Search

Günümüzde, gelişen görüntü işleme teknikleri ile birlikte kamera tabanlı robotik inceleme sistemleri oldukça popülerlik kazanmıştır. Bu tür sistemler gıdadan, askeriyeye birçok sektörde yoğun olarak kullanılmaktadır. Bu sistemler geliştirilirken gerekli olan doğrulama ve onaylama süreçleri oldukça uzun ve maliyetli olmaktadır. Bu çalışma, kamera tabanlı endüstriyel robotik sistemler üzerinde doğrulama ve onaylama faaliyetlerini gerçekleştirmek ve iyileştirmek amacıyla geliştirilmiştir. RGB ve TOF kameralara farklı türlerde (Open, Close, Dilation, Erosion, Gradient, Motionblur, Tuz&Biber, Gaussian ve Poisson) hata enjeksiyon yöntemleri kullanılmasını mümkün Kamera Hata Enjeksiyon Aracı (CamFITool) ile gerçekleştirilmiş testler ve sonuçlar açıklanmıştır. Yapılan çalışma, VALU3S projesi kapsamında, OTOKAR’ın ROKOS robotik sistemine, CamFITool ile gerçek ortamdan alınmış kamera görüntülerinden oluşan kitaplıklara, çeşitli konfigürasyonlarda hatalar enjekte edilip, bu enjeksiyonun sisteme etkilerinin incelenmesine odaklanmıştır. Bu kapsamda 49 farklı test komfigürasyonunda hata enjeksiyonu gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, kamera tabanlı endüstriyel robotik sistemlerin daha güvenli ve stabil çalışmalarının sağlanması için, bu sistemlerin hataya dayanıklı olup olmadıklarını test eden açık kaynaklı bir hata enjeksiyon aracı olan CamFITool önerilmiştir.

Günümüz teknolojisinde internet kullanımının artması ile birlikte "Büyük Veri" kavramının ortaya çıkması kaçınılmaz olmuştur. 23 milyondan fazla soru ve 35 milyona yakın cevap barındırarak büyük veriye katkı sağlayan StackOverflow'da paylaşılan bilgilerin analizi güncel konu ve eğilimlerin belirlenmesi konusunda önemli çıkarımlar sunabilmektedir. StackOverflow'daki bu büyük ve dağınık veri kümesi üzerinde tartışmaların elle analiz edilmesi mümkün olmadığı için otomatik analiz yapabilecek yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyacı gidermek için konu modelleme yaklaşımlarına başvurulmuştur. Konu modelleme alanında yapılan çalışmalarda Gizli Dirichlet Ataması (Latent Dirichlet Allocation - LDA) yöntemi oldukça tercih edilmiş ve başarısı ispatlanmıştır. Yürütülen çalışmada LDA yöntemi kullanılarak StackOverflow platformu üzerinde "Big Data" etiketli soruların ve bu soruların cevaplarının anlamsal analizi yapılmış olup büyük veri hakkında en çok konuşulan konuların %16’lık bir oran ile makine öğrenmesi/veri bilimi ve bellek yönetimi olduğu sonucuna varılmıştır. StackOverflow gönderilerinde kullanılan etiketlerle ayrı bir veri seti oluşturulmuş ve birliktelik analizi yapılmıştır. Bu aşamanın asıl amacı Apriori algoritması kullanarak görülemeyen ilişkileri ortaya çıkarmaktır. Elde edilen veriler sonucunda en yüksek oran ile 100 sorunun 25'inde bigdata etiketi ile hadoop etiketinin beraber kullanıldığı görülmüştür. Ek olarak hive etiketini kullanan biri %60 gibi bir ihtimalle hadoop ve bigdata etiketini de kullanmaktadır ve bu etiketlerin kullanım oranını 2.39 artırmaktadır.

Maden yataklarının kaynak ve rezervleri ile kalitesinin belirlenmesi için, maden yatağı hakkında yeterli bilgilerin elde edilmesi gerekmektedir. Bundan dolayı, kaynak ve rezervler bu bilgilerin nitelik ve niceliklerinin yeterliliği ölçüsünde belirlenmekte ve sınıflandırılmaktadır. Bir maden sahasında yapılan arama ve ilgili değerlendirme çalışmaları sonucunda yatağın hacmi ve tonajının yanı sıra fiziksel, jeokimyasal, jeolojik, mineralojik ve yapısal özellikleri de belirlenmektedir. Bu çalışmalar yardımıyla yatakta gerçekleştirilen proje faaliyetinin teknolojik, ekonomik, hukuki, çevresel ve sosyal boyutlarını ortaya çıkarmak için yapılan tüm çalışmaların bileşimi, o yatağın kaynağının/rezervinin belirlenmesine esas teşkil etmektedir. Madencilik, doğası gereği büyük riskler taşıyan, yatırım maliyetlerinin yüksek olduğu ve yatırımın geri dönüşünün uzun zaman aldığı bir sektördür. Öte yandan madencilik sektöründe getiri oldukça yüksektir. Arama faaliyetleri sonucunda keşfedilen madenin miktar ve kalitesinin tahmin edilmesindeki zorluklar, risklerin ana nedenidir. Bu risklerin azaltılması için arama dönemi ve sonrasında bilimsel, teknolojik ve çok disiplinli çalışmalar büyük önem taşımakta olup, uluslararası standartlara uygun numune analizlerinin akredite laboratuvarlarda yapılması ve yetkin kişiler tarafından raporlanması gerekmektedir. Bu sayede çalışmalar açık, şeffaf ve güvenilir olacak, mühendisler, yatırımcılar, finans kuruluşları gibi konu ile ilgili kişilerin fikir birliğine varması sağlanacaktır. Bu çalışmada, Ankara ili Beypazarı ilçesi sınırları içerisinde yer alan Çayırhan B linyit sahasının UMREK (Ulusal Maden Kaynak Rezerv Raporlama Komisyonu) Kodu’na göre rezerv miktarının kestirimi amaçlanmıştır. Rezerv kestirim çalışması, sahada daha önce MTA ve Palaris firması tarafından yapılan kaynak kestirim raporu doğrultusundaki çalışmanın devamı niteliğindedir.

This study comprehensively analyzes the operational performance and economic feasibility of a 5MW grid-connected photovoltaic in Sudan over a two-year monitoring period. Leveraging the capabilities of PVSyst software, the actual plant performance was rigorously compared to simulation predictions. Results revealed a significant disparity between observed and simulated energy generation, prompting the exploration of potential areas for enhancement. Seasonal fluctuations in the performance ratio were evident, with peak values during some seasons, albeit not consistently aligning with simulation projections. Despite these challenges, the Plant made a notable impact by reducing CO2 emissions, highlighting the environmental benefits of solar energy. Financial analysis unveiled discrepancies between actual and simulated savings, underscoring the need for optimization and efficiency improvements. The equity payback period, influenced by electricity pricing policies, was estimated at 15 years, emphasizing its role in assessing project economics. The region's high radiation intensity and humidity levels emerged as significant factors affecting plant performance. Addressing these challenges is crucial for maximizing the PV plant's operational efficiency and viability. Our Recommendations include thoroughly examining control system functions during commissioning and improving operational accuracy.

Bu çalışmada, hibrit araçlar için paralel yapıda kullanılabilmeye yönelik yüksek güç, yüksek verim ve yüksek moment özelliklerini sağlayan yüksek çalışma gerilimindeki (300 V) iç rotorlu fırçasız doğru akım motor tasarımı yerine tehlikeli sınırın altında kalan bir gerilimde (96 V) yeniden tasarlanması amaçlanmıştır. Bu tasarım çalışmaları ve sonlu eleman analizleri ANSYS Electronics Desktop paket programıyla yapılmıştır. Deney aracı olarak seçilen bir hafif ticari araç verileri kullanılarak uygulama esnasında ihtiyaç duyulacak olan parametreler (moment, güç, devir) hesaplanmış ve motor tasarımları bu parametreler göz önünde bulundurularak yapılmıştır. Elektrikli ve hibrit araçlarda kullanılan elektrik motorları, yüksek devirlerde yüksek güç ve moment ihtiyacını karşılayabilmek amacıyla genellikle 400 V gibi yüksek çalışma gerilimlerinde üretilmektedir. Yüksek gerilimlerdeki elektrik motor ve sürücülerinde çekilen güce bağlı olarak hat üzerinden geçen akım değerinin düşük olması fayda sağlarken, motor sürücünün geliştirilmesinde kullanılan komponentlerin maliyetlerinin ve elektrik çarpması riskinin artmasına neden olmaktadır. Bu çalışma ile üretilecek olan fırçasız doğru akım motorunun sürücü kısmındaki komponent maliyetlerinin azaltılması ve araç içerisindeki DC bara geriliminin tehlikeli alt sınırın altında olması amaçlanarak tasarımı yapılan yüksek gerilimdeki motorun çalışma gerilimlerinin düşürülmesi sağlanmıştır.

