Search

Στόχος του προτεινόμενου ηλεκτρονικού συγγράμματος, που είναι προσαρμοσμένο στις εκπαιδευτικές ανάγκες προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών, αποτελεί η ανάδειξη ζητημάτων χωροταξικού σχεδιασμού, με έμφαση στις ακόλουθες θεματικές ενότητες : Στην πρώτη ενότητα (κεφ. 1,2,3), εξετάζονται θεωρητικά, εννοιολογικά και μεθοδολογικά ζητήματα που αφορούν στις βασικές προσεγγίσεις για την ανάπτυξη και τον σχεδιασμό του υπαίθρου, κυρίως χώρου. Έμφαση δίνεται στον ρόλο της Γεωγραφίας στον σχεδιασμό του χώρου. Ακολούθως, παρατίθεται σύντομη ιστορική αναδρομή στις κύριες περιόδους και αναπτύσσονται οι θεσμικές ρυθμίσεις και οι οργανωτικές δομές, που καθόρισαν τον χωροταξικό σχεδιασμό στην Ελλάδα. Στην δεύτερη ενότητα (κεφ. 4,5,6,7), εξετάζεται ο σχεδιασμός ως διαδικασία ρύθμισης χωρικών ζητημάτων και αναλύεται η πρακτική του χωροταξικού σχεδιασμού στην Ελλάδα. Η ανάλυση διαρθρώνεται : σε Εθνικό, σε Περιφερειακό και σε Τοπικό επίπεδο. Τέλος, στην ενότητα εξετάζεται η Θαλάσσια Χωροταξία, ως η νέα διάσταση, που πρέπει να εγγραφεί στο σύστημα του χωρικού σχεδιασμού, και διερευνάται ο τρόπος, με τον οποίο θα ενσωματωθεί στην πράξη, στο σύστημα χωρικού σχεδιασμού, όπως αυτό είναι οργανωμένο. Στην τρίτη ενότητα (κεφ. 8,9,10), εξετάζεται ο σχεδιασμός ειδικών περιπτώσεων, που αποτελούν απόρροια της “ειδικής” γεωγραφίας της χώρας μας, και αφορούν στον Νησιωτικό και στον Ορεινό χώρο, καθώς και ζητήματα σχεδιασμού και διαχείρισης του τοπίου.

The subject of this thesis has to do with Marine Spatial Planning (MSP) and Marine Cadastre (MC) and what constitutes them as valuable tools for the Republic of Cyprus, the European Union (EE) and others. At first there is an analysis of the Marine environment so the reader has a better understanding of the subject and its uniqueness of sea life. Due to the fact that our planet is mostly covered by water there is an introduction to the laws of the sea (Unclos) that govern and stipulate marine traffic and how they have changed through time. There is a first introduction to the term Spatial Planning and how it relates and connects with the Marine environment and what caused the need for such a planning. The EE recognizing the high pressure that the sea is getting has formed many directives as to how to protect the environment and ease these pressures and regulate the sea routes. Then a first glance on the issue of MSP and how many countries have formed their own MSPs and completed them is been given. The MC is based and has many similarities with the land Cadastre. Here we see a few examples of countries around the world that have completed their own MC. Then we take a look at the steps that the Republic of Cyprus had taken in forming and completing its own MSP and MC. All the members of the EE are obligated to have form and place in effect their own MSP by March of 2021. At the end a summary of the procedures and conclusions is analysed on the potentials that are formed for the future. Αυτή η μεταπτυχιακή διατριβή αφορά τον Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό (ΘΧΣ) και το Θαλάσσιο Κτηματολόγιο (ΘΚ) και φιλοδοξεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την ανάπτυξη στη θάλασσα τόσο για την Κύπρο όσο και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αρχικά, γίνεται μια βασική ανάλυση του θαλάσσιου χώρου, έτσι ώστε να δοθεί μια καλύτερη εικόνα στον αναγνώστη για την θάλασσα και τις ιδιαιτερότητες της. Ακολούθως, γίνεται μια πρώτη επαφή με τον όρο χωροταξία και πως συνδέεται στην συνέχεια με την θάλασσα, καθώς ο θαλάσσιος χώρος, ο οποίος καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, διέπετε από κανόνες λειτουργίας των θαλασσίων οδών και ναυσιπλοΐας. Στη συνέχεια γίνεται μια σύντομη αναφορά στην εξέλιξη τους μέσω της