλαια αναλύονται θεωρητικά ζητήματα, ενώ τα υπόλοιπα δύο συνιστούν το πειραματικό σκέλος της μελέτης. Αφού γίνει μία σύντομη εισαγωγή στις ΝΓ, αναλύονται ζητήματα που σχετίζονται με τη βασική σειρά των όρων και τους παράγοντες που την επηρεάζουν, αλλά και θέματα που αφορούν τις ερωτηματικές προτάσεις μερικής αγνοίας σε διάφορες ΝΓ. Έπειτα, παρουσιάζεται η μεθοδολογική προσέγγιση και ακολούθως τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τη διαδικασία εκμαίευσης δεδομένων. Αφού συζητηθούν τα πορίσματα της έρευνας, γίνεται ανακεφαλαίωση των βασικότερων σημείων της επιχειρηματολογίας και παρουσιάζονται ερωτήματα που προκύπτουν, τα οποία συνιστούν πεδίο μελλοντικών ερευνών. 124 σ.