Bu çalışmada, ağır ticari araç sınıfında yer alan bir çekicinin performansı dizel ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yakıtlı bir motora sahip olması durumunda deneysel olarak incelenmiştir. Testler sırasında her iki çekicide Euro VI normlarına sahip 338 kW gücünde motor kullanılmıştır. Araçlar toplam 41000 kg ağırlıkta eğimsiz düz bir yolda kullanılarak 85 km/h hızdan 20 km/h hıza serbest yavaşlama ve kalkıştan 85 km/h hıza ulaşana kadar hızlanma testlerine tabi tutulmuştur. Ayrıca 164,3 km’si otoyol, 44,4 km’si kırsal yol ve 54,7 km’si şehir içi yol olmak üzere toplam 263,4 km’den oluşan bir güzergâhta kullanılan araçların ortalama yakıt tüketim maliyetleri hesaplanmıştır. Sonuçlara göre, LNG yakıtlı aracın 100 km için yakıt maliyeti 1003,58 TL dizel aracın ise 1359,32 TL olarak hesaplanmıştır. LNG yakıtlı aracın ilk satış maliyetinin %30 daha pahalı olacağı öngörüldüğünde bile elde edilmiş olan %27 oranındaki yakıt tasarrufunun uzun yol kullanılan bir araç için kayda değer bir sonuç olduğu anlaşılmaktadır.

İnşaat sektörüne hammadde sağlayan taş ve kalker ocakları genellikle maliyetleri en aza indirmek amacıyla şehirleşmenin yakın çevrelerinde yer almaktadır. Bu ocaklarda üretim yöntemi olarak yine ekonomik olması nedeniyle delme ve patlatma yöntemi tercih edilmektedir. Delme ve patlatma yöntemindeki teknolojik gelişmelere rağmen, bu yöntem ile kazı bazı çevresel olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Bu etkilerden olan titreşimler, jeolojik yapıya da bağlı olarak uzak mesafelerde de etkili olabilmesi nedeniyle oldukça önemlidir. Bu çalışmada, Eskişehir ili sınırları içerisinde yer alan Yörükkaracaören köyü yakınında bulunan bir kalker ocağında yapılan patlatmalar bir adet titreşim ölçer cihazı ile izlenmiş ve toplam 31 adet titreşim olayı kaydedilmiştir. Kaydedilen bu olayların verileri daha sonra ölçekli mesafe ve çok değişkenli regresyon analizi tekniğine dayalı farklı titreşim tahmin modelleri uygulanarak istatistiksel analize tabi tutulmuştur. Yapılan bu istatiksel analizler sonucunda, ölçekli mesafeye dayalı Roy eşitliğinin bu saha için en iyi tahmin modeli olduğu belirlenmiş ve titreşim tahminleri bu eşitlik ile yapılmıştır. Çalışmada ayrıca, çok değişkenli regresyon analizi yönteminin patlatma kaynaklı titreşimlerin tahmininde kullanılabilirliği ortaya konmuştur.

Kauçuk ürünler vulkanizasyonun keşfedilmesiyle beraber günümüzde farklı alanlarda sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Bu ürünler beyaz eşya, otomotiv, uçak ve roket sanayi, inşaat ve demir yolu gibi sektörlerde değerli yere sahiptirler. Kauçuk ürünlerin fazla kullanımı kauçuk çeşitliliğinin önemini de arttırmaktadır. Her kauçuk tipinin kendine has özellikleri bulunmaktadır ve kullanım yerlerine göre özel katkı malzemeleri ilaveleriyle bu özellikler daha da geliştirilebilmektedirler. Etilen Propilen Dien Monomer (EPDM) kauçuğu kendine has özelliklerinden dolayı tercih edilen kauçuklar arasındadır ve özel katkı malzemeleri kullanılarak yetersiz yönlerinin geliştirilebilmesi mümkün bir kauçuk türüdür. Bu çalışmanın amacı EPDM kauçuğu kullanılarak oluşturulmuş EPDM karışımına toz grafit katkı malzemesinin ilavesi ile mekanik özelliklerine etkisinin incelenmesidir. Bunun için çalışma kapsamında iki farklı türde kauçuk karışımları oluşturulmuştur. Karışım reçetelerine özel katkı malzemesi olarak toz grafit (EPDM GP) 10 phr oranında eklenmiş, saf karışım reçetesiyle (EPDM 0) reolojik ve mekanik değerleri karşılaştırılmıştır. Kauçuk karışımlarının reolojik değerleri, viskoziteleri, sertlikleri, modül değerleri, kopma mukavemetleri, uzama miktarları, yoğunlukları, külleri, yanma davranışları ve çapraz bağ yoğunlukları analiz edilmiştir. Grafit katkısının kauçuğun mekanik değerlerine olumlu etki ettiği belirlenmiştir. Grafitin karışıma katılmasıyla kauçuk karışımın yanma eğiliminin arttırdığı görülmektedir. Bununla birlikte kauçuk karışıma grafitin eklenmesi çapraz bağ yoğunluklarını (CLD) da arttırmaktadır.

İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) önlemleri için yapılması gereken harcamalar işletmeler tarafından göz ardı edilmemelidir. Bu harcamalar, özellikle çok tehlikeli sınıfta yer alan ve iş kazası olabilirlik oranlarına göre tüm sektörler arasında ilk sırada yer alan madencilik sektörü için çok daha hayati öneme sahiptir. Bu çalışmada, öncelikle 2013-2022 yılları arasındaki, beş farklı ekonomik faaliyetten oluşan madencilik sektörüne ait Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kayıtları incelenmiştir. Doğal taş sektörünün, en fazla çalışan sayısına sahip “diğer madencilik ve taş ocakçılığı” ekonomik faaliyeti içerisinde yer aldığı ve 10 yıllık iş kazası verilerine göre ölüm oranlarında “kömür ve linyit çıkarımından” sonra ikinci sırada yer aldığı tespit edilmiştir. İSG için yapılan harcamaların mali büyüklüğünü ve işletmeye sağladığı faydanın büyüklüğünü analiz etmek amacıyla, bir mermer fabrikasının 2020 yılındaki İSG harcamaları incelenmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda, İSG harcamalarının işletme cirosunun yaklaşık %0,5’ine karşılık geldiği tespit edilmiştir. Ayrıca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) tarafından hazırlanan “İş Sağlığı ve Güvenliği Fayda-Maliyet Analizi Proje Raporu” esas alınarak, işletmedeki İSG harcamaları için fayda-maliyet analizi yapılmış ve faydanın İSG maliyetinin 5,54 katı olduğu belirlenmiştir. Diğer madencilik ve taş ocakçılığı ekonomik faaliyetinde alınan İSG önlemlerinin ülke ekonomisine sağlayacağı faydanın ise 2023 yılı fiyatlarıyla ortalama 13 milyar TL olabileceği hesaplanmıştır. Sonuç olarak, İSG için yapılan harcamaların geleceğe yönelik büyük yatırımlar olacağı sayısal olarak ortaya konulmuştur.

Transportation management on a university campus is critical to enable the efficient movement of students, faculty members, staff, and visitors as to minimize traffic congestion, environmental impact, and parking issues. The choice of on-campus transport mode can vary based on the campus’s size, location, and available infrastructure. In this study, a questionnaire is introduced to assess the factors that may affect on-campus transport mode choice of students. A group of 60 undergraduate students who must travel to one of the furthest locations from the entrance gates of a campus is considered. The convenience of on-campus roads and the distance of the accommodation to the campus are examined. The results illustrated that weather conditions and air temperature were the critical factors for the transport mode choice, specifically for cycling and walking. The most preferred on-campus transport mode was determined as the ring line, especially during exam periods. Walking was only preferred if the student resides close to the campus. Both genders stated that the bicycle roads were narrow. This preliminary study has a potential to be applied for larger group of participants and is expected to inspire decisionmakers of the universities to improve the infrastructure of the university campus and help to develop cost efficient and sustainable travel options.

