Search

Savunma sanayisinin zırhlı araçları için geliştirilen düşük alaşımlı yüksek mukavemetli zırh çeliklerinin ark kaynak teknolojisi uygulamaları metalurjik bilgi ve deneyim isteyen zor uygulamalardır. Bu çeliklerin yüksek karbon eşdeğeri ve yüksek mukavemeti sağlayan martenzitik mikroyapıları nedeniyle kaynak proseslerinde güçlüklerle karşılaşılmaktadır. Seçilecek kaynak telinin yüksek süneklilik kapasitesi olan östenitik ya da yüksek mukavemetli olan ferritik yapıda olması kaynak metalinin sahip olacağı mekanik özellikleri ve kaynaklı bağlantının balistik özelliklerini belirlemektedir. Bu seçimler, doğası gereği kaynak parametrelerini ve proses adımlarını da farklılaştırmaktadır. Bu çalışmada; zırh çeliklerinin sınıflandırılması ile kaynak yönteminin, kaynak konfigürasyonun, kaynak metalinin, ısı girdisinin, ısıl işlem uygulamalarının ve gerçekleşen ısıl çevrimlerden dolayı elde edilen mikroyapısal değişimlerin mekanik ve balistik özelliklere etkileri tartışılmıştır.

Lazer uygulamaları, gün geçtikçe kullanımı yaygınlaşan, mühendislikten tıbba kadar geniş yelpazede kendine yer bulan, yüksek teknoloji içeren işlemlerdir. Metal endüstrisinde ise lazer; kesme, yüzey işleme, sertleştirme, kaplama ve kaynak işlemlerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Bu çalışmada, lazer kaynağının diğer kaynak türlerine göre önemli avantajlarını ortaya koymak için literatürdeki mevcut çalışmalar incelenmiş ve analiz edilmiştir. Günümüzde otomotiv sanayi için büyük önem arz eden yüksek mukavemetli çeliklerin birleştirilmesi işleminde lazer kaynağı kullanılmaktadır. Yüksek mukavemetli çeliklerin birleştirme işlemi esnasında yaşanan bazı sorunlar vardır ve bu sorunları gidermek için lazer kaynak parametrelerinin optimizasyonu oldukça önemlidir. Bu çalışmada, önceki araştırmacıların yapmış olduğu yüksek mukavemetli çeliklerin kaynak işleminde işlem parametreleri, işlemde oluşan kusurlar, içyapılar, deneysel çalışmalar irdelenmiştir.

Bu çalışmanın amacı, TWIP çelik saclarının elektrik direnç punta kaynağı ile birleştirmelerinde Taguchi metodu kullanarak kaynak parametrelerinin optimize edilmesidir. Kaynak akımı, kaynak zamanı ve elektrot baskı kuvveti gibi kaynak parametrelerinin değerleri, rastgele yaklaşımlı L9 Taguchi ortogonal dizine göre belirlenmiştir. Optimum kaynak parametreleri, kaynaklı numunelerin en yüksek kopma yüküne göre tahmin edilmiş ve her bir parametrenin kopma yükü üzerindeki etkisi sinyal/gürültü (S/N) oranı ve varyans analizi (ANOVA) ile değerlendirilmiştir. Optimum kaynak akımı, kaynak zamanı ve elektrot kuvveti sırasıyla 12 kA, 300 ms and 3000 N olarak bulunmuştur. ANOVA sonuçları, kopma yükü üzerindeki en yüksek istatiksel etkiye %78.73 ile kaynak akımının sahip olduğunu gösterirken, kaynak akımını da sırasıyla kaynak zamanı ve elektrot baskı kuvvetinin takip ettiğini göstermiştir. Elektrik direnç punta kaynağı ile kaynak edilmiş birleştirmelerin kopma yükleri kaynak akımı ve elektrot baskı kuvvetiyle artmıştır. Ancak, yüksek kaynak zamanlarında nispeten daha düşük kopma yükleri gözlenmiştir. Ayrıca, seçilen kaynaklı numunelerin kırılma yüzeyleri taramalı elektron mikroskobu (SEM) kullanılarak karakterize edilmiştir. Bu incelemede, daha yüksek kaynak mukavemetine sahip birleştirmelerin nispeten daha sünek kırılma karakteristiği sergilediği görülmüştür.

Bu çalışmanın amacı, TWIP çelik saclarının elektrik direnç punta kaynağı ile birleştirmelerinde Taguchi metodu kullanarak kaynak parametrelerinin optimize edilmesidir. Kaynak akımı, kaynak zamanı ve elektrot baskı kuvveti gibi kaynak parametrelerinin değerleri, rastgele yaklaşımlı L9 Taguchi ortogonal dizine göre belirlenmiştir. Optimum kaynak parametreleri, kaynaklı numunelerin en yüksek kopma yüküne göre tahmin edilmiş ve her bir parametrenin kopma yükü üzerindeki etkisi sinyal/gürültü (S/N) oranı ve varyans analizi (ANOVA) ile değerlendirilmiştir. Optimum kaynak akımı, kaynak zamanı ve elektrot kuvveti sırasıyla 12 kA, 300 ms and 3000 N olarak bulunmuştur. ANOVA sonuçları, kopma yükü üzerindeki en yüksek istatiksel etkiye %78.73 ile kaynak akımının sahip olduğunu gösterirken, kaynak akımını da sırasıyla kaynak zamanı ve elektrot baskı kuvvetinin takip ettiğini göstermiştir. Elektrik direnç punta kaynağı ile kaynak edilmiş birleştirmelerin kopma yükleri kaynak akımı ve elektrot baskı kuvvetiyle artmıştır. Ancak, yüksek kaynak zamanlarında nispeten daha düşük kopma yükleri gözlenmiştir. Ayrıca, seçilen kaynaklı numunelerin kırılma yüzeyleri taramalı elektron mikroskobu (SEM) kullanılarak karakterize edilmiştir. Bu incelemede, daha yüksek kaynak mukavemetine sahip birleştirmelerin nispeten daha sünek kırılma karakteristiği sergilediği görülmüştür.

Copyright of Journal of Polytechnic is the property of Journal of Polytechnic and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)