Unclos. Ακολούθως γίνεται αναφορά στον όρο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και τις ιδιαιτερότητες του, καθώς και πως προέκυψε η ανάγκη για ένα τέτοιο σχεδιασμό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) κατανοώντας την αξία και τις πιέσεις που δέχεται ο θαλάσσιος χώρος, έχει προβεί σε ενέργειες και θέσπιση οδηγιών ως προς την καλύτερη δυνατή διαφύλαξη και εκμετάλλευση των πόρων της θάλασσας καθώς και τον θαλάσσιων οδών. Στην συνεχεία γίνεται μια γρήγορη αναδρομή στης χώρες που έχουν πρωτοστατήσει η και ολοκληρώσει το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό τους. Το Θαλάσσιο Κτηματολόγιο βασίζεται εν μέρη και έχει αρκετές ομοιότητες με το Κτηματολόγιο της ξηράς, θέμα στο οποίο επίσης γίνεται αναφορά σε αυτή την διπλωματική εργασία. Επιπρόσθετα, γίνεται αναφορά στις χώρες που έχουν υλοποιήσει το δικό τους Θαλάσσιο Κτηματολόγιο. Ακολούθως, γίνεται αναφορά στα διάφορα μετρά και ενέργειες που έχει λάβει η Κυπριακή Δημοκρατία για την δημιουργία του δικού της ΘΧΣ και ΘΚ. Όλες οι χώρες μέλη της ΕΕ βάση της οδηγίας για τη θάλασσα έως τον Μάρτιο του 2021 όφειλαν να έχουν τα δικά τους ολοκληρωμένα σχέδια ΘΧΣ. Καταληκτικά γίνεται μια αποτίμησης των όσων έχουν γίνει καθώς και τις δυνατότητες και της ευκαιρίες που δημιουργούνται για το μέλλον μέσω του ΘΧΣ και του ΘΚ. Completed

Η παρούσα έρευνα εκκινεί από την πρόσφατη ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό στην ελληνική έννομη τάξη με τους Ν.4546/2018 και Ν.4759/2020 διαδοχικά. Ο τουρισμός αποτελεί μία εκ των βασικότερων δραστηριοτήτων – χρήσεων του θαλάσσιου χώρου που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας για τον ΘΧΣ. Δοθέντος αυτού και με δεδομένη την τεράστια συνεισφορά του τουρισμού στην ελληνική οικονομία, μελετάται για πρώτη φορά η έννοια και οι χρήσεις – δραστηριότητες του ΘΧΣ που συναρτώνται άμεσα με τον τουρισμό, συμπεριλαμβανομένου αυτού. Οι χρήσεις αυτές αναλύονται διεξοδικά, όπως και το νομικό καθεστώς, ερμηνεία του οποίου γίνεται και παρατίθεται στην παρούσα, ως λογική προϋπόθεση για την ανάπτυξη των άνω δραστηριοτήτων κι εν συνεχεία επιρρωνύεται από την υφιστάμενη νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων, τα οποία εκδίκασαν υποθέσεις με συναφή αντικείμενα. Με δεδομένα πλέον την έννοια, το περιεχόμενο του ΘΧΣ και το νομοθετικό πλαίσιο που τον διέπει, γίνεται σύνδεση με αυτόν της βασικότερης για το αντικείμενο της παρούσας έρευνας χρήσης του θαλάσσιου χώρου – του τουρισμού – και αναδεικνύεται ο ρόλος του στην επίτευξη τουριστικής ανάπτυξης. Από νομοθετικής - νομικής άποψης θεσπίζει διατάξεις που ευνοούν τις επενδύσεις που σχετίζονται άμεσα κι έμμεσα με τον τουρισμό με την ταυτόχρονη ποιοτική αναβάθμισή του. Από χωροταξικής άποψης λειτουργεί ως επιστημονικό μέσο – εργαλείο οργάνωσης των παραγωγικών δραστηριοτήτων στον θαλάσσιο χώρο, διασφαλίζοντας την συνύπαρξη του τουρισμού με έτερες χρήσεις αυτού με τις οποίες έρχεται σε σύγκρουση λόγω αντικρουόμενων συμφερόντων που η καθεμία εξυπηρετεί. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι ο ΘΧΣ δημιουργεί τις προϋποθέσεις για υγιή τουριστική ανάπτυξη, η οποία είναι επωφελής για την ελληνική οικονομία αλλά και φιλική προς το περιβάλλον, καθώς το αξιοποιεί προς όφελος αυτής χωρίς να το «κατακτά» και να το καταστρέφει, προκειμένου να το παραδώσει στις επόμενες γενεές, The following thesis has its foundations on the recent integration of the 2014/89/EU directive regarding marine spatial planning (MSP) in the Greek national law through laws No.4546/2018 and 4759/2020 consecutively. Tourism is one of the most important uses of the maritime space that are subject to the legislation for marine spatial planning. Given this and the huge contribution of tourism to the Greek economy, the definition and the uses of MSP that are