Dünya genelinde yaşanan küresel enflasyon ve Rusya-Ukrayna savaşının neden olduğu enerji krizi tüm dünyada enerji verimliliği ile ilgili çalışmaların ivme kazanmasına olanak sağlamıştır. Kömüre dayalı termik santrallerdeki enerji üretim verimliliği de bu çalışmaların önemlilerindendir. Bilindiği üzere kömüre dayalı termik santrallerde enerji verimliliği hususunda en önemli parametrelerden biri termik santralin kazan dizaynına uygun özelliklerdeki kömürlerin teminidir. Burada, benzer özelliklerdeki kömürlerin yüksek miktarlarda sürekli teminini sağlamak kolay bir süreç olmadığından dolayı, uygulamada farklı özelliklerdeki kömürler stok sahalarında harmanlama/homojenizasyon uygulamaları ile biraya getirilmekte ve istenilen özelliklerdeki kömür hazırlanmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada, iki termik santral için farklı özelliklerde kömür temin eden Çan Linyitleri İşletmesinde (ÇLİ) uygulanan homojenizasyon faaliyetleri araştırılmış ve bu faaliyetlerin verimliliği değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları, ÇLİ’de uygulanan homojenizasyon tekniğinin iki termik santral için ortalama %77,9 oranında başarı gösterdiğini ortaya koymuştur. Araştırma sonuçlarına paralel olarak, çalışma kapsamında, mevcut homojenizasyon yönteminin verimliliğini daha üst seviyelere çıkarabilecek değişiklik önerisi yapılmıştır.

Sodium dithionite (Na2S2O4) is a widely used reducing agent to control pulp potential (Eh) and pyrite depressant in sulfide ore flotation. In this study, the pyrite depressant effect of sodium dithionite on gold ore flotation was investigated at pH 8 and pH 10.5 comparatively in terms of gold, chalcopyrite, and pyrite recoveries and grades. The presence of sodium dithionite resulted in a drop of approximately 50–70 mV in the Eh values, regardless of the studied pH values, confirming the reducing effect of sodium dithionite. The effects of sodium dithionite on gold and chalcopyrite grades and recoveries were quite limited, especially at pH 10.5. At pH 8, the utilization of sodium dithionite slightly decreased gold and chalcopyrite recovery and grades, while the decrease in pyrite recovery and grades was remarkable. Both pyrite recovery and grade were reduced from 79.5% to 54.7% and 15.3% to 10.7% by the utilization of sodium dithionite at pH 8. In conclusion, it is considered that the selective flotation of gold and chalcopyrite from pyrite can be achieved at a lower pH accompanied by a slightly reduced Eh by the utilization of sodium dithionite.

Dolgu barajların uzun dönemli güvenliği, sızma akımının gerçekleştiği zeminlerin içsel stabilitesine bağlıdır. Sufüzyon/sufozyon, kohezyonsuz zeminlerde görece ince malzemelerin, iri malzemelerin arasındaki boşluklardan sızma akımıyla taşınması olarak tanımlanır. Sufüzyon/sufozyon mekanizmasına bağlı olarak gerçekleşen içsel stabilite bozulmasıyla, granüler filtrelerde geriye doğru erozyon(borulanma) veya boşluk suyu basıncındaki artışa bağlı olarak statik stabilite kaybı gözlemlenebilir. Sufüzyonun gerçekleşebilmesi için iki koşul vardır: Sızma akımının yeterli hidrolik eğime sahip olması ve malzemenin granülometrisinin danelerin taşınmasına elverişli olması. Granüler filtrelerin tasarım ve planlanmasında sufüzyon mekanizmasının önceden belirlenebilmesi için bazı yaklaşımlar geliştirilmiştir. Bu çalışmada, dane çapı dağılım eğrisini kullanarak içsel stabilite potansiyelini belirleyen Istomina, Kezdi, Kenney ve Lau ile Burenkova metotları karşılaştırılmıştır. Eskişehir ili sınırları içerisinde yer alan Gökpınar Barajı’nın yarı-geçirimli malzeme sahasındaki plastik olmayan zeminler üzerinde yapılan çalışmaya göre, yöntemlerin uygulama esasları birbirine benzedikçe aynı değerlendirme sonucunu bulma oranları artmaktadır.

Ti6Al4V alaşımlarının mekanik ve mikroyapı özelliklerinin iyileştirilmesi konusunda çeşitli ısıl işlemler vardır. Bu ısıl işlemlerden biri de kriyojenik ısıl işlemdir. Kriyojenik işlem, malzemenin -196°C’ye kademeli soğutulup, bekletilerek ve sonrasında kademeli ısıtılarak uygulanan bir ısıl işlemdir. Son yıllarda gelişen teknoloji ile metallerin mikro yapısını ve mekanik özelliklerini iyileştirmek için tamamlayıcı bir proses olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada Ti6Al4V alaşımlarına farklı bekletme sürelerinde uygulanan kriyojenik ısıl işlemin dinamik tokluk ve mikroyapısal özellikler üzerindeki etkisi incelenmiştir. Kriyojenik ısıl işlemler 12, 24 ve 36 saat olacak şekilde yapılmıştır. Numunelerin oda sıcaklığında dinamik tokluk değerini gözlemleyebilmek için Charpy çentikli darbe testi yapılmıştır. Deneysel çalışmaların neticesinde Ti6Al4V alaşımına uygulanan kriyojenik ısıl işlemin tokluk değeri üzerinde olumlu etkisi olduğu gözlemlenmiş, 36 saat kriyojenik işlem uygulanan numunenin dinamik tokluğunun işlemsiz numuneye göre %28 arttığı ve en efektif bekletme süresi olduğu görülmüştür. Ayrıca kriyojenik işlemin etkilerini belirlemek için mikro yapı incelemeleri ve mikrosertlik testi yapılmıştır. Mikroyapı üzerinde ise süre koşuluna bağlı olarak β fazının α fazına dönüşmesiyle yapıdaki iç gerilmelerin azaldığı ve daha kararlı bir yapıya dönüştüğü gözlemlenmiştir. Kriyojenik ısıl işlemin sıcaklık ve süre kontrollü uygulanmasının malzemenin mekanik ve mikroyapısal özelliklerini olumlu yönde etkilediği gözlemlenmiştir.

As the amount of the available information continues to grow, finding the relevant information has become increasingly challenging. As a solution, text summarization has emerged as a vital method for extracting essential information from lengthy documents. There are various techniques available for filtering documents and extracting the pertinent information. In this study, a comparative analysis is conducted to evaluate traditional approaches and state-of-the-art methods on the BBC News and CNN/DailyMail datasets. This study offers valuable insights for researchers to advance their research and helps practitioners in selecting the most suitable techniques for their specific use cases.

Bu çalışma, iki boyutlu kesme problemlerinin çözümü için yeni karma tamsayılı doğrusal matematiksel modeller (M1 ve M2) önermektedir. M1 modeli, literatürdeki model ile kıyaslanırken, M2 modeli parçaların 90 derece döndürülmesine izin vererek ek esneklik sunmaktadır. Bu çalışmada, önerilen modellerin performansı, literatürden alınan ve en iyi çözümleri bilinen test problemleri kullanılarak değerlendirilmektedir. Ayrıca, çalışma bir gerçek hayat uygulaması da içermektedir. Bu kapsamda lokomotif ve motor üretimi yapan bir fabrikanın vagon atölyesindeki 16 ve 25 parçalı kesme problemleri önerilen modellerle çözülmüş ve sonuçlar işletmenin mevcut çözümü ile karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, 16 parçalı kesme probleminde M1 ve M2 modelleri sırasıyla %1,32 ve %2,32 oranında iyileşme sağlamıştır. 25 parçalı kesme probleminde ise, M1 modeli %1,59 ve M2 modeli %8,78 oranında iyileşme elde edilmiştir. Bu sonuçlar, önerilen modellerin kesme problemlerini çözmekte etkili olduğunu ve mevcut yöntemlere göre daha iyi sonuçlar elde ettiğini göstermektedir. Bu çalışma, kesme problemlerinin çözümünde yeni ve etkili yöntemler sunarak, malzeme kullanımını optimize etmeye ve israfı azaltmaya yardımcı olabilecek potansiyel katkıları ile sürdürülebilir üretim uygulamalarına da katkı sağlamaktadır.

Bu çalışmada bitki örtüsünün, dikdörtgen bir açık kanal üzerindeki akım özelliklerine olan etkisi, Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği analizi kullanılarak incelenmiştir. Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği (HAD) için ANSYS Fluent yazılımı kullanılmıştır. Akımın üç boyutlu, sıkışmayan, türbülanslı ve kararlı olduğu kabul edilmiştir. Sayısal çalışma literatürde yapılan deneysel bir çalışma ile doğrulanmıştır. Sayısal çalışmanın deney sonuçlarını başarılı bir şekilde tahmin ettiği gözlemlenmiştir. Sayısal çalışma ve ölçüm sonuçları arasındaki bağıl hata %10’un altında bulunmuştur. Yapılan sayısal çalışmalar sonucunda, bitki örtüsünün kanalın akım ve türbülans özelliklerini önemli ölçüde değiştirdiği gözlemlenmiştir. Bitki örtüsü olan bölgelerde, su yüzeyinde hızların çok düşük olduğu, yaprak örtüsünün altında kökler arasında ise hızların yüksek olduğu ve maksimum hızın 0,1177 m/s ile bu bölgede gerçekleştiği tespit edilmiştir. Ayrıca türbülans viskozitesinin serbest alanlarda fazla olduğu gözlemlenirken türbülans enerji kırılımının katı-sıvı temas bölgelerinde fazla olduğu görülmüştür. Bu çalışma, açık kanal akışının bitki örtüsüyle etkileşimini anlamak ve açık kanal sistemlerinin hidrolik açıdan performansını geliştirmek için önemli bilgiler sağlamaktadır.

Bu çalışma, Bursa’da faaliyet gösteren otomotiv parçaları üreten bir firmanın ticari ayna ürün grubunda değer akış haritalama tekniği uygulayarak teslim süresini azaltmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, öncelikle ABC analizi ile ürün ailesi seçilmiş, istasyon çevrim sürelerini belirlemek amacıyla zaman etüdü yapılmış ve stoklar sayılmıştır. Mevcut durum haritası çizilerek stok ve taşımaların yoğun olduğu noktalar belirlenmiştir. Değer katan ve katmayan işlem adımlarının ayrıştırılması için NVA/VA analizleri yapılmış ve montaj hattı içerisindeki yürümeleri belirlemek için spagetti diyagramı çizilmiştir. Yapılan analizler sonucunda geliştirilen kaizen önerileri dikkate alınarak gelecek durum haritası çizilmiştir. Bu çalışma ile firmanın teslim süresi %52 kısalmıştır. Ayrıca, sistemin sınırsız imkânlara sahip olduğu ideal bir senaryo için ideal durum haritası çizilmiş, böyle bir durumda teslim süresinin %93 kısaltılabileceği gösterilmiştir.

In this study, core-shell nanofibers were produced by using hydrophilic polyvinylpyrrolidone (PVP) polymer in the core and hydrophobic poly(e-caprolactone) (PCL) polymer in the shell. Essential oil added nanofiber structures were developed by adding thyme oil (TEO) and borage oil (BO) in the PVP core part by using Triton X 100 (TX-100) as the surfactant. 8% PVP-8% PCL nanofibers were produced by adding TEO, BO and a 1:1 volume/volume mixture of these two (TEO:BO) to the PVP solution. Addition of essential oil and surfactant to the solutions resulted in different conductivity and viscosity values. SEM images were analyzed and it was observed that nanofiber diameters increased when essential oil and surfactant were added to the core of the coaxial nanofibers. Pristine, TEO added, TEO:BO added and BOadded nanofibers were calculated as 145 ± 66, 233 ± 150, 245 ± 165 and 300 ± 124 nm, respectively. Besides, water contact angle measurements showed that TX-100 and essential oil additives caused high hydrophilization of nanofiber by changing the hydrophobic nature of PCL. While the contact angle of the 8% PVP-8% PCL sample without additives were 98°, the contact angle of the oil and surfactant containing samples were measured as 0°. In conclusion, it was observed that the nanofiber morphology and surface properties changed when different essential oils and surfactant were added to the core-shell nanofibers.

The use of fillers in fiber-reinforced epoxy matrix composites to enhance the wear performance of the composite is a widely employed method nowadays. In this study, the effect of incorporating graphite filler into a glass fiber-reinforced composite structure on the tribological properties of the composite was investigated. Composite materials produced using the hand lay-up method with three different levels of graphite filler were compared to unfilled composites in terms of wear behavior under different loads (7 N, 10 N, 15 N) and sliding distances (200 m, 400 m). The influence of load, filler content, and sliding distance on the friction coefficient and wear rate was discussed. When the results are examined, the significant effects of graphite filler on wear volume and friction coefficient are clearly observed. In the composite containing 12% graphite, the wear volume has decreased by almost 96%; this ratio has been around 93% for the composite with 4% graphite filler. As the reinforcement of graphite and force increase, the friction coefficient decreases, whereas with the increase in sliding distance, the friction coefficient declines. Microstructural analysis revealed that the filled composites exhibited less abrasion compared to the unfilled composites, and the surface porosity and craters were shallower.

This study focuses on designing PI controllers for time-delay systems using various model order reduction techniques to reduce complexity. The stability boundary locus method was used to determine PI parameters that stabilizing reduced order models. After the PI parameters have been determined using the weighted geometric center method, the calculated controller parameters have been implemented in the original system. In this way, the efficiency of the controller design is effectively demonstrated through the reduction techniques. In addition, the study investigated the effectiveness of reduction methods with increasing time delay and adding an integrator to the system. The importance of these results is that they demonstrate the use of model order reduction techniques in the design of controllers for time-delay systems and reveal the advantages of these methods.

In this study, patch antenna structures with rhombic shaped slots have been investigated for 6G communication systems. Four different dielectric materials, such as arlon, polyamide, polyimide, and silicon, have been selected for antennas with the same design procedure. In this way, the effects of slots on frequency responses for different dielectric substrates have been searched. The slots are parametrically analyzed in terms of edge size and location, and the designs are completed for values with the lowest return loss levels. The amount of return loss reduction in slotted antennas is 38% and 42% for arlon and polyamide, respectively, while the reduction is 28% and 8% for polyimide and silicon, respectively. In addition, bandwidth increases in slotted antennas vary according to the dielectric substrate material. The bandwidth increases have been 0.05 GHz, 0.426 GHz, 0.839 GHz, and 0.475 GHz for arlon, polyamide, polyimide, and silicon substrates, respectively. With these results, the study will give an insight to the researchers who will design antennas in 6G bands in terms of the effects of materials on antenna characteristics and will give inspiration for new designs.

Geleneksel fosil yakıtlar, rezervlerinin sınırlı ve ciddi zararlı kirletici sorunlarının olması önemli problemdir. Fosil yakıtlara en önemli sürdürülebilir alternatif yakıt ve enerji kaynağı hidrojendir. Hidrojenin kimyasal enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürüldüğü sistem olan direkt hidrojenli PEM yakıt hücresi umut vaat eden bir enerji kaynağıdır. Bu çalışmada PEM yakıt hücresinin bileşenlerinin ve bazı durumların PEM yakıt hücresi performansına etkisi irdelenmiştir. Öncelikle PEM yakıt hücresinin çalışma sistemi irdelendi. Yakıt hücresinin parçaları ve bu parçaların yakıt hücresi yığın maliyetine etkisi incelendi. Son olarak membran, gaz difüzyon tabakası, bipolar tabaka ve anot-katot elektrotlarının PEM yakıt hücresi performansına etkileri araştırıldı. PEM yakıt hücresinde membran kalınlığı azaldıkça performansının arttığı görüldü. Gaz difüzyon tabakasında az veya aşırı suyun, yakıt hücresi performansı sınırlayıcı etkisi tespit edildi. Grafit gibi elektrik iletkenliği iyi olan ve korozyona dayanıklı bipolar plakanın yakıt hücresi performansını artırdığı tespit edildi. Elektrotların elektrik iletkenliği ve hidrojenin elektrotların yüzeyine tutunma kabiliyeti artıkça performansı olumlu etkilediği görüldü.

Eco-friendly materials receive more attention due to the necessity of addressing pollution and resource depletion in the face of exponential industrial expansion. Natural fibers provide a sustainable substitution, especially in green composites. This study investigated the feasibility of Allium fistulosum L. (Scallion) as a fiber resource for composite applications by using its tassel. Allium fistulosum L. is derived from a widely available plant and its waste tassels of the plant provide fiber properties and have the potential to be a reinforcing component in composites. The investigation involves characterizing Allium fistulosum L. (AfL) fibers through various analyses. The density of the AfL was determined approximately 1.35 – 1.45 g/cm3. The percentages of lignin, hemicellulose, and cellulose were found to be 24.31%, 29.73%, and 38.36%, respectively. FTIR and XRD analysis affirm AfL's cellulose, hemicellulose, and lignin presence. SEM images indicate a rough surface, necessitating modification for better matrix compatibility. TGA shows suitable thermal stability, majorly degrading beyond 267°C. Tensile testing demonstrates a tensile strength of 22.19 ±3.75 MPa and 0.87 ±0.16 GPa modulus, exceeding some natural fibers like aerial banyan tree roots and Cordia dichotoma. Results show promising features, indicating the viability of AfL fibers in composites with reduced environmental impact and economic benefits.