directly related to tourism, including tourism, are being studied and analyzed for the first time ever as a combined subject in the following thesis. These uses are thoroughly analyzed, and so is the MSP legislation, the interpretation of which is also included in the following thesis, as it is a necessary condition for the legitimate development of the above uses and the activities that are based on them. The interpretation of the MSP legislation is further supported by the quotation of Greek courts’ legal decisions about cases regarding MSP. Having analyzed the definition, the content and the legislation regarding MSP, it is further explained how tourism is connected to MSP, as well as the contribution of MSP in the process of establishing tourism development. From a legal aspect, MSP creates a legal framework that favours investments related either directly or indirectly to tourism, which at the same time results in its qualitative upgrade. As far as spatial planning is concerned, MSP is a means of planning the production activities taking place in the maritime space, which also secures the coexistence of tourism along with other uses, with which it often conflicts due to the different interests each one of them promotes. As a conclusion, MSP creates the foundations for tourism development, that is profitable for the Greek economy and environment friendly, as it can be made good use of the environment in favour of tourism development without the exploitation of the latter, so that it can be inherited to the future generations

Το Βιβλίο «Χωρικός Σχεδιασμός: Τεχνικές, Νομικές και Οικονομικές Διαστάσεις. Έμφαση στον ορεινό και τον θαλάσσιο χώρο» έρχεται να εξυπηρετήσει ..., Το Βιβλίο «Χωρικός Σχεδιασμός: Τεχνικές, Νομικές και Οικονομικές Διαστάσεις. Έμφαση στον ορεινό και τον θαλάσσιο χώρο» έρχεται να εξυπηρετήσει δύο ανάγκες: την δημιουργία μαθησιακής υποδομής των προπτυχιακών φοιτητών/τριών του ΤΑΤΜ αλλά και μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών τμημάτων των Ελληνικών ΑΕΙ. Το βιβλίο είναι το αποτέλεσμα μιας πρώτης προσπάθειας συλλογής, οργάνωσης και παρουσίασης υλικού, που αφορά σε θέματα χωροταξίας και περιφερειακής ανάπτυξης, που απευθύνονται πρώτιστα σε φοιτητές -ριες του ΤΑΤΜ. Στόχος είναι η εισαγωγή στις και η εξοικείωση των φοιτητών με τις βασικές έννοιες και θεωρίες της ανάπτυξης, του χώρου, του χωροταξικού σχεδιασμού και της περιφερειακής ανάπτυξης. Στόχος είναι, παράλληλα, η παρουσίαση και ανάλυση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου για την περιφερειακή ανάπτυξη και τον χωροταξικό σχεδιασμό, στην ΕΕ και στην Ελλάδα. Επιπλέον, στόχο αποτελεί η εμβάθυνση και ανάλυση, υπό την οπτική του χωρικού σχεδιασμού, δύο ιδιαίτερα σημαντικών, για την Ελλάδα, χωρικών ενοτήτων: του βουνού και της θάλασσας. Το βιβλίο διαρθρώνεται σε 12 κεφάλαια: 1. Οι έννοιες της ανάπτυξης και του χώρου, 2. Περιφερειακή πολιτική στην Ευρώπη, 3. Περιφερειακή πολιτική στην Ελλάδα, 4. Χωροταξικός σχεδιασμός στην Ευρώπη, 5. Ο Χωροταξικός σχεδιασμός στην Ελλάδα μέσα από τις Νομοθετικές Ρυθμίσεις, 6.Πολιτική και Χωροταξικός σχεδιασμός στον ορεινό χώρο, 7. Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, 8.Το ιδιοκτησιακό καθεστώς ως παράμετρος χωρικού σχεδιασμού και ανάπτυξης στον κόσμο, 9. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς ως παράμετρος χωρικού σχεδιασμού και ανάπτυξης στην Ελλάδα, 10. Κτηματολόγιο, ανάπτυξη και χωροταξικός σχεδιασμός, 11.Θαλάσσιο Κτηματολόγιο και Θαλάσσιος Χωροταξικός σχεδιασμός, 12. Η περιβαλλοντική και πολιτιστική οικονομία ως εργαλείο περιφερειακής ανάπτυξης. Το βιβλίο συνοδεύεται από αναλυτική βιβλιογραφία. Επίσης όπου απαιτείται θα υπάρχουν υπερσύνδεσμοι τόσο για την μετάβαση σε τμήματα του βιβλίου όσο και για την σύνδεση με σχετικές ιστοσελίδες.

The planning of the marine space, worldwide, begins in the 80's. The EU is adopting a directive on the planning of marine space in 2014. Marine Spatial Planning is an extremely critical process, which in addition to solving the accumulated problems of degradation of existing marine and coastal ecosystems, hopes to tackle effectively all those current issues related to the competitiveness of the multiple activities that are now developing at sea, but also the risk of exceeding the carrying capacity of marine ecosystems. The present work aims to create Marine Spatial Planning for Cyprus. The first part of the work analyzes the theoretical framework concerning the MSP in general, you make a historical review of the serum, analyzes the institutional framework in Cyprus and Europe and concludes with an analysis of all the uses and activities that affect and should be taken into account in the preparation of an MSP. The study area is then defined, which includes the coastal area of all municipalities / communities of freedom Cyprus and its territorial waters. Then, an analysis of the current situation is performed, analyzing all the uses and activities that exist in the area. The analysis reveals some conclusions and problems that are solved in the third part of the work through a vision. So, in the third part of the work we have a proposal for MSP which includes a vision, some directions, goals and a set of actions for the sustainable development and protection of the natural environment of the island. Σε παγκόσμιο επίπεδο ο σχεδιασμός του θαλάσσιου χώρου ξεκινά τη δεκαετία του ’80. Η ΕΕ προχωρά σε έγκριση σχετικής οδηγίας για τον σχεδιασμό του θαλάσσιου χώρου το 2014. O Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός, αποτελεί μια κρίσιμη διαδικασία, η οποία εκτός από το να δώσει λύση στα συσσωρευμένα προβλήματα υποβάθμισης των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων που ήδη υπάρχουν, έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και όλα εκείνα τα σύγχρονα ζητήματα που άπτονται της ανταγωνιστικότητας των πολλαπλών δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται πλέον στη θάλασσα, αλλά και του κινδύνου υπέρβασης της φέρουσας ικανότητας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Η παρούσα εργασία έχει ως στόχο την δημιουργία Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού για την Κύπρο. Στο πρώτο μέρος της εργασίας αναλύεται το θεωρητικό πλαίσιο που αφορά τον ΘΧΣ γενικότερα, πραγματοποιείτε μια ιστορική αναδρομή του ορού, αναλύεται το θεσμικό πλαίσιο σε Κύπρο και Ευρώπη και καταλήγει σε μια ανάλυση για όλες τις χρήσεις και δραστηριότητες που επηρεάζουν και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην εκπόνηση ενός ΘΧΣ. Στην συνέχεια ορίζεται η περιοχή μελέτης, η οποία περιλαμβάνει την παράκτια επιφάνεια όλων των δήμων/κοινοτήτων της ελεύθερης Κύπρου και τα χωρικά της ύδατα. Έπειτα, πραγματοποιείται ανάλυση υφιστάμενης κατάστασης, αναλύοντας όλες τις χρήσεις και δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην περιοχή. Από την ανάλυση προκύπτουν κάποια συμπεράσματα και προβλήματα στα οποία δίνεται λύση στο τρίτο μέρος της εργασίας μέσα από ένα όραμα. Έτσι, στο τρίτο μέρος της εργασίας έχουμε μια πρόταση για ΘΧΣ η οποία περιλαμβάνει ένα όραμα, κάποιες κατευθύνσεις, τους στόχους και ένα σύνολο δράσεων με σκοπό την βιώσιμη ανάπτυξη και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού. Completed