Evde Sağlık Hizmetleri (ESH), yaşlanan nüfus ve kronik hastalıkların yükselmesiyle birlikte giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Ancak, bu hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde planlanması ve yönetilmesi, stokastik hasta talepleri, değişken yol koşulları ve kaynakların kapasitesi gibi birçok kısıtla karşı karşıyadır. Özellikle, hasta taleplerinin stokastik doğası, planlamada önemli bir belirsizlik faktörü oluşturmakta ve planların çoğu zaman yeniden düzenlenmesini gerektirmektedir. Ayrıca, ESH'nin çok periyotlu bir yapısı vardır, yani her hasta için farklı zaman dilimlerinde farklı türden hizmetler gerekebilmektedir. Bu çalışmanın ana amacı, stokastik hasta talepleri ve çok periyotlu planlama ihtiyaçlarını dikkate alarak, ESH hizmetlerinin sunumunu daha etkin ve verimli bir şekilde yapabilecek bir matematiksel model önermektir. Önerilen model, kaynakların daha etkin bir şekilde ayrılmasına, servis kalitesinin artırılmasına ve acil durumlarla daha etkin bir şekilde başa çıkılmasına da katkı sağlayacaktır. Bu, hem hastalara daha iyi hizmet sunumu hem de sağlık sistemi için daha düşük maliyetler anlamına gelmektedir.

In modular construction, given the different undertakings compared to conventional construction, the latter deems less risky. However, the current industry is faced with malpractices which are loopholes disabling full capacity performance. There is a noticeable lack of studies specifically analyzing the risk management approaches. This study aims to vigorously analyze all risk management approaches applied in previous projects by compiling qualitative and quantitative content for the eased risk assessment of modular projects. By performing a systematic literature review and meta-analysis, 175 documents were finalized and manually analyzed. Synthesis of the literature was carried out to generate graphs, illustrations, and tabularized content, followed by critical explanation for relevant risk management approaches identified according to risk category and project criteria. Risk management approaches for modular construction were showcased in terms of yearly trends, geographic involvement, keywords mostly encountered, and universities and institutions involvement. Classified risk management approaches were tabularized alongside a research domain targeting technical risk management approaches. Future work scopes were suggested with percentage initiations from analyzed studies. This study is a fundamental steppingstone in broadening knowledge on risk management approaches of modular construction and will aid both academicians and practitioners to get direct insights on current trends with project-oriented results showcased.

Süreci kontrol altında tutarak yüksek kalitede ürün elde etmek, hurda oranını azaltmak ve müşteri memnuniyetini sağlamak kalite araçları kullanarak mümkündür. Bunlardan en yaygın kullanılanı bir süreci kontrol altında tutmak, izlemek ve iyileştirmek amacını taşıyan İstatistiksel süreç kontrolüdür (IPK). Bu çalışmada iletken endüstrisinde faaliyet gösteren bir firma için istatistik süreç kontrol teknikleri ile kalite iyileştirme çalışmaları yapılmıştır. Öncelikle, temel istatistiksel süreç kontrol tekniklerinden histogram, pareto analizi, serpilme diyagramları ve kontrol çizelgeleri kullanılarak bir ürün için sürecin mevcut durum analizi yapılmıştır. Beyin fırtınası ve balık kılçığı diyagramı yardımıyla sürecin yeterliliğinin düşmesine sebep olduğu düşünülen kök nedenler belirlenmiştir. Daha sonra, çok değişkenli regresyon analizi ile süreçte etkili olduğu düşünülen girdiler analiz edilmiştir. Regresyon analizinin sonucuna göre deney tasarımları geliştirilmiş ve tekrar ilişki denklemi kurulmuştur. Hedef süreç yeterliliğine ulaşabilmek için tasarlanmış deneylerden elde edilen parametreler ile üretim yapılmış ve elde edilen sonuçlara göre sürecin müşteri isteği doğrultusunda iyileştirildiği gözlenmiştir. Bu çalışma, istatistiksel süreç kontrol tekniklerinin endüstriyel uygulamalarda kullanımının iş gücü, zaman, kaynak kullanım verimliliği ve müşteri memnuniyeti sağlayabileceğini göstermiştir.

Fractional calculus is an effective method used to analyze the dynamics of nonlinear systems and provide more precise results. In this study, firstly, the 4-dimensional Pang system is introduced and its dynamic analyses demonstrating the hyperchaotic structure are given. Then, fractional-order calculations of the system are presented and the dynamics of the system for different fraction orders are investigated. At this point, according to the results obtained from Lyapunov exponents and phase-space representation, the Pang system exhibits periodic, chaotic, and hyperchaotic behaviors in different fractional orders. The results obtained at the end of this study present that the system is hyperchaotic for the fractional order of 3.52 and it is also confirmed that more accurate results are obtained than the integer-order analysis. In the next part of the study, adaptive synchronization of the fractional-order system is performed. Three different cases are examined and it is demonstrated that synchronization is achieved in all cases.

Energy gains from natural sources have become widespread around the world. Solar and biogas energy systems, which we hear frequently today, also attract the attention of investors. Obtaining large gains with appropriate investments in the appropriate region has made both energy more environmentally friendly and more profitable for the investor. In this study, the energy and environmental potentials for the installation of solar or biogas energy systems on a dairy farm in Karacabey district of Bursa were examined and a comparison was made between the two energy systems. Using the RETScreen program for the solar energy system, it was determined that the dairy farm would generate a total of 1.026.597 kWh/year of electricity and the system could reduce greenhouse gas emissions by 345 tCO2/year. For the biogas system, it was determined that the total electricity generation potential to be produced from the farm at the end of 2023 is 1.012.158 kWh/year and a total of 692,316 tons/year of CO2 emissions can be prevented. It was determined that the annual electricity consumption of the farm was 885.855 kWh/year. It is concluded that both energy systems will meet the electricity energy amount of the farm, but the biogas plant will prevent greenhouse gas emissions more. However, it was decided to install solar panels on the dairy cattle farm due to the high initial investment and operating costs of the biogas plant and the decrease in the amount of waste due to the decrease in the amount of animals over the years and this situation negatively affects the efficiency of the plant.

In this paper, a wideband, high-gain microstrip patch antenna design for 60 GHz applications is presented. The chosen substrate material is Rogers RT 5880, with a thickness of 1.6 mm, a relative permittivity of 2.2, and a loss tangent of 0.0009. Initially, a simple rectangular patch antenna is designed. To address the challenges of low gain and low radiation efficiency, two rectangular parasitic elements are introduced. These parasitic elements interact with the main radiator, resulting in improved gain and radiation efficiency. In the final step, an extended ground plane structure is adopted to further enhance return loss, radiation efficiency, and gain. The proposed antenna achieves a high gain of 13.10 dBi and a maximum radiation efficiency of 90% with a compact size of 13.6 × 10.6 mm2. For bandwidth calculations, given that the 60 GHz frequency band is known for its challenging propagation environment, the -15 dB criteria is chosen instead of the commonly used -10 dB criterion. According to this -15 dB criterion, the antenna exhibits wideband behavior spanning from 55 to 65 GHz, offering animpressive impedance bandwidth of 10 GHz. This design demonstrates significant potential for 60 GHz applications.

Dünyada enerji eldesi ve tüketimi günümüzün en önemli sorunlarından biridir. Taşıtlarda enerji tüketimi de otomotiv endüstrisinin başlıca odaklandığı konulardandır. Taşıt sayısının artışının ister istemez sebep olduğu konvoy sürüşle enerji tüketimi azaltılabilir. Bu çalışmada, tek hafif ticari taşıt ve farklı taşıtlar arası mesafelerde konvoy iki taşıt için sürükleme ve kaldırma katsayıları sayısal olarak belirlenmiştir. Bu sayısal çalışma bire bir taşıt boyutlarında ve %2,6 blokaj oranında tasarlanan rüzgar tünelinde 90 km/sa hava giriş hızında Realizable k-ε türbülans modeli kullanılarak hesaplamalı akışkanlar dinamiği metodolojisi ile gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak taşıtlar arası mesafe arttıkça iki taşıtın ortalama sürükleme ve kaldırma katsayıları arttı. Konvoy sürüşte taşıtlar arasında mesafe olmaması durumunda tek taşıta göre öndeki taşıtın yakıt tüketimi %26 düşerken arkadaki taşıtın %4 artmıştır.

The meshless global radial basis function (RBF) collocation method is widely used to model physical phenomena in science and engineering. The method produces highly accurate solutions with an exponential convergence rate. However, due to the global approximation structure of the method, dense node distributions lead to long computation times and hinder the applicability of the technique. In order to overcome this issue, this study proposes a parallel meshless global RBF collocation algorithm. The algorithm is applied to 2-D neutron diffusion problems. The multiquadric is used as the RBF. The algorithm is developed with Mathematica and eight virtual processors are used in calculations on a multicore computer with four physical cores. The method provides accurate numerical results in a stable manner. Parallel speedup increases with the number of processors up to five and seven processors for external and fission source problems, respectively. The speedup values are limited by the constrained resource sharing of the multicore computer’s memory. On the other hand, significant time savings are achieved with parallel computation. For the four-group fission source problem, when 4316 interpolation nodes are employed, the utilization of seven processors instead of sequential computation decreases the computation time of the meshless approach by 716 s.

Wireless power transfer (WPT) presents numerous possibilities for recharging electronic devices in challenging environments. Charging of biomedical devices within the body is among the available opportunities. Inductively coupled WPT is a dependable and effective solution for powering these devices. Energy is transferred from the transmitter to the receiver in the inductively coupled WPT system through the use of coils and magnetic coupling. A WPT system was designed for this study, with dimensions of 4 cm by 4 cm, power output of 1 mW, and a frequency of 13.56 MHz. Series Series (SS) topology was selected for its ease of handling and simple architecture. A square coil was selected as the receiver and transmitter coil structure due to its higher coupling factor than circular coils. ANSYS® Maxwell 3D was used to design the coils and perform magnetic analysis. In the ANSYS® HFSS program, the WPT system was placed inside the male human model and the electromagnetic exposure of the WPT on humans was examined. The magnetic scattering of the WPT system was within the safe values specified by IEEE and ICNIRP standards.

Ensuring security in speaker recognition systems is crucial. In the past years, it has been demonstrated that spoofing attacks can fool these systems. In order to deal with this issue, spoof speech detection systems have been developed. While these systems have served with a good performance, their effectiveness tends to degrade under noise. Traditional speech enhancement methods are not efficient for improving performance, they even make it worse. In this research paper, performance of the noise mask obtained via a convolutional neural network structure for reducing the noise effects was investigated. The mask is used to suppress noisy regions of spectrograms in order to extract robust i-vectors. The proposed system is tested on the ASVspoof 2015 database with three different noise types and accomplished superior performance compared to the traditional systems. However, there is a loss of performance in noise types that are not encountered during training phase.

Bu çalışmada ilk olarak, betonarme sürekli kirişlerin detaylı tasarımlarının minimum maliyetle yapılabileceği bir süreç tasarlanmıştır. Ardından bu problem üzerinde FDB-TLABC, TLABC, TLBO ve ABC algoritmalarının performansları değerlendirilmiştir. Bu amaçlarla öncelikle Türk betonarme standardı ve deprem yönetmeliği dikkate alınarak optimizasyon problemi oluşturulmuştur. Bir, iki ve üç açıklıklı kiriş örneklerinden oluşan bir problem takımı hazırlanmıştır. Bu problem takımı üzerinde yapılan testlerden algoritmaların optimum sonuca ulaşma performansları ile belirlenen makul çözümlere ulaşma süreleri ve başarıları belirlenmiştir. Optimum sonuca ulaşmada, TLABC ve FDB-TLABC algoritmalarının en başarılı algoritmalar olduğu görülmüştür. Kararlılık analizinden, TLABC algoritmasının en yüksek kararlılığa ve hıza sahip olduğu görülmüştür.

Gelişen ve gelişmekte olan ülkelerde hayvancılık yetiştiriciliği küçük aile işletmeciliğinden ziyade daha fazla kapasiteyle yetiştiricilik yapılan ticari işletmelerde gerçekleştirilmektedir. Marmara bölgesinde hayvansal kaynaklı besinlerin talebi karşılayabilmesi için daha çok yoğun üretim yapılan entansif işletmelerde yetiştiricilik yapılmaktadır. Ancak işletmelerde kontrolsüz atık yönetimi, ortaya çıkan büyük miktardaki gübrenin doğru ve etkin kullanılamaması ekosistemde bozulmalara neden olarak çevre kirliliğine ve doğal kaynak deformasyonuna neden olur. Ayrıca insan sağlığını da dolaylı olarak olumsuz etkilemektedir. Tarımsal kaynaklı kirliliğin tespiti ve önlenmesi zor ve zaman alıcı olduğu için en etkili yöntem kirlilik oluşmadan tedbirlerin kaynağında alınmasıdır. Yapılan çalışmanın sonucuna göre; Marmara bölgesinin son on yıllık hayvansal kaynaklı gübreden oluşan kirlilik yükü 25497,5 ton’dur. Bunun %90,6’sı azot kirliliğinden kaynaklanırken % 9,4’üne ise fosfor kirleticisi neden olmuştur. Azot ve fosfor kirliliğine en fazla katkı yapan şehir Balıkesir olurken en az kirlilik Yalova’da oluşmuştur. Kirlilik yükü hayvan sayısıyla doğru orantılı olarak seyir göstermiştir. Büyükbaş hayvanların yayılı kirliliğe en fazla neden olan hayvan türü olduğu ortaya konulurken azot kirliliğine en az kümes hayvanı, fosfor kirliliğine ise en az küçükbaş hayvan neden olmuştur.

Ventilatör ilişkili pnömoni (VİP), yoğun bakım ünitesindeki (YBÜ) en önemli enfeksiyonlardan biridir ve hastalarda mortalite ve morbidite artışına katkıda bulunur. Bu çalışmada Rheum ribes (Elazığ/Türkiye) ekstraktının VİP hastalarından elde edilen bakteri izolatları üzerinde antimikrobiyal etkilerini (agar kuyu difüzyonu, MİK testi) ve antioksidan kapasitesini (DPPH, FRAP ve metal şelatlama) değerlendirmeyi amaçladık. Analiz sonucunda R.ribes'in en yüksek antimikrobiyal etkisi 19.32 mm zon çapı ile Klebsiella pneumonia-2 (K.pneumonia) ve 18.45 mm zon çapı ile K.pneumonia-21 izolatında gözlendi. Bunların dışında Staph. aureus., K. pneumonia-20, K. pneumonia-16 ve Pseudomonas aeruginosa (P. aeruginosa) sırasıyla 18.32, 15.14, 14.56 ve 13.54 mm zon çapları ile tespit edildi. R. ribes ekstraktı K.pneumonia izolatları 16 ve 20'de 0,5 ppm'de %98,3 ve %94,88 inhibitör etki gösterirken, en yüksek izolatlar 21 ve 2'de %100 inhibitör etki göstermiştir. S. aureus %50,36 gibi yüksek bir inhibisyon etkisi göstermiştir. 0,25 ppm'de ve P. aeruginosa 0,5 ppm'de %82,82 oranında izole edilmiştir. Ayrıca DPPH, FRAP ve metal şelasyon analizleri güçlü bir antioksidan etki göstermiştir. Ribes ekstraktının antioksidan etkileri için demir iyonlarının (Fe2+) DPPH inhibisyon etkisi, FRAP analizi ve şelatlama aktivitesi değerleri sırasıyla %17.22, %1.18 ve %2.14 olarak belirlendi. Sonuç olarak, R. ribes ekstraktının patojenik bakteriler üzerindeki güçlü etkisi ve antioksidan kapasitesi belirlenmiş olup, in vivo ve klinik çalışmalarla faydalı özellikleri derinleştirilebilir.

Bu çalışmada, tip-2 nöro-bulanık denetleyiciler kullanılarak bir döner kanatlı insansız hava aracının yörünge takibi gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen kontrol sisteminin etkinliğini belirlemek amacıyla, oluşturulan iki farklı yörünge için benzetim ve deneysel çalışmalar yapılmıştır. Her bir eksen için farklı bir denetleyici tasarlanmış olup hava aracının yörünge takibi sırasında ilgili eksen için gerçek ve hedef konumları arasındaki fark ve bu değerin zamana göre türevi denetleyicilerin giriş sinyalleri olarak kullanılmıştır. Elde edilen sonuçları daha iyi değerlendirebilmek amacıyla aynı yörüngeler için deneysel ve benzetim çalışmaları orantılı-integral-türev (PID) denetleyici ile tekrarlanmış olup denetleyicilerin cevapları karşılaştırılmıştır. Gerçek zamanlı deneysel çalışmalar, Parrot firması tarafından üretilen Ar.Drone 2.0 ile iç mekanda kontrollü bir ortamda gerçekleştirilmiştir. Özellikle deneysel çalışmalardan elde edilen sonuçlar, tip-2 nöro-bulanık denetleyiciler için geliştirilen kayma kipli kontrol tabanlı öğrenme algoritmalarının daha az kalıcı hal hatası ve daha gürbüz sistem cevabı sağladığını göstermektedir.

Sürekli geliştirilmekte olan internet tabanlı teknolojiler, ürünler, hizmetler ve ağlarla ilgili en önemli endişelerden biri siber güvenlik konusudur. Bu çalışmanın amacı siber güvenlik alanında gerçekleştirilen araştırma eğilimlerini belirlemek ve çalışmaları analiz etmektir. Araştırma kapsamında 1999 ile 2023 yılları arasında yayınlanan ve siber güvenlik, siber suç, siber saldırı, siber savaş konuları ile ilgili yapılan çalışmaların bibliyometrik analizi Scopus veri tabanı ve VOSviewer programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular, en etkili yazarlar ve en iyi ülkeler, makaleler, finansman sağlayan kurumlar ve siber güvenlik üzerine araştırma yayınlayan kuruluşlar dahil olmak üzere çeşitli sonuçlar ortaya koymuştur. İlk aşamada dünya genelinde, ikinci aşamada spesifik olarak Türkiye ve Azerbaycan’da ilgili çalışmaların kapsamı belirlenerek, bibliyometrik analizi yapılmıştır. Yapılan bibliyometrik analiz, mevcut çalışmaların siber güvenliğe ilişkin bilgiyi etkilediğini göstermektedir. Bu çalışma, siber güvenlik ve siber savaşla ilgili araştırmaların kapsamlı bir değerlendirmesini sunması ve gelecekte yapılması planlanan araştırmalar için perspektif oluşturması açısından değerlidir.

Günümüzde akıllı şehirlerin, akıllı evlerin ve nesnelerin ortaya çıkması ile Nesnelerin İnterneti (Internet of Things - IoT) değeri artan bir teknoloji olarak gelişmektedir. 2025 yılına kadar internete bağlı olan IoT cihaz sayısının 70 milyarı geçmesi beklenmektedir. IoT sistemleri sınırlı kaynaklara ve hesaplama yeteneğine sahip olmaları, merkezi topolojiye sahip olmamaları nedeniyle pek çok gizlilik ve güvenlik sorunlarını oluşturmaktadır. Veri gizliliği ve veri bütünlüğü IoT veri aktarımında oldukça kritik parametrelerdir, bu nedenle IoT çözümlerinde, hizmet potansiyeli ve hassas verileri içermesi açısından topladıkları ve işledikleri verilerin güvenliği ve gizliliği önemlidir. IoT sistemlerde oluşan veri güvenliği problemleri için blokzincir teknolojisi potansiyel çözümler sağlamaktadır. Bu çalışmada, IoT cihazlarından alınan verilerin güvenliğini sağlamak için blokzincir teknolojisi kullanılmıştır. Akıllı bir ev sistemi için tasarlanan IoT ağı uygulaması üzerinde IoT cihazlarındaki güvenlik açıklıklarından kaynaklanan veri mahremiyeti problemi için blokzincir oluşturulmuş ve cihazlar arasındaki veri iletişiminde iletilen verilerin güvenliği oluşturulan hash algoritmaları ile sağlanırken aynı zamanda veri bütünlüğü testleri yapılarak iletilen verilerin doğruluğu kanıtlanmıştır.

Makine öğrenmesinde, etiketli verinin yetersiz olduğu durumlarda, yarı denetimli öğrenme yöntemleri kullanılarak model başarısı artırılmaya çalışılır. Bu çalışmada, bir yarı denetimli öğrenme yöntemi olan kendi kendine öğrenmenin katkısı değerlendirilmiştir. GTZAN veri kümesi ile yapılan deneysel çalışmada, sekiz ayrı sınıflandırıcıda kendi kendine öğrenme yönteminin model başarısına etkisi ölçümlenmiştir. Yapılan deneysel çalışmalar sonucunda, veri kümesi ve kullanılan sınıflandırıcı gibi belirli kriterlerle bağlı olarak kendi kendine öğrenme yönteminin model performansı üzerinde olumlu etkisi olabileceği görülmüştür.

Günümüzde endüstriyel sistemlerde nesnelerin kavranması, taşınması ve sabitlenmesi için kullanılan robot tutucular önemli araçlar olarak öne çıkmaktadır. Özellikle robotik sistemlerde, bir nesneyi en az manevrayla zarar vermeden tutabilme yeteneği büyük önem taşımaktadır. Bundan dolayı, son yıllarda robot tutucularının tasarım optimizasyonu ilgi çeken bir araştırma konusu haline gelmiştir. Bu çalışmada bu tasarım problemi için aritmetik optimizasyon algoritması (AOA) iyileştirilmiş ve çok stratejili aritmetik optimizasyon algoritması (ÇSAOA) adında yeni bir algoritma önerilmiştir. Bu algoritmada hem orijinal AOA’nın güncelleme mekanizmasını modifiye edilmiş, hem de farklı bir güncelleme mekanizması eklenilerek kendinden uyarlanabilen bir algoritma haline getirilmiştir. Bu yaklaşım, en iyi güncelleme stratejisine odaklanarak problemi daha verimli bir şekilde çözmeye olanak sağlamıştır. ÇSAOA, robot tutucu problemine uygulandığında, orijinal algoritmaya göre hem performans hem de hesaplama süresi açısından daha iyi sonuçlar ürettiği gözlemlenmiştir. Ayrıca, bu yeni algoritma literatürdeki diğer benzer algoritmalarla karşılaştırılmış ve önerilen ÇSAOA’nın daha performanslı algoritma olduğu görülmüştür.

Günümüzde, çevresel sürdürülebilirlik ve teknolojideki ilerlemeler endüstrilerin ilgisini çevreye daha duyarlı ve yenilikçi malzemelere yönlendirmiştir. Odun-plastik kompozit (OPK) malzemeler, doğal kaynakların korunmasına ve çevre kirliliğinin azaltılmasına katkıda bulunurken aynı zamanda dayanıklı bir malzeme seçeneği sunmaktadır. Bu kompozit malzemelerin performansı içerdikleri malzemelerin kombinasyonları ile yakından ilişkilidir. En uygun malzeme kombinasyonunun belirlenmesi spesifik uygulama gereksinimlerini karşılayan ürünler geliştirmede üreticilere, tasarımcılara ve malzeme mühendislerine yardımcı olabilmektedir. Bu çalışma, mobilya üretimi için uygun malzeme kombinasyonlarını seçme sürecinde kullanılmak üzere bütünleşik bir BWM-WASPAS yaklaşımı sunmaktadır. Doğu kayını ve polikarbonat levhaların farklı kombinasyonları fiziksel ve mekanik özellikler göz önüne alınarak değerlendirilmektedir. BWM yöntemi karar kriterlerini önceliklendirirken, alternatiflerin öncelik sıralamasını belirlemek için WASPAS yöntemi kullanılmaktadır. Çalışmanın son aşamasında, sıralama sonuçlarını desteklemek için bir duyarlılık analizi gerçekleştirilmektedir. Bu çalışma, mobilya endüstrisinde malzeme katman organizasyonu değerlendirme problemini karmaşık bir çok kriterli karar verme problemi olarak formüle ederek ve malzeme kombinasyonu seçimi için BWM ve WASPAS yöntemlerini bütünleştirerek yeniliğini sunmaktadır.

Günümüz teknolojileri dikkate alındığında, dar toleranslarda çalışma gerektiren küçük ve kırılgan parçalarda, karmaşık geometrilerin işlenme zorluğunda kullanıma uygun ve yeni üretim teknolojileri olarak adlandırabileceğimiz Alışılmamış İmalat Yöntemleri (AİY) imalat alanında önemli bir yer almıştır. Bu çalışmada geliştirilen Karar Destek Sistemi (KDS) ile literatüredeki bilgi birikiminden yararlanarak, endüstriyel anlamda gerçek hayattaki kullanım alanlarında uygulanabilir nitelikte olan, hızlı ve dinamik karar verme, gerekirse hangi imalat sistemine yatırım yapma konusunda karar vericilere yardımcı olacak, veri iletişiminin olduğu, parametrik yapısı ile kriterlerin ve alternatiflerin değiştirilebileceği bir sistemin ortaya konulması planlanmıştır. Söz konusu KDS, kullanıcının arzu ettiği proses tipine göre ilgili verilerin girilmesi ile uygun filtrelemelerin yapılması sonrasında alternatif AİY’lerin sıralanması için Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerini uygulayarak kullanıcının karar vermesine yardımcı olmaktadır. KDS Python yazılım dili kullanılarak yazılmıştır.

Permanent magnet synchronous motors (PMSMs) are consciously used as traction motors in electric vehicles (EVs) and hybrid electric vehicles (HEVs). The rotor position (inner-rotor, outer-rotor) and topology of PMSMs significantly impact their torque profile, efficiency, and demagnetization characteristics. This article focuses on designing an outer-rotor permanent-magnet-assisted synchronous reluctance motor (PMaSynRM) under traction motor requirements and investigating its electromagnetic performance using the finite element method (FEM). This study's primary challenge is achieving optimal machine performance, considering high maximum torque and the risk of demagnetization at low levels. The design, derived from analytical calculations, was subjected to Finite Element Method (FEM) analyses. These analyses investigated motor performance in terms of efficiency, the ability to generate torque at different drive currents, and the risk of demagnetization. As a result of the study, the proposed PMaSynRM design was obtained that provides an adequate demagnetization performance even under 300% loading, has a maximum torque exceeding 35 Nm, and achieves an efficiency of 90% at rated conditions.

Bu çalışmada iri daneli zemin üzerinde, kesme kutusu deneyleri yapılarak kesme bant kalınlığı incelenmiştir. Standart kesme kutusu deneyi cihazının boyutları 15 cm x 15 cm x 9 cm olacak şekilde modifiye edilmiştir. Ayrıca, kesme kutusu deney cihazının bir yüzeyinde şeffaf plaka kullanılarak kesmebant kalınlığı bütün kesme aşaması süresince gözlemlenmiştir. Deneyler %30-%50-%80 sıkılık oranlarında ve sabit 54 kPa normal gerilme altında yapılmıştır. Deneyler yüksek çözünürlüklü kamerayla kayıt altına alınarak görüntü işleme yöntemiyle kesme bant kalınlığı belirlenmiştir. Deneylerde geotekstil kullanılarak, zemin-zemin ve zemin-geotekstil ara yüzey kesme durumlarında ortaya çıkan kesme bantları karşılaştırılmıştır. Geotekstil kullanılmadan gerçekleştirilen deneylerde %30, %50 ve %80 sıkılık durumları için sırasıyla kesme bant kalınlıkları 27.1 mm, 26.7 mm ve 25.2 mm bulunmuştur. Geotekstil in ara-yüzeye dahil edilmesiyle birlikte ise sırasıyla %30, %50 ve %80 kalınlıklar için kesme bant kalınlıkları 25.9 mm, 23.2 mm ve 20.2 mm olarak belirlenmiştir. Geotekstil kullanımı ile kesme bant kalınlıklarının azaldığı ve kesme bant oluşumunun geotekstil altında görülmediği belirlenmiştir

The effective development and design of pharmaceuticals hold fundamental importance in the fields of medicine and the pharmaceutical industry. In this process, the accurate prediction of drug molecule solubility is a critical factor influencing the bioavailability, pharmacokinetics, and toxicity of drugs. Traditionally, mathematical equations based on chemical and physical properties have been used for drug solubility prediction. However, in recent years, with the advancement of artificial intelligence and machine learning techniques, new approaches have been developed in this field. This study evaluated different modeling approaches consisting of Graph Neural Networks (GNN), Multilayer Perceptron (MLP), and traditional Machine Learning (ML) algorithms. The Random Forest (RF) model stands out as the optimal performer, manifesting superior efficacy through the attainment of minimal error rates. It attains a Root Mean Square Error (RMSE) value of 1.2145, a Mean Absolute Error (MAE) value of 0.9221, and an R-squared (R2) value of 0.6575. In contrast, GNN model displays comparatively suboptimal performance, as evidenced by an RMSE value of 1.8389, an MAE value of 1.4684, and an R2 value of 0.2147. These values suggest that the predictions of this model contain higher errors compared to other models, and its explanatory power is lower. These findings highlight the performance differences among different modeling approaches in drug solubility prediction. The RF model is shown to be more effective than other methods, while the GNN model performs less effectively. This information provides valuable insights into which model should be preferred in pharmaceutical design and development processes.

2021 yılındaki ortalama küresel sıcaklık değerinin, sanayi devrimi öncesi döneme göre üst üste yedinci kez (2015–2021) 1 ℃’nin üzerinde seyretmesi, artış miktarının 1.5 ℃’de tutulması gerektiğini nedenleriyle ortaya koyan Paris Anlaşması’nın önemini artırmaktadır. Anlaşma ile belirlenen hedeflere ulaşmaya çalışan Avrupa Birliği’nde, binaların enerji tüketiminin %40'ından, sera gazı emisyonlarının ise %36'sından sorumlu olması, bu alandaki enerji verimliliği çalışmalarının hız kazandırmaktadır. Binaların yaşam döngüsü boyunca neden oldukları karbon emisyonlarını en büyük kısmının %70 ile işletme aşamasında oluşması, enerji verimliliği politikalarına temel teşkil etmektedir. Bu derlemede, küresel enerji tüketimi ve karbon salınımının başlıca sorumlularından olan konut sektöründeki güncel enerji verimliliği çalışmalarıyla ilgili yerli ve yabancı kaynaklar taranarak, ulaşılan olası çözüm önerileri başlıklar altında aktarılmıştır. Araştırmalar sonucunda, bina cephelerinde yapılacak yalıtım çalışması ile ısıtma giderlerinde %12-47, eski tip ampulleri yeni nesil LED ampuller ile yenileyerek aydınlatma kaynaklı elektrik tüketiminde %50-75, fuel oil kullanan verimsiz kazanların modern biyoyakıt kazanlarıyla değiştirilmesiyle de yakıt giderlerinde %20 ile %30 arasında tasarruf sağlanabileceği tespit edilmiştir. Çalışmanın devamında, Türkiye’nin enerji görünümü, yürürlükte olan verimlilik politikaları ile güncel konut istatistikleri derlenerek, binalardaki enerji verimliliğini artırmaya yönelik çalışmalar yürütecek akademi ve özel sektör çalışanlarına katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Konut sektörünün önemli bir tüketim kalemini oluşturduğu Türkiye’de, bu alanındaki en kapsamlı yasal düzenleme 2007 yılında yayınlanan 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu'dur. Bir çok araştırmacı, enerji verimliliği uygulamalarında karşılaşılan zorlukların çoğunlukla yönetmelik ve yönergelerin eksikliğinden değil, başta hane halkının yapılacak iyileştirmeler hakkında yeterince bilgilendirilmemesi olmak üzere, çalışmaların uygulanması sırasında yaşanan sıkıntılardan kaynaklandığı sonucuna varmıştır. Yapı stoğunun %62,8’i ilgili yönetmeliklerden öncesine ait olan Türkiye’de, geniş ölçekli bir yenileme hareketi ile yıllık 7 milyar doların üzerinde bir tutarın boşa harcanmasının önüne geçilebileceği tespit edilmiştir.

The irreversible degeneration of nerve cells in the body dramatically affects the motor skills and cognitive abilities used effectively in daily life. There is no known cure for neurodegenerative diseases such as Alzheimer’s. However, in the early diagnosis of such diseases, the progression of the disease can be slowed down with specific rehabilitation techniques and medications. Therefore, early diagnosis of the disease is essential in slowing down the disease and improving patients’ quality of life. Neurodegenerative diseases also affect patients’ ability to use fine motor skills. Losing fine motor skills causes patients’ writing skills to deteriorate gradually. Information about Alzheimer’s disease can be obtained based on the deterioration in the patient’s writing skills. However, manual detection of Alzheimer’s disease (AD) from handwriting is a time-consuming and challenging task that varies from physician to physician. Machine learning-based classifiers are extremely popularly used with high-performance scores to solve the challenging manual detection of AD. In this study, Gradient Boosting Machine (LightGBM), Categorical Boosting (CatBoost), Adaptive Boosting (AdaBoost), and eXtreme Gradient Boosting (XGBoost) machine learning classification algorithms were combined with a Voting Classifier and trained and tested on the publicly available DARWIN (Diagnosis Alzheimer’s With haNdwriting) dataset. As a result of the experimental studies, the proposed Ensemble methodology achieved 97.14% Acc, 95% Prec, 100% Recall, 90.25% Spec, and 97.44% F1-score (Dice) performance values. Studies have shown that the proposed work is exceptionally robust.

The maintenance of an upright posture and the execution of desired movements by individuals necessitate the seamless and harmonious functioning of the muscular and skeletal systems. Neuromuscular diseases, spinal cord injuries, and related conditions can adversely impact individuals' motor functions, leading to a loss of muscle strength and, in severe cases, paralysis. Such health challenges may result in social isolation and detachment from one's social life. This study is focused on the development of a computer control application utilizing eye movements to aid users in navigating and interacting with computers. The system utilizes a lightweight eyeglass frame and a mini-USB camera to accurately capture images of the user's pupil. Pupil detection is achieved through a combination of traditional image processing and deep learning techniques, ensuring high accuracy under diverse conditions. Users have the ability to interactively calibrate the application to accommodate varying screen sizes, thereby enhancing system responsiveness. The user interface incorporates functionalities such as left-click, right-click, double-click, and scrolling, empowering users to perform tasks ranging from internet browsing to video watching. After the development of the application, a request for research permission was submitted to the local institution to allow volunteers to test the application, adhering to ethical standards. Following the approval of ethical clearance, the application was made available for use by volunteers, and feedback was systematically collected. Volunteers generally reported that the application was beneficial, indicating its potential use by disadvantaged individuals. The upcoming versions of the application have the potential for integration with smart home systems. Additionally, the developed application can be used in games and for educational